"کتاب «ایرانیان و اندیشه تجدد» به قلم دکتر جمشید بهنام در سال 1375 توسط انتشارات فرزان به چاپ رسید و در سال 1383 تجدید چاپ شد. کتاب در یک مقدمه و چهار فصل مشتمل و 220 صفحه در پی پرداختن به روند نوسازی و تجدد خواهی در ایران در فاصله زمانی 150 سال (1820-1979م/1235ق-1357ش) به نگارش در آمده است.
در مقدمه کتاب نویسنده با اشاره به این که ابعاد تجدد غربی به دو طریق «وضع استعماری» و «وضع غیر استعماری وابسته به کشورهای دیگر» منتقل شده است، معتقد است که هر چند بین این دو وضعیت شباهت زیادی وجود دارد؛ اما تفاوت های سیاسی و اجتماعی و خصوصا فرهنگی به گونه ای بود که روند تجدد در کشورهای دسته دوم به شکل دیگری ظاهر شد و دخالت غرب سبب ایجاد نوعی خودآگاهی در میان گروهی کوچک از روشنفکران و فرمانداران ممالک قدیمی شد (صص 4 و 5) نویسنده در ادامه به ارزیابی برخی از کشورهایی که به شیوه دوم تحت تاثیر غرب قرار می گیرند (همانند روسیه، چین، ژاپن، عثمانی و ایران) پرداخته و به طور اجمالی، ورودی به اولین برخوردهای ایران با غرب دارد (صص 10-15) ..."
