مطالب مرتبط با کلیدواژه

نقش جنسیتی


۱.

احساس ناسازگاری میان نقش های اجتماعی و خانوادگی در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اشتغال نقش جنسیتی زناشویی ناسازگاری نقش خانه داری نقش مادری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴۹ تعداد دانلود : ۱۳۵۸
در این پژوهش، زمینه های ناسازگاری نقش های اجتماعی و خانوادگی در زنان بررسی شده است. بر این اساس، در کنار واکاوی دیدگاه های گوناگون درباره نقش های اجتماعی و خانوادگی، به ناسازگاری نقش در آن ها توجه شده است. جامعه آماری پژوهش زنان همسردار جوان (20 تا 35 ساله) شهر شیراز است که دست کم یک سال از زندگی مشترکشان گذشته باشد. نمونه آماری در برگیرنده 287 نفر بوده است. ابزار پژوهش پرسش نامه است و ناسازگاری نقش در هشت زمینه سنجیده شد: تحصیل، کار، مدیریت مالی، کارخانه گی، پیوندهای جنسی و عاطفی، پیوندهای خانواده گی و دوستی، گذران اوقات فراغت، و نگه داری و پرورش فرزندان برای تجزیه و تحلیل داده ها روش های آمار توصیفی و آزمون های معناداری به کار رفت. یافته ها نشان می دهند که زنان ناسازگاری نقش را در هر هشت زمینه بررسی شده تجزیه می کنند، هر چند اندازه آن، به طور متوسط کم نموده شده است. آنان در زمینه پیوند خانوادگی کم ترین و در زمینه مدیریت مالی بیش ترین میزان ناسازگاری را احساس می کنند. هم چنین، یافته های این پژوهش درباره هم بستگی متغیرهای مستقل با ناسازگاری نقش، نشان داد که با افزایش سن مرد، افزایش زمان ازدواج، و بالا رفتن ساعت کار زن، ناسازگاری نقش کلی افزایش می یابد، ولی با افزایش تحصیلات زن و شوهر و افزایش درآمد، این ناسازگاری کاسته خواهد شد.
۲.

مقایسه نگرش به نقش جنسیتی ورابطه آن بارضایت از زندگی در کارمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقش جنسیتی برابرخواهی جنسیتی پذیرش ویژگی های کلیشه ای جنسیتی رضایت اززندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۰۸ تعداد دانلود : ۷۲۱
این پژوهش باهدف مقایسه نگرش کارمندان به نقش جنسیتی ورابطه آن بارضایت اززندگی انجام شد. دریک پژوهش مقطعی پیمایشی 160 کارمند به روش طبقه ای وخوشه ای از ادارات انتخاب شدند.برای گردآوری داده ها از پرسشنامه نگرش به نقش جنسیتی محقق ساخته و رضایت از زندگی دینر و شادکامی آکسفورد بهره گرفته شد. داده ها با روش آماری تحلیل واریانس دو راهه،همبستگی پیرسون و رگرسیون تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان دادکه مردان و زنان جوان و میانسال در پذیرش ویژگیهای کلیشه ای جنسیتی تفاوت معناداری دارند.مردان وزنان درنگرش به برابرخواهی جنسیتی تفاوت معناداری داشتند، ولی جوانان و میانسالان درنگرش به برابرخواهی جنسیتی تفاوت معناداری نداشتند. بین رضایت اززندگی و برابرخواهی جنسیتی همبستگی مثبت معنادار وجود دارد، اما بین پذیرش ویژگی های کلیشه ای جنسیتی ورضایت اززندگی همبستگی منفی معنادار وجود دارد.
۳.

بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت علیه زنان (مطالعة موردی: شهرستان روانسر)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: همسرآزاری نقش جنسیتی خشونت تجربه خشونت تصور اقتدارگرایانه تصور فرمانبردارانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱۷ تعداد دانلود : ۴۲۹۹
خشونت خانوادگی شایع ترین شکل خشونت علیه زنان با بیشترین عوارض اجتماعی، روانی و اقتصادی است؛ لذا مطالعة حاضر بنا دارد به بررسی رابطة بین همسرآزاری (خشونت علیه زنان در خانواده) و برخی عوامل مؤثر بر آن بپردازد. هدف این تحقیق شناخت میزان همسرآزاری و انواع خشونت اعمال شده علیه زنان در شهر روانسر (استان کرمانشاه) است. برای بررسی برخی از عوامل مؤثر بر خشونت، نظریه ها ی مربوط به هویت فرهنگی، پدرسالاری، انتقال بین نسلی و شیوه های جامعه پذیری نقش های جنسیتی مورد استفاده قرار گرفته است. این تحقیق به صورت پیمایشی و به کمک ابزار پرسش نامه در مورد200نفراز زنان متأهل شهر روانسر که دست کم یک سال از ازدواج آن ها گذشته باشد و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و سیستماتیک اجرا شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد خشونت در جامعة مورد نظر در ابعاد مختلف وجود دارد. بیشترین میزان خشونت رایج، خشونت روانی و خشونت جنسی و کمترین میزان خشونت، خشونت اقتصادی است. نتایج تحقیق نشان می دهد که بین تصور اقتدارگرایانة مرد از نقش خود و خشونت علیه زنان رابطة مستقیم و معنی داری وجود دارد و بین کمک و همکاری شوهر در کارهای منزل با خشونت علیه زنان رابطة معکوس و معنی داری مشاهده شد. همچنین یافته ها حاکی از آن است که بین تجربة خشونت زن و مرد در خانوادة مبدأ و خشونت علیه زنان رابطة مستقیم و معنی داری وجود دارد.
۴.

بررسی دلایل اجتماعی تشتّت روایات در باره پادشاهی همای چهرزاد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زن ایرانی نقش جنسیتی شاهنامه تاریخ ایران همای چهرزاد

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای اسطوره شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات حوزه های ویژه شاهنامه پژوهی
  3. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد اجتماعی
تعداد بازدید : ۲۱۲۳ تعداد دانلود : ۸۸۸
همای چهرزاد به روایت حماسه ملی نخستین پادشاـ زن ایرانی است که سرگذشتش آمیزه ای از افسانه، حماسه و تاریخ است. او دختر،همسر و جانشین بهمن اردشیر، پسر اسفندیار و پادشاه ایران بود. حضور همای در نقش پادشاهی و رهبری سیاسی کشور، حضوری غیر متعارف و چالش برانگیز بود. تکثر و اختلاف روایات در مورد او چون ضبط 8 نامِ متفاوت، هویت یکسان پدر و همسر، رها کردن فرزند در رودخانه، یافتن فرزند، اختلاف در پادشاهی و مدت سلطنت و حتی ساختگی بودن شخصیت و پادشاهی او، موضوعی قابل بحث در حماسه، تاریخ و مطالعات زنان ایران است. از این رو در این جستار عامل این پراکندگی آرا و اطلاعات ریشه یابی و با خوانشی نو نقشِ جنسیتی همای و نگرش و واکنش سنتی جامعه به این تغییرِ نقش بیان شده است. در این تحلیل به این نتیجه رسیده ایم که موقعیت اجتماعی همای به عنوان زن ـ پادشا سبب تکثر روایات و رویدادهای زندگی او شده است.
۵.

نقش کیفیت دلبستگی به والدین در نقش پذیری جنسیتی فرزندان

کلیدواژه‌ها: والدین نقش جنسیتی دلبستگی فرزندان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۴ تعداد دانلود : ۱۵۶۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش کیفیت دلبستگی به والدین در نقش پذیری جنسیتی فرزندان در خانواده های دووالدی دست نخورده انجام شده است. صد و چهار دانشجو (55 زن، 49 مرد) با میانگین سنی 21 سال در این پژوهش پیمایشی شرکت کردند و به پرسشنامه های نقش جنسیتی بم و دلبستگی به والدین و همسالان پاسخ دادند. یافته هانشان داد که دلبستگی به مادر بیشتر از پدر بود و زنان بیشتر از مردان جنس سنخیتی بودند. دلبستگی به والد ناهم جنس با ضریب منفی میزان جنس سنخیتی بودن را پیش بینی نمود. افراد دارای نقش جنسیتی نامتمایز نسبت به دو گروه جنس سنخیتی و دوجنسیتی دلبستگی کمتری با والد هم جنس خود داشتند. به طور خاص در گروه دلبستگی پایین به والد هم جنس و بالا با والد ناهم جنس، تعداد افراد نامتمایز زیاد و دوجنسیتی و جنس سنخیتی ها کم بودند. دلبستگی بیشتر با مادر قابل انتساب به اشتغال بیشتر مادر با فرزندان و سبک تعاملی خوشایندتر وی می باشد. جنس سنخیتی تر بودن دختران با نظریه چودورو همسویی دارد. نتایج مربوط به نقش دلبستگی به والد هم جنس و ناهم جنس در نقش پذیری جنسیتی به طور کلی با دیدگاه شناختی-اجتماعی هماهنگی داشت. بستگی داشتن اثر دلبستگی به یک والد بر نقش پذیری جنسیتی به سطح دلبستگی به والد دیگر، اهمیت پی گیری نگاه سیستمی و بوم-شناختی به خانواده رامی نمایاند.
۶.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی مؤثر بر نگرش به طرحواره جنسیتی نقش های خانوادگی، اجتماعی و حرفه ای زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت نقش جنسیتی سبک های تربیتی طرحواره جنسیتی کلیشه جنسیتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده مشارکت زن در اجتماع
  2. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده جامعه شناسی زنان
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی مناسبات انسانی در محیط
تعداد بازدید : ۱۴۴۴ تعداد دانلود : ۷۵۹
هدف اصلی این پژوهش بررسی و شناسایی رابطه هر یک از متغیرهای ساختار خانواده، نوع جامعه پذیری، سنّت گرایی و تقدیرگرایی با نگرش به طرحواره جنسیّتی بود. این مطالعه از نوع پیمایش اجتماعی بوده و داده های تحقیق با استفاده از تکنیک پرسشنامه جمع آوری شد. اعتبار و روایی مقیاس های تحقیق با توجه به نتایج ضریب آلفای کرونباخ تأیید شد. جامعه آماری کلیه زنان بالای 15 سال منطقه کاشان در سال 1390 بودند که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 400 نفر به عنوان حجم نمونه تعیین و با استفاده از روش سهمیه ای تصادفی انتخاب و بررسی شدند. بر اساس نتایج تحلیل رگرسیون یافته های پژوهش، عوامل خانوادگی شامل سبک های تربیتی والدین و نوع جامعه پذیری در خانواده و ویژگی های سنّت گرایی و تقدیرگرایی بر گرایش پاسخگویان به برابری جنسیّتی مؤثر است. بیش ترین تأثیر بر برابری گرایی جنسیّتی مربوط به متغیر سنّت گرایی است که دارای 17/0-=β است. در مرتبه دوم تأثیرگذاری، شیوه تربیتی مقتدرانه با 144/0=β و پس از آن تقدیرگرایی با دارا بودن 14/0-=β قرار گرفته اند. در نهایت کم ترین تأثیرگذاری مربوط به متغیر جامعه پذیری با 11/0-=β است.
۷.

مقایسه نقش های جنسیتی و خود متمایز سازی در دانشجویان متاهل زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت زنان نقش جنسیتی جنس تمایز یافتگی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، تفریحات و سلامت روانشناسی زنان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده زنان
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۰۸۲ تعداد دانلود : ۵۴۸
این پژوهش با هدف مقایسه میزان تمایز یافتگی زنان در الگوهای متفاوت جنسیتی از جمله آندروژنی، مردانه و زنانه انجام، و اهمیت الگویابی جنسیتی در دستیابی به سطوح بالای تمایزیافتگی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. این پژوهش به شیوه علی مقایسه ای بوده و در آن برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری MANOVA و آزمون تعقیبی شفه استفاده شده است. جامعه آماری شامل تمامی دانشجویان متاهل دانشگاه های دولتی شهر تهران بوده است که با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای تعداد 200 نفر از آنها به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه نقش جنسیتی بم (BSRI) و پرسشنامه خود متمایزسازی اسکورون می باشد. براساس یافته های این پژوهش، میزان تمایز یافتگی و ابعاد گوناگون آن در بین الگوهای جنسیتی زنانه، مردانه و آندروژن (فراجنسیتی) متفاوت است. بدین معنا که میزان تمایزیافتگی زنان دارای الگوی جنسیتی آندروژن نسبت به سایر گروه های جنسیتی بیش تر است و میزان آن در الگوی جنسیتی زنانه کمتر از سایر گروه های جنسیتی به چشم می خورد
۸.

بررسی رابطة جنس و نقش جنسیّتی با میزان تاب آوری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تاب آوری دانش آموزان شهر سقز جنسیت نقش جنسیتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی مقایسه ای
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی روانشناسی مثبت گرا
تعداد بازدید : ۲۰۹۳ تعداد دانلود : ۸۹۱
این پژوهش با هدف بررسی رابطة جنس و نقش جنسیّتی با میزان تاب آوری دانش آموزان سال اول دبیرستان های شهرستان سقز انجام شد. روش پژوهش همبستگی بود. جامعة آماری کلیة دانش آموزان سال اول دبیرستان های شهرستان سقز بودند که در سال تحصیلی 89-88، حدوداً از 4075 نفر، نمونة آماری پژوهش 200 نفر (100 نفر دختر و 100 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامة نقش جنسیّتی «بم» و مقیاس تاب آوری «کونور و دیویدسون» استفاده شد. همچنین برای تجزیه و تحلیل داده ها آمار توصیفی و آمار استنباطی از قبیل میانگین، انحراف معیار، تحلیل واریانس دو طرفه به کار برده شد. نتایج نشان می دهد که فرضیة مربوط به رابطة جنسیّت و تاب آوری رد شد، تفاوت در نقش جنسیّتی موجب تفاوت در میزان تاب آوری می شود، در واقع آندروژن بودن، بدون توجه به جنسیّت بر تاب آوری مؤثر است. همچنین یافته ها نشان دادند که فرضیة سوم مبنی بر تعامل جنس و نقش جنسیّتی در میزان تاب آوری رد شد.
۹.

نقش جنس و نقش های جنسیتی بر خود کارآمدی ریاضی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقش جنسیتی جنس خودکارآمدی ریاضی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۱۱۰۱ تعداد دانلود : ۴۸۳
هدف اصلی این پژوهش بررسی نقش جنس و نقش های جنسیتی در خود کارآمدی ریاضی است. روش تحقیق از نوع علی- مقایسه ای است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان سال اول دبیرستان های شهرستان سقز است که در سال تحصیلی 90-89، بر حسب آمار ارائه شده 4075 می باشند. نمونه آماری تحقیق با حجم 200 نفر (100 نفر دختر و 100 پسر) به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب گردید. برای گردآوری اطلاعات از دو پرسشنامه استاندارد استفاده شد. پرسشنامه نقش جنسیتی «بم» که میزان پایایی برای آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (76/0) به دست آمد. برای اندازه گیری خودکارآمدی ریاضی از پرسشنامه (KD-RIS) استفاده شد. پایایی این آزمون نیز 86/0 به دست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از میانگین، انحراف معیار، t مستقل، تحلیل واریانس دو طرفه استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی از قبیل میانگین، انحراف معیار، t مستقل، تحلیل واریانس دو طرفه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان می دهد که جنس موجب تفاوت در میزان خودکارآمدی ریاضی نمی شود(56/0=p) ، نقش جنسیتی موجب تفاوت در میزان خودکارآمدی ریاضی است(01/0>p) همچنین فرضیه مربوط به نقش تعامل جنس و نقش جنسیتی در میزان خودکارآمدی ریاضی رد شد(31/0=p). بنابراین می توان بیان کرد که آندروژنی و خودکارآمدی دو تا خصوصیت مثبت هستند که می توانند همدیگر را پیش بینی کنند یعنی با احتمال زیاد می توان گفت افراد آندروژنی نسبت به سایر گروه های (مردانگی، زنانگی) احتمالاً در تکمیل تحصیلات به خصوص در رشته های مرتبط با ریاضیات موفق تر خواهند بود.
۱۰.

نقش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و ترجیحات جنسیتیِ مردانگی-زنانگی در خشونت ورزی دختران نوجوان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پرخاشگری نوجوان نقش جنسیتی تنظیم شناختی هیجان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی روانشناسی مقایسه ای
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی اجتماعی پرخاشگری، تعارض و خشونت
  3. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان
تعداد بازدید : ۱۷۶۷ تعداد دانلود : ۱۱۲۶
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و ترجیحات جنسیتی مردانگی-زنانگی در خشونت ورزی دختران نوجوان بود. در یک پژوهش توصیفی-مقطعی از 509 دانش آموز دختر به شیوه خوشه ای چندمرحله ای نمونه گیری شد و هریک از آنها به پرسشنامه ی نقش جنسیتی بم (BSRI)، پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان گرانفسکی(CERQ) و پرسشنامه پرخاشگری اهواز(AAI) پاسخ دادند. مجموعه ی راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و ترجیحات جنسیتی حداکثر توانست 37% از واریانس مشترک نتایج خشونت ورزی را پس از کنترل متغیرهای مخدوش کننده ی سن و سابقه بیماری جسمی تبیین نماید. در مدل نهایی راهبرد تنظیم شناختی هیجان ناسازگار و زیرمقیاس های سرزنش خود، نشخوار فکری، فاجعه انگاری، سرزنش دیگران و نقش جنسیتی مردانه به طور مستقیم و راهبرد تنظیم شناختی هیجانِ سازگار و راهبرد ارزیابی مجددمثبت به طور معکوس سطوح خشونت ورزی را پیش بینی می کردند. به نظر می رسد ارتقاء و اصلاح راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و نیز زمینه سازی فرهنگی در خصوص تغییر باورهای نامطلوب جنسیتی می تواند در کاهش هیجانات منفی مانند خشم ثمربخش باشد.
۱۱.

بازنمایی نقش جنسیتی در تبلیغات انتخاباتی شورای شهر تهران در سال 1396(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: زنانگی نقش جنسیتی شورای شهر مردانگی تبلیغات انتخاباتی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات آموزش و ارتباطات اقناعی پروپاگاندا یا تبلیغات سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی جنسیت
تعداد بازدید : ۹۸۲ تعداد دانلود : ۵۵۳
نقش جنسیتی رفتار و نگرش های فرهنگی مناسب برای زنان و مردان است که در این تحقیق بازنمایی ویژگی های آن در تبلیغات شورای شهر تهران در سال 1396 مورد بررسی قرار گرفته است. چهارچوب نظری این تحقیق بر پایه سه نظریه برجسته سازی، اقناع و طرحواره جنسیتی بم است. این تحقیق با استفاده از روش تحلی محتوای کمی انجام شده است و بازنمایی 60 ویژگی یا صفت پرسشنامه نقش جنسیتی بم در طیفی از 0 تا 3 ارزشگذاری شده است. جامعه آماری شامل پوسترهای تبلیغاتی کاندیدهای شهر تهران در سال 1396 و نمونه آماری شامل 50 پوستر تبلیغاتی است که به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. بر اساس نتایج این تحقیق، زنان و مردان کاندیدا تلاش کرده اند که از صفات با ارزش منفی صرفنظر از زنانهو مردانه بودن آن پرهیز کنند و صفاتی را بیشتر بازنمایی کنند که داشتن صلاحیت آنها در تصدی عضویت شورای شهر ار بیشتر مورد تایید قرار می دهد...
۱۲.

رابطه هویت ورزشی و نقش جنسیتی در بازیکنان حرفه ای فوتسال استان هرمزگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: هویت ورزشی نقش جنسیتی بازیکنان حرفه ای فوتسال استان هرمزگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۴ تعداد دانلود : ۴۷۱
هدف تحقیق بررسی رابطه بین هویت ورزشی و نقش جنسیتی در بازیکنان حرفه ای فوتسال استان هرمزگان می باشد. پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی است . جامعه آماری پژوهش را کلیه بازیکنان حرفه ای فوتسال حاضر در لیگ دسته برتر، دسته یک و حضور مداوم به مدت یکسال در تمرینات تیم استان هرمزگان تشکیل دادند. جامعه آماری 87 نفرمی باشد، نمونه گیری به روش سرشماری انجام شد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه هویت ورزشی کیسلاک، 2004 و پرسشنامه نقش جنسیتی بم، 1974 بود و دو پرسشنامه از روایی و پایایی بالایی برخوردار بودند. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی کندال، رگرسیون همزمان در سطح معناداری P≤ 0/05 تحلیل شد. یافته ها نشان داد از بین ابعاد هویت جنسیتی مولفه هویت اجتماعی و انحصار گرایی با نقش جنسیتی رابطه معناداری دارد اما بین ابعاد هویت شخصی و هیجان پذیری منفی با نقش جنسیتی رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین بر اساس نتایج رگرسیون همزمان، هویت اجتماعی و هویت شخصی به صورت مثبت تغییر در واریانس نقش جنسیتی را پیش بینی می کند (01/0>p). اما انحصارگرایی و هیجان پذیری منفی تغییر در نقش جنسیتی را پیش بینی نمی کند و تغییری در واریانس تبیین شده آن ندارد(05/0
۱۳.

زن کشاورز یا زن خانه دار: مطالعه ای درباب تحول نقش ها و هویت اجتماعی زنان روستایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: زن روستایی زن خانه دار نقش جنسیتی زن کشاورز هویت جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۵ تعداد دانلود : ۳۰۷
مداخله های توسعه ای تغییرات بسیاری در زندگی زنان روستایی پدید آورده است. پرسش این است که ابعاد این تغییرات چه تأثیری بر نقش و هویت زن روستایی داشته است. برای پاسخ به این پرسش، طرح پژوهش مردم نگارانه طراحی و در سه روستای گوهردان، رامه و کوه زر اجرا شد که ویژگی های اقلیمی متفاوتی دارند. داده ها با استفاده از مشاهده و مصاحبه فراهم شده است. یافته ها نشان می دهد که با تغییر نقش ها و انتظارات از نقش زنان روستایی، هویت آنان از زن کشاورز به زن خانه دار تغییر کرده است. زنان گوهردان و رامه با دسترسی به تحصیلات و اشتغال رسمی به دنبال تغییر وضعیت خود هستند. زنان در هر سه روستا ازدواج با مرد غیرکشاورز و ساکن شهر را راهی برای رهایی از موقعیت زن کشاورز تلقی می کنند و آینده خود را به مثابه زن خانه دار ترسیم می کنند. زنان جوان تر ساکن هر سه روستا معمولاً به آموختن روش های سنتی مایل نیستند. در روستای کوه زر نقش-های سنتی زنان، ازقبیل پختن نان در خانه و بافتن فرش، منسوخ شده است. آنان نیز چون زنان گوهردان و رامه درپیِ استفاده از فناوری های نوین در خانه هستند. در این سه روستا، میزان نقش آفرینی زنان در سطح اجتماع محلی نیز کاهش یافته است. درک این زنان از زندگی زنان شهری با خانه داری، کاهش فعالیت های تولیدی، و ایفای وظایف خانگی همراه است که به تحول نقش و تغییر هویت این زنان انجامیده است. 
۱۴.

رابطه «نقش های جنسیتی» و «تیپ شخصیتی» زوجین با «کارآمدی خانواده»(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: نقش جنسیتی تیپ شخصیتی هویت جنسی کارآمدی خانواده طلاب شهر قم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۳
این پژوهش با هدف بررسی رابطه «نقش جنسیتی» و «تیپ های شخصیتی» A و B زوجین با «کارآمدی خانواده» انجام شد. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری طلاب پایه های 5 تا 7 شهر قم در سال تحصیلی 1394−1395 و همسران آنها بودند. 240 نفر شامل 120 زوج با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به سه پرسشنامه «نقش جنسیتی بم» BSRI، «تیپ شخصیتی A و B روزنمن و فریدمن» و «کارآمدی خانواده صفورایی» S.FEQI پاسخ دادند. تحلیل داده ها با آزمون همبستگی پیرسون نشان داد که «نقش جنسیتی آندروژنی» و «کارآمدی خانواده» رابطه معنادار مثبت دارند؛ «نقش جنسیتی نامتمایز» و «کارآمدی خانواده» رابطه معنادار منفی دارند؛ «نقش های جنسیتی متمایز» اعم از مردانه و زنانه با «کارآمدی خانواده» رابطه معناداری ندارند؛ بین «تیپ شخصیتی B» و «کارآمدی خانواده» رابطه معنادار مثبت وجود دارد و بین «تیپ شخصیتی A» و «کارآمدی خانواده»، رابطه منفی معنادار وجود دارد.
۱۵.

نقش های جنسیتی مردانه و زنانه در گروهی از افراد طبیعی ایرانی بر پایه دو سازه متفاوت: پرسشنامه نقش جنسیتی بم و مقیاس های نقش جنسیتی مردانه و زنانه MMPI-2(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: نقش جنسیتی پرسشنامه نقش جنسیتی بم MMPI-2 مردانگی زنانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۸۰ تعداد دانلود : ۴۲۷
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش های جنسیتی مردان و زنان ایرانی با استفاده از دو ابزار مختلف و مقایسه آنها با هم انجام شد. روش: تعداد 81 مرد و 89 زن ایرانی طبیعی در یک مطالعه مقطعی- تحلیلی شرکت کردند. بررسی نقش های جنسیتی مردانه و زنانه با استفاده از مقیاس نقش جنسیتی مردانه (GM) و زنانه (GF) از MMPI-2 و پرسشنامه نقش جنسیتی بم (BSRI) صورت گرفت. تعیین نوع جنسیت با استفاده از روش دونیمه سازی توسط میانه انجام شد. یافته ها: بر اساس هنجار جمعیت ایرانی مقیاس های GM و GF، 1/48 درصد مردان و 1/37 درصد زنان از نظر جنسیتی نامتمایز بودند و هیچ کدام از افراد بررسی شده دوجنسیتی (آندروژینوس) تلقی نشدند. اما بر اساس پرسشنامه نقش جنسیتی بم، 2/6 درصد مردان و 1/10 درصد زنان دوجنسیتی بودند و 5/39 درصد مردان و 0/36 درصد زنان نامتمایز قلمداد شدند. ضریب همبستگی پیرسون میان نمره مقیاس GM از MMPI-2 و صفات مردانه از BSRI 530/0 و بین نمره مقیاس GF از MMPI-2 و صفات زنانه در BSRI 528/0 بود (در هر دو مورد 001/0>p). نتیجه گیری: دو پرسشنامه مورد استفاده همبستگی متوسطی داشتند. به نظر می رسد این دو پرسشنامه ابعاد متفاوتی از نقش های جنسیتی را اندازه می گیرند، اگرچه هم پوشانی قابل توجهی نیز میان آنها دیده می شود.
۱۶.

بررسی رابطه ابعاد رفتاری و شناختی اضطراب اجتماعی در دوره نوجوانی با جنسیت و نقشهای جنسیتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: اضطراب اجتماعی نقش جنسیتی جنس نوجوانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۳۹۳
اهداف :مطالعات نشان می دهد اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات شایع دوره نوجوانی است. از میان عوامل اثرگذار بر این اختلال، بررسی جنس (مذکر یا مؤنث) نتایج متناقضی را نشان می دهد؛ درحالی که رابطه نقش جنسیتی با برخی از اختلالات اضطرابی تأیید شده است. ازاین رو هدف مطالعه حاضر مقایسه اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در انواع جنس و نقش جنسیتی (زنانه، مردانه، آندروژنی و نامتمایز) بود. مواد و روش ها : نمونه های این پژوهش را 277 نفر از دانش آموزان 12 تا 13 تشکیل می دادند. این افراد با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند و پرسش نامه های اضطراب اجتماعی نوجوانان ( SASA ) و نقش جنسی کودکان ( CSRI ) را تکمیل کردند. یافته ها : نتایج براساس آزمون همبستگی تی و تحلیل واریانس نشان داد زنانگی با اضطراب اجتماعی و ابعادشناختی و رفتاری آن رابطه مثبت معنی دار و مردانگی با این متغیرها رابطه منفی معنادار دارد (05/0 >P ). همچنین میانگین نمره های اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در گروه دارای سنخ جنسیتی زنانه به طورمعنی داری بیش از گروه های دیگر (مردانه و آندروژن و نامتمایز) بود (05/0 >P ). این درحالی است که نمرات اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در دو جنس (مذکر و مؤنث) تفاوت معناداری نداشت. نتیجه گیری : طرح واره های نقش جنسیتی می تواند به عنوان عوامل مرتبط با اضطراب اجتماعی و ابعاد شناختی و رفتاری آن در نوجوانانی مدنظر قرار گیرد.
۱۷.

بررسی مفهوم «نقش جنسیتی» در دیدگاه آمنه ودود با رویکرد اجتهادی-کلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آمنه ودود نقش جنسیتی رویکرد اجتهادی فمینیسم اسلامی قوامیت مردان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶۶ تعداد دانلود : ۸۲۴
آمنه ودود[1] یکی از نظریه پردازان فمینیسم اسلامی است که طرفدار بازخوانی متون مقدس درباره ی زنان است و با رویکرد هرمنوتیکی و فمینیستی قرآن را تفسیر کرده است. یکی از مفاهیمی که ودود به آن توجه داشته، مفهوم «نقش جنسیتی» است. تفسیر ودود از این مفهوم در دو اثر او نخست در سال 1999 در کتاب قرآن و زن؛ بازخوانی متن مقدس از منظر یک زن و سپس در سال 2015 در مقاله ای در کتاب Men in Charge بیان شده است. ودود در تفسیر اولیه ی خود، مفهوم نقش جنسیتی را ذیل آیه ی 34 سوره ی نساء بررسی می کند. او تأکید می کند که هیچ نقش تعریف شده و دائمی در قرآن برای زنان و مردان بیان نشده است. از سوی دیگر، نظام سلسله مراتبی شیطانی قوامیت را تعریف می کند که مخل ارتباط مستقیم خدا و زن است. تفسیر ودود را می توان مطابق رویکرد تفسیری اجتهادی- کلامی نقد و بررسی کرد. طبق رویکرد منتقدین، قوامیت منطبق بر تفاوت های طبیعی زن و مرد است و منظور از آن ارزش گذاری ذاتی مرد نسبت به زن نیست. <br clear="all" /> [1]. Amina Wadud
۱۸.

تدوین الگوی روابط ساختاری نقش جنسیتی بر معنای زندگی، جهت گیری زندگی و رضایتمندی زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نقش جنسیتی معنای زندگی جهت گیری زندگی رضایتمندی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۱ تعداد دانلود : ۳۹۹
هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین نقش جنسیتی بر معنای زندگی، جهت گیری زندگی و رضایتمندی زناشویی دربین دانشجویان متأهل شهر رشت بود که با روش توصیفی از نوع همبستگی انجام گرفت. پژوهش حاضر کلیه دانشجویان متأهل دانشگاه های آزاد شهر رشت در سال تحصیلی 95-94 بودند. گروه نمونه شامل 210 نفر براساس متغیر پیش بین و ملاک می باشد که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها شامل پرسشنامه سیاهه نقش جنیستی بم (1974) ، پرسشنامه جهت گیری زندگی (1985) و پرسشنامه معنای زندگی(1964) و پرسشنامه رضایت زناشویی فرم کوتاه (1989) بود. نتایج مدل معادلات ساختاری نهایی برای سنجش رابطه سازه های نقش جنسیتی با معنای زندگی، جهت گیری زندگی و روابط زناشویی نشان داد که نقش جنسیتی بر معنای زندگی تاثیر مثبت دارد. نقش جنسیتی بر جهت گیری زندگی تاثیر مثبت دارد. نقش جنسیتی بر رضایت مندی زناشویی تاثیر مثبت دارد. نتایج نشان داد که نقش جنسیتی تأثیر مهمی در معنای زندگی، جهت گیری زندگی و رضایتمندی زناشویی دارد.
۱۹.

بررسی و تبیین مبانی دینی جایگاه و نقش زنان در الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: توسعه پیشرفت الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نقش جنسیتی همسری مادری خانه داری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵۱ تعداد دانلود : ۵۵۴
ازآنجاکه سطح توسعه کشورها، تابعی از شاخص های کیفیت گروه های گوناگون جمعیتی است، بی تردید توسعه متعادل و پایدار بدون مشارکت زنان که نیمی از جمعیت کشورها را تشکیل می دهند، امکان پذیر نیست. زن در جایگاه انسان، محور توسعه و از ارکان اساسی آن است و توسعه ایدئال، توسعه ای است که موقعیت انسانی و طبیعی زن را لحاظ کرده و تفاوت های او را با مرد نادیده نگیرد و نقش های متناسب با ویژگی های او را در نظر بگیرد؛ اما در حال حاضر، جایگاه و نقش کنونی زنان نسبت به وضعیت مطلوب و آرمانیِ مورد تأکید در فرهنگ دینی فاصله بسیار دارد. ازجمله راهکارها در جهت تغییر این شرایط، نظریه پردازی در خصوص مشارکت زنان در عرصه پیشرفت و توجه به ظرفیت آن ها در سیاست گذاری های کلانی همچون سند الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت است. الگویی که برخلاف نمونه های غربی آن، نباید صرفاً به ابعاد مادی پیشرفت نگاه کند، بلکه ضروری است تا همه ابعاد وجودی زن مسلمان و نقش های عام و خاص او در فرایند پیشرفت را مدنظر قرار دهد. در این مقاله، تلاش شده تا با تبیین مبانی دینیِ جایگاه جنسیتی زن، زمینه توجه به جایگاه و نقش زنان در تدوین الگوی اسلامی-ایرانی پیشرفت فراهم گردد و از این طریق، زمینه طرح شاخص ها و معیارهای صحیح و منطبق با مبانی دینی و فرهنگی برای سیاست گذاری های کلان در برنامه های کشور ایجاد شود. در این تحقیق، پس از جمع آوری داده ها از طریق اسناد کتابخانه ای از روش تحلیل کیفی و عقلی جهت تحلیل و تبیین داده های مستخرج از منابع دینی استفاده می شود.
۲۰.

بازاندیشی نقشهای جنسیتی زنانه و تعیین کننده های فرهنگی و اجتماعی مرتبط با آن (مورد مطالعه: زنان متأهل شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باز اندیشی نقش جنسیتی زنان هویت نوگرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۵ تعداد دانلود : ۶۱۵
در چند دهه اخیر زنان با به چالش کشاندن نقشهای سنتی و بازتعریف نقشهای جنسیتی درپی یافتن هویتی فراتر از نقشهای مرتبط با خانه و خانواده هستند. باز اندیشی در نقش های جنسیتی بستگی به نگرش و عقیده در مورد آن دارد. هدف این مطالعه بررسی نگرش زنان به نقشهای جنسیتی و تبیین عوامل فرهنگی و اجتماعی مؤثر بر آن است که به شیوه کمی و و با روشهای توصیفی، همبستگی و علی در سال 139۸ ۱۳۹۷ انجام شده است. در این بررسی با استفاده از ابزار پرسشنامه و براساس نمونه گیری طبقه ای متناسب، 600 نفر از زنان متأهل شهر شیراز بین مناطق یازده گانه این شهر انتخاب شدند و پس از جمع آوری داده ها اطلاعات با نرم افزار SPSS با آماره های توصیفی (فراوانی، درصد و میانگین، انحراف معیار) و استنباطی (همبستگی پیرسون، آزمون t، تحلیل واریانس و رگرسیون چند متغیره) تحلیل شد. نتایج نشان داد ۵/۲۱ درصد از پاسخگویان در زمینه های اجتماعی، شغلی و خانوادگی نقشهای سنتی زنانه را مهمترین نقشهای زنان دانسته اند؛ ۱۳ درصد با باز اندیشی زیادی در این زمینه قائل به کمترین تفاوت در نقشهای زنانه و مردانه بوده و ۵/۶۵ درصد نگرشی میانه داشته اند. هم چنین ارتباط معنا داری بین متغیر های سن، وضعیت اشتغال، تحصیلات، درآمد، پایگاه اقتصادی و اجتماعی، مدت زمان ازدواج، میزان استفاده از رسانه های ارتباط جمعی و شبکه های ارتباطی مجازی زنان و هم چنین درآمد و پایگاه شغلی همسران آنها با بازاندیشی آنان در نقشهای جنسیتی وجود داشت. نتایج رگرسیون چند متغیره همزمان نیز حاکی بود که تحصیلات، پایگاه اقتصادی و اجتماعی، استفاده از اینستا گرام، تلویزیون و وضعیت شغلی همسران از مهمترین تبیین گر های بازاندیشی زنان در نقشهای جنسیتی است.