درخت حوزه‌های تخصصی

اندیشه سیاسی در اسلام

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۹۰۱ تا ۹۲۰ مورد از کل ۱٬۰۶۸ مورد.
۹۰۱.

دگرگونی احکام در پرتو مصلحت

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۲
در مورد نسبت احکام دینى با عنصر «مصلحت» دیدگاه‏هاى گوناگونى وجود دارد که براى یافتن رأى درست باید مطالعه‏اى درون‏دینى را آغاز کرد. تحقیق در آیات قرآن و سنت پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم و ائمه اطهارعلیهم السلام نشان مى‏دهد که عنصر مصلحت هم در تبلیغ و هم در تشریع احکام نقش داشته است. احکام عبادى، بیشتر رازآلود است؛ ولى امور غیرعبادى تابع مصلحت‏هاى عقلى و عرفى است. این نظریه یک احتمال است و باید مورد تحقیق بیشتر قرار گیرد.
۹۰۲.

نقد تحلیلی شناخت از دیدگاه قرآن اثر آیت الله دکتر بهشتی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱۴
آقاى ملکیان در این مقاله به نقد کتاب شناخت از دیدگاه قرآن اثر شهید بهشتى پرداخته است. به نظر ایشان، دکتر بهشتى از هشت مسأله مهم معرفت‏شناسى به چهار مسأله اشاره‏اى نکرده است و در بقیه موارد نیز صرفاً بر فهم عرفى اتکا کرده که این خود جاى نقد دارد. همچنین به نظر آقاى ملکیان حل و فصل مسائل فلسفى از طریق ارجاع به قرآن درست نیست. مسائل مطرح در کتاب همان مسائلى است که در کتاب‏هاى مارکسیستى و شبه مارکسیستى آمده است و نوعى عمل‏زدگى نیز در نحوه طرح مباحث دیده مى‏شود.
۹۰۳.

دموکراسی متدینان یا مردم سالاری دینی؟

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶۲
نویسنده، ضمن نقد مقاله مردم‏سالارى دینى از محسن کدیور، دیدگاه خود را در باب مشروعیت حکومت دینى ارائه مى‏کند و نظریه مشروعیت دوگانه را پیشنهاد مى‏دهد.
۹۰۵.

چشم انداز تقریب مذاهب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲۱
وحدت اسلامى، در کنار توحید، یک اصل انکارناپذیر اسلامى است که باید در همه فعالیت‏هاى فرهنگى و علمى حاکم باشد. ما مسلمانان مجاز نیستیم براى حمایت از یک قومیت یا یک مذهب، حتى مذهب اهل‏بیت‏علیهم السلام، به گونه‏اى عمل کنیم که وحدت امت را مخدوش سازد. باید بین اصول و فروع دین (عقاید و احکام) تفکیک کرد و بیشتر بر اصول مشترک اسلامى تأکید نمود.
۹۰۶.

دین و قرائت پذیری آن

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۷
در این گفتگو با تأکید بر لزوم تفکیک جنبه تاریخى مسأله رجوع به دین از جنبه کلامى آن، ملاک درستى پذیرش دین را حقانیت آن مى داند، نه صرفاً احساس نیاز به آن. در بخش دیگرى از گفتگو در مورد نسبى گرایى و ارتباط آن با هرمنوتیک سخن رفته و تقدس زدایى از همه فهمهاى دینى را بدترین آفت نسبى گرایى دانسته است و در عین حال اختلاف را در محدوده اختلاف بین «حجتها» که ناشى از اختلاف فهم مجتهدان است مى پذیرد.
۹۱۰.

نقدی بر قرائت رسمی از دین

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱۰
متن زیر تلخیص دقیقى از گفت‏وگوى روزنامه ایران با آقاى شبسترى درباره کتاب جدیدالانتشارش با نام نقدى بر قرائت رسمى از دین مى‏باشد. منظور ایشان از قرائت رسمى، قرائت فقهى - حکومتى است که در حوزه حکومت و سیاست با زبان تکلیف سخن مى‏گوید. در عصر مدرنیته، به دلیل وجود گزینه‏هاى مختلف سیاسى و اجتماعى، باید از «حقِ» انتخاب سخن گفت، نه از تکلیف. تنها پیام سیاسى و اجتماعى دین اسلام این است که عدالت باید تحقق پیدا کند. احکام معاملات و سیاسات در قرآن و سنت، تاریخ‏مند بوده و تنها مصالح موقت آن عصر یا محیط را تأمین مى‏کرده است. مقتضاى مسلمان زیستن ما در عصر حاضر این است که حقوق بشر را بپذیریم و آن را اساس سازمان‏دهى اجتماعى خود قرار دهیم.
۹۱۱.

جمهوریت در نظام سیاسی اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷۷
بحث جمهوریت و نقش مردم و حکومت اسلامى به این پرسش باز مى‏گردد که «ملاک مشروعیت در اسلام» چیست؟ آیا مشروعیت همان مقبولیت است یا به معیارهاى دیگر باز مى‏گردد؟ از نظر نویسنده، مشروعیت خواه در زمان پیامبر اکرم‏صلى الله علیه وآله وسلم و ائمه اطهارعلیهم السلام و خواه در عصر غیبت به نصب از طرف خداوند باز مى‏گردد و مردم در مشروعیت هیچ نقشى ندارد. ولى در تحقق و استقرار حکومت اسلامى، مردم نقش صددرصد داشته و تمام تأثیر مربوط به کمک مردم است.
۹۱۲.

ضرورت فقه و مکانیزم های تحول آن

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۹
گروهى شریعت را انکار کرده و دین را به جنبه‏هاى معنوى مى‏کنند، در واقع نتوانسته‏اند بین ثبات شریعت و تحولات زمان جمع کنند. از این رو باید معیارهایى را ارائه داد که احکام ثابت را از متغیر متمایز کند. در مجموع مى‏توان گفت که تنها احکام عبادى، ثبات دارد و سایر احکام شریعت دست‏خوش تحول مى‏گردد و تنها اصولى مانند عدالت و مصلحت ثابت است که باید در هر زمان بر مصادیق تطبیق شود.
۹۱۳.

چگونه می توان در جوامع اسلامی از تسامح سخن گفت؟

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۵
نویسنده، یکى از روشنفکران عرب و ساکن فرانسه است که بیشتر آثار خود را به زبان فرانسه نگاشته است. مقاله حاضر ترجمه بخشى از کتاب أین هو الفکر الاسلامى المعاصر است. وى معتقد است که ریشه تسامح یا فقدان آن را باید در شرایط تاریخى و اجتماعى هر جامعه جستجو کرد; نه در منابع دینى و فرهنگى آن. به این ترتیب، فقدان تسامح در جوامع اسلامى و در اروپاى قرون وسطا به دلیل حاکمیت نظامهاى سلطه گر و امپراتورى هاى بزرگ بود و ضرورت تسامح در دوران جدید، محصول تشکیل دولتهاى ملى و تغییر در ساخت سیاسى ـ اقتصادى کشورهاست.
۹۱۴.

عدالت علی (علیه السلام) در نهج البلاغه

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۱۵
نویسنده در این گفتار بر این نکته تأکید مى‏ورزد که به دلیل تأثیر و نقش بیشتر دولت و سایر نهادهاى جدید، نقش فرد کمتر از جامعه قدیم است و بر این اساس، اخلاق کارکرد جدیدى در حوزه اجتماعیات پیدا مى‏کند و عدالت نیز از همین قبیل است.
۹۱۷.

کثرت گرایی دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰۸
در این مقاله پس از تبیین واژه «پلورالیزم دینى»، به سیر تاریخى آن و وجود این اندیشه در شرق و غرب پرداخته شده است. همچنین پس از ذکر مقدماتى مانند معناى دین و شریعت و دین حق و انگیزه هاى طرح پلورالیزم دینى، بررسى قرائتهاى مختلف پلورالیزم دینى آغاز شده و پلورالیزم دینى به معناى زندگى مسالمت آمیز پیروان مذاهب و ادیان با یکدیگر مورد پذیرش عقل و خرد و دین و اسلام معرفى شده است و این مطلب را دلیل بر صحه نهادن همه عقاید ندانسته است.
۹۱۸.

اسلام، دولت قدیم و جدید

مصاحبه شونده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۷
در این گفتگو آقاى محمدجواد لاریجانى با ارائه تعریفى از «نظام سیاسى»، تفاوت نظام سیاسى دینى و غیردینى را بیان نموده، نسبت میان دین و دولت جدید را توضیح مى‏دهد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان