ارایه مدلی برای ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
شواهد متعدد از سراسر دنیا نشان می دهد، درصد اندکی از فناوری ها در زمینه تجاری سازی به موفقیت دست یافته اند. یکی از راهکارهای ارائه شده برای برطرف کردن مشکل تجاری سازی، ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری ها، قبل از اجرای طرح است. هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل موثر بر تجاری شدن موفق فناوری و تعیین اهمیت نسبی این عوامل برای ایجاد یک مدل ارزیابی موفقیت تجاری سازی فناوری است. با استفاده از مرور مبانی نظری و پیشینه پژوهش، 38 مؤلفه موثر بر موفقیت تجاری سازی فناوری استخراج و در 4 بُعد: مشخصات فنی، مشخصات مالی و اقتصادی، مشخصات بازار و قوانین و تاییدیه ها، دسته بندی گردید. برای پالایش و ارزیابی تناسب عوامل استخراج شده با زمینه ها و شرایط واقعی تجاری سازی فناوری، از روش دلفی فازی با نظر سنجی از 18 خبره منتخب، استفاده گردید که در نتیجه 32 مولفه در 4 بُعد شناسایی شد. سپس اهمیت نسبی هریک از مولفه ها و ابعاد موثر بر موفقیت تجاری سازی، بر اساس روش فرآیند تحلیل شبکه ای (ANP) تعیین شد. در این راستا مشخصات بازار به عنوان مهم ترین بُعد اثرگذار بر موفقیت تجاری سازی فناوری مشخص گردید و پس از آن ابعاد: مشخصات فنی، مشخصات مالی و اقتصادی و قوانین و تاییدیه ها، بترتیب رتبه دوم، سوم و چهارم اهمیت را بدست آوردند. در نهایت با بهره گیری از وزن های اولویت عوامل موفقیت تجاری سازی، یک مدل ارزیابی برای تجاری سازی فناوری، ارائه شد.A scoring model for evaluating of technology commercialization success
Evidence from around the world shows that a small percentage of technologies have been successful in commercialization and most of them have not either resulted to a product or not reached to the market stage. This reflects the high complexity of the commercialization process. One of the main strategies to overcome problems of technology commercialization is to evaluate commercial success of the technology before the implementation of the commercialization project. In this regard, the purpose of this study was to identify factors affecting the success of commercialization of technology and to determine the relative importance of these factors for providing an assessment model to evaluate the commercial success of technology. Procedures can be developed based on the factors by which an investor could decide on capitalizing on the technology. In the first phase of this study, 38 components affecting the success of technology commercialization were extracted from the related literature. Then these components were classified in four dimensions: technical specifications, economic and financial specifications, market specifications and rules and certificates. In this phase, to refine and verify the appropriateness of the factors extracted from related literature in accordance with technology commercialization actual context and conditions in Iran's firms and industries, fuzzy Delphi method was used with the survey of elected experts including 18 experienced professionals. As a result of the effective factors refinement, 32 components in 4 dimensions were specified. Then in phase 2, the relative importance of each of components and the dimensions affecting the commercialization success were determined having a survey from the same experts group and based on Analytic Network Process (ANP) method. According to the results of phase 2, market specifications were identified as the most important dimension of technology commercialization success factor. Finally, in phase 3, by using the priority weights of commercialization success factors, an assessment model was introduced.