مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)

مطالعات اجتماعی روان شناختی زنان (مطالعات زنان سابق)

مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) دوره سیزدهم تابستان 1394 شماره 2 (پیاپی 43) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

بررسی عوامل مؤثر بر نرخ مشارکت اقتصادی زنان با رویکرد پویایی شناسی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش سیستمی اشتغال زنان مدل پویا (دینامیکی) اشتغال زنان نظریات جنسیّتی نظریات مارکسیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۱ تعداد دانلود : ۴۹۸
در این پژوهش از روش پویایی شناسی به منظور بررسی عوامل مؤثر بر نرخ مشارکت اقتصادی زنان بهره گیری شد. ابتدا وضعیت اشتغال زنان بررسی شد و با مرور پژوهش های پیشین و نظریات موجود و شناسایی برخی عوامل کلیدی مؤثر بر اشتغال زنان، اثرات متقابل آن ها به صورت حلقه های بازخوردی، در یک مدل پویا (دینامیکی) ارائه شد. این مدل دیدگاهی جامع و سیستمی به موضوع اشتغال زنان برای سیاست گذاران و پژوهشگران این عرصه را فراهم می آورد. همچنین در صورت تأمین داده های کمّی، می توان با استفاده از مدل ارائه شده در این پژوهش به سناریو سازی و شبیه سازی مدل نیز اقدام کرد که دراین صورت پیش بینی نرخ مشارکت اقتصادی زنان تحت سیاست های مختلف، امکان پذیر خواهدشد و می توان از آن به مبنای شبیه سازی اثرات سیاست های مدنظر استفاده کرد
۲.

کلیشه های جنسیّتی و سلامت اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفاوت های جنسیتی سلامت اجتماعی کلیشه های جنسیتی کلیشه های تحصیلی کلیشه های شغلی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده جامعه شناسی زنان
تعداد بازدید : ۲۲۸۰ تعداد دانلود : ۸۲۰
پژوهش حاضر با هدف شناسایی رابطة کلیشه های جنسیّتی موردپذیرش زنان و مردان و سلامت اجتماعی آن ها انجام شد. این پژوهش از نوع پیمایش های توصیفی- علی بود. جامعه آماری آن زنان و مردان 18 - 29 ساله شهر تهران بودند که با استفاده از فرمول کوکران، حجم نمونه پژوهش 384 نفر بود و با شیوه نمونه گیری خوشه ای پرسشنامه بین آن ها توزیع شد. تقویت تعاریفی که مردان از خود بر اساس کلیشه های جنسیّتی داشته اند به ارزش گذاری مثبت آن ها از کارایی خود در جامعه منجر شده است، چرا که کلیشه های جنسیّتی مردانه با تعاریف مثبت و تأیید آن ها در جامعه همراه بوده است و در مقابل زنان هستند که تقویت کلیشه های منفی درباره خودشان، آن ها را از حضوری فعال و مثبت در جامعه بازمی دارد. در خصوص رابطة کلیشه های جنسیّتی و ابعاد سلامت اجتماعی باید گفت زنان و مردان نتایج متفاوتی داشته اند؛ چراکه بین کلیشه های جنسیّتی و پذیرش اجتماعی زنان رابطة معنادار و مستقیم وجود داشته است، این در حالی است که درباره مردان، رابطة بین کلیشه های جنسیّتی و یکپارچگی، انطباق و شکوفایی اجتماعی معنادار و مستقیم بوده است.بر اساس نتایج پژوهش حاضر، تقویت کلیشه های جنسیّتی مثبت، عمدتاً در مردان، حس مفید بودن در جامعه را افزایش می دهد و از سوی دیگر تقویت کلیشه های جنسیّتی منفی در زنانی که سطح تحصیلات پایینی دارند، به کاهش خصوصیات مثبتی برای رشد و تعالی فردی و اجتماعی آن ها منجر شده است.
۳.

زنانگی و ورزش(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنانگی فرهنگ جامعه پذیری جنسیتی ورزش عاملیت سوژه گی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت بهداشت جسمی و جنسی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت تفریحات سالم و سرگرمی ها
تعداد بازدید : ۱۹۷۳ تعداد دانلود : ۱۰۳۹
زنانگی و ورزش هر دو سازه های اجتماعی و رفتارهای فرهنگی هستند و در همبستگی با بستر اجتماعی شکل می گیرند. در این پژوهش سعی بر آن بود که از تجربه زیسته زنان ورزشکار استفاده شد. بنابراین، با رویکرد کیّفی و با تکنیک مصاحبه در میدان پژوهش اجرا شد. نمونه مورد مطالعه از مجموع مصاحبه با 36 نفر از دختران و زنان با طیف سنی 46 -14 سال شهر تهران تشکیل شد که در دو نوع متفاوت ورزش های رزمی و ایروبیک سابقه ورزشی حرفه ای و غیر حرفه ای دارند. آنچه در طی پژوهش مشخص می شود این است که پس از انتخاب ورزش و استمرار در پرداختن در آن عاملیتی مشترک و اعتماد به نفس در افراد پرورش پیدا می کند که هر دو گروه این افراد دست به خلّاقیّت در متن می زنند. تلفیق ظرافت و خشونت در عین گزینش صفات متضاد مثل ظرافت و قدرت و همچنین سوژه گی بدن های ورزشکاری، نشان از این عاملیت و خلّاقیّت دارد و این ورزشکاران از این طریق معنای زنانگی را وسعت می بخشند و فضا را برای خلّاقیّت و گزینشگری کنشگر اجتماعی باز می کنند. همچنین نقش پررنگ عاملیت تا حدی است که عوامل اجتماعی مؤثر در این حوزه را نیز در می نوردد
۴.

نقش فاصله بین انتظارات و واقعیّتِ رابطة زناشویی در رضایت زناشویی زنان و مردان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رضایت زناشویی انتظارات واقعیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان آسیب شناسی مسایل زنان آسیب شناسی خانوادگی
تعداد بازدید : ۱۵۵۶ تعداد دانلود : ۷۱۹
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطة فاصله بین انتظارات افراد از رابطة زناشویی و واقعیت در حال تجربه زندگی زناشویی با میزان رضایت زناشویی زوجین انجام شد. بدین منظور 146 نفر متأهل(87 زن و 59 مرد) ساکن شهر تهران با استفاده از روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس تجارب واقعی زندگی زناشویی، مقیاس انتظارات از زندگی زناشویی و مقیاس سنجش ارتباط بود. نتایج نشان داد در تمام مؤلّفه های رضایت زناشویی فاصله بین انتظارات افراد از رابطة زناشویی و واقعیت درحال تجربه زندگی زناشویی با میزان رضایت زناشویی همبستگی منفی و معنا داری دارد، نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد فاصله بین واقعیّات و انتظارات در مؤلّفه های حل تعارض و تعهد، نقش معنا داری در پیش بینی میزان رضایت زناشویی دارند. نتایج همچنین نشان داد که در زنان فاصله بین انتظارات از رابطة زناشویی و واقعیت درحال تجربه زندگی زناشویی در مؤلّفه های خودابرازگری، محبّت، رابطة ایمن، ارتباط، حل تعارض به طورمعنا داری بیش تر از مردان بود
۵.

الگوهای مصرف تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در میان زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: استفاده و خشنودی تلویزیون های ماهواره ای نیازهای مخاطبان نوع برنامه شهروندان قائم شهری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات
تعداد بازدید : ۸۰۳ تعداد دانلود : ۴۸۴
پژوهش حاضر به منظور پاسخ گویی به این پرسش اساسی انجام شد که الگوهای استفاده از تلویزیون های ماهواره ای فارسی زبان در میان مخاطبان زن قائم شهری کدامند؟ برای پاسخ گویی به این سؤال از رویکرد استفاده و خشنودی رسانه ای استفاده شد. اعضای نمونه 214بیننده تلویزیون های ماهواره ای بودند که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شند.روش پژوهش از نوع پیمایشی بود و جمع آوری داده ها با پرسشنامه محقق ساخته انجام شد. داده ها با استفاده از روش های آماری پارامتریک پردازش شدند. یافته ها نشان داد که نیازهای گوناگونی(سرگرمی و گذران وقت، استفاده اجتماعی، کسب اطلاع و یادگیری و نیازهای سیاسی)، مخاطب را به سوی استفاده از این نوع شبکه ها سوق داد، همچنین الگوی غالب استفاده از تلویزیون های ماهواره ای برنامه هایی با محتوای سرگرم کننده(فیلم، سریال، شو و موسیقی) بود. همچنین.ویژگی های جمعیت شناختی مخاطبان( سن و سطح تحصیلات) نیز تأثیر زیادی بر میزان و نحوه استفاده از برنامه ها داشت به گونه ای که خشنودی استفاده از برنامه ها با محتوی سرگرمی در همه رده های سنی نسبتاً بالاست از طرفی انگیزه استفاده از برنامه های ماهواره ای برای کسب اطلاع و یادگیری با افزایش سطح تحصیلات بینندگان روند افزایشی داشت. همچنین تمایل به تما شای شبکه های ماهواره ای برای کسب نیازهای اجتماعی در میان بینندگان با افزایش سطح تحصیلی کم تر، در حالی که تمایل به برنامه هایی با محتوی نقد و بررسی و تفسیر سیاسی با افزایش سطح سواد مخاطبان روند افزایشی داشت
۶.

سبک مدیریت در سازمان ها و حضور زنان در پست های مدیریتی با تأکید بر رابطة هویّت زنانه و تاکتیک های ارتباطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مدیریت زنان سبک رهبری هویت زنانه تاکتیک های ارتباطی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد محیط های کاری
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده مشارکت زن در اجتماع
تعداد بازدید : ۱۵۵۱ تعداد دانلود : ۶۲۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط بین هویّت زنانه با سبک های رهبری و تاکتیک های ارتباطی در سازمان انجام شده است. بدین منظور متغیر هویّت زنانه، سه متغیر تاکتیک های ارتباطی نرم، منطقی و سخت به همراه دو متغیر سبک رهبری مشارکتی و استبدادی بررسی شد. پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش از نوع توصیفی- پیمایشی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کارکنان زن ادارات دولتی شهرستان ملایر بودند که تعداد نمونه آماری پژوهش نیز با استفاده از فرمول نمونه گیری از جامعه محدود و واریانس نامعلوم انتخاب شد. برای آزمون فرضیه ها از نرم افزار لیزرل و مدل تحلیل مسیر استفاده شد. نتایج نشان داد هویّت زنانه با سبک ارتباطی نرم و منطقی رابطة مثبت و معنادار و با سبک ارتباطی سخت رابطة معکوس و معناداری داشت. همچنین هویّت زنانه با سبک رهبری مشارکتی رابطة مثبت و با سبک رهبری استبدادی رابطة منفی داشت، امّا این دو رابطة معنادار نبودند. سبک ارتباطی نرم با رهبری مشارکتی رابطة مستقیم و معنادار و با رهبری استبدادی رابطة معکوس و معناداری داشت؛ سبک ارتباطی منطقی با رهبری مشارکتی رابطة مستقیم و با رهبری استبدادی رابطة معکوس داشت؛ امّا رابطة معنادار نبود، در نهایت سبک ارتباطی سخت با رهبری مشارکتی رابطة معکوس و معنادار و با رهبری استبدادی رابطة مستقیم و معناداری داشت. می توان نتیجه گرفت اگر ویژگی های هویّت زنانه با تاکتیک های ارتباطی ترکیب شود، می تواند سبک های مدیریتی موفقی را برای زنان به همراه داشته باشد.
۷.

الگوی نمایش کلیشه های جنسیّتی در تبلیغات تلویزیونی سیما(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زنان آگهی های بازرگانی رسانه های جمعی کلیشه سازی تحلیل محتوای کیفی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در هنرهای تصویری و تجسمی
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست زن در حوزه رسانه ها
تعداد بازدید : ۲۲۸۲ تعداد دانلود : ۷۷۶
گسترش شتابان تکنولوژی ارتباطی مسائل جدیدی درباره قدرت رسانه ها در مواجهه مخاطبان با آن ها پدید آورده است، که تصویرسازی جنسیّتی زنان و مردان در رسانه ها یکی از موارد آن است. در این راستا پژوهش حاضر با هدف چگونگی بازنمایی کلیشه های جنسیّتی در آگهی های تلویزیونی با رویکرد برساختی- تفسیری و با روش تحلیل محتوای کیّفی انجام شده است. بنابراین، از میان آگهی های پخش شده از شبکه 3 سیمای جمهوری اسلامی ایران نمونه ای غیر همگون، به روش غیراحتمالی شامل 17 آگهی انتخاب و پس از پیاده سازی، تحلیل و کدبندی در نهایت براساس تعداد دفعات و کیّفیت حضور، نقش های شغلی و اجتماعی، ویژگی های شخصیتی شخصیت های مرد و زن و ویژگی های کلی آگهی، 7 مقوله استخراج شد که عبارت هستند از: تجویزهای نقشی، مناسکی شدن فرمانبری، پیشروی فرادستانه/ پسروی فرودستانه، نشانه گذاری جنسیّتی نیازها، نشانه گذاری جنسیّتی کالاها، فضای نمادین و اندازه نسبی. در تحلیل نهایی مشخص شد که آگهی های تلویزیونی دو الگوی متفاوت زنانه و مردانه از نقش جنسیّتی را به نمایش می گذارند و نه تنها کلیشه های رایج در جامعه را بازتولید می کنند، بلکه فرآیندی از کلیشه سازی را نیز شکل می دهند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶