مطالب مرتبط با کلیدواژه

اقتصاد مقاومتی


۲۴۱.

اولویت بندی و تحلیل تعامل مؤلفه های اقتصاد مردم بنیاد بر پایه تلفیق روش های MADM فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی اقتصاد مردم بنیاد رهبر معظم انقلاب مد ظله العالی روش داده بنیاد روش DMATEL فازی روش ANP فازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۷ تعداد دانلود : ۵۹۴
دوری گزیدن از اقتصاد دولتی و مضرات اثبات شده آن، مستلزم حرکت به سمت حضور هرچه بیشتر مردم در عرصه های مختلف و مهم اقتصادی است. به منظور طراحی و ترسیم فضای مطلوب کشور جهت مقاوم سازی اقتصاد از طریق محور قرارگرفتن مردم در بخش های تأثیرگذار، نخستین گام شناخت مؤلفه هایی است که تحقق اقتصاد مردمی به آن ها وابسته است. در این مقاله، بر اساس پژوهشی مبتنی بر روش داده بنیاد که به استخراج مؤلفه های اقتصاد مردم بنیاد مبتنی بر بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامیمدظله العالی صورت پذیرفته است، مؤلفه های مدنظر، با استفاده از تلفیقی از روش های MADM فازی شامل روش DMATEL فازی و ANP فازی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. بدر این خصوص با اخذ نظرات 35 نفر از اساتید، نخبگان و کارشناسان عرصه اقتصاد مقاومتی، نحوه تعامل بین مؤلفه های مستخرج و همچنین اولویت بندی آن ها مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. اثرات مستقیم و اثرات کل مؤلفه ها بر همدیگر، میزان اثرگذاری، اثرپذیری، اثرات خالص و میزان تعامل مؤلفه ها و همچنین رتبه بندی مؤلفه ها از نتایجی است که در خصوص مؤلفه های مؤثر در تحقق اقتصاد مردم بنیاد به دست آمده و مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته است. بر اساس نتایج، بالاترین اثر کل یک مؤلفه بر مؤلفه دیگر را مؤلفه «رعایت اصل جهاد در فعالیت های اقتصادی» بر مؤلفه «به کار گیری امکانات توسط مردم اعم از امکانات مالی، ابتکار، مدیریت و نیروی کار» دارد. همچنین مؤلفه «به کار گیری امکانات توسط مردم اعم از امکانات مالی، ابتکار، مدیریت و نیروی کار» از بالاترین اولویت برخوردار بوده و لازم است در سیاست گذاری ها در رتبه اول جهت تأکید و توجه قرار گیرد.
۲۴۲.

طراحی و تبیین الگوی توسعه کارآفرینی در فضای مجازی ایران با تاکید بر سیاست های اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اکوسیستم کارآفرینی فضای مجازی نظریه داده بنیاد اقتصاد مقاومتی اقتصاد دیجیتال استارتاپ

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۵۷۱
پس از فرمایشات رهبر معظم انقلاب، توجهات پیرامون رعایت اصول اقتصاد مقاومتی و تلاش به منظور اجرای آن بیش ازپیش برقرارشده و آن را به عنوان برونرفت از مشکلات اقتصادی کنونی کشور میدانند. اینست که در مرحله نخست میبایست کارآفرینی فضای مجازی رونق گیرد.  از طرفی شکل گیری و رشد بنگاه های کارآفرینی در طول مدت زمان بسیار کوتاه تری نسبت به رشد سایر بنگاه ها در صنایع دیگر اتفاق افتاده است. این رشد سریع این سوال را به وجود می آورد که چه اتفاقی در حوزه کارآفرینی فضای مجازی ایران رخ داد، تا این بنگاه ها این مسیر را تا به امروز طی کنند؟ در پاسخ به این سوال، این پژوهش در چارچوب رویکرد کیفی و با به کارگیری روش تحقیق داده بنیاد با رویکرد گلیزر انجام گرفته است. ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه های نیمه ساختاریافته با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 16 نفر از خبرگان، سیاست گذاران و فعالان این حوزه بوده است. با بررسی مفاهیم و طبقه بندی آنها، شش مرحله برای تبیین توسعه کارآفرینی فضای مجازی کشور ارائه شده است که این مراحل شامل سه دوره گذار و سه دوره شکل گیری، رشد و بلوغ است. به کمک این طبقه بندی و مراحل، مدل نهایی توسعه اکوسیستم کارآفرینی فضای مجازی کشور تبیین گردید.
۲۴۳.

شناسایی و اولویت بندی الزامات رقابتی راهبرد تولید برای صادرات در صنعت داروهای گیاهی (در راستای تحقق سیاست دهم اقتصاد مقاومتی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: راهبرد تولید برای صادرات داروهای گیاهی اقتصاد مقاومتی مزیت رقابتی تحلیل اهمیت عملکرد (IPA)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۵۰۶
وجود مشکلاتی همچون بی توجهی به مزیت های اقلیمی ایران در صنعت داروهای گیاهی، ظرفیت بالای بازاریابی و صادرات این محصولات باعث شده که پژوهش حاضر با دو هدف کشف الزامات رقابتی تولید برای صادرات در صنعت داروهای گیاهی و اولویت بندی آنها انجام شود. بنابراین مسئله این پژوهش از نوع اکتشافی-تبیینی است؛ برای دستیابی به اهداف روش شناسی پژوهش، رویکرد آمیخته و استراتژی آمیخته همگراست؛ به این ترتیب که داده های کیفی به منظور شناخت مقتضیات بومی و داده های کمی برای آزمون چارچوب مفهومی جهان شمول گردآوری می شوند. در رویکرد کیفی با انتخاب ۷ نفر از میان متخصصان صنعت داروهای گیاهی و در چارچوب استراتژی پژوهش عمومی کیفی و همچنین تحلیل مضمون، اولویت های رقابتی بر اساس فراوانی رتبه بندی شدند. در رویکرد کمی به دلیل ضرورت شناخت اهمیت الزامات از سوی خبرگان و همچنین میزان عملکرد صنعت داروهای گیاهی، از روش تحلیل اهمیت-عملکرد استفاده شد؛ بدین صورت که سؤالات مصاحبه بر اساس چارچوب مفهومی ادبیات موضوع احصاء و تعداد ۵۰ پرسشنامه در میان تولید کنندگان و مجریان این صنعت توزیع شد که ۱۹ پرسشنامه حاوی اطلاعات کامل برگشت داده شد و بر اساس مدل اهمیت عملکرد و در چارچوب استراتژی های چهارگانه این مدل الزامات رقابتی اولویت بندی شدند. نتایج حاصل از تفسیر داده های آمیخته همگرا نشان می دهد تولید قابل اطمینان و مجهز به استاندار ها و مجوز های بین المللی و قابلیت تطابق با ویژگی های مدنظر مشتری در صدر اولویت هایی است که پیشنهاد می شود متخصصان این صنعت برای ورود به بازارهای جهانی روی آن ها سرمایه گذاری کنند.
۲۴۴.

سنجش میزان پیچیدگی اقتصادی ایران، در راستای تحقق اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شاخص پیچیدگی اقتصادی اقتصاد دانش بنیان صادرات اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۶ تعداد دانلود : ۵۱۶
یکی از مهمترین راهکارها در جهت مبارزه اقتصادی و مقاومت اقتصادی در شرایط تحریم، روی آوردن به اقتصادی مبتنی بر دانش است. توجه به نقش دانش در اقتصاد و رشد اقتصادی موضوع مهمی است که در نظریات اقتصادی روی آن تاکید بسیاری شده است. اقتصاد دانشی، تاب آوری کشورها را در شرایط تحریم، و در مقابله و مواجهه با فشارهای اقتصادی و سیاسی به حداکثر ممکن بدل می سازد. برای اندازه گیری میزان دانش به کاررفته در تولیدات یک کشور، شاخص های مختلفی وجود دارد که یکی از ای ن ش اخص ه ا، ش اخص پیچیدگی اقتصادی می باشد. رویکرد پیچیدگی اقتصادی مبتنی بر این ایدئولوژی است که محصولات تولید شده در اقتص اد م ی توانن د مع رف میزان دانش و مهارت مورد نیاز جهت تولید آنها باشند و با این فرض که کشورها محصولی را تولید نمی کنن د مگ ر آنکه دانش و مهارت تولید آن را داشته باشند، سعی در محاسبه میزان انباشت دان ش و مه ارت نهفت ه در اقتص اد را خواهد داشت. در این مقاله ابتدا ضمن تبیین مفهوم اقتصاد مقاومتی، به شاخص پیچیدگی اقتصادی و نحوه محاسبه آن اشاره می گردد. سپس به بررسی وضعیت صادرات ایران و شرکای تجاری اش در فاصله سال های 2016- 1985 از منظر پیچیدگی اقتصادی می پردازیم. نتایج تحقیق نشان می دهد کشور ایران در مقایسه با شرکای تجاری خود، در زمینه پیچیدگی اقتصادی و به تبع آن اقتصاد مقاومتی، در جایگاه مناسبی قرار ندارد و تا رسیدن به جایگاه مطلوب فاصله زیادی دارد؛ که نیازمند توجه ویژه سیاست گذاران برای ارتقاء جایگاه ایران در این شاخص می باشد.
۲۴۵.

استراتژی بهره گیری از ساختارهای ارگانیک در پایگاه های مقاومت بسیج: آثار، دستاوردها و ارائه الگوی پیشنهادی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بسیج ساختار سازمانی ساختار مکانیکی ساختار ارگانیکی الگوی بهینه اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۴ تعداد دانلود : ۳۷۷
ساختار فعلی پایگاه های مقاومت بسیج که از یک الگوی مکانیکی بهره می گیرد، هرچند مزیت هایی را به همراه داشته است، اما دارای اشکالات متعدد و قابل توجهی است که فعالیت های این مجموعه را به طور قابل توجهی تحت تأثیر قرار داده است. از جمله ایرادات این ساختار می توان به پراکندگی واحدها در سطح افق، روابط دقیق و انعطاف ناپذیر، وظایف مشخص و ضعف در نوآوری، استاندارد بودن فعالیت ها و ناتوانی در ایجاد خلاقیت، سیستم تصمیم گیری متمرکز (از بالا به پایین)، ضعف در هویت بخشی، استفاده نکردن از نیروهای خبره در تصمیم گیری ها و همچنین عدم تعامل میان واحدهای زیرمجموعه اشاره کرد که دو رکن اصلی اهداف این مجموعه یعنی اثربخشی و بهره وری در فعالیت های مختلف را عمیقاً تحت تأثیر منفی خود قرار داده است. این تحقیق به دنبال آن است که دستاوردهای یک تحقیق تجربی و پژوهش عملی (اقدام پژوهی) در به کارگیری یکی از انواع ساختارهای ارگانیک در پایگاه مقاومت بسیج را موردبررسی قرار دهد و آثار آن را گزارش نماید تا از این طریق الگویی را برای رسیدن به اهداف ارائه نماید. مطالعات این پژوهش (شامل طراحی، پیاده سازی، پایش، ارزیابی و گزارش) که 3 سال زمان برده است، نشان می دهد که استفاده از یک ساختار ارگانیک با حفظ ساختار مکانیکی پیشین در پایگاه بسیج امکان پذیر است و سبب ایجاد خلاقیت، انعطاف پذیری، ایجاد نوآوری، تقسیم وظایف مبتنی بر اهداف، تصمیم گیری غیرمتمرکز (از پایین به بالا)، بهره گیری از نیروهای متخصص در تمامی امور و تعامل بسیار دقیق و منظم واحدهای زیرمجموعه شده است و آثار مثبت دیگری نیز به همراه داشته است.
۲۴۶.

شناسایی و اولویت بندی مولفه های خلق ارزش برای کارآفرینی در اقتصادمقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی اقتصاد مقاومتی کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی خلق ارزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۲ تعداد دانلود : ۷۱۵
زمینه و هدف: کارآفرینی تخریب خلاق و فرآیندی برای ارزش آفرینی و بستری برای رشد و تعالی جامعه انسانی می باشد. این پژوهش در زمینه مطالعات کارآفرینی در اقتصادمقاومتی و با هدف شناسایی و اولویت بندی مولفه های خلق ارزش برای کارآفرینی در اقتصادمقاومتی انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و از لحاظ روش، آمیخته است. در مرحله کیفی؛ ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه کیفی و عمیق با خبرگان بود. جامعه آماری شامل خبرگان کارآفرینی و اقتصادمقاومتی با حجم نمونه 25 نفر با نمونه گیری به روش هدفمند قضاوتی تا رسیدن به نقطه اشباع نظری بود. تجزیه و تحلیل یافته ها به روش نظریه داده بنیاد با رویکرد کلاسیک(گلیزری) انجام شد. در مرحله کمی؛ ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخت یافته و نمونه آماری تحقیق 384 نفر از کارآفرینان و فعالان اقتصادی کشور بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل سازی معادلات ساختاری و نرم افزارهایSPSS و Smart PLS انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد مولفه های خلق ارزش برای کارآفرینی در اقتصادمقاومتی شامل چهار مولفه به ترتیب اولویت:1. ایجاد بنگاه جدید(کسب و کارجدید) با شدت تاثیر 0/895، 2.خلق ثروت (ایجاد ثروت مولد) با شدت تاثیر 0/894، 3. توسعه کسب وکارها (ماندگاری کسب وکارها، گسترش کسب وکارها) با شدت تاثیر 0/892، 4. دستاورد جدید(تکنولوژی نوآورانه، محصول جدید) با شدت تاثیر 0/865؛ می باشند. نتیجه گیری: هدف غایی کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی، خلق ارزش است.
۲۴۷.

ارزیابی راهبردی نظامهای ارزی ایران در چارچوب اقتصاد مقاومتی (الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی نظام های ارزی ایران الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۵۹
ب ا توج ه ب ه هزینه های سنگینی که بحران های ارزی بر اقتصاد کشور تحمیل می کنند، طراح ی یک نظام ارزی ب ر اس اس شاخص های اقتصاد مقاومتی، لازم است در دستور کار سیاستگذاران اقتصادی کشور قرار گیرد. در این راستا این پژوهش با هدف ارائه سیاست های ارزی متناسب با اهداف و آرمانهای سیاست های اقتصاد مقاومتی، انجام شده است. به منظور دستیابی به این هدف، از الگوی تعادل عمومی پویای تصادفی(DSGE) استفاده شده است. در این الگو، کارگزاران اقتصادی شامل خانوارها، بنگاه ها، دولت – مقام پولی و بخش خارجی اقتصاد می باشند که نتایج تحت سه سناریوی نظام ارزی تثبیت-شده، شناور مستقل یا آزاد و شناور مدیریت شده با استفاده از پلتفرم DYNARE تحت نرم افزار متلب بررسی شده است. یافته های تجربی این تحقیق نشان می دهد در صورت ارجحیت بیشتر در مصرف کالاهای داخلی و وجود رژیم نرخ ارز شناور مستقل، مصرف و تورم نوسان کمتری خواهند داشت. بنابراین اگر مردم مطابق سیاست های اقتصاد مقاومتی به مصرف تولیدات داخلی تمایل بیشتری نشان دهند، رژیم ارزی شناور که در آن امکان نوسان نرخ ارز بیشتر است برای اقتصاد ایران در مقایسه با نظام ارزی ثابت و شناور مدیرت شده مناسب تر است.
۲۴۸.

تاثیر سیاستهای اقتصاد مقاومتی بر تجاری سازی محصولات دانش بنیان با استفاده از تحلیل ماتریس اهمیت – عملکرد(IPMA)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی تجاری سازی شرکتهای دانش بنیان مراکز رشد شمال کشور(گلستان و مازندران)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۴ تعداد دانلود : ۳۴۸
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی، اولویت بندی و طراحی الگوی شاخص های اقتصاد مقاومتی موثر بر تجاری سازی محصولات دانش بنیان در مراکز رشد شمال کشور(گلستان و مازندران) بوده، تحقیق از نظر هدف،کاربردی و از حیث روش تحقیق، از نوع آمیخته، جامعه آماری پژوهش در بخش کیفی شامل خبرگان دانشگاهی و مدیران و کارشناسان مرتبط در شرکت های دانش بنیان و در بخش کمی مدیران و مسئولان خبره ی شرکت های دانش بنیان می باشد. نمونه گیری در بخش کیفی هدفمند و در بخش کمی تصادفی طبقه ای بود. در بخش کیفی 13نفر در فرآیند مصاحبه و در بخش کمی با حجم جامعه 118 نفر، 97 نفر به عنوان نمونه مشارکت داشتند. ابزار جمع آوری داده ها شامل مصاحبه وپرسشنامه محقق ساخته بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری در بخش کیفی و در بخش کمی از تحلیل عاملی اکتشافی و تائیدی استفاده شد. الگوی طراحی شده با 7 شاخص در تجاری سازی و 5 شاخص در اقتصاد مقاومتی ارائه گردید. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه طراحی شده با 87 گویه(تجاری سازی51 گویه و اقتصاد مقاومتی 37 گویه)، جمع آوری و از طریق نرم افزارهایSPSS و PLS مورد تحلیل قرارگرفت. بر اساس نتایج رتبه بندی و اولویت بندی که بر اساس ماتریس تحلیل اهمیت- عملکرد (IPMA ) انجام شده، شاخص مدیریتی و اقتصادی هم از نظر اهمیت و هم از نظرعملکرد حائز رتبه اول شده است. همچنین با توجه به تایید شدن ضریب مسیر، آماره t و مقدار p-value ، شاخص های اقتصاد مقاومتی بر تجاری سازی، تاثیر معنی دار و مستقیم دارد
۲۴۹.

طراحی شبکه عوامل مؤثر بر عیوب ساختاری در تنظیم گری صندوق های بازنشستگی (در راستای تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی و بیانیه گام دوم انقلاب)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: بیانیه گام دوم انقلاب اقتصاد مقاومتی صندوق های بازنشستگی تنظیم گری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۸ تعداد دانلود : ۶۸۸
با توجه به بندهای 9، 16 و 19 سیاستهای کلی اقتصاد مقاومتی و محور اقتصاد در بیانیه ابلاغی گام دوم انقلاب توسط مقام معظم رهبری در این مقاله عوامل مؤثر بر عیوب ساختاری را در ساختار تنظیم گری صندوق های بازنشستگی به عنوان یک نهاد اقتصاد-اجتماعی کلیدی استخراج و شبکه-سازی شده اند. سوال اصلی(یا هدف اصلی): 1- عوامل کلیدی مؤثر بر عیوب ساختاری در تنظیم گری صندوق های بازنشستگی کشور چیست؟ 2- شبکه مضامین عوامل مؤثر بر عیوب ساختاری تنظیم گری در صندوق های بازنشستگی کشور چه الگویی دارد؟ روش پژوهش: مطالعه حاضر یک مطالعه آمیخته است که در آن روش تحلیل مضمون(TA) به عنوان یک روش کیفی و روش مدلسازی ساختاری-تفسیری (ISM) به عنوان یک روش تحقیق در عملیات نرم استفاده شده است و روش میک مک(MICMAC) نیز به عنوان یک روش مکمل به صورت Soft Link با ISM ترکیب شده است. از طریق TA عوامل کلیدی اثرگذار بر اصلاح ساختار تنظیم گری صندوق های بازنشستگی شناسایی و با دستیابی به شبکه مضامین مدل ارتباطی بین عوامل مؤثر با کمک ISM در شش سطح استخراج شد و در نهایت جهت سنجش قدرت نفوذ و وابستگی عوامل از روش میک مک استفاده شده است. یافته ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که لازم است جهت تحقق اهداف سیاستهای اقتصاد مقاومتی و رفع عیوب ساختاری در ساختار صندوق های بازنشستگی، لازم است مسئولیت تدبیر امور بین نسلی در حوزه بازنشستگی به یک ناظر مستقل و فراقوه ای بازنشستگی تفویض گردد که مسئولیت تنظیم گری این صندوقها را بر عهده داشته باشد.
۲۵۰.

مدیریت شهری با رویکرد اقتصاد مقاومتی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی تأمین مالی درآمدهای پایدار عوارض نوسازی مشارکت عمومی - خصوصی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۱ تعداد دانلود : ۳۳۹
فقدان کارایی شهرداری ها در جذب منابع قابل وصول و سیاست های مقطعی و موردی باعث وابستگی شهرداری ها به درآمدهای ناپایدار از جمله عوارض ساخت و ساز و فروش تراکم شده است و این عوامل مدیریت شهری را در رسیدن به توسعه پایدار شهری با چالش هایی مواجه کرده است. تکیه بیش از اندازه شهرداری ها به الگوی کنونی تأمین منابع درآمدی ناپایدار اقتصاد شهری را در برداشته است. در رویکرد نوین اقتصاد شهری، مباحث نوینی پا به عرصه تئوری و اجرا گذاشته است که هدف عمده آن ها، شناسایی سازوکارهای ارتقاء و بهبود منابع پایدار برای تأمین هزینه ها در حوزه مدیریت شهری می باشد. از این رو راه حل پیشنهادی این پژوهش دستیابی به الگوی پایدار درآمدی منطبق با رویکرد اقتصاد مقاومتی از جمله تسهیل و شفاف سازی در زمینه سرمایه گذاری بخش خصوصی، استفاده از ظرفیت های نهادهای مالی و توجه ویژه به عوارض نوسازی به عنوان منبع درآمدی مستمر و پایدار می باشد که ازجمله الزامات اقتصادی مقاومتی در حوزه مدیریت شهری است.
۲۵۱.

طراحی و تبیین مدل پایش ضد شکنندگی اقتصادی برای نیل به اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ضد شکنندگی اقتصادی اقتصاد مقاومتی دلفی فازی تحلیل مضمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۳۲۸
اقتصاد مقاومتی به عنوان الگوی اقتصاد مطلوب کشور، نیازمند دستیابی به ضدشکنندگی است. ضد شکنندگی اقتصادی به مواردی اطلاق می شود که یک اقتصاد آسیب پذیر یا شکننده باید به اجرا بگذارد تا آسیب پذیری آن کاهش یابد؛ درواقع منابع و ظرفیت ها طوری تنظیم و جایابی شوند که احتمال ضربه به آنها به حداقل برسد و بتوان عواید مثبتی نیز به دست آورد. به رغم مشکلات متعدد اقتصاد کشورمان، تاکنون مجموعه شاخص مدونی برای رصد و پایش میزان ضدشکنندگی اقتصاد ایران طراحی نشده است. بدین منظور پژوهش حاضر به استخراج و تبیین ابعاد و شاخص های ضد شکنندگی اقتصادی برای نیل به اقتصاد مقاومتی با استفاده از روش دلفی فازی و تحلیل مضمون پرداخته است. در این راستا، نخست ادبیات مرتبط با ضدشکنندگی اقتصادی مورد تحلیل مضمون و داده کاوی قرار گرفت و سپس ابعاد کلیدی اولیه ضدشکنندگی و مؤلفه های هر یک از این ابعاد استخراج شد. در ادامه از طریق خبره سنجی 21 نفر از خبرگان این حوزه و بکارگیری تکنیک دلفی فازی، این چارچوب نهایی شد. بدین ترتیب مدل پایش ضدشکنندگی اقتصادی مشتمل بر 3 بُعد شامل اقتصادی، اجتماعی و سیاسی همراه با 35 شاخص ارائه شد. در پایان نیز هر کدام از ابعاد و مؤلفه های ضدشکنندگی تعریف و بررسی شدند. این شاخص های ضدشکنندگی می توانند برای تعریف خط مشی ها در جهت شناخت عملکرد هر بخش، کمک کننده باشند.
۲۵۲.

تبیین آسیب های اجرای عقود بانکی در کشور؛ رهیافتی برای تحقق اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی عقود بانکی آسیب شناسی الگوسازی ساختاری تفسیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۷ تعداد دانلود : ۲۹۴
بکارگیری صحیح و کارآمد عقود در نظام بانکی، مستلزم بازنگری همه جانبه و جامع در ابعاد فقهی، قانونی، اقتصادی و مالی است. در پژوهش حاضر با روش توصیفی و اکتشافی با ابزار مصاحبه با خبرگان و پیمایش متون، ابعاد ابهام و اشکال عقود بانکی مطالعه موردی؛ عقد مضاربه استنباط شده و با تکنیک مدلسازی ساختاریتفسیری ISM، تجزیه و تحلیل و در نهایت ارتباط و توالی ابعاد و مؤلفه های ایجاد آسیب و ابهام بدست آمده و بصورت یکپارچه مورد تحلیل قرار گرفته است. طبیعی است تحقق اقتصاد مقاومتی متکی بر تولید در جامعه مستلزم تخصیص صحیح و واقعی منابع در اقتصاد کشور می باشد که هدف عقود بانکداری اسلامی نیز التزام نسبت به این موضوع بوده است. نتایج مطالعه حاکی از آنست که «ضعف و نارسایی مقررات و دستورالعمل ها»، «سیاست های پولی و اقتصادی دولت و بانک مرکزی»، «آگاهی کارکنان و مشتریان بانک نسبت به عقود بانکی» و «توجه به ریسک های عقود بانکی قبل از تخصیص» در اولویت اول جهت اجرای صحیح قراردادهای شبکه بانکی می باشد. بینش حاصل از این تحقیق، به سیاست گذاران و برنامه ریزان در طرح ریزی و اجرای عقود در نظام بانکی در جهت تحقق اقتصاد مقاومتی کمک شایانی می کند.
۲۵۳.

نقش حسابداران در پیاده سازی اقتصاد مقاومتی

تعداد بازدید : ۴۱۳۶ تعداد دانلود : ۸۱۶
اقتصاد مقاومتی اصطلاحی است که در سال 1389 اولین بار از سوی مقام معظم رهبری در دیدار با جمعی ازکارآفرینان کشور مطرح شد. اقتصاد مقاومتی در حقیقت اقتصادی را ترسیم می کند که توانایی مقابله با شوک های وارد شده بر اقتصاد را دارد. در پیاده سازی اقتصاد مقاومتی، شفاف سازی، ثبات و سلامت اداری و مالی و به دنبال آن مبارزه با فساد و تقلب همواره باید انجام شود که در این راستا افراد حوزه حسابداری نقش مهمی ایفا می کنند؛ زیرا دانش، تخصص و تحصیلات مرتبط را برای ثبات و سلامت مالی و مبارزه با فساد، تقلب و پولشویی در شفافیت گزارشگری مالی و حسابداری مالی و صرفه جویی هزینه ها در حسابداری مدیریت دارا هستند. جهت رسیدن به شرایط مطلوب در این زمینه وضع حسابداری و گزارشگری مالی شرکت ها برای افشای اطلاعات اقلام مندرج در صورت های مالی تقویت و قوانین و مقررات الزام آوری جهت ضمانت اجرای آنها و توجه به اخلاقیات در حسابداری ضروری خواهد بود. از اینرو این مقاله پس از تبیین اقتصاد مقاومتی، چگونگی تاثیرگذاری فعالیت های حسابداران در تحقق سیاست های مذکور، مشکلات و موانع موجود بر سر راه را به بحث گذاشته است و در نهایت راهکارهای پیشنهادی از سوی صاحب نظران حرفه را بیان می دارد.
۲۵۴.

ارائه نهاد پیشنهادی برای ساماندهی و عملیاتی کردن سیاست مالیاتی زکات در کشور

تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۲۵۳
بررسی اجمالی متن سیاست ها و بندهای مطرح شده در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی، نشان می دهد که سیاست هفدهم به بخش مالیات و کارآرایی آن و درواقع تقویت نظام مالیاتی می پردازد؛ به گونه ای که بتواند بخش درخور توجهی از نیازمندی های بودجه ای دولت و کشور را تأمین کند. در این بین، زکات به عنوان یکی از مهم ترین منابع مالی دولت اسلامی، با مشکلات و چالش های فراوانی ازجمله عدم به روزرسانی پایه مالیاتی، دستگاه های موازی متولی، بار مالیاتی مضاعف بر دوش مؤدیان مالیاتی، عدم شفافیت اطلاعاتی، نبود بانک جامع و نظام یک پارچه مالیاتی روبه روست. تعیین متولی و مسئول ساماندهی امور زکات می تواند یکی از پیشنهادهای ارائه شده در راستای کاهش و برطرف ساختن آسیب های بیان شده باشد. براین اساس در این نوشتار ضمن بررسی برخی نظرات مختلف فقهای امامیه درباره این موضوع، به روش توصیفی – تحلیلی و از طریق گردآوری اطلاعات اسنادی- کتابخانه ای، چنین نتیجه گیری می شود که اولاً متولی زکات در دوران حضور و غیبت ولی امر در جامعه اسلامی متفاوت است؛ ثانیاًً بر مبنای همین تفاوت در دوران حضور ایشان، قدرمتیقن نظرات فقها این است که در صورت درخواست امام، پرداخت به ایشان واجب است و لذا بر اساس نظر بیشتر ایشان، متولی آن در این دوران امام جامعه است؛ ثالثاًً در دوران غیبت امام، فقها در تعیین متولی اختلاف نظر دارند و از جمله مواردی که به عنوان متولی ذکر شده اند، عبارت است از فرد زکات دهنده، فقهای امین و تفصیل بین این دو گروه. در پایان پس از بررسی و تبیین نظرات بیان شده و نیز شرایط وضعیت موجود در جامعه اسلامی در عصر کنونی، این نظر تقویت می شود که متولی دریافت زکات در دوران حکومت اسلامی، امام جامعه است و براین اساس پرداخت زکات به فقهای امین شیعه، آن گونه که در دوران کنونی (و با حضور امام در جامعه) انجام می گیرد، وجهی ندارد و این سازوکار تنها نظر تعدادی از فقها آن هم برای دوران فقدان حکومت است؛ لذا این سازوکار باید تغییر کند و زکات به متولی اصلی اش داده شود تا بتواند بر اساس شناسایی و آگاهی کامل تر خود نسبت به مواضع مصرف، آن را در جامعه اسلامی هزینه و مصرف کند.
۲۵۵.

مدل و روش بررسی تأثیر توسعه اجتماعی بر رشد و تحقق اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: توسعه اجتماعی اقتصاد مقاومتی رشد اقتصادی شبکه عصبی مصنوعی شاخص های توسعه اجتماعی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۹ تعداد دانلود : ۴۴۴
رابطه توسعه اجتماعی و اقتصاد مقاومتی، موضوعی دوسویه است. اما در یک ساده سازی برای بررسی بهتر این رابطه فرض بر این گذاشته شده است که توسعه اجتماعی برپایه مبانی اسلامی، مسیر تحقق اقتصاد مقاومتی است. بر اساس این فرض، این مقاله به دنبال الگاریتم، مدل و روش بررسی مسیرهای این تأثیرگذاری است. ازاین رو، پس از بررسی ادبیات نظری تحقیق، به مؤلفه های مدل پرداخته شده و با تجمیع آنها، مدل بررسی به دست آمده است. یافته های پژوهش حاکی از این است که، مدل به دست آمده دارای چهار متغیر ورودی، یک متغیر خروجی و سه لایه پنهان است. در لایه پنهان اول، ده گره، در لایه پنهان دوم، شش گره و در لایه پنهان سوم، دو گره وجود دارد. از آنجا که مدل با شش ورودی به دست آمده است. روش بررسی آن روش شبکه عصبی مصنوعی شناخته شد که هم قدرت بررسی همزمان ورودی های متعدد را دارد، و هم قدرت پیش بینی احتمالات دیگر که در تحقیق دیگر باید به آن پرداخته شود را دارا می باشد.
۲۵۶.

اقتصاد سیاسی و اقتصاد مقاومتی؛ مقایسه تحریم های اقتصادی در دو دهه 1330 و 1390(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی اقتصاد سیاسی تحریم اقتصادی ایران انگلیس و آمریکا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۷ تعداد دانلود : ۴۸۱
تحریم اقتصادی غرب علیه ایران، سابقه تاریخی دارد. البته پس از انقلاب اسلامی بر شدت آن افزوده شد. (تاریخچه) مقایسه نکردن روشمند دو پدیده بزرگ تحریم اقتصادی پیش و پس از انقلاب اسلامی،کاستی ها و برجستگی های اقتصاد سیاسی و مقاومتی را مبهم گذاشته است. (مسئله) با این وصف، درباره هر یک از آن دو، آثاری جداگانه تألیف شده است، اما پژوهشی برای مقایسه آنها وجود ندارد. (پیشینه) بنابراین، مقاله حاضر در پی پاسخ این پرسش است که مقایسه اقتصاد سیاسی دهه 1330 و اقتصاد مقاومتی دهه 1390 کاربرد کدامیک را در تحریم های اقتصادی غرب کارا می سازد؟" (سؤال) دولت مصدق برای گذار از تحریم های اقتصادی، بیشتر به بیرون از مرزهای ملی دل بست، اما نظام ج. ا. ا. با تکیه بر ظرفیت های درونی، راهی برای بیرون رفت از تحریم ها و قوت های اقتصادی می جوید. (فرضیه) مقاله قصد دارد بهترین شیوه را برای مرحله گذار از تحریم اقتصادی پیشنهاد کند. (هدف) دستیابی به عناصر و شاخص ها ونیز خصایص این دو گفتمان و تجزیه وتحلیل آنها با استفاده از شیوه مقایسه ای، کارایی و ناکارایی این دوگفتمان را روشن می سازد. (روش) تأثیر آموزه های دینی، انقلابی و عرضه رهنمودهای سیاسی ازسوی رهبران مذهبی درکارایی مقاومت دربرابر تحریم نظام سلطه و پیشرفت کشور و ناکامی دشمن، از دستاوردهای این مقاله است. (یافته)
۲۵۷.

مهم ترین راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی بر اساس آموزه های قرآن

کلیدواژه‌ها: اقتصاد مقاومتی راهبردهای نظری جامعیت دین عدالت احساس مسئولیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۵ تعداد دانلود : ۳۶۹
نظریه اقتصاد مقاومتی برای استحکام زیربناهای اقتصاد ملی در راستای استقلال و رشد همه جانبه و مصونیت کشور در برابر بلایا، حوادث طبیعی، تحریم ها و تهدیدهای دشمنان، از سوی مقام معظم رهبری ارائه شده است تا جامعه اسلامی افزون بر مقابله با اقدامات خصمانه اقتصادی نظام سلطه، در تأمین نیازها، توسعه اقتصادی و تأمین رفاه خود، احساس امنیت و عزت مداری کند. مقاله حاضر در مقام پاسخگویی به این سؤال است که آیا می توان از آموزه های قرآن و روایات، راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی را استنباط کرد. در این نوشتار مهم ترین مؤلفه های تأثیرگذار راهبردهای نظری اقتصاد مقاومتی که عبارت اند از اعتقاد به جامعیت دین، وجود دشمن و لزوم مقابله با آن، عدالت، احساس مسئولیت، اعتماد به نفس و منابع انسانی، با روش تحلیلی و استنادی بررسی شده اند.
۲۵۸.

شناسایی و اولویت بندی مولفه های دیپلماسی برای کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کارآفرینی اقتصاد مقاومتی کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی دیپلماسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۴ تعداد دانلود : ۳۹۲
زمینه و هدف: کارآفرینی در سطح بین الملل پُلی برای پیوند ملت ها برای ارزش آفرینی و بستری برای رشد و تعالی جامعه انسانی در راستای خدایی شدن می باشد. این پژوهش در زمینه مطالعات کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی و با هدف شناسایی و اولویت بندی مولفه های دیپلماسی برای کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش کاربردی و از لحاظ روش، آمیخته است. در مرحله کیفی؛ ابزار جمع آوری داده ها مصاحبه کیفی و عمیق با خبرگان بود. جامعه آماری شامل خبرگان کارآفرینی و اقتصادمقاومتی با حجم نمونه 25 نفر با نمونه گیری به روش هدفمند قضاوتی تا رسیدن به نقطه اشباع نظری بود. تجزیه و تحلیل یافته ها به روش نظریه داده بنیاد با رویکرد کلاسیک(گلیزری) انجام شد. در مرحله کمی؛ ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخت یافته و نمونه آماری تحقیق 384 نفر از کارآفرینان و فعالان اقتصادی کشور بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از مدل-سازی معادلات ساختاری و نرم افزارهایSPSS و Smart PLS انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد دیپلماسی بر ظهور و عملکرد کارآفرینی در اقتصاد مقاومتی تاثیر دارد و شامل چهار مولفه به ترتیب اولویت: 1. دیپلماسی تحریم شکنی با شدت تاثیر 0/840، 2. دیپلماسی اقتصادی با شدت تاثیر 0/764، 3. دیپلماسی علم و فناوری با شدت تاثیر 0/760، 4. دیپلماسی فرهنگی با شدت تاثیر 0/744؛ می باشند. نتیجه گیری: دیپلماسی کارآفرینی اقتصاد مقاومتی تامین منافع ملی با استفاده از گستره ای از ابزارها و مولفه-های: تحریم شکنی، اقتصادی، علم و فناوری و فرهنگی است که می تواند بیشترین رشد و شکوفایی را برای کارآفرینی کشور به ارمغان آورد.
۲۵۹.

نحوه تبدیل دانش و دستاوردهای دانشگاهی به خروجی های فناورانه و ثروت در چهارچوب اقتصاد مقاومتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پژوهش های دانشگاهی تولید علم دانش و ثروت نوآوری خروجی های فناورانه اقتصاد مقاومتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۵۵
میزان تولید دانش و نوآوری های علمی رابطه مستقیمی با توسعه یافتگی جوامع دارد. دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی که بتوانند محصولات دانشی و یافته های علمی خود را دریک فرآیند منطقی به ثروت تبدیل کنند و منابع مورد نیاز خود را تامین نمایند می توانند در رشد و توسعه جامعه سهم داشته باشند. این موضوع در سیاست های کلی اقتصاد مقاومتی به عنوان یک الگوی بومی توسعه، دارای جایگاه ویژه ای می باشد. از جمله شاخصه های اقتصاد مقاومتی تقویت تعامل بین پنج حلقه تحقیق، آموزش، ترویج، اجرا و بهره برداران و تقویت بنیان تولید علم و فناوری می باشد. سوال اصلی پژوهش این است که در راستای دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی چگونه می توان دستاوردهای دانشگاهی را به ثروت تبدیل نمود؟ برای جمع آوری داده ها در پژوهش حاضر از مطالعات کتابخانه ای و تکنیک گروه توافق استفاده شده است. نمونه گیری به صورت غیراحتمالی هدفمند با تکنیک گلوله برفی انجام شده است. در راستای پاسخ به سوال اصلی پژوهش، پس از بررسی کارکردهای اصلی نهادهای میانجی در رابطه ی صنعت و دانشگاه، مشخص شد این کارکردها توسط سه نهاد میانجی یعنی پارک های علم و فناوری، مراکز رشد و کانون های هماهنگی دانش، صنعت و بازار به طور فراگیر و کامل انجام نمی شود. به طور مشخص کارکرد واسطه گری و تسهیل ارتباطات طرفین عرضه و تقاضا و همچنین تأمین منابع مالی لازم در صنعت، تا حدودی دچار اختلال است. برای رفع این کاستی و اختلال پیشنهاد شده است، نقش بازار در تحلیل روابط صنعت و دانشگاه به عنوان یک نهاد میانجی مورد توجه قرار گیرد
۲۶۰.

مقایسه تطبیقی مبانی توسعه (اقتصادی) در دولت یازدهم و نسبت آن با الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت

کلیدواژه‌ها: دولت یازدهم مبانی توسعه الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت اقتصاد مقاومتی اقتصاد برونگرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۹ تعداد دانلود : ۵۵۲
توسعه در لغت به معنای رشد تدریجی در جهت پیشرفته ترشدن، قدرتمندترشدن و حتی بزرگترشدن است.  به طور کلی توسعه جریانی است که در خود تجدید سازمان و سمت گیری متفاوت کل نظام اقتصادی اجتماعی را به همراه دارد. توسعه علاوه بر اینکه بهبود میزان تولید و درآمد را دربردارد، شامل دگرگونیهای اساسی در ساختهای نهادی، اجتماعی اداری و همچنین ایستارها و دیدگاه های عمومی مردم است. مفهوم توسعه تاریخ تحولات متفاوتی را در جوامع گوناگون داشته است؛ اما عمده نظریات کاربردی توسعه محصول پس از جنگ جهانی دوم است و بسیاری از تجویزها در این دوره به عنوان رویکرد توسعه در کشورهای مختلف به عنوان مسیر و برنامه توسعه برگزیده شد. ایران معاصر هم از تحولات نظری و کاربردی مفاهیم توسعه به دور نبوده است و در دوره های مختلف تاریخی، همچون دوره پیش از انقلاب و پس از آن کم و بیش از تحولات جهانی مفهوم توسعه تأثیر پذیرفته است. پس از انقلاب نیز دولتهای مختلف هر کدام بنا به مشی سیاسی خود، رویکردهای متفاوتی را در حوزه توسعه دنبال کردند. در کنار الگوهای توسعه غیر بومی، درطول دهه اخیر، الگوهای توسعه بومی (الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و اقتصاد مقاومتی) به عنوان جایگزین توسعه نیز شکل گرفته اند که در صورت تئوریزه شدن و انسجام نظری می تواند راهگشای بسیاری از مسائل در این حوزه باشد. هدف اصلی پژوهش این است که ابتدا ضمن بررسی مبانی نظری دولت یازدهم و سیاستهای آن در موضوعات مختلف، ارتباط و نسبت این سیاستها و مبانی را با الگوهای توسعه بومی در چارچوب شاخصهای مختلف ارزیابی کنیم. روش پژوهش پیش رو، نیز توصیفی تحلیلی در چارچوب الگوی مداخله اسنادی و کتابخانه ای است. یافته های پژوهش بیانگر آن است که گفتمان توسعه در دولت یازدهم در طیفی از عدم نسبت تا نسبت نزدیک و نسبی در ارتباط با الگوی اسلامی ایرانی قرار دارد.