آموزش پژوهی

هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه ی خودکارآمدی، ارزش تکلیف و جهت گیری هدف درونی- بیرونی با هیجان های تحصیلی لذت، ملالت، غرور و شرم در درس ریاضی بود. در این تحقیق از روش همبستگی استفاده گردید. جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانش آموزان دختر و پسر دبیرستان های دولتی نواحی پنج گانه تبریز بود که در سال تحصیلی 93-92 به تحصیل اشتغال داشتند. از این جامعه، نمونه ای شامل 345 نفر (167 دختر، 178 پسر) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه هیجان های تحصیلی و پرسشنامه یادگیری خودتنظیم استفاده شد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تجزیه و تحلیل گردید. ماتریس همبستگی بین متغیرها حاکی از ارتباط مثبت و معنی دار هیجان های لذت و غرور با متغیرهای انگیزشی بود. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که ارزش تکلیف و خودکارآمدی 35 درصد واریانس هیجان تحصیلی لذت در درس ریاضی را تبیین نمودند. عوامل انگیزشی ارزش تکلیف، خودکارآمدی و جهت گیری هدف بیرونی، پیش بینی کننده 21 درصد از واریانس ملالت در کلاس ریاضی بودند. درمورد هیجان تحصیلی غرور، تنها پیش بینی کننده معنی دار، خودکارآمدی با تبیین واریانس 8 درصد بود. خودکارآمدی، و جهت گیری هدف بیرونی پیش بینی کننده 12 درصد از واریانس هیجان شرم بودند.

هدف پژوهش حاضر، در قالب یک مدل علّی، بررسی رابطه ی بین حمایت اجتماعی ادراک شده و سرزندگی تحصیلی با واسطه ی باورهای انگیزشی بود. روش پژوهش از نوع همبستگی و جامعه آماری متشکل از کلیه دانش آموزان دبیرستانی شهر شیراز بود. شرکت کنندگان در پژوهش شامل 320 نفر (157 پسر و 163 دختر) دانش آموز بودند که بر اساس روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردیدند و پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده (زیمت، داهلم، زیمت و فارلی، 1988)، باورهای انگیزشی (پنتریچ و دی گروت،1990) و سرزندگی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده،1391) را تکمیل نمودند. روایی و پایایی ابزارها احراز شد. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش با روش تحلیل مسیر انجام شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مدل با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد و تأثیر مستقیم حمایت اجتماعی بر سرزندگی تحصیلی، حمایت اجتماعی بر باورهای انگیزشی و نیز باورهای انگیزشی بر سرزندگی تحصیلی تأیید گردید. در نهایت، بررسی ضرایب تحلیل مسیر نشان داد که باورهای انگیزشی در رابطه ی بین حمایت اجتماعی ادراک شده و سرزندگی تحصیلی نقش واسطه ای ایفا می کند. بر این اساس، منابع حمایتی می توانند با ارتقا سطح باورهای انگیزشی دانش آموزان، سرزندگی تحصیلی آن ها را افزایش دهند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی رابطه ی بین مؤلفه های صبر(متعالی شدن، شکیبایی،استقامت، رضایت ودرنگ) و اضطراب امتحان با واسطه گری مؤلفه های اهداف پیشرفت(اهداف یادگیری ، عملکردگرایی ،عملکردگریزی و بلاتکلیفی) در دانشجویان دانشگاه شیراز بود. بدین منظور281 دانشجو(161پسر و120 دختر) دوره کارشناسی ارشد ساکن در خوابگاه های دانشگاه شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و به پرسشنامه صبر، پرسشنامه هدف گرایی و مقیاس اضطراب امتحان پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از تحلیل مسیر در مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل مسیر نشان داد که از بین مؤلفه های صبر، مؤلفه های شکیبایی، رضایت و استقامت به گونه منفی و مؤلفه متعالی شدن به گونه مثبت پیش بینی کننده اضطراب امتحان بوده است. علاوه بر این هدف عملکردگریزی در رابطه بین مؤلفه های صبر و اضطراب امتحان نقش واسطه ای را ایفا می کند. با توجه به نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود با آموزش صبر اضطراب امتحان را در یادگیرندگان کاهش داد.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی رابطه خودکارآمدی، راهبردهای شناختی- فراشناختی با خودناتوان سازی تحصیلی در دانش آموزان پسر مقطع متوسطه عشایر استان فارس بوده است. روش پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، تمامی دانش آموزان پسر مقطع متوسطه عشایر استان فارس می باشد که در سال تحصیلی90-91 مشغول به تحصیل بودند. به روش نمونه گیری خوشه ای، نمونه ای به حجم 322 نفر انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات شامل پرسشنامه خودکارآمدی شوآرزو و جروسالم ، پرسشنامه راهبردهای شناختی- فراشناختی واحدی و پرسشنامه خودناتوان سازی تحصیلی رود والت و جونز بوده است. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین خودکارآمدی و خودناتوان سازی تحصیلی رابطه منفی معنادار وجود دارد. بین راهبردهای شناختی- فراشناختی و خودناتوان سازی تحصیلی نیز رابطه منفی معنادار وجود دارد. بین خودکارآمدی و راهبردهای شناختی- فراشناختی، رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد دو متغیر خودکارآمدی تحصیلی و راهبرد فراشناختی، بطور معناداری خودناتوان سازی تحصیلی را پیش بینی می کنند و متغیر راهبردهای شناختی، پیش بینی کننده خوبی برای خودناتوان سازی تحصیلی نمی باشد.

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهکارهای مقابله ای اسلام برگرفته ازآیات قرآن کریم برکاهش اضطراب دانش آموزان پایه هشتم شهر شازند بود.روش پژوهش ازنوع پژوهش نیمه آزمایشی باطرح پیش آزمون-پس آزمون باگروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزانی بود که درشرایط بالینی قرار داشتند،تعداد50نفربصورت تصادفی انتخاب شدندودردوگروه آزمایش وکنترل قرارگرفتند.ابزارپژوهشی آزمون40سوالی اضطراب کتل بود.برای تجزیه وتحلیل داده ها،ازروش های آمارتوصیفی وآماراستنباطی(آزمونt )استفاده شد.یافته های پژوهش نشان دادکه درمرحله پس آزمون،بین دوگروه آزمایش وگواه درمیزان اضطراب تفاوت معناداروجوددارد.باتوجه به یافته های این پژوهش می توان گفت که آموزش راهکارهای مقابله ای اسلام برگرفته ازآیات قرآن کریم روش وراهکار موثری درکاهش اضطراب است. همچنین براساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که برای پیشگیری ودرمان اختلالات اضطرابی در دانش آموزان،می توان روش های درمانی غیر آسیب رسان راجایگزین روش های آسیب رسان ماننددارو ودرمان های شیمیایی وخشونت وتنبیه که هنوز هم دربرخی مدارس دیده می شود،نمود. پیشنهاد می شود آموزش راهکارهای مقابله ای اسلام برگرفته از آیات قرآن کریم رامدیران ، مشاوران و مربیان مدارس آن را در جهت تربیت صحیح ، پیشگیری و درمان مشکلات دانش آموزان به کار گیرند .

هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کنندگی متغیر جهت گیری هدف در استفاده دانش آموزان از راهبردهای شناختی و فراشناختی و همچنین نشاط ذهنی آنان بود. برای رسیدن به این هدف 300 دانش آموز (150 نفر پسر و 150 نفر دختر) از بین کلیه دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی شهر شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش هدف پیشرفت از پرسشنامه الیوت و مک گریگور (2001) و به منظور ارزیابی راهبردهای شناختی و فراشناختی از مقیاس پینتریچ و دیگروت (1990) و از مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی ریان و فردریک (1997) برای سنجش نشاط ذهنی استفاده گردید. یافته ها نشان دادند به غیر از بعد تسلط- اجتنابی سایر ابعاد جهت گیری هدف، راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان را به صورت مثبت و معنی داری پیش بینی می کردند. همچنین از بین ابعاد جهت گیری هدف، بعد عملکرد گرایشی به صورت مثبت و معنی دار پیش بینی کننده نشاط ذهنی بود. . * دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان فارس* * دانشیار روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول foolad@shirazu.ac.ir ).

هدف از تحقیق حاضر تعیین نقش سبک های هویت و خودکارامدپنداری (فردی و جمعی) در پیش بینی موفقیت تحصیلی دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اصفهان در سال تحصیلی 93-1392 بود. جامعه مورد مطالعه شامل کلیه دانش آموزان پسر دبیرستانی شهر اصفهان و نمونه مورد مطالعه شامل 274 دانش آموز پسر دبیرستانی شهر اصفهان بودکه با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای مورد مطالعه قرار گرفت. ابزار پ ژوهش آزمون سبک های هویت برزونسکی(1989)، پرسشنامه خودکارآمدپنداری فردی بندورا(1997) و پرسشنامه خودکارآمدپنداری جمعی کیم و پارک(1999) بود. داده ها با آزمونهای همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام تحلیل شد. نتایج در سطح 99/. اطمینان نشان داد که رابطه بین سبک هویت اطلاعاتی و سبک هویت هنجاری، خودکارآمدپنداری فردی و جمعی و نیز رابطه دو متغیر موفقیت تحصیلی و تعهد هویت بالا و معنادار بود. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که به ترتیب متغیرهای تعهد هویت، خودکارآمدپنداری فردی و سبک هویت هنجاری توانایی پیش بینی بیشترین واریانس موفقیت تحصیلی را دارا بودند.

هدف کلی، بررسی رابطه بین سبک تدریس مدرسان و توسعه مهارت های سطوح برتر تفکر فراگیران بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل 30% از مؤسسات آموزشی از کل کشور تعیین گشت. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای ساده کلیه مدرسان و با روش نمونه گیری تصادفی ساده 5 نفر از فراگیران هر مدرس برگزیده شدند. نمونه آماری شامل 72 نفر از مدرسان و 360 نفر از فراگیران بود. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه سبک تدریس(گراشا ،ریچمن،1996) و مقیاس مهارت های سطوح برتر تفکر فراگیران(ذاکری،1392)بود. نتایج شامل: 1.بیشترین میانگین مربوط به سبک شخصی و پائین ترین مربوط به سبک تفویض کننده می باشد. 2. مهارت های سطوح برتر تفکر فراگیران در چهار بعد از حد کفایت قابل قبول بالاتر و از حد کفایت مطلوب پائین تر می باشد. 3. بین انواع سبک تدریس و مهارت های سطوح برتر تفکر رابطه معنا دار وجود دارد. 4. بیشترین قدرت تبیین مربوط به سبک تدریس تفویض کننده و پیش بینی کننده مثبت و معنا دار مهارت های سطوح برتر تفکر می باشد، و سبک تدریس متخصص پیش بینی کننده معنا دار مهارت های سطوح برتر تفکر نمی باشد.واژگان کلیدی: سبک تدریس ، مهارت های سطوح برتر تفکر