مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست


۵۴۱.

بررسی آسیب شناسی جنگ ادیان در مثنوی معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: متن پژوهی ادبی پاییز ۱۴۰۰ شماره ۸۹ 243 - 272

کلیدواژه‌ها: مولوی صلح جهانی سیاست جنگ های مذهبی جنگ سخت و نرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۷ تعداد دانلود : ۲۹۴
یکی از دلایل جنگ و خونریزی در طول اعصار متمادی، اختلاف ادیان و جنگ های مذهبی است که مولانا با مهارتی ستودنی به صورت علمی و اصولی برای همه بیان کرده است. هدف از تحقیق حاضر، فهم و درک علل پیدایش و چگونگی شکل گیری جنگ های بین ادیان و راه های نفوذ و شیوه های مقابله با آن به کمک دو داستان مثنوی معنوی بود که به روش توصیفی تحلیلی و بر مبنای مطالعات کتابخانه ای صورت گرفته است. مولانا در دو داستان «آن پادشاه جهود که نصرانیان می کشت از بهر تعصب»، «پادشاه جهود دیگر که در هلاک دین عیسی سعی نمود» برای ریشه یابی جنگ های فرقه ای و مذهبی از دیدگاه اصول و فنون دنیای سیاست، ما را با دو مدل جنگ سخت و نرم آشنا ساخته است. در این پژوهش با استفاده از فنون عملیات روانی (جنگ نرم) و سخت: «1- شاخص های جنگ سخت و نرم، 2- عوامل ایجاد جنگ از دیدگاه مولانا،  3- ابزار عملیات روانی (قدرت نرم) و تهدید نرم، 4- ابزار جنگ سخت، 5- مؤلفه های جنگ نرم در فرقه سازی و ایجاد جنگ نیابتی» بررسی شد. نتیجه آنکه مولانا همانند یک سیاستمدار خبره و با تجربه به ریشه یابی و کشف چرایی و چگونگی این جنگ ها و استمرار آن در طول اعصار پرداخته و زنگ خطری برای جلوگیری از نابودی دین و نفوذ شیاطین دنیای سیاست و قدرت در طول قرون نواخته است.
۵۴۲.

هنر و سیاست و اقتصاد در جنگ نرم ضد ایران؛ نمونه مطالعاتی: هالیوود (2016 – 1979)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات رسانه های نوین سال ششم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۲ 1 - 35

کلیدواژه‌ها: سیاست هالیوود جنگ نرم ایدئولوژی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۲۲۱
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1979 و به ویژه بعد از فروپاشی اردوگاه اتحاد جماهیر شوروی، جمهوری اسلامی ایران به دشمن اصلی ایالات متحده در منطقه ی خاورمیانه تبدیل شد. از آنجا که سکانداران کاخ سفید به این باور رسیده اند که دوره ی تاثیر گذاری و ایجاد تغییرات مورد نظر از طریق إعمال پارامترهای سخت اقتصادی یا نظامی سنتی به سر آمده است، از همین رو به بهره گیری از آنچه جوزف نای آن را "قدرت نرم" نامید و در دو دهه ی گذشته به گفتمانی اساسی در محافل فکری تبدیل شده است روی آوردند. در واقع ایالات متحده ی آمریکا ستون فقرات جنگ نرم خود را بر محور تخریب چهره ی ایران در نزد افکار عمومی جهانی متمرکز ساخته است و در این میان فیلم های آمریکایی به سان اسب معروف تروا، به بازیگری کلیدی برای تحقق این هدف و تاثیر گذاری بر اندیشه و تفکر کشورها و ملل مختلف تبدیل شده است. پژوهش پیش رو از سویی به ریشه های نزاع ایران و آمریکا می پردازد و از سوی دیگر با تمرکز بر کارکرد سینما و هالیوود که به سان دو بال هسته ای جنگ نرم آمریکا، تاثیرات بی سابقه و مخربی بر کشورها و ملل مختلف از خود بر جای می گذارد ابزارهای مورد استفاده در این جنگ را مورد بررسی قرار داده است. در این راستا نویسندگان مقاله  25 فیلم درام آمریکایی را که در فاصله ی سال های 1979 تا 2016 با موضوع تاریخ معاصر ایران و تاریخ قدیم امپراطوری آن بر روی پرده رفته اند را مورد مطالعه و ارزیابی قرار داده اند. این پژوهش همچنین ارتباط میان هالیوود و هیمنه ی (هژمونی) فرهنگی و سیاسی موجود در تولیدات ایدئولوژیزه شده، و نیز ارتباط میان آن و بازارهای مالی در زمینه ی تجارت و رفاه طلبی ایدئولوژیزه شده را از نظر دور نداشته است و آمار و ارقام جامعی از میزان فروش و سود این فیلم ها در گیشه ی سینماهای جهان و خاورمیانه ارائه می نماید. از دیگر سو نگارندگان، به نوع جهت گیری این فیلم ها در انتخاب موضوعات و مضامین فرهنگی و سیاسی مرتبط با جمهوری اسلامی ایران مانند: حمایت از تروریسم، نقض دمکراسی، و نقض حقوق بشر نیز توجه داشته اند. این پژوهش در پایان چشم انداز جامعی از جنگ نرم کنونی ضد ایران، ارائه و راهکارهای عمل گرایانه برای مواجهه با آن پیشنهاد می دهد.
۵۴۳.

درآمدی بر جایگاه زنان در مناصب قدرت (مطالعه موردی زنان در جمهوری اسلامی ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال دوزادهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۳۷) 1-23

کلیدواژه‌ها: سیاست قدرت حاکمیت مشارکت توده ای مشارکت نخبگان جنسیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۱ تعداد دانلود : ۲۳۱
مشارکت سیاسی زنان و واگذاری مسؤولیت درحوزه مدیریت و ریاست اعم از ریاست جمهور و یا مسؤولیت هایی که قدرت اعمال نفوذ و اثربخشی حضور آنان را معنادار می سازد، از گذشته بحث محافل سیاسی، دینی و مطالبه زنان قدرتمند و توانمند بوده است. با طرح این سؤال که آیا دیدگاه های اسلامی مانعی است برای حضور زنان در قدرت وآیا حضور زنان در قدرت یک امر واجب است و یا اقتضای جهان امروز و ضرورت این حضور است که این مطالبه را شکل داده است؟تا جایی که منجر به بروز دیدگاه ها و رفتارهایی شده که حاکی از تلاش برای جبران کمبودها و نادیده گرفتن ها برای رسیدن به مناصب قدرت در عرصه سیاست شده است. مثل بروز مکتب فمینیسم و یا سهمیه خواهی، برابری خواهی و اجرای تساوی برای آنان در همه زمینه ها. در این مطالعه که با روش مطالعه میدانی، تجربه زیسته و منابع کتابخانه ای تدوین شده به اثبات ضرورت حضور زنان در مناصب حکومتی و عدم مغایرت مبانی دینی دراسلام به این موضوع پرداخته شده است. حاصل بررسی موضوع نشان می دهد که زنان در ج.ا.ا علیرغم همه تلاش های خود موفق به حضور در مناصب قدرت و مدیریت کلان کشور نشده اند و عوامل این امر قوانین و مقررات مربوط به احزاب و نگاه مردسالارانه در بهره مندی از توان زنان است.
۵۴۴.

رابطه سلامت با خشونت و آسیب در سیاست بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره چهارم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۱۳ 129 - 160

کلیدواژه‌ها: سلامت سیاست سیاست بین الملل سازه انگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۱ تعداد دانلود : ۱۸۹
این مقاله رابطه بین سلامت با بروز خشونت و آسیب در عرصه سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. دانش روانشناسی سیاسی و زیست سیاست رابطه بین سلامت و رفتار سیاسی را مورد توجه قرار می دهند. فروید ر یشه های روانشناختی رفتار را مورد توجه قرار می دهد و ریشه های مرضی برای رفتار قایل می شود. یونگ ذهن مشترک و ناخودآگاه جمعی را به نظریه فروید اضافه می کند به این معنا که فقدان سلامت جمعی می تواند در بروز رفتار اجتماعی نقش داشته باشد. در میان روایت های نظری ر شته روابط بین الملل، نظریه های انتقادی و به ویژه سازه انگاری فرایند شناخت و نقش آن در رفتار را مورد توجه قرار می دهند. اما تاکید بر کلان نگری و تمایل به یکسان انگاری افراد و جوامع در مطالعات این رشته، مانع از توجه به نقش سلامت ذهن در شناخت و رفتار در عرصه بین المللی شده است. نگارندگان مقاله مدعی اند که وضع سلامت رهبران و جوامع نقش تعیین کننده در شناخت و رفتار در عرصه بین المللی دارد و خشونت و آسیب در سیاست بین الملل متاثر از وضع سلامت کنشگران است . از آنجا که هیچ یک از روایتهای نظری رشته روابط بین الملل به تنهایی چارچوب نظری مناسب برای طرح موضوع سلامت را فراهم نمی آورند این مقاله با استفاده از یافته های روانشناختی، زیست سیاست، پزشکی، نظریه انتقادی، سازه انگاری و همچنین استناد به شواهد عینی فرضیه رابطه سلامت با خشونت و آسیب در سیاست بین الملل را مورد بررسی قرار می دهد. نتیجه موید این رابطه می باشد و علاوه بر تاکید بر توجه به وضع سلامت افراد و جوامع، لزوم نظریه پردازی و شکل دادن به چارچوب نظری جدید برای فراهم کردن نقش سلامت در مطالعه روابط بین الملل را تاکید می نماید.
۵۴۵.

دیپلماسی سلبریتی و جذابیت و ساده سازی سیاست بین الملل در ادراک عامه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره دهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۷ 126 - 150

کلیدواژه‌ها: سیاست بین الملل سلبریتی دیپلماسی عامه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۰ تعداد دانلود : ۲۸۴
دیپلماسی سلبریتی ابزار اساسی جذب و جلب توجه افکار عمومی به مسائل و بحرانهای سیاست بین الملل است. در طول دو دهه گذشته، سلبریتی ها به طور فزاینده ای از قدرت و شهرت خود برای جلب توجه جهانی به مسائل مهم بین المللی مانند فقر، بحران بدهی ها، بیماری های واگیر دار و مسری، جنگ و ... استفاده کرده اند و بر همین مبنا ، به عنوان دیپلمات های سلبریتی شناخته شده اند. این امر باعث به کارگیری گسترده سلبریتی های در سیاست بین الملل شده است. بر همین اساس سوال اساسی پژوهش حاضر این است که دیپلماسی سلبریتی چه تاثیری بر سیاست بین الملل دارد ؟ در پاسخ به این سوال و با روشی توصیفی- تحلیلی پژوهش حاضر با چشم اندازی مثبت بر این امر تاکید می کند که فعالیت دیپلماتیک سلبریتی ها در سیاست بین الملل باعث افزایش توجه و تمرکز افکار عمومی و شهروندان عادی به مسائل بین المللی و بحرانهای سیاسی می شود. توجه و تمرکزی که در غیر اینصورت و از طریق دریچه و روندهای دیپلماسی سنتی و رسمی- دولتی غیر ممکن بود.
۵۴۶.

واکاوی سیاست خارجی دونالد ترامپ با تأکید بر هژمونی نظم جهانی لیبرال(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 76 - 100

کلیدواژه‌ها: سیاست خارجی ترامپ هژمونی نظم لیبرال

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۱ تعداد دانلود : ۲۹۶
پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سال 2016 در سایه شعارها و برنامه های ساختارشکنانه داخلی و خارجی باعث شد تا بسیاری از صاحب نظران گفتمان حاکم بر سیاست خارجی دولت ترامپ را یک انقطاع رادیکال نسبت به گفتمان حاکم بر سیاست خارجی اسلاف آن و پایان هژمونی نظم جهانی لیبرال قلمداد کنند.در راستای بررسی و تحلیل ادعای فوق پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل سیاست خارجی دونالد ترامپ می پردازد.در این راستا پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که رویکرد ترامپ نسبت به نظم جهانی لیبرال در عرصه سیاست خارجی چگونه است؟ در پاسخ به سؤال فوق این فرضیه محوری مطرح می شود سیاست خارجی ترامپ با اسلاف خود تفاوت ماهوی و ذاتی ندارد لذا ترامپ نیز مانند سایر رؤسای جمهور آمریکا که از جنگ جهانی دوم به بعد به دنبال حفظ و تقویت هژمونی نظم لیبرال بوده اند ذیل استراتژی سیاسی- امنیتی «اول آمریکا» نه تنها به دنبال بر هم زدن این نظم نیست بلکه به دنبال ساختن نظم نوین بین المللی لیبرال با شیوه های جدید از جمله برهم زدن تعهدات کنونی آمریکا با جایگزین کردن تعهدات جدید است.با توجه به این که تحقیق حاضر یک تحقیق کیفی است لذا روش تحقیق آن توصیفی-تحلیلی است.
۵۴۷.

تجزیه و تحلیل شکل گیری دانش میان رشته ای «ژنوپولیتیک» و تبیین رفتار سیاسی بر مبنای طبیعت ژنتیک انسانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات سیاسی و بین المللی دوره دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۴۵ 32 - 54

کلیدواژه‌ها: ژن ژنتیک ژنتیک رفتاری ژنوپولیتیک سیاست

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۰ تعداد دانلود : ۲۹۲
به فاصله ی کوتاهی پس از اکتشاف ژن ها وخصوصا حصول یافته ها و دستاوردهای جدید درعلم ژنتیک، آشکارشد که علاوه بر برخی صفات ظاهری وجسمانی، رفتار انسان نیز تحت تاثیر طبیعت ژنتیک درونی وی می باشد. از این رو، در میان گروهی از اندیشمندان و محققان علوم انسانی، علاقه و انگیزه ی جدیدی برای مطالعه، پژوهش و دفاع از مبانی ژنتیکی رفتار انسان و نیز ترکیب دانش های خود باعلم ژنتیک ایجاد شد. در این میان، نسل جدیدی از اندیشمندان و محققان علوم سیاسی و روابط بین الملل، با هدف تبیین رفتارهای سیاسی بر مبنای طبیعت ژنتیک انسانی، آغازگر سلسله مطالعات و پژوهش هایی شدند که درنهایت به ظهور یک جریان علمی ودانش میان رشته ای جدیدی به نام «ژنوپولیتیک» منجر گردید. با این حال، تاکنون، هویت علمی و نیز دستاوردهای آنان، در پژوهش های داخلی، مورد واکاوی و بررسی دقیقی قرار نگرفته است. این پژوهش به روش جریان شناسی، درصدد پاسخ به این سئوال است که «ژنوپولیتیک، ازچه منظومه وگفتمان، سابقه ی تاریخی، موسسان وچهره های علمی تاثیرگذار، دستاوردها و چالش هایی برخورداراست؟» یافته های این پژوهش، نشان می دهد «ژنوپولیتیک دانشی ترکیبی، طبیعت گرا، تجربه گرا-خردگرا و اثبات گرای تعدیل یافته است که طی بیش از چهاردهه از آغاز، باروش های رفتارگرا ازجمله مطالعه ی دوقلوها وفرزندخواندگی، درقالب یک دانش میان رشته ای منسجم، به تبیین رفتارسیاسی بر مبنای طبیعت ژنتیک پرداخته است».
۵۴۸.

تحلیل دینامیکی مسئله نوسان موجودی ها در زنجیره تأمین با رویکرد پویایی شناسی سیستم ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت صنعتی دوره ۹ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ 539 - 561

کلیدواژه‌ها: پویایی شناسی سیستم ها زنجیره تأمین سیاست شبیه سازی نوسانات موجودی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۷ تعداد دانلود : ۲۱۶
یکی از مسائل رایج در زنجیره های تأمین، نوسان موجودی در طول زنجیره است که هزینه های اضافی را به سازمان های تولیدی تحمیل می کند، کاهش این هزینه ها می تواند موجب افزایش بهره وری در تولید شود. در همین رابطه در این مقاله با به کارگیری روش پویایی شناسی سیستم ها به تحلیل دینامیکی مسئله نوسان موجودی ها در زنجیره تأمین شرکت ساپکو پرداخته می شود. به این منظور از اطلاعات موجود و مستند شرکت ساپکو در طول دوره شبیه سازی استفاده شده است. پویایی شناسی سیستم ها ابزار نیرومندی برای مدل سازی ساختارهای پیچیده ای همچون شبکه های زنجیره تأمین است و اطلاعات مفیدی درخصوص تعامل پارامترهای اصلی سیستم ارائه می کند. در این مقاله بر پایه اصول روش پویایی های سیستم، پس از بیان مسئله نوسان های موجودی در زنجیره تأمین، فرضیه های پویای به وجود آورنده مسئله مد نظر تبیین شده؛ سپس مدل دینامیکی مربوط به مسئله نوسان ها در زنجیره تأمین ارائه می شود. پس از حصول اطمینان از کارکرد مدل به واسطه اجرای آزمون های اعتبارسنجی، سه سیاست (اشتراک گذاری اطلاعات، استفاده از بافر موجودی و ترکیبی) به منظور بهبود رفتار نوسانی موجودی ها اتخاذ شده و تأثیر اجرای آنها بر رفتار مسئله ساز مدل دینامیکی مشاهده می شود. اجرای این سیاست ها موجب کاهش نوسان موجودی ها در زنجیره تأمین مورد مطالعه شده است.
۵۴۹.

اندیشه «هانا آرنت» و امکان تحول در روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۹ 1-39

کلیدواژه‌ها: نظریه سیاسی بین المللی هانا آرنت خشونت سیاست وضعیت انسان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۰ تعداد دانلود : ۳۷۷
جریان اصلی در روابط بین الملل و به طور خاص واقع گرایی، خشونت را از اجزای اصلی و جدایی ناپذیر روابط بین الملل می داند. گونه های مختلف واقع گرایی، سرشت انسان و نظام بین الملل را ذاتاً خشونت آمیز تلقی می کنند. نظریه قدرت سیاسی «هانا آرنت» به عنوان یک کنش جمعی و غیرخشونت آمیز، این فرض بنیادین را به چالش می کشد و چشم اندازی نوین به آنچه جوهر سیاست است ارائه می کند. در تفکر آرنت، مفهوم «وضعیت انسان» متضمن نفی هرگونه ذات پنداری یا جوهرگرایی درباره انسان است و فضای نظری جدیدی برای فهمی نوین از روابط بین الملل می گشاید که در آن، انسان ها به کارگزاران اصلی سیاسی تبدیل می شوند. برخلاف جریان اصلی روابط بین الملل و واقع گرایی به طور خاص از نظر آرنت، افراد و نه دولت ها می توانند بازیکنان اصلی در روابط بین الملل باشند (هرچند او وضعیت موجود بین المللی را چنین نمی بیند و نگاهی واقع گرایانه به آن دارد). در این مقاله، ما با به هم پیوستن ابعاد مختلف اندیشه سیاسی آرنت می کوشیم تا نشان دهیم که چه حوزه هایی از نظریه سیاسی آرنت با روابط بین الملل ارتباط پیدا می کند و بینش او (به ویژه زمانی که در پیوند با بینش هایی از سایر متفکران قرار گیرد)، چه زمینه ای برای طرح تغییرات ممکن در عرصه سیاست جهانی می تواند ارائه کند.
۵۵۰.

سنجش ارتباط بین دیپلماسی ورزشی و پرستیژ بین المللی کشورها؛ مطالعه موردی میزبانی قطر برای جام جهانی فوتبال 2022

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال پنجم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۵ 344-369

کلیدواژه‌ها: ورزش سیاست دیپلماسی ورزشی جام جهانی فوتبال قطر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۴ تعداد دانلود : ۴۴۷
ورزش مدرن به طرز چشمگیری بین المللی شده و استفاده استراتژیک، آگاهانه و هدف دار از ورزش توسط کشورها برای ایجاد تعامل، اطلاع رسانی و ایجاد نمایه ای مثبت و افزایش اعتبار بین المللی جهت افزایش کنشگری و پیگیری اهداف سیاست خارجی را می توان به دیپلماسی ورزشی ربط داد. ورزش به عنوان یکی از ابزارهای موجود در دیپلماسی و سیاست دارای نقشی مثبت است و دیپلماسی ورزشی به ابزاری برای دولت ها تبدیل شده تا با استفاده از آن، جایگاه و اعتبار خود را بهبود بخشند؛ بنابراین مهم است به این موضوع پرداخته شود که علاوه بر قدرت های نظامی یا سیاسی، راه های دیگر و کم هزینه تری نیز وجود دارد که کشورها بتوانند به اهداف خود برسند. قطر یکی از این کشورهاست که با وجود موقعیت جغرافیایی خاص آن، در حال استفاده از این نوع دیپلماسی برای رسیدن به اهداف منطقه ای و بین المللی خود است. در همین چارچوب، پرسش اصلی مقاله پیش رو این گونه بیان شد که دیپلماسی ورزشی چگونه بر پرستیژ بین المللی قطر تأثیر گذار است و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی این فرضیه به دست آمد که قطر توانسته از طریق دیپلماسی ورزشی و در ذیل آن گرفتن حق میزبانی جام جهانی فوتبال در سال 2022، با چهار مؤلفه تبدیل شدن به یک بازیگر مهم منطقه ای، فرصت مهم دیپلماسی عمومی و قدرت نرم، مشارکت در مورد صلح و امنیت و جذب افکار عمومی، نقشی جدی برای خود پیدا کند و در نهایت پرستیژ و اعتبار بین المللی خود را افزایش دهد.
۵۵۱.

بررسی نظریه های مورد غفلت قرار گرفته در ادبیات ژئوپلیتیک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای انسانی دوره ۵۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۱۸) 1353 - 1374

کلیدواژه‌ها: نظریه های ژئوپلیتیک ژئوپلیتیک قدرت سیاست جغرافیا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۹ تعداد دانلود : ۵۱۸
نظریه های ژئوپلیتیکی با ماهیت پیش بینی وقایع نظام آینده جهانی، عموماً با مرکزیت موقعیت های جغرافیایی مختلف در عرصه رقابت قدرت جهانی مطرح شده اند. تا کنون آثار ارزشمندی از نظریه های ژئوپلیتیک در ادبیات تخصصی این مبحث در ایران منتشر شده است. با این وجود نظریه هایی وجود دارد که تا کنون در ایران مورد بررسی و تحلیل قرار نگرفته اند و یا به صورت بسیار پراکنده و یا تیتروار در کتب و مقاله های گسترده ژئوپلیتیکی به آن ها پرداخته شده است. هدف اصلی این تحقیق بنیادی و نظری، با روش جمع آوری داده به شکل اسنادی و کتابخانه ای و شیو ۀ تحلیل اطلاعات توصیفی – تحلیلی، بررسی نظریه های مغفول مانده در ادبیات ژئوپلیتیک ایران به صورت نظام مند است که با رجوع به منابع معتبر بین المللی از میان مهمترین آثار اندیشمندان کلاسیک و معاصر این رشته به دست آمده است. این نظریه ها عبارت اند از: سیکل قدرت (دوران)، به هم پیوستگی (کیسینجر)، اضمحلال امپراتوری روسیه (کالینز)، تخته شطرنج اوراسیا (برژینسکی) آخرین نقشه (کاپلان)، مرگ هارتلند (تزنین)، پیکربندی سیستماتیک ژئوپلیتیک (دوسویی)، حلقه دریایی (کوهن)، تجدید آرایش نقش بازیگران (لانمن)، پایان ژئوپلیتیک و آغاز ژئوپلی نومی (کازی)، مجذوب هارتلند (ریستیک و مالینسون)، چارچوب استعاره ای ژئوپلیتیک شبکه ای (وربوفسکی) که محوریت بحث ما در این پژوهش را تشکیل می دهد. سیر زمانی این نظریه ها از 1971 تا 2020 ادامه دارد. همچنین در پایان به صورت فشرده، 3 نظریه ژئوپلیتیکی کم استناد دیگر شامل گروه بندی منطقه ای سلسله مراتبی (کرون)، مناطق کلیدی (سیلاک)، شبه جزیره عربستان، محور قدرت جهانی (شرایبر) را بررسی خواهیم کرد.
۵۵۲.

جایگاه قدرت نرم در بسترهای غافلگیری راهبردی جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: شاهد اندیشه دوره جدید پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴) 91 - 109

کلیدواژه‌ها: غافلگیری راهبرد سیاست امنیت قدرت نرم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۲۸۵
تأمین و تضمین امنیت در فضای بروز و ظهور تهدیدهای گوناگون در نظام امنیت متحول شده جهانی، اولویتی مهم برای تمامی دولت ها است. در چنین فضایی، جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی ضدسلطه در معرض تهدیدهای متعارف و غیرمتعارف گوناگون از سوی کنشگران منطقه ای و غیرمنطقه ای است، تهدیدهایی که درک درست آن ها از اهمیتی غیرقابل انکار برای دستگاه امنیتی و سیاست خارجی کشور برخوردار است. در توضیح شیوه بروز این تهدیدها باید گفت که آن ها دقیقاً با شناخت خلأهای راهبردی و ضعف های استراتژیک در حوزه های اقتصادی، سایبری، دفاعی و... سعی می کنند تا ضربه را به همین نواحی وارد کرده و با اقدامات ایذایی و چندبعدی، دستگاه امنیتی جمهوری اسلامی ایران را دچار نوعی غافلگیری راهبردی کنند. بر این اساس، سؤال این پژوهش آن است که قدرت نرم چگونه می توان سبب غافلگیری راهبردی شود؟ در پاسخ به این پرسش، فرضیه این پژوهش این گونه مطرح می شود که شناخت درست از ضعف های موجود در حوزه های اقتصادی، سایبری و دفاعی و تقویت زیرساخت های دفاعی در این حوزه ها، دو گام مهم در جهت جلوگیری از بروز غافلگیری راهبردی می باشند. یافته های این پژوهش نشان از آن دارد که قدرت نرم با تأثیر بر دپیلماسی و نفوذ بر فضای فکری اجتماع سبب به وجود آمدن غافلگیری برای نظام سیاسی می شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و با استفاده از تجزیه وتحلیل داده های به روش کتابخانه ای انجام شده است.
۵۵۳.

بررسی و مقایسه استراتژی های توسعه گردشگری ما بین ایران و چین از دیدگاه گردشگران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 1 - 17

کلیدواژه‌ها: سیاست توسعه گردشگری ایران وچین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۷ تعداد دانلود : ۲۶۸
سیاست های گردشگری عبارت اند از آن دسته از تصمیمات و اقدامات سطح بالای گردشگری که به شدت تحت تأثیر سیاست های کلی و کلان کشور به ویژه در زمینه طراحی و مدیریت روابط خارجی قرار دارند. هدف این پژوهش بررسی مقایسه سیاست ها وبرنامه ریزی استراتژیک توسعه گردشگری ما بین ایران وچین بود. روش پژوهش حاضر علی- مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل گردشگران ایران و چین بودند که به شیوه تصادفی 384 نفر انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده پرسشنامه محقق ساخته سیاست های گردشگری بود که روایی پرسشنامه بااستفاده از آلفای کرونباخ 78/0 بود.داده ها با استفاده از نرم افزار spss و با استفاده از آزمون t مورد تجریه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد بین تماممؤلفه های تاثیرگذار در زمینه توسعه گردشگری بین ایران وچین تفاوت معناداری وجود دارد وکشور چین نسبت به ایران نسبت به سیاست های گردشگری در وضعیت بهتری قرار داشت. با سطح معناداری کمتر از 05/0 فرضیات پژوهش تایید شد و کشور چین از لحاظ وضعیت تبلیغات، هزینه ها ونحوه پرداخت، تسهیلات خصوصی وعمومی، تصویر ذهنی گردشگران از مقصد، سیاست گذاری و سیاست جهانی در وضعیت بهتری قرار داشت.
۵۵۴.

تحلیل تأثیر سیاست بر گردشگری در منطقه آزاد اروند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 41 - 56

کلیدواژه‌ها: منطقه آزاد اروند سیاست گردشگری توسعه اقتصادی تکنیک SWOT

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۰۱
موقعیت ژئوپولیتیک منطقه آزاد اروند و ضرورت تأمین امنیت منطقه ای از طریق تدابیر غیر نظامی در منطقه حساس خلیج فارس از سویی، و توجه ویژه به درآمدهای جایگزین در راستای دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی و بدون نفت از سوی دیگر، توسعه مناطق آزاد تجاری مثل اروند برپایه فعالیت هایی نظیرتوسعه گردشگری را براساس قابلیت های سرشاری که از نظرعمق ژئوپلتیکی در این زمینه دارد ضروری ساخته است. در این راستا در پژوهش حاضر با استفاده از رهیافت های پیمایشی- میدانی، ضمن بهره گیری از تکنیک SWOT مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیداتی که می تواند از منظر سیاسی بر توسعه گردشگری منطقه اثرگذار باشد؛ مورد تحلیل و واکاوی قرار گرفته است. بر این اساس جهت شناسایی و تعیین میزان اولویت عوامل موثر بر گردشگری منطقه با استفاده از تدوین پرسشنامه در قالب طیف لیکرتی، تعداد40 سوال با رویکرد کالبدی، طبیعی، اقتصادی، سیاسی و امنیتی طراحی و با نظرسنجی از کارشناسان و مدیران محلی اصلاح و هدفمند گردید. پرسشنامه ها یبن200نفر(30نفراساتید وکارشناسان گردشگری، 85نفرگردشگر،40 نفر بومی منطقه و45 نفر از کارکنان گردشگری و آژانس های مسافرتی) توزیع و تکمیل گردید. نتایج حاصل نشان داد که رویکرد انتخابی در زمینه تدوین راهبردها و استراتژیهای توسعه گردشگری منطقه آزاد اروند از منظر سیاسی، رویکرد کمینه- بیشینه یا استراتژیهای بازنگری(WO)می باشد که هدف آن استفاده از فرصت ها و قابلیت های بیرونی جهت تقویت و ارتقای ضعف هایی است که این ناحیه در برنامه ریزی گردشگری با آن رو به رو می باشد.
۵۵۵.

امنیت ملی: مفهوم، تئوری، و عمل

نویسنده:
منبع: سیاست کاربردی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۷ شماره ۱ 41-67

کلیدواژه‌ها: امنیت صلح قدرت ملی عدالت جهان سوم سیاست امنیت ملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۷
اگرچه در برداشت عمومی معمولاً امنیت مفهوم ساده و قابل فهمی تلقی می شود، اما بررسی علمی آن در قالب یک دیسیپلین مشخص با مسایل پیچیده ای همراه است. ذهنی بودن، نسبی بودن، سیالیت، و از نظر مصداقی پهناور بودن از ویژگی هایی است که طبیعتاً تجزیه و تحلیل قاعده مند مفهوم امنیت را دشوار می سازد. در مورد مفهوم خاص امنیت ملی، تاکنون مکاتب فکری مختلفی شکل گرفته اند که هریک از زوایای خاصی به بررسی مفهوم امنیت ملی پرداخته است. از رویکرد محدود و تنگ نظرانه رئالیسم گرفته تا رویکرد موسع مکتب کپنهاک، و مکاتب ذهنی گرا و ریزبین پست پوزیتیویسم هر کدام به تبع معرفت شناسی، هستی شناسی، و روش شناسی خاصشان، تعاریفی از مفهوم امنیت ملی ارائه داده و به تبع آن موضوعات، راههای دستیابی، و اهداف مشخصی را برای امنیت ملی در نظر می گیرند. از سوی دیگر، برای تدوین و اجرای یک سیاست امنیتی جامع الاطراف لازم است تأثیرات کوتاه مدت و بلندمدت متغیرها و شرایط متعدد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی-فرهنگی، و غیره در نظر گرفته شوند. اهمیت این موضوع به خصوص در کشورهای توسعه نیافته که با شرایط ناامن کننده بیشتری مواجهند، بیشتر است.
۵۵۶.

پیوند اسطوره و سیاست در شاهنامه: تلاش برای بازتولید هویت ملی ایرانیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات ملی سال ۱۱ بهار ۱۳۸۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۱) 37 - 56
تعداد بازدید : ۳۷۵ تعداد دانلود : ۲۰۵
شاهنامه را نباید متنی ساده و دور از اندیشه های دیریاب دانست. بازخوانی این حماسه ملی با به کار بستن دیدگاه های نوین علوم اجتماعی نشان می دهد که این اثر، متنی پیچیده و رازآمیز است. فردوسی با پیوند زدن اسطوره و سیاست، مسائل دوران خود را مطرح، تحلیل و تبیین می نماید. بزرگترین مشکل زمان این شاعر بزرگ، هرج و مرج ناشی از فروپاشی و ناتوانی شدید ساختارهای سیاسی و اجتماعی، و هویت فردی و جمعی ایرانیان است. در شاهنامه ساختارهای سیاسی، اجتماعی و هنجارهای ناشی از آنها به هویت های فردی و جمعی، استمرار و پایداری می بخشند؛ بنابراین در بازخوانی این اثر حماسی باید به دنبال راز جاودانگی آن بود. بی تردید، یکی از علت های ماندگاری این حماسه، روان و فاخر بودن زبان آن می باشد و استفاده از اسطوره برای پیوند زدن عناصر گوناگون هویت نیز پاسخی موقتی بدان راز است. فردوسی با این شیوه، موفق به آفریدن حماسه ای شده که مسندی برای حمایت از هویت ایرانی قلمداد می گردد.
۵۵۷.

چالش های سیاسی مقاومت اسلامی در عرصه داخلی و راه حل های قرآنی مقابله با آن

نویسنده:
منبع: مطالعات علوم قرآن سال سوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۰) 99 - 130

کلیدواژه‌ها: مقاومت چالش سیاست چالش سیاسی راه حل های قرآنی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰۲ تعداد دانلود : ۲۲۹
«مقاومت» یکی از مفاهیم مهم در فرهنگ اسلامی است که مسلمانان با بهرگیری از آن می توانند بر چالش های ایجادشده از سوی دشمن چیره شوند و به اهداف خود در برخورد با دشمن دست یابند. چالش هایی که دشمنان ایجاد می کنند، ابعاد گوناگونی دارند که چالش های سیاسی از مهم ترین آنها است. چالش های دشمن در دو عرصه داخلی و خارجی قابل ایجاد است؛ بنابراین چالش های سیاسی مقاومت اسلامی دو گونه است: چالش های سیاسی داخلی و چالش های سیاسی خارجی. در این مقاله ضمن بررسی چالش های سیاسی مقاومت اسلامی در عرصه داخلی، راه حل های قرآنی مقابله با این چالش ها تبیین می گردد. با بررسی و تحلیل اقدامات دشمن، مهم ترین چالش های داخلی، نافرمانی، ایجاد اختلاف، نفوذ، و درنهایت شکست و تسلط استبداد است. قرآن کریم در راستای مقابله با این چالش ها، راهکارهای متفاوتی نظیر وظیفه گرایی، وحدت، بصیرت و درنهایت ظلم ستیزی را بیان کرده است. نوع گردآوری اطلاعات در این تحقیق، کتابخانه ای است و با روش توصیفی تحلیلی به پاسخگویی به پرسش تحقیق پرداخته شده است.
۵۵۸.

بازتاب مفاهیم سیاسی و اجتماعی در اشعار ابوالقاسم لاهوتی

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادبی و بلاغی سال دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۳ (پیاپی ۷) 58 - 80

کلیدواژه‌ها: لاهوتی میهن سیاست مشروطه اجتماع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۱ تعداد دانلود : ۳۰۸
از مهم ترین ویژگی های شعر دوره مشروطه، این است که شعر در خدمت اجتماع و سیاست قرار گیرد. مسائل سیاسی چنان صریح و روشن در شعر این دوره نمود پیدا می کند که به هیچ وجه نمی توان از آنها صرف نظر کرد. ابوالقاسم لاهوتی (1276-1335ﻫ. ش) نیز از جمله شاعران عصر مشروطه است که سروده هایش انعکاس واقعی جامعه و سرشار از مضامین سیاسی و اجتماعی است. از آنجا که تاکنون به صورت مستقل پیرامون مضامین اشعار ابوالقاسم لاهوتی پژوهشی انجام نگرفته است، بنابراین در این مقاله نگارندگان می کوشند مضامین برجسته سیاسی و اجتماعی اشعار او را بررسی نمایند.
۵۵۹.

بررسی دلایل مثبت و منفی ورود ورزشکاران به عرصه سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات مدیریت رفتار سازمانی در ورزش دوره دوم تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲ (پیاپی ۶) 31 - 39

کلیدواژه‌ها: سیاست دلایل مثبت دلایل منفی ورزشکار

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۳۲
این پژوهش با هدف بررسی دلایل مثبت و منفی ورود ورزشکاران به عرصه سیاست انجام گرفت. پژوهش از نوع توصیفی و از حیث جمع آوری اطلاعات پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق را ورزشکاران مستعد به عرصه سیاست تشکیل می داد (250 =N)، به این ترتیب، 154 ورزشکار که از شرایط فوق برخوردار بودند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری داده ها دو پرسشنامه (11 سوالی دلایل مثبت و 7 سوالی دلایل منفی) محقق ساخته بود که روایی صوری و محتوایی ابزار توسط متخصصین مورد تأیید قرار گرفت و پایایی ابزار با استفاده از آلفای کرونباخ 0/87، 0/84 به ترتیب دلایل منفی و مثبت بدست آمد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل عاملی با چرخش متعامد استفاده شد. براساس تحلیل عاملی از 18 سوال دو پرسش نامه، 17 سوال با داشتن بار عاملی مناسب در 6 عامل ساز و کار اجتماعی، ساز و کار دیپلماتیک، تفکر ملی، حمایت ملی، سلاح اجتماعی و سلاح سیاسی قرار گرفتند. میزان اهمیت عامل ها از دیدگاه آزمودنی ها نشان داد، عامل ساز و کار اجتماعی به عنوان با اهمیت ترین عامل (20/56= درصد واریانس) دلایل مثبت ورود ورزشکاران به عرصه سیاست و عامل سلاح اجتماعی به عنوان با اهمیت ترین عامل (43/25= درصد واریانس) دلایل منفی ورود ورزشکاران به عرصه سیاست را تبیین می کند.
۵۶۰.

آرمان های سیاسیِ جامی و نجم الدین رازی در هفت اورنگ و مرصادالعباد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ادبیات عرفانی سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۶ 9 - 33

کلیدواژه‌ها: سیاست عرفان جامی نجم الدین رازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۱ تعداد دانلود : ۳۰۴
این نوشتار در پی آن است تا با بررسی حکایت های هفت اورنگ جامی (قرن 9 هجری) و نیز مرصاد العباد نجم الدین رازی (قرن 7 هجری)، به تبیین دیدگاه سیاسیِ این دو عارف شهیر بپردازد که عرفانی متفاوت با عرفانِ عارفانِ خانقاه نشین در پیش گرفته بودند. هرچند ورود به عرصه سیاست و پیوند با دربار از دیرباز محلی از اختلاف برای  حکما و عرفا بوده است، عارفانی همچون عبدالرحمن جامی و نجم الدین رازی توصیه هایی را برای بهبود اوضاع اجتماع ارائه داده اند. آرمان های سیاسی این دو عارف از چهار جهت قابل بررسی است: چگونگی برگزیدن پادشاه، دیانت و سیاست پادشاه، شیوه سامان بخشی به اوضاع مظلومان در جامعه، و انتقاد از راهکار حکومت برای کسب درآمد. این پژوهش که به روش توصیفی تدوین یافته، با ذکر نمونه هایی شاخص از حکایت های هفت اورنگ و با استناد به تعالیم نجم الدین رازی، در پی این است که آرمان های سیاسی این دو عارف را که به لحاظ شرایط اجتماعی در دو دوره متفاوت می زیسته اند، بررسی کند تا تفاوت نقش آفرینی آنها و دلیل ورودشان به عرصه فعالیت های سیاسی مشخص گردد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که به علّت شرایط اجتماعیِ متفاوت در این دو عصر، تفاوت های بنیادی در اندیشه سیاسیِ این دو عارف قرن های 7 و 9 هجری وجود دارد.