آموزش پژوهی

تربیت حرفه ای در ایران از فقر پژوهشی بویژه در حوزه ی پژوهش های بنیادی و کاربردی به معنای کاربرد نظریه ها در حوزه ی عمل در تنگنا قرار دارد. لذا بدیهی است که این تنگناها مانع از ترسیم آینده تربیت حرفه ای در کشور شده است. تا جایی که نمی توان در مورد آن تحلیلی نزدیک به نقطه هدف ارائه داد. با عنایت به این محدودیت و تأکید مطالعه بر مرور پژوهش ها و اسناد موجود نگارنده را بر آن داشت که تمام منابع مرتبط با تربیت حرفه ای را که به صورت پژوهش، مرورادبیات، مقاله، کتاب، توصیه نامه های بین المللی، تجارب تربیت حرفه ای سایر کشورها (نگاه تاریخی) را مطالعه نقادی- تحلیلی کرده و نتایج آن را بررسی نماید. در پایان به این نتیجه رسید که نظام آموزش و پرورش حرفه ای رسمی در ایران به لحاظ اجرا، مدرسه محور و به لحاظ برنامه ریزی از سطح تمرکز بالایی برخوردار است.

هدف این پژوهش، کاوشی در برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت مجازی فرهنگیان بوده است. پژوهش از نوع توصیفی- تحلیلی و پیمایشی(پرسشنامه و مصاحبه) بوده است. جامعه آماری بخش پرسشنامه ای پژوهش شامل تمامی فرهنگیان مدیران، معاونان آموزشی و پرورشی، معلمان و سایر کارکنان اداره کل و مناطق/نواحی 17 گانه آموزش و پرورش استان چهارمحال و بختیاری بوده که از روش نمونه-گیری طبقه ای 407 نفر از آنها انتخاب شدند. جامعه آماری بخش مصاحبه شامل تمامی مسئولان و کارشناسان آموزش نیروی انسانی و فناوری اداره های آموزش و پرورش استان بوده که به روش نمونه گیری هدفمند، همه آنها به عنوان نمونه آماری محسوب شده و با آنان به صورت هدایت کلیات مصاحبه شده است(30 نفر). روایی پرسشنامه را کارشناسان تاًیید نموده و پایایی آن حدود 96/ محاسبه شد. پایایی مصاحبهها از روش بررسی همکار، بررسی اعضا و سهسوسازی تاًمین گشت. در مجموع طبق نتایج این پژوهش، آزمون های مجازی ضمن خدمت الکترونیکی استان از وضعیت چندان مناسبی در زمینه های مورد بررسی برخوردار نبوده اند و برای رسیدن این آزمون ها به وضعیت مناسب تلاش های زیادی لازم است که از طرف افراد و گروه های مختلف صورت پذیرد.

صفت های فاعلی و مفعولی که به طبقه معنایی توصیفی-کنشی تعلق دارند، از مباحث مهم دستوری زبان فارسی هستند و آموزش آن ها در برنامه درسی گنجانده شده است. هدف از نگارش این مقاله توصیفی، بررسی درزمانی ساخت صفت فاعلی و مفعولی در سه دوره زبان فارسی و سیر تحول پسوندهای سازنده آن هاست. بررسی نشان داد از دوره باستان، برخی پسوندهای سازنده صفت فاعلی به میانه نرسیده و پسوند سازنده صفت مفعولی در دوره میانه به صورت d و t و جزئی مرده از ماده ماضی درآمده است. پسوندهای صفت فاعلی و مفعولی دوره میانه با تحولات واجی همگی به دوره نو رسیده اند. مقایسه کتاب های درسی راهنمایی و متوسطه نظام قدیم با متوسطه اول و دوم جدید، مشخص کرد که با انتقال مباحث دستوری به کتب فارسی در متوسطه نظام جدید، آموزش این دو مقوله به بخش قلمروی زبانی در پایان یکی از متون ادبی سال یازدهم محدود شده و انواع ساخت واژه این صفات حذف گردیده اند. همچنین، نشان داده شد با توجه به حذف «ریشه» که در زبان های ایرانی باستان برای صرف اسم و فعل کاربرد داشته و جانشین شدن آن با ماده ماضی و مضارع در دوره میانه و نو؛ کاربرد واژه «بُن» به جای ماده فعلی(ستاک)، نمی تواند لفظ دقیقی باشد.

هدف اصلی سیستم های آموزشی پروراندن انسان و آماده سازی ذهن او برای یادگیری مباحث آموزشی است. همواره در طول نظام آموزش یادگیری تجربه ای همراه با استرس بوده است، بدین صورت که اگر میزان استرس افراد زیاد و تهدید کننده باشد می تواند موجب بروز مشکلات جدی بر سلامت، عملکرد و موفقیت تحصیلی دانشجویان شود. در دانشگاه ها و فضاهای آموزشی عوامل گوناگونی بر اضطراب و استرس دانشجویان تأثیر دارند که یکی از مهمترین آن ها محیط اطراف بوده است. در پژوهش حاضر استرس به عنوان یک تعامل پیچیده و پویا بین انسان و محیط اطرافش در نظر گرفته شده و با بهره گیری از فاکتورها و عوامل کالبدی محیطی مژثر بر ایجاد تنش و اضطراب یا کاهش آن، کارایی کیفیت فضاهای آموزشی مورد بررسی قرار داده شده است. روش پژوهش حاضر در مرحله اول کیفی بوده، سپس با استفاده از ضریب پیرسون میزان همبستگی دو متغیر استرس و کیفیت یادگیری دانشجویان سنجیده شده است و ضریب همبستگی پیرسون عدد -0.703 محاسبه شده که نشان دهنده ی رابطه ی همبستگی منفی بین این دو متغیر بوده. همچنین با شناخت معیارهای محیطی مؤثر بر کاهش استرس و عوامل مزاحم یادگیری، سعی در طراحی بهینه ی محیط های آموزشی و یادگیری شده است.

هدف از تحقیق حاضر شناسایی سطوح مناسب تصمیم گیری در فرایند اجرای آزادسازی برنامه درسی در دوره ابتدایی است. تحقیق استفاده شده از نوع کیفی بوده و و روش سنتزپژوهی(تحلیل محتوا و مطالعه اسنادی) را در برمی گیرد. جامعه پژوهش شامل معلمان،کارشناسان، اساتید دانشگاه های استان آذربایجان غربی و هم چنین اسناد و متون علمی در حوزه تمرکززدایی در سال تحصیلی 98-97 است. در جامعه اول نمونه ها به صورت هدفمند انتخاب و مصاحبه ساختاریافته تا نقطه اشباع شدگی حجم نمونه ها به تعداد 19 نفر ادامه یافت. در جامعه دوم نیز حجم نمونه انتخاب شده شامل اسناد و متون علمی 15 الی 20 سال اخیر می باشد. یافته ها نشان می دهد که سطوح تصمیم گیری مناسب برای آزادسازی برنامه درسی دارای سطوح چهارگانه اجتماعی، آکادمیک، نهادی و آموزشی است که در آن سطح نهادی به عنوان رابط تصمیم گیری های سطح آکادمیک(نظری) و سطح آموزشی(عملی) عمل می کند و عملکرد آن از بعد نظری- عملی(شبه عملی) جایگاه ویژه ای دارد. در واقع سطح نهادی با تلفیقی از دو سطح تصمیم گیری، به عنوان تدوین کننده نهایی و و فراهم کننده فرصت های یادگیری در کلاس های درس عمل می کند.

یکی از اهداف سند برنامه درسی ملی ایران، توانایی دانش آموز در به کارگیری ریاضیات مدرسه ای در زندگی خارج از مدرسه و دنیای واقعی است. به همین دلیل کتاب درسی باید به نوعی تدوین و تألیف شود تا دانش آموزان با این نوع مسائل آشنا شده و همچنین، توانایی حل این نوع مسائل را بیاموزند. به عبارت دیگر، یکی از اهداف اساسی آموزش ریاضی، تربیت افرادی است که بتوانند به کمک سواد ریاضی خود با چالش های دنیای پیرامونش مواجه شوند و بر حل آن ها فائق آیند. هدف پژوهش حاضر بررسی میزان تأکید کتاب درسی ریاضی نهم بر آموزش حل مسائل دنیای واقعی می باشد. برای انجام این پژوهش از شیوه تحلیل محتوا استفاده شده است. ابزار مورد استفاده، فرم های تحلیل محتوایی است که برای تعیین اعتبار آن از دیدگاه صاحب نظران و متخصصان آموزش ریاضی استفاده شده است. نتایج پژوهش، حاکی از تأکید اندک کتاب درسی ریاضی پایه نهم بر مسائل دنیای واقعی و همچنین توزیع ناهمگون مسائل مذکور در فصل های گوناگون کتاب است. نتایج این پژوهش می تواند در بازنگری و بهبود کتاب های درسی ریاضی، آموزش معلمان و بازنگری در روش های ارزشیابی با هدف ارتقاء سواد ریاضی دانش آموزان مورد استفاده دست اندرکاران قرار گیرد.