درخت حوزه‌های تخصصی

زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
زبان شناسی چیست؟ زبان شناسی کاربردی زبان شناسی نظری سیر تحول زبان شناسی (تاریخچه) علوم مرتبط میان رشته ای ها نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۸۱ تا ۵٬۱۰۰ مورد از کل ۹٬۶۹۰ مورد.
۵۰۸۱.

ارائة یک روش مبتنی بر مدل زبانی برای واحدسازی پیکرۀ فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲۷ 21-50

کلید واژه ها: پردازش زبان طبیعی واحدسازی داده مدل سازی زبانی آماری زبان شناسی پیکره ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۳۱۴
متن نگاشته شدۀ فارسی دو مشکل ساده ولی مهم دارد. مشکل اول واژه های چندواحدی هستند که از اتصال یک واژه به واژه های بعدی حاصل می شوند. مشکل دیگر واحدهای چندواژه ای هستند که از جداشدگی واژه هایی که با هم یک واحد واژگانی تشکیل می دهند حاصل می گردند. این مقاله الگوریتمی را معرفی می کند که بتواند به طور خودکار این دو مشکل را در متن نوشتاریِ فارسی بکاهد و یک متن معیار را به دست آورد. الگوریتمِ معرفی شده سه مرحله دارد. در مرحلۀ اول، واژه های چندواحدی از هم جدا می شوند و واحدهای چندواژه ای به یکدیگر متصل می شوند. برای این مرحله، یک الگوریتم پایۀ مبتنی بر مدل زبانی معرفی شده است که کار تفکیک واژه های چندواحدی به واژه های مستقل را انجام می دهد. این الگوریتم باتوجه به چالش های پیش آمده بهبود می یابد تا کارایی آن افزایش یابد. همچنین این مرحله از یک تحلیل گرِ صرفی برای بررسی وندِ تصریفی و اشتقاقی و روش انطباق فهرست واژه برای رفع مشکل واحدهای چندواژه ای استفاده می کند. در مرحلۀ دوم، از روش انطباق برای بررسیِ چندواژگیِ افعال استفاده می شود. مرحلة سوم تکرار مرحلة اول است تا مشکلات جدید ایجادشده در متن بعداز اجرای مرحلة دوم مرتفع شود. الگوریتم معرفی شده برای واحدسازی دادۀ زبانیِ پایگاه داده های زبان فارسی استفاده شده است. با استفاده از این الگوریتم، 04/72 درصد خطای نگارشی واژه های دادة آزمون تصحیح شده است. دقت این تصحیح در دادۀ آزمون 80/97 درصد و خطای نگارشی ایجادشده توسط این الگوریتم در دادۀ آزمون 02/0 درصد است.
۵۰۸۲.

راهکارهای مترجمان در انتقال گویش شخصیت های رمان (مطالعه موردی ترجمه های رمان چهره مرد هنرمند در جوانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاهم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۶۱۰
یکی از چالش های پیش روی مترجمان رمان، بازآفرینی نشانه های گویش در گفتار شخصیت هاست. گفتار آمیخته به گویش، اطلاعات مهمی راجع به هویت، پیشینه فرهنگی و جایگاه اجتماعی شخصیت ها فراهم می آورد و از این رو، بی توجهی مترجم در انتقال آن، خواننده متن مقصد را از درک صحیح چارچوب گفتمانی متن اصلی محروم می سازد. به طور کلی، بازآفرینی گویش آمیختگی گفتار شخصیت ها به کمک دو راهکار استاندارد/ساده سازی و جبران انجام می گیرد. استفاده از راهکار جبران، منجر به بازتولید بخشی از گفتار گویش آمیخته می شود، در حالی که استفاده از راهکار استاندارد/ساده سازی، در بیشتر موارد، گونه گویشی را به گونه نوشتاری تقلیل می دهد. مقاله حاضر به تبیین کارکرد راهکارهای مذکور، در انتقال نشانه های گویش انگلیسیِ ایرلندی در دو ترجمه رمان چهره مرد هنرمند در جوانی می پردازد. طبق نتایج به دست آمده از این پژوهش، در سطح واژگانی، مترجمان از هر دو راهکار برای انتقال گفتار گویش آمیخته بهره گرفته اند، با این تفاوت که مترجم دوم (منوچهر بدیعی) در مقایسه با مترجم اول(پرویز داریوش) از راهکارهای جبرانی متنوع تری جهت انتقال نشانه های گویش آمیختگی استفاده کرده است. در سطح دستور زبان، هر دو مترجم، در اغلب موارد بر راهکار استاندارد/ساده سازی متمرکز شده اند و از انتقال ویژگی های دستوری انگلیسیِ ایرلندی چشم پوشی کرده اند.
۵۰۸۳.

بررسی قاطعیّت در گفتار گویشوران کردی کلهری بر اساس رویکرد تسلّط لیکاف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و گویش های غرب ایران سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۲ 41 - 60

کلید واژه ها: زبان شناسی جنسیت رویکرد تسلّط لیکاف قاطعیّت در گفتار زبان عاری از قدرت گویشوران کرد زبان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۳۲۰
پژوهش حاضر، کاوشی در حوزه جامعه شناسی زبان به منظور بررسی بخش کوچکی از تفاوت های زبانی پیرامون مسئله قاطعیّت در گفتار گویشوران کردی کلهری (یکی از گویش های اصلی کردی جنوبی رایج در غرب ایران) است. یکی از برجسته ترین دیدگاه ها در این باب، رویکرد تسلّط لیکاف (2004؛ 1975) است که با برشمردن 9 مشخصّه زبانی، گفتار زنان را گونه زبانی«عاری از قدرت» معرّفی می کند و علّت برگزیدن آن توسّط زنان را نابرابری های اجتماعی می داند. پژوهش حاضر به بررسی این موضوع می پردازد که آیا رویکرد یادشده را می توان در رابطه با جامعه کردزبان کارآمد دانست یا خیر. به این منظور، داده های مورد بررسی با استفاده از روش میدانی و طرح پرسش نامه از 8 گروه اجتماعی مختلف شامل 32 زن و 32 مرد در دو گروه سنّی و تحصیلی متفاوت جمع آوری شد. یافته های پژوهش نشان داد که گفتار زنان در مقایسه با مردان، از قاطعیّت کمتری برخوردار است؛ بنابراین، در این پژوهشفرضیه لیکافتأیید شد.  
۵۰۸۴.

ساخت اسامی مشتق از پسوند «-گر» از منظر صرف ساختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره دهم مرداد و شهریور ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 71-94

کلید واژه ها: صرف ساختی چندمعنایی اشتقاق پسوند «-گر» تقریب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۶۰۸
چندمعنایی موجود در پسوند «-گر»، چگونگی شکل گیری آن و نیز توجیه برخی جنبه های معنایی در اسامی مشتق از این وند که نمی توان آنها را حاصل تجمیع معانی اجزا دانست، مسائلی هستند که در مقاله حاضر بدانها پرداخته می شود. پژوهش حاضر در چارچوب صرف ساختی و بر اساس بررسی 124 واژه مشتق از پسوند «-گر» صورت گرفته است. ابتدا واژه های جمع آوری شده در مقوله های معنایی مختلف قرار گرفتند. سپس با بررسی واژه های مستخرج مفهوم «عامل انسانی انجام مداوم و متمایز عمل مرتبط با مفهوم پایه» به عنوان مفهوم آغازین ساخت [x-گر] تشخیص داده شد. سپس نحوه شکل گیری مفاهیم «عامل غیرانسانی (ابزار) انجام مداوم و متمایز عمل مرتبط با مفهوم پایه» و «عامل انسانی انجام شغل مرتبط با معنی پایه» از طریق به کارگیری ساز و کارهای مفهومی به دست داده شدند. داده های درزمانی پژوهش حاضر نشان می دهد که شکل گیری زیرطرح واره اسم ابزار تحت تاثیر وام واژه های انگلیسی مشتق از پسوند «-er» و از رهگذر عملکرد فرایند تقریب شکل گرفته است. از سوی دیگر بررسی داده های استخراج شده مشخص می سازد که واژه های دارای مفاهیم اسم عامل (غیرشغل) و اسم شغل از دو زیرطرحواره مستقل حاصل می شوند.
۵۰۸۵.

واکاوی تکرار عبارت بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم در قرآن کریم و ارزیابی برگردان فرانسوی آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و یکم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۰۶
یکی از راه هایی که قرآن کریم در پیام رسانی از آن بهره می گیرد تکرار یک کلمه، یک عبارت یا یک جمله می باشد. زیرا این پدیده سبب تثبیت مطلب در ذهن مخاطب می شود. در این میان عبارات بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیم 114 بار در قرآن تکرار شده است که در هر سوره مطابق با محتوای سوره قابل ترجمه و تفسیر است. در واقع می توان گفت که این عبارت در حکم تابلو برای هر سوره است. درحالی که این عبارت از 4 کلمه تشکیل شده است، با پژوهش های به عمل آمده نگارندگان مقاله بدین نتیجه رسیدند که اغلب مترجمان فرانسوی در انتقال معنای درست این عبارت موفق عمل نکرده و تنها به ظاهر کلمات بسنده کرده اند. پژوهشگران ده ترجمة قابل دسترس و معتبر را از قرآن به زبان فرانسه، ترجمه شده توسط مترجمان معروف، انتخاب کرده و به استناد تفاسیر مشهور و با استفاده از روش توصیفی تحلیلی برگردان این عبارت را به منظورتشخیص معادل مناسب بررسی کرده و در نهایت در صدد پاسخ به این سؤال بر آمده اند که چه عواملی در درست ترجمه کردن این عبارت قرآنی می تواند مؤثر باشد؟
۵۰۸۷.

The Conceptual Development of In-service EFL Teachers’ Perception of Grammatical Mediation on Three Planes: A Sociocultural Perspective(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی کاربردی دوره هجدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۴ شماره ۲

کلید واژه ها: Mediation Awareness-raising Critical reflection Sociocultural teacher education Conceptual development

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۲۸۶
The present study, following Vygotskyan Sociocultural theory in education, and inspired by Rogoff’s conceptualization (1995, 2003) of development, aimed at conceptual development of in-service EFL teachers. To this end, two Iranian EFL teachers with pseudonyms (Tara and Sara) were selected as participants of the study. The participating teachers were first taught the sociocultural concepts related to language, teaching, and learning taken from Johnson (2009) and Rogoff’s (2003) mediatory model of development in six workshops through dialogic mediation. The data for the study comprised two semi-structured interviews, and three video-recording of critical reflection of each teacher on their video-taped classroom behavior. The recordings and transcripts were analyzed using Hatch’s (2002) procedure for interpretive analysis. The results of the study showed that participating teachers, over a process of struggle with their past experiences, gradually replaced their old everyday concepts such as grammatical accuracy, correct samples, and teacher interruption with new scientific concepts such as grammatical apprenticeship, guided grammatical participation, and grammatical appropriation through assisted participation. The results of present study can be illuminating for teacher educators and teacher education programs which have aimed at changing the classroom practice of in-service teachers
۵۰۸۹.

Synchronous and Asynchronous Multimedia and Iranian EFL Learners’ Learning of Collocations(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Applied Research on English Language, V. ۵ , N. ۲ , ۲۰۱۶

کلید واژه ها: MULTIMEDIA Iranian EFL learners Asynchronous CALL Collocations Synchronous

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۳۹۲
The use of effective multimedia instructions such as mobiles, computers, and the internet in language learning has turned out to be useful since the last decades. The impact of multimedia and synchronous approaches of computer-assisted language learning (CALL) on English as a foreign language (EFL) learners' learning of language skills and components has been studied to some extent. However, the impact of computerized mediated instruction through multimedia (text and graphics) on learning collocations requires further investigations. This study aimed at investigating whether synchronous and asynchronous multimedia components: text and text with added graphics had any effects on EFL learners' learning of collocations. In doing so, 150 male EFL learners at pre-intermediate proficiency level were selected through convenience sampling. They were divided into six groups. The results of the study showed that computerized mediated instruction was more effective than non-computerized instruction. Also, synchronous computerized instruction was more effective than asynchronous computerized instruction. The results also showed that presentation through text with added graphics was more effective than presentation through simple text. The results are discussed and some pedagogical implications are presented.
۵۰۹۰.

استعاره و آفرینش معنا در سخن شاعرانه (بررسی آرای پل ریکور در کتاب استعاره زنده با تکیه بر چکامه تیره بختی اثر آلفرددو وینی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 179-207

کلید واژه ها: استعاره آفرینش معنا نظریه جای سپاری نظریه میان کنش ریکور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۸ تعداد دانلود : ۳۴۸
کتاب استعاره زنده ریکور کتابی بنیادین در باب استعاره است. ریکور معتقد است استعاره، به ویژه در منش یکتای زبان شاعرانه رخ می دهد. از این رو، پرسش اصلی مقاله حاضر آن است که از منظر ریکور چگونه استعاره در سخن شاعرانه معنا می آفریند؟ فرضیه مقاله آن است که باید برای آشکارسازی پاسخ ریکور به این پرسش، سه مقوله مقایسهگری، شمایل گونگی معنا و تصویر شاعرانه را تحت عنوان «نظریه جایسپاری» و دو مقوله چندمعنایی و ارجاعگری را تحت عنوان «نظریه میانکنش» تعیین و تعریف کرد. بر این اساس، هدف مقاله حاضر آن است که با روش تفسیر و با تکیه بر چکامه تیرهبختی اثر وینی دو نظریه جایسپاری و میانکنش را تشریح کند. ایضاح این دو نظریه نشان می دهد که معنا در زبان شاعرانه شمایلی است. شمایل گونگی معنا در زبان شاعرانه حاصل «خنثی کردن» واقعیت و پَروبال دادن به خیال است و این یعنی خیال، واقعیت را «تعلیق» می کند. در اینجا استعاره با شمایل یکی می شود بدینمعنا که استعاره واژه ها را از معنای سرراست شان در کاربرد روزانه جدا می کند و سپس کاربرد واژه ها را با گشودن سویه خیالی معنا چندان گسترش می دهد که بیان واقعیت شاعرانه ممکن شود. در شعر به دلیل حضور همه زیرمعناهای ممکن واژه ها ارجاع سخن به حالت تعلیق در میآید. استعاره با مقایسهگری ایده های گوناگون نه تنها مناسبات معنایی پنهان میان آن ها را آشکار می کند، بلکه خالق مناسبات جدید میان آن هاست. نیروی محرک این آفرینش معنا، همانندسازی است. این فرایند یگانهگر، مبتنی بر شهودی ناگهانی است که پیکربندی پیشین زبان را دستکاری می کند و ساختاری جدید می آفریند.
۵۰۹۱.

تاثیر استفاده از نگاشت استدلالی به کمک رایانه بر پیشرفت خودتنظیمی مهارت نوشتاری زبان آموزان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش مهارت های زبان (JTLS) سال هفتم تابستان ۱۳۹۴ (۲۰۱۵) شماره ۲

کلید واژه ها: خود تنظیمی مهارت نوشتاری زبان دوم نگاشت استدلالی به کمک رایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۸۰
در دنیای مدرن ما، استفاده روزافزون از تکنولوژی و رایانه در کلاس های آموزش زبان موضوعی انکارناپذیر است و از آنجا که مهارت نگارش به زبان دوم نقش مهمی در نیل به اهداف شخصی، تحصیلی و اجتماعی افراد دارد، جنبه حیاتی پیدا کرده است. تحقیقات اخیر بر روی خصوصیات فردی زبان آموزان نیز چشم انداز جدیدی را برای پیش بینی موفقیت زبان آموزان در بر داشته است. تحقیق حاضر به بررسی تاثیر استفاده از نگاشتهای استدلالی به کمک رایانه بر پیشرفت خودتنظیمی مهارت نگارش زبان آموزان ایرانی پرداخته است. برای رسیدن به این هدف، بعد از انجام یک تست استانده زبان انگلیسی و یک آزمون مقاله نویسی از بین 127 نفر ، 90 دانشجو در رشته مترجمی زبان انگلیسی به عنوان شرکت کنندگان این تحقیق برگزیده شدند. سپس تمامی شرکت کنندگان به پرسشنامه استانده خود تنظیمی در نگارش زبان دوم پاسخ دادند پس از آنالیز اطلاعات، آنها به سه گروه مساوی شاهد و دو گروه آزمایشی تقسیم شدند. افراد گروه شاهد تکالیف نگارش خود را در برگه انجام دادند در حالیکه افراد درگروه های آزمایشی این تکالیف را در محیط رایانه به صورت انفرادی و یا گروهی و به کمک نرم افزار انجام می دادند. در پایان ترم تمامی شرکت کنندگان سه گروه به همان پرسشنامه خود تنظیمی مجددا پاسخ دادند. با در نظر گرفتن اطلاعات بدست آمده و با استفاده از روش آماریone-way ANOVA مشخص شد استفاده از نگاشت استدلالی به کمک کامپیوتر بر خودتنظیمی مهارت نگارش زبان آموزان ایرانی تاثیر مثبت دارد. علاوه بر این مقایسه بین دو گروه آزمایشی نشان داد افرادی که به شکل گروهی در محیط رایانه کار کرده بودند به خودتنظیمی بالاتری در مهارت نگارش دست یافته بودند.
۵۰۹۲.

بررسی تداخل نحوی کردزبانان کلهر ساکن کرمانشاه به هنگام تکلم به زبان فارسی معیار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره نهم خرداد و تیر ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۴۴) 209-226

کلید واژه ها: تحلیل مقابله ای تداخل زبانی تحلیل خطا تداخل نحوی و کردی کلهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۵۳۸
در فرآیند یادگیری زبان دوم، خطا پدیده ای است رایج و قابل پیش بینی. تداخل های زبانی دسته ای از خطاها محسوب می شوند که حاصل انتقال دانش زبان مادری به زبان مقصد می باشند. تحقیق حاضر که در چارچوب «تحلیل خطا» و بر اساس طبقه بندی براون (2007) از خطاها صورت گرفته است، بر آن است تا خطاهای نحوی ناشی از تداخل دو زبان کردی کلهری و فارسی معیار را در گفتار دوزبانه های کردزبان و فارسی زبان مورد تجزیه وتحلیل قرار دهد. بدین منظور، از بین خطاهای گفتاری، خطاهای نحوی و از بین آن ها خطاهای ناشی از تداخل بین زبان اول و دوم مورد بررسی قرار گرفت. رویکرد این پژوهش تلفیقی (کمّی/ کیفی) می باشد. نمونه آماری شامل 170 دختر و پسر دوزبانه ساکن شهر کرمانشاه است که به روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب گردیدند. پس از تحلیل خطاها، نتایج پژوهش نشان داد که خطاها به ترتیب درصد فراوانی عبارت اند از: خطای کاربرد نادرست اجزای فعل مرکب، خطای حروف اضافه، خطای ترتیب اجزای جمله، خطای حرف نشانه «را»، خطای کاربرد فعل نامناسب، خطای استفاده از «ی» زائد، خطای حروف ربط و خطای استفاده از ضمیر نامناسب. با اتکا به نتایج تحقیق حاضر، می توان راه کارهای آموزشی را برای معلمان، برنامه ریزان درسی، طراحان آزمون ها و زبان آموزان به منظور کاستن مشکلات یادگیری زبان فارسی در مناطق کردزبان ارائه داد.
۵۰۹۳.

Сравнительный анализ словообразовательных суффиксов персидского и русского языков (مقایسه تحلیلی پسوندهای اشتقاقی در زبان های فارسی و روسی (بر اساس کتاب ذخیره خوارزمشاهی سید اسماعیل جرجانی))(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: "پژوهشنامه زبان و ادبیات روسی بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴ Исследовательский журнал русского языка и литературы, vol. ۴. ۲۰۱۴ (۲) "

کلید واژه ها: زبان فارسی وند زبان روسی تک واژ پسوند زایا غیرزایا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۶۰۰
این مقاله به بررسی تکواژ اشتقاقی در پسوندهای خاص در زبان های فارسی و روسی می پردازد. شواهد مثال از کتاب «ذخیره خوارزمشاهی» اثر معروف سید اسماعیل جرجانی برگرفته شده است. نویسنده این دانشنامه پزشکی به رغم ورود اصطلاحات فراوان زبان عربی به زبان فارسی، به منظور حفظ و صیانت زبان فارسی با اجتناب از کاربرد کلمات و اصطلاحات عربی و لاتین، اثر خود را به زبان مادری یعنی زبان فارسی نگاشته است. نویسندگان این مقاله تلاش کرده اند تا با روش های گوناگون، پسوندها را در این دو زبان مطالعه و بررسی کنند. با توجه به دستاوردهای پژوهش حاضر می توان گفت که سازنده ترین شیوه برای ساخت اسم و صفت، استفاده از پسوند است. در این مقاله ابتدا پرکاربردترین پسوندهای زایا و غیرزایا فارسی استفاده شده در کتاب ذخیره خوارزمشاهی و سپس معادل آن ها در زبان روسی مشخص شده و شباهت های معنایی آن ها بیان گردیده است. همچنین به این نکته اشاره شده که تلفظ بعضی از پسوندهای فارسی در گذر زمان از روزگار پیشین تا دوره معاصر تغییر یافته است. بعضی از پسوندها به عنوان کلمات جداگانه دارای معنا بوده اند، اما در حال حاضر آن معنا را از دست داده و به پسوند اشتقاقی تبدیل شده اند.
۵۰۹۴.

ترجمه و تولید زبانی در دوزبانگی از منظر نئوتنی زبانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره یازدهم فروردین و اردیبهشت ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۵۵) 31-51

کلید واژه ها: زبان در حال تعریف زبان تعریف شده مالکیت زبانی سوبژکتیویته نئوتنی زبانی ترجمه تولید زبانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۲۵۹
زبان تعریف شده در دوزبانگی، مالکیت خود را در سوبژکتیویته کاربرِ دو زبانه از قبل به تثبیت رسانده است؛ ولی زبانِ در حال تعریف، خارج از سوبژکتیویته است. از بدو تماس زبانِ در حال تعریف در غشای ذهنی، تأثیر پذیری از زبانِ تعریف شده، اجتناب ناپذیر می شود. در شروع دوزبانگی، زبانِ در حال تعریف کاملاً متأثر از زبانِ تعریف شده است. لذا، تداخل های زبانی که ایجاد می شود، به استفاده و یا تأثیرپذیری از مدلول های موجود در زبانِ تعریف شده منجر می شود. در این مقاله خواهیم دید که این روند چگونه سبب افزایش ترجمه از زبان تعریف شده و پایین نگه داشته شدن میزان تولید زبانی در زبانِ در حال تعریف می شود. بدین منظور، باید دید که کاربر در کدام قسمت از تبدیل زبانِ در حال تعریف به زبانِ تعریف شده، از نمایش معنایی مشترک و در کدام قسمت از نمایش معنایی مستقل خود بهره می برد و این موضوع سنجش میزان تولید و یا ترجمه در زبانِ در حال تعریف و رابطه مستقیم آن با میزان ورود در سوبژکتیویته را برای ما آشکار می سازد.
۵۰۹۵.

معرفی الگوی ارتباطی مؤثرِ تدریس در پرتو آموزش هَیَجامَدمحور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱

کلید واژه ها: آموزش هَیَجامَدمحور حس آگاهی حس محرکی پیراحواس حواس مرکز ارتباط مؤثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۲۹۵
تعامل مؤثر بین مدرس و فراگیران نقش مهمی در یادگیری آنان دارد. به منظور ایجاد هیجانات و انگیزه مثبت در فراگیران، باید رابطه دوسویه ای در ارسال پیام از فرستنده (مدرس) و گیرنده (فراگیر) در محیط کلاس وجود داشته باشد. از آنجایی که تدریس کارآمد به اثرگذاری مثبت بر فراگیر و هدایت او به سمت اهداف آموزشی اشاره دارد، هدف از پژوهش حاضر معرفی الگوی تدریسی است که زمینه را برای ایجاد ارتباط مؤثر میان مدرس و فراگیر فراهم سازد و با درگیری حواس بیشتر آنان، میزان هیجان مثبت بیشتری تولید نماید. در این راستا، با توجه به اهمیت نقش هیجانات حسی در تدریس و با در نظر گرفتن آموزش هَیَجامَدمحور، مدرس به عنوان فردی حس آگاه در نظر گرفته می شود که هدایتگر کلاس است و قدرت تعیین و مطرح کردن موضوعات مختلف در کلاس را دارد. چنانچه وی قادر باشد از شیوه های خلاقانه که به درگیری حواس بیشتر منجر می شود بهره گیرد، می تواند مطالب را بهتر در ذهن فراگیران نهادینه کند. در این شرایط وی با قرار گرفتن در کنار فراگیران در محیط کلاس نقش یاری رساننده را ایفا کرده و به آنان در هَیَجامَدافزایی کمک می کند. از سوی دیگر، وی می تواند نقش حس محرک را نیز ایفا کند. در این شرایط او فراگیر را تشویق می کند تا خود پلکان هَیَجامَدافزایی را طی نماید. از این رو، در جستار حاضر نگارندگان به معرفی نقش های حس آگاهی و حس محرکی مدرس پرداخته و با توجه به دو مؤلفه ارتباط و حواس، تکنیک های حس آگاهی را در دو زیرمجموعه ارتباط مرکز و حواس مرکز و تکنیک های حس محرکی را در دو زیرمجموعه پیراارتباط و پیراحواس مد نظر قرار می دهند. انتظار می رود چنانچه تدریس با توجه به این تکنیک ها صورت گیرد، ارتباط مؤثری میان مدرس و فراگیر برقرار و فرایند یادگیری تسهیل شود.
۵۰۹۶.

درآمدی بر جایگاه و وضعیت توصیف شفاهی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات زبان و ترجمه سال پنجاه و چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 30

کلید واژه ها: توصیف شفاهی ترجمه دیداری شنیداری دسترسی آسان مخاطب کم/نابینا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۳۵۳
بررسی مطالعات اخیر در حوزه ترجمه دیداری شنیداری حاکی از آن است که پژوهش درباره توصیف شفاهی به عنوان یکی از خدمات توانمندسازی و دسترسی آسان به رسانه برای افراد کم/نابینا در بسیاری از نقاط جهان به طورقابل توجّهی افزایش یافته است، ولی این حوزه نوپا در ایران مراحل بسیار اوّلیّه توسعه و شکل گیری را طی می کند. هدف این نوشتار، بررسی و معرّفی این حوزه و ویژگی ها و ملاحظات مهم در تولید آن در دنیا و همچنین بررسی وضعیت کنونی و اقدامات اوّلیّه انجام شده در ایران است. ازاین رو، با رویکردی اکتشافی از طریق تحلیل اسناد مربوط و همچنین مصاحبه نیمه ساختاریافته با فعّالان حوزه توصیف شفاهی در ایران، شناختی نسبی در این زمینه به دست آمد و یافته های به دست آمده در شش دسته طبقه بندی و تشریح گردید. یافته ها نشان داد که بیشترین میزان تولید توصیف شفاهی به ترتیب به رادیو و یک گروه مستقل غیردولتی (سوینا) اختصاص دارد و سیما به عنوان رسانه ای تأثیرگذار، هیچ اقدامی در این زمینه انجام نداده است. به علاوه، تولید توصیف شفاهی در رادیو به فیلم های بلند سینمایی ایرانی محدود شده، درحالی که در گروه خصوصی «سوینا»، تولیدات توصیف شفاهی از تنوّع بیشتری برخوردار است. در پایان، بر اساس موضوعات تشریح شده و یافته ها، پیشنهادهایی برای پژوهش های آتی در این حوزه ارائه شد.
۵۰۹۷.

A Comparison of Thematic Choices and Thematic Progression Patterns in the Research Articles of Well-established and Emerging Disciplines(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: Iranian Journal of Applied Linguistics (IJAL) Vol. ۱۹, No. ۲, September ۲۰۱۶

کلید واژه ها: Research Article Thematicity Thematic progression (TP) (RA) Well-established disciplines Emerging disciplines

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۷ تعداد دانلود : ۵۷۵
Several studies have employed the theme-rheme construct to examine the generic profile of research articles (RAs). However, they have mostly focused on the subject matter and nature of disciplines, and other disciplinary characteristics as contextual factors which can impact the genre realization have not been considered in the discourse analysis research. This work, therefore, investigates thematic choices and thematic progression patterns in the RA in relation to the status of disciplines as well-established or emerging fields. To this end, a corpus of 240 RAs of mechanical engineering, biomedical engineering, horticulture, and environmental science were analyzed using Halliday’s (1994) framework of thematicity and McCabe’s (1999) model of thematic progression (TP). The results showed significant differences in the distributions of unmarked and marked themes as well as the patterns of thematic progression between the well-established and emerging disciplines. Based on the findings of this study, we suggest further consideration of the status of disciplines in discourse studies which can serve disciplinary research and contribute to the body of research on science.
۵۰۹۸.

بررسی متون توصیه ای در گفتمان پزشکی فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان پژوهی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 127 - 158

کلید واژه ها: متون توصیه ابزارهای پیش فرض تقویت تضعیف کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی مجلات برخط پزشکی تحلیل گفتمان پزشکی الگوی لوینسون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۶ تعداد دانلود : ۵۲۱
توصیه های پزشکی فارسی، به عنوان یکی از حوزه های گفتمان غیرروایی، تاکنون مورد توجه پژوهشگران قرار نگرفته اند. از این رو، پژوهش حاضر به بررسی و مقایسه کاربرد ابزارهای «پیش فرض»، «تقویت» و «تضعیف»توصیه با درنظر گرفتن شدت نسبی این ابزارها در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجله های برخط پزشکی فارسی می پردازد. به این منظور از  الگوی لوینسون (Levinsohn, 2015) در بررسی متون غیرروایی بهره گرفته شده است. داده های پژوهش،  از 100 متن کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و 100 متن مجله های برخط پزشکی فارسی گردآوری و گزینش شدند. همچنین نرم افزار آماری اس. پی. اس. اس برای تحلیل داده ها به کار برده شد. بر پایه یافته های پژوهش، نتایجی به دست آمد. نخست اینکه، «دستورالعمل های بدون فعل» و «صورت های امری» از ابزارهای پیش فرض بودند. همچنین «باید» و «بهتر است» به ترتیب در میان صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در کتاب های نسخه نویسی پزشکی فارسی و مجلات برخط پزشکی فارسی به شمار می آیند. دوم اینکه، با توجه به توزیع ابزارهای «پیش فرض»، صورت های «تقویت» و «تضعیف» توصیه در دو پیکره پژوهش تفاوت معناداری مشاهده گردید. در نهایت، عواملی مانند «برتری دانش پزشک»، «نوع متون توصیه» و «جایگاه توصیه ها در متن» بر انتخاب نوع توصیه ها در متون پزشکی فارسی تاثیرگذار است.
۵۰۹۹.

از جنسیت تا متنیت: تعامل مولفه های گفتمانی و سبکی در بوطیقای نثر مارگریت دوراس

نویسنده:
منبع: نقدنامه زبان های خارجی دوره ۱ پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ 35-42

کلید واژه ها: مارگریت دوراس تحلیل گفتمان ادبی متنیت بوطیقای نثر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۲۸۱
مارگریت دوراس در آثارش شیوه های تازه ای را در عرصۀ رمان نویسی آزموده و رونق تازه ای به نثر فرانسوی بخشیده است. نثر دوراس با بیانی فشرده و ابهامی شاعرانه و سنت شکن، خواننده را غافل گیر می کند. دوراس با اتکا بر شیوۀ روایی «جریان سیال ذهن» قاعده های وضع شدۀ «دستور زبان»، از جمله بندی گرفته تا چگونگی کاربرد اسم و صفت و قید را زیر پا می گذارد. جستار پیش رو به خوانش یکی از آثار عمده در زمینۀ تحلیل گفتمان ادبی که پیرامون آثار دوراس به رشتۀ تحریر درآمده است اختصاص دارد. بازنمایی زنان و گفتمان در آثار داستانی مارگریت دوراس از سوزان کوهن درس نامه ای است در نقد ادبی که با رویکردی گفتمان محور شکل گیری و تبلور معنا و زوایای پنهان آن را در آثار داستانی مارگریت دوراس و از خلال مفاهیمی چون ژانر، متنیت، بینامتنیت و سبک بررسی کرده است. [1] .Stream of consciousness
۵۱۰۰.

بررسی معنایی، نحوی و کاربردشناختی سببی های مرکب در ترکی آذری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای زبانی دوره هفتم خرداد و تیر ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۰)

کلید واژه ها: ارتباط اتصال سببی سازی سببی های فاعلی - فاعلی سببی های فاعلی - مفعولی روابط معنایی درون بندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۵ تعداد دانلود : ۳۵۱
این تحقیق توصیفی- تحلیلی بعد از گردآوری داده ها از زبان گفتاری آنها را واج نگاری و مورد تحلیل معنایی،نحوی و کاربرد شناختی قرارداد تا مشخّص شود که آیا طبقه بندی ون ولین و مشخّصه های مورد نظر وی در ترکی آذری وجود دارد یا نه.مهم ترین نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که سببی های گروه دوم وامری مورد نظر ون ولین در زبان ترکی آذری وجود دارند.همچنین ارتباط خاصی بین مشخّصه های نحوی،معنایی و کاربرد شناختی سببی های فاعلی-فاعلی و فاعلی–مفعولی و سلسله مراتب معنای درون بندی وجود دارد.مقایسه سببی های مُرکّب شباهت ها و تفاوت هایی را نشان می دهند:همه گروه ها مورد بررسی دارای معنای سببی،تأکید محدود و برتری موضوع نحوی در همه آن ها کنش گر است.سببی فاعلی– فاعلی و فاعلی–مفعولی با واسطه رابطه ضعیف سببی را بیان می کنند،حال آنکه سببی های فاعلی–مفعولی بی واسطه مفهوم سببی قوی را نشان می دهند. هدف از این پژوهش بررسی شباهت ها و تفاوت های معنایی،نحوی وکاربرد شناختی سببی های مرکب فاعلی– فاعلی و فاعلی– مفعولی از دیدگاه دستور نقش و ارجاع ون ولین (2008) است تا با بررسی معنایی،نحوی و کاربردشناسی سببی های مُرکّب به تعیین و تبیین شباهت ها و تفاوت های سببی های مُرکّب بر اساس طبقه بندی ون ولین از سببی ها مرکب پر داخته شود

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان