مطالعات روانشناختی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی پریشانی روان شناختی (استرس، اضطراب و افسردگی) در رابطه بین اجتناب تجربی با علائم وسواس فکری-عملی در دانشجویان انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی (معادلات ساختاری، تحلیل مسیر) و جامعه آماری پژوهش کلیه دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 99-1398 بود که با روش نمونه گیری دردسترس، 311 دانشجو از طریق فراخوان اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. ابزارهای مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس تجدید نظر شده وسواس فکری عملی (فوا، هاپرت، لیبرگ، لانگر، کیچی، هجکاک سالکوسیکس)، نسخه دوم پرسشنامه پذیرش و عمل (بوند، هیز، بائر،کارپنتر و زاتل) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (لوی باند و لوی باند) بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون همبستگی و روش تحلیل مسیر استفاده شد. یافته ها نشان دادند اجتناب تجربی با علائم وسواس فکری-عملی رابطه مستقیم و معناداری دارند و پریشانی روان شناختی (استرس، اضطراب و افسردگی) در رابطه اجتناب تجربی و علائم وسواس فکری-عملی نقش واسطه ای دارد و مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. باتوجه به نتایج پژوهش و نقش واسطه ای پریشانی روان شناختی (استرس، اضطراب و افسردگی) در ارتباط نشانگان وسواس فکری-عملی، برنامه ریزی جهت ارتقای انعطاف پذیری روانی می تواند نقش مهمی در کاهش نشانگان وسواس فکری-عملی به واسطه پریشانی روان شناختی(استرس، اضطراب و افسردگی) داشته باشد.

پژوهش حاضر با ه دف بررسی اثربخشی و تداوم اثر درمان مبتنی برخانواده در تصویربدنی و سبک های هویت نوجوانان دختر مبتلا به بی اشتهایی عصبی انج ام شد. ط رح پ ژوهش، از ن وع نیم ه تجرب ی، پیش آزم ون و پس آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری، نوجوانان دختر مبتلا به بی اشتهایی عصبی در سال تحصیلی99-1400شهر کرج بودند. به منظور انجام پژوهش، 30نفر از دانش آموزان به همراه خانواده هایشان انتخاب و با گم ارش تص ادفی در گروه های آزم ایشی و کنت رل قرارگرفتند. گروه آزمایش در 10جلسه، مداخله درمان مبتنی برخانواده را دریاف ت نمودند و گروه کنترل مداخله ای دریافت نکردند. ابزارهای مورداستفاده، پرسشنامه نگرش های خوردن گارنر و گرفینگل، پرسشنامه سبک های هویت برزونسکی و پرسشنامه تصویربدنی کش و پروزینسکی ب ود. داده ه ا ب ا تحلیل کواریانس چندمتغیره و تحلیل واریانس آمیخته بررسی شدند. نتایج نشان داد درمان مبتنی برخانواده برای بی اشتهایی عصبی ، منجربه پیدایش تصویربدنی مثبت و کسب هویت متعهدانه در دانش آموزان می شود.  همچنین پیگیری نشان داد که اثربخشی مداخله ماندگاراست. باتوجه به یافته ها، می توان نتیج ه گرف ت درمان مبتنی برخانواده برای بی اشتهایی عصبی ، منجربه پیدایش تصویربدنی مثبت و سبک هویت متعهدانه در نوجوانان دختر می شود. بنابراین روانشناسان و مشاوران می توانند درمورد دانش آموزان دختر مبتلا به بی اشتهایی عصبی از این درمان استفاده کنند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر سیستم روان درمانی تحلیل شناختی- رفتاری بر سوگیری توجه در دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول دارای نشانه های اضطراب اجتماعی بود. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان دختر دارای اضطراب اجتماعی دوره متوسطه اول شهر خرم آباد در سال تحصیلی 99-1398 بود. حجم نمونه شامل 30  نفر بود که به صورت تصادفی ساده انتخاب شدند و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. شرکت کننده های دو گروه، پرسشنامه سوگیری توجه را به عنوان پیش آزمون تکمیل کردند. سپس سیستم روان درمانی تحلیل شناختی- رفتاری به مدت 11 جلسه 70 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد، سیستم روان درمانی تحلیل شناختی- رفتاری به طور معناداری بر سوگیری توجه نوجوانان دارای نشا نه های اضطراب اجتماعی مؤثر بوده است. پیشنهاد می شود، مشاوران و روان درمانگران از این روش درمانی برای بهبود نشانه های اضطراب اجتماعی نوجوانان استفاده کنند.

پژوهش حاضر با هدف نقش واسطه ای سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در رابطه بین باورهای فراشناختی مختل و اضطراب کرونا صورت پذیرفت. روش پژوهش، همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان مقطع کارشناسی مرکز آموزش عالی پلدختر بود که در سال تحصیلی 400-1399 مشغول به تحصیل بودند. 230 دانشجو به صورت آنلاین در این مطالعه شرکت کردند و به پرسشنامه های اضطراب کرونا ویروس (علی پور، قدمی، علی پور و عبداله زاده)، فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت (وﻟﺰ و ﮐﺎرﺗﺮاﯾﺖ ﻫﺎﺗﻮن) و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (والکر، اسچریست و پندر) پاسخ دادند. یافته های حاصل از تحلیل داده ها به روش معادلات ساختاری نشان داد که باورهای فراشناختی مختل دارای اثر مستقیم و مثبتی بر اضطراب کرونا بود؛ اما بر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت اثر مستقیم نداشت. همچنین سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت دارای اثر منفی بر اضطراب کرونا بود. نتایج غیرمستقیم نشان داد که سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت نتوانست نقش میانجی گری در رابطه بین باورهای فراشناختی مختل و اضطراب کرونا ایفا کند. به منظور کاهش اضطراب کرونا در دانشجویان، شایسته است که متخصصان، ارتقای رشد شخصی و معنوی، ارتباط مثبت و سازنده با دیگران، مسئولیت پذیری در سلامت و همچنین کاهش باورهای فراشناختی مختل را مورد توجه قرار دهند.

هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر مداخله چندوجهی درسطوح مختلف کودک، والدین، وهمسالان بر بهبود حافظه فعال کودکان مبتلا به اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی بود. روش پژوهش نیمه تجربی، با مراحل پیش و پس آزمون بود. جامعه آماری پژوهش کلیه پسران با علائم اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی 6 تا 9 سال شهر کرمانشاه درسال تحصیلی 98-97 بود که از بین آن ها به روش نمونه گیری خوشه ای، تعداد 30 دانش آموز با تشخیص اختلال نارسایی توجه/ فزون کنشی مبتنی برمصاحبه بالینی ساختاریافته ازملاک های موجود درچهارمین ویرایش راهنمای تشخیصی و آماری اختلال های روانی سادوک و سادوک و تایید روانپزشک انتخاب شده، و به روش تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایش وکنترل  قرار گرفتند. انتخاب تصادفی همسالان وهمچنین والدین کودکان گروه ازمایش درسطوح دیگر برنامه آموزشی قرارداشتند. درگروه ازمایش کودکان دارای اختلال برنامه آموزش کنش های اجرایی، و برای کودکان عادی همسال آموزش مهارت های ارتباطی و برای والدین آموزش تغییر رفتار فرزندپروری و ارتباطی انجام شد دراین پژوهش نرم افزار سنجش حافظه فعال دانیمن و کارپنتر در دومرحله اجرا شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس انجام شد. یافته ها نشان داد که آموزش تلفیقی چندوجهی باعث بهبود حافظه فعال و اندوزش گروه ازمایش شد، ولی بر پردازش آن ها تاثیر معنی داری نداشت. فراهم کردن بستر مناسب از طریق آموزش خانواده و همسالان و آموزش همزمان کنش های اجرایی به موثر بودن این تلفیق کمک کرد. پیشنهاد می شود در درمان کودکان با اختلال نارسایی توجه/فزون کنشی از روش های چندوجهی استفاده شود.

پژوهش حاضر با هدف اثربخشی آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد انجام شد. طرح پژوهش نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون به همراه گروه کنترل بود. جامعه آماری، شامل تمامی دختران مجرد 30 سال به بالای دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه شهید باهنر کرمان بود، که 34 نفر به صورت داوطلبانه به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 17 نفر) گمارده شدند. پرسشنامه های ادراک اجتماعی تجرد قانع عزآبادی و همکاران و باور به دنیای عادلانه ساتون و داگلاس اجرا گردید. برای گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای و به مدت دو ماه آموزش اجرا شد اما گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. داده های به روش تحلیل کواریانس چندمتغیره و تک متغیره تحلیل شدند. یافته ها نشان داد، آموزش خود شفقت ورزی بر ادراک اجتماعی تجرد و باور به دنیای عادلانه در دختران مجرد مؤثر است. با توجه به افزایش سن ازدواج در دختران جامعه، می توان از آموزش خود شفقت ورزی برای بهبود سلامت روان این افراد استفاده کرد.

هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای طرحواره سازش نایافته اولیه بریدگی و طرد در رابطه بین قالب های فکری جنسیتی و جبران افراطی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب بود. 228 دانشجوی زن و مرد در سال تحصیلی 99-98 با روش نمونه برداری در دسترس به صورت آنلاین انتخاب شدند و به پرسشنامه طرحواره یانگ-فرم کوتاه نسخه سوم، فرم بلند سیاهه نقش جنسیتی بم و سیاهه جبران افراطی یانگ پاسخ دادند. داده ها با استفاده از ابزارهای آمار توصیفی و تحلیل مسیر تحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم قالب های فکری زنانه و مردانه به صورت مثبت بر طرحواره بریدگی و طرد معنادار بود. اثر مستقیم طرحواره بریدگی و طرد و قالب های فکری زنانه به صورت مثبت بر جبران افراطی معنادار هستند، اما اثر مستقیم قالب فکری مردانه بر جبران افراطی معنادار نبود. اثر غیر مستقیم قالب های فکری زنانه و مردانه به صورت مثبت بر جبران افراطی با واسطه طرحواره بریدگی و طرد معنادار بود. بنابراین، پیشنهاد می شود از مداخلات رسانه های جمعی و آموزش و پرورش برای کاهش قالب های فکری جنسیتی استفاده شود.

پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش تعدیل کننده باج گیری عاطفی درارتباط بین ذهنیت های طرح واره ای وکیفیت زندگی زناشویی انجام شد. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه ی آماری پژوهش شامل تمامی زنان متاهل شاغل در یک شرکت دارویی در سال 1399 به تعداد 226 نفر بود که با استفاده از روش سرشماری، و با توجه به ملاک های ورود و خروج پژوهش درنهایت نمونه ای به حجم 205 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه ذهنیت های طرح واره ای یانگ، پرسشنامه کیفیت ادراک شده ازابعاد رابطه زناشویی فلچر، سیمپسون و توماس و پرسشنامه باج گیری عاطفی رحمت بود. روابط بین متغیرها با آزمون همبستگی پیرسون و مدل پژوهش با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری آزمون شدند. بر اساس یافته های پژوهش حاضر، نقش تعدیل کننده باج گیری عاطفی دررابطه بین ذهنیت های طرح واره ای و کیفیت زندگی زناشویی تائید شد. بنابراین پیشنهاد می شود متخصصان سلامت روان جهت بهبود کیفیت زندگی زناشویی زوجین، توجه ویژه ای  به دو عامل ذهنیت های طرح واره ای و باج گیری عاطفی نمایند.

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی برازش رابطه بین ذهن آگاهی و تفکر مثبت با میانجی گری تنظیم هیجانی و شفقت خود در دانشجویان انجام گرفت. جامعه پژوهش شامل کلیه دانشجویان مشغول به تحصیل در دانشگاه های شهر قزوین بود که از میان آن ها 200 دانشجو با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان در این مطالعه به چهار مقیاس پنج وجهی ذهن آگاهی بایر و همکاران، افکار خود آیند مثبت اینگرام و ویسنیکی، راهبردهای تنظیم شناختی هیجان گارنفسکی و همکاران و شفقت خود نف پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش آماری تحلیل مسیر تحلیل شدند. نتایج شاخص های برازندگی حاکی از برازش مدل پیشنهادی بود. ضرایب مسیرهای مدل پیشنهادی نشان داد که بین ذهن آگاهی و تنظیم شناختی هیجان، بین ذهن آگاهی و تفکر مثبت، بین ذهن آگاهی و شفقت خود رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد. همچنین بین دو متغیر ذهن آگاهی و تفکر مثبت با میانجی گری تنظیم شناختی هیجان و شفقت خود نیز رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. یافته های پژوهش نشانگر اهمیت ذهن آگاهی به عنوان یکی از ویژگی ها و مهارت های روان شناختی بر تفکر مثبت دانشجویان با میانجی گری تنظیم شناختی هیجان و شفقت خود بود.