مطالب مرتبط با کلیدواژه

معماری پایدار


۸۱.

برسی ادراک، تجربیات و ترجیحات ساکنان به منظور بهبود عملکرد در ساختمان ها با رویکرد زیست محیطی در تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۷ بهار ۱۳۹۷ شماره ۵۰ ۱۹۸-۱۸۱

کلیدواژه‌ها: ساختمانهای زیست محیطی ساختمانهای مسکونی معماری پایدار ادراک ساکنین تجربیات ساکنین ترجیحات ساکنین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۱
طی سالهای اخیر، ساختمانهایی تحت عنوان «معماری پایدار» در کشورهای مختلف جهان طراحی و ساخته شده اند. در ایران نیز، شاهد پیشرفت در طراحی و ساخت این ساختمانها بوده ایم. اگرچه نیاز مبرمی به بررسی وضعیت فعلی این ساختمانها و بهبود شرایط با توجه به درنظرگرفتن ادراک، تجربیات و ترجیحات ساکنین انها احساس میشود. عدم ایجاد فضای مناسب برای تعاملات اجتماعی و عدم رعایت سلیقه ساکنین در طراحی این ساختمان ها تاثیر واضحی بر میزان آرامش و آسایش افراد می گذارد. از این رو، این مطالعه قصد دارد تا با پوشش دهی اهداف تحقیق در دو مرحله به: ارزیابی سطح کیفی تجربه ساکنین در وضعیت موجود در هر دو فضاهای خصوصی و فضاهای مشترک ساختمانهای مسکونی و شناسایی عوامل محیطی طراحی طبق ترجیحات و سلیقه ساکنین در داخل واحدهای مسکونی و در فضاهای مشترک بین همسایگی بپردازد. همچنان شایان ذکر است که محدوده این تحقیق در چهار ساختمان مسکونی با رویکرد زیست محیطی در شهر تهران بوده است. در این راستا، 204 پرسشنامه در این چهارساختمان مسکونی توزیع شده است. روند تحلیل توسط برنامه ChiSQ و AVALUE در ابزار آماری[1] (SPSS) predictive پیش برده شده است. محقق سعی بر آن دارد تا به تبیین مفهوم پایدار در تمامی ابعاد پایداری همگام با مسائل زیست محیطی و پیشرفت های تکنولوژی ساختمانی بپردازد. برای رسیدن به این هدف در مورد محیط فیزیکی در فضاهای مسکونی فعلی، این مطالعه، در تهران صورت گرفته است. این تحقیق می تواند کمک به بهبود کیفیت فضاهای مسکونی با استفاده از برخی از تغییرات در طراحی موجود داشته باشد. هدف از این تحقیق کمی، جمع آوری اطلاعات از طریق بررسی و مطالعه تحقیقات قبلی و همچنین دست یابی به اطلاعات جدید طبق پرسشنامه های طراحی شده در فرایند روش پژوهش میباشد. با ارائه و بررسی پرسشنامه های جمع آوری شده از ساکنین برای پیدا کردن درک بهتر در مورد وضع فعلی و همچنین عوامل محیط فیزیکی فضاهای مسکونی طبق اولویت و ترجیحات ساکنین و چگونگی تبدیل آن به فضایی بهتر سوال شده است که نشان دهنده میزان تقاضای قابل توجه ساکنین برای ارتقا شرایط موجود امکانات رفاهی ساختمان ها در خصوص فضاهای مشترک و تعاملی بین واحدها میباشد. این تحقیق بر آنست که بتواند در کنار بهینه سازی ساختمان های مسکونی با رویکرد زیست محیطی، کمک به افزایش دانش طراحان و محققان موجود و آینده کشور نیز داشته باشد.
۸۲.

توسعه معماری پایدار و نماهای دو پوسته: کاربرد نماهای دو پوسته در کاهش آلودگی های محیط زیست و جلوگیری از هدر رفت انرژی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 282 - 309

کلیدواژه‌ها: مصرف انرژی آلودگی هوا معماری هوشمند معماری پایدار ساختمان های مسکونی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۷ تعداد دانلود : ۲۰۷
در مسکن معاصر آلودگی های ناشی از مصرف سوخت های فسیلی افزایش پیدا کرده است؛ از همین روی توسعه مبحث معماری پایدار با راه کارهایی به دنبال کاهش آلودگی های ناشی از مصرف سوخت های فسیلی بوده است. در همین راستا، پیشنهاداتی در معماری معاصر غرب ارائه شده و استانداردها و الزاماتی برای ساخت بهینه خانه های مسکونی هم سو با معماری سبز پیشنهاد شده است. لذا این پژوهش با هدف هموارسازی چنین زمینه ای به دنبال بررسی اثر نمای دوپوسته در کنترل آلودگی های محیطی و کاهش هدررفت انرژی در ساختمان های مسکونی عصر معاصر با بررسی نمونه موردی شهر اهواز می باشد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش نرم افزار شبیه ساز آلودگی design builder& energy plus می باشد. در ابتدا با استفاده از داده های اقلیمی منطقه گرمسیری موردنظر و همچنین بررسی ساختمان مورد بحث کار شبیه سازی با انرژی پلاس صورت می گیرد و سپس با نرم افزار دیزاین بیلدر به کار شبیه سازی آلودگی و میزان حرکت مسیر باد در ساختمان پرداخته می شود. نتایج پژوهش نشان می دهد اضافه کردن یک لایه به عنوان پوسته دوم در فاصله 80 سانتی متری می تواند به کاهش مصرف انرژی گرمایشی در زمستان و افزایش مصرف انرژی سرمایشی در تابستان شود. و همچنین با شبیه سازی در ضلع جنوبی ساختمان مورد نظر در این فاصله می توان بار گرمایشی را 14درصد و بار سرمایشی را 7 درصد و در آخر میزان کل مصرف انرژی در ساختمان را 6 درصد کاهش داد که این امر باعث کاهش هزینه ها نیز می شود.اهداف پژوهش:تبیین راهبردها و راه کارهای معمارانه کنترل آلودگی های محیطی برای ارتقای کیفیت محیط زندگی در ساختمان های مسکونی معاصر.کنترل آلودگی های محیطی حاصل از سوخت های فسیلی در ساختمان از طریق بهینه سازی تبادل انرژی پوسته ساختمان.سؤالات پژوهش:برای کنترل آلودگی های محیطی ساختمان های مسکونی معاصر در راستای ارتقای کیفیت محیط زندگی چه راه کارهای معمارانه ای وجود دارد؟میزان تبادل انرژی پوسته خارجی ساختمان (وضع موجود ساختمان ها) چه تأثیری بر میزان آلودگی های محیطی ساختمان دارد؟
۸۳.

اصول و راهبردهای روشهای نوین ساخت در پایدار سازی معماری با تأکید بر ساختمان های ساخته شده با تکنولوژی ساخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر اسلامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۵۰ 411 - 427

کلیدواژه‌ها: راهبردها سازه نوین تکنولوژی ساخت معماری پایدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۱ تعداد دانلود : ۲۲۵
طراحی پایدار یا طراحی بوم شناختی (ecological) که به آن طراحی سبز یا معماری پایدار هم گفته می شود، یک فلسفه است. فلسفه طراحی ساختمان هایی که اصول پایداری بوم شناختی، اقتصادی و اجتماعی را رعایت می کنند. همان طورکه می توان از تعریف معماری پایدار برآورد کرد، هدف از طراحی بناها باتوجه به اصول پایداری و بوم شناختی، کاهش اتلاف انرژی و آلودگی محیط زیست است. معماری پایدار، زیرمجموعه طراحی پایدار و یکی از تحولات مهم معماری معاصر و واکنشی بشردوستانه در برابر بحران های عصر صنعت است. سازه یکی از مهم ترین عناصر طراحی یک ساختمان است که طراحی و ساخت آن امروزه به روش های مختلف و نوین انجام می گیرد. هدف اصلی این پژوهش پایدارسازی معماری از طریق روش های نوین ساخت می باشد. لازمه این امر وجود مؤلفه هایی برای چگونه طراحی و ساختن سازه های نوین در جهت معماری پایدار است. در راستای این هدف ساختمان های ساخته شده با روش های تکنولوژیکی ساخت مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته و مزایا و معایب آن ها مشخص گردید؛ سپس روشن شد که در هر نمونه از ساختمان کدام اصل معماری پایدار وجود دارد و این خصوصیت از ساختمان چه تأثیری بر پایداری معماری می گذارد. با مشخص شدن خصوصیات ساختمان های ساخته شده با روش های نوین اصول و راهبردهایی معین شد که اساس پایداری معماری را در طراحی معماری و سازه شامل می شود. نتایج بدین صورت به دست می آید که روش های نوین ساخت دارای اصولی هستند که در صورت طراحی و اجرای صحیح مهم ترین عامل در پایدارسازی معماری می شوند.اهداف پژوهش:تجزیه وتحلیل ساختمان های ساخته شده با روش های تکنولوژیکی ساخت و مزایا و معایب آن ها.بررسی اصول معماری پایدار در ساختمان های مورد مطالعه.سؤالات پژوهش:مشخصات و الگوهای طراحی و اجرای تکنولوژی های نوین ساختمانی و تأثیر آن بر پایداری معماری چیست؟مزایا و معایب و ویژگی های معماری و سازه ای با روش های نوین ساخت و تأثیر آن ها در پیشبرد معماری پایدار چیست؟
۸۴.

کاوشی در بهره وری انرژی خانه های سنّتی: درس هایی برای معماری مدرن

نویسنده:
منبع: مطالعات توسعه پایدار شهری و منطقه ای دوره ۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳) 49 - 60

کلیدواژه‌ها: خانه های سنتی معماری ایرانی انرژی تجدیدپذیر معماری پایدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۰ تعداد دانلود : ۱۱۴
زمینه و هدف: اهمیت روزافزون سوخت های فسیلی در قرن اخیر و کمبود منابع تجدیدناپذیر بر روی زمین منجر به انقراض حیات بشر شده است. در سال های اخیر تغییری به سمت روش های پاک تر صورت گرفته است که در آن آلودگی انرژی ناشی از منابع تجدیدناپذیر به حداقل می رسد. هر اقلیم شرایط و ویژگی های خود را دارد و این گرایش به معماری پایدار در معماری سنّتی ایران است. اهمیّت استفاده از انرژی به منظور ارائه راه حل در تمام سطوح افزایش می یابد. ایران به دلیل قرار گرفتن بر روی کمربند آفتاب یکی از مناطق مناسب برای بهره مندی از نور خورشید است و می توان با بهره گیری از ویژگی های اقلیمی و ویژگی های عناصر سنّتی معماری پایدار، با در نظر گرفتن کارایی و بهره وری، عملکرد آسایش را افزایش داد. شاخصه های مهّمی مانند: جهت گیری بر اساس سه دسته بندی رون نهادینه شده و الگو برای ساختار شهر و خانه در ایران، دیوارها از نظر مصالح و ضخامت، فرم سقف ها، رنگ و بازشوهای سطوح خارجیِ خانه های سنّتی و ... استفاده نمود به طوری که میزان مصرف انرژی را کاهش داد تا بتوان از مشکلات زیست محیطی شهر رهایی یافت.روش بررسی: روش پژوهش در مقاله حاضر از روش توصیفی- تحلیلی به انجام رسیده و به منظور گردآوری اطلاعات و داده ها از روش کتابخانه ای بهره گرفته شده است.یافته ها و نتیجه گیری: با بررسی نظریه ها از استدلال منطقی برای مستندات متون صورت گردیده که در این روش تلاش می شود مباحث راهبرد کیفی و مفهومی در این پژوهش تسرّی داده شود و در انتهای پژوهش شاخص های پایداری در خانه های سنّتی ایران ارائه گردید؛ چنانکه از بهره وری انرژی خانه های سنّتی ایران ایده و درس هایی جهت دستیابی به یک طراحی مطلوب برای معماری مدرن امروز گرفت.
۸۵.

تحلیلی بر ضرورتهای طراحی بیمارستان سبز با رویکرد معماری پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۴ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴۵ ۵۳۲-۵۱۷

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار بیمارستان سبز بام سبز بهینه سازی انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۲ تعداد دانلود : ۱۶۵
در میان انواع فضاهای معماری، هیچ فضایی مانند مراکز درمانی در محل تلاقی دو مقوله علم پزشکی و هنر قرار نمی گیرد و در بین فضاهای معماری، طراحی هیچ فضایی مانند مراکز درمانی از اهمیت بالایی برخوردار نمی باشد. زیرا چنین فضاهای درمانی از جمله فضاهایی است که بر حالات روحی افراد تاثیر می گذارد و طراحی ضعیف این محیط ها، می تواند سبب تشدید اختلالات رفتاری و اضطراب در آنها گردد. امروزه در طراحی بیمارستان، عملکردگرایی بخش عمده ای از تفکّر طرّاحی را به خود اختصاص می دهد، به نحوی که توجّه به کیفیّات محیطی و تاثیرات چشمگیر آن بر روند درمان بیماران، و کاهش اضطراب در آن ها نقش کمتری را ایفا می کند. لذا هدف از انجام این پژوهش، تغییر دیدگاه طراحان در طرّاحی و بررسی و ارائه ی راهکارهایی در رابطه با طرّاحی فضای سبز در مراکز درمانی می باشد، تا بتواند در ارتقاء کیفیّت محیطی بیمارستان مؤثر واقع بوده و در نتیجه باعث تسریع در روند بهبود بیماران و کاهش اضطراب در آن ها شود. در این راستا این پژوهش بصورت مرور جامع و با جستجو در سایت های سازمانی و پایگاه های اطلاعاتی الکترونیکی معتبر داخلی و خارجی به منظور شناسایی الگوهای بیمارستان سبز انجام شده است تا با معرفی این رویکرد جدید در طراحی مراکز درمانی، شناخت سازمان های بین المللی مرتبط با معماری سبز بیمارستانی و پروسه دریافت عنوان معماری سبز از این سازمان ها می باشد زیرا به صرف رعایت اولیه اصول معماری سبز، نمی توان یک بیمارستان و یا هر بنایی دیگری را معماری سبز نامید. به نظر میرسد در کشور ما نیز یک طرح جامع عملی برای بهبود نقاط ضعف در دستیابی به معیارهای بیمارستان سبز الزم میباشد و توجه ناکافی به راهبردهای حفظ محیط زیست، عدم وجود آموزش کافی در زمینه محیط زیست میتواند از مهمترین موانع در دستیابی به معیار های بیمارستان سبز باشد. لذا آموزش مستمر به کلیه کارکنان و تالش برای دریافت مجوز رسمی بیمارستان سبز و دریافت گواهینامه از موسسات معتبر بین المللی و یا از استانداردهای در حال تدوین ملی توصیه میشود.
۸۶.

تدوین الگوی اصول پایداری معماری ایرانی مدرن، در راستای مقایسه معماری سنتی ایران با پنج شهرمدرن دنیا (نمونه موردی شهر های: ونکوور، کوپنهاگ، اسلو، کوریتیبا و مصدر)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت شهری دوره ۱۶ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴۷ ۴۱۴-۳۹۹

کلیدواژه‌ها: توسعه ی پایدار معماری سنتی معماری پایدار شهر پایدار معماری ایران معماری معاصر معماری مدرن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۰ تعداد دانلود : ۱۴۸
انقلاب صنعتی و زیاده خواهی انسان مدرنتأثیرات غیرقابل جبرانی هم بر انسان و همبر طبیعت، بر جای گذاشت. پس از آن مشکلات زیست محیطی، انقراض گونه هایی از جانداران و مسائل اجتماعی مورد توجه انسانها قرار گرفت. سپس آنها اقدام به جلوگیری ازاین مشکلات وتصمیم به توسعه پایدار شهری گرفتند. در برخی از کشورهای توسعه یافته سیاست گذاران، راهکارهایی برای شهرها، در جهت حل مسائل اجتماعی و کاهش مصرف انرژی و... ارائه دادند. در همین راستا، معماران سنتی ایرانی، در گذشته راهکارهایی برای پایداری شهرها اندیشیده بودند، که متاسفانه استفاده از این الگوهای سنتی در معماری معاصر ایرانخیلی کم دیده می شود. که یکی از دلایل این امر نبود اصولی جامع برای پایداری شهر و همچنین اجرای قدیمی اصول سنتی باجامع مدرن معاصر و سلیقه کنونی مردم در تناقض می باشد. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی-کیفی انجام شده و هدف آن معرفی الگوهایی، مستخرج از معماری سنتی گذشته به همراه نکات پایداری در شهرهای مدرن دنیا و ارائه راهکارهایی در جهت راهبردی کردن آن بوده است. در فرایند پژوهش، ابتدا اهداف جوامع انسانی از روی آوردن به توسعه ی پایدار در سه حوزه ی زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی بررسی شده است . سپس پنج نمونه ی موردی از شهرهای -ونکوور، کوپنهاگ، اسلو، کوریتیبا و مصدر- که توسعه در آن ها با سیاست های پایداری مورد تصویب «دستور کار ۲۱» هماهنگ است، به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است. با فرض بر آنکه راهکارهای استفاده شده در پایداری این شهرها قابلیت اجرا در ایران را هم دارند و کمک به ایده سازی برای به روز کردن راهکار های سنتی به مدرن هستند.پس از آن به بیان دلایل و ویژگی های پایداری شهرهای ایران قدیم پرداخته شده است. سپس شهرهای ایران قدیم و 5 نمونه از شهرهای پایدار جهان مدرن مقایسه شده و نکات مشترک و غیر مشترک(راهکارهای جدید)، قابل اجرای هر دو مورد که قابلیت اجرا در ایران را هم دارند، استخراج شده است تا کمک به اجرای معماری سنتی ایران به صورتی مدرن کند. در انتها اصول و راهکارهایی در سه زمینه ی محیط زیست، اقتصاد و اجتماع و زیرشاخه های مرتبط در جهت پایدار کردن شهرهای معاصر ایران، ارائه شده است. با هدف آنکه این احکام مدرن درتلاش های آتی سیاست گذاران امر، در راستای توسعه ی پایدار، مورد استفاده قرار بگیرد.
۸۷.

بررسی نقش مصالح بومی در بناهای سنتی شهر کاشان از منظر پایداری زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات معماری ایران پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۴ 193 - 213

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار بناهای سنتی کاشان مصالح بومی محیط زیست مواد اولیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۹ تعداد دانلود : ۱۳۴
معماری سنتی کاشان، دارای ویژگی های منحصربه فردی در ابعاد مختلف است که یکی از مهم ترین این ابعاد، مصالح به کاررفته در آن هستند. با توجه به اهمیت روزافزون بحث پایداری و همچنین تأثیر قابل توجه مصالح بر پایداری بنا، در این پژوهش به بررسی نقش مصالح بومی کاشان در پایداری زیست محیطی بناهای سنتی این شهر پرداخته شد. در این راستا ابتدا با مطالعه منابع متعدد، شاخص های تأثیرگذار بر پایداری زیست محیطی مصالح در مراحل مختلف حیات آن ها شامل استخراج و تولید، حمل و انبار، ساخت و ساز، بهره برداری و درنهایت تخریب و بازیافت، گرد آوری شدند. سپس با بررسی های میدانی در بافت تاریخی کاشان و مطالعات کتابخانه ای، مصالح بومی به کاررفته در آن استخراج گردیدند تا از دیدگاه شاخص های جمع آوری شده مورد ارزیابی قرار گیرند. این ارزیابی در هر شاخص با روش متفاوتی نظیر گردآوری اطلاعات عددی، تحلیل کیفی و یا تدوین پرسش نامه انجام شد. درنهایت، بر مبنای تحلیل های صورت گرفته و با استفاده از طیف لیکرت، در هر شاخص امتیازاتی بین 1 تا 5 به مصالح مذکور اختصاص داده شد تا با جمع آوری امتیازات هر مورد، یک مقایسه کیفی بین آن ها از دیدگاه تطابق با شاخص های پایداری زیست محیطی حاصل شود. نتایج این تحقیق نشان می دهد که از میان مصالح مورد بررسی شامل خاک، سنگ، گچ، آهک، مصالح نباتی و فلز، خاک با امتیاز 83 از 85 بیشترین تطابق و فلز با امتیاز 37 از 85 کمترین تطابق را با شاخص های مذکور دارند. با دقت روی تحلیل های موجود و امتیازات حاصل می توان دریافت که مهم ترین عامل تأثیرگذار بر امتیازات پایین فلز، فرایند ساخت پیچیده آن و طی مراحل فراوری در کارخانه است، برخلاف خاک که نیازمند ساده ترین روش تولید، بدون انجام فرایندهای پیچیده برای آماده سازی است. 
۸۸.

مدل یابی عوامل موثر بر افزایش کارایی مصرف آب با استفاده از سیستم ارزیابی پایداری لید در مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معماری و شهرسازی ایران دوره ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲۷ 291 - 301

کلیدواژه‌ها: سیستم ارزیابی پایداری لید (LEED) بهره وری آب معماری پایدار فضاهای آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۲
کمبود آب یکی از مشکلات اساسی جهان امروزی بوده و پیامدهای مختلفی در تامین آب مناسب برای موجودات زنده و بحران های زیست محیطی وابسته به آن دارد. به دلیل عدم استفاده درست از منابع آبی توسط انسان ها و با توجه به تغییرات شرایط آب وهوایی، اگر این میزان مصرف آب به مدت طولانی ادامه داشته باشد، می تواند منجر به نابودی کل زیستگاه ها شود. اگرچه فضاهای آموزشی سهم کمتری در سرانه ی شهری دارند اما توجه به رویکرد معماری پایدار در مدارس از جایگاه ویژه ای برخوردار می باشد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های موثر بر شاخص بهره وری آب در سیستم ارزیابی پایداری لید (LEED)، مطالعه ی چگونگی و میزان تاثیر هر یک از مولفه ها و دستیابی به مدلی برای شاخص بهره وری آب در اقلیم نیمه خشک انجام شده است. مبانی نظری تحقیق حاضر با استفاده از اسناد کتابخانه ای و روش تحقیق انجام شده از طریق مطالعه موردی می باشد. در تحقیق انجام شده ۱۶۰ مدرسه در سطح جهان از اقلیم BSK (اقلیم نیمه خشک) با توجه به طبقه بندی اقلیمی کوپن و از کشورهای آمریکا، مکزیک، اسپانیا، ترکیه و چین و از چهار سطح گواهی لید (پلاتین، طلا، نقره و دارای گواهینامه) براساس ورژن لید ۲۰۰۹ انتخاب شدند، سپس اطلاعات آن ها جمع آوری و امتیازات دریافت شده در چک لیست لید آن ها، جهت تحلیل با روش تحلیل عاملی، وارد نرم افزار SPSS 22 شدند. یافته ها نشان می دهد که سه مولفه استفاده از فناوری های نوآورانه ی آب و فاضلاب، کاهش مصرف آب آشامیدنی در مدارس و افزایش بهره وری آبیاری در محوطه مدارس در شاخص بهره وری آب موثر می باشند. همچنین مولفه استفاده از فناوری های نوآورانه ی آب و فاضلاب شامل (تصفیه فاضلاب، استفاده از سیستم های فیلتراسیون، راهکارهای کاهش روان آب ها، مدیریت آب طوفان و استفاده از تجهیزات صرفه جویی در مصرف آب)، اثرگذارترین مولفه جهت افزایش بهره وری آب به ترتیب دارای ۷۱ و ۵۴ درصد تاثیر بر کاهش مصرف آب آشامیدنی در مدارس و آبیاری محوطه مدارس است. 
۸۹.

ارزیابی مشخصه های معماری بومی در مناطق مختلف از لحاظ میزان تطابق با اقلیم

نویسنده:
منبع: شهرسازی و معماری ایران سال اول تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱ 11-21

کلیدواژه‌ها: معماری اقلیمی اقلیم بنای بومی معماری پایدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۵ تعداد دانلود : ۱۴۷
درسال های اخیر به دلیل مشکلات روزافزون ناشی از آسیب های وارد شده به محیط زیست در جهان، گرایش معماران و طراحان شهری به سیستم های ساختمانی بناهای منطبق با اقلیم و سازه های بومی انرژی کارآمد بیشتر شده است. معماری بناهای بومی در هر منطقه با توجه به عناصر موجود در محیط طبیعی و برای ایجاد آسایش اقلیمی که از مهمترین فاکتورهای مربوط به طراحی بنا می باشد شکل گرفته اند. معماری متمرکز بر اقلیم انواع مختلفی در سراسر جهان دارد. شرایط منطقه ای، محلی، فرهنگی، اقلیمی و تاریخی این نوع معماری را شکل می دهند. ساختمان هایی در طی دوران مدرن تا به امروز شکل گرفته و سطح زیادی از شهرها را به خود اختصاص داده اند در اکثر مواقع نمی توانند پاسخگوی آسایش اقلیمی انسان باشند در صورتی که معماری که بر اساس اقلیم شکل می گیرد شامل الگوها و المان های متنوعی برای ایجاد بناهای پربازده می باشد. این پژوهش با هدف بررسی عناصر معماری بومی در نقاط مختلف جهان و مطالعه ساختار آن از جهت انطباق پذیری با المان های معماری اقلیمی و نکاتی است که از آن می توان به دست آورد. داده ها با مطالعه منابع اولیه به دست آمده و با توجه به روش تحقیق که بر مبنای ادبیات تحقیق و تشریح نمونه های موردی می باشد، تعدادی بنای بومی در نقاط مختلف بررسی و در نهایت تطبیق پذیری هریک از آن ها با عناصر اقلیم مشخص شده است.
۹۰.

شاخص های موثر در بازتعریف معماری ایرانی به عنوان معماری زیست سازگار و دوستدار طبیعت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 1 - 20

کلیدواژه‌ها: طبیعت محیط زیست معماری زیست سازگار و دوستدار طبیعت معماری پایدار نظریه معماری سرآمد معماری آینده آینده معماری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸ تعداد دانلود : ۱۴۵
اهداف: معماری بومی سرشار از آموزه هایی است که رابطه نزدیک معماری و طبیعت را نشان می دهد. هدف اصلی این پژوهش بازتعریف معماری ایرانی به عنوان معماری زیست سازگار و دوستدار طبیعت؛ و استخراج شاخص های موثر بر آن است. روش ها: راهبرد پژوهش استدلال منطقی و روش تحقیق از نوع توصیفی- تحلیلی است. با مرور  نظریه معماری سرآمد، چارچوب نظری پژوهش تشکیل می شود؛ و سپس با روش دلفی و تکنیک شانون شاخص های مهم و موثر استخراج می شوند. به عنوان گروه بحث، به نظرات حلقه بیست نفره ای از متخصصان حوزه محیط زیست و معماری مراجعه می شود. ابزار جمع آوری نظرات، مصاحبه عمیق و پرسشنامه است. یافته ها: یافته های کمی پژوهش نشان می دهد که یک هماهنگی معنادار میان اصول به کار رفته در معماری سنتی ایرانی و معماری زیست سازگار و دوستدار طبیعت وجود دارد. این بررسی ها نشان می دهد که در ابعاد اجتماعی و فرهنگی، توجه به فرهنگ مصرف کننده، سازگاری با محیط و چرخه عمر ساختمان؛ در ابعاد اقتصادی، فرهنگ قناعت، انعطاف پذیری و بهینه سازی نیارش؛ و در ابعاد زیست محیطی توجه به اقلیم و مصالح بوم آورد در اولویت قرار دارند. نتیجه گیری: معماری بومی ایران را می توان نمونه ای از یک معماری زیست سازگار و دوستدار طبیعت در چارچوب نظریه معماری سرآمد شاخت. معماری ایرانی بیش از محصول به «فرآیند»، بیش از ارزان بودن به «بهینه بودن»، و بیش از رویکرد سوداگرانه و سود موقت به «چرخه عمر ساختمان» با نگاهی جامع و یکپارچه می نگرد.
۹۱.

نگاهی نو به افزایش کیفیت پروژه های دولتی در ایران با استفاده از فناوری های نوین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 41 - 56

کلیدواژه‌ها: کیفیت در معماری فناوری های نوین معماری معاصر مدل سازی اطلاعات ساختمان BIM پیش ساخته سازی پایداری معماری پایدار پروژه های بزرگ دولتی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۱۴۴
اهداف: صنعت ساختمان یکی از بزرگترین صنایع جهان و از مهمترین ارکان اقتصادی یک کشور به شمار می رود. در طول تاریخ مشکلات موجود در این حوزه، جوامع بشری را به یافتن راه حل هایی نوین سوق داده است. از جمله مشکلات امروزین این حوزه می توان به هدر رفت مصالح و انرژی، هزینه های بسیار بالا و عدم تکمیل به موقع پروژه ها اشاره کرد که این مشکل به ویژه در پروژه های بزرگ دولتی به نحو بارزی مشهود است. روش ها: از نظر روش شناختی، این پژوهش ماهیتی کیفی دارد که در آن با استفاده از روش کیفی استفاده می شود. نتایج اصلی پژوهش با بهره بردن از ابزار مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با خبرگان، به ثمر رسیده است. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که استفاده از فناوری ها و روش های نوین ساخت و ساز می تواند گامی موثر در ارتقای کیفیت محصول معماری بردارد. پژوهش حاضر با شناخت و استخراج کیفیت های کمیت پذیر در تولید محصول معماری، روشی برای ارتقاء صنعت ساختمان ارائه می دهد. بدین منظور تلفیق فناوری های نرم افزاری و سخت افزاری، برای صنعتی سازی و ساخت صنعتی، مورد تاکید قرار دارد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد، ادغام فناوری مدل سازی اطلاعات و پیش ساخته سازی، گامی موثر برای بهینه سازی پروژه های دولتی است. با کاهش زمان و کاهش هزینه های ساخت و ساز، موجبات افزایش رضایت کاربران و افزایش ایمنی فراهم آمده، و در نهایت، به بهبود کیفیت محصول معماری کمک شایانی می شود.
۹۲.

نقش طبیعت در سازگاری محیط با مخاطب در فضاهای اداری شهر همدان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نقش جهان سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ 57 - 98

کلیدواژه‌ها: بیومیمیکری پایداری زیست افزار معماری معاصر ایران فناوری های نوین فضاهای اداری معماری زیست سازگار معماری پایدار معماری سبز هویت اسلامی ایرانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۱۲۵
اهداف: هدفِ اصلی این پژوهش ایجاد هم آوایی و همگامی طراح با طبیعت و هوشِ زیستی آن و تعریف یک تعامل صحیح و عمیق بین خالق اثر با طبیعت و هدفِ کاربردی آن ارتقاء سازگاری انسان و محیط با حضور طبیعت در فرآیند تولید اثر معماری و استفاده هوشمندانه از زیست افزارها در طراحی محیط های اداری بود. روش ها: این پژوهش از بُعد هدف، پژوهشی کاربردی و از بُعد ماهیت پژوهشی توصیفی بود، ماهیت داده ها کیفی و کمی، روش گردآوری اطلاعات به دو روش کتابخانه ای (فیش برداری) و میدانی (پرسشنامه)، تحلیلِ نتایج درنرم افزار  spss صورت گرفته است. جمعیت هدف، کارمندان ادارات دولتیِ شهر همدان بوده و جمعیتِ مورد مطالعه، 350 نفر از جمعیتِ هدف بود که تعداد آن به روش کوکران و به روش طبقه ای انتخاب گردید. یافته ها: بیشترین سازگاری محیط با مخاطب در فضاهای اداری با استفاده از طبیعت، "ایجاد فضای داخلی با تاکید بر درخت (گیاه) در فضای تراس" با امتیاز 2/131، جایگاه دوم "فضای داخلی با تاکید بر درخت در فضای اتاق" با امتیاز 8/98 و جایگاه سوم "فضای داخلی با تاکید بر صرفاً منظر طبیعی" با امتیاز 2/97 بود. نتیجه گیری: تاثیر طبیعت در قالبِ زیست افزار بر سازگاری محیط و مخاطب در فضای اداری دارای تفاوتی معنادار با دیگرِ روش های استفاده از طبیعت، مانند الگو برداری، الهام و . . . داشت، اگر از پتانسیل های موجود در طبیعت و هوش زیستی ارگانیزم های طبیعی در مقام یک زیست افزار در حوزه طراحی معماری استفاده نماییم شاهد ارتقاء سازگاری انسان و محیط در فضاهای اداری خواهیم بود.  
۹۳.

مقایسه تطبیقی برنامه ممیزی انرژی در ساختمان های مسکونی ایران با نمونه های جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مکانی - فضایی سال ۸ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۲۸) 73 - 84

کلیدواژه‌ها: برچسب انرژی مصرف انرژی انرژی پاک معماری پایدار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۹۳
صنعت ساخت وساز سهم قابل توجهی در مصرف انرژی دارد. ازاین رو، کشورهای پیشرفته در این زمینه به ارائه برنامه راهبردی انرژی با اعمال گواهی های انرژی مورد تأیید شورای ساختمان های سبز به صورت داوطلبانه پرداخته اند. کشور ایران نیز از سال 1380 برنامه ممیزی انرژی خود را با اعمال برچسب انرژی ساختمان به صورت داوطلبانه ارائه کرده است؛ اما متأسفانه این گواهی انرژی نتوانسته است سهم قابل توجهی در نگه داشت انرژی در این صنعت داشته باشد. ازاین رو، در مطالعه حاضر به روش توصیفی- تحلیلی کیفی از طریق اسناد کاوی کتابچه های استاندارد موجود و باهدف شناخت نقاط ضعف برچسب انرژی ساختمان ایران، مقایسه ای بین برنامه راهبردی انرژی شورای ساختمان های سبز و برنامه ممیزی انرژی ایران انجام شد و سه فاکتور صرفه جویی براساس طراحی انسانی، صرفه جویی برای تمامی منابع و چرخه حیات به عنوان اهداف هر دو برنامه مقایسه شدند و چرایی تفاوت های به وجود آمده پیرامون آن ها تحلیل شدند. نتایج این تحلیل ها نشان داد، کاستی هایی درزمینه استانداردسازی صرفه جویی براساس تمام منابع و چرخه حیات در گواهی برچسب انرژی ایران نسبت به گواهی مورد تأیید شورای ساختمان های سبز وجود داشته است. به نحوی که در امتیازبندی برچسب انرژی ایران آموزش به کاربر و صرفه جویی در منابع آبی و راهکارهایی جهت استفاده از منابع جایگزین انرژی مانند انرژی زمین گرمایی و خورشید و باد و سوخت بیوگاز و بازگشت مواد و مصالح ساختمانی به چرخه حیات مواد در نظر گرفته نشده و همچنین حمایت های پشتیبان و تشویق کننده ای مانند معافیت های مالیاتی در این بخش ها وجود نداشته است.
۹۴.

معماری بومی در طراحی پایدار سکونتگاه های روستایی (نمونه موردی روستاهای وِنان و کهندان قم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های معماری نوین دوره ۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۹) 25 - 38

کلیدواژه‌ها: معماری بومی معماری پایدار مسکن روستایی اقلیم سرد و کوهستانی ونان کهندان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹ تعداد دانلود : ۷۵
هنوز در روستاهای ایران با توجه به قدمت بالای آن و دارا بودن بافت باارزش می توان مجموعه ای متناسب و همگن را دید که در آن ارتباطات، عملکردها و کارکردهای فضاها در مسکن یک نظام اجتماعی اقتصادی و فرهنگی متناسب را در برگرفته باشد. روستاهای ونان و کهندان بافت نسبتاً ارزشمند ازنظر معماری بومی و درخور مطالعه هستند که گونه های موجود مسکن روستایی در این مقاله ازجمله نمونه های بررسی شده در این پژوهش محسوب می شوند. در این تحقیق ازآنجاکه می بایست به بررسی ویژگی های روستا پرداخته شود، روش کیفی برای توصیف داده ها و بررسی نمونه موردی و روش تحلیلی برای نتیجه گیری از داده های گردآوری شده است. در این بررسی روستاها ازنظر استقرار و سیما و منظر و بافت و مسکن موردمطالعه قرارگرفته اند و از دو دیدگاه ارزیابی الگوی اقلیمی و ارزیابی الگوی فضایی-عملکردی مورد تحلیل قرارگرفته اند. همچنین بررسی ها نشان می دهد ویژگی های برجسته معماری بومی این روستاها شامل هماهنگی بافت با شیب زمین، تنظیم فضاهای مسکونی روستایی بر اساس نیازهای خانواده، توجه به عوامل اقلیمی و فرهنگ مردم روستا است. علاوه بر این، ثبت و مستندسازی این سکونتگاه ها باعث شده تا اسناد و مدارک مربوط به آن ها تهیه شود و در حفاظت از روستا و توسعه ساخت وسازهای آینده کمک کند.
۹۵.

پیشران های ساختاری تأثیرگذار بر کاهش اثرات مخرب بلندمرتبه سازی بر جریان عملکردی باد (مطالعه موردی: منطقه 22 تهران)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: مدیریت سبز دوره ۴ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ 135 - 156

کلیدواژه‌ها: تغییر اقلیم بلندمرتبه سازی معماری پایدار تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۶۸
ایجاد خرد اقلیم ها همراه با عدم تعادل جریان پایدار باد از مهم ترین اثرات مخرب بلندمرتبه سازی در کلانشهرها محسوب می شود. به طوری که تغییر در تهویه طبیعی زمینه ساز کاهش کیفیت زندگی انسانی در مناطق شهری شده است. در همین راستا تحقیق حاضر به بررسی پیشران های ساختاری تأثیرگذار بر کاهش اثرات مخرب بلندمرتبه سازی بر جریان عملکردی باد در منطقه 22 شهر تهران پرداخته است. این تحقیق از نوع توصیفی کاربردی بوده که به صورت پیمایشی صورت گرفته است. جمعیت مورد مطالعه را برج سازان، کارشناسان و اعضای هیأت علمی بودند که 60 نفر از آن ها به عنوان حجم نمونه گیری به روش قضاوتی هدفمند انتخاب شد. پس از جمع آوری اطلاعات با بهره گیری از تکنیک اثرات متقاطع و با استفاده از نرم افزار MicMac به تحلیل 18 شاخص مستخرج از روش دلفی پرداخته شد. بر اساس نتایج «رعایت اصول و معیارهای مناسب مکان یابی»، «تعیین دقیق مشخصات رفتاری باد در منطقه» و «چگونگی استقرار و پراکندگی تراکمی بلندمرتبه ها هماهنگ با باد غالب»، به عنواناثرگذارترین، و «نظارت و پایش ناظران و مدیران شهری در بلندمرتبه سازی بر اساس دستورالعمل مصوب ملی»، «متناسب سازی بلندمرتبه سازی با فرم شهری» و «تعداد و هندسه فواصل بین بناهای بلندمرتبه»، به عنوان اثرپذیرترین شاخص ها در کاهش اثرات مخرب بلندمرتبه سازی در منطقه مورد مطالعه بودند. با توجه به نتایج به دست آمده، تدوین سند جامع چشم انداز بلندمرتبه سازی بر اساس استانداردهای زیست محیطی بین المللی در مراحل سه گانه طراحی، مکان یابی و اجرای بناهای بلند، مهم ترین پیشنهاد با رویکرد زیست محیطی در بلندمرتبه سازی کلانشهرها است.
۹۶.

ارزیابی عملکرد دو سامانه حرارتی ایستا از نظر تقاضای انرژی گرمایشی در مکان های شهری (مورد مطالعه: ساختمان اداری اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشهای فضا و مکان در شهر سال ۹ پاییز ۱۴۰۳ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 139 - 153

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار صرفه جویی انرژی عملکرد حرارتی ساختمان گلخانه پنجره خورشیدی شبیه سازی انرژی ساختمان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۶۹
ضرورت کاهش مصرف منابع در توسعه پایدار تأکید شده است. یکی از جنبه های پایداری در ساختمان بر کاهش مصرف انرژی یا افزایش بهره وری انرژی معطوف می شود. تکنیک های گرمایش ایستا مصرف انرژی ساختمان را کاهش می دهد و عملکرد حرارتی ساختمان را بهبود می بخشد. گرمایش ایستا بر پایه استفاده از انرژی حرارتی خورشید استوار است. بدین ترتیب، استفاده از عناصر ایستا در نمای ساختمان، راه حل مؤثری برای بهبود محیط حرارتی، کاهش مصرف انرژی و کاهش اثرات تغییرات آب وهوایی محسوب می شود. هدف از این مقاله، سنجش بازدهی و عملکرد حرارتی ساختمان در دو سامانه گلخانه و پنجره خورشیدی در فصل سرما و تعیین سامانه بهینه در یک ساختمان اداری است. ساختمان های اداری ازجمله مکان های شهری با مصرف بالای انرژی شناخته می شوند. به همین جهت، ساختمان شهرداری منطقه دوازده اصفهان به عنوان نمونه مطالعاتی مدنظر قرار گرفت و سناریوهای مربوط به هر سامانه پردازش شد. شبیه سازی مصرف انرژی در نرم افراز دیزاین بیلدر و با استفاده از موتور انرژی پلاس انجام گرفته است. از رهگذر محاسبات کمی و شبیه سازی رفتار انرژی در ساختمان، بار گرمایشی مورد نیاز در فصل سرما برای هرکدام از سناریوها برآورد شد. نتایج حاکی از این است که استفاده از پنجره خورشیدی به میزان 33.03 درصد و استفاده از گلخانه به عمق یک متر به میزان 17.39 درصد، انرژی گرمایشی سالیانه ساختمان را در نسبت با حالت معمولی ساختمان (بدون استفاده از سامانه های حرارتی ایستا) کاهش می دهد. بنابراین استفاده از پنجره خورشیدی سه جداره تقریباً دو برابر استفاده از گلخانه با عمق یک متر، عملکرد حرارتی ساختمان را در فصل سرما بهبود می بخشد.
۹۷.

تحلیلی بر طراحی آتریوم ها در جهت افزایش بهره وری انرژی در اقلیم های مختلف ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: توسعه پایدار محیط جغرافیایی سال ۶ بهار و تابستان ۱۴۰۳ شماره ۱۰ 94 - 114

کلیدواژه‌ها: اقلیم بندی کوپن طراحی آتریوم معماری پایدار مصرف انرژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۴۷
در حوزه معماری پایدار، یکی از رایج ترین تکنیک های کاهش مصرف انرژی و ارتقای پایداری، آتریوم ها هستند. آتریوم ها می توانند به طور قابل توجهی بر ابعاد مختلف پایداری از جمله ارتقای عملکرد انرژی یک ساختمان، افزایش تعاملات اجتماعی و بهبود بعد اقتصادی تأثیر بگذارند. علاوه بر ویژگی های مثبت آتریوم ها، در صورت عدم طراحی صحیح، می توانند مشکلات فراوانی نظیر هدررفت انرژی، اتلاف حرارت، افزایش بار حرارتی یا سرمایشی و ... را به وجود آورند. با توجه به رفتارهای متفاوت آتریوم در اقلیم های مختلف در ایران، این مطالعه مطابق با سیستم اقلیم بندی کوپن، با مرور منابع و با روش کیفی به دنبال استخراج مهم ترین شاخص های طراحی آتریوم بوده است. به دلیل گسترده بودن راهبردها مطابق با شاخص های طراحی آتریوم در اقلیم های مختلف، بعد از بررسی مبانی نظری، از طریق مصاحبه با خبرگان در حوزه معماری، طراحی پایدار و انرژی، داده ها جمع آوری و تحلیل محتوای کیفی، شده اند. یافته های پژوهش نشان دهنده اقلیم های خشک، معتدل و قاره ای به عنوان اقلیم های غالب در ایران بوده و هشت شاخص نوع شیشه، نوع اتریوم، ارتفاع، جهت، اندازه و شکل، شکل سقف، هندسه و وضعیت دیواره های اتریوم به عنوان مهم ترین شاخص های طراحی آن  استخراج شده اند. در نهایت با ارائه ماتریس های دوبعدی، برای هر شاخص و در هر اقلیم به ارائه راهکارهای طراحی جهت کاهش اثرات منفی احتمالی آتریوم پرداخته است.  با ارائه راهکارهای طراحی، نشان داده شد که برای طراحی یک آتریوم در اقلیم مشخص باید شاخص های مختلف به صورت هم زمان، چندبعدی و یکپارچه متناسب با زمینه، در نظر گرفته شوند.
۹۸.

سنجش همخوانی معماری سبز و الگوهای معماری پایدار در توسعه شهری با رویکرد اقلیم منطقه (مطالعه موردی: یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۵۰) 49 - 66

کلیدواژه‌ها: معمار ی سبز معماری پایدار توسعه پایدار شهری مناطق گرم و خشک یزد

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴ تعداد دانلود : ۶۰
امروزه شهرهای بسیار مهمی نظیر یزد که دارای غنای فرهنگی و معماری سنتی متمایزی هستند به دلیل ناپایداری در بافت های تازه احداث شده خود، لطمات بعضا شدیدی را دیده اند. از اینرو توجه به جنبه هایی که باعث احیای هویت سنتی و توسعه پایدار آنرا را تسریع نماید از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نتایج حاصل از این مطالعه که با روش توصیفی- تحلیلی انجام یافته است نشان می دهد که شهر یزد علیرغم آسیب هایی که از اجرای معماری مدرن در بافت جدید خود دیده است ولی خوشبختانه به دلیل غنای شهرسازی و معماری سبز متناسب با اقلیم گرم و خشک خود، کارآمدی و سرزندگی خود را همچنان حفظ نموده و اصول و ویژگی های مرتبط با بافت شهری، محلات و ابنیه های شهر یزد با اصول کلی معیارهای معماری پایدار و سنتی در توسعه شهری پایدار در سه حوزه زیست محیطی، اقتصادی و اجتماعی همراستا می باشد. لذا سبک معماری که با جهت گیری سبز و تداوم پایداری و بدون فشار به طبیعت و مصرف انرژی بیشتر اجرا شده است، نقش بسیار مهمی در ایجاد تعاملات اجتماعی-فرهنگی و اقتصادی و نهایتا توسعه پایدار این شهر داشته است. البته از پیامدهای نامطلوب شیوع و رواج یافتن ساختمان های ناهمساز با اقلیم منطقه نیز نبایستی غافل شده و لازم است که ضمن بازگشت به معماری سنتی و تلفیق آن با معماری مدرن، گام های مناسب تری در جهت توسعه شهری برداشته و به رفع بسیاری از معضلات پیش آمده کمک نمود.
۹۹.

تبیین اصول معماری مسکن هوشمند با هدف کاهش بهره گیری از انرژی های تجدید ناپذیر در جهت حفظ محیط زیست

نویسنده:
منبع: پژوهش های معماری نوین دوره ۴ زمستان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۱۴) 7 - 22

کلیدواژه‌ها: معماری پایدار مسکن هوشمند محیط زیست بهینه سازی مصرف انرژی انرژی های تجدید پذیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰ تعداد دانلود : ۴۱
در دهه های اخیر، افزایش جمعیت کره زمین، گسترش شهرنشینی و توسعه صنعتی، بهره برداری غیراصولی و بی حد از منابع طبیعی به شدت بر محیط زیست تأثیر گذاشته و منجر به بروز آسیب های جدی زیست محیطی شده است که تهدیدی جدی برای حیات آینده بشر و اکوسیستم های طبیعی به شمار می روند. این وضعیت نشان دهنده ضرورت تغییر در رویکرد و نگرش ها در معماری و لزوم حرکت به سوی پایداری شده است. با افزایش چالش های زیست محیطی و نیاز به بهینه سازی مصرف منابع، ساختمان های مسکونی هوشمند به عنوان یک عاملی مهم برای ارتقاء معماری پایدار و حفظ محیط زیست مطرح شده است. این مقاله به بررسی راهکارهای نوین، جهت دستیابی به ساختمان های مسکونی هوشمند می پردازد که می تواند به کاهش مصرف انرژی، بهینه سازی منابع طبیعی و بهبود کیفیت زندگی ساکنان منجر شود. ازاین رو این پژوهش که از نوع کیفی است، با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و مطالعات کتابخانه ای به صورت هدفمند و همچنین جست وجوی منابع موجود در این حوزه اعم از مقالات، کتب و غیره نتایج مهمی حاصل گردیده است. نتایج پژوهش گویای آن است امروزه ساختمان های هوشمند، در رسیدن به معماری و توسعه پایدار و در نتیجه حفظ محیط زیست نقش مؤثری را ایفا می کنند، ازاین رو، روش هایی همچون بهره گیری از سیستم های اتوماسیون خانگی، پیاده سازی فناوری اینترنت اشیاء (IOT)، استفاده از انرژی های تجدید پذیر، طراحی فضاهای سبز و باغ های عمودی، توسعه مصالح ساختمانی پایدار، مدیریت هوشمند آب به عنوان برجسته ترین و مهم ترین عوامل که در این حوزه مؤثر می باشند، پیشنهاد می گردد.
۱۰۰.

مطالعه معماری پایدار و پدافند غیر عامل در خانه های تیموری با خوانش سه بُعدی و تاکید بر نگاره فرار یوسف از زلیخا

نویسنده:
منبع: مطالعات هنر سال ۳ تابستان ۱۴۰۳ شماره ۲ (پیاپی ۷) 59 - 85

کلیدواژه‌ها: خانه های تیموری معماری پایدار پدافند غیر عامل نگاره فرار یوسف از زلیخا معماری و نگارگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱ تعداد دانلود : ۳۷
مدارک تصویری نقش مهمی در مطالعه تاریخ معماری ایران دارد. با توجه به کمبود مدارک در مورد خانه های تیموری یکی از راه های شناخت و احیای اصول معماری ایرانی-اسلامی، رجوع به نقاشی ایرانی است. در نگاره فرار یوسف از زلیخا به طور هنرمندانه ای جلوه های مختلف هنر و معماری دوره تیموری تصویر شده است. این پژوهش با بازنمایی سه بعدی خانه های دوره تیموری با کمک نگاره فرار یوسف از زلیخا ابعاد فضایی و کارکردی معماری تیموری را بازخوانی کرده، به تحلیل اصول معماری پایدار و پدافند غیرعامل در آن می پردازد؛ لذا در پی پاسخ به این پرسش اصلی است که مصادیق معماری پایدار و پدافند غیر عامل در معماری خانه های دوره تیموری چگونه نمود یافته است؟ این پژوهش ازنظر هدف کاربردی با رویکرد تطبیقی و ازنظر روش توصیفی-تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها از منابع کتابخانه ای و از نرم افزار اتوکد و تری دی مکس برای مدل سه بُعدی استفاده شده است. یافته ها نشان می دهد خانه های تیموری، یک یا دوطبقه، دارای ایوان، طاق و قوس همراه با تزیینات کاشی و پله ها در حیاط و نزدیک ورودی است. بالکن با تیر های چوبی و سقف هرمی از ویژگی بیشتر خانه ها بوده است. خانه ها دارای ویژگی های پایداری مانند استفاده بهینه از منابع، تهویه طبیعی و تطبیق با اقلیم بوده اند. عناصر معماری نظیر دیوارهای ضخیم، حیاط مرکزی و تقسیم بندی فضایی، نقش مهمی در کاهش آسیب پذیری ایفا کرده اند. این تحلیل بیانگر آن است که هنر و معماری تیموری به صورت هماهنگ در خدمت ایجاد محیطی امن و پایدار قرار داشته اند. این پژوهش بر اهمیت بازخوانی میراث معماری گذشته در طراحی های معاصر تأکید دارد.