محمد عباس زاده

محمد عباس زاده

مدرک تحصیلی: دانشیار و عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه تبریز
پست الکترونیکی: mabbaszadeh2014@gmail.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۱ تا ۴۰ مورد از کل ۱۵۸ مورد.
۲۱.

مردم شناسی دردهای کولبران پیرانشهری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درد کولبر پیرانشهر روایت بدن مندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴ تعداد دانلود : ۱۲۰
هدف: حیات کولبری و شرایط زندگی کولبران، آمیخته و آغشته با دردهایی است که در طیف وسیعی از دردهای مزمن و بیماری های دردناک گرفته تا دردهای ناشی از سختی کار، تهدیدها و احتمال صدمه و مرگ ومیر و حتی دردهای مربوط به استرس و اضطراب، خود و خانواده های آنان را دربرمی گیرد. دردهایی که حیات اجتماعی آنان چنان در آن درگیر و مضمحل شده است که تصور حیاتی فاقد درد برای بسیاری از آن مضحک و حتی غیرطبیعی است. روش: این تحقیق به روش مردم نگاری و با حضور در میدان کولبری در مناطق کوهستانی پیرانشهر و مطالعه تعدادی از کولبران و خانواده های ایشان در منطقه بالاشهر پیرانشهر و کونه خانه و روستاهای قزقاپان، گزگسک، قبرحسین و قوچ حسین صورت گرفته است. چهارچوب نظری: این نوشته بر مبنای بررسی مفهوم هبیتاس یا عادتواره دردِ کولبران به ویژه در آراء بوردیو و همچنین مطالعه مردم نگاری درد خانواده های کولبران بر اساس آراء بندیلو، ویلیامز و لاک است که می تواند برای شناخت درد و ساخت اجتماعی آن قابل توجه باشد. نتایج: نتایج نشان می دهد که درد در میدان کولبری، تمام ابعاد اجتماعی/اقتصادی و شکاف ها و فقدان های کولبر را به هم گره زده و روایت کولبران از زندگی خود را مفصل بندی می کند. حیات اجتماعی کولبران بدون مطالعه دردهای بدن مند شده آنان کاری ناتمام خواهد بود. استنتاج کلی: درد در مطالعه کولبران و روایتهای آنان و خانواده هایشان بخشی از یک خشونت ساختاری یا توسعه نامتوازن اقتصادی/اجتماعی است، که به عنوان هبیتاس درد نزد کولبران و خانواده های آن به شکلی بدنی شده با هکسیس و رفتار آنان ممزوج شده است که در زمینه و میدان کولبری نمایشی بدنی/معناشناختی از آن را می توان مشاهده کرد.
۲۲.

بازی زبانی توسعه : "شجاعت بودن" و "سلوک اخلاقی" ناشی از سیاق زیست زبانی (با رویکردی بر کژ کارکردهای زبانی پهلوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مسائل اجتماعی/ توسعه نیافتگی زبان بنیاد ناجامعه گشتگی شجاعت بودن سلوک اخلاقی ناشی از سیاق زیست زبانی بازی زبانی توسعه بهبودیافتگی Improvment پیوند

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۹۰
این مطالعه کیفی/غیرخطی با فن گرانددتئوری و ترکیبی از دیگر فنون توصیفی/ تحلیلی در سیاقی "هولوگرامیکال (روابط متقابل خرد/ کلان) ساخت یافته؛ این ساخت در منطقی پست مدرن، اگرچه از خصلت مرکزگریزی برخوردار است؛ اما به لحاظ پارادایمی حول محور مفهومی فلسفه زبان هایدگر (خانه هستی)، به شیوه مورد پژوهانه سازمان یافته؛ واحد مشاهده، توصیف/ تحلیل،"سیاق زیست زبانی پهلوی دوم" است. با استناد به منابع اولیه و ثانویه متعدد و "نمونه گیری هدفمند/ نظری"، در فرایندی از سرگذشت پژوهی؛ به کژکارکردهائی از سیاق زیست پهلوی در "بازی زبانی توسعه"رسیده؛ یافته های نظری پسینی زیر (استنباطات /مقوله بندی ها به روش "منفصلِ برساخته از متن") از آرای صاحب نظرانی اخذ ؛ و در ترکیب/ تلفیقی بدیع، طبق منطق پست مدرن با سیاقی ریزوماتیک (هریک در ارتباطی مستقیم با مقوله پیشین) به کار بسته شده است : "عدم شجاعت بودنِ پهلوی در و با زبان زهدانخانه ایران"؛ "عدم پیوند شاه با ساخت زبانی/فرهنگی ایران" ؛ ناهمخوانی"سلوک اخلاقی" (به مفهوم وبری) ناشی از سیاق زیست زبانی شاه با "توسعه اندیشی/کوشی". از سوی دیگر، مسائل فوق در نسبتی با کلیت تخریباتِ ساختیِ آریاگرائی (ضدیت زبانی/فرهنگی)، و کژکارکردهای آن قرار دارد که بدان تحت عنوان ابداعی "ناجامعه گشتگی" اشاره شده است. مسائل فوق الذکر، به همراه عاملیت تام الاختیار شاه در امور و خصلت"ابراز شخصیت" (به مفهوم پوپری) در بازی های زبانی (توسعه و ...) ضدیتی تام با توسعه کوشی وی داشت. این مطالعه در امتداد پرسش های افلاطون (چه کسی باید حکومت کند؟) و پوپر (چگونه باید حکومت کرد؟)؛ به منزله سومین پرسش برای مطالعات "توسعه و مسائل آن" پیشنهاد می شود : "در چه نسبتی با زبان زهدانخانه برای بازی توسعه باید کوشید؟" در سپهری از همین پرسش با طرح "صورت/سیرت" برای توسعه ، به نظر می رسد "سکونت در زبان "، صورت توسعه کوشی را به سیرت خلاقانه آن متصل نموده؛ به همراه انرژی های حاصل از "شجاعت بودن"، "سلوک اخلاقی ناشی از سیاق زیست زبانی" و ... بر شانس پدیداری توسعه می افزاید.
۲۳.

تحلیل روایی نخبگان علمی و سیاسی از بحران دریاچه ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دریاچه ارومیه بحران آب تحلیل تماتیک حکمرانی آب اقتصاد سیاسی آب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۴ تعداد دانلود : ۱۸۱
حفاظت از منابع آب، به دلیل اینکه از جنس کنترل و اصلاح فرایندها در چرخه هیدرولوژیکی است، ذاتاً فرایندی اجتماعی و سیاسی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی روایت نخبگان علمی و سیاسی درگیر در مسئله بحران دریاچه ارومیه در تلاش است، با عبور از زوایای آشکار مسئله، به ابعاد کلانی که به حکمرانی و اقتصاد سیاسی آب پیوند خورده، بپردازد. بدین منظور با تعداد 23 نفر از نخبگان علمی و سیاسی مطلع از حوضه دریاچه ارومیه مصاحبه عمیق صورت گرفته سپس با استفاده از تحلیل تماتیک، به استخراج، طبقه بندی و مقوله سازی داده ها پرداختیم. از مجموع 26 کد اولیه استخراج شده، 7 مقوله "مهندسی سازی امر اجتماعی"، "رویکرد سیاستگذاری جزیره ای"، "کوچک سازی دایره مسئولیتها"، "قوانین ناقص و ناقض"، "آب، ابزار مشروعیت"، "راندمان طلبی تخریبی" و "اقتصاد رانتی و توسعه نمایی" به عنوان عوامل ایجاد و تداوم بحران آب در حوضه دریاچه ارومیه شناسایی شدند. یافته های این پژوهش نشان می دهد سه عامل "فروکاست گرایی نظری-عملی"، "لابیرنت بوروکراتیک" و "توسعه سرطانی" را می توان به عنوان ویژگی های اصلی نظام تصمیم سازی-عملیاتی که بحران دریاچه ارومیه را ایجاد، تداوم و تشدید ساخته شناسایی کرد. برآیند پژوهش حاضر نشان می دهد احیاء دریاچه ارومیه نیازمند بازنگری اساسی در نظام حقوقی- مدیریتیِ آب می باشد.
۲۴.

سیّالیت معاش: فرودستان و تقلا برای بودن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فرودستان معاش مشاغل غیررسمی نایسر پدیدارشناسی تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۸۰
ازجمله بحث های پرطمطراق در میان فرودستان و فقرای شهری، کار و فعالیت آنان است که با مشاغل غیررسمی از آن یاد می شود. این مسئله که بخش قابل توجهی در اقتصاد ایران است، به واسطه سیاست های تعدیل ساختاری روزبه روز در حال گسترش است و فرودستان شهری از قربانیان اصلی این روند هستند. شناخت درک و تصور فرودستان شهری از معاش و فعالیت های غیررسمی شان برای زیستن در جامعه، موضوعی است که این مقاله درصدد مطالعه آن است. محققین با هدف شناخت، توصیف و تشریح این امر از روش کیفی و رویکرد پدیدارشناسی تفسیری استفاده کرده اند. به این منظور 23 نفر از ساکنان نایسر سنندج که به مشاغل غیررسمی فعالیت داشتند، بر اساس نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و مورد مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته قرار گرفتند. روایت فرودستان نایسر از کار، شامل 5 مقوله «تاب آوری رنج های ناخواسته»، «جایگزینی برای بیکاری»، «سبک زندگی و معاش سیال»، «نهادینه شدن کار غیررسمی: منبع معاش» و «درآمدزایی آنومیک» است. یافته ها نشان می دهد که درک و تصور فرودستان از کار در نایسر، به مثابه نوعی سبک زندگی سیال و بی ثبات در جهت نوعی فرآیند درآمدزایی آنومیک در مواجهه و به مثابه جایگزینی برای بیکاری فزاینده موجود است.
۲۵.

بررسی ابعاد صرفی فرایندهای معادل گزینی مفاهیم علم جامعه شناسی در زبان فارسی

کلید واژه ها: زبان جامعه شناسی اشتقاق تصریف ترجمه ساختار معنایی ساختار واجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۸۱
نوشته حاضر با بررسی تعداد 200 واژه جامعه شناسی و 50 اسم از اسماء جامعه شناسان از میان 36 کتاب جامعه شناسی، سعی دارد نشان دهد که فرایند های معادل گزینی در علم جامعه شناسی در ایران با چه مشکلات و نارسایی هایی روبرو بوده است. عدم انسجام در ترجمه ها، تکثر کلمات و تر جمه و نگارش اسماء انگلیسی و فرانسوی نشان از غلبه رویکردهای سلیقه ای و عدم آشنایی با امکانات و محدودیت های صرفی زبان فارسی نزد مترجمان دارد. مسئله اصلی در ترجمه و نگارش این واژگان، واژه گرایی ضعیفِ حاکم بر آن است. این واژه گراییِ ضعیف به عدم شناخت جامع زبان فارسی، قابلیت های اشتقاقی و ترکیبی زبان فارسی نزد مترجمان برمی گردد. جستار حاضر با بررسی فرایندهای تغییر معنایی، وام گیری، ساخت سرواژه، چینش، وندافزایی، جعل و واژه سازی معکوس در این آثار سعی در تحلیل و ارزیابی گفتمان مذکور خواهد داشت، و نارسایی های صرفی و معنایی رویه واژه گرایی ضعیف را در این گفتمان تبیین خواهد کرد. نگارندگان نشان می دهند که مترجمان تنها با در نظر گرفتن دانش صرفی و معنایی زبان فارسی است که می توانند از تشتت، تکثر و ازهم گسیختگی در رویه های معادل گزینی در حوزه علم جامعه شناسی رهایی یابند.
۲۶.

نمایش جنسیت در بین کاربران اینستاگرام: رویکرد اجرای جنسیت (مطالعه موردی پیج های ماشین باز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اجرای جنسیت تقاطع جنس و اقتصاد سرمایه داری جنسی بدن جنسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
در این پژوهش کیفی با مطالعه صفحات ماشین باز در اینستاگرام براساس رویکرد اجرای هویت باتلر، نه تنها روش اجرای هویت جنسیتی زن یا سوژه زن مشخص شد بلکه تلاش شد تا گفتمان شکل دهنده چنین اجرای نیز مورد بررسی و استدلال قرار گیرد. یافته ها بر اساس معانی ذهنی مشارکت کنندگان نشان داد که زنان با رفتارهای بدنِ جنسی خود به وجودِ خود عینیت می دهند. آنان بدن خود را به صورت کالا درک می کنند که می توانند در قالب این کالا خود را توسعه دهند و هویت زنانه خود را شکل دهند. بنابراین اجراهای جنسیتی اغلب در قالب نمایش بدن و اجراهای جنسی رخ می دهد. چنین درکی از جنسیت زن و اجراهای مبتنی بر آن محور اصلی گفتمان سرمایه داری جنسی است. گفتمان جدید اقتصادی که مبتنی بر تقاطع جنس و اقتصاد است. تقاطعی یا محور مختصاتی که در آن محور اقتصاد و بدنِ جنسی به یکدیگر می رسند و با هم آمیخته می شوند. حلقه ارتباط در این تقاطع بدنِ جنسی زن است. از همین رو ویژگی های جنسی زن تبدیل به مهم ترین ویژگی جنسیتی او می شود. یعنی جنسیت بیشتر شامل جنس و بازتولید آن می شود.
۲۷.

رابطه کنش ارتباطی و سرمایه اجتماعی با گرایش به دروغگویی در میان دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دروغگویی کنش ارتباطی سرمایه اجتماعی دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۷ تعداد دانلود : ۱۷۸
دروغگویی امری اجتماعی است؛ زیرا در روابط انسانی و اجتماعی تحقق می یابد. ما همیشه با تصور حضور و وجود دیگری دروغ می گوییم. دروغگویی پدیده فرهنگی و منفی اجتماعی از صفات ناپسند اخلاقی است که متأسفانه امروزه بین افراد جامعه به طور شایع مشاهده می شود. هدف این پژوهش، بررسی رابطه بین سرمایه ها و کنش ارتباطی با گرایش به دروغگویی است. روش پژوهش، توصیفی همبستگی و جامعه آماری آن دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد تبریز با حجم نمونه 375 نفر است که به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه ای که اعتبار آن به روش محتوایی و صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ محاسبه شد، گردآوری شدند. در چارچوب نظری پژوهش از نظریه های بوردیو و هابرماس.بهره گرفته و برای تحلیل داده ها از نرم افزار Spss و Amos استفاده شد. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین گرایش به دروغگویی با سرمایه اجتماعی (r=-0/179 و p=0/001) و کنش ارتباطی (e=-0/119 و p=0/021) رابطه معکوس و معنی داری وجود دارد و بین متغیرهای زمینه ای (جنس، سن، وضعیت تأهل و سطح تحصیلات) پاسخگویان و گرایش به دروغگویی رابطه معنی داری وجود ندارد (05/0>P).
۲۸.

توسعۀ اجتماعی و فرهنگ سیاسی: رویکردی اجتماعی در تحلیل فرهنگ سیاسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیشرفت اجتماعی توسعه اجتماعی توسعه سیاسی دموکراسی رویکرد اجتماعی فرهنگ سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳ تعداد دانلود : ۱۶۵
مقدمه: این مقاله رویکردی اجتماعی به منظور درک و تحلیل تحولات فرهنگ سیاسی در جوامع مختلف ارائه می کند. بدین منظور نقش ابعاد و مؤلفه های توسعه اجتماعی در تغییرات فرهنگ سیاسی در 20 کشور منتخب جهان در سال 2020 را بررسی می کند روش: مقاله حاضر از روش مقایسه ای ​​با رویکرد توصیفی - تحلیلی استفاده می کند. واحد مورد مطالعه کشورهای مختلف در سال 2020 است که باروش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که فرهنگ سیاسی تحت تأثیر فرایند توسعه اجتماعی دچار تغییر و دگرگونی می شود؛ به طوری که نقش متغیرهای توسعه اجتماعی نظیر فعالیت های مدنی، انجمن ها، انس جام درون گروه ی و بروز سرمایه اجتماعی عمومی، رشد روزافزون باورها در خصوص براب ری جنسیتی، ادغام اقلیت ه ا، نیازهای اساسی انسانی، بنیان های به زیستن و فرصت ها، در جهت گیری های فرهنگ سیاسی شهروندان جوامع مختلف به سمت یک فرهنگ سیاسی مشارکتی و دموکراتیک مؤثر است. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهند که توسعه اجتماعی فراتر از دیگر ابعاد توسعه است و جنبه های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی زیرمجموعه آن هستند. بدین ترتیب فرهنگ سیاسی شهروندان به عنوان جزئی از روند توسعه سیاسی یک جامعه در فرایند توسعه اجتماعی متحول می شود؛ بنابراین توسعه اجتماعی مقدم بر فرهنگ سیاسی است. این رویکرد، رویکردی نظری تحت عنوان «رویکرد اجتماعی» در تحلیل فرهنگ سیاسی است که برخلاف رویکردهای قبلی و رایج که بر نقش عوامل فرهنگی، سیاسی و اقتصادی در تحلیل فرهنگ سیاسی تأکید می کردند، نقش ابعاد اجتماعی توسعه را در تحلیل و تبیین فرهنگ سیاسی تعیین کننده می داند.
۲۹.

تأثیر سرمایه های اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی با ساختار توزیع قدرت در خانواده(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سرمایه توزیع قدرت خانواده فرهنگی اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴ تعداد دانلود : ۱۲۸
هدف پژوهش بررسی تاثیر سرمایه های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی بر ساختار توزیع قدرت در خانواده می باشد.تحقیق ازنوع کاربردى وپیمایش است. جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 375 نفر به روش نمونه گیری طبقه ای بدست آمد. شیوه گردآوری، پرسشنامه محقق ساخته با اعتبار محتوایی و صوری و پایایی آن با آلفای کرونباخ بدست آمد. مبانی نظری:«نظریه بوردیو، پاتنام، نظریه منابع و..» می باشد. برای تحلیل داده ها از spss18 وAmos استفاده شده است. نتایج نشان داد بین سرمایه اقتصادی و ابعاد سرمایه اجتماعی ،بعد تجسم یافته سرمایه فرهنگی با ساختار توزیع قدرت در خانواده رابطه مستقیم دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که سرمایه اقتصادی، ابعاد سرمایه اجتماعی و بعد تجسم یافته سرمایه فرهنگی به عنوان متغیرهای اثرگذار در الگو باقی مانده است. متغیرهای تحقیق ، 12درصد ساختار توزیع قدرت در خانواده را تبیین می کنند و 88 درصد از واریانس توسط متغیرهای خارج از موضوع پژوهش قابل تبیین می باشد. بین (سن، وضعیت تأهل ، تحصیلات) و ساختار توزیع قدرت در خانواده رابطه معنی داری وجود نداشت.و ساختار قدرت در خانواده های دانشجویان دختر دموکراتیک تر از پسر می باشد.
۳۰.

عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به دروغ گویی در بین دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دروغ گویی هراس اجتماعی بیگانگی اجتماعی دانشگاه آزاد اسلامی تبریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۷ تعداد دانلود : ۱۹۸
پژوهش باهدف «بررسی گرایش دانشجویان به دروغ گویی» می باشد. روش پژوهش، پیمایش و جامعه آماری، دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی تبریز در سال 1398 با حجم نمونه 375 نفر به روش طبقه ای به دست آمد. شیوه گردآوری با استفاده از پرسشنامه می باشد. برای محاسبه ی ضریب قابلیت اعتماد ابزار اندازه گیری از روش آلفای کرونباخ و برای اطمینان از اعتبار صوری و محتوایی پرسشنامه از قضاوت اساتید در زمینه ی موضوع استفاده شده است. مبانی پژوهش «نظریه برگر و لاکمن، هابرماس، بوردیو، ساترلند و..» می باشد. برای تحلیل داده ها از spss18 و Amos استفاده شده است. بر اساس نتایج پژوهش بین «هراس اجتماعی، ساختار قدرت در خانواده، بیگانگی اجتماعی، فقر فرهنگی، محرومیت نسبی» رابطه مستقیم و بین «سرمایه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، کنش ارتباطی» رابطه معکوس با گرایش به دروغ گویی به دست آمد. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری، عوامل «اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی» به میزان 37 درصد گرایش به دروغ گویی را تبیین می کنند و 63 درصد از واریانس توسط متغیرهای خارج از پژوهش قابل تبیین است.
۳۱.

فهم تجربه زیسته پدران دارای فرزند کم توان ذهنی: یک مطالعه پدیدارشناسی تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پدیدارشناسی تفسیری پدران دارای فرزند معلول معلول ذهنی تجارب زیسته بارپدری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۵ تعداد دانلود : ۱۴۳
داشتن فرزند معلول، بار روانی اجتماعی سنگینی بر خانواده وارد می کند و پدر به عنوان مدیر خانواده ، سنگینی این بار را بیشتر احساس می کند. هدف این پژوهش ، فهم تجربه زیسته پدران دارای فرزند معلول ذهنی با روش کیفی و با تکیه بر پدیدارشناسی تفسیری و نظریه پردازان مهمی همچون: هوسرل، هایدگر، مرلوپنتی، شوتس، فوکو، بوردیو و ون مانن است. روش نمونه گیری ، نمونه گیری هدفمند است که با بیست نفر از پدران دارای فرزند معلول ذهنی دارای پرونده در اداره بهزیستی شهرستان ، با در نظر گرفتن معیارهایی از جمله زندگی فرزند معلول در خانه و راضی به مصاحبه شدن و سایر معیارها، مصاحبه های عمیقی صورت گرفت. داده ها براساس هرمنوتیک مضاعف تحلیل و توصیفات متنی شرکت کنندگان به توصیفات ساختاری تبدیل شد.نتایج منجر به شناسایی یک مقوله مرکزی با عنوان بار پدر دارای فرزند معلول و سه مضمون اصلی بار معطوف به فرد، بار معطوف به خانواده و بار معطوف به اجتماع شد. یافته ها سرشار از تجارب منفی فردی وآسیب های روحی و روانی مانند استرس، اضطراب، افسردگی، سیری از زندگی، و تجارب خانوادگی همچون نامناسب بودن روابط با همسر و فرزندان، فرزندان باهم و تجارب اجتماعی مثل داغ های ننگ، انگ های اجتماعی، طرد و انزوای اجتماعی بود و از فشار سنگین بارمالی و اقتصادی حکایت داشت . توجه به تجربه زیسته پدران بجای مادران، نوآوری مهم این پژوهش بود. نتیجه این شد که تعامل همه ی بارها با یکدیگر ، فشار بار پدری را نیازمند حمایت و توجه می کند.
۳۲.

سلامت جنسی در چنبره های اجتماعی و فرهنگی: مطالعه ای کیفی در میان زنان متاهل شهر تبریز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت جنسی چنبره فرهنگ سکوت بی اعتمادی نهادی قشری گرایی در سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۶۶
سلامت جنسی و باروری یکی از ابعاد مهم و اما کمتر مطالعه شده سلامت عمومی به ویژه در حیات زنان در کشورهای در حال توسعه است که در دوره های معاصر به عنوان حقی انسانی و اجتماعی شناخته می شود. تجارب مربوط به سلامت جنسی، شامل؛ باورها، نگرش ها و رفتارهایی است که در ذات خود آموختنی و اجتماعی اند. پژوهش حاضر تلاش کرده تا با به کارگیری روش کیفی و رویکرد نظریه زمینه ای تفسیری، عوامل زمینه ساز سلامت جنسی زنان متاهل را مطالعه نماید. برای این منظور، با 26 زن متاهل 20 تا 50 ساله در شهر تبریز مصاحبه نیمه ساخت یافته انجام گرفته است. داده ها، با استفاده از کدگذاری سه مرحله ای؛ باز، محوری و انتخابی تحلیل شده اند. نتایج، ضمن معرفی سلامت جنسی به عنوان مسئله ای اجتماعی، نشان داد که زمینه های سلامت جنسی را ذیل مقوله هسته "چنبره" به معنی محدویت می توان فهمید. این چنبره ها شامل؛ آگاهی/اجتماعی شدن، کژکارکردی نهادی سلامت، نگرش جنسی جنسیتی، قشری گرایی در سلامت، فرهنگ سکوت، چنیره سنت/تقدیر، عدم حمایت اجتماعی، زیستی/روانشناختی و اقتصادی است. این چنبره هایِ محدویت در ابعاد مختلف ، می توانند موانعی جدی سر راه آگاهی و عملکرد مناسب زنان متاهل در زمینه سلامت جنسی ایجاد نمایند. نبود سلامت جنسی می تواند زمینه ای برای تهدید سلامت فردی، خانوادگی و اجتماعی قلمداد شود.
۳۳.

کالا شدگی به مثابه خشونت علیه هنر (مطالعه موردی: تابلو فرش)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تابلو فرش خشونت علیه هنر کالایی شدن ست کردن مرگ اثر هنری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۵ تعداد دانلود : ۲۰۵
نادیده گرفتن ارزش و جایگاه اثر هنری و تقلیل ارزش آن صرفاً به عامل انتقال هنجارها و ارزش های جامعه به عنوان یک کانال جامعه پذیری افراد، به منزله خشونت علیه هنر بوده و به مرور زمان باعث از بین رفتن اثر هنری و تبدیل آن به یک کالا می شود. هدف اصلی این تحقیق مطالعه مصادیق خشونت علیه هنر و پیامدهای آن است؛ در خشونت علیه هنر بحث کالایی شدن و استفاده ابزاری از هنر یا بحث سیطره بعد مادی هنر بر بعد معنوی آن قابل شناسایی است. در این پژوهش ضمن مطالعه موضوع خشونت علیه هنر، به مطالعه آسیب های ناشی از آن در زمینه کالای هنری تابلو فرش پرداخته شده است. نگارندگان در این پژوهش در پی پاسخ دهی به این سوالات هستند که چه مواردی را می توان خشونت علیه هنر تلقی کرد؟ آیا در مورد تابلو فرش می توان ثابت کرد که خشونت علیه آن اتفاق می افتد؟ یافته های تحقیق نشان می دهد در عصر حاضر خشونت علیه هنر در عرصه های مختلف رخ داده است. هنر برای لذت بردن و ارزش معنوی آن همواره مد نظر بوده و هنر برای هنر در طول سالیان مورد توجه واقع شده ولی امروزه در اثر برخورد مادی با آن ارزش هنر نادیده انگاشته شده و به نوعی مورد خشونت واقع شده است. ست کردن تابلو فرش ها با سایر لوازم منزل و داشتن دید سرمایه ای به آن و کالایی شدن آن از مصادیق خشونت علیه هنر است که منجر به تحولات معنادار در حوزه مصرف تابلو فرش شده است. به مرور بعد هنری در زمینه تابلو فرش کمرنگ شده و تقدم کالاشدگی بر جنبه فرهنگی تابلو فرش دیده می شود.
۳۴.

بررسی عوامل اجتماعی موثر بر توسعه شهر تبریز با رویکرد کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه شهری بی تفاوتی اجتماعی جامعه پذیری همگرایی اجتماعی - سیاسی ضعف حکمرانی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۴۰۷
با توجه به نقش به سزای توسعه شهری در عصر حاضر دست یابی به آن جزو اهداف تمام کشورها است. با این حال بررسی ها نشان می دهد که شهر تبریز راه طولانی برای دست یابی به توسعه در پیش دارد. هدف مقاله حاضر شناسایی مفاهیم اجتماعی مرتبط با توسعه در شهر تبریز می باشد. روش مورد استفاده این پژوهش، کیفی و استراتژی داده بنیاد می باشد. داده ها با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساختار یافته جمع آوری شد. جامعه آماری پژوهش متخصصین شهر تبریز می باشند که دارای سمت اجرایی، تجربه یا سواد در حیطه توسعه شهر تبریز می باشند. نمونه این پژوهش شامل45 نفر از متخصصین توسعه و مسئولین شهری دارای سمت اجرایی (مدیران عالی رتبه شهرداری و استانداری، فرمانداری، اعضای شورای شهر، اساتید دانشگاه، موسسان و فعالان سازمان های مردم نهاد (سمن ها) و مسئولین ذیربط) می باشد. روش نمونه گیری بر اساس روش مورد استفاده و هدف پژوهش، هدف مند بود. یافته های پژوهش نشان داد؛ 5 مفهوم اجتماعی که تاثیر زیادی بر توسعه شهر تبریز دارند عبارتند از؛«اختلال در مجاری جامعه پذیری»، «فرسایش اعتماد اجتماعی»، «ضعف همگرایی اجتماعی و سیاسی»، «ضعف ارتباط متقابل احزاب و گروه های واسط با مردم» و «گسترش بی تفاوتی اجتماعی». از دیدگاه متخصصین رابطه این 5 مفهوم با توسعه شهری رابطه ای معکوس می باشد؛ به این معنی که با گسترش هر یک از این مفاهیم، روند دست یابی به توسعه شهری در تبریز کند تر می شود. نهایتا «ضعف حکمرانی اجتماعی(اختلال در کارکرد خرده نظام اجتماعی)» به عنوان هسته مرکزی پژوهش انتخاب شد. یافته های این پژوهش همسو با نظریات گیدنز، مک للند، لیپست، هیگن و نورث و یافته های پژوهش های تجربی می باشد.    
۳۵.

فهم خانه داری به عنوان یک شغل و چالش های آن از منظر زنان خانه دار شهر قم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خانه داری زنان خانه دار ارزش کار خانگی نابرابری جنسیتی هنجارهای مردسالارانه ی نهادینه شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۱۹۷
زنان همیشه و همواره در جامعه با خانه و خانه داری تعریف شده اند، فعالیت و زحمات آنان به دلیل بی مزد بودن مورد غفلت عامه مردم واقع شده است. در این پژوهش با روش کیفی و با رویکر نظریه ی داده مبنا، سعی شده است با انجام مصاحبه های عمیق با 22 زن، 20 تا 60 سال شهر قم، فهم آنان از خانه داری به عنوان یک شغل و چالش های آن، مورد بررسی قرار گیرد. طبق یافته های پژوهش مهمترین مسئله ای که زنان با آن روبرو بوده اند، هنجارهای مردسالارانه ی نهادینه شده بوده و دلایلی که منجر به شکل گیری این مسئله شده است را می توان در تصورات قالبی و کلیشه های جنسیتی و تداوم سنت های پیشین، جامعه پذیری متفاوت مردان و زنان، ایدئولوژی تقسیم کار جنسیتی، ارتباطات اجتماعی محدود زنان وهمچنین عدم ارزش گذاری کارخانگی جستجو کرد. این چالش ها باعث شده تا استراتژی هایی مانند بازاندیشی در هنجارهای مردسالارانه، تبعیض مثبت، پرورش نسل، غربالگری سنت ها، اختصاص یارانه، ارائه ی بیمه ی رایگان، حمایت مالی توسط دولت، دیده و شنیده شدن توسط جامعه، و همچنین کارآفرینی اینترنتی، از منظر زنان جهت کاهش و کم کردن فشار ناشی از این چالش راهگشا باشد.
۳۶.

سنجش میزان رضایت دانشجویان از نظام یاددهی-یادگیری الکترونیکی در دوران شیوع پاندومی کرونا در دانشگاه مهر البرز

کلید واژه ها: رضایت نظام یاددهی - یادگیری الکترونیکی سیستم یادگیری الکترونیکی آموزش مجازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹ تعداد دانلود : ۹۸
پژوهش حاضر با هدف سنجش میزان رضایت دانشجویان از نظام یاددهی-یادگیری الکترونیکی در زمان شیوع پاندومی کرونا انجام شده است. این پژوهش از نظر نوع تحقیق کمی، از نظر هدف کاربردی و از نظر نحوه اجرا و گردآوری داده ها به روش توصیفی- همبستگی انجام شده است. به منظور گردآوری اطلاعاتی از قبیل مبانی نظری و پیشینه تحقیق از مطالعات کتابخانه ای و برای بررسی فرضیه ها و سؤالات تحقیق از روش میدانی و از ابزار پرسشنامه استفاده شده است. داده های این تحقیق با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته از نمونه ای با حجم 307 نفر که از دانشجویان دانشگاه مهرالبرز در سال 1399 هستند، گردآوری و به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است. جهت بررسی روایی پرسشنامه از روش تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد که نتایج بیانگر روا بودن ابزار تحقیق بوده است و جهت بررسی پایایی پرسشنامه از روش ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. آزمون پایایی پرسشنامه برای 51 نمونه انجام و نتایج حاکی از پایایی قابل قبول بوده است. برای تجزیه وتحلیل داده ها از روش تحلیل معادلات ساختاری استفاده شد؛ نتایج پژوهش نشان داده است که مدل به طورکلی از برازش مناسبی برخوردار است و بعد محیط، دارای بیشترین اثر بر رضایت ادراک شده است و پس از آن به ترتیب بعد دانشجو، طراحی واسط های کاربری، استاد و فناوری قرار دارند و انعطاف پذیری واحدهای آموزشی دارای کمترین اثر بر رضایت ادراک شده است.
۳۷.

مطالعه فرایند تربیت جنسی نوجوانان ایرانی: نظریه داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تربیت جنسی نوجوانان نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
هدف از پژوهش حاضر ارائه مدل نظریه برای مطالعه فرایند تربیت جنسی نوجوانان ایرانی است. پارادایم حاکم بر مطالعه حاضر کیفی و با استفاده از روش تحقیق گراندد تئوری انجام شده است. مشارکت کنندگان بخش کیفی، متخصصان حوزه تربیت جنسی، برنامه ریزی درسی، روان شناسی تربیتی، معلمان و والدین دارای تخصص علمی یا تجربه عملی بودند که با رویکرد نمونه گیری هدفمند و روش نمونه گیری نظری 20 نفر به عنوان مشارکت کننده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها، مصاحبه های نیمه ساختارمند بود که با این تعداد نمونه اشباع تئوریک در داده ها حاصل شد. تجزیه وتحلیل داده ها در قالب مدل پارادایم اشتراوس و کوربین انجام گرفت. پس از تحلیل داده ها محقق به 169 گزاره مفهومی اولیه در قالب 59 کد باز، 18 کد محوری در قالب 6 کد انتخابی بر اساس مدل داده بنیاد دست یافت. نتایج تحلیل داده ها در قالب مدل الگوواره ای بیانگر آن است که عوامل علی (شناخت دقیق نوجوانان، شناخت ضرورت های تربیت جنسی و هدایت و جهت دهی به رفتار مناسب جنسی)، پدیده اصلی (طرح ریزی تربیت جنسی کارآمد)، شرایط مداخله گر (تعصبات مذهبی و اعتقادی نادرست، دیدگاه های اجتماعی- فرهنگی، سیاست های آموزشی – سازمانی)، عوامل زمینه ای (نبود سیاست های روشن و جسورانه، ناکارآمدی والدین، منابع اطلاعاتی نامعتبر)، راهبردها (غلبه بر موانع فرهنگی، رعایت ملاحظات فرهنگی – اجتماعی، ظرفیت سازی در نظام آموزشی و والدین، همکاری بین بخشی، راهکارهای آموزش، اصول آموزش) و پیامدها (فردی و اجتماعی) الگوی فرایند تربیت جنسی نوجوانان را منعکس می نماید. بر مبنای مدل ارائه شده، ضرورت و نیاز آموزش و ساختارهای فرهنگی اجتماعی حاکم بر جامعه ایرانی بر مؤلفه محوری (تربیت جنسی کارآمد در نوجوانان) تأثیرگذار است.
۳۸.

هنر درباری و خشونت نمادین (مورد مطالعه: طراحی قالی عصر صفوی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خشونت نمادین گفتمان قدرت قالی سبک شهری دوره صفوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵ تعداد دانلود : ۲۱۸
هنر در عصر صفوی در همراهی با گفتمان(های) مسلط جامعه به یک ابزار قدرت و در سطحی دیگر به خشونت نمادین بدل میشود، این مسئله از آنجا که بسیاری از هنرهای صفوی از جمله قالیبافی در کارگاههای درباری تولید می شده اندو تحت حمایت و نظارت مستقیم دربار بوده قابل تامل است و این ذهنیت را تشدید می نماید که دربار به نوعی تلاش داشته علایق و جهانبینی خود را تا بر روی این تولیدات هنری فرهنگی و اجتماعی انعکاس دهد. نقشمایه ها، نمادهاو نشانه ها در قالی سبک شهری، بازتاب دهنده ی گفتمانهای غالب و نشاندهنده مناسبات و روابط موجود در جامعه و ارزشها و هنجارهای آن می باشد، این میدان جدید یکی از قویترین میدانهای هنری عصر صفوی بوده که اشکال بالقوه ایجاد نمود که در شرایط خاص فعال و کاربردی شدند.هدف اصلی پژوهش شناسایی رابطه گفتمانی بر میدان قالی صفوی و تجلیات خشونت نمادین بر طرح و نقش قالی این دوره است. ماهیت پژوهش کیفی و تاریخی است و با روش تحلیلی توصیفی به تبیین عملکرد گفتمانی و مظاهر خشونت نمادین در میدان قالی سبک شهری دوران پرداخته است. رویکرد مورد استفاده در تفسیر، نظریه قدرت نمادین پی یر بوردیو میباشد. این رویکرد سبب گردید تا دریابیم نظارت و توجه ویژه به کیفیت و تولید و استفاده دولت صفویه از فرهنگ و هنر برای توسعه و تعمیق گفتمان های خود موجب شکل گیری میدانهای تخصصی در حوزه های گوناگون و بلاخص میدان جدید قالی سبک شهری شده است.خشونت نمادین نیز حاصل شکل گیری همین میدان تخصصی است و به کنشگر این امکان را می دهد که هنر را آنگونه خلق کند که شرایط میدان قدرت اقتضا می کند.
۳۹.

مطالعه رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی با ترس از جرم (مورد مطالعه: حاشیه نشینان شهر تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه اجتماعی امنیت اجتماعی کیفیت زندگی ترس از جرم حاشیه نشینان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۷ تعداد دانلود : ۴۲۵
ترس و نگرانی از جرم از جمله مهمترین مسائل اجتماعی شهرهای امروز است که تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی است. هدف پژوهش حاضر مطالعه رابطه سرمایه اجتماعی و کیفیت زندگی با ترس از جرم در بین حاشیه نشینان است. این پژوهش به روش پیمایشی در بین 600 نفر از حاشیه نشینان شهر تبریز در سال 1397 با بهره گیری از روش نمونه گیری خوشه ای صورت گرفته است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که میزان ترس از جرم در سطح متوسط قرار دارد. همچنین میزان ترس از جرم بر حسب جنس و وضعیت شغلی پاسخگویان متفاوت است. بهطوری که میزان ترس از جرم در بین زنان بیشتر از مردان و در بین افراد خانه دار بیشتر از سایر گروه های شغلی است. بین کیفیت زندگی و سرمایه اجتماعی با ترس از جرم همبستگی معنادار معکوسی وجود دارد. علاوه بر این، احساس بهزیستی، اعتماد اجتماعی، استانداردهای شهروندی و مشارکت اجتماعی توانسته اند 20 درصد از تغییرات ترس از جرم پاسخگویان را تبیین کنند.
۴۰.

دقتمندی در تحقیقات کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحقیق کیفی دقتمندی مولفه های تحقیق معیارهای دقتمندی استراتژی های دقتمندی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۰۷
انجام مطالعات اجتماعی تجربی به روش کیفی و فضای تکوینی و درحال جافتادن این روش ها بحث ارزیابی این تحقیقات و اعتبار و دقتمندی یافته های این پژوهش ها را مطرح کرده است. به خصوص این مسئله در کشور ما با حجم پایین مقالات چاپ شده در این زمینه، بسیار نمایان بوده و جست وجوی منابع و مقالات مرتبط با بررسی استاندارهای ارزیابی تحقیق کیفی و انگشت شمار بودن آن ها گواهی بر مسئله مند بودن این موضوع است. کنکاش در این موضوع، دغدغه نویسندگان این نوشتار است. در این کار پژوهشی سه بخش مولفه های تحقیق، معیار تحقیق و استراتژی های تحقیق از هم تفکیک گردیده اند. با بررسی مولفه هایی همچون ویژگی های محقق، چهارچوب مفهومی، عوامل زمینه ای، اهداف و سئوالات تحقیق، رویه های جمع آوری داده، مدیریت و تحلیل داده ها، بر اهمیت رعایت معیارهای دقتمندی در هر یک از این مولفه ها تاکید می شود. این مقاله به تفکیک معیارهای دقتمندی از استراتژی های دقتمندی و البته ارتباط بین این دو اصرار دارد. برای حصول دقتمندی، معیارهای متنوعی توسط اندیشمندان ارائه شده است که برخی از آن ها عبارتند از: قابل قبول بودن، قابلیت انتقال، قابلیت اتکاء، قابلیت تاییدپذیری، انسجام، کفایت نمونه گیری، اعتبار کاربرپذیری و اعتبار اخلاقی. این معیارهای با شدت و ضعف هر یک با استراتژی هایی همچون تفحص همتا، بازتاب پذیری، توصیف فربه، کنترل عضوها، مشاهده کننده بیرونی، پیچیدگی تحلیل و کفایت مرجع در ارتباطند.  

کلیدواژه‌های مرتبط

پدیدآورندگان همکار

تبلیغات

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان