مطالب مرتبط با کلیدواژه

نگرش سیستمی


۲۱.

ارائه تعریفی جامع از معماری در بررسی مجموعه های صنعتی با نگرش سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: معماری مجموعه های صنعتی نگرش سیستمی شش مقوله کاپون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۷ تعداد دانلود : ۲۹۰
نوشتار حاضر حاکی از آن بوده که دانش ما از معماری مجموعه های صنعتی (نسبت به دیگر کاربری ها)، محدود است. جدا از کم بودن پژوهشهای معماری در خصوص مجموعه های صنعتی، یکی دیگر از چالش های کلیدی این عرصه، جزءگرایی یا تقلیل یافتن چیستی معماری آنها در تحقیق های پیشین است. لذا مقاله پیش رو با هدف ارائه تعریفی کل گرا و تمامیت خواه از معماری چنین مراکزی تدوین شده و کوشیده است تا براساس نگرش سیستمی وبراساس مقولات ششگانه کاپون (معنا، کارکرد، شکل، انگیزه، ساخت و بافت)، پاسخی مناسب در این باره بیابد. این مقاله درصدد بوده تا ازطریقِ تأمل بر واژه های فارسی و انگلیسی مرتبط با مجموعه های صنعتی به تعریف کل گرای خود نزدیک شود. گردآوری اطلاعات این تحقیق به شیوه کتابخانه ای و تحلیل آنها با کمک گرفتن از راهبرد استدلال منطقی محقق شده است. نتایج مؤید آن است که مقولات ششگانه، تعاملات میان آنها و محدوده پیرامونی آنها، به مثابه سه مشخصه ساختاری عموم سیستم ها، می توانند مرز مشخصی میان معماری مجموعه های صنعتی با معماری دیگر مجموعه ها ایجاد نمایند. به عبارت دیگر، هر تلاش برای معرفی معماری صنعتی بدون درنظرگرفتن این سه مشخصه از کلیت و جامعیت تعریف فاصله می گیرد.
۲۲.

پرکردن شکاف نظر و عمل در بانکداری اسلامی: ارائه مدلی جهت اجرای بهتر قرارداد مشارکت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرارداد مشارکت نگرش سیستمی تسهیل گران سیستمی انگیزه ها محیط قرارداد نظریه بازی ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۳۴۵
گرچه قرارداد مشارکت در ادبیات نظری بانکداری اسلامی مورد تأکید قرار گرفته و به عنوان یکی از وجوه ممیزه اصلی بانکداری اسلامی و بانکداری متعارف معرفی شده است، اما در اجرا بانکهای اسلامی کمتر به استفاده از این نوع قرارداد تمایل نشان داده اند.; این تحقیق با روش استنتاجی و با مطالعه کتابخانه ای- اسنادی سعی نموده ابتدا وضعیت اجرای قرارداد مشارکت در نظام بانکی ایران را بررسی نماید. سپس، با استفاده از رویکرد سیستمی و مبتنی بر سازوکارهای انگیزشی مدلی مفهومی جهت اجرای صحیح قرارداد مشارکت ارائه نموده و با استفاده از نظریه بازی ها اثربخشی این مدل مفهومی در اجرای صحیح قرارداد مشارکت را تحلیل کرده است. ویژگی مهم مدل مفهومی ارائه شده در این تحقیق توجه به ظرفیت محیط قرارداد در اجرای صحیح قرارداد مشارکت و جهت دهی انگیزه های مادّی عوامل در راستای اجرای صحیح قرارداد می باشد.
۲۳.

فقه حکومتی؛ چیستی، چرایی و چگونگی. (مبتنی بر نظریه اجتهاد سیستمی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقه تمدنی دین استراتژیک شبکه هستی نگرش سیستمی اجتهاد تمدن ساز اجتهاد سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۱ تعداد دانلود : ۴۹۵
مسئله اصلی در مقاله چیستی فقه حکومتی و بررسی «ابزارهای اصلی برای فهم گزاره های دینی در فقه حکومتی» است. بر اساس نظریه نگرش سیستمی به دین در این دستگاهِ معرفتی، «اجتهاد» عبارتست از «کشف الحکم عن مدرکه» و «حکم» عبارتست از: «الاعتبار الشرعی المتعلق بأفعال العباد» داعیه تمدن سازیِ اسلام سبب شده است تا تلاش برای استخراج دیدگاه اسلام در مقیاس جمعی و با رویکرد استخراج «فرآیندها»، مورد توجه جدی قرار بگیرد. ضرورت «حجت بودن» برای استناد به دین، سبب تمرکز بر روش شناسیِ چنین تلاشی شده است. و نتیجه آن اتخاذ راهبردهای 1- دین محوری منابع اطلاعات 2- دین استراتژیک 3-نگاه شبکه ای به هستی 4- پارادایم محوری بر اساس پارادایم شبکه ای دین 5- موضوع شناسی و مساله شناسی در تمام لایه های هرم نیازها 6- تعیین مرزهای سیستم بر اساس شبکه اهداف دین 7- منطق اجتهاد جواهری 8- گسترش هویت «حکم» 9- گسترش هویت «وضع» 10- منطق فقه تفریعی در تطبیق 11 - استفاده منطق سیستم ها در جمع دلالی در مراحل عملیاتی زیر میباشد: 1- تولید شبکه مسائل و موضوعات زندگی 2- تولید فرآیندهای پایه سیستم 3- تولید ماتریس کلیدواژه ها 4- عملیات تحلیل گزاره ها 5- ترجمه گزاره دین به زبان فرضیه علمی 6- موقعیت یابی فرضیه در الگوی پیشرفت و نقشه تمدنی
۲۴.

پدیدارشناسی منظر کوشک در سیستم باغ شاه و آسیب شناسی تحولات آن در ادوار مختلف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باغ شاه منظر کوشک پدیدارشناسی نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۳۱۷
باغ شاه یکی از آثار واقع در مجموعه باغستان شهری عباس آباد بهشهر متعلق به دوران صفویان است. این باغ و کوشک آن در بازه های زمانی مختلف به خصوص در دوران معاصر، دچار تحولاتی شتاب زده، سلیقه ای و تزئیناتی بزک مانند شده است که آسیبی جدی بر اصالت و هویت اثر تلقی می شود. فرضیه پژوهش آن است که آسیب های تحولات نابه جای باغ ناشی از خروج کوشک از نگرش سیستمی و کل نگر باغ در ازای سطحی نگری و جزءنگری به آن است. این مقاله سعی دارد با پدیدار شناسی منظر کوشک به عنوان نقطه عطف باغ آسیب ها و تحولات نابه جای آن را در ادوار مختلف ارزیابی کند. تحقیق حاضر به صورت کیفی با روش توصیفی-تحلیلی و پدیدارشناسی به واسطه اطلاعات میدانی و اسنادی انجام شده است. نتایج تحقیق نشان داد، کوشک با تأسی از نگرش سیستمی و کل نگر در هماهنگی با سیستم باغ پدید آمده است. گسست نظام ها در نگرش جزء نگر در ادوار بعد موجب خروج کوشک از سیستم کل نگر شده است. ثمره این نگاه سطحی و جزء نگر نادیده انگاشتن یک کل نظم دهنده هدفمند، ورود تغییرات نابه جا و سلیقه های مختلف، الگوبرداری از کالبدهای مغایر با معنا، هدف و هویت منظر کوشک، در دوران حاضر است.
۲۵.

نقد محتوای فقهی−تربیتی کتاب های دین و زندگی دوره متوسطه دوم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تربیت دینی کتاب های دین و زندگی احکام فقهی نگرش سیستمی آموزش دین نقد کتاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۳۵۰
کتاب های دین و زندگی مقطع متوسطه دوم، در نظام آموزش و پرورش جمهوری اسلامی ایران، در موضوع تعلیمات دین اسلام، برای مخاطبان نوجوان، به عنوان منبع اصلی آموزش دین، مورد استفاده قرار می گیرد؛ به همین جهت، لازم است این کتاب ها از جهات مختلف مورد نقد و ارزیابی قرار گیرند. نقد این کتب به روش تحلیل محتوا، نشان می دهد آموزه های فقهی کمترین سهم را در آموزش دینی نوجوانان دارد. این در حالی است که احکام فقهی کارکردهای مهمی مانند توجه دادن به پاکیزگی، وقت شناسی، مسئولیت پذیری و اطاعت پذیری دارد. فقدان نگرش سیستمی مؤلفان این کتب به دین، از جمله در احکام شرعی سبب گردیده است حتی در موضوعات محدود طرح شده، آموزه های فقهی در موضوع خانواده و اقتصاد که موضوعات مهم و اولویت دار در جامعه ایران است، از جهات مختلف قابل نقد باشد. این پژوهش تلاش دارد با تبیین جایگاه آموزه های فقهی در تربیت یک نسل سالم، پیشنهادی در راستای تبیین سیستمی احکام خانواده و اقتصاد باتوجه به اهمیت آن در زندگی فردی و اجتماعی آینده ایران، ارائه دهد.
۲۶.

واکاوی روش های ارزیابی مطالعات ملی آینده نگاری علم و فنّاوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: آینده نگاری علم و فناوری ارزیابی نگرش خطی نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۹ تعداد دانلود : ۳۲۶
آینده نگاری یکی از مؤثرترین ابزار های تدوین استراتژی ها و سیاست های بلندمدت با هدف توسعه پایدار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی و نیازمند صرف وقت، منابع انسانی و مالی فراوان است. ارزیابی آینده نگاری نیز جزء اساسی هر برنامه آینده نگاری است چرا که یک چارچوب یا ساختار هدفمند برای کمک به بدنه دانش آینده نگاری فراهم میکند. بدون این چارچوب هیچ راهی برای توصیف عینی فعالیت های آینده نگاری، یا ابزاری برای مقایسه، پایش و یادگیری از این فعالیت ها وجود نخواهد داشت. بررسی پیشینه ارزیابی آینده نگاری نشان می دهد، هیچ اجماع نظری میان پژوهشگران در مورد چارچوب های ارزیابی آینده نگاری وجود ندارد. بنابراین، هدف پژوهش حاضر توسعه چارچوبی جامع و روش شناسانه برای ارزیابی آینده نگاری ملی علم و فنّاوری بر مبنای تحلیل نظام مند تجربیات نظری و بهره گیری از مطالعه اسنادی است. براساس نتایج به دست آمده، وجود دو نگرش منطقی و سیستمی، جامعیت یک چارچوب ارزیابی آینده نگاری را تضمین می نماید. چارچوب ارزیابی پیشنهادی بر پایه نگرش منطقی شامل معیارهایی نظیر کارایی، تناسب و اثربخشی و بر پایه نگرش سیستمی شامل معیارهایی نظیر افزونگی رفتاری و تأثیرگذاری سیاستی است. سپس، با استفاده از چارچوب مذکور، تعدادی از تجربیات ارزیابی آینده نگاری کشورها، تحلیل و بررسی شد و این نتیجه به دست آمد که در اغلب آنها نگرش منطقی حاکم بوده و معیار ها و سنجه های نگرش سیستمی در آنها کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
۲۷.

شناسایی و تبیین عوامل عمده بر لایه ارزش ها و باورهای فرهنگ مطالعه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مطالعه فرهنگ مطالعه فرهنگ مطالعه در ایران لایه ارزشها و باورها نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱
هدف: این بررسی به منظور شناسایی، دسته بندی و تعیین اهمیت نسبی متغیرهای دخیل در لایه ارزش فرهنگ مطالعه در ایران انجام شده است. جامعه و روش تحقیق: با استفاده از روش مطالعه اسنادی و روش دلفی، متغیرهای مطرح و میزان اهمیت آنها شناسایی و تعیین شد. جامعه تحقیق از میان صاحب نظران و خبرگان حوزه فرهنگ مطالعه با روش نمونه گیری هدفمند (قضاوتی) انتخاب گردید. یافته ها: یافته ها نشان داد لایه ارزشها و باورهای فرهنگ مطالعه از 4 معیار اصلی(جامعه، نظام آموزشی، حوزه نشر و خانواده)، 7 معیار فرعی و 26 شاخص تشکیل شده و بیشترین معیارهای فرعی و شاخصها، مربوط به معیار اصلی «جامعه» بوده است.همچنین، رتبه بندی فریدمن معیارهای اصلی نشان داد بین آنها تفاوت معناداری نیست، ولی در معیارهای فرعی لایه ارزشها نشان می دهد تفاوت معنادار است. در میان معیارهای فرعی، بالاترین رتبه ها به ترتیب به معیار «ترویج و ترغیب دانش آموزان، دانشجویان، معلمان و استادان به مطالعه» و «ارزش آفرینی برای رسیدن به خانواده اهل سواد و مطالعه» تعلق دارد. در خصوص رتبه بندی شاخصهای موجود در معیار های فرعی « نگرش جامعه به مقوله جهان هستی»، «ترویج و ترغیب دانش آموزان، دانشجویان و استادان به مطالعه» و «باور به تأثیر کتاب در رشد ابعاد مختلف فردی و اجتماعی» نشان داد بین آنها تفاوت معنادار نبوده، اما رتبه بندی در شاخصهای معیار «احساس نیاز به مطالعه» نشان داد تفاوت معنادار بوده است. پیشنهادها: پژوهشگر در نهایت با توجه به ماهیت فرهنگ مطالعه، نگاه متوازن برای توسعه لایه های فرهنگ مطالعه و تقدم شروع تغییر از لایه ارزشها نسبت به سایر لایه های فرهنگ را با اتخاذ رویکرد سیستمی، پیشنهاد کرده است.
۲۸.

ارائه تعریفی کل گرا از فرایند طراحی معماری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فرایند طراحی معماری موضوعات صنعتی نگرش سیستمی سیستم باز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۱ تعداد دانلود : ۳۵۰
بیان مسئله: نوشتار حاضر حاکی از آن است که با وجود تاریخ چند د هه ای طراحی پژوهی، غالب الگوهای ارائه شد ه برای فرایند طراحی رویکرد ی جزءگرایانه د اشته و نتوانسته اند تعریفی کل گرایانه از آن ارائه کنند . این وضعیت علاوه بر تقلیل کلیت فرایند ، مانع د رک جامع آن است. هد ف پژوهش: نوشتار حاضر د رصد د است براساس نگرش سیستمی (به مثابه نگرش کل گرا)، توصیفی جامع از فرایند طراحی ارائه کند . روش پژوهش: این نوشتار برای بررسی ویژگی های سیستمی فرایند از روش های نظری و تجربی به صورت توأمان استفاد ه کرد ه است و د ر حقیقت، تعامل فرایند با محیط، اجزای آن و قابلیت کنترل ازطریقِ بازخورد ها به صورت نظری و با کمک استد لال های منطقی و استنتاج از آرای صاحب نظران به د ست آمد ه است. د ر بخش تجربی نیز برای بررسی روابط (جزء/ کل)، کلیت و ساختار به فرایند طراحی موضوعات صنعتی (نیروگاهی) رجوع شد ه است. د ر این بخش از تکنیک های «مصاحبه ساختاریافته باز»، «تهیه بیانیه طراحی» و «مستند سازی تولید ات طراحی» برای جمع آوری د اد ه های اولیه و از تحلیل محتوای کمّی/ کیفی برای ارزیابی د اد ه ها استفاد ه شد ه است. آزمود نی های تحقیق شامل 10 نفر از متخصصان و مجربان د ر طراحی مجموعه های نیروگاهی است.نتیجه گیری: نتایج مؤید آن است که فرایند طراحی به مثابه سیستم باز د ارای ساختاری منعطف است و ازطریقِ بازخورد ها کنترل می شود . کنش، د انش، شیوه، عامل و ابزار به انضمام مؤلفه های فرعی آنها د ر حکم اجزاست و د ر تعامل با کلیت فرایند عمل می کنند .
۲۹.

شناسایی و تحلیل پیشران های مؤثر بر جذب گردشگران به باغ های تاریخی طبیعی ایران مطالعه موردی: باغ تاریخی چشمه بلقیس شهر چرام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشران های توسعه جاذبه های گردشگری طبیعی انسانساخت مدلسازی معادلات ساختاری نگرش سیستمی شهرستان چرام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۶ تعداد دانلود : ۲۵۴
در سال های اخیر گردشگری و عوامل موثر بر جذب گردشگران در حوزه های مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. رویکرد جغرافیایی به این مقوله با در نظر گرفتن همه ابعاد به نتایج تحقیق جامعیت می بخشد. در این مقاله مؤلفه های مؤثر بر جذب گردشگران به باغ های تاریخی طبیعی ایران در باغ تاریخی چشمه بلقیس شهر چرام مورد شناسایی و تحلیل قرار گرفته است. گردآوری داده های تحقیق از طریق پرسشنامه محقق ساخته با 65 گویه صورت گرفته است. جامعه نمونه تحقیق گردشگران ورودی به باغ تاریخی تفریحی چشمه بلقیس در شهرستان چرام به تعداد 301 نفر بوده است. برای انجام تحلیل های آماری نظیر آزمون تی، تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاری و پاسخ به سوالات پژوهش از نرم افزارهای SPSS و AMOS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد از بین شش عامل شناسایی شده عامل اقتصادی با بالاترین اثر، 93/۱3 درصد واریانس بهبود وضعیت گردشگری در باغ تاریخی تفریحی چشمه بلقیس را تبیین می نماید که این امر نشانگر اهمیت و ارزش عامل اول نسبت به عامل های بعدی است. عاملهای مبلمان فضای باغ تاریخی تفریحی چشمه بلقیس، اطلاع رسانی و تبلیغات، دسترسی و حمل و نقل، امکانات و خدمات، کیفیت محیطی و موقعیت با درصدهای تبیین59/11، 83/۱0، 01/8، 87/7، 14/6 و89/4 در جذب گردشگر و بهبود وضعیت گردشگری در باغ تاریخی تفریحی چشمه بلقیش اثر داشته اند. همچنین نتایج حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری با بار عاملی 71/0 اثر مطلوبیت جاذبه گردشگری باغ تاریخی تفریحی چشمه بلقیس بر وفاداری گردشگران را مورد تأیید قرار می دهد.
۳۰.

ارزیابی کارایی پیشنهادی «میز خدمت» در مدیریت کلانشهرها از منظر حکمروایی خوب شهری (نمونه پژوهی: کلانشهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کلانشهر تهران حکمروایی خوب شهری مدیریت شهری نگرش سیستمی میز خدمت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۸۹
متولیان کلانشهر تهران همواره کوشیده اند تا کارآترین الگو را برای اداره امور کلانشهر تهران تدوین نمایند. در حال حاضر مدل مدیریت شهری تهران مدل شورا- مدیر شهر می باشد که طبق آن، مردم با رای مستقیم اعضای شورای شهر را انتخاب می نمایند و شورای شهر تهران شهردار را انتخاب می نماید. در طول سالیان گذشته و با توجه به آنکه نهادها و سازمانهای متولی اداره و ارائه خدمات شهری در مواردی دچار موازی کاری و یا حتی تناقض در وظایف شده اند، نیاز به تدوین مدلی در راستای مدیریت یکپارچه شهری دیده شده است. در این مقاله از روش توصیفی-تحلیلی استفاده شده است. این مقاله از نظر هدف مطالعه، کاربردی می باشد. هدف مقاله حاضر رسیدن به مدلی برای مدیریت یکپارچه کلانشهر تهران است. جامعه آماری این تحقیق خبرگان مدیریت شهری تهران است که بدین منظور 34 نفر از آنان به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات این تحقیق، مصاحبه و پرسشنامه است و داده ها با استفاده از روش مقایسات زوجی و تاپسیس تجزیه تحلیل شده اند. در نتیجه این تحقیق، با توجه به چالش های شناسایی شده و با استفاده از روش تاپسیس کارآیی مدل تدوین شده تحقیق (با نام پیشنهادی میز خدمت) نسبت به مدل جاری مدیریت شهری تهران مورد تایید قرار گرفته است. همچنین مهمترین نتیجه ای که از مطالعات تطبیقی حاصل شد آن است که در کلانشهرهای مورد مطالعه همواره کلیه امور حکمروایی و مدیریتی شهری تحت فرمان یک نهاد می باشد و از موازی کاری پرهیز شده است که این موضوع باید در تهران نیز مدنظر قرار گیرد.
۳۱.

پیش بینی فروش فیلم در گیشه سینمای ایران با رویکرد پویایی سیستم(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیش بینی فروش سناریوسازی صنعت سینما فیلم نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۴ تعداد دانلود : ۲۱۹
ریسک سرمایه گذاری به منظور کسب موفقیت مالی در محصولاتی همچون فیلم های سینمایی که عمر کوتاهی دارند بسیار بالاست. در مطالعات گذشته برای تحلیل پویایی های این صنعت از مدل های خطی و ایستایی استفاده شده است که به خاطر خطی بودنشان، قادر به تحلیل واقع نگر پیچیدگی ها و پویایی های حاکم بر صنعت سینما نیستند. با توجه به اهمیت بسیار زیاد فروش فیلم های سینمایی برای سرمایه گذاران آن ها، این پژوهش با ارائه مدلی پویا مبتنی بر رویکرد پویایی سیستم به پیش بینی فروش و ارزیابی موفقیت مالی فیلم ها پرداخته است. مطالعه حاضر، با بررسی دقیق پژوهش های پیشین و همچنین از طریق مصاحبه عمیق با شش تن از خبرگان سینمایی، تمام عواملی را که ممکن است در فروش فیلم های سینمایی تأثیرگذار باشند استخراج کرده و روابط بین آن ها را مورد ارزیابی قرار داده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مهم ترین عامل مؤثر بر فروش یک فیلم شناخت مخاطب هدف آن است. از سویی دیگر، نتایج حاکی از آن است که برای افزایش موفقیت یک فیلم در گیشه، الزامی به صرف هزینه های سنگین به منظور حضور بازیگران ستاره گران قیمت در آن نیست. همچنین عواملی دیگر مانند بازاریابی فیلم، تعداد روز های تعطیل، نظر منتقدان و کاربران، و در نهایت ژانر فیلم تأثیر بسزایی در موفقیت فروش این محصولات رسانه ای در گیشه های سینما دارند. در نهایت، پیامدهای نظری و عملی این پژوهش در عرصه صنعت سینما مورد بحث قرار گرفته است.
۳۲.

سنجش تفکر استراتژیک در مدیران شهرداری تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشروی براساس رویکرد علمی تفکر استراتژیک تفکر در زمان عزم استراتژیک فرصت طلبی هوشمندانه نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۱۰۲
مشکلات سازمان ها روزبه روز پیچیده تر و حل آنها نیازمند راه حل های مؤثرتری هستند. برنامه ریزی استراتژیک، برنامه ای الزاماً قابل اجرا نبوده و درگذر زمان، دستخوش تغییرات می گردد و دربرخی موارد به جای حل مشکل سازمان، فقط باعث تسکین آن شده و با از بین رفتن اثر خود منجر به ایجاد مشکلاتی بزرگتر می گردد. به نظر می رسد لازمه تدوین و پیاده سازی برنامه استراتژیک در سازمان وجود تفکر استراتژیک در مدیران تدوین کننده برنامه است. این مقاله به سنجش تفکر استراتژیک در مدیران شهرداری تهران به کمک مدل جین لیدکا می پردازد. این مدل شامل 5 شاخص اصلی" نگرش سیستمی"، "عزم استراتژیک"، "پیشروی براساس رویکرد علمی"، "فرصت طلبی هوشمندانه" و "تفکر در زمان" است که به کمک منابع موجود و نظر صاحب نظران به 29 زیرعامل تقسیم و با استفاده از روش تحقیق توصیفی پیمایشی، اهمیت عامل ووضع موجود هریک از شاخص های مذکور با پرسشنامه ازمدیران شهرداری، مورد ارزیابی قرارگرفته است. تحلیل نتایج به کمک آزمون فریدمن و T زوجی، حاکی از آنست که با وجود اقدامات مهم مانند تدوین اسناد راهبردی در شهرداری تهران، فاصله معنی داری بین اهمیت عوامل شاخص و وضع موجود آنها در سازمان وجود دارد که توجه به آنها اجتناب ناپذیر است.
۳۳.

طراحی مدل آشفتگی - پویایی توسعه بهره وری منابع انسانی صنعت نفت ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آشفتگی بهره وری منابع انسانی نگرش سیستمی پویایی سیستم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۱۳۲
هدف: صنعت نفت مهم ترین و استراتژیک ترین صنعت ایران است و در اقتصاد کشور نقش مسلط را بازی می کند. از آنجا که عنصر اصلی ایجاد و توسعه بهره وری، سرمایه انسانی است، توسعه بهره وری سرمایه انسانی در این صنعت، می تواند در راستای رسیدن به رشد اقتصادی و اهداف بلندمدت کشور گام های بلندی بردارد. در برنامه ریزی توسعه بهره وری منابع انسانی، مدیران و برنامه ریزان این حوزه از یک طرف با پیچیدگی نیروی انسانی (سیستم های چندذهنی) و از طرف دیگر با روابط روان شناختی و مسائل اجتماعی فرهنگی (نگرش سیستمی) مواجه اند. چنانچه مسئله بهره وری منابع انسانی را در صنعت نفت، مسئله ای از نوع آشفتگی در نظر بگیریم، این پژوهش به مدل سازی، شبیه سازی و سیاست گذاری سیستم بهره وری منابع انسانی صنعت نفت با بهره گیری از صورت بندی نظم آشفته و پویایی سیستم می پردازد. روش: روش شناسی پژوهش با الهام از تفکر سیستمی انتقادی تحقیق در عملیات و روش شناسی چندگانه (سیستمی از روش شناسی های سیستمی)، نخست با بهره گیری از موانع توسعه ایکاف/ قراجه داغی، به تعبیه اصولی برای ساختاردهی آشفتگی مسئله و سپس به مدل سازی با استفاده از رویکرد پویایی سیستم می پردازد. یافته ها: یافته های مدل، با توجه به وضعیت موجود نشان می دهند توجه ناکافی به شفافیت ساختار صنعت نفت در بعد قدرت و بهره گیری از سرمایه های فکری و انسانی در بعد ارزش و انگیزش کارکنان در بعد زیبایی سبب شده است که به بهره وری منابع انسانی صنعت، آسیب های فراوانی وارد شود. نتیجه گیری: اعمال سیاست های ترکیبی در سه زیرنظام ارزش، قدرت و زیبایی به عنوان بهترین دسته راهکار برای بهبود بهره وری منابع انسانی صنعت نفت انتخاب شد و نشان داده شد که برنامه ریزی برای افزایش سرمایه های فکری و انسانی، شفافیت ساختاری نظام صنعت نفت و نظام انگیزشی کارکنان صنعت نفت، بر افزایش میزان ارزش افزوده منابع انسانی و بهبود بهره وری منابع انسانی در صنعت نفت اثرهای شایان توجهی دارد.
۳۴.

بررسی نقش تفکر راهبردی بر کارآفرینی سازمانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفکر استراتژیک کار آفرینی سازمانی نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۱ تعداد دانلود : ۱۷۱
در عصر حاضر تفکر استراتژیک به عنوان پارادیمی نوین در تمامی سطوح سازمان همیشه مطرح بوده است. تفکر استراتژیک فرآیندی است که طی آن مدیر می آموزد که چگونه چشم انداز خود را بوسیله کارگروهی، تفکر انتقادی و بهبود مستمر تعریف کند. تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطه بین تفکر استراتژیک مدیران و کارآفرینی سازمانی و ارائه راهکارهایی برای افزایش کارآفرینی سازمانی همچنین بهبود تفکر استراتژیک مدیران انجام شده است. تحقیق از حیث هدف کاربردی و از حیث روش شناسی، همبستگی پیمایشی می باشد. جامعه آماری تحقیق کلیه مدیران، رؤسا و کارشناسان مسئول اداره کل آموزش فنی وحرفه ای استان چهارمحال بختیاری شامل 40 نفر بودند. پرسشنامه تحقیق به علت استفاده در برخی پژوهشهای داخلی و خارجی و همچنین مورد تأیید قرار گرفتن از سوی اساتید دانشگاهی از اعتبار محتوا و روایی مدنظر برخوردار است. جهت محاسبه پایایی پرسشنامه از روش آلفای کرونباخ استفاده شد. به علت اینکه ضرایب آلفای کرونباخ از 0.7 بیشتر بود، پایایی تمامی ابعاد پرسشنامه و کل پرسشنامه مورد تأیید قرار گرفت. برای تجزیه و تحلیل داده ها از شاخصهای آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد و توسط نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل اطلاعات انجام پذیرفت. نتایج بیانگر این است که تفکر استراتژیک دارای رابطه مثبت و معنادار با کارآفرینی سازمانی می باشد همچنین بار اصلی رابطه قوی کارآفرینی سازمانی و تفکراستراتژیک از فرصت طلبی هوشمندانه و تفکر در زمان ناشی میشود که هر دوی این متغیرها دارای رابطه شدید و قوی با کارآفرینی سازمانی می باشند .
۳۵.

تبیین مبانی معرفت شناسی معماری و شهرسازی با نگرش سیستمی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نگرش سیستمی معماری شهرسازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۸ تعداد دانلود : ۱۴۲
تدوین تئوری در حوزه معماری و شهرس ازی و چگونگی اجرای آن، از معضلاتی اس ت که صاحب نظران این حوزه را به چالش کشیده است. ناکامی مکاتب مختلف در معرفت شناسی روابط بین اجزای معماری و شهرسازی هم زمان با پیچیدگی علوم و تعامل آن ها با این علم آغاز گردید. از طرفی ورود اندیشه های غربی و از طرف دیگر نگرش اتمیسم به معماری و شهرسازی، سبب ناکامی مکاتب مختلف داخلی در معرفت شناس ی روابط بین اجزای معماری و شهرس ازی گردیده است. پژوهش حاضر همواره در تلاش اس ت با تعریف نگرش سیس تمی، به عنوان نگرش کل گرا و وحدت بخش، نقش سیستم های عینی، ذهنی و فطری را در ارتباط با عینیت فضا، ذهنیت معمار و فطرت معمار و مخاطب تبیین نماید تا مؤلفه ماندگاری در اثر معماری و شهرسازی را به عنوان مؤلفه هویت سیستمی معرفی نموده و امنیت آن را در مقابل تهدید اندیشه های بیگانه به واسطه مکتب موقعیت محور تأمین نماید.
۳۶.

برنامه ریزی و نگرش سیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران: مطالعه موردی کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نگرش سیستمی امنیت توسعه پایدار گردشگری کلان شهرهای ایران کلان شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۰ تعداد دانلود : ۱۰۰
گردشگری پدیده ای است که دارای ابعاد و انواع مختلف است و می توان گفت که کل سیستم سیاسی و فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی یک کشور را درگیر و همراه می کند. با توجه به این مسئله است که نگرش سیستمی نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری اهمیت فزاینده ای می یابد. هدف این مقاله بررسی ضرورت برنامه ریزی و نگرش سیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران با تأکید بر کلان شهر تهران است. سؤال اصلی مقاله این است که دلایل ضرورت برنامه ریزی و نگرش سسیستمی حاکمیت نسبت به امنیت و توسعه پایدار گردشگری در کلان شهرهای ایران چیست؟ فرضیه ای را که برای پاسخگویی به این سؤال اصلی در صدد بررسی و تحلیل آن هستیم این است که نگاه حاکمیتی نسبت به پدیده ها اصولاً بایستی سیستمی باشد و گردشگری علاوه بر این ضرورت دارای ضرورتی درونی نیز است که از ذات این پدیده ناشی می شود. روش این مقاله توصیفی تحلیلی است که در آن سعی خواهد شد با استفاده از منابع کتابخانه ای و نیز مقالات علمی و پژوهشی به تحلیل و تبیین موضوع پرداخته شود. نتایج این مقاله نیز نشان می دهد که گردشگری و توسعه پایدار در ایران نیازمند مدیریت و برنامه ریزی به ویژه در زمینه ارتقای امنیت هستند و این دو در گروه داشتن نگرش سیستمی از سوی حاکمیت است. شواهد کلان شهرهای ایران و به ویژه شهر تهران گویای جدایی و جزیره گونگی حوزه های امنیت و توسعه پایدار گردشگری و نگرش غیر سیستمی در این حوزه هاست.
۳۷.

نگرش سیستمی در برنامه ریزی فضایی توسعه روستایی با توجه به رویکرد ساختاری- کارکردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برنامه ریزی فضایی توسعه روستایی رویکرد ساختاری- کارکردی سامان دهی فضایی نگرش سیستمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۱۷۳
توسعه روستایی مفهومی همه جانبه و سسیستمی است که، علاوه بر عمران و بهسازی روستا، همه جنبه های حیات اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی روستا را دربر می گیرد. یک برنامه ریزی آرمانی و هدفمند در مناطق روستایی نیازمند رویکردی جامع است که باید ناظر به این ویژگی ها و پوشش دهنده آن ها باشد. تفکر سیستمی فرایند شناخت مبتنی بر تحلیل (تجزیه) و ترکیب در جهت دست یابی به درک کامل و جامع یک موضوع در محیط پیرامون خویش است که ویژگی هایی همچون هدف، کلیت، روابط متقابل، و محیط بیرونی و درونی از اصول تشکیل دهنده آن است. بنابراین، برنامه ریزی روستایی نیازمند شناخت روستا با نگرش سیستمی با توجه به کنش متقابل و وابستگی اجزای تشکیل دهنده آن با یکدیگر و محیط پیرامون در سطوح ملی و منطقه ای است . شناخت سیستمی در دو سطح است: 1. روستا؛ توجه به کارکردها- ساختارها و پیوندهای درونی- بیرونی روستایی در عرصه برنامه ریزی و توسعه روستایی با زیرسیستم های اقتصادی، اجتماعی، و کالبدی قابل بررسی و با عملکردهای خدماتی و توزیع خدمات رابطه دارد؛ 2. سرزمین؛ توجه به عوامل خلأ فضایی- عملکردی خدماتی روستایی با نتایج منطقه ای قابل بررسی و با وابستگی روستا به شهر، مهاجرت، و عدم انباشت سرمایه در روستا رابطه دارد. سامان دهی تنوعات موجود از لحاظ برخورداری منابع ناحیه ای، نیازها و توانمندی های منطقه ای، تقسیم کار بین بخش های شهری و روستایی با برنامه ریزی فضایی و آمایش سرزمین قابل بررسی و از طریق ساختارهای نهادی و مدیریتی به طور نظام مند هدایت می شود. نگرش سیستمی در برنامه ریزی فضایی با رویکرد ساختاری- کارکردی با شناخت جامع سازمان فضایی زمینه توسعه نهادی محلی، ملی، و منطقه ای را فراهم می آورد.
۳۸.

ارائه و آموزش مدل سازمان هدف گرا و اخلاق مدار در بخش دولتی (مطالعه موردی: کارکنان سازمان امور مالیاتی استان اصفهان وچهارمحال وبختیاری)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اخلاق مدار بودن نگرش سیستمی سازمان هدفگرا مدیریت سبز وتجسم اخلاقی نیروی کار عالی آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۶ تعداد دانلود : ۹۸
برای اینکه رهبر موفق باشد باید بتواند دیدگاهی اخلاقی داشته باشد و آن را به زیر دستانش القاء کند در رهبری اخلاقی داشتن شخصیت پسندیده مهمتر از داشتن کارایی تکنیکی و فنی می باشد پژوهش حاضر باهدف ارائه مدلی برای سازمان های هدف گرا در بخش دولتی مورد ارزیابی قرار گرفت. در فاز کمی محیط پژوهش شامل کلیه کارکنان سازمان امور مالیاتی کشور(در دو استان اصفهان وچهار محال وبختیاری) و به تعداد 1205 نفر در سال۱۳۹7 - ۱۳۹8 که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده 290 نفر به عنوان حجم نمونه برآورد گردید . مقادیر مربوط به برآورد ضریب آلفای کرونباخ برای مضامین بالاتر از ۰٫۷ گزارش شدند، که نشان دهنده همبستگی درونی بالا در کدهای پایه است. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش های آماری توصیفی در تحلیل داده های کمی شامل جداول توزیع فراوانی و نمودارها و در بخش استنباطی از روش تحلیل عاملی و رویکرد مدل سازی معادلات ساختاری کواریانس محور استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد ومولفه های رهبری اصیل در سازمان مالیاتی را می توان در 14بعد اصلی و 131 مولفه دسته بندی کرد. با توجه به بارهای اصلی، مدل پژوهش از اعتبار مطلوبی برخوردار است. شامل اخلاق مدار بودن با بار عاملی (68/0) بیشترین عامل تعیین کننده در سازمان هدف گرا است.
۳۹.

نقش نگرش سامانه ای در خوانش تمدنی قرآن و صورت بندی تمدن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تمدن نگرش سیستمی گرایش تمدنی سازواری قرآن تعامل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۶ تعداد دانلود : ۱۸۸
قرآن در نگاه اندیشمندان بیش از آنکه متنی ناظر به عمل و کارآمد در عرصه تمدنی تلقی شود، متنی نظری و اعتقادی دیده شده است. این نگاه، مانع از پیوند میان قرآن و جهان امروز شده، آسیب هایی را در عرصه عمل همراه داشته است. خوانش قرآن با هدف تقویت این پیوند و عینیت بخشی به آموزه های آن در سطح کلان، نیازمند برخورداری از رویکرد تمدنی است. این پژوهش با هدف روشمندسازی این رویکرد، یکی از مهم ترین شاخص های آنرا، با عنوان "سامان مندی" یا "نگرش سامانه ای" معرفی کرده، با تکیه بر نظرات اندیشمندان معاصر، تاثیر این نگرش را در تحقق آموزه های قرآن و صورت بندی تمدن اسلامی نشان می دهد. سازواری درونی و بیرونی دو بعد اصلی این نگرش را شکل می دهد که سازواری بیرونی خود مستلزم تعامل قرآن با خارج از خود در سه سطح بینامتنی، بینامکتبی و فرامتنی است. خوانش قرآن با این نگرش، قرآن را به کنشگری در عرصه عمل نزدیک کرده، تمدنی سازوار و یکپارچه را مبتنی بر مصدری سازوار و هماهنگ شکل می دهد.
۴۰.

نگرشی تحلیلی به منظور شناسایی متغیرهای استراتژیک مؤثر بر تولید فقر در استان سمنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقر منطقه ای نگرش سیستمی میک مک متغیرهای استراتژیک استان سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۹۶
عدم تعادل در پراکنش فضایی توسعه ها، موجب می شود که به تدریج مناطقی شکل گیرند که در آن ها تناقضی آشکار در توسعه مناطق مرکزی و حاشیه ای وجود داشته باشد. این گونه تناقض ها درنهایت منجر به تغییر در کیفیت شاخص های اجتماعی و اقتصادی به خصوص شاخص های مربوط به فقر و معیشت، می شود؛ به نحوی که تفاوت آشکاری بین این متغیر ها در میان سکونتگاه های روستایی و شهری استان ها مشاهده می شود که نهایتاً این امر موجب تخلیه بخش اعظمی از سکونتگاه های روستایی شده است. در پژوهش حاضر با تحلیل تفسیری-ساختاری از سیستم کارکردی استان سمنان، سعی بر آن شده است تا با استفاده از نظرات کارشناسان در قالب مصاحبه و پرسشنامه، از طریق بررسی روابط بین ۸۰ متغیر و نیز به کارگیری نرم افزار میک مک، روند های تولید و بازتولید فقر و همچنین متغیر های استراتژیک درجهت تکامل این سیستم شناسایی شوند. نتایج حاصل از پژوهش، نشان می دهد که متغیر کمبود منابع آب از مهم ترین عوامل مهاجرت جمعیت فعال روستا ها به شهر ها و درنتیجه تخلیه آن ها بوده است. از سوی دیگر متغیر های ارزش افزوده کل فعالیت های اقتصادی، جریان سرمایه، تمرکز اشتغال در شهرها، مهاجرت، تمرکز جمعیت فعال در شهرها، وجود شهرک های صنعتی و نیز تفرق فضایی و سیاسی قدرت در شهرها، با ایجاد دور تسلسل، موجبات بازتولید فقر در روستاها را فراهم کرده اند؛ براین اساس، با سرمایه گذاری در متغیر های انتقال منابع آب و سدسازی، بهبود کیفیت شبکه معابر بین شهر و روستا و نیز با بهبود بخش کشاورزی و تولید در روستا ها می توان از کاهش درآمد و بیکاری در آن ها و در پی آن بروز فقر جلوگیری کرد.