درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۱۲۱ تا ۵٬۱۴۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۵۱۲۱.

اندازه گیری قدرت رای گیری ائتلاف ها در مجلس شورای اسلامی: رویکرد بازی های همکارانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال پنجم بهار ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 35 - 56

کلید واژه ها: نظریه بازی قدرت رای گیری بازی های همکارانه ائتلاف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۳۴۶
قوه مقننه مظهر حاکمیت ملی و یکی از ارکان مهم سیاستگذاری و تصمیم گیری کشورهاست. نمایندگان پارلمان نه ت نها در مورد وضع قانون، نظرات و عقایدشان را با رأی خود ابراز می دارند، بلکه در مورد انتخاب اع ضای هیئت وزیران و برکناری آن ان و ب ا انتخاب اعضای ناظر در مراجع تصمیم گیری و اعضای هیئت رئیسه مجلس و... نیز نظر خود را اعلام می کنند. بنابراین قدرت یک نماینده مجلس به اعمال نظر او از طریق رای است. اما این قدرت رای چگونه می تواند تغییر کند؟ هدف از این مقاله اندازه گیری قدرت رای نمایندگان وابسته به ائتلاف های مهم سیاسی در مجلس شورای اسلامی با استفاده از نظریه بازی ها است. با استفاده از شاخص شاپلی شوبیک قدرت رای سه ائتلاف اصولگرایان، اصلاح طلبان و مستقلین در سه دوره انتخابات 1386، 1390 و 1394 اندازه گیری شد. نتایج نشان می دهد که در دوره هشتم، قدرت مطلق دست اصولگرایان بوده و دو ائتلاف دیگر تصنعی بوده اند. در دوره نهم مجددا قدرت رای در دست اصولگرایان بوده و دو ائتلاف دیگر تصنعی بوده اند. در دوره دهم علی رغم اختلاف کرسی های اصولگرایان و اصلاح طلبان و مستقلین، قدرت رای بین هر سه ائتلاف به مساوی تقسیم شده است. این نتیجه بسیار جالب موید این نکته است که همیشه تعداد کرسی های یک ائتلاف بیانگر قدرت آن ائتلاف نیست. پیشنهاد می شود، مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی از این رویکرد در اندازه گیری قدرت رای فراکسیون ها در کمیسیون های تخصصی مجلس نیز استفاده کند.
۵۱۲۲.

علل مهار گریختگی قدرت سیاسی و سازوکارهای کنترل آن از دیدگاه امام عل(ع)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۸۵ 143 - 160

کلید واژه ها: آرای سیاسی امام علی (ع) مهار گریختگی قدرت سیاسی کارگزاران اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۳ تعداد دانلود : ۲۴۲
هدف پژوهش حاضر بررسی علل بروز مهار گریختگی و ارائه ی سازوکارهای لازم جهت برون رفت از آن از منظر امام علی ( ع) است. روش پژوهش توصیفی – تحلیلی بوده و نتایج نشان داد، با استناد به آثار برجای مانده از امام علی ( ع) ، علل مهار گریختگی قدرت سیاسی را می توان در خود بزرگ بینی و فراموشی قدرت و عظمت خداوند، تصور بقای قدرت و غفلت از زوال آن، احاطه شدن حاکم توسط مشاوران چاپلوس وغیره دانست. سازوکارهای کنترل قدرت سیاسی از نظر ایشان به دو بخش داخلی و خارجی قابل دسته بندی است. تقوی و پرهیزکاری، خداباوری و ایمان به روز قیامت ازجمله ی عوامل داخلی؛ و وجود فضای آزاد سخن گفتن با حاکم و نقد او، وجود فریضه ی امر به معروف و نهی از منکر در جامعه، ارائه ی برنامه و اهداف ماموریت به کارگزاران، قرار دادن عیون و ناظران بر رفتار آن ها، تذکر و یادآوری نقاط ضعف به آنان و برخورد جدی با کارگزاران متخلف، از موارد سازوکار بیرونی کنترل قدرت سیاسی در آرای سیاسی امام علی ( ع) است.
۵۱۲۳.

پروبلماتیک ایران: نظریه سیاستِ هویت در جریان های فکری معاصر ایران با تمرکز بر آرای جواد طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 107 - 130

کلید واژه ها: ایران هویت دولت ملی جریان های فکری جواد طباطبایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۵ تعداد دانلود : ۵۵۱
این مقاله در تلاش است تا نشان دهد که چگونه دیدگاه سیاست آلمانی در مجادلات روشنفکری معاصر ایران، به ویژه منظومه فکری جواد طباطبایی چشم اندازی را برای تبیین پروبلماتیک ایران یا به عبارتی، بحران هویت ایرانی با استفاده از ابزارهای نظری و مفهومی پدید می آورد. بر این اساس، مقاله در پی پاسخ به این سؤال است که چگونه دانش سیاست آلمانی در الگوی نظری طباطبایی برای اندیشیدن به آنچه او "پروبلماتیک ایران" می نامد مورد استفاده قرار گرفته است؟ نوشتار حاضر بر این مدعاست که دانش سیاست آلمانی از هگل تا اشمیت اندیشه ای مبتنی بر حل بحران هویت بر پایه ساخت دولت ملی و در عین حال ارائه راهکاری برای برون رفت از بحران ها بوده است. بر اساس چنین نگرشی، جواد طباطبایی با تعمیم تجربه آلمان قرن نوزدهم و بیستم به شرایط کنونی ایران، بحران هویت ایرانی را ناشی از نقصان در فهم از ایران و ناکارآمدی ایدئولوژی های روشنفکری در این زمینه تلقی کرده و حل این بحران را در گرو ظهور دولتِ ملیِ پایدار می داند. در فلسفه سیاست طباطبایی، پروبلماتیک ایران با تأسی از اندیشه آلمانی در قالب دو گزاره اصلی ایرانشهری و ضرورت تأسیس دانشگاه ملی تبیین شده است. بر این اساس، ابتدا به اختصار در این باب سخن خواهیم گفت که اندیشه آلمانی چگونه فربه شده و آن گاه در ادامه به ماهیت چنین تأثیرپذیری اشاره می شود . از منظر روش شناختی، نوشتار حاضر در چارچوب هرمنوتیک اسکینر و با رویکردی انتقادی و هنجاری تدوین شده است.
۵۱۲۵.

هویت ملی در ابهام: از ناسیونالیسم تا بنیادگرایی در خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای سیاسی معاصر سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۳۲) 125-155

کلید واژه ها: هویت ملی ناسیونالیسم بعثیسم بنیادگرایی خاورمیانه داعش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۹ تعداد دانلود : ۶۷۱
یکی از دلایل پایان استعمار در خاورمیانه نضج گرفتن احساسات ملی گرایانه بود. مصر پیشرو برنامه های ناسیونالیسم در جهان عرب بود. ناسیونالیسم در سوریه و عراق در قالب حزب بعث و توسط رهبرانی نظامی ظهور یافت. ناسیونالیسم نتوانست دستاوردهایی که در غرب ایجاد کرد را در خاورمیانه ایجاد کند. اگر بر عمق و اجتماعی بودن چنین ادعای ناسیونالیستی چشم بپوشیم، باید اذعان کنیم ظهور دولت های ملی با جغرافیای سیاسی جدید در منطقه از دستاوردهای آن بود. یعنی برجسته ترین دستاورد ناسیونالیسم را باید مرزبندی های سیاسی تحت عنوان کشور دانست. ولی با گذشت زمان ایدئولوژی ناسیونالیسم رو به ضعف نهاد و با شکست اعراب در مقابل اسرائیل در سال 1967 به کلی از بین رفت. ملی گرایی نتوانست هویت ملی را برای کشورهای خاورمیانه رقم بزند و فرایند ملت- دولت سازی و یکپارچگی ملی را تداوم بخشد. به همین دلیل برخی ملت های عربی از ناسیونالیسم به بنیادگرایی روی آوردند نه برای برساختن ملت - دولت و یا اصلاح ساختارهای سیاسی، بلکه برای کسب هویت جدید و متفاوت از هویت ملی و برای جبران ناکامی های به ارث رسیده از گذشته. به عبارت دیگر می توان ادعا کرد در رهیافت جدید خاورمیانه هویت ملی هنوز در ابهام است و حتی مرزهای سرزمینی نیز با خطر فروپاشی مواجهه هستند.
۵۱۲۶.

واکاوی امر سیاسی در فضای مجازی از منظری آرنتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۶

کلید واژه ها: آرنت امر سیاسی امر اجتماعی فضای مجازی عمل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۷
همان طور که درباره نقش و اثرگذاری فضای مجازی و شبکه های اجتماعی آنلاین در زندگی بشر امروز یقین داریم، کم و بیش به همان اندازه هم همچنان درباره امکانات و توانمندی و اثربخشی فضای مجازی برای ایجاد تحولات سیاسی، دموکراتیک و مدنی، ابهام و شک داریم. به ویژه عرصۀ نظریۀ سیاسی نیازمند تأمل و سنجش فکورانه این پدیده دنیای نو با محک عقل و نظریه های سیاسی است تا به فهم درستی از امکانات شبکه های اجتماعی آنلاین برای سیاست نائل آید. این مقاله پژوهشی است نظری درباب امکانات سیاسی شبکه های اجتماعی آنلاین و ارزیابی تضمنات سیاسی فضای مجازی از منظری آرنتی و امکان قرار گرفتن آن در جایگاه حوزه عمومی یا یک آگورای مجازی در نسبت با مفاهیم و دقایق تلقی آرنت از سیاست. در این ارزیابی، تلقی «هانا آرنت» از امر سیاسی را ملاک و معیار قرار می دهیم و سعی می کنیم تا روشن کنیم که «آیا شبکه های اجتماعی مجازی می توانند کنش سیاسی راستین به معنای آرنتی آن را تسهیل کنند یا خیر؟». به عبارت دیگر و در بیانی آرنتی، «آیا شبکه های مجازی برای سیاست، فرصت و امکان هستند یا ضد سیاسی و تهدید؟». این بررسی نشان می دهد در حالی که سیاست در قالب مفهوم عمل در اندیشه آرنت بین الأذهانی، متکثر، مشارکتی، زبانی و گفت وگویی و ظهور در عرصۀ عمومی است، فضای مجازی و شبکه های اجتماعی آنلاین بیشتر عرصه خواسته های شخصی و مطالبات معیشتی، بیهوده گویی، غلبه امر اجتماعی و ویژگی های همگون ساز و ضد کثرت گراست که امکانات سیاسی آنها را با تردید جدی مواجه می کند.
۵۱۲۷.

زمینه ها و بسترهای شکل گیری جریان های سلفی- تکفیری در جهان اسلام؛ راهکارهای مواجهه، چشم انداز آینده

نویسنده:
منبع: سیاست پژوهی جهان اسلام دوره ششم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 27 - 48

کلید واژه ها: جریان های سلفی - تکفیری داعش جهاد خلافت تکفیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱ تعداد دانلود : ۶۴
در طول تاریخ پر فراز و نشیب اسلام گروه ها، جریان های فکری و افرادی بوده اند که مخالفان خود از سایر فرقه ها و مذاهب اسلامی را تکفیر و به بهانه های واهی آنان را از دین اسلام خارج و خون، مال و ناموس آنان را مباح دانسته اند. این پدیده مخرب که طلایه دار آن خوارج بودند، طی دو قرن اخیر در جریان های تندروی سلفی - تکفیری تجلی پیدا کرده است و در سایه تحولات اخیر منطقه، آنان فرصت مناسبی یافته اند که با پشتیبانی حامیانشان، افکار و اندیشه های خود را پیاده نمایند. بی تردید بروز ناامنی و هرج و مرج در کشورهای اسلامی، کشتار مردم بی گناه، ظهور گروه های وحشت و ارهاب همچون القاعده، سپاه صحابه، گروه های جندالله، طالبان، جیش العدل، جبهه النصره، داعش و... که وحشت و ترور را سرلوحه کار خود قرار داده اند، بخشی از پیامدهای اندیشه تکفیر است و پیامد ناگوارتر آن مخدوش کردن چهره اسلام و مسلمانان در سراسر جهان و منفور شدن دین اسلام در نزد جهانیان می باشد. لذا، شناخت و تحلیل دقیق زمینه ها و بسترهای شکل گیری این جریان ها در جهان اسلام ضروری است و به ما در فهم عمیق و تحلیل رفتارهای آنان کمک شایانی می نماید. پژوهش حاضر با روش تحلیلی- توصیفی ضمن اشاره به پیشینه تاریخی جریان های تکفیری در جهان اسلام، به تبیین و واکاوی زمینه ها و بسترهای فکری و اندیشه ای، منطقه ای و بین المللی، جغرافیائی و سیاسی و همچنین جامعه شناختی شکل گیری این جریان پرداخته است.  
۵۱۲۸.

سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران: ارتقاء شأن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 127 - 150

کلید واژه ها: رئالیسم رئالیسم هویتی فرهنگ استراتژیک سیاست خارجی جمهوری اسلامی هویت ایرانی-اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۹ تعداد دانلود : ۱۰۳
این نوشتار به دنبال مطالعه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران با رویکرد رئالیسم فرهنگی آلستیر آین جانستون است. رهیافت هایی که تا کنون به طور عام به مقوله ی سیاست خارجی و از جمله سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می پردازند، تحت تأثیر سنت رئالیسم و تا حدودی نظریه انتقادی و سازه انگاری بوده اند. این پژوهش با نابسنده دانستن مطالعات پیشین و با اتکا بر رویکرد جانستون در خصوص چین نقطه تأکید خود را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بر «جستجو و حفظ شأن هویتی در سیستم بین المللی» و نقش آن می گذارد و مفروضات واقع گرایانه را با مقولات فرهنگی ترکیب می کند. نتایج این پژوهش نشان می دهد که یک نوع همخوانی آشکار میان سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و رئالیسم فرهنگی جانستون دیده می شود. بر این اساس تمایلات استراتژیک و نظامی جمهوری اسلامی ایران در سطح منطقه خاورمیانه تابعی از فرهنگ استراتژیک و رئالیسم فرهنگی و همچنین تحت تأثیر تمایل این کشور برای کسب جایگاه و شأن در سیستم بین الملل است. روش تحقیق در این مقاله تحلیلی-توصیفی است و برای تحلیل از نظریه رئالیسم فرهنگی جانستون استفاده شده و گردآوری داده ها نیز کتابخانه ای بوده است.
۵۱۲۹.

واکاوی رابطه و موقعیت کشورها بر پایه امپریالیسم و توسعه در عرصه روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴۱ 1 - 16

کلید واژه ها: عرصه روابط بین الملل استعمار امپریالیسم ناسیونالیسم توسعه مکاتب توسعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۰۱
از انقلاب فرانسه(1789) تاکنون مناسبات موجود میان دولت ها و ملت ها اهمیت و گسترش زیادی یافته که این روابط براساس چارچوب های سیاسی و حقوقی و همچنین مفاهیم ویژه قابل تفکیک و دسته بندی است. دو مفهوم و واژه کلیدی امپریالیسم و توسعه در بستر روابط میان دولت ها و جوامع از قرن 19 تاکنون  در این زمینه برجسته است. در این مقاله سعی بر این است که با تکیه بر این دو مفهوم به تحلیل رابطه و بیان موقعیت کشورها و جوامع در بستر تاریخ روابط بین الملل پرداخته شود. این تحلیل در مقابل بحث های یک سویه ای است که یکسره با دیدگاهی منفی و ستیزه جویانه و بر اساس ایدئولوژی با دیدی یکجانب نگر اعم از مارکسیسم و چپ گرایانه تا ناسیونالیسم اروپایی و سرمایه داری طرف مقابل را عامل شر و تباهی قلمداد کرده و در مقابل تحلیل ایدئولوژیک و نه علمی، به ارزیابی تاریخ و مناسبات موجود میان دولت ها و جوامع برمی آید. روش پژوهشی در این مقاله توصیفی-تحلیلی است و به شیوه اسنادی ‑ کتابخانه ای است. فرضیه ای که در این مقاله بررسی می شود این است که : یک سونگری ادبیات چاپگر درباره مقصر و متهم اصلی جلوه دادن کشورهای پیشرفته در توسعه نیافتگی و تحت سلطه بودن جوامع عقب مانده به دوراز واقعیات تاریخی است . ازاین روی در این مقاله سعی بر این است واکاوی بی طرفانه ای برپایه این دو مفهوم در بستر تاریخ روابط بین الملل صورت پذیرد.
۵۱۳۰.

A Visual Framing Analysis of French and US Political Cartoons on Trump's Withdrawal from the Iran Nuclear Deal(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, summer ۲۰۱۹, Volume ۳, Issue ۳ 605 - 647

کلید واژه ها: Cartoons Donald Trump Framing Franco-American Relations the JCPOA

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۰ تعداد دانلود : ۲۹۸
The present study examines how Trump’s unilateral withdrawal from the Joint Comprehensive Plan of Action (JCPOA) on May 8, 2018 was framed in political cartoons published in the American and French media. The paper offers a thematic analysis of cartoons published from May 8 to June 8, 2018, the peak period for publication of cartoons on the Iran nuclear deal, and accessed via Google images. The paper applies the five categorizations of news frames identified by Semetko and Valkenburg (2000)—the conflict frame, human interest frame, economic consequences frame, responsibility frame and morality frame—to the selected cartoons to identify whether the frames used in the political cartoons vary between the American and French news outlets. This comparative study shows both divergence and convergence in the issues and concerns covered in the media of the both countries.
۵۱۳۱.

The Jewish Community in Contemporary Iran: A New Analytic Approach(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: World Sociopolitical Studies, Autumn ۲۰۱۹, Volume ۳, Issue ۴ 763 - 787

کلید واژه ها: Community Identity Iran Jews Minorities Nationalism religion

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۱۴۱
This paper takes a broad and novel approach to analysing the Iranian Jewish community of Iran, both as a distinct group and as a constituent part of Iran’s wider population sharing its national culture. The goal was to find a new way of addressing the topic, avoiding many ambiguities, and bringing all discourse back to its starting point: Iranian identity. If we identify Persian roots as the focus and the heart of our investigation, and we establish that a cultural study of the Iranian Jewscannot be separated from Iranian identity itself, we not only shift attention to a common denominator that links a variety of topics, but raise new questions, new issues, and new considerations. The aim was to identify an analytical tool through which we could interpret and relate various outlooks on Iranian identity: the analysis led us to consider religion as the source of a common sense of belonging, in contrast to most scholars whose work is predicated on the dichotomy of “secularism vs religion.” Instead, the Iranian identity discourse that emerges from this paper finds connections and affinities across the common dividing lines represented by religion, ethnicity, and geography. Reinforcing an Iranian discourse through the Jewish experience can constitute a valid response to the deep crisis of the Iranian national question and the enhancement of national, economic, and religious alliances. This paper employs a qualitative approach to the framework ofnational identity, based on the idea of its progressive character and related to the concept of identity as socially constructed. The theoretical assumptions expressed throughout this paper have found their empirical explanation in fieldwork that the author conducted in Iran in 2019.
۵۱۳۲.

مدل یابی روابط ساختاری ویژگی های شخصیتی در چشم انداز مشارکت سیاسی با میانجی گری روابط موضوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد سال بیست و هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۹۱

کلید واژه ها: مشارکت سیاسی ویژگی های شخصیتی روابط موضوعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۵۷۴
استواری نظام های سیاسی بر پایه میزان مشارکت افراد جامعه است و این میزان مشارکت افراد تابع بسیار مهمی از ویژگی های منحصربه فرد شخصیتی و تعاملی است. از این رو، این پژوهش با هدف بررسی تعیین چشم انداز مشارکت سیاسی بر اساس ویژگی های شخصیتی با نقش میانجی گری روابط موضوعی در میان دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات صورت پذیرفت. این پژوهش از نوع پژوهش های همبستگی مبتنی بر روش مدل یابی معادلات ساختاری است. در این پژوهش تعداد 500 دانشجو به عنوان حجم نمونه با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه شخصیتی نئو، پرسشنامه روابط موضوعی بل و همکاران (2008)، پرسشنامه مشارکت سیاسی فرج زاده استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که مدل پژوهش تأیید شد و به طورکلی تقریباً نیمی (43%) از مشارکت سیاسی توسط ویژگی های شخصیتی و روابط موضوعی قابل تبیین است. همچنین متغیرهای ویژگی های شخصیتی و روابط موضوعی بر مشارکت سیاسی اثر مستقیم معنادار دارند و مسیر ویژگی های شخصیتی با میانجی گری روابط موضوعی اثر غیرمستقیمی بر مشارکت سیاسی نشان دادند. نتایج این پژوهش بر ضرورت الگوهای ارتباطی موضوعی در زمینه ای از ویژگی های سرشتی افراد در فعالیت های کلان اجتماعی و ملی تأکید دارد.
۵۱۳۳.

تحلیل سیاست رژیم پهلوی در منطقه خلیج فارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 271 - 296

کلید واژه ها: قدرت منطقه ای رژیم پهلوی رهبری منطقه ای ایران ایالات متحده آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۸ تعداد دانلود : ۲۹۳
وقوع تغییرات ژئوپلیتیکی در محیط امنیتی ایران در کنار تحکیم قدرت شاه در اواخر دهه 1340 افزایش نقش آفرینی منطقه ای رژیم پهلوی را به همراه داشت. بر این اساس بود که رژیم پهلوی ضمن مطرح کردن خود به عنوان قدرت برتر منطقه ای نفوذ خود را در خلیج فارس گسترش داد و در جهت حفظ ثبات و امنیت منطقه ای گاه با استفاده از قوه قهریه و گاهی با بهره گیری از دیپلماسی و گسترش روابط با همسایگان سعی در ایفای نقش ژاندارمی کرد. هدف از این پژوهش پاسخ به این پرسش است که نقش آفرینی رژیم پهلوی به عنوان یک قدرت منطقه ای تحت تأثیر چه عواملی و چگونه صورت پذیرفته است؟ یافته های اولیه نشان می دهد در سطح بین المللی کاهش فشار ساختاری نظام بین الملل ناشی از عواملی چون تنش زدایی در دوران جنگ سرد، خروج بریتانیا از خلیج فارس و دکترین نیکسون به همراه توسعه توانمندی های داخلی موجب ایفای نقش سه گانه رهبری، پاسداری و پشتیبانی منطقه ای از سوی رژیم پهلوی شد. درحقیقت با توجه به قرار گرفتن خلیج فارس در ذیل بلوک غرب و روابط شاه با واشنگتن، رژیم پهلوی به نیابت از ایالات متحده به تأمین امنیت این منطقه پرداخت.
۵۱۳۴.

دولت شکننده عراق و دخالت قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای (2018-2011)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ایرانی سیاست بین الملل سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۱۵) 191-216

کلید واژه ها: عراق دولت شکننده بیداری عربی قدرت های منطقه ای قدرت های فرامنطقه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۳۴۶
بیداری عربی که از اواخر سال 2010 پهنه وسیعی از خاورمیانه عربی را در برگرفت، سبب ایجاد تغییرات گسترده ای در حوزه سیاست داخلی و خارجی کشورهای واقع در این منطقه و سایر بازیگران درگیر در این مجموعه امنیتی شده است. این تحولات به جای گسترش دموکراسی در خاورمیانه، زمینه فرسایش بیشتر دولت و گسترش مداخلات خارجی را در کشورهای دستخوش بحران به وجود آورد که البته این وضعیت خود متأثر از ضعف دولت ملت سازی و بحران های عدیده سیاسی- اجتماعی در این منطقه بوده است. در پژوهش حاضر تلاش شده تا دولت شکننده در عراق و تأثیر آن بر مداخله قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در این کشور پس از بیداری عربی مورد واکاوی قرار گیرد. دراین ارتباط، این پرسش اصلی مطرح می شود که دولت شکننده در عراق پس از بیداری عربی چه تأثیری بر گسترش مداخله قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در این کشور داشته است؟ برای پاسخ به پرسش فوق از الگوی دولت شکننده با روش تبیین علی استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که شکنندگی دولت در عراق که در مقطع زمانی پس از بیداری عربی تشدید شده باعث گسترش مداخله قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای در عراق شده است که با حمایت از جریانات همسو، با هدف کسب جایگاه هژمونی منطقه ای، ایجاد بازدارندگی و گسترش حوزه نفوذ ژئوپلیتیک را دنبال می کنند. این سیاست ها بر فرسایش بیشتر دولت در عراق تأثیر گذارده است.
۵۱۳۵.

فراترکیب متغیرهای گفتمان های استعاری مدیریتی رؤسای جمهور ایران در رقابت های انتخاباتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۶) 7 - 36

کلید واژه ها: گفتمان استعاری انتخابات تبلیغات ریاست جمهوری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۶ تعداد دانلود : ۴۶۶
هدف: هدف از مطالعه حاضر، بررسی گفتمانهای استعاری مدیریتی روسای قوه مجریه در رقابتهای انتخاباتی در سه دهه اخیر بوده است که در قالب 4 مقوله (گفتمانهای استعاری ساختاری، جهتی، وجودی، انتقادی) دسته بندی و ارائه شده است. روش : این مطالعه از نوع تحلیلی – توصیفی بوده و با توجه به روش اجرا ، مطالعه فرا ترکیب تلقی می گردد. جامعه آماری این مطالعه تمام مقالات معتبر قابل دسترس در سایت های الکترونیکی "گوگل"، "مگیران"، "ساینس دایرکت" در بازه زمانی 1994 تا 2018 بوده که محقق با استفاده از روش فرا ترکیب بازنگری دقیق و عمیق در موضوع انجام داده است و ابعاد و مولفه های تاثیر گذار، از روش تحلیل محتوا و شاخص کاپا و همچنین جهت اولویت بندی شاخص ها از روش آنتروپی شانون استفاده شد. نتایج حاکی از آنست که استفاده ازکلام استعاری توسط نامزدهاای انتخاباتی نه تنها وسیله برای بیان نظرات و پیشنهادات و اهداف آنها می باشد بلکه تاثیر مستقیمی بر ذهن مردم جهت انتخاب و رای دادن به کاندید مورد نظر دارد. همچنین برای تصمیم گیری قابل اتکا پیشنهاد می شود تحقیقات بیشتری با روش تحقیق مناسب انجام گیرد.
۵۱۳۶.

الگوی سیاستگذاری نمادهای اسلامی- ایرانی شهری (مبتنی بر دیدگاه نخبگان فرهنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۸۴ 135 - 161

کلید واژه ها: فرهنگ سیاستگذاری فرهنگی الگو شهر نماد شهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۶ تعداد دانلود : ۴۴۰
نمادهای شهری حامل خاطرات مشترک مردم و مفاهیم فرهنگی و اجتماعی اند و منتقل کننده معانی ضمنی گسترده ای در ذهن مردم یک شهر هستند. معماری امروز ما به دلایل مختلف بر اساس فضای فرهنگی ما ساخته نمی شود. هر چقدر نمادهای شهری بر اساس معماری غربی ساخته شود، فرهنگ کشور را تحت تأثیر خود قرار داده و به همان میزان جامعه را از فرهنگ اسلامی و ایرانی دور می سازد. برای دست یابی به یک شهر دارای نمادهای مطلوب، لازم است الگویی متناسب با ویژگی های آن فرهنگ و ملهم از آموزه های دینی شکل گیرد. داده های مورد نیاز در این تحقیق به روش مطالعات اسنادی و کتابخانه ای گردآوری شد. آنگاه مصاحبه با برخی از نخبگان و مسؤولین حوزه فرهنگ و نمادهای شهری در دستور کار قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل مضمون استفاده گردید. در این مقاله تعداد 95 کد تفسیری، 15 مضمون سازمان یافته و در نهایت 5 مقوله فراگیر از متن مصاحبه ها استخراج گردید و ابعاد و مؤلفه های الگوی مورد نظر مشخص و روابط بین آنها تبیین گردید. مقوله های فراگیر این الگو عبارتند از: مبانی نمادسازی، تجربیات نمادسازی، کارکرد نمادها، تمدن سازی نماد و محیط شناسی نمادها. با استفاده از این الگو، سیاستگذاران فرهنگی امکان می یابند تا با بهره گیری از تجارب سایر کشورها و توجه به وضعیت فرهنگی و محیطی کشور به وضع سیاست فرهنگی در حوزه نمادهای شهری بپردازند. پیشنهاد می گردد سیاستگذاری فرهنگی با نگاه بر احیای نمادهای اسلامی- ایرانی شهری صورت گیرد و طراحی این نمادها از طریق بازتولید، بازسازی و احیای نمادهای گذشته در قالب های جدید به انجام رسد.
۵۱۳۷.

علل ساختاری پیدایش و عملکرد جنبش الحوثی و پیامدهای منطقه ای تأسیس این جنبش سیاسی- نظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 101 - 125

کلید واژه ها: الحوثی یمن زیدیه ساختارگرایی نظم منطقه ای و بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۹۰
ساختارهای هر جامعه نقش مهمی در ایجاد گروه ها و نهادهای مردمی و دولتی آن جامعه دارند. ساختارهای سیاسی، مذهبی، فرهنگی، اجتماعی و جغرافیایی در یک جامعه یک کشور جهان بینی افراد و گروه های سیاسی و اجتماعی آن کشور را تشکیل و تغییر می دهند. در این راستا ایجاد گروه های سیاسی نه به خواست افراد آن گروه است بلکه ساختارهای فوق آن ها را وادار به ایجاد این گروه ها می کند. ساختارهایی که باعث پیدایش گروه های سیاسی می شوند حتی می توانند در سطح منطقه ای و بین المللی نیز تأثیرگذار باشند. براین اساس یک گروه یا حزب سیاسی در یک منطقه خاص ایجاد می شود اما دیر یا زود بودن این امر زیاد مهم نیست. سؤالات این پژوهش این چنین است که: 1- علل ساختاری شکل گیری و اقدامات جنبش الحوثی چیست؟ 2- این گروه چه جایگاهی در نظم منطقه ای دارد؟ در این راستا فرضیه ها براین قرارند که: 1- ساختارها و چارچوب های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه یمن باعث ایجاد و عمل کرد الحوثی گروه الحوثی شده است. 2- این گروه درصورت قدرتمند شدن می تواند نظم منطقه ای را دچار تغییرات جدی کند. و برای بررسی موارد بالا نگاهی به تاریخ و مذهب این گروه می اندازیم و در پایان به تأثیر این گروه در نظم منطقه ای اشاره می شود.
۵۱۳۸.

کارگزاران امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آفاق امنیت سال ۱۲ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۴۳ 5 - 32

کلید واژه ها: مکتب امنیتی امنیت پایدار کارگزاران امنیت کارگزاران رسمی و غیررسمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶ تعداد دانلود : ۲۵
مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر معیارهای سه گانه عزت، حکمت و مصلحت نظام در برگیرنده محورهای پنج گانه امنیت پایدار نظام جمهوری اسلامی ایران در دو بعد نرم و سخت است که رهاورد آن تضمین تمامیت ارضی، استقرار و الگو سازی شیوه حکومت و انسجام اجتماعی در فرایند تبدیل سازی ملت به امت اسلامی است. دراین میان، نقش کارگزاران امنیت (رسمی غیررسمی) در مکتب امنیتی براساس راهبردهای حفظ وضع موجود، واقعیت های موجود، فرصت محوری، دفاع تهاجمی و بازدارندگی در معادله سازی تهدید فرصت و مدیریت امنیتی آن مبنای این نوشتار خواهد بود. هدف این مقاله، جانمایی کارگزاران امنیت در لایه های حاکمیتی و بیان مأموریت ها و وظایف آنان است. پرسش اصلی مقاله آن است که: «جایگاه و کارکرد کارگزاران امنیت در مکتب امنیتی جمهوری اسلامی چیست؟» این مقاله ازنظر روشی و به لحاظ ماهیت، کیفی است و به لحاظ هدف، کاربردی و ازطریق روش گردآوری اسنادی (تحلیل محتوا) و قضاوت خبرگی (فن دلفی) اقدام به استخراج مدل مفهومی مکتب امنیتی جمهوری اسلامی ایران و جایگاه کارگزاران در دو بعد (رسمی و غیررسمی) نموده  است. براساس روش بیان شده، چهار لایه: حکومت، امنیت اجتماعی، مکتب امنیتی نظام و امنیت پایدار ترسیم و برمبنای آن کارگزاران امنیتی در لایه های چهارگانه فوق مشخص و تبیین شده اند.
۵۱۳۹.

تأملاتی در مفهوم ارته (اشه) ایران باستان در پرتو هستی شناسی و انسان شناسی فلسفه ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 725 - 744

کلید واژه ها: ارته انسان شناسی خویشکاری خورنه حق فلسفه (سیاسی) ایرانی هستی شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۴ تعداد دانلود : ۵۶۸
به منظور توصیف و فهم مفهوم «ارته»(arta) به عنوان یکی از مبانی اساسی فلسفه سیاسی ایران باستان در کنار آرمان شهر و شاه آرمانی، به نظر می رسد نظریه های جدید «علم سیاست» که مبتنی بر رویکردهای طبیعی و پوزیتیویستی و عینیت گرا هستند، چندان وافی به مقصود نباشند. به همین سبب در پژوهش حاضر بر آنیم که با ورود به ساحت «فلسفه سیاسی» و طرح مبانی هستی شناسی و انسان شناسی «فلسفه ایرانی»، به سیاست از چشم اندازی هستی شناسانه، فیلسوفانه، ژرف اندیشانهو حقیقت جویانه نظر افکنیم. ضرورت کار در جایی برجسته تر می شود که توجه داشته باشیم که چه بسا به طور مشخص و بی واسطه سخنی از مفاهیم اساسی اندیشه سیاسی ایران باستان مورد بحث نباشد، اما بی تردید همچنان در پس ذهن و ضمیر انسان و اندیشه ایرانی تداوم چنین موضوعاتی را شاهدیم؛ البته در شرایطی که گرد تحریفات و آداب و رسومات زمینه ای و گردوغبار تاریخی شفافیت و حقیقت آنها را پوشانده است. به طور خاص در پژوهش پیش رو در پی پاسخگویی به این پرسش هستیم که چه معنا، فهم و برداشتی از ایده و باوری تحت عنوان ارته یا اشه و به تبع آن مفهوم «خویشکاری» در اندیشه سیاسی ایران باستان مطرح بوده است؟ مفروض ما در طول مقاله این است که معنای حقیقی اشه در چارچوب تفکر معنوی ایرانی و در ساحتی هستی شناختی و با توجه به مبانی انسان شناختی و فرجام شناختی فلسفه ایرانی قابل درک بوده و از تقلیل آن به ساحتی تاریخی، عینی و مادی که مؤید نوعی ساختار و سلسله مراتب عینی و بیرونیِ متصلب و تغییرناپذیر اجتماعی و سیاسی است، باید برحذر بود.
۵۱۴۰.

منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ 783 - 803

کلید واژه ها: امام خمینی اندیشه سیاسی قدرت متعالی منابع سخت قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۹ تعداد دانلود : ۳۲۱
مسئله مقاله حاضر بررسی منابع سخت قدرت متعالی در اندیشه سیاسی امام خمینی است. به نظر می رسد امام خمینی، هیچ یک از منابع سخت  قدرت را به صورت مستقل، واجد قدرت نمی داند و همه آنچه را که به عنوان منابع قدرت مطرح است و مطرح نیست، درصورتی که با ایمان به خدا و اراده و انگیزه الهی پیوند بخورد، دارای قدرت می داند. برای تبیین این دیدگاه، از چارچوب نظری متخذ از دیدگاه امام خمینی استفاده شده است. براساس نظریه انسان شناسی ایشان، انسان دارای سه بعد است؛ غیبی و روحی، برزخی و خیالی، شهودی و دنیوی. این ابعاد دارای رابطه ای تشکیکی با یکدیگرند. براساس این نظریه که نقش چارچوب نظری مقاله حاضر را ایفا می کند، منابع سخت قدرت ذیل بعد سوم، یعنی بعد جسمی و مادی و در ارتباط با بعد اول و دوم، بحث می شود که در این مقاله با روش توصیفی اکتشافی ارائه شده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان