در این نوشتار اثر فن آوری و به ویژه فن آوری اطلاعات بر اشتغال زنان با به کارگیری داده های مقطعی بین کشوری بررسی می شود. سپس دو گروه از کشورها، ایران (کاربران پویا و واپسین ها) با کشورهای دیگر (رهبران و رهبران بالقوه) مقایسه خواهد شد. برای این کار آزمون های رگرسیون خطی و غیر خطی به کار گرفته شده است. متغیرهای مستقل آزمون نوآوری در فن آوری، نوآوری های تازه (فن آوری اطلاعات)، نوآوری های پیشین، و مهارتهای انسانی، و متغیرهای وابسته آزمون نیز نرخ فعالیت اقتصادی، درآمد و افزایش توان مندی زنان است. داده های پژوهش از آمارهای آمده در گزارش توسعه انسانی 2001 گرد آمده است.
یافته ها نشان می دهد که فن آوری اطلاعات تاثیری معنادار بر نرخ فعالیت اقتصادی زنان نداشته است، اما تاثیر آن بر میزان درآمد و افزایش توان مندی آنان معنادار بوده است؛ با این تفاوت که تاثیر فن آوری اطلاعات بر درآمد زنان در کوتاه مدت مثبت است و سپس با گذشت زمان کاهش می یابد.
در این پژوهش، رابطه خودکارآمدی تحصیلی با پیش رفت تحصیلی در 300 دانش آموز دختر سال دوم دبیرستان در گرایش های علوم ریاضی و علوم انسانی (در منطقه 6 تهران) بررسی شده است. ابزار به کار گرفته در این پژوهش، پرسش نامه خود کارآمدی تحصیلی جینک و مورگان (به سه سازه کوشش، بافت، و استعداد) بود. هم چنین، پیش رفت تحصیلی با میانگین نمره درس های کلامی (ادبیات و دستور زبان فارسی) و ریاضی (هندسه، آمار و ریاضی) در نیم سال پایانی سنجیده شد.
یافته های پژوهش نشان داد که خودکارآمدی تحصیلی در هر دو گروه آزمودنی از پیش بینی پیش رفت تحصیلی برخوردار است. این بررسی نشان داد که از میان سازه های خود کارآمدی تحصیلی (کوشش، بافت، و استعداد) در رگرسیون گام به گام، در هر دو گروه آزمودنی سازه «کوشش» بیش ترین بهره را در پیش بینی پیش رفت تحصیلی دارد. به سخن دیگر، دختران هر دو گروه پیش رفت تحصیلی خود را بیش تر برآمده از کوشش دانسته اند تا استعداد. در این بررسی، آزمون z فیشر نشان داد که گرایش تحصیلی نقشی تعدیل کننده (مستقل دوم) در رابطه خودکارآمدی تحصیلی با پیش رفت تحصیلی ندارد، ولی در رابطه پیش رفت تحصیلی با سازه بافت تعدیل کننده است. این پژوهش نشان داد که تفاوت دو گروه آزمودنی در خودکارآمدی تحصیلی، پیش رفت تحصیلی، و استعداد معنادار است، ولی در سازه های بافت و کوشش تفاوتی دیده نشد. یافته ها هم چنین نشان داد که هر اندازه خودکارآمدی تحصیلی فرد بالاتر باشد، پیش رفت تحصیلی بیش تری خواهد داشت و هر اندازه بافت خانه و مدرسه فضای بهتری برای دانش آموز فراهم سازد، گرایش او به رشته های علوم ریاضی بیش تر خواهد شد.
در این پژوهش، زمینه های ناسازگاری نقش های اجتماعی و خانوادگی در زنان بررسی شده است. بر این اساس، در کنار واکاوی دیدگاه های گوناگون درباره نقش های اجتماعی و خانوادگی، به ناسازگاری نقش در آن ها توجه شده است. جامعه آماری پژوهش زنان همسردار جوان (20 تا 35 ساله) شهر شیراز است که دست کم یک سال از زندگی مشترکشان گذشته باشد. نمونه آماری در برگیرنده 287 نفر بوده است. ابزار پژوهش پرسش نامه است و ناسازگاری نقش در هشت زمینه سنجیده شد: تحصیل، کار، مدیریت مالی، کارخانه گی، پیوندهای جنسی و عاطفی، پیوندهای خانواده گی و دوستی، گذران اوقات فراغت، و نگه داری و پرورش فرزندان برای تجزیه و تحلیل داده ها روش های آمار توصیفی و آزمون های معناداری به کار رفت.
یافته ها نشان می دهند که زنان ناسازگاری نقش را در هر هشت زمینه بررسی شده تجزیه می کنند، هر چند اندازه آن، به طور متوسط کم نموده شده است. آنان در زمینه پیوند خانوادگی کم ترین و در زمینه مدیریت مالی بیش ترین میزان ناسازگاری را احساس می کنند. هم چنین، یافته های این پژوهش درباره هم بستگی متغیرهای مستقل با ناسازگاری نقش، نشان داد که با افزایش سن مرد، افزایش زمان ازدواج، و بالا رفتن ساعت کار زن، ناسازگاری نقش کلی افزایش می یابد، ولی با افزایش تحصیلات زن و شوهر و افزایش درآمد، این ناسازگاری کاسته خواهد شد.
تعاونی ها از بخش های مهم اقتصادی کشور به شمار می روند که سهمی چشم گیر در اشتغال دارند. در دو دهه گذشته، تعاونی های زنان در زمینه های گوناگون پایه گذاری شده و گسترش یافته اند. این تعاونی ها برای بهبود کارکرد خود همراه به سازه های موثر بر موفقیت و داد و ستد تجربه توجه داشته اند. بر این اساس، این پژوهش برای شناسایی سازه های موثر بر موفقیت تعاونی های زنان در ایران به شیوه توصیفی - پیمایشی انجام شد. جامعه آماری پژوهش 1500 نفر از کارشناسان وزارت تعاون و ظ نفر از اعضای هیات مدیره تعاونی های یاد شده بودند که از این میان 153 نفر از کارشناسان وزارت تعاون و 453 نفر از اعضای هیات مدیره برای نمونه پژوهش گزیده شدند. داده های پژوهش با پرسش نامه گردآوری شد. روایی پرسش نامه را شماری از کارشناسان موضوعی تایید کردند. پایایی آزمون اصلی پژوهش با آلفای کرونباخ برای پرسش نامه کارشناسان 0.84 و برای پرسش نامه اعضای هیات مدیره 0.99 بود که نشان دهنده پایایی بالای این مقیاس ها برای سنجش متغیر اصلی پژوهش یعنی موفقیت است.
تحلیل عاملی دیدگاه اعضای هیات مدیره نشان داد که این چهار سازه بر روی هم 66.5 درصد از واریانس موفقیت تعاونی ها را تبیین می کند: 1) بهبود محیط روان شناختی و انگیزش تعاونی ها، ب) برخورداری از محیط توان مندساز و پشتی بان بیرونی، پ) افزایش توان مندی های مدیریتی و سازمانی شرکت ها، و ت) بهبود توان مندی های بازاریابی و بازاررسانی. تحلیل عاملی دیدگاه کارشناسان نیز یافته هایی همانند داشت.
اعتیاد یکی از معضلاتی است که امروزه نه تنها زنده گی میلیون ها انسان را به خطر انداخته، بلکه خانواده و نزدیکان آن ها را نیز با مشکلات زیادی روبه رو ساخته است. در این پژوهش توصیفی و مقایسه ای، میزان خشونت تجربه شده همسران معتادان در مقایسه با خشونت تجربه شده همسران نامعتادان بررسی شده است. بر این اساس، به تصادف، 107 نفر از همسران معتادان خود معرف مرکز ترک اعتیاد شهر هفشجان از استان چهار محال بختیاری که برای انجام مشاوره خانواده مراجعه کرده بودند و 107 نفر از نامعتادان که از نظر سن، وضعیت شغلی، اقتصادی، و مدرک تحصیلی با گروه نخست هم تا شده بودند، انتخاب و با استفاده از پرسش نامه پژوهش گر ساخته میزان خشونت تجربه شده ارزیابی شدند. برای بررسی میزان حمایت اجتماعی زنان نیز از پرسش نامه پروسیدانو استفاده شد.
یافته ها نشان داد تفاوت میانگین کلی نمره های همسران معتادان و نامعتادان در خشونت تجربه شده و هم چنین زیر آزمون های آن معنادار است. هم چنین، در هر دو گروه، تفاوت بین میزان تحصیلات و وضعیت شغلی افراد با خشونت تجربه شده معنادار بود و در گروه نامعتادان نیز، میزان تحصیلات زنان با میزان خشونت تجربه شده آن ها ارتباطی معنادار داشت. در گروه نامعتادان هم بستگی میزان حمایت اجتماعی با خشونت تجربه شده منفی و معنادار بود؛ در حالی که این هم بستگی در گروه معتادان دیده نشد. در گروه معتادان نیز هم بستگی سطح درآمد با میزان خشونت تجربه شده معنادار بود. میان شمار فرزندان و طول مدت ازدواج با خشونت تجربه شده در هیچ یک از دو گروه هم بسته گی معناداری دیده نشد.
در مطالعات فرهنگی درباره زن، شاهنامه مرجع نسبتا مهمی بوده است. چون از یک سو زنان گاه در آن نقشه ای مثبت مهمی دارند، و نیز از سوی دیگر گاه قضاوت ای بدبینانه ای نیز نسبت به آن ها ابراز شده است. نگاه به شاهنامه از نظر عقاید درباره جایگاه موجود و مطلوب زن در اجتماع، در زمان سروده شدن دیوان یا در زمان وقوع حوادث داستانی و تاریخی آن، و علاوه بر این، نگاه پژوهش گر که درگیر تفکرات امروزین حقوق بشری در مورد زن است، به متن شاهنامه از نظر موضوع زن، هدف این نوشته است. از نظر این مقاله، که مبتنی بر بخش هایی از تحقیقی در همین زمینه است. در شاهنامه، زن موقعیتی برتر از فرهنگ زمان خود داشته است، اما در این که وجود شخصیت های زن شاهنامه که سیاست مدار، خردمند، و قدرت طلب هستند، نشان واقعیتی فرهنگی - اجتماعی در ایران باستان حاکی از برابری زن و مرد باشد، مورد تردید است. این وضعیت بیش تر متناسب با فضای اشرافی رویدادها، و نیز اقتضای جذابیت داستان و حماسه بوده است. بر این مبنا، گر چه الگوهای زن، همچون زن مستقل، شجاع، و عاقل در شاهنامه، تا حدودی می تواند پشتوانه ایده های زن باور یا همان فمینیسم باشد، اما در این باره نمی توان اغراق کرد، چون الگوهای متفاوت از این هم در کتاب فردوسی فراوان است.
از دیدگاه سامانه ای، زن و شوهر زیر سامانه والدین را می سازند. کارکرد مطلوب خانواده در گرو کارآمدی این زیر سامانه است. رضایت زن و شوهر از پیوند دو سویه بین فردی آنان به رشد و شکوفایی آنان و نیز فرزندان شان کمکی شایان می کند. در این پژوهش، رضامندی از زنده گی زناشویی در سویه های گوناگون آن و کیفیت پیوند زناشویی در زنان شاغل و خانه دار مقایسه شده است.
نمونه آماری پژوهش در بر گیرنده 400 زن از شهر تهران بود که در پنج سال گذشته ازدواج کرده و از این میان، 200 نفر شاغل و 200 نفر خانه دار بودند. برای گردآوری داده ها، هم زمان پرسش نامه وضعیت زناشویی گلومبوک - راست و پرسش نامه رضامندی زناشویی انریچ به کار گرفته شد. داده های به دست آمده با روش های آمار توصیفی و آزمون t بررسی شد.
یافته ها نشان داد که در زنان شاغل رضامندی زناشویی در چندین سویه از زنان خانه دار بهتر و عوامل تهدید کننده ازدواج در آنان از زنان خانه دار کم تر است. این نشان می دهد که زنان شاغل مشکلات کم تری در زمینه تحریف آرمانی و مسایل شخصیتی شوهر خود دارند و پیوند آنان با همسرشان نیرومند تر است. هم چنین، زنان شاغل از پیوند جنسی شان راضی تر بودند. از این گذشته، در محیط خانه نقش های زن و شوهر به هم نزدیک تر شده و ساختار خانواده در حال دگرگونی به سوی مشارکت بیش تر بود. به هر رو، رضایت از وضع زندگی زناشویی در میان زنان بررسی شده پایین بود (شاغل 16.5 و خانه دار 23.5) که این نیازمند توجه و کمک بیش تر است.
