مطالعات روانشناختی

هدف این پژوهش بررسی عملکرد تکالیف مربوط به حافظه شنیداری و دیداری در سطوح متفاوت اضطراب بود. در این پژوهش 78 نفر از دانشجویان سال اول مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز شرکت کردند که به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. در این مطالعه از روش شبه آزمایشی استفاده شد. آزمودنی ها پس از پاسخ به سیاهه اضطراب بک، بر اساس میزان نمره اضطراب در 4 گروه (4 سطح) فاقد اضطراب، اضطراب پایین، اضطراب متوسط و اضطراب بالا جایگزین شدند. همه آزمودنی ها در معرض یک برنامه تهدید خود قرار گرفتند. سپس به آزمودنی ها دو تکلیف حافظه شنیداری و دیداری ارائه شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد اضطراب تنها بر تکلیف شنیداری مؤثر بوده و این تفاوت تنها میان دو گروه با سطح اضطراب متوسط و اضطراب بالا مشاهده شد. یافته ها نشان داد که اضطراب، عملکرد افراد را در تکالیفی که پردازش واج شناختی، حافظه فعال را درگیر می کند، بیشتر از تکالیف دیداری تخریب می کند و با توجه به این که گروه دارای اضطراب متوسط بالاترین عملکرد را در تکلیف شنیداری نشان داده، می توان گفت که سطح بهینه ای از برانگیختگی می تواند به بهبود عملکرد منجر شود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ادراک انصاف بر کیفیّت زناشویی بود. نمونه مورد مطالعه در این پژوهش 300 نفر (138 مرد و 162 زن) بودند که از میان کارکنان متأهل اداره های دولتی شهر اهواز با روش تصادفی چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار های مورد استفاده در این پژوهش عبارت بودند از سنجه ادراک انصاف (MEP) و سنجه کیفیّت زناشویی (MMQ). تنها فرضیه پژوهش عبارت بود از: ادراک انصاف بر کیفیّت زناشویی اثر مثبت دارد. برای ارزیابی مدل پیشنهادی از روش الگویابی معادلات ساختاری ((SEM و نرم افزار AMOS ویرایش 7 استفاده شد. مدل ارزیابی شده از شاخص های برازندگی خوبی برخوردار بود. نتایج الگویابی معادلات ساختاری نشان داد که ادراک انصاف در روابط زناشویی بر کیفیّت زناشویی اثر مثبت قوی دارد. مضامین آموزشی نتایج و مدل ارائه شده در پژوهش حاضر به تفصیل بررسی شده است.

هدف از این پژوهش اعتباریابی و رواسازی آزمون اضطراب امتحان فریدبن (FTA) در دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه شهید بهشتی بود. برای اجرای پژوهش، تعداد 328 نفر از دانشجویان دانشگاه شهید بهشتی تهران به روش نمونه گیری نسبتی تصادفی انتخاب شدند. از روش تحلیل عاملی اکتشافی برای تحلیل داده ها و بررسی عامل های آزمون استفاده شد. برای برآورد پایایی آزمون، از ضریب آلفای کرانباخ استفاده شد. دامنه ضرایب آلفای کرونباخ برای آزمون 23 سؤالی در نمونه ای به تعداد 328 نفر در گستره 83/0 تا 90/0 برای عامل ها در تغییر بود. ساختار عاملی آزمون اضطراب فریدبن بر اساس تحلیل عاملی اکتشافی و به روش تحلیل مؤلّفه های اصلی با استفاده از چرخش واریماکس به دست آمد. نتایج آماری نشان داد همه سؤال ها، همبستگی مناسبی با کل آزمون دارند و نیازی به حذف یا تغییر سؤالی نیست. مقادیر آزمون KMO و بارتلت حاکی از آن بود که آزمون مناسب ماتریس همبستگی در تحلیل عاملی است. در تحلیل عاملی به عمل آمده، تمام 23 ماده وارد تحلیل شدند و هیچ یک از ماده ها، همبستگی کمتر از 3/0 نداشتند. فرم فارسی آزمون اضطراب امتحان فریدبن با 23 ماده و 3 عامل استخراج شد. لذا می توان نتیجه گرفت آزمون مذکور در جامعه دانشجویان ایرانی نیز از پایایی و اعتبار خوبی برخوردار است. و برای اجرای پژوهش های گوناگون در زمینه اضطراب امتحان دانشجویان قابل استفاده است.

این پژوهش از نوع پژوهش های شبه تجربی است که اثربخشی رویکرد معنادرمانی را به شیوه گروهی بر کاهش ناامیدی در زندگی معلولان ضایعه نخاعی پس از زلزله در شهرستان زرند بررسی کرد. جامعه آماری کلیه معلولان ضایعه نخاعی پس از زلزله در شهرستان زرند بودند که از طریق روش نمونه گیری تصادفی ساده (برای دو گروه 12 نفری آزمایش و گواه) انتخاب و در دو گروه گماشته شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه 20 سؤالی ناامیدی بک بود. برای مقایسه میانگین های افتراقی دو گروه از آزمون t استفاده شد. در این پژوهش شش فرضیه مطرح شد که در این فرضیه ها، مؤلّفه های مختلف ناامیدی و نمره کل با توجه به رویکرد معنا درمانی به شیوه گروهی بررسی شدند. نتایج این پژوهش نشان داد که t محاسبه شده برای بررسی میانگین های دو گروه در مؤلّفه های مختلف ناامیدی در حوزه دستیابی به خواسته ها (512/3-)، نومیدی درباره آینده (862/4-)، نگرش نسبت به آینده (555/2-)، دورنمای زندگی (471/3-)، اعتماد به آینده (242/0-) و در حوزه نمره کل (685/8-) است که فقط فرضیه پنجم تأیید نشد و بقیه فرضیه ها از لحاظ آماری معنادار تشخیص داده شده اند. نتایج نشان داد که این روش بر کاهش نا امیدی معلولان ضایعه نخاعی پس از زلزله مؤثر است.

هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی تأثیر درد بر جنبه های مختلف زندگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس بود. بدین منظور نمونه ای مشتمل بر 237 نفر(192 زن و 45 مرد) از بیماران مبتلا به ام. اس مراجعه کننده به انجمن ام. اس شهر اصفهان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده و با استفاده از پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی مرتبط با درد و پرسشنامه چندوجهی درد ارزیابی شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها آزمون آماری t برای معناداری r پیرسون، تحلیل رگرسیون و همچنین تحلیل واریانس یکراهه برای مقایسه میانگین گروه ها در داده های جمعیت شناختی استفاده شد. نتایج نشان داد که درد می تواند بر جنبه های مختلف زندگی بیماران مالتیپل اسکلروزیس تأثیر داشته باشد به طوری که باعث کاهش کنترل بر زندگی در آن ها شده و به اختلال عملکرد در زندگی روزانه و پریشانی هیجانی منجر می شود، همچنین واکنش های تنبیهی از طرف دیگران از جمله پیامدهای آن است. همان طور که ملاحظه شد، نتایج نشان دهنده اهمیت نقش درد بر جنبه های مختلف زندگی بیماران مالتیپل اسکلروزیس بود، لذا شناخت درد مزمن و اهمیت آن در زندگی این افراد می تواند به شناسایی زودتر و به موقع مداخلات برای کاهش دردهای مرتبط با ناتوانی منتهی شود.

این پژوهش با هدف پیش بینی آسیب پذیری زنان سرپرست خانواده در برابر استرس بر اساس میزان حمایت اجتماعی و راهبردهای مقابله با استرس و منبع کنترل انجام شد. در این راستا از روش توصیفی - همبستگی استفاده شد. به منظور بررسی سؤال های پژوهشی، 250 زن سرپرست خانواده به صورت تصادفی ساده از میان زنان سرپرست خانواده شهر شیراز انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسش نامه های نشانگان استرس خدایاری فرد، راهبردهای مقابله ای فلکمن و لازاروس، منبع کنترل راتر و حمایت اجتماعی دوک استفاده شد. داده های به دست آمده با استفاده از روش رگرسیون چندگانه در نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شدند. نتایج به دست آمده نشان داد که متغیرهای سبک های مقابله ای (گریز- اجتناب، دوری گزینی، رویارویی و جستجوی حمایت اجتماعی) و متغیر حمایت اجتماعی قادر هستند در تعامل با یکدیگر و به طور جدا تغییرات متغیر ملاک (آسیب پذیری در برابر استرس) را به طور معنا دار پیش بینی کنند.

مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط بین سبک های تفکّر با خلّاقیّت در دانشجویان انجام شد. این پژوهش در قالب یک طرح توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور مرکز تهران در سال تحصیلی 1389-1390 است که تعداد کل آن ها در حدود 139000 نفر بود. از این تعداد 53 درصد دختر و 47 درصد پسر بودند. پس از تعیین حجم نمونه به روش کوکران نمونه ای به حجم 300 آزمودنی (160دختر و 140 پسر) به شیوه نمونه گیری خوشه ای طبقه ای انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های سبک های تفکّر استرنبرگ- واگنر و خلّاقیّت تورنس و برای تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی، ضریب همبستگی و مدل آماری رگرسیون گام به گام استفاده شد. تحلیل داده ها رابطه مثبت بین سبک های تفکّر قانونی، قضایی، درونی و آزادمنشی با خلّاقیّت و رابطه منفی بین سبک های تفکّر تک سالاری، سلسله مراتبی و کلی با خلّاقیّت را نشان داد. از بین متغیر سبک های تفکّر این 7 سبک در پیش بینی خلّاقیّت دانشجویان سهیم بودند. در نتیجه می توان گفت سبک های تفکّر با خلّاقیّت همبستگی دارد و باید در مطالعات علمی و تدابیر آموزشی به آن توجه شود.