گامی به سوی الگوی بومی تحول فناوری
آرشیو
چکیده
توسعه مبتنی بر دانایی مستلزم تعیین سیاست ها و راهبردهای ملی علم و فناوری است. انتخاب الگوی مناسب تحول فناوری از میان الگوهای شناخته شده بین المللی یا تبیین و تدوین الگوی بومی تحول فناوری، پیشتاز تعیین سیاست ها و راهبردهای مذکور است. این الگو نحوه تولید، توسعه و کاربرد فناوری و رابطه آن را با علم، صنعت و بازار و به طور کلی با اجتماع، اقتصاد و فرهنگ تبیین می کند. در این نوشتار، انتخاب یا تدوین الگوی تحول فناوری با توجه به شرایط موجود ایران مورد بررسی قرار می گیرد. برای این منظور ابتدا الگوهای بین المللی تحول فناوری نظیر الگوی مخترعان، الگوی خطی و الگوی تقاضا محور و عوامل مقوم و شرایط بروز و تحقق آنها مورد بررسی و ارزیابی قرار می گیرد. پس از آن مزایای نسبی محیطی مورد مطالعه واقع می شود تا تناسب هر یک از الگوهای مذکور با اوضاع و احوال کشور مشخص شود. حاصل بررسی و مطالعه مذکور آن است که اولا هیچیک از الگوهای شناخته شده منطبق بر شرایط کشور نیست و عوامل و زمینه های ضروری آن به طور کامل فراهم نمی باشد. ثانیا برخی عوامل و زمینه های مورد نیاز برای تحقق بعضی از الگوها به درجات مختلف موجود است. بنابراین دو گزینه برای تعیین الگوی تحول فناوری متصور است. - از میان الگوهای بین المللی، الگوی مناسب تر انتخاب شود و سیاست ها و راهبردهای توسعه علم و فناوری ملی به گونه ای تعیین گردد که عوامل و شرایط تحقق این الگو هر چه بیشتر فراهم شود. - با استفاده از تجارب ناشی از تحقق الگوهای بین المللی، الگوی بومی تحول فناوری تدوین شود. در ادامه مقاله با تاکید بر مزایای نسبی محیطی در کشور، طرح کلی الگوی بومی تحول فناوری پیشنهاد شده و به برخی الزامات تحقق آن اشاره می گردد.A step toward the native pattern of technology change
Development based on knowledge requires the national policies and strategies of science and technology to be determined. The selection of a suitable technology change pattern from among international known patterns along with specifying and compilation of a native pattern of technology change, is prerequisite of the mentioned policies and strategies. This pattern specifies the way of production, development and technology application, and its relation to science, industry, market, and generally to the society, economics, and culture. In this article, the selection or compilation of the technology change pattern concerning the available condition in Iran is studied. In this respect, first international patterns of technology change such as inventors' pattern, linear pattern, and request- based pattern, and strong factors and the conditions of their appearance and accomplishment, are enumerated. Then the environmental relative privileges are studied till the proportionality of each of the mentioned patterns to the country's atmosphere can be distinguished. The result of the study is that: first, none of the known patterns is adapted to the country's conditions and the necessary factors and backgrounds are not completely fulfilled. Second, some of the required factors and backgrounds for materializing some of the patterns are available in different degree. Therefore, two options are conceived for determining the technology change pattern: Among international patterns, the most suitable one is to be selected and the policies and strategies of the development of national science and technology are to be determined in such a way that the factors and conditions are fulfilled for materialization of this pattern. The native pattern of technology change is to be compiled by using the experiences resulted from international pattern accomplishment. To follow the subject, considering the relative environmental privileges of the country, the general plan of the native pattern in technology change is proposed.
تبلیغات
