مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)

زنان، به علت ویژگی های ذاتی و نقش های اجتماعی، در مدیریت محیط زیست نقشی اساسی دارند، نقشی که ایفای آن نیازمند دانش و آگاهی کافی است و زنان شهری، به دلیل آن که در معرض آلودگی های شهری و صنعتی اند، سهم بیش تری دارند.جامعه آماری پژوهش را زنان خانه دار منطقه 12 شهرداری تهران تشکیل می دهند، که از میان آن ها، 263 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. ابزار پژوهش، پرسش نامه یی با چهار بخش سنجش دانش و آگاهی، مسایل و مشکلات زیست محیطی، روش های ارایه آموزش های زیست محیطی، و ویژگی های فردی است، که روایی آن به وسیله کارشناسان، و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرون باخ (0.87) تایید شده است. پردازش و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار SPSS صورت گرفته است.یافته های پژوهش نشان می دهد که زنان از مفاهیم پایه یی محیط زیست آگاه اند، اما از روش های مدیریت، مانند مدیریت پس ماند، آگاهی چندانی ندارند، هم چنین، زنان با سن کم تر، آگاهی های زیست محیطی پایین تری دارند و برنامه های آموزشی زیست محیطی، نخست، باید آن ها را مورد توجه قرار دهد.

یکی از مهم ترین مسایل کارآفرینی، رابطه میان جنسیت و کارآفرینی است. با این وجود که زنان، نیمی از جمعیت فعال کشور را تشکیل می دهند و می توانند سهمی مهم از کارآفرینان را به خود اختصاص دهند، نتایج پژوهش ها خلاف این را نشان می دهد. پژوهش پیش رو، تلاشی است برای پاسخ دادن به این پرسش که آیا متغیر جنسیت بر ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه و به دنبال آن، کارآفرین شدن افراد تاثیر دارد، یا عواملی دیگر مانند عوامل محیطی باعث فزونی گرفتن شمار کارآفرینان مرد نسبت به کارآفرینان زن شده است؟در این پژوهش، با استفاده از پرسش نامه استاندارد شده در کشور و به منظور گردآوری داده های مربوط به ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه،داده های مربوط به ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه 400 نفر از دانش جویان دختر و پسر دانشگاه سمنان مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. این ویژگی ها، ریسک پذیری متعادل، کانون کنترل درونی، توفیق طلبی، سلاست فکری، عمل گرایی، تحمل ابهام، رویاپردازی، و چالش طلبی را در بر می گیرد.تجزیه و تحلیل داده ها، با استفاده از آمار توصیفی، نشان داد، در مجموع، میان بیش تر ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سمنان تفاوتی وجود ندارد، ولی داده های اختصاصی مربوط به هر ویژگی، نشان گر تفاوتی اندک در دو ویژگی توفیق طلبی و تحمل ابهام، میان دانشجویان دختر و پسر این دانشگاه بود، هم چنین، آزمون آماری U من ­ ویتنی نشان داد میان ویژگی های شخصیتی کارآفرینانه دانشجویان دختر و پسر دانشگاه سمنان تفاوتی معنادار دیده نمی شود و تنها در دو ویژگی عمل گرایی و رویاپردازی، تفاوت میان دختران و پسران معنادار شده است

سلامت زنان پایه سلامت خانواده و جامعه است و فراهم سازی آن، بدون توان مندسازی خانواده ها و بهبود روابط همسران، دشوار است.پژوهش پیش رو، پژوهشی کیفی و از نوع تحلیل محتوا است، که به پردازش نقش خانواده در سلامت زنان می پردازد. نمونه گیری، به گونه یی هدف مند انجام گرفته، و داده ها نیز پس از گردآوری به وسیله مصاحبه های ضبط و دست نویس شده، به صورت دو بخش همسران و سلامت زنان، و نیز زن، خانه داری، و خانواده طبقه بندی شده اند و مورد تحلیل قرار گرفته اند.یافته ها نشان می دهد روابط همسری و خانوادگی دل خواه و نیز شناخت ارزش خانه داری، هم پای برخورداری از پشتیبانی های اجتماعی مناسب، می تواند در سلامت زنان،که نیمی از جمعیت و زیربنای خانواده ها را تشکیل می دهند، موثر باشد.

رخشان بنی اعتماد یکی از زنان فیلم ساز صاحب نام در سینمای ایران است. فیلم های او دارای مضامین اجتماعی اند و به جز سه فیلم اول، در باقی آثار او، وضعیت زنان در جامعه امروز ایران به نمایش گذاشته شده است.برای دست یابی به هدف این پژوهش، که جست و جوی نظریه های فمینیستی در آثاربنی اعتماداست، ابتدا سه نظریه مطرح فمینیسم، یعنی نظریه تفاوت جنسیتی، نابرابری جنسیتی، و ستم گری جنسیتی شرح داده می شود، سپس به پیدایش فمینیسم در سینما پرداخته می شود، و در آخر، با معرفی وضعیت اجتماعی زنان در ایران پس از انقلاب، آشنایی با بنی اعتماد و فیلم هایش، و نیز تقسیم بندی دوره های فیلم سازی او در سه دهه 60، 70، و 80، فیلم های این فیلم ساز بر اساس سه نظریه مطرح فمینیسم مورد تحلیل قرار می گیرند.نتایج به دست آمده از این پژوهش، وجود گرایش به نظریه نابرابری جنسیتی و ستم گری جنسیتی را در آثار بنی اعتماد نشان می دهد.

در این پژوهش، رابطه آزار عاطفی، به صورت آزار کلامی ­ انتقاد، بی توجهی ­ کناره گیری، سلطه گری، و محدودیت اجتماعی، با اختلال های روانی در زنان شهر اصفهان مورد بررسی قرار گرفته است.نمونه پژوهش را 151 نفر از زنان ساکن مناطق مختلف آموزش و پرورش شهرستان اصفهان تشکیل می دهند، که به صورت تصادفی خوشه یی انتخاب شدند و ابزار پژوهش نیز، پرسش نامه های SCL-90-R و مقیاس آزار عاطفی است.تحلیل داده های پژوهش، با استفاده از آماره های هم بستگی و رگرسیون، نشان می دهد که میان آزار عاطفی و ابعاد واکنش جسمی، افسردگی، حساسیت بین فردی، ترس مرضی، افکار پارانویید، اسکیزوفرنی، وسواس ­ اجبار، اضطراب، و پرخاش گری، هم بستگی معنادار وجود دارد و آزار عاطفی، پیش بینی کننده اختلال های روانی در زنان است.

این پژوهش با هدف بررسی نقش میانجی و تعدیلی تبعیض ادراک شده از سوی زنان، در پیوند میان سبک های دل بستگی و افسردگی، در صورت باور آنان به دنیای عادلانه انجام شده است.جامعه آماری پژوهش را زنان غیرشاغل ساکن در نواحی پایین، متوسط، و بالای شهر اصفهان تشکیل می دهند، که با استفاده از نمونه گیری خوشه یی، 300 نفر از آنان، به عنوان نمونه پژوهش، انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش نیز شامل پرسش نامه روابط نزدیک، باور به دنیای عادلانه برای زنان، و پرسش نامه افسردگی است.الگوسازی معادله های ساختاری نشان می دهد که بر پایه شناسه های برازش، داده های به دست آمده از پژوهش، بیش ترین برازش را با مدل دل بستگی اضطرابی دارند، به عبارت دیگر، مدل ارتباطی دل بستگی اضطرابی به افسردگی، تبعیض ادراک شده از سوی زنان را به عنوان یک میانجی کامل می پذیرد، اما مدل ارتباطی دل بستگی اجتنابی به افسردگی، تبعیض ادراک شده از سوی زنان را به عنوان یک میانجی پاره یی می پذیرد.تحلیل های رگرسیون سلسله مراتبی تعدیلی و بررسی اثرات غیرمستقیم نیز بیان گر آن است که فقط اثر غیر مستقیم دل بستگی اضطرابی بر افسردگی به وسیله تبعیض ادراک شده از سوی زنان معنادار است.

پژوهش پیش رو پژوهشی از نوع توصیفی ­ هم بستگی است، که با هدف تعیین میزان مشارکت زنان روستایی در برنامه های آموزشی ­ ترویجی و شناسایی مهم ترین دلایل مشارکت و نبود مشارکت در این برنامه ها صورت گرفته است.جامعه آماری پژوهش را 2199 نفر از زنان روستایی شهرستان سنقر و کلیایی در استان کرمانشاه تشکیل می دهند که 327 نفر از آنان، با روش نمونه گیری چندمرحله یی و به عنوان نمونه پژوهش، انتخاب شدند. ابزار اصلی پژوهش پرسش نامه است، که ضریب آلفای کرون باخ، بیان گر پایایی مناسب مقیاس های طراحی شده آن است (برای بخش دوم 0.94 و برای بخش سوم 0.95) و برای تحلیل داده ها نیز از نرم افزار SPSS استفاده شده است.نتایج پژوهش نشان می دهد میزان مشارکت زنان روستایی در برنامه های آموزشی ­ ترویجی کم تر از متوسط است. بر پایه پاسخ های داده شده، تبعیض های جنسیتی، نبود اجازه برای حضور زنان در فعالیت های گروهی، پایین بودن سواد، فقر اقتصادی خانواده، و نبود آگاهی نسبت به شیوه برخورد با زنان،از مهم ترین دلایل مشارکت نکردن، و تماس زیاد با مروجان، افزایش تولید و درآمد، خوشنودی از برنامه های آموزشی ­ ترویجی گذشته، و علاقه مند بودن به کشاورزی، از مهم ترین دلایل مشارکت است. بر پایه تحلیل رگرسیون، سطح تحصیلات، سن، و سطح تحصیلات همسر، از عوامل موثر بر میزان مشارکت زنان روستایی در برنامه های آموزشی ­ ترویجی اند.