احمد برجعلی

احمد برجعلی

سمت: استاد
مدرک تحصیلی: دانشیار گروه روان شناسی دانشگاه علامه طباطبائی

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴۱ تا ۶۰ مورد از کل ۲۱۱ مورد.
۴۱.

تأثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب، خواب و شدت درد در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب شدت درد خواب فیبرومیالژیا درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۱۵۸
مقدمه: شیوع فیبرومیالژیا در زنان و اختالالات روانشناختی همبود مانند اختلالات اضطرابی و خواب منجر به خلل در درمان جسمانی و کاهش کارکرد زندگی سالم بیماران می شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد بر اضطراب، خواب و شدت درد بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا انجام شد. روش: در این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه تعداد 34 نفر از مراجعه کنندگان مبتلا به فیبرومیالژیا بیمارستان بوعلی شهر تهران در سال 1397 از طریق نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت گمارش تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل (لیست انتظار) منتسب شدند. از طریق 8 جلسه، آموزش گروهی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای گروه آزمایش انجام شد. همزمان گروه کنترل مداخله ای دریافت نکرد. آزمودنی ها قبل و بعد از آموزش به پرسشنامه های اضطراب بک، درد مک گیل و اختلال خواب کولین اسپایت پاسخ دادند. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل کواریانس و اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس و اندازه گیری مکرر نشان داد درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش علائم اضطراب، خواب و شدت درد در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا تأثیر معناداری دارد (001/0>p-value). نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان داد درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد از طریق ایجاد و توسعه پذیرش و انعطاف پذیری روانشناختی، می تواند از آسیب های روانشناختی بیماران بکاهد و منجر به کاهش شدت درد، اختلال خواب و اضطراب گردد.
۴۲.

ارزیابی رویکردهای چرایی انجام مطالعات روان شناسی اسلامی در مطالعات منتسب به آن(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: ارزیابی روان شناسی اسلامی رویکردهای روان شناسی ضرورت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۲ تعداد دانلود : ۴۸۶
هدف پژوهش حاضر ارزیابی رویکردهای مختلف درباره ضرورت انجام مطالعات روان شناسی اسلامی در مطالعات منتسب به آن است. روش پژوهش، تحلیلی - توصیفی بوده که در آن جامعه مورد بررسی تمامی کتاب ها، مقالات، مصاحبه ها در موضوع روان شناسی اسلامی بوده است. نمونه مورد بررسی، مطالعاتی است که به پاسخ این سؤال پرداخته اند. همچنین این مقاله، از مصاحبه با متخصصان این موضوع در جمع آوری نظرات استفاده کرده و نتایج با ارزیابی چند نفر از متخصصان، تأیید شده است. یافته های پژوهش در پاسخ به سؤال «چرایی»، ذیل سه رویکرد دسته بندی شده است. 1. روان شناسی فرهنگی: جامعه هدف روان شناسی در ایران، مسلمان است و روان شناسی مورد استفاده باید با فرهنگ و مبانی فکری مراجع و مشاور همسان باشد؛ 2. روان شناسی اسلامی دایرهالمعارفی: کامل بودن دین اسلام و بیان مباحث روان شناسی در منابع دینی به طور کامل یا بخش مهمی از مطالب، بری از خطا بودن و منطبق بر واقع و حقیقت عالم بودن در همه ارکان، که به دلیل وحی از جانب خالق اثبات می شود؛ 3. روان شناسی اسلامی تأسیسی: علم براساس مبانی جهت گیرانه شکل گرفته است، ازاین رو می توان براساس اسلام، علمی مبتنی بر مبانی متفاوت آن شکل داد.
۴۳.

رابطه اضطراب کرونا و نگرانی سلامتی با کیفیت زندگی: نقش میانجی گر تاب آوری در پرستاران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی اضطراب کرونا نگرانی سلامتی تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲ تعداد دانلود : ۱۲۸
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه اضطراب کرونا و نگرانی سلامتی با کیفیت زندگی پرستاران با میانجی گری تاب آوری بود. جامعه آماری شامل تمامی پرستاران زن شاغل در بیمارستان های دولتی کرونایی شهر اهواز در شش ماه اول سال 1400 بود (320N=). تعداد 250 پرستار با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از شبکه مجازی واتس آپ، پرسشنامه های آنلاین در اختیار آنان قرار گرفت. به منظور گردآوری داده ها از پرسش نامه کیفیت زندگی (سازمان بهداشت جهانی، 2006)، مقیاس اضطراب کرونا علیزاده و همکاران (1399)، مقیاس نگرانی سلامتی ولز و دیویس (1994)، و پرسش نامه تاب آوری کانر و دیویدسون (2003) استفاده شد. داده ها با استفاده از الگویابی معادلات ساختاری مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. هم چنین، اثرات غیرمستقیم از طریق روش بوت استراپ مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که مسیرهای مستقیم اضطراب کرونا بر تاب آوری (35/0-=β، 01/0>p)، نگرانی سلامتی بر تاب آوری (20/0=β، 05/0>p)، اضطراب کرونا بر کیفیت زندگی (11/0-=β، 05/0>p) و تاب آوری بر کیفیت زندگی (58/0=β، 01/0>p) معنی دار هستند. با این حال، مسیر مستقیم نگرانی سلامتی بر کیفیت زندگی (03/0=β، 05/0<p) معنی دار نبود. هم چنین، اثر غیرمستقیم اضطراب کرونا بر کیفیت زندگی از طریق تاب آوری و نیز اثر غیرمستقیم نگرانی سلامتی بر کیفیت زندگی از طریق تاب آوری معنی دار بوده(01/0>p)،. با توجه به تأثیر نامطلوب اضطراب و نگرانی نسبت به سلامتی بر تاب آوری و کیفیت زندگی پرستاران، پیشنهاد می شود که آموزش هایی در جهت مدیریت اضطراب و نگرانی در حوزه سلامتی انجام شود.
۴۴.

نقش واسطه ای راهبردهای مقابله ای در رابطه بین الگوی ارتباطی خانواده و آمادگی به اعتیاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمادگی به اعتیاد الگوی ارتباطی خانواده راهبردهای مقابله ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۳۱۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای راهبردهای مقابله ای در رابطه بین الگوی ارتباطی خانواده و آمادگی به اعتیاد در جوانان انجام شد. روش : پژوهش حاضر توصیفی-همبستگی است از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل اعضا سازمان جوانان جمعیت هلال احمر کل ایران در سال 1397 بود. 595 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از پرسش نامه آمادگی به اعتیاد، پرسش نامه الگوی ارتباطی خانواده و پرسش نامه راهبردهای مقابله ای جمع آوری شد. داده ها با روش های همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاکی از برازش مناسب مدل بود. در این مدل، جهت گیری گفت و شنود (به طور منفی) و جهت گیری همنوایی (به طور مثبت) تاثیرات غیر مستقیم و معناداری بر آمادگی به اعتیاد داشتند. راهبردهای مسئله مدار به طور معناداری در رابطه جهت گیری گفت و شنود و جهت گیری همنوایی با آمادگی به اعتیاد دارای نقش واسطه ای بودند. همچنین، راهبردهای هیجان مدار به طور معناداری میانجی کننده رابطه بین جهت گیری همنوایی و آمادگی به اعتیاد بود. نتیجه گیری: به نظر می رسد الگوی ارتباطی خانواده در کنار سایر عوامل از جمله شیوه ی مقابله ای، نقشی کلیدی در آمادگی اعتیاد و مصرف مواد ایفا می کند و لزوم توجه به این عوامل در برنامه های پیشگیری ضروری است.
۴۵.

تدوین برنامه درمانی شناختی- اجتماعی اختلال های اضطرابی و ارزیابی اثربخشی آن بر نشانه های اضطراب اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان شناختی- اجتماعی اضطراب اجتماعی نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۲۵۱
زمینه و هدف: اختلال اضطراب اجتماعی، ترس از موقعیت های اجتماعی و عملکردی است. این نگرانی به احساسات اضطرابی، افکار و احساسات منفی، هم در موقعیت های واقعی و هم در پیش بینی موقعیت های اجتماعی منجر می شود. هدف از انجام این پژوهش تدوین برنامه درمانی شناختی- اجتماعی اختلال های اضطرابی و ارزیابی اثربخشی آن بر نشانه های اضطراب اجتماعی است. روش: این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و جلسه پیگیری بود. جامعه آماری این پژوهش را نوجوانان 13 تا 15 سال با اختلال اضطراب اجتماعی و مادران آنها در منطقه 5 شهر تهران در سال 1397 تشکیل می دادند. با استفاده از نمونه گیری در دسترس تعداد 32 نوجوان از جامعه آماری مذکور، انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه جایدهی شدند. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب اجتماعی برای نوجوانان (لاجرکا و لوپز، 1998) استفاده شد. گروه مداخله برنامه درمانی شناختی- اجتماعی اختلال های اضطرابی را در 12 جلسه 60 دقیقه ای دریافت کرد، ولی به گروه گواه آموزشی داده نشد. در پایان هر دو گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری و آزمون تی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه های درمان و گواه در اختلال اضطراب اجتماعی و مؤلفه ها ی آن وجود دارد (0/001>P). همچنین نتایج آزمون تی همبسته نشان داد تأثیر برنامه درمانی شناختی- اجتماعی در مرحله پیگیری نیز در اختلال اضطراب اجتماعی و مؤلفه های آن اثربخش و پایدار بوده است. نتیجه گیری: بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش می توان نتیجه گرفت که برنامه مداخله ای تدوین شده با تأکید بر توانمندی های فرد، افزایش آگاهی، بینش و تغییر سبک زندگی نوجوانان باعث بهبود نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان شده است.
۴۶.

هویت نوجوانان پسر ایرانی در بستر کلان روایت زندگی آن ها: یک مطالعه کیفی

کلید واژه ها: روایت پژوهی کلان روایت نوجوان هویت روایتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۲۶۹
مقدمه: در خصوص کلان روایت هویت نسل فعلی نوجوانان ایرانی و ماهیت آن دانش ژرفی وجود ندارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اعتباریابی الگوی کلان روایت هویت نوجوانان ایرانی انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک پژوهش بنیادی با رویکرد آمیخته بود. در بخش کیفی، جامعه آماری پژوهش نوجوانان پسر ۱۵ تا ۲۰ ساله بعلاوه روانشناسان و جامعه شناسان شهر تهران در سال ۱۳۹۹ بود. ۱۹ نفر از نوجوانان با نمونه گیری در دسترس و ۶ نفر از متخصصان با نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در بخش کمی، جامعه آماری پژوهش نوجوانان پسر ۱۵ تا ۲۰ ساله شهر تهران در سال ۱۳۹۹ بود که از بین آن ها ۲۱۸ نفر با نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. گردآوری داده ها در بخش کیفی از طریق مصاحبه داستان زندگی مک آدامز (۱۹۹۵) و در بخش کمی به وسیله پرسشنامه محقق ساخته صورت پذیرفت. جهت تحلیل داده ها در بخش کیفی از روش تحلیل محتوا و در بخش کمی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها: نتایج تحلیل محتوا بعلاوه تحلیل عاملی مرتبه اول نشان داد که مدل کلان روایت نوجوانان شامل مؤلفه هایی چون تعلق به خانواده، پایبندی به ارزش های دینی و اطاعت از والدین است. نتایج تحلیل عاملی مرتبه دوم نیز نشان داد که اطاعت از والدین (۱/۳۲=Z) بیشترین سهم را در مدل دارد. نتیجه گیری: علیرغم رشد ارزش های مدرن در جامعه ایران، ارزش های سنتی کماکان نقش پررنگی در ساختار کلان روایت هویت نوجوانان پسر ایرانی ایفا می کند.
۴۷.

استخراج مدل روانشناختی شکل گیری افکار خودکشی به عنوان یک آسیب اجتماعی در دانشجویان: یک مطالعه گراندد تئوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل افکار خودکشی دانشجو گراندد تئوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۲۵۲
مقدمه : افکار خودکشی از مخربترین افکار در گروههای مختلف به ویژه دانشجویان است که زمینه خودکشی را فراهم می کنند. این پژوهش با هدف استخراج مدل روانشناختی شکل گیری افکار خودکشی در دانشجویان با روش کیفی از نوع گراندد تئوری انجام شد. روش : از میان دانشجویان دارای افکار خودکشی و  اقدام به خودکشی 17 نفر را با استفاده از نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب و با آنها مصاحبه شد. مصاحبه ها ضبط، دست نویس و در نهایت با روشِ  اشتراوس و کوربین  تحلیل شدند. یافته ها : نتایج نشان داد که مفهوم هسته ای مدل شکل گیری افکار خودکشی، ناکامی در بهبود وضعیت زندگی و تشدید ادراک تجارب ناخوشایند بود. بدبینی نسبت به زندگی و آینده، بی انگیزگی و درماندگی شدید سه عامل علی و زمینه ساز شناسایی شده بود. عوامل مداخله گر شناسایی شده  خودتخریبی فکری و رفتاری، باور به کنترل ناپذیر بودن زندگی و همچنین تکانشگری هیجانی بود. واکنش ها به مفهوم هسته ای شناسایی شده بی معنی بودن زندگی، احساس تنهایی و انزوای عمیق و دلهره وجودی و همچنین پیامدهای نهایی مستخرج از پژوهش چهار کد محوری رهایی از زندگی، دلبستگی به مرگ، طرح ریزی شیوه مرگ و عملی کردن تصمیم به خودکشی بود. نتیجه گیری با شناخت و کسب بینش نسبت به چرخه شکل گیری افکار خودکشی به ویژه نسبت به عوامل مداخله گر و زمینه ساز در شکل گیری مفهوم هسته ای می توان، مقدماتی برای طراحی برنامه های آموزشی، پیشیگیرانه و درمانی در عدم گرایش به خودکشی، طراحی و اجرا کرد و از شیوع افکار خودکشی کاست.
۴۸.

تدوین مدل کیفیت زندگی کاری کارکنان سازمان بهزیستی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدل کیفیت زندگی کاری کیفیت زندگی کاری سازمان بهزیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۴۳۷
هدف نهایی این تحقیق، تدوین مدل کیفیت زندگی کاری کارکنان سازمان بهزیستی بود. مشارکت کنندگان در این پژوهش، مدیران و کارکنان ستادی و صفی ادارات بهزیستی شهر تهران و مراکز وابسته به آن بودند که از بین آنها تعداد 20 نفر به شیوه نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند برای تحلیل داده ها از نظریه زمینه ای رویکرد نظام مندِ [1] اشتراس و کوربین[2] (1998) استفاده شد که در آن  سه روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری انتخابی استفاده می شود. با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته و فرایند کدگذاری و تحلیل داده های کیفی و پس از مقایسه مفاهیم به دست آمده از گروهِ موردِمطالعه، جدول مفاهیم و مقوله های کیفیت زندگی کاری استخراج شد. در تجزیه وتحلیل متن مصاحبه ها در کدگذاری باز، شباهت های موضوعی بین مفاهیم اولیه، در مفاهیم ثانویه تجمیع شدند. در مرحله کدگذاری محوری براساس شباهت های موضوعی بین مفاهیم ثانویه، مقوله های محوری به دست آمد . در کدگذاری انتخابی مقوله های محوری در یک مقوله هسته ای یا مرکزی تحت عنوان «عدالت و قانون گرایی» تجمیع شدند 14 مقوله محوری درقالب شرایط علّی، شرایط زمینه ای، شرایط مداخله گر، راهبردها و پیامدها به دست آمد. عدالت و قانون گرایی مقوله مرکزی است که همه مقولات را به هم پیوند می دهد.
۴۹.

تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی شادکامی نوجوانان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بسته آموزشی آموزش شادکامی نوجوانان ایرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۳ تعداد دانلود : ۱۸۶
این پژوهش که نوع آن از نظر روش کیفی و از نظر هدف بنیادی می باشد، به منظور تدوین و اعتباریابی بسته آموزشی شادکامی نوجوانان ایرانی انجام شد. جامعه آماری مورد نظر برای اعتباریابی بسته تدوینی در این پژوهش شامل کلیه متخصصان رشته روان شناسی و مشاوره ایرانی ساکن شهر تهران، در سال 1400 بوده است. نمونه تحقیق شامل تعدادی از متخصصان روان شناسی و مشاوره ایرانی ساکن مناطق مختلف شهر تهران با حجم 10 نفر بوده که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری هدفمند بر اساس شرط ورود استفاده شد ومطابق قاعده اشباع انتخاب شدند. برای شناسایی عوامل موثر بر شادکامی نوجوانان ایرانی و تدوین بسته آموزشی مورد نظر، به روش اسنادی از مجموعه مقالات علمی پژوهشی منتشر شده در پایگاه های معتبر تخصصی نورمگز گنج، مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی(sid)، سیویلیکا وگنج ایرانداک با موضوع شادکامی در بازه زمانی20 ساله (از سال 1379 تا 1401 شمسی) و مطالب گردآوری شده در ادبیات تحقیق استفاده شد. پس از شناسایی عوامل موثر بر شادکامی نوجوانان ایرانی، از میان این عوامل، اهم آن شامل عوامل جسمانی(به ویژه رعایت بهداشت، تغذیه، ورزش و خواب)، عوامل روان شناختی(به ویژه تفکر مثبت و منطقی، مدیریت و تنظیم هیجان، رفتار سالم، عزت نفس)، عوامل اجتماعی-اقتصادی-فرهنگی(به ویژه ارتباطات و تعاملات سالم، موثر و سازنده، وضعیت اقتصادی و رفاه اجتماعی، آشنایی با اهم عوامل فرهنگی-هنری ایرانیان باستان و معاصر بویژه جشن ها، میراث، هنر، صلح و دوستی، هویت و غرور ملی) و عوامل معنوی(بویژه ارتباط سالم و صحیح با خدا، خود، دیگران، طبیعت و همه ارکان هستی، تقویت باورها و اعتقادات دینی-مذهبی، رعایت فضایل اخلاقی، قدردانی و شکرگزاری) به عنوان عوامل نهایی احصاء و مورد استفاده قرار گرفت و بسته مورد نظر در قالب جدول خلاصه جلسات در20 سرفصل و 21 تکلیف، در ذیل 8 عامل و در 4 بعد، برای 9 جلسه آموزشی طبقه بندی و تدوین گردید. در نهایت چارچوب نظری بسته تدوینی توسط متخصصین منتخب به روش لاوشهمورد اعتباریابی قرار گرفت و پس از تجزیه و تحلیل داده ها مشخص شد هریک از جلسات 9 گانه آموزشی و معدل این جلسات از نسبت روایی محتوایی(CVR) و شاخص روایی محتوایی(CVI) قابل قبولی برخوردار بوده و در مجموع اعتبار بسته آموزشی تدوینی مورد تایید قرار گرفت.
۵۰.

اثربخشی آموزشی سرمایه روانشناختی مثبت گرا بر خودتنظیمی و سبک زندگی توسعه دهنده سلامت در دختران نوجوان افسرده(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه روانشناختی مثبت گرا خودتنظیمی سبک زندگی سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۲۵۵
هدف: هدف پژوهش حاضر تعیین تاثیر سرمایه روان شناختی مثبت گرا بر سبک زندگی توسعه دهنده سلامت و خودتنظیمی در دختران نوجوان افسرده بود. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش از نوع شبه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه گواه است؛ جامعه آماری این پژوهش دانش آموزان دختر متوسطه یک و دو شهر تهران در سال تحصیلی ۹۸-۹۷ بودند که پس از غربالگری با استفاده از پرسشنامه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی پینتریچ (۱۹۹۰) و سبک زندگی توسعه دهنده سلامت (۱۹۹۷) 30 دختر نوجوان افسرده انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 دختر) و گرواه (15 دختر) کاربندی شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت گروهی مداخله مبتنی بر آموزش سرمایه روان شناختی مثبت گرا لوتانز و یوسف (2004) را دریافت کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس اندازههای مکرر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله سرمایه روانشناختی مثبت گرا بر سبک زندگی سلامت (32/5=F و 029/0=P)، نمره کل راهبردهای انگیزشی برای یادگیری (74/6=F و 015/0=P)، مولفه باورهای انگیزشی (65/4=F و 040/0=P) و مولفه راهبردهای یادگیری خودتنظیمی (82/5=F و 023/0=P) موثر است؛ و این تاثیر در مرحله پیگیری پایدار بود. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که جلسات هشتگانه سرمایه روانشناختی مثبت گر توانسته است به میزان قابل توجهی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی در نوجوانان را افزایش دهد و در نتیجه موجب بهبود سبک زندگی توسعه دهنده سلامت نوجوانان شود؛ با توجه به موثر واقع شدن این روش درمانی، استفاده گسترده از آن توصیه می شود.
۵۱.

ویژگی های روانسنجی مقیاس تحمل پریشانی در سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۲۵ تعداد دانلود : ۱۱۱
تغییراتی که در زندگی سالمندان به وجود می آید، می تواند تأثیرات عمیقی بر زندگی سالمند و بهداشت روانی او ایجاد کند. اگر شخص انعطاف پذیر و سازگار باشد بیشتر می تواند با این تغییرات کنار بیاید. پژوهش حاضر به منظور بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس تحمل پریشانی در سالمندان انجام گرفت. پژوهش حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظرروش، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل تمامی سالمندان آشیانه خالی شهر تهران در سال 1399 بودندکه از بین آن ها به شیوه نمونه گیری در دسترس تعداد 278 نفر از بین افراد واجد شرایط که داوطلب همکاری در پژوهش بودند، به عنوان نمونه انتخاب شدند و به پرسشنامه تحمل پریشانی سیمونز و گاهر (2005) پاسخ دادند. نتایج تحلیل عاملی اکتشافی با روش مؤلفه های اصلی، علاوه بر عامل کلی تحمل پریشانی، چهار عامل (تحمل، جذب، ارزیابی و تنظیم) را برای پرسشنامه تحمل پریشانی تأیید کرد. برای بررسی پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و برای تعیین روایی عاملی آن از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد. یافته ها نشان داد که پرسشنامه از همسانی درونی قابل قبولی برخوردار است و ضرایب پایایی عامل های پرسشنامه تحمل پریشانی بین 64/0 تا 82/0 است. همچنین ضریب کل پایایی پرسشنامه برابر با 89/0 است. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی تأییدی استفاده شد که نتایج تحلیل عاملی تأییدی مؤید این است که ساختار پرسشنامه برازش قابل قبولی با داده ها دارد و کلیه شاخص های نیکویی برازش، مدل را تأیید می کنند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با توجه به خصوصیات روان سنجی مطلوب، این پرسشنامه ابزار مناسبی برای تعیین تحمل پریشانی در سالمندان آشیانه خالی است.
۵۲.

تحلیل مضامین ابعاد سلامت روان متأثر از همه گیری ویروس کرونا: پژوهشی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس اضطراب بیماری کرونا (کووید 19) سلامت روان فاجعه روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۳۶۴
مقدمه: همه گیر بودن بیماری کووید 19 در کل کشورهای جهان، سلامت روان شناختی و جسمی افراد جوامع را به خطر انداخته است و به دلیل ماهیت مرموز، غیرقابل کنترل، پیش بینی ناپذیری، وسریع انتشار بودن زمینه را برای گسترش مشکلات روان شناختی در بعد سلامت روانی افراد فراهم آورده است. هدف از این پژوهش تحلیل تجارب زیسته افراد در بعد سلامت روان در دوران همه گیری بیماری کرونا بود. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. تعداد 31 نفر از افرادی که به بیماری کووید 19 مبتلا نشده بودند، به عنوان نمونه با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری اطلاعات انتخاب شد. اطلاعات حاصل از پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و پس از پیاده سازی، جهت تحلیل این اطلاعات از روش تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از مصاحبه ها در 7 مضمون اصلی (فاجعه روانی، استرس، اضطراب، خلق افسرده، خلق تحریک پذیر، وسواس، گرفتار شدن در تعارض) و 27 مضمون فرعی استخراج و طبقه بندی شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شیوع بیماری کووید 19 تمامی ابعاد سلامت روان افراد را به شدت تحت تأثیر خود قرار می دهد و اثرات جدی آن بر ابعاد مختلف زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و شغلی و فرهنگی مشهود است.
۵۳.

آموزه های قرآنی جهت مدیریت روابط و نقش های زوج ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زوجیت اسلام آموزه های قرآنی خانواده مدیریت روابط

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
هدف: هدف پژوهش حاضر تبیین آموزه های قرآنی جهت مدیریت روابط و نقش های زوجین بود . روش: روش این پژوهش کیفی و جامعه پژوهش کلیه آیات قران مربوط به مرحله زوجیت بود. برای تحلیل داده های کیفی از تحلیل مضمون استفاده شد . یافته ها: با توجه به یافته های پژوهش، مضامین اصلی شناسایی شده برای مرحله زوجیت، روابط عاطفی، نقش های زوجین، مرزهای زوجی، توزیع مدیریت خانواده، روابط مالی، روابط جنسی، حل تعارضات و ناسازگاری زوجین می باشد . نتیجه گیری: بر مبنای آموزه های قرآن، نگرش مذهبی می تواند به عنوان ابزاری نیرومند در جهت کاهش تعارضات زناشویی و در نهایت رضایت مندی زناشویی باشد .
۵۴.

اثربخشی آموزش حافظه کاری بر کارکردهای اجرایی بزرگسالان مبتلا به اختلال بیش فعالی/ نقص توجه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اختلال بیش فعالی/نقص توجه کارکردهای اجرایی حافظه کاری توجه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۰ تعداد دانلود : ۲۰۸
اثر درمان های دارویی برای بزرگسالان با اختلال بیش فعالی توام با نقص توجه (ADHD) موفقیت آمیز بوده است . با این حال، در مواردی دارو درمانی نقص در کارکردهای اجرایی را بهبود نمی بخشید. مطالعه حاضر اثر برنامه آموزش حافظه کاری بر برخی جنبه های کارکردهای اجرایی در بزرگسالان با ADHD را مورد بررسی قرار داده است. شانزده نفر بزرگسال مبتلا به ADHD و 16 نفر بزرگسال سالم وارد مطالعه شدند. مبتلایان به ADHD به مدت 16 جلسه تمرینات مربوط به حافظه کاری را دریافت کردند و حافظه کاری و توجه همه آزمودنی ها قبل و بعد از مداخله مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که آموزش حافظه کاری منجر به بهبود معنی دار جنبه های مختلف توجه شامل تمرکز و توجه پیوسته و نیز ظرفیت حافظه کاری می شود. براساس این یافته ها برنامه آموزش حافظه کاری می تواند عملکرد حافظه کاری را بهبود دهد و نیز ظرفیتی را برای تسهیل کارکرد توجه در بزرگسالان ADHD فراهم سازد.
۵۵.

اثربخشی آموزش مؤلفه های هوش موفق مبتنی بر نظریه سه وجهی استرنبرگ بر افزایش استدلال سیال و درک کلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش هوش هوش موفق استدلال سیال درک کلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۱ تعداد دانلود : ۳۶۷
زمینه: ارتقاء توانایی های شناختی ازجمله اهداف مهم برای بسیاری از نظام های آموزشی است. در این زمینه نظریه هوش موفق تلویحات آموزشی مختلفی دارد. پژوهش های گذشته اثربخشی آموزش مؤلفه های هوش موفق بر متغیرهای مختلف را نشان داده اند اما در رابطه با اثربخشی آموزش مؤلفه های هوش موفق بر افزایش توانایی های شناختی پایه خلاء پژوهشی وجود دارد. هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مؤلفه های هوش موفق بر افزایش استدلال سیال و درک کلامی دانش آموزان پایه هفتم بود. روش: پژوهش حاضر کاربردی و از نظر طرح تحقیق شبه آزمایشی است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان پایه هفتم شهرستان هلیلان در سال تحصیلی 99-98 بود. نمونه شامل 30 نفر از دانش آموزان پایه هفتم بودند که ابتدا از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و سپس به صورت تصادفی در گروه های آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) گمارده شدند. پس از اجرای پیش آزمون، دانش آموزان گروه آزمایش به مدت 15 جلسه تحت آموزش مؤلفه های هوش موفق (بسته محقق ساخته) قرار گرفتند سپس داده های مربوط به پس آزمون جمع آوری شد. برای گردآوری داده ها از مقیاس هوش وکسلر (نسخه پنجم، 2014) استفاده شد. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و استنباطی (تحلیل کوواریانس چند متغیری) با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 24 استفاده شد. یافته ها: بین گروه آزمایش و گواه از نظر استدلال سیال و درک کلامی تفاوت معناداری وجود داشت (0/001 p< ). نتیجه گیری: آموزش مؤلفه های هوش موفق می تواند باعث افزایش نمرات استدلال سیال و درک کلامی شود؛ بنابراین می توان از برنامه آموزش مؤلفه های هوش موفق به عنوان یک روش آموزشی مؤثر در جهت افزایش استدلال سیال و درک کلامی استفاده کرد
۵۶.

اثربخشی آموزش شروع پویا به روش شناختی- رفتاری بر تجربه سوگ همسران شهدای مدافع حرم استان تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اثر بخشی آموزش شروع پویا تجربه سوگ همسران شهدا تأثیر روش شناختی رفتاری بر شهدای مدافع حرم پیامدهای خانوادگی شهدای مدافع حرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷ تعداد دانلود : ۲۴۱
سوگ یکی از همگانی ترین واکنش های انسانی است که در همه فرهنگ ها و گروه های سنی در پاسخ به انواع مختلف فقدان، به خصوص مرگ یک عزیز اتفاق می افتد. از این رو کنارآمدن با سوگ و بازگشت دوباره به زندگی حائز اهمیت است. از این رو هدف این پژوهش اثربخشی آموزش شروع پویا به روش شناختی رفتاری بر تجربه سوگ همسران شهدای مدافع حرم استان تهران بود. جامعه آماری شامل همسران شهدای مدافع حرم استان تهران در سال تحصیلی 98 بود. ده نفر (پنج نفر گروه کنترل و پنج نفر گروه آزمایش) به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. با بهره گیری از یک طرح آزمایشی پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل، افراد در ابتدا پرسشنامه تجربه سوگ را تکمیل کردند و سپس کاربندی آزمایشی آموزش شروع پویا در هفت جلسه بر روی گروه آزمایش اجرا، و بعد از پایان جلسات پس آزمون برای هر دو گروه ارائه شد. برای تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس به کمک نرم افزار SPSS22 ا
۵۷.

بررسی قدرت تمیزی راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی در تفکیک سطوح بهزیستی اجتماعی در محیط کار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی اجتماعی نفوذ اجتماعی جمع گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۲ تعداد دانلود : ۴۶۹
مقدمه: بهزیستی اجتماعی یکی از ابعاد سه گانه بهزیستی روانی است که در کنار بهزیستی روانشناختی و بهزیستی اجتماعی تصویر کاملی از سلامت روان افراد ارائه می دهد. بر اساس نظریه تبادل اجتماعی به نظر می رسد، سطوح این متغیر در محیط کار توسط راهبردهایی که افراد برای تاثیرگذاری بر یکدیگر استفاده می کنند و همچنین فرهنگ جمع گرایی در سازمان پیش بینی شود. هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت تمیزی ترکیب متغیرهای راهبرد نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی در تفکیک سه سطح بهزیستی اجتماعی در محیط کار است. روش: روش پژوهش همبستگی از نوع پیش بینی است که با هدف پیش بینی عضویت گروهی و دستیابی به یک معادله ممیز طراحی شده است. نمونه پژوهشی 179 نفر از پرسنل ستادی شرکت ملی نفت ایران در سال 1398 بودند. داده ها در نرم ا فزار آماری SPSS-23 با استفاده از آزمون های تحلیل واریانس یک راهه و تحلیل ممیز تحلیل شدند. یافته ها: یافته ها نشان داد که در راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمان، بین سه گروه (بهزیستی اجتماعی بالا، پایین و متوسط) در سطح 95/0 اطمینان تفاوت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل ممیز حاکی از آن است که ترکیب راهبردهای نفوذ اجتماعی و فرهنگ جمع گرایی سازمانی، بطور معناداری سطوح بهزیستی اجتماعی در محیط کار را از یکدیگر تفکیک می کند. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که بکارگیری راهبردهای نفوذ اجتماعی نرم در سازمان هایی که فرهنگ جمع گرایی در آنها جریان دارد، به واسطه افزایش پاداش ها و کاهش هزینه های روانشناختی در روابط بین فردی، با افزایش کیفیت روابط بین فردی و در نتیجه دستیابی به سطوح بالای بهزیستی اجتماعی همراه است.
۵۸.

اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر میزان تاب آوری و امید به زندگی افراد مبتلابه دیابت نوع 2(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: درمان متمرکز بر شفقت تاب آوری امید به زندگی دیابت نوع 2

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۶۲۶
زمینه: مطالعات متعددی به بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت، تاب آوری و امید به زندگی پرداخته اند. اما پژوهشی که به بررسی اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر میزان تاب آوری و امید به زندگی افراد مبتلابه دیابت نوع 2 پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: تعیین اثربخشی درمان متمرکز بر شفقت بر میزان تاب آوری و امید به زندگی افراد مبتلابه دیابت نوع 2 بود. روش: پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و گروه گواه بود. جامعه آماری را در این پژوهش کلیه بیماران مبتلابه دیابت نوع دو تشکیل می دادند که در سال 1398 به مرکز مشاوره روان یار مراجعه کرده بودند. حجم نمونه پژوهش حاضر شامل 30 نفر که 15 نفر گروه آزمایش و 15 نفر گروه گواه با روش نمونه گیری در دسترس در نظر گرفته شد. ابزار مورد استفاده طرح درمانی گیلبرت (2014)، مقیاس امیدواری اشنایدر (1991) و مقیاس تاب آوری کونور - دیویدسون (2003) بود. داده ها با تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. یافته ها: درمان متمرکز بر شفقت بر میزان تاب آوری و امید به زندگی افراد مبتلا به دیابت نوع دو تأثیر معنادار داشت (0/05 p< ) . نتیجه گیری: بیمارانی که در جلسات درمانی متمرکز بر شفقت شرکت کرده بودند تاب آوری بیشتر و امید به زندگی بیشتری داشتند.
۵۹.

شناسایی ویژگی های روان شناختی در انتخاب معلمان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویژگی های شناختی عاطفی شخصیتی جذب و انتخاب معلم ابتدایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۰۰
این پژوهش با هدف شناسایی ویژگی های روانشناختی در جذب معلمان ابتدایی انجام گرفته است، از آنجائی که آموزش وپرورش دوره ابتدایی در تکوین رشد شناختی، عاطفی، و اجتماعی کودکان، نقش مهمی بعهده دارد، بدیهی است که معلمان دوره ابتدیی هم به جهت دانش و هم به لحاظ مهارت های فنی باید سرآمد معلمان دوره های دیگر تحصیلی باشند. تحقیق حاضر به روش کیفی انجام شده، و از فرایند کد گذاری برای دسته بندی داده ها استفاده شده است، جامعه آماری پژوهش حاضر شامل 12 نفر از صاحب نظران تعلیم وتربیت کشور بوده است، نمونه گیری بصورت هدفمند، ابزار پرسشنامه نیمه ساختارمند، گردآوری داده ها در مصاحبه با 12 نفر از صاحب نظران در نظام تعلیم وتربیت کشور که مسلط به دانش روانشناختی بودند، به اشباع نظری رسید. یافته های این پژوهش را می توان در سه دسته بیان کرد، دسته اول ویژگی های شناختی شامل: قدرت تحلیل، درایت، خلاقیت و نوآوری، تفکر انتقادی، هوش بالا و حافظه قوی. دسته دوم ویژگی های عاطفی شامل: خوش رویی و خوش خلقی، علاقه به معلمی، ثبات عاطفی، فروتنی و انصاف. و دسته سوم ویژگی های شخصیتی شامل: صداقت، مسئولیت پذیری، سعه صدر، آراستگی، مدیریت کلاس، وارستگی، تعامل اجتماعی بالا، مثبت اندیشی و عزت نفس است. مهم ترین نتایج این تحقیق بیانگر تاثیر ویژگی روانشناختی معلمان، در ارتقای کفایت و صلاحیت حرفه ای آنان بوده و به کارائی و اثریخشی نظام آموزشی منجر خواهد شد، و لذا توجه به این ویژگی ها معلمان شایسته تری را جذب نظام تعلیم وتربیت می نماید.
۶۰.

الگوی تحول «مایی» در زوج های موفق بر مبنای نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحول مایی زوج های موفق نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۲۹
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر ارایه مدلی جهت تبیین تحول مایی در زوج ها بود. روش: به منظور نیل به این هدف با توجه به ویژگی های خاص سازه مایی، رویکرد پژوهش کیفی و روش نظریه زمینه ای بکار گرفته شد. جمعیت مورد مطالعه شامل کلیه زوج های ساکن شهر تهران بود که بنا به اظهار خودشان زندگی زناشویی موفقی داشتند. روش نمونه گیری از نوع نمونه گیری هدفمند بود و تعداد شرکت کنندگان در این پژوهش بعد از رسیدن به نقطه اشباع نظری، 7 نفر از زوج ها موفق بود که با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند. تجزیه و تحلیل اطلاعات بر اساس سه روش کدگذاری باز، کدگذاری محوری و کدگذاری گزینشی انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از مصاحبه با زوج های موفق نشان داد که سازه مایی شامل دو دسته راهبرد های تعاملی درون زوجی و برون زوجی است. عوامل سوق دهنده مایی نیز شامل سه دسته سوق دهنده های شناختی، حمایتی و انگیزشی هستند. پیامد مایی نیز در قالب دو مولفه محوری حفظ فردیت در هویت زوجی و منیت زدایی در هویت زوجی اتفاق می افتد. نتیجه گیری: سه دسته عوامل شناختی، انگیزشی و حمایتی وجود دارند که زوج ها را به سمت ما شدن حرکت می دهند. همچنین زوج ها در فرایند ما شدن از دو دسته راهبردهای درون زوجی و برون زوجی استفاده می کنند. در صورت ترکیب و تعامل مناسب این عوامل، فرایند ما شدن در زوج ها محقق خواهد شد که به موجب آن منیت زدایی در هویت زوجی و حقظ فردیت در هویت زوجی را به عنوان پیامدهای ما شدن شاهد خواهیم بود.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان