مطالب مرتبط با کلیدواژه

جنس


۴۱.

ارزیابی گزارش سن و جنس در سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1395(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جمعیت پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۱۰۱ و ۱۰۲ ۳-۲۰

کلیدواژه‌ها: سرشماری خطا ی سرشماری ارزیابی سرشماری سن جنس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۳ تعداد دانلود : ۲۹۹
ارزیابی گزارش سن و جنس فعالیتی است با هدف تشخیص انواع خطا و اندازه گیری میزان خطاهای وارد شده در اندازه گیری سن و جنس در افراد جمعیت. از آنجا که دو صفت سن و جنس از بنیادی ترین صفات در سرشماری ها و آمارگیری های جمعیت هستند، ارزیابی گزارش سن و جنس، از اقدامات مهمی است که انجام آن در نخستین گام تحلیل جمعیت، ضروری است. مقاله حاضر با بررسی این خطاها با استفاده از روش های جمعیت شناختی، بهبود مداوم و مستمرگزارش سن و جنس در سرشماری های ایران را نشان می دهد. کیفیت گزارش سن و جنس در سرشماری 1395 در وضعیتی نزدیک به سرشماری 1390 و بسیار بهتر از سرشماری های 1385 و قبل از آن بوده است. کاهش فاصله زنان و مردان و بهبود گزارش سن و جنس در مناطق روستایی، به خوبی در یافته های این بررسی مشهود است؛ هرچند که گزارش سن در مناطق روستایی، هنوز تا وضعیت مطلوب فاصله اندکی دارد
۴۲.

نگاه وجودى صدرالمتألهین به «کلیات خمس»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت فلسفی سال چهاردهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۵۶)

کلیدواژه‌ها: صدرالمتألهین منطق وجودى جنس فصل ماده صورت ترکیب اتحادى

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۱
منطق ارسطویى سینوى با غفلت از وجود و بر پایه نگاه ماهوى به واقعیت خارجى بنا شده است. نگاه متفاوت صدرالمتألهین به واقعیت خارجى و نحوه آگاهى انسان از آن، موجب تغییر بنیان هاى منطق ماهوى مى شود. صدرالمتألهین در آثار منطقى خود به ارائه نظام مند منطق وجودى خود نپرداخته، اما در آثار فلسفى خود به نحو پراکنده برخى از مطالب منطق وجودى را ارائه کرده است. در دیدگاه صدرالمتألهین وجود، فصل یا صورت اخیر تأمین کننده جهت اتحاد بین نوع، فصل اخیر و دیگر جنس ها و فصل هاى پیشین است؛ برخلاف دیدگاه جمهور که ترکیب انضمامى ماده و صورت، تنها وحدت اعتبارى ماهیت را افاده مى کند و نمى تواند توجیه گر جهت اتحاد در حمل کلیات ذاتى بر یکدیگر باشد. در دیدگاه مشهور ماده و صورت واقعیت خارجى و از معقولات اولى به شمار مى آیند، اما جنس و فصل صرفا لحاظ ذهنى و از معقولات ثانى منطقى هستند؛ ولى در نگاه وجودى صدرالمتألهین آنچه واقعیت دارد و در خارج محقق است، وجود فصل است که به دنبال آن نوع، جنس، فصل هاى پیشین و امور عرضى به همان وجود موجودند. ازاین رو جنس و فصل و نوع، صرفا لحاظ ذهنى و از معقولات ثانى منطقى به شمار نمى آید. صدرالمتألهین اعتبارات لابشرطى در کلیات خمس را از احکام خارجى ماهیت مى داند و آن را به وجود و احکام وجود ارجاع مى دهد. همچنین در نگاه وجودى او، سنخ صورت و فصل اخیر از سنخ ماهیات نوع و جنسى کاملاً جداست و این دو داخل در ذات ماهیت نیستند.
۴۳.

دشواره تعریف جنس و نوع اضافی و دیگر مفاهیم متضایف: ارسطو، فرفوریوس، فارابی، ابن سینا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جاویدان خرد پاییز و زمستان ۱۳۹۰ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: متضایفان جنس نوع اضافی فرفوریوس ابن سینا ارسطو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۳۱۲
دور و تعریف به مساوی ازجمله مغالطه های منطق تعریف در دستگاه ارسطویی اند. با وجود این، شگفتی آور است که اینن هنر دو مغالطنه را در تعرینف هنای سننیتی جنس و نوع اضافی می توان دیند و تتینی برخنی از عتنار هنای ارسنطو آشکارا بیان گر آن هستند که وی تعریف دوری را نهتنها بنرای جنس و نوع اضافیکه برای همه متضایفان روا منی شنمارد. فرفورینوس در اینن زمیننه هنا یک سره پیرو ارسطو است و ایساگوگ هاو چیزی جز بازگفت این نکته ها را نندارد. فارابی در تعریف های پیشنهادی خویش این مغالطه ها را می پیراید و از این رهگذر زمینه را برای ابن سینا فراهم می کند. ابن سینا بنا اشنار هن ای فنارابی همنه اینن دشواره ها و مغالطه ها را بازمی شناسند و بنرای گشنودن و زدودن آن هنا، چنه در تعریف جنس و نوع اضافی، به سان ویژه، و چه در تعریف متضایفان، به سان کلینی، راه کارهایی نوپدید و هوشمندانه پیش می نهد. برپاینه راه کنار او بنرای رهاسنازی تعریف متضایفان از مغالطه های دور و تعریف به مساوی باید ) 2( متضنایفان را از اضافه برهنه کرد، ) 1( علیت تضایف را ذکر کرد، ) 9( با افزودن قید (از روی آن چنین است) تعریف را به متضایف مطمحنظر مخنت کنرد. جسنتار پنیش رو باروشن داشت و تتیین این نکته ها بخشی از روند دگردیسی مدخل فرفورینوس در منطق اسلامی و، از این رهگذر، گوشه ای از تاریخ منطق اسلامی را روشن می کند.
۴۴.

بازخوانی انتقادی مفهوم جنسیت و مرزهای تن در کتاب تأدیب النسوان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال نهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۶) 101-129

کلیدواژه‌ها: جنسیت جنس سکسوالیته بدن بدنمندی تأدیب النسوان قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۰ تعداد دانلود : ۳۳۳
این پژوهش با بررسی کتاب تأدیب النسوان به مطالعه و بازخوانی مفهوم جنسیت به مثابه یک برساخت اجتماعی می پردازد تا نشان دهد چگونه مرزهای تن و حدود و ثغور آن با مکانیزم های زبانی تعریف و سپس سرکوب می شود آنجا که تن به واسطه ی زبان به فهم درمی آید به ساخت اجتماعی و فرهنگی تبدیل می شود؛ ساختی که راهی برای فهم آن پدیده ی مادی و زیست شناختی بدن باقی نمی گذارد. بدن زن در کتاب تأدیب النسوان بدنی ذاتاً مزاحم، غیرطبیعی و ضداجتماعی است. بروز و نمایش همین بدن مزاحم است که شاهزاده ی قاجاری را وامی دارد تا در تصحیح آن کتابی مرقوم کند. نصیحت نامه ی او شمای کلی از نظام گفتمانی مردسالارانه در ایران را به نمایش می گذارد که جنسیت را مشخصه ی محدود کننده و طبیعی زنان در نظر می گیرد. سوژه ی مردانه در این کتاب با آلوده انگاری و بیگانه سازی نمادین بدن زن "خود" را تطهیر می کند تا مرز روشنی بین خود و آن "دیگری" که هم غریبه و هم به اندازه ی کافی آشنا است ترسیم کند.
۴۵.

تحلیل و بررسی دیدگاه علامه طباطبائی درباره اولی بودن حمل میان جنس و نوع(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت فلسفی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۶۳)

کلیدواژه‌ها: حمل اولی جنس نوع اصالت وجود وجود عینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۲ تعداد دانلود : ۲۸۸
برخی آثار ابن سینا و شاگردان وی بر اولی بودن حمل میان انسان و حیوان اشاره دارند؛ اما با معنایی بسیار متفاوت نسبت به آنچه علامه طباطبائی بیان می کند؛ به گونه ای که حمل اولی در آثار ابن سینا و پیروان وی، نسبت به آنچه صدرالمتألهین و علامه طباطبائی بیان کرده اند، اشتراک لفظی دارد. دیدگاه علامه طباطبائی مبتنی بر حمل اولی بودن میان جنس و نوع است. اعم بودن محمول نسبت به موضوع و در نهایت عدم اتحاد مفهومی موضوع و محمول، اشکالی اساسی بر این دیدگاه می باشد؛ لکن توجه به اعتبار نمودن وجود عینی در حمل اولی و تأمل در اصالت وجود، می تواند راهی برای پاسخ گویی به این اشکالات باشد. کاشفیت حمل میان مفاهیم ذهنی نسبت به خارج، در حمل اولی و عدم انحصار این حمل در حوزه مفاهیم ذهنی، موجب نگرشی تازه به حمل اولی ذاتی خواهد شد. علاوه بر آن، نقش وجود در حمل اولی و اعتبار نمودن وجود، حتی در حوزه ذاتیات شیء، بر اساس اصالت وجود و دیدگاه نهایی حکمت متعالیه تبیین پذیر است. در نهایت پس از بررسی اشکالات مطرح شده، این دیدگاه قابل دفاع است.
۴۶.

بررسی و نقد سه دیدگاه در کیفیت حمل ذاتیات بر ذات و بر یکدیگر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: منطق پژوهی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 83-98

کلیدواژه‌ها: حمل اولی ذاتی حمل شایع صناعی نوع جنس فصل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۱۳۵۰
در رابطه با کیفیت حمل ذاتیات بر ذات و بر یکدیگر سه نظریه مطرح است. مشهور حمل جنس و فصل بر نوع و بر یکدیگر را حمل شایع صناعی دانسته اند. لیکن به اعتقاد علامه طباطبایی جنس همان نوع مبهم و فصل همان نوع محصل است و نوع ماهیتی تامه است فارغ از ابهام و تحصل. از اینرو ایشان بر خلاف مشهور حمل جنس و فصل بر نوع را اولی ذاتی می داند، اگرچه حمل جنس و فصل بر یکدیگر را شایع صناعی قلمداد نموده است. اما آیت الله جوادی آملی یک گام جلوتر از علامه طباطبایی نه تنها حمل جنس و فصل بر نوع را که حمل آن دو بر یکدیگر را اولی ذاتی معرفی کرده است. به اعتقاد ایشان هر حملی که در مدار مفهوم باشد، حمل اولی ذاتی است و حمل این سه مفهوم بر یکدیگر از این قبیل است. در این مقاله ضمن تبیین هر سه دیدگاه، به نقد و بررسی آنها پرداخته و در نهایت به این نتیجه دست یافته ایم که نظریه مشهور صحیح است.
۴۷.

بررسی رابطه ابعاد رفتاری و شناختی اضطراب اجتماعی در دوره نوجوانی با جنسیت و نقشهای جنسیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۲ زمستان ۱۳۹۵ شماره ۴ (پیاپی ۸۷)

کلیدواژه‌ها: اضطراب اجتماعی نقش جنسیتی جنس نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۳۹۰
اهداف :مطالعات نشان می دهد اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات شایع دوره نوجوانی است. از میان عوامل اثرگذار بر این اختلال، بررسی جنس (مذکر یا مؤنث) نتایج متناقضی را نشان می دهد؛ درحالی که رابطه نقش جنسیتی با برخی از اختلالات اضطرابی تأیید شده است. ازاین رو هدف مطالعه حاضر مقایسه اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در انواع جنس و نقش جنسیتی (زنانه، مردانه، آندروژنی و نامتمایز) بود. مواد و روش ها : نمونه های این پژوهش را 277 نفر از دانش آموزان 12 تا 13 تشکیل می دادند. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسش نامه های اضطراب اجتماعی نوجوانان ( SASA ) و نقش جنسی کودکان ( CSRI ) را تکمیل کردند. یافته ها : نتایج براساس آزمون همبستگی تی و تحلیل واریانس نشان داد زنانگی با اضطراب اجتماعی و ابعادشناختی و رفتاری آن رابطه مثبت معنی دار و مردانگی با این متغیرها رابطه منفی معنادار دارد (05/0 >P ). همچنین میانگین نمره های اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در گروه دارای سنخ جنسیتی زنانه به طورمعنی داری بیش از گروه های دیگر (مردانه و آندروژن و نامتمایز) بود (05/0 >P ). این درحالی است که نمرات اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در دو جنس (مذکر و مؤنث) تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری : طرح واره های نقش جنسیتی می تواند به عنوان عوامل مرتبط با اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در نوجوانانی مدنظر قرار گیرد.
۴۸.

هوش هیجانی و خلاقیت در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هفتم زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲۶ 175-185

کلیدواژه‌ها: هو ش هیجانی خلاقیت جنس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۲ تعداد دانلود : ۴۴۸
در این پژوهش پرسشنامه رابطه بین هوش هیجانی و خلاقیت در دانشجویان بررسی شد. بدین منظور 396 دانشجو (236 دختر و 160 پسر) براساس روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای از بین دانشجویان دانشگاههای دولتی شهر تهران انتخاب شدند و مقیاس خودگزارش دهی هوش هیجانی شاته (شاته و دیگران، 1998) و پرسشنامه خلاقیت (عابدی، 1372) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که بین هر سه جنبه هوش هیجانی و خلاقیت در هر دو جنس رابطه مثبت معنادار وجود دارد. نتایج آزمون Z فیشر نشان داد، ضرایب همبستگی بین جنبه ادراک و بیان هیجان از هوش هیجانی با زیرمقیاسهای بسط، انعطاف پذیری، سیالی و خلاقیت کلی در گروه پسران به گونه معناداری بیشتر از گروه دختران بود. نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که دو جنبه نظم دهی ب ه هیجان و ادراک و بیان هی جان در گروه دختران 7 درصد و در گروه پسران نمره هوش هیجانی کلی و جنبه ادراک و بیان هیجان 16 درص د از واریانس خلاقیت را تبیین می کند.
۴۹.

خودپنداشت جسمانی، شاخص توده بدنی و سطح فعالیت جسمانی در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۹ 86-97

کلیدواژه‌ها: خودپنداشت جسمانی فعالیت جسمانی جنس شاخص توده بدنی دانشجو

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۱۴
تحقیق حاضر با هدف شناخت خودپنداشت جسمانی، شاخص تودة بدنی و سطح فعالیت جسمانی در دانشجویان انجام شد. 221 دانشجوی 18 تا 26 ساله (111 دختر، 110 پس ر) به شیوة تصادفی طبقه بندی شده، انتخاب و برمبنای سطح فعالیت جسمانی ش ان به دو گروه تقسیم شدند. شرکت کنندگ ان پرسشنامة خودتوصیفی جسمانی (مارش، 1996) را تکمیل کردند. نتایج نشان دادند که (1) بین دختران و پسران در خودپنداشت جسمانی کلی و شاخص تودة بدنی تفاوت معنادار وجود دارد، (2) بین زیرمقیاسهای فعالیت جسمانی، صلاحیت ورزشی، ظاهر بدن، قدرت بدنی و استقامت بدنی در دو جنس و در همة زیرمقیاسها بین گروه فعال و غیرفعال تفاوت معنادار وجود دارد و (3) زیرمقیاسهای خودپنداشت جسمانی (سلامت، فعالیت جسمانی، چربی بدن، استقامت بدنی و حرمت خود)، شاخص تودة بدنی و جنس، میزان فعالیت جسمانی را پیش بینی می کنند. به نظر می رسد پرداختن دانشجویان به فعالیت جسمانی، علاوه بر آثار جسمانی و فیزیولوژیکی، دارای تأثیرات روانی مانند افزایش خودپنداشت جسمانی است.
۵۰.

تحول عادت های شمارش با انگشتان در کودکان خردسال: نقش سواد و دست برتری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۳۰ 157-166

کلیدواژه‌ها: عادت های شمارش با انگشتان دست برتی سواد جنس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۲۸۵
برای بررسی تحول الگوی عادات شمارش با انگشتان در کودکان خردسال با تأکید بر نقش سواد و دست برتری، 200 نفر از کودکان پیش دبستانی و دبستانی شهر تهران به روش نمونه برداری خوشه ای انتخاب شدند و پرسشنامة دست برتری چاپمن و چاپمن (1987) و پرسشنامة شمارش با انگشتان (کورن، 1993 ) در مورد آنها اجرا شد. نتایج آزمون خی دو نشان دادند که بین دو گروه پیش دبستانی (فاقد سواد) و دبستانی (باسواد) و دو گروه راست برتر و چپ برتر در الگوی عادات شمارش با انگشتان تفاوت معنادار وجود دارد، امّا بین دو گروه پسر و دختر در الگوی عادات شمارش با انگشتان تفاوت معنادار یافت نشد. اکثر کودکان پیش دبستانی با دست راست (5/23%) و دست چپ (18%) و بیشترکودکان دبستانی با دست راست و همچنین، کودکان راست برتر اغلب با دست راست و کودکان چپ برتر اغلب با دست چپ شمارش از یک تا 10 را شروع کردند.
۵۱.

رابطه سبک های یادگیری با پیشرفت تحصیلی: نقش جنس و رشته تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۳۰ 189-196

کلیدواژه‌ها: سبک های یادگیری پیشرفت تحصیلی جنس رشته تحصیلی دانش آموزان دوره متوسطه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۵ تعداد دانلود : ۲۹۶
به منظور بررسی رابطة سبک های یادگیری با پیشرفت تحصیلی، جنس و رشتة تحصیلی در دانش آموزان دبیرستانی شهر اقلید، 500 دانش آموز (263 زن، 237 مرد) با روش نمونه برداری خوشه ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان به سیاهة سبک های یادگیری کلب (کلب، 1971) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها از آزمون مجذور کای بهره گرفته شد. یافته ها نشان دادند: 1) شرکت کنندگان واجد سبک یادگیری واگرا و جذب کننده، عملکرد تحصیلی بهتری نسبت به شرکت کنندگان دارای سبک های همگرا و انطباقی دارند، 2) پسران بیشتر از سبک یادگیری واگرا سود می جویند، در حالی که سبک یادگیری غالب دختران، جذب کننده است، و 3) بین سبک های یادگیری و رشتة تحصیلی رابطة معناداری وجود ندارد
۵۲.

پیوندهای والدینی و سلامت روانی: نقش جنس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال هشتم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۳۰ 197-206

کلیدواژه‌ها: پیوندهای والدنی سلامت روانی جنس سبک های فرزندپروری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۱ تعداد دانلود : ۴۶۷
برای شناخت رابطة پیوندهای والدینی و سلامت روانی 330 دانشجوی دانشگاه شهید بهشتی (233 زن ، 97 مرد) انتخاب شدند. برای سنجش رابطة والد -کودک، سیاهة پیوندهای والدینی (پارکر، 1979) و برای بررسی سلامت روانی، پرسشنامة سلامت عمومی (گلدبرگ و هیلر، 1979) به کار برده شدند. نتایج نشان دادند مراقبت والدینی با سلامت روانی همبستگی منفی و فزون حمایتگری والدینی با سلامت روانی رابطة مثبت دارد. زنان سلامت روانی بهتر و مراقبت والدینی بیشتری را گزارش کردند. جنس به صورت مستقیم و غیرمستقیم (با واسطة مراقبت والدینی) سلامت روانی را پیش بینی کرد.
۵۳.

تنیدگی شغلی، راهبردهای مقابله ای و فشارها: الگوی تغییرناپذیری جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی روانشناسان ایران سال دهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۴۰ 393-408

کلیدواژه‌ها: عوامل تنیدگی زای نقش شغلی مقابلة شخصی فشار شخصی جنس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۳۹۳
مطالعة حاضر با هدف آزمون تغییرناپذیری جنسی روابط ساختاری بین عوامل تنیدگی زای نقش شغلی و فشار شخصی با میانجیگری مقابلة شخصی در بین گروهی از اعضای هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی انجام شد. تعداد 285 عضو هیأت علمی (150 مرد، 135 زن) به نسخة تجدید نظر شدة سیاهه تنیدگی شغلی (OSI-R؛ آسیپو، 1998) پاسخ دادند. در این مطالعه از روش آماری مدل یابی معادلات ساختاری چندگروهی استفاده شد. نتایج نشان دادند رابطة بین تنیدگی شغلی با مقابلة شخصی منفی معنادار، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی مثبت معنادار و رابطة بین مقابلة شخصی و فشار شخصی منفی معنادار است. علاوه بر این، مقابلة شخصی، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی را میانجیگری کرد. همچنین، نتایج نشان دادند در الگوی مفروض برای کل نمونه، تمامی وزن های رگرسیونی از لحاظ آماری معنادار هستند و متغیرهای پیش بین 48 درصد از پراکندگی متغیر فشار شخصی را تبیین می کنند. نتایج مربوط به تغییرناپذیری جنسی روابط ساختاری نشان دادند در زنان در مقایسه با مردان، رابطة بین تنیدگی شغلی و فشار شخصی و رابطة بین مقابلة شخصی و فشار شخصی نیرومندتر است. نتایج پژوهش حاضر ضرورت تمرکز بر نقش متغیر جنس را در آزمون روابط ساختاری بین قلمروهای مفهومی چندگانه بیش از پیش برجسته می سازد.
۵۴.

تأثیر سن و جنس در وضعیت روانشناختی و کیفیت زندگی بیماران قلبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره سیزدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۵۱ 354-363

کلیدواژه‌ها: بیماری قلبی سن جنس وضعیت روانشناختی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۴۷
بر اساس آمارهای موجود، بیماری های قلبی عروقی در ایران اولین علت مرگ و میر به شمار می آید. اگرچه بخش عمده فعالیت ها برای کاهش این بیماری به پیشگیری مربوط می شود ولی در صورت ابتلا می بایست به درمان متوسل شد. طبق یافته های مطالعات پیشین، سن و جنس عواملی هستند که بر بهبود و عود این بیماری تأثیر به سزایی دارند. با توجه به اینکه در ایران هنوز مطالعات در این زمینه اندک اند، پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط سن و جنس با وضعیت روانشناختی، کیفیت زندگی در بیماران قلبی پس از جراحی قلب انجام شد. بدین منظور تعداد 1 39 بیمار قلبی که تحت جراحی قرار گرفته بودند، به صورت در دسترس انتخاب شده و مورد پژوهش قرار گرفتند. از آزمودنی ها خواسته شد، مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس ( DASS-21 ) و فرم کوتاه مقیاس سلامت ( SF-36 ) را تکمیل کنند. نتایج نشان داد که بیماران از لحاظ سن و جنس تفاوت معناداری با یکدیگر در میزان افسردگی، اضطراب، استرس و کیفیت زندگی نداشتند. با توجه به این نتایج، می توان نتیجه گرفت که بیماری قلبی بر تمام بیماران در سنین مختلف تأثیر یکسان می گذارد و همچنین، این بیماری در زنان و مردان نیز تأثیر تقریباً یکسانی دارد.
۵۵.

جنس سوم ؛ بررسی پیکرشناختی خواجگان در دربار قاجار(1210 1313 ه.ق)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ ایران بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۶) 167-184

کلیدواژه‌ها: خواجه زن ح‍رم‍س‍را جنس جنسیت کودک قاجار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸۷۱۸ تعداد دانلود : ۸۷۵۴
خواجگان از روزگاران کهن در ساختار سیاسی فرمانروایان مشرق زمین ایفاگر نقش های متعدد بودند. ضرورت وجودی آنها در ساختار سیاسی علی الاصول از ضرورت ها و نیازهای بخشی از سیستم سیاسی نشات می گرفت. اندرونی یا حرمسرا مکانی بود که فقط زنان و کنیزان متعدد پادشاهان در آن می زیستند. حال به منظور سامان دادن روابط داخلی اندرونی و همین طور روابط شاه و هر فرد دیگر با زنان ساکن اندرونی خواجگان را به استخدام درآورده بودند. پرسش بنیادین مقاله کنونی این است که خواجه را از منظر جنسی چگونه می توان تعریف کرد؟ آیا خواجگان هویت خود را به مثابه یک مرد تعریف می کردند یا نه برعکس خود را زنانی می پنداشتند که می توانستند که با زنان اندرونی رابطه ای متناسب برقرار کنند؟ فرضیه پژوهش این است که خواجگان را نمی توان الزما مرد یا زن تلقی کرد بلکه سخن از جنس سومی است که واجد برخی خصائص بیولوژیک مردانه از یک سو و برخی صفات بیولوژیک و جنسی زنانه از سوی دیگر هستند. با توجه به بررسی بعمل آمده روشن گردید برخی از این کودکان مذکر در کودکی اخته شده و بدین ترتیب یکی از مهمترین ویژگی های بیولوژیک جنس مذکر را از دست می دهند و برخی دیگر که به شکل طبیعی و مادرزادی به حالت خواجه درمی آمدند. از نظر پیکرشناختی و فیزیکی برخی اندام های خواجگان چون فرم صورت، فقدان ریش و سیبیل، برجستگی سینه ها حالتی زنانه به آنان می داد. نظریۀ جنس سوم که در مقاله حاضر به شکل مقدماتی ارائه شده است متضمن این ایده است که خواجگان نمونه ای از آندروژنی نه به معنای یونگی کلمه که ناظر به ترکیب حالات روانی مردانه زنان در یک جنس است، بلکه نمونه ای از هیبرید مردانه و زنانه در سطح پیکرشناختی به شمار می روند.
۵۶.

رابطه بین مصرف گرایی و سرمایه فرهنگی با تأکید بر ارزش های دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اقتصاد اسلامی سال نوزدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۷۵ 31 - 50

کلیدواژه‌ها: مصرف گرایی سرمایه فرهنگی جنس سن یاسوج ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۳۹۷
در دهه های اخیر مجموعه تغییرات مربوط به الگوی مصرف و پیامدهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی این الگو، آن را به یک مسئله اجتماعی تبدیل کرده است. هدف اصلی مقاله حاضر بررسی مصرف گرایی و رابطه آن با سرمایه فرهنگی در یاسوج است. روش پژوهش، پیمایشی و ابزار اصلی مورداستفاده در مرحله جمع آوری داده ها پرسشنامه ترکیبی محقق ساخته و دیگران ساخته بوده و برای ارزیابی اعتبار پرسشنامه از تحلیل عاملی و ارزیابی پایایی، از ضرایب آلفای کرونباخ Cronbach Alpha) ) و کودر- ریچاردسون ( Kuder-Richardson ) استفاده شده است. جامعه آماری تحقیق را ساکنان هجده سال و بالاتر شهر یاسوج تشکیل داده است. حجم نمونه بر اساس جدول لین چهارصد  نفر تعیین شد. به دلیل ناهمگن بودن جامعه آماری از روش نمونه گیری تصادفی از نوع طبقه ای چندمرحله ای استفاده شده است. در بخش چارچوب نظری، نظریات بوردیو و شبکه برای اقتباس متغیرهای تحقیق به کار گرفته شدند. یافته های تحقیق نشان دهنده عدم رابطه معنادار متغیرهای سرمایه فرهنگی و مصرف گرایی و عدم وجود تفاوت معناداری بین میزان گرایش زنان و مردان به مصرف گرایی است در حالی که بین سن و مصرف گرایی رابطه معنادار وجود دارد به نحوی که با افزایش سن، مصرف گرایی کاهش می یابد. این مسئله نشان می دهد که آنچه بیش از سایر متغیرها بیانگر تحولات الگوی مصرف شده تغییرات نسلی است نه جنسیت یا سایر متغیرهای ساختاری. با توجه به آموزه های دینی در این حوزه آنچه مشاهده شد تفاوت بین وضع موجود و وضع مطلوب را نشان می داد.
۵۷.

بررسی کنش گفتار «دروغ» و رابطه آن با متغیرهای سن، جنسیت، رشته تحصیلی، منطقه جغرافیایی و مذهب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان شناسی و گویش های خراسان سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: نمونه اعلای دروغ جنس منطقه جغرافیایی مذهب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹ تعداد دانلود : ۳۷۶
پژوهش حاضر، مطالعه ای توصیفی، تحلیلی و میدانی است که به بررسی نمونه اعلای دروغ در زبان فارسی و همچنین به ارتباط میان کنش گفتار دروغ و متغیرهای سن، جنسیت، رشته تحصیلی، جهت گیری مذهبی، منطقه جغرافیایی ( شهر یا مکانی که آزمودنی های مورد نظر در آن بزرگ شده اند) می پردازد. در این پژوهش از پرسشنامه ی رویکردهای مذهبی آلپورت و همچنین پرسشنامه ی کلمن و کی استفاده نموده و برای تحلیل داده های حاصل از نرم افزار اس پی اس اس نسخه ی ۲۲، بهره گرفته ایم. این پرسشنامه ها به ۲۸۰ دانشجوی دانشکده ی ادبیات که در ۸ رشته ی مختلف در مقطع تحصیلات تکمیلی، مشغول به تحصیل بودند، داده شد. انتخاب آزمودنی ها به صورت داوطلبانه و براساس جدول تعمیم پذیری مورگان، انجام گرفت. نتایج این بررسی ها نشان داد که نمونه ی اعلای دروغ در زبان فارسی دارای سه مؤلفه است: مؤلفه ی بیان خبر، مؤلفه ی کذب بودن خبر و مؤلفه ی قصد فریب داشتن. نتایج همچنین نشان داد که تنها میان متغیر منطقه ی جغرافیایی و مفهوم دروغ همبستگی و ارتباط وجود دارد و میان سایر متغیرهای مورد نظر با کنش گفتار دروغ تفاوت معنادار مشاهده نشد.
۵۸.

تحلیل فلسفی-حقوقی همجنس گرایی: گناه «لواط» یا حق «ازدواج هم جنس گرایان»(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: دین و سیاست فرهنگی سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۲ 39 - 62
تعداد بازدید : ۱۵۱۳ تعداد دانلود : ۷۹۷
در میان مسائل بشری شاید کمتر مسأله ای را بتوان یافت که زمانی از بزرگترین گناهان محسوب شده باشد و زمانی دیگر، یکی از مهمترین سرفصل های حقوق بشر! مقاله حاضر ضمن توجه به تفاوت ظریف بین رفتارهای جنسی، با گرایشات هم جنس خواهانه و هویت هم جنس گرا، ابتدا مروری دارد بر تطوراتی که منجر به قانونی کردن ازدواج هم جنس گرایان در جوامع غربی شد، تا معلوم کند که چگونه با یک سلسله برساخت های اجتماعی، امری که به عنوان «گناه» (یعنی جرمی که علاوه بر جرم بودنش در دنیا، عقوبت اخروی هم دارد) شناخته می شد، تدریجاً به عنوان «حق» بازنمود شد. سپس با تاملی فلسفی درباره آنچه مجوز «حق» دانستن چیزی برای انسان می شود، نشان دهد گشودن مدخلی با عنوان «حق هم جنس گرایی» در زمره آنچه به عنوان حقوق بشر در عرصه جهانی قابل طرح است، نه تنها اقدامی ناموجه است، بلکه بر مبانی ای تکیه زده، که قبول آن مبانی، علاوه بر اینکه امکان قبول حقوق بشر را، به عنوان یک امر جهان شمول که همگان موظف به رعایت آن باشند، زیر سوال می برد، جایی برای دفاع از حقوق اقلیت ها (که می خواهند «ازدواج هم جنس گرایان» را به عنوان یکی از حقوق اقلیتها به رسمیت بشناسند) باقی نمی گذارد.
۵۹.

تفاوت های جنسی تعیین کننده های سن ازدواج افراد در آستانه ازدواج در شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱۵ 5-22

کلیدواژه‌ها: سن ازدواج سطح تحصیلات وضعیت اشتغال پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده جنس کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۵ تعداد دانلود : ۴۴۲
ازدواج مبنای تشکیل خانواده یعنی اولین و مهم ترین واحد اجتماعی است. سن ازدواج زنان و مردان در استان کرمانشاه افزایش قابل توجهی داشته و از متوسط کشوری نیز بالاتر می باشد. بر این اساس در مقاله حاضر به بررسی تعیین کننده های سن ازدواج به تفکیک جنس در شهر کرمانشاه پرداخته شده است. داده های مورد استفاده در این مطالعه حاصل یک پیمایش است که در فروردین 1392 اجرا شده است. جمعیّت آماری شامل افراد در شُرُف ازدواجی است که جهت انجام آزمایش پزشکی به مراکز بهداشتیِ منتخب مراجعه می کردند. نمونه آماری 400 نفر می باشد. نتایج تحلیل چند متغیره نشان داد که متغیر محل سکونت اثر معناداری بر سن ازدواج زنان ندارد. رابطه متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده زنان و سن ازدواج آن ها معنادار گردید. یافته ها همچنین نشان داد که سه متغیرِ سطح تحصیلات، پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانواده و وضعیت اشتغال اثر معناداری بر سن ازدواج مردان دارند. متغیر وضعیت پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانواده و متغیر وضعیت اشتغال به ترتیب بیشترین تأثیر را بر سن ازدواج مردان و زنان دارا بودند.
۶۰.

مقایسه میزان سرمایه ی اجتماعی دانش آموزان نوجوان شهر تهران: نقش جنس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۸ تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 79 - 92

کلیدواژه‌ها: سرمایه اجتماعی جنس نوجوان دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۶ تعداد دانلود : ۳۶۸
مقدمه: سرمایه اجتماعی به مجموعه منابعی گفته می شود که هر فرد یا گروه برای برقراری ارتباط در اختیار دارد، این منابع با فراهم آوردن حمایت های عاطفی و روانی نقش مؤثری در ارتقاء سلامت روان افراد دارد. پژوهش حاضر با هدف مقایسه سرمایه اجتماعی و مؤلفه های دوگانه آن بین دانش آموزان دختر و پسر شهر تهران انجام گرفت.  روش:جامعه آماری این پژوهش، نوجوانان 12 تا 18 ساله شهر تهران بودند که از بین آن ها نمونه ای به حجم 255 نفر (109 دختر و 146 پسر) به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه سرمایه ی اجتماعی دانش آموزان نوجوان (SCQ-AS؛ پاویا و همکاران، 2014) استفاده شد. این پرسشنامه توسط پژوهشگران حاضر هنجاریابی و برای نخستین بار به کار گرفته شد. در نسخه هنجار شده برای نوجوانان ایرانی ساختار دوعاملی به دست آمد. توزیع داده های مربوط به متغیر سرمایه اجتماعی و ابعاد آن غیرطبیعی بود. بنابراین داده ها با استفاده از روش های آمار توصیفی و آزمون U مان ویتنی تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: دختران نسبت به پسران در سطوح بالاتری از سرمایه اجتماعی قرار دارند. در بعد «انسجام اجتماعی در مدرسه» نیز نمرات دختران سطوح بالاتری را نشان می دهد. در بعد «اعتماد» اگرچه پسران نمرات بالاتری را کسب کرده اند اما تفاوت نمرات در این بعد بین دو گروه معنادار نیست. نتیجه گیری: جنس دانش2آموزان در میزان سرمایه اجتماعی آن ها تأثیر گذار است. یافته های این پژوهش می تواند در تدارک بسته های آموزشی مخصوص والدین و معلمان و کمک به ارتقای سلامت روان شناختی دانش آموزان نوجوان مفید واقع شود.