بررسی نگرش دانشجویان منطقه یازده دانشگاه آزاد اسلامی به اتحاد ملی و انسجام اسلامی (مقاله علمی وزارت علوم)

چکیده

کشور ایران به لحاظ فرهنگی، اجتماعی و تاریخی دارای تنوع می باشد و به عنوان عنصری از گستره عظیم امت اسلامی با تنوعات فرهنگی بسیار پیچیده ای مواجه است. ذات و ماهیت انسجام و اتحاد، مشترکات این اجتماعات هم در سطح ملی و نیز در سطح امت اسلامی است و سرمایه اصلی ایجاد اتحاد، وجوه و اجزای جوامع یعنی اعضای آنها است. نقطه عزیمت این امر را باید در درک و فهم مشترک مسائل از سوی اعضای اجتماع جستجو کرد. در حقیقت کنش گران اجتماعی ضمن این که دارای ارزش های خاص خود می باشند می توانند به گونه ای پایبند به ارزش های عام اجتماع نیز باشند. در این پژوهش کنش گران اجتماعی دانشجویان می باشند، که نگرش آنها نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی تحت تأثیر شرایط و عوامل مختلفی شکل می گیرد. بنابراین سؤال اصلی پژوهش حاضر این است که دانشجویان منطقه 11 دانشگاه آزاد اسلامی چه نگرشی نسبت به اتحاد ملی و انسجام اسلامی دارند؟ سؤال های فرعی هم عبارتند از این که چه عواملی بیشترین تأثیر را بر این نگرش دارند و سازوکار و پویایی این عوامل به چه شکلی است؟ جمعیت نمونه پژوهش براساس فرمول کوکران، 325 نفر انتخاب شده و داده ها به روش نمونه گیری مطبق نسبی جمع آوری شده اند. از مجموع فرضیه های پژوهش، پنج فرضیه تأیید شده و هم بستگی بین متغیرهای «میزان اعتماد به دولت»، «میزان عضویت در تشکل های مدنی»، «میزان مشارکت سیاسی»، «میزان گرایشات اعتقادی و عبادی» و «احساس تعلق اجتماعی عام» با متغیر وابسته «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» در سطح معنی داری بالایی اثبات شده است. در معادله خطی که توسط رگرسیون حاصل شده، مشاهده شد که دو متغیر «میزان اعتماد به دولت» و «احساس تعلق اجتماعی عام» حدود 226% از تغییرات واریانس متغیر وابسته را تبیین و پیش بینی می کنند. نتایج حاصله بیانگر این است که دانشجویان در عین این که به ارزش های ملی وفادار هستند، خود را پایبند به هنجارهای فرهنگ اسلامی دانسته و اتحاد ملی می تواند در راستای انسجام اسلامی حرکت کند. این گرایش بیانگر فهم و بصیرت دانشجویان به اصل «وحدت کلمه» می باشد.