مطالب مرتبط با کلیدواژه

شناختی


۲۱.

تحلیل شناختی مفهوم «آیه» در تفسیر تسنیم (با بررسی موردی پدیده های طبیعی)

نویسنده:
منبع: علوم قرآن و تفسیر معارج سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلیدواژه‌ها: آیه شناختی مفهوم سازی پدیده های طبیعی تسنیم

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفهوم شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات موارد دیگر کتاب شناسی تفسیر
تعداد بازدید : ۱۶۶۳ تعداد دانلود : ۱۳۹۰
زبان شناسی شناختیْ رویکردی در مطالعه زبان است که به بررسی رابطه زبان انسان و ذهن او می پردازد و بر این اصل استوار است که زبان، نوع اندیشه و ویژگی های ذهن گوینده را بازتاب می دهد. این دانش مطالعه زبان را به معنای مطالعه الگوهای مفهوم سازی درنظر می گیرد تا ساختار افکار ذهن گوینده مشخص شود. بررسی آیات قرآن با نظریات شناختی و درک مفهوم سازی های آن در موقعیت های مختلف، ابزار تحلیلی مناسبی را در اختیار مفسر برای فهم بهتر مقصود خداوند قرار می دهد. این پژوهش، اشاره ها و تحلیل های آیت الله جوادی آملی را در تفسیر تسنیم درباره مفهوم آیه در بخش های مرتبط با پدیده های طبیعی، ازنظر شناختی بررسی و برای یافتن مفهوم سازی های این پدیده ها، از زاویه ای نو در تفسیر تسنیم کنکاش می کند. مفسر تسنیم در لابه لای مباحث تفسیری، به نظریات شناختی همانند استعاره مفهومی و پنجره های علّی اشاره می کند و نتایج تفسیر خویش را با مفهوم سازی های آیه عرضه می کند.
۲۲.

هم سنجی اثربخشی مداخله شناختی- رفتاری با معنا درمانی بر بی رمقی زناشویی، رضایت زناشویی و بی آلایشی زوجین

نویسنده:
منبع: آسیب شناسی، مشاوره و غنی سازی خانواده سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۶) 81-102

کلیدواژه‌ها: بی رمقی زناشویی بی آلایشی معنا شناختی رفتاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۴۰۳
پایداری و سلامت رابطه میان زن و شوهر بر سلامت خانواده مؤثر است و رابطه زناشویی بنیاد محوری نظام خانواده است. هدف پژوهش، هم سنجی اثربخشی درمان شناختی-رفتاری و معنا درمانی بر بی رمقی زناشویی، رضایت زناشویی و بی آلایشی زوجین بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس-آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری زوجین مراجعه کننده به مراکز مشاوره «سنجش و دانش» و «روزنه امید رشت»، سال 1395 بودند. 48 نفر به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (هر گروه 16 نفر) و یک گروه گواه (16 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش، هشت نشست درمانی را به صورت هفتگی برای زمانی برابر 70 دقیقه (معنا درمانی) و 90 دقیقه (شناختی-رفتاری) دریافت کردند. ابزارهای مورداستفاده پرسشنامه رضایت زناشویی کانزاس (1986)، پرسشنامه بی رمقی زناشویی پاینز (1996) و سنجه بی آلایشی زناشویی واکر و تامسون (1983) بود. یافته های برآمده از آزمون تحلیل کوواریانس نشان داد رویکردهای درمانی روی بی رمقی زناشویی و مؤلفه های آن (01/0  P،55/18 F=)، رضایت زناشویی (01/0  P،28/7 F=) و بی آلایشی زناشویی (01/0  P،17/14 F=) تأثیر دارد. برآیندهای تحلیل آزمون تعقیبی نشانگر این است که تفاوت معنی داری میان دو گروه معنا درمانی و شناختی رفتاری در خرده مؤلفه های خستگی هیجانی و روانی (1/1d=-،57/2-d=، 05/0P>) وجود ندارد. میانگین بی رمقی زناشویی و خستگی جسمی (05/0  P، 98/5-d=،96/8-d=)، در میان دو گروه معنا درمانی و شناختی-رفتاری تفاوت معنی داری مشاهده شد. فراخور برآیندها، دو رویکرد از راه به کارگیری فن های بازسازی شناختی و معنا بخشی، تغییراتی در بی رمقی و رضایت و بی آلایشی زناشویی ایجاد کردند میان اثربخشی این دو روش درمانی تفاوت معنیداری وجود نداشت. ازاین رو برآیند این پژوهش، حمایتی تجربی برای هر دو درمان در راستای بهبود رابطه زناشویی فراهم می کند.
۲۳.

ارزیابی ارتباط ابعاد سرمایه اجتماعی با آوای سازمانی در بین کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

نویسنده:
منبع: پژوهش های رهبری و مدیریت آموزشی سال دوم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی شناختی ارتباطی ساختاری آوای سازمانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۷۵ تعداد دانلود : ۵۷۰
این پژوهش با هدف ارزیابی ارتباط ابعاد سرمایه اجتماعی و آوای سازمانی در بین کارکنان دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 96- 95 انجام پذیرفت. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بوده است. نمونه این پژوهش شامل 186 نفر از کارکنان دانشگاه علوم پزشکی که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب با حجم دانشکده ها انتخاب شدند. ابزار گرداوری اطلاعات پژوهش پرسشنامه استاندارد سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1997) و آوای سازمانی کاتارین هامس (2012) بود. روایی ابزار به صورت محتوایی مورد تأیید متخصصان و پایایی آن با روش ضریب آلفای کرونباخ سرمایه اجتماعی (95/0)، آوای سازمانی (96/0) تعیین و تأیید شد. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss V. 21 از طریق آزمون همبستگی پیرسون انجام پذیرفت. نتایج نشان داد که در سطح خطای 5 درصد بین ابعاد سرمایه اجتماعی با آوای سازمانی در دانشگاه علوم پزشکی رابطه ی مثبت و معناداری وجود دارد (001/0P≤). همچنین بر اساس مدل رگرسیون ابعاد سرمایه اجتماعی تأثیر معنی داری بر روی آوای سازمانی داشت و بیشترین میزان پیش بینی آوای سازمانی مربوط به بعد شناختی سرمایه اجتماعی بود (48/0= R 2).
۲۴.

الگوی انطباق های ریشه شناختی واژگان و استعاره های مفهومی در حوزة عواطف با رویکرد شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و زبان شناسی دوره سیزدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲۶ 69-88

کلیدواژه‌ها: شناختی استعارة مفهومی نام نگاشت پیکره تحولات ریشه شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۵ تعداد دانلود : ۶۹۳
پژوهش حاضر بر این فرض استوار است که مفاهیم عاطفی ای که در نگاشت های استعاری مشابهت نشان می دهند، در حوزة واژگان، در تحولات ریشه شناختی نیز مشابهت نشان خواهند داد. برای ارزیابی این مسئله، پایگاه داده های زبان فارسی معاصر با کلیدواژه های برابری از حوزه های مفهومی ترس و خشم جستجو شد. 899 عبارت استعاری مربوط به مفهوم سازی استعاری خشم و 600 عبارت استعاری مربوط به مفهوم سازی استعاری ترس به دست آمد. با استخراج و مقایسة نام نگاشت های این دو حوزة عاطفی 17 نام نگاشت مشترک به دست آمد. سپس داده های تحولات ریشه شناختی، در بیش از بیست و پنج زبان، در این دو حوزة عاطفی مورد بررسی قرار گرفت و مشخص شد که پیوندهای ریشه شناختیِ روشنی بین واژه های این دو حوزة عاطفی وجود دارد. براساس آنچه گفته شد، می توان نتیجه گرفت که استعاره های مفهومی و فرایندهای ریشه شناختی میان برخی حوزه های عاطفی، تابع الگوهای انطباقی هستند. البته، چنین الگوی انطباقی ای فقط منحصر به دو حوزة ترس و خشم نیست، بلکه پیش بینی می شود که بتوان چنین الگوهایی را میان دیگر حوزه های عاطفی نیز یافت.
۲۵.

مقایسه ی فعالیت سازماندهی ادراکی رورشاخ در افراد مبتلا به اختلال ملال جنسیتی و افراد غیرمبتلا

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال سوم زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۱۱) 48-60

کلیدواژه‌ها: اختلال ملال جنسیتی شناختی رورشاخ نظام جامع اکسنر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۴۷۶
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، تعیین تفاوت نتایج مربوط به نمرات سازماندهی ذهنی-شناختی در افراد مبتلا به اختلال ملال جنسیتی با افراد غیرمبتلا با استفاده از آزمون رورشاخ بوده است. روش بررسی : به این منظور 28 بیمار مبتلا به اختلال ملال جنسیتی و 28 آزمودنی غیرمبتلا، به روش نمونه گیری در دسترس، با توجه به همتاسازی ویژگی های جمعیت شناختی تا حد ممکن، انتخاب شدند. آزمودنی ها با استفاده از آزمون رورشاخ، منطبق با نظام جامع اکسنر، به شکل انفرادی، مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد بین افراد مبتلا به اختلال ملال جنسیتی و افراد غیرمبتلا در متغیرهای Zf, Zsum , تفاوت معنادار وجود داشت. نتیجه گیری : نتایج حاکی از این بوده که هر دو متغیر در افراد مبتلا نسبت به افراد غیر مبتلا میزان کمتری را نشان داده اند. بحث: نتایج حاصل می تواند بیانگر نوعی محدودیت ذهنی یا بی میلی نسبت به پیچیدگی میدان محرک ها باشد. به نظر می رسد افراد غیرمبتلا به اختلال ملال جنسیتی در مقایسه با افراد مبتلا میزان تلاش شناختی بیشتری در سازمان دهی به شرایط و محرک های محیطی از خود نشان می دهند که در نهایت منجر به عمل موفق تر و کارآمدتر و در نهایت سازگاری بهتر می شود.
۲۶.

بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی سازمانی و وجدان کاری در بین کارکنان بانک مسکن شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال دوازدهم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 199-220

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی شناختی ارتباطی ساختاری وجدان کاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷ تعداد دانلود : ۳۹۶
توجه به مفهوم وجدان کاری در سازمان ها در حقیقت نگاهی اخلاقی و انسانی به مقوله کار و سازمان است؛ زیرا اخلاق در رفتار حرفه ای منجر به ایجاد تعهد نسبت به انجام وظایف محوله به بهترین شکل و بدون کنترل خارجی و در پی آن بهبود نتایج کار، می شود. به همین منظور هدف اساسی این پژوهش بررسی ارتباط بین سرمایه اجتماعی سازمانی و وجدان کاری در بین کارکنان است.جامعه آماری تحقیق شامل کلیه کارکنان بانک مسکن شهر تهران است که بر اساس فرمول کوکران به تعداد 368 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. روش تحقیق به لحاظ هدف کاربردی است و از نظر ماهیت و روش توصیفی از نوع پیمایشی است. برای جمع آوری اطلاعات، ازپرسشنامه استاندارد استفاده شد.روایی ابزار سنجش از نوع صوری محتوایی انجام شد، پایایی پرسشنامه نیز با روش آلفای کرونباخ تعیین گردید.یافته ها نشان داد بین ابعاد مختلف سرمایه اجتماعی سازمانی یعنی شناختی (44/0)، ارتباطی (42/0)، و ساختاری (35/0) با وجدان کاری کارکنان بانک مسکن ارتباط مثبت و معنادار وجود داشت؛ بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. بر اساس نتایج رگرسیون، همبستگی چندگانه متغیرهای پیش بین با وجدان کاری نسبتاً قوی (R=0.60) است. همچنین سه بعد سرمایه اجتماعی توانسته اند به میزان 36/0 تغییرات متغیر وجدان کاری را تحت تاثیر قرار دهند (R2=0.36).
۲۷.

تأثیر تمرینات ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی بر عملکرد شناختی و اجتماعی کودکان مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی 12-9 ساله(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی بهار ۱۳۹۷ شماره ۳۱ 177 - 194

کلیدواژه‌ها: اختلال هماهنگی رشدی تمرینات عملکرد اجتماعی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۵ تعداد دانلود : ۴۵۷
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر تمرینات ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی بر عملکرد اجتماعی و شناختی کودکان نه تا 12 ساله مبتلا به اختلال هماهنگی رشدی انجام گرفت و بدین منظور، 40 نفر از دانش آموزان پسر نه تا 12 ساله از مدارس ابتدایی مشهد انتخاب شدند. تشخیص اختلال هماهنگی رشدی با استفاده از پرسش نامه دی. سی. دی. کیو و آزمون ام. اَی. بی. سی2 و مصاحبه بالینی و تأیید روان پزشک صورت گرفت. شرکت کنندگان به چهار گروه (کنترل، انفرادی، گروهی و مشارکتی که از دو زیرگروه تشکیل شده بود) تقسیم شدند. گروه ها ، تمرینات منتخب را به مدت 24 جلسه و هر جلسه 60 دقیقه انجام دادند. آزمودنی ها قبل و بعد از تمرینات به وسیله آزمون های ام. اَی. بی. سی2 ، وایلند و آدمک گودیناف ارزیابی شدند و تحلیل داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چندمتغیره صورت گرفت. نتایج نشان داد تمرینات ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی بر اختلال هماهنگی رشدی و عملکرد شناختی کودکان تأثیر معنا داری دارد ( P<0.05 ) ؛ اما بر عملکرد اجتماعی کودکان تأثیر معناداری ندارد ( P<0.05 ). بنابراین، برنامه های تمرینی ویژه انفرادی، گروهی و مشارکتی به بهبود اختلال هماهنگی رشدی و عملکرد شناختی در کودکان دی. سی. دی کمک می کند.
۲۸.

فراتحلیل مقایسه اثربخشی درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، درمان شناختی-رفتاری و درمان های موج سوم رفتاری در اختلال وسواسی-اجباری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۲ زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۴۸)

کلیدواژه‌ها: پیشگیری از پاسخ رفتاری شناختی فراتحلیل مواجهه موج سوم وسواسی - اجباری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۰ تعداد دانلود : ۳۶۱
هدف: هدف پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، درمان شناختی-رفتاری و درمان های موج سوم رفتاری بر اختلال وسواسی-اجباری در جامعه ایرانی بود. روش: روش پژوهش فراتحلیل و جامعه آماری شامل پژوهش های انجام شده در ایران بین سال های ۱۳۸۴ تا ۱۳۹۶ به تعداد ۵۸ پژوهش بود که از میان آن ها ۳۴ پژوهش با توجه به ملاک های ورود و خروج به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و در نهایت ۱۳ اندازه اثر برای درمان مواجهه و پیشگیری از پاسخ، ۱۹ اندازه اثر برای درمان شناختی-رفتاری و ۱۲ اندازه اثر برای درمان های موج سوم رفتاری گزارش شد. مقیاس اندازه اثر تفاوت میانگین معیار بود و تحلیل آماری با نرم افزار جامع فراتحلیل انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شیوه های مداخله ای مواجهه و پیشگیری از پاسخ (۸۱۵/۱ =d، ۰۵/۰ =P)، شناختی-رفتاری (۵۴۲/۱ =d، ۰۵/۰ =P) و موج سوم رفتاری (۶۸۸/۱ =d، ۰۵/۰ =P) در درمان اختلال وسواسی-اجباری مؤثر بوده اند. بررسی متغیر نوع درمان، به عنوان متغیر تعدیل کننده نشان داد که تفاوت بین درمان های مورد استفاده در پژوهش معنا دار نیست. نتیجه گیری: بر اساس یافته های فراتحلیل حاضر می توان چنین نتیجه گرفت که مهم ترین فرایند درمانی در درمان اختلال وسواسی-اجباری، مواجهه است که جزء مؤلفه اساسی هر سه رویکرد درمانی محسوب می شود و احتمالاً اضافه کردن مؤلفه های شناختی، ذهن آگاهی و پذیرش خیلی به تقویت اثربخشی درمان رفتاری مبتنی بر مواجهه و پیشگیری از پاسخ در درمان بیماران ایرانی دچار اختلال وسواسی-اجباری منجر نمی شود.
۲۹.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ساختار انگیزشی در نوجوانان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۳ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)

کلیدواژه‌ها: تحلیل عاملی ساختار انگیزشی رفتاری شناختی نوجوانان هیجانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰۹ تعداد دانلود : ۴۸۱
هدف: هدف پژوهش تعیین ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ساختار انگیزشی در نوجوانان بود. روش: روش پژوهش همبستگی و جامعه آماری تمام نوجوانان دانش آموز دختر و پسر مقطع متوسطه دوم مناطق 22 گانه تهران به تعداد 177000 نفر در سال تحصیلی 96-1395 بود که از میان آن ها بنا بر پیشنهاد کورمی و لی (2016)، 426 نفر به روش نمونه برداری چند مرحله ای انتخاب شد. در مرحله اول سه جهت شمال، مرکز و جنوب نقشه تهران، در مرحله دوم سه منطقه 1، 5 و 18 و در مرحله آخر از هر منطقه به طور تصادفی دبیرستان های شهید مطهری و سمیه از منطقه 1، شهید عموییان و آیین تربیت از منطقه 5 و شهید موفقیان و فرزانگان از منطقه 18 انتخاب شد. ابزار پژوهش پرسشنامه اهداف فردی کاکس و کلینگر (2004) بود. پس از حذف 6 پرسشنامه مخدوش و 2 داده پرت، داده های 418 دانش آموز با استفاده از روش تحلیل عاملی تأییدی تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که شاخص های برازش تحلیل عاملی تأییدی به استثنای شاخص χ 2 که برابر با58/357 و در سطح 001/0 معنادار بود؛ از الگوی دو مؤلفه ای ساختار انگیزشی انطباقی و غیرانطباقی حمایت می کنند و ضریب آلفای کرونباخ برای ساختار انگیزشی انطباقی و غیرانطباقی به ترتیب برابر 73/0 و 77/0 بود. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش مقیاس ساختار انگیزشی دارای روایی و اعتبار مناسب است و می توان از آن برای سنجش ساختار انگیزشی نوجوانان دختر و پسر و نیز پیشگیری و تشخیص آسیب های شناختی، هیجانی و رفتاری آن ها در مدارس استفاده کرد.
۳۰.

تبیین رابطه عملکرد وظیفه و رفتارهای شهروندی براساس نقش تعدیل کننده سلامت روان شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مشاوره شغلی و سازمانی دوره ۶ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: عملکرد وظیفه رفتار شهروندی سلامت روان شناختی محیط کار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۲۱
این پژوهش با هدف تعیین رابطه عملکرد وظیفه با رفتارهای شهروندی سازمانی با توجه به نقش تعدیل کننده سلامت روان شناختی محیط کار اجرا شد. روش پژوهش همبستگی و نمونه پژوهش را 381 نفر از کارکنان بانک ملی در استان تهران تشکیل دادند. ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه عملکرد وظیفه (پاترسون، 1963)، پرسشنامه رفتارهای شهروندی سازمانی (لی و آلن، 2002) و پرسشنامه سلامت روان شناختی محیط کار (مهداد، 1389) بود. داده ها با استفاده از تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شد. نتایج نشان داد که بین عملکرد وظیقه و رفتار شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. هم چنین نتایج پژوهش نشان داد که گوناگونی محیط از مولفه های سلامت روان شناختی محیط کار رابطه عملکرد وظیفه را با رفتارهای شهروندی سازمانی تعدیل می کند. به این معنی که وقتی گوناگونی محیط در حد بالایی است بین عملکرد وظیفه و رفتارهای شهروندی سازمانی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد.
۳۱.

تحلیل فرایند گفتمانی گسست و پیوست در غزل های کمال خجندی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه ادب غنایی سال هفدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 159 - 176

کلیدواژه‌ها: کمال خجندی گفتمان شناختی شوشی گسست و پیوست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۳۰۹
کمال خجندی، شاعر شیرین سخن سبک عراقی و یکی از درخشان ترین چهره های غزلی شعر فارسی است. یکی از گونه های گفتمانی که در غزل های کمال کاربرد گسترده ای دارد، گفتمان شناختی است. در گفتمان شناختی، فرایند کنشی در تعامل با فرایند شَوِشی ایفای نقش می کند و به همین دلیل، شناخت به گونه ای باز، متکثر و پویا تبدیل می شود. یکی از مباحثی که در گفتمان شناختی مطرح می شود، گسست و پیوست گفتمانی است. در فرایند گسست و پیوست، منِ شناختی کنشگر با منِ پدیداری و استعلایی او مرتبط می شود؛ حالِ زمانی در ارتباط با نه حال زمانی و مکان گفته پردازی در ارتباط با نه مکان گفته ای قرار می گیرد. در مقاله حاضر، با روش توصیفی- تحلیلی، گفتمان شناختی و فرایند گسست و پیوست گفتمانی در غزل های کمال خجندی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد. پرسش اصلی پژوهش این است که فرایند گسست و پیوست گفتمانی چگونه در غزل کمال تحقق پیدا می کند و از این طریق چه معنایی تولید می شود. در فرایند گسست و پیوست در غزل کمال، شاهد تعامل دوسویه فضای گفته پردازی و فضای گفته ای، یا دنیای گفته پرداز و گفته خوان هستیم. با وجود این، ساختار غالب گفتمان از آنِ گسست است و پیوست های گفتمانی نیز در خدمت گسست گفتمانی قرار می گیرند.
۳۲.

بررسی تفاوت های بین زنان و مردان از منظر فیزیولوژیک و شناختی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره چهارم آذر ۱۳۹۸ شماره ۳۸ 61-82

کلیدواژه‌ها: زن مرد فیزیولوژیک شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۰۳ تعداد دانلود : ۱۴۷۲
هدف از این مطالعه بررسی تفاوت بین زن و مرد از منظر فیزیولوژیک و شناختی است که به روش مروری و کتابخانه ای و از نوع توصیفی – تحلیلی انجام شده است. نتایج حاصل از این مطالعه حاکی از آن است که ملاک کرامت و شرافت افراد، انسانیت است نه جنسیت، اما کسی نمی تواند تفاوت های طبیعی زن و مرد را منکر شود و اختلاف غرایز و تمایلات و استعدادهای آن ها را انکار کند و نیاز است به این تفاوت ها توجه شود. همچنین اندازه متوسط برخی از ویژگی های خونی و هورمونی در زن و مرد متفاوت است، به گونه ای که مشاهده آنچه در بدن مرد طبیعی می نماید، در پلاسمای خون یا ادرار زن مثلاً هشداردهنده است و می تواند نشانه نوعی اختلال یا بیماری باشد. همچنین بهره هوشی کلی زنان و مردان تا حد زیادی مشابه و یکسان است.
۳۳.

مقایسه اثربخشی حساسیت زدایی حرکت چشم و بازپردازش، درمان شناختی- رفتاری و فن رهاسازی هیجانی در کاهش اضطراب بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۳ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۵۲)

کلیدواژه‌ها: استرس پس از سانحه بازپردازش حساسیت زدایی حرکت های چشم رفتاری رهاسازی هیجان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۰ تعداد دانلود : ۴۶۱
هدف: هدف پژوهش تعیین و مقایسه اثربخشی سه روش حساسیت زدایی حرکت چشم و بازپردازش، شناختی-رفتاری و رهاسازی هیجانی در کاهش اضطراب بیماران دچار اختلال استرس پس از سانحه بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با سه گروه آزمایش، یک گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری دو ماهه و جامعه آماری 486 بیمار مراجعه کننده به بیمارستان اعصاب و روان نوریه کرمان در سال 1397 بود. با روش نمونه گیری هدفمند 60 مرد انتخاب و در چهار گروه 15 نفری گمارش تصادفی شد. گروه 1 در 6 جلسه 45 دقیقه ای انفرادی حساسیت زدایی با حرکت چشم و بازپردازش شاپیرو (2014) را، گروه 2 در 6 جلسه 1 ساعته گروهی درمان شناختی-رفتاری داگاس و رابیچوود (2007) را و گروه 3 در 6 جلسه 1 ساعته انفرادی فن رهاسازی هیجانی چورچ (2014) را دریافت و هر چهار در سه مرحله سیاهه اضطراب اشپیلبرگر، کروسوچ، لاشن، وَگ و جاکوبز (1983) را تکمیل کردند. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس مختلط تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که در سطح 99 درصد اطمینان در گروه 1 اضطراب حالت (36/42 =F،) و صفت (66/12 =F)، در گروه 2 اضطراب حالت (38/5 =F،) و صفت (30/11 =F) و در گروه 3 اضطراب حالت (23/15 =F) و صفت (50/18 =F) کاهش یافته و این تأثیر در پیگیری پایدار مانده و از بین سه روش فقط درمان حساسیت زدایی منظم حرکت های چشم و بازپردازش در اضطراب حالت مؤثرتر از دو مداخله دیگر است (015/0=P). نتیجه گیری: از آنجا که هر سه روش با تأتیر بر افکار غیرمنطقی و رهاسازی هیجان ها منجر به بهبود راهبردهای رفتاری شدند؛ بنابراین روش هایی موثری برای کاهش اضطراب افراد دچار استرس پس از سانحه محسوب می شوند.
۳۴.

بررسی رابطه بین احساس حق به شهر و قانون گرایی (مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال نهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 33 - 56

کلیدواژه‌ها: حق به شهر رفتاری شناختی عاطفی قانون گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۳۵۴
حق به شهر علاوه بر اینکه عضویت فعال شهری همراه با حقوق و تعهدات همگانی است شهر را مهم ترین لایه تصمیم سازی و سیاست گذاری معرفی می کند که با به رسمیت شناختن شهر به مثابه مکانی برای باز تولید روابط اجتماعی وقدرت ، حق تملک فضا وحق مشارکت شهروندان را در شکل دهی به زندگی روزمره شهری مورد تاکید قرار می دهد و از این رو حق به شهر از بحث بر انگیزترین مباحث شهری و یکی از ملزومات زندگی شهری به حساب می آید. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین احساس حق به شهر و قانون گرایی می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ روش اجرا، پیمایشی و از نظر زمان پژوهش، مقطعی، به لحاظ ماهیت، کاربردی و به لحاظ وسعت پهنانگر است. جامعه آماری پژوهش حاضر 411051 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر یزد در سال1397 بوده اند که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 365 نفر از آنان با روش نمونه گیری سه مرحله ای مورد بررسی قرار گرفت. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بوده که اعتبار آن از طریق، صوری و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفته است. نتایج بدست آمده حاکی از این است که احساس حق به شهر و قانون گرایی در بین شهروندان یزدی از حد متوسط پایین تر بوده و بین احساس حق به شهر و قانون گرایی رابطه معنی داری وجود دارد. همچنین با توجه به مدل رگرسیون، متغیر های مستقل 20 درصد از واریانس قانون گرایی را تبیین می کنند.
۳۵.

پیش بینی افکار پارانوئیدی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بر اساس سوگیری های شناختی و خود تأملی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۶ (پیاپی ۲۷) 17-29

کلیدواژه‌ها: فکر پارانوئید سوگیری شناختی اسکیزوفرنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۰ تعداد دانلود : ۳۴۶
مقدمه: افکار پارانوئید از نشانه های شایع در اختلالات طیف اسکیزوفرنی است و شواهد از نقش عوامل شناختی در این افکار حکایت دارند. هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی افکار پارانوئیدی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بر اساس سوگیری های شناختی و خود تأملی انجام گرفت. روش: روش پژوهش حاضر، همبستگی و از نوع پیش بینی است. تمام بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بستری در بیمارستان های روان پزشکی ایثار و فاطمی شهر اردبیل در نیمه دوم سال ۱۳۹۶ جامعه آماری این پژوهش را تشکیل دادند. تعداد ۱۲۶ بیمار مبتلا به اسکیزوفرنی از بین جامعه آماری حاضر به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و در مطالعه حاضر شرکت کردند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسش نامه افکار پارانوئیدی، مقیاس سنجش سوگیری های شناختی دیووس، مقیاس خودتأملی و بینش استفاده شد. داده های جمع آوری شده با استفاده از آزمون های همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه تجزیه و تحلیل شد. یافته ها : نتایج ضرایب همبستگی نشان داد که افکار پارانوئید با سوگیری های نتیجه گیری شتاب زده، انعطاف ناپذیری باور، توجه به تهدید، اسناد بیرونی، مشکلات شناخت اجتماعی، مشکلات شناختی ذهنی و رفتارهای ایمنی و نمره کلی سوگیری های شناختی ارتباط مثبت ولی با خودتأملی ارتباط منفی دارد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که سوگیری های شناختی ۵۷ درصد و خودتأملی ۳۶ درصد از کل واریانس افکار پارانوئید بیماران اسکیزوفرن را تبیین می کند. نتیجه گیری: نتایج مطالعه حاضر نشان می دهد که سوگیری های شناختی در تفکر و خودتأملی پایین می توانند از عوامل پیش بینی کننده افکار پارانوئیدی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی باشند؛ بنابراین مداخلات شناختی متمرکز به این متغیرها می تواند گام مهمی در کاهش افکار پارانوئید این بیماران باشد.
۳۶.

مروری بر مدل های سبب شناسی بی خوابی از دیدگاه شناختی- رفتاری(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۷) 520-536

کلیدواژه‌ها: شناختی رفتاری سبب شناسی بی خوابی مدل ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۸ تعداد دانلود : ۴۱۲
زمینه و هدف: بی خوابی یک مشکل بهداشتی رایج است که با دشواری در شروع خواب، تداوم خواب یا بیداری زودهنگام از خواب مشخص می شود. در مقایسه با سایر اختلالات خواب، پژوهش در زمینه سبب شناسی بی خوابی در مراحل اولیه آن است. هدف پژوهش حاضر، مرور اجمالی بر مهم ترین مدل های شناختی و رفتاری بی خوابی و تلویحات درمانی آن ها است. یافته ها: مدل های شناختی و رفتاری متعدد بی خوابی، گرایش به تمرکز بر جنبه های متفاوتی به عنوان نقطه شروع این فرآیند دارند. هرچند که هر مدل، جنبه منحصربه فردی از بی خوابی را فراهم می سازد ، این مدل ها بهتر است به عنوان مدل های مکمل تا مدل هایی که متقابلاً مجزا هستند، در نظر گرفته شوند. این مدل ها می توانند به عنوان راهنمایی جهت طرح ریزی درمان های مؤثر بی خوابی مزمن استفاده شود. نتیجه گیری: هرچند مدل های متفاوت بی خوابی، درک بهتری از ماهیت پیچیده و چندبعدی این اختلال ارائه می کنند، هر یک از آن ها نقاط قوت و ضعف خاص خود را دارند. یک مدل جامع، جهت یکپارچه سازی مؤلفه های اساسی مدل های موجود موردنیاز می باشد.
۳۷.

اثربخشی درمان شناختی- رفتاری واحد پردازه ای بر نشانگان بالینی و خود کنترلی بیماران روان تنی مبتلا به حساسیت پوستی

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال دوم آبان ۱۳۹۸شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: شناختی رفتاری واحد پردازه ای نشانگان بالینی خود کنترلی روان تنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۳ تعداد دانلود : ۵۴۱
مقدمه: این پژوهش از نوع پژوهش های نیمه تجربی (طرح پیش آزمون پس ازمون با گروه کنترل نابرابر) است که با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی- رفتاری واحد پردازه ای بر نشانگان بالینی و خود کنترلی بیماران روان تنی مبتلا به حساسیت پوستی(کهیر آنژیوادم) انجام گردید. روش: جامعه آماری این پژوهش كلیه بیماران دارای حساسیت پوستی مراجعه کننده به کلینیک های پزشکی شهر مشهد می باشند که از بین آنها نمونه ای با حجم 24 نفر به صورت نمونه گیری در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند که به دو گروه 12 نفری آزمایشی و گواه جایگماری شدند. ابزارهای اندازه گیری متغیرهای پژوهش قبل از مداخله درمانی بر گروه آزمودنی، برای هر دو گروه مورد ارزیابی قرار گرفتند و پس از پایان دوره درمان،از هر دوگروه پس آزمون گرفته شد. یافته ها: نتایج بوسیله روش های آماری (تحلیل کوواریانس یک متغیره وچند متغیره) و بر اساس نرم افزار (SPSS ) موردتجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از این بود که تفاوت معناداری دست کم در یکی از مولفه های پرسشنامه نشانگان بالینی و خودکنترلی ایجاد شده است. نتیجه گیری: میانگین نمرات اعضای گروه آزمایش، در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون، در آزمون افسردگی کاهش چشمگیری داشته است. این تغییر در گروه کنترل مشاهده نشد(P<0/05) .
۳۸.

تاثیر درمان شناختی - رفتاری به واسطه اینترنت بر کاهش اضطراب کرونا(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: فناوری اطلاعات و ارتباطات در علوم تربیتی سال دهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۴ (پیاپی ۴۰) 129 - 145

کلیدواژه‌ها: اضطراب بهداشت درمان شناختی رفتاری کرونا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۱ تعداد دانلود : ۸۵۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر درمان شناختی- رفتاری به واسطه اینترنت بر کاهش اضطراب کرونا در کارکنان مراقبت های بهداشتی و درمانی می باشد. طرح پژوهش، طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی می باشد. جامعه آماری پژوهش شامل: تمامی کارکنان مراکز بهداشتی و درمانی شهری و روستایی و هم چنین کارکنان بیمارستان های شهرستان پارس آباد در فروردین ماه 1399 بود (851N=). 20 نفر با نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی به دو گروه آزمایشی (10 نفر) و کنترل (10 نفر) تقسیم شدند. گروه آزمایش، درمان شناختی - رفتاری را در 6 جلسه به مدت 90 دقیقه و به واسطه اینترنت دریافت کردند ولی گروه کنترل هیچ مداخل های را دریافت نکرد. قبل و بعد از درمان، پرسش نامه اضطراب کرونا از طریق ایمیل برای اعضای دو گروه اجرا شد. برای تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه، آزمون تحلیل کواریانس و نرم افزار 20-SPSS استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین نمرات گروه آزمایش و کنترل در پس آزمون، تفاوت معناداری وجود دارد و درمان شناختی - رفتاری به واسطه اینترنت ، موجب کاهش اضطراب کرونا در کارکنان مراقبت های بهداشتی و درمانی شده است (05/0>P) بنابراین پژوهش حاضر نشان می دهد که درمان شناختی -رفتاری به واسطه اینترنت، در بهبود علائم اضطراب کرونا مؤثر می باشد.
۳۹.

واکاوی زمینه ها و عوامل درونی حسد از منظر اسلام و روان شناسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال سیزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۴۷ 159-178

کلیدواژه‌ها: حسادت عوامل درونی زمینه ها شناختی عاطفی زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۸ تعداد دانلود : ۴۱۳
حسادت یکی از مهم ترین ناهنجاری های اخلاقی است که موجب اختلال در کارکرد عادی فرد در زندگی می شود و سلامت جسمی و روانی وی را به خطر می اندازد. بررسی عوامل حسد در پیشگیری و درمان آن نقش بسزایی دارد. عوامل حسد ممکن است درونی یا بیرونی باشند. هدف از تحقیق پیش رو ریشه یابی درونی حسد با توجه به آیات و روایات است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی می باشد که به شیوه کتابخانه ای با استفاده از منابع دینی، تقریر علمی و تبیین روان شناختی ای از آموزه های دینی و اخلاقی صورت گرفته است. براساس بررسی های صورت گرفته، عوامل درونی حسد در سه عامل شناختی، عاطفی و زیستی دسته بندی شده اند. در این راستا دلبستگی به دنیا و احساس حقارت از عوامل اصلی حسادت به شمار آمده اند و در زمینه پیشگیری و درمان دارای نقش تعیین کننده ای شناخته شده اند.
۴۰.

نگاهی تحلیلی به نظریه های یاددهی یادگیری

نویسنده:
منبع: رویکردی نو در علوم تربیتی سال دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ 33 - 40

کلیدواژه‌ها: یادگیری رفتار گرایی ساخت گرایی شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۵۰ تعداد دانلود : ۹۲۴
مساله یادگیری محوری مهم و عامل اساسی تئوری یادگیری می باشد. بی تردید یادگیری مهمترین مساله آموزشی می باشد که نظام های آموزشی مختلف بر اساس برنامه های مختلف سعی در ارتقا و بهبود آن در بخش های گوناگون دارند. بر همین اساس این تحقیق با هدف نگاهی تحلیلی به نظریه های یاددهی یادگیری صورت پذیرفت و ابن رویکردهای از زوایای مختلف رویکردهای رفتاری، شناختی و ساخت گرائی به عنوان سه رویکرد اصلی و اساسی در این زمینه مورد بررسی قرار گرفتند. روش این پژوهش مبتنی بر مطالعه کتابخانه و رویکرد مروری بود که در آن با ساختار استخراجی  رویکردهای مختلف توسط محقق از زوایای مختلف بررسی شد. یافته ها نشان داد رویکرد رفتار گرائی نگاهی کمی، با الگوهای سنتی به آموزش دارد، از همین رو آموزش سنتی مورد تاکید می باشد  و آموزش دهنده نقش اصلی و اساسی الگوی آموزش است، رویکرد شناخت گرائی با تعدیل در این زمینه یادگیری را ترکیبی از هر دو روش کمی و کیفی با هدف ایجاد ادراک و بینش در فراگیر جستجو می نماید و در این زمینه فرد و معلم در تعامل با یکدیگر در مدرسه و یا محیط دیگر آموزش، مفاهیم و الگوی مرتبط به آن را فرا می گیرند. در ساخت گرائی نگاهی ویژه به فرد  دارد و او را محور آموزش و ساختن بر اساس او را نیاز آموزش قلمداد می کند. از همین رو در این ساختار،  الگو مبتنی بر کیفی گرائی و تاکید کامل بر فرد است. در یک جمع بندی کلی بررسی ها گویای این مساله است که برای ایجاد یادگیری بهینه در نظام آموزشی هر سه رویکرد دارای اثر و نقش مثبت می باشند و تعامل در این زمینه و بکارگیری نقاط قوت هر رویکرد باعث ایجاد و شکل دهی یک الگوی یادگیری قوی بر اساس یک سیستم واحد می شود.