مطالب مرتبط با کلیدواژه

سیاست


۵۰۱.

بررسی نسبت سیاست عِدّه و عُدّه برپایه رویکرد انسان شناختی آیت الله شاه آبادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۸ 314 - 341

کلیدواژه‌ها: آیت الله شاه ابادی سیاست انسان شناسی فطرت سیاست عِده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
تفاوت مکاتب سیاسی را می توان در تعریف آنها از انسان ریشه یابی کرد (تاریخچه). از این رو، مسئله این مقاله تبیین رویکرد آیت الله شاه آبادی به سیاست عِدّه و عُدّه در پرتو نگاه ایشان به انسان است (بیان مسئله). مرتبط با این حوزه، پژوهش های انجام شده یا صرفاً بر بعد عرفانی و فلسفی انسان یا به بحث از سیاست از نگاه ایشان فارغ از بستر انسان شناختی پرداخته اند (پیشینه). پس، پرسش اصلی مقاله این است که نسبت سیاست عِدّه و عُدّه با رویکرد انسان شناختی در اندیشه آیت الله شاه آبادی چیست (سؤال)؟ برای این منظور، این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی به استفاده از روش اسنادی و با تکنیک کتابخانه ای در گردآوری اطلاعات اقدام کرده است (روش) که با بهره گیری از مبانی مفهومی اقدام به تعریف انسان از نگاه آیت الله شاه آبادی با تفکیک طبیعت و فطرت کرده، سپس نقش انسان را در تشکیل جامعه تحلیل کرده است. در ادامه، با تأکید بر اینکه احکام طبیعت باید پیرو احکام فطرت باشند (فرضیه)، سیاست عِدّه و عُدّه در اندیشه آیت الله شاه آبادی را تشریح می کند (هدف) و در نهایت، سیاست های کلی مستخرج از نسبت اصول فطری سیاست عِدّه با لوازم طبیعت انسان از نگاه سیاست عُدّه به دست می آید (یافته).
۵۰۲.

نسبت عرفان و سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و پنجم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۹۸ 177 - 202

کلیدواژه‌ها: عرفان سیاست سلبی ایجابی و عرفان سیاسی سیروس لوک و ولایت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۷۶۲
در عالَمِ معرفت «عرفان» و در عالَمِ قدرت «سیاست» از اهمیت فراوانی برخوردار بوده اند و هماره شناخت نسبتِ «عرفان وسیاس ت» موضوع تفکر و خاستگاه آرا و انظار اصحاب اندیشه و معنا و ارباب حکمت و حکومت بود که با دو رویکرد «درون عرفانی» و «برون عرفانی» تبدیل به میدان برخوردِ نظریه ها و چالش های معرفتی شد و هرگز طراوت و تازگی مسئله بودنش را نیز از دست نداد. آیا عرفان که دانش تولدیافته از سلوک باطنی و درون گرا از مقوله خل وت و خل سه، جذب ه و سلوک است، با سیاست که دانش برون گرا و متناظر به اجتماع و مرتبط با زندگی مردم و معیشت آدمیان است، قابل اجتماع است؟ بنابراین سؤال اصلی مقاله این است که عرفان و سیاست چه نسبتی باهم دارند؟ در نوشتار پیش روی دو دیدگاه سلبی و ایجابی مورد تحلیل و تعلیل و سنجش و ارزیابی قرار گرفت که ب ا توجه به مؤلفه و عناصر درون ذاتی هر کدام از عرفان و سیاست و چگونگی ارتباط «ولایت باطنی» در عرفان و «ولایت ظاهری» در سیاست از منظر «عرفان ناب اسلامی» و سنت و سیره پیامبر اعظ م و عت رت طاه ره و برخ ی ش اگردان مک تب قرآن و عترت ضمن نقد دیدگاه سلبی به دیدگاه ایجابی رسیده و به این نتیجه رسید که در عرفان اصیل اسلامی سلوک و سیاست، معنویت و مدی ریت، س یر م ن الخل ق ال ی الح ق و س یر م ن الح ق الی الخلق بالحق، درد خدا و خلق، درون گرای ی و ب رون گرایی ممکن الاجتماع اند نه مانعهالجمع.
۵۰۳.

نقش اساطیر در شکل گیری هستی شناسی نظم کیهانی در «نامه تنسر»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش سیاست نظری پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۸ 297-328

کلیدواژه‌ها: هستی شناسی نظم کیهانی نامه تنسر سیاست اسطوره

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۷ تعداد دانلود : ۴۶۴
نظم و عدالت از مهم ترین مفاهیم اندیشه ای است که ریشه در جهان بینی و ایدئولوژی هر کشور و ملّت دارد. بر همین اساس اندیشه تنسر، موبد زرتشتی زمان ساسانیان، متأثر از دین زرتشت و دیدگاه اساطیری وی به کیهان است. از منظر وی، اساطیر، دیدگاه انسان دین دار را به خود و طبیعت جهت می دهند و نظم می بخشند. نظمی کیهانی که در آن همه چیز غایتمند است و هر کسی به وظیفه خاص خود تحت نظر اهورامزدا در نبرد خیر و شر فعالیّت می کند. آیینه این دیدگاه خیمه ای و قائم محور در زمین، سیستم رئیس محوری می شود که در آن شاه آرمانی، دین رسمیِ همه گیر و سلسله مراتب اجتماعی، بر اساس قانون اَزلی به نام اَشه، نظم را می سازند و عدالت را برقرار می کنند. عدالتی که از فرد به اجتماع منتقل می شود و همه جزئیات آن دقیقاً منطبق بر دین و نظم کیهانی است. ﻧﺎﻣﻪ ﺗﻨﺴﺮ از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺘﻮن ﮐﻼﺳﯿﮑﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در آن ﺧﻄﻮط ﮐﻠّﯽ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ اﯾﺮان ﺑﺎﺳﺘﺎن ﺗﺮﺳ ﯿﻢ ﺷﺪه اﺳﺖ. اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺳﯿﺎﺳﯽ منعکس شده در اﯾﻦ ﻣﺘﻦ، ﺑﺎزﺗﺎب دﻫﻨﺪه ﻫﻨﺠﺎرﻫﺎی ﻣﺤﯿﻂ ﺳﯿﺎﺳﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ دوران اﺳﺖ و ﻧﻮﯾﺴﻨﺪه در ﻓﻀﺎی ﻓﮑﺮی ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺣﺎﮐﻢ ﯾﻌﻨﯽ ﺟﻬﺎن بینی زرتشتی، نظریه-پردازیﮐ ﺮده است. روﺷﻰ ک ﻪ در این مقاله با استناد بر «نامه تنسر» از آن اﺳ ﺘﻔ ﺎده ﺷﺪه، روش هرمنوتیک ترکیبی متن- زمینه محورِ اسکینر اﺳ ﺖ. در این نوشته تلاش شد تا با بهره گیری از روش هرمنوتیک اسکینری، نقش اساطیر در شکل گیری نظم کیهانی در نامه تنسر بازنمایی شود.
۵۰۴.

تأثیر سیاست بر توسعه کالبدی فضایی شهر کرمان

نویسنده:
منبع: آمایش سیاسی فضا دوره دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷ 173-190

کلیدواژه‌ها: کرمان توسعه فضایی سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۶ تعداد دانلود : ۴۰۶
نظام سیاسی حاکم نقش بسیار تعیین کننده ای در رشد و جهت توسعه فضایی شهرها دارند. نقش آفرینی سیاسی دولت ها از جنبه های مختلف می تواند در این امر مهم موثر باشد و در طی دهه های گذشته هم در عرصه سیاست گذاری، هم تخصیص منابع کمیاب از جمله زمین شهری نقش داشته است. شهر کرمان از سال ۱۳۰۷ تا ۱۳۵۷ دارای وسعت ۸ کیلومترمربع و ۱۴۰۷۶۱ نفر جمعیت بوده است که از سال ۱۳۵۷ تا ۱۳۹۵ به ۱۴۰ کیلومترمربع گسترش یافته و به جمعیت۵۳۷۷۱۸ نفر رسیده است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر تاثیر سیاست بر توسعه فضایی شهر کرمان بعد از انقلاب اسلامی می باشد. روش انجام این تحقیق توصیفی تحلیلی است. گردآوری داده ها مبتنی بر روش کتابخانه ای، اسنادی و میدانی می باشد و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار GIS و SPSS و مدل های تحلیل توسعه فضایی استفاده شد. نتایج حاصل از مدل آنتروپی شانون، نشان می دهد شهر کرمان طی سال های اخیر گسترش فضایی به صورت پراکنده و غیرمتراکم بوده است و به طور کلی شهر کرمان در سال های اخیر رشد پراکنده ای به خصوص در سال ۱۳۹۰ که مقدارآنتروپی برآورد شده برابر با ۴۶/۱ محاسبه شده، با توجه به اینکه حداکثر Ln(۴)=۱/۳۸ بوده است. نشانگر توسعه فضایی این شهر به صورت بی قواره (اسپرال) بوده است. همچنین با توجه به داده های کتابخانه ای و نتایج حاصل از آزمون T تک نمونه ای نیز نشان داد که تصمیم های سیاسی بعد از انقلاب اسلامی در کشور، همگی به نحوی بر توسعه کالبدی- فضایی شهر کرمان تاثیر گذار بوده است.
۵۰۵.

سیاست های بازاری شدن علوم انسانی بعد از انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و دوم بهار ۱۴۰۰شماره ۵۳ 291 - 312

کلیدواژه‌ها: سیاست بازاری شدن شهریه استادان حق التدریس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۲۵۵
در دهه نخست پیروزی انقلاب اسلامی ایران، موجی عظیم در مخالفت با علوم انسانی ایجاد شده بود و به سه سال تعطیلی علوم انسانی منتهی شد. این مخالفان معتقد بودند این علوم مبنای مادّی اندیشی دارند؛ اما امروزه بعد از 35 سال از بازگشایی آن، این علوم بیش از هر دوره تاریخی در ایران به سمت مادّی اندیشی حرکت کرده اند و خود علوم انسانی به کالا تبدیل شده یا به عبارتی بازاری شده است. این پژوهش به دنبال این پرسش است که: «وضعیت بازاری شدن علوم انسانی چگونه است و چه سیاست هایی دراین خصوص عملیاتی شده اند؟» ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﯿﺖ ﻣﻮﺿﻮع، روش ﺗﺤﻘﯿﻖ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، تحلیل تاریخی و شیوه گردآوری داده ها، اسنادی است . این پژوهش به صورت روﺷﻤﻨﺪ و ﻣﻨﺴﺠﻢ، وضعیت بازاری شدن علوم انسانی و سیاست های مرتبط با آن را با دقت بحث و بررسی کرده است. یافته های پژوهش نشان می دهند که بازاری شدن، در قالب های مختلفی همچون افزایش پذیرش دانشجوی پولی به ویژه در مقطع تحصیلات تکمیلی، افزایش استادان حق التدریس، تبصره ها و شروط منتهی به درآمد و همچنین پژوهش های پولی رخ داده که در این پژوهش، به تفکیک درباره آنها بحث شده است. همچنین نتایج کلی نشان می دهند که سیاست های بازاری شدن علوم انسانی، تابع سیاست های دولت های مختلفِ بعد از انقلاب(چپ و راست) نبوده اند.
۵۰۶.

دلالت های سیره رضوی در سیاست فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۴ 39 - 66

کلیدواژه‌ها: سیره رضوی امام رضا (ع) فرهنگ سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۲۸۵
اوضاع فرهنگی اجتماعی دوران امامت امام رضا (ع) و همچنین موقعیت خاص آن حضرت در نسبت با امر حکومت، شرایطی ویژه را پدید آورده است که تأمل عمیق اندیشمندان علوم اجتماعی برای تحلیل این دوران را می طلبد. تأمل در سیره اجتماعی آن حضرت، درس هایی راه گشا برای برون رفت دانش علوم اجتماعی کنونی از گره های کور پیش رو را به همراه دارد که یکی از آن ها درس هایی برای سیاست گذاران و اندیشمندان حوزه فرهنگ است. این پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی، درصدد استخراج دلالت های سیره رضوی در سیاست فرهنگی برآمد. برخی دلالت های سیاست فرهنگی استخراج شده از سیره رضوی در این پژوهش عبارت است از: مردمی بودن؛ اساس سیاست فرهنگی اسلامی، سبک زندگی اسلامی؛ شاه بیت سیاست فرهنگی اسلامی، فطریات، نقطه شروع سیاست گذاری فرهنگی، توجه به ضرورت سیاست گذاری برای الگوهای فرهنگی در منظومه تدوینی سیاست فرهنگی اسلامی، فرصت شناسی در سیاست فرهنگی، توجه توأمان به ابعاد فطری و طبیعی انسان در سیاست فرهنگی اسلامی، عدالت فرهنگی در سیاست گذاری فرهنگی، «هویت سازی» و «نمادسازی» در سیاست فرهنگی و ... .
۵۰۷.

بررسی عملکرد و مشارکت گوهرشاد بیگم در ساختار سیاسی امپراطوری تیموری

نویسنده:
منبع: پژواک زنان در تاریخ سال اول پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱ 97-112

کلیدواژه‌ها: گوهر شاد بیگم سیاست شاهرخ تیموریان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۳ تعداد دانلود : ۳۰۱
امپراطوری تیموری با توجه به جایگاه سیاسی و نظامی اش، همچنین تاثیر پذیری از سنن قبیله ای و ایدئولوژیکی و ایرانی – اسلامی شاهد تکاپوی زنان در روند حوادث و رویدادهای سیاسی –اجتماعی زمان خود بوده است .در این دوره زنان خاندان تیموری چه به لحاظ نسبی و چه به لحاظ سببی از همان ابتدای تاسیس سلسله با ایفای نقش در اتحاد – مشارکت و مداخله در امور سیاسی دربار ،توانستند بر تصمیم گیریهای مهم تاثیرگذار باشند. از این نظر مهد علیا گوهر شاد بیگم از اشراف خراسان و همسر شاهرخ امپراطور تیموری با مشارکت در امر سیاست در اداره امور دولتی و حکومتی سهم ویژه ای ایفا کرد به گونه ای که در حسن تدبیر و سیاست مقامی والا داشت . این مقاله با روش پژوهشی توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر مستندات تاریخی به بررسی عملکرد و مشارکت ملکه ماورءالنهر و خراسان گوهر شاد بیگم در ساختار سیاسی عصر تیموری می پردازد.
۵۰۸.

اقتصاد سیاسی در سطح: نقدی بر کتاب اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال ۲۱ تیر ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) 207-230
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۴۴۱
رویکرد اقتصاد سیاسی به معنای تحلیل ریشه های سیاسیِ عملکردهای اقتصادی است. هدف اصلی این مقاله، بررسی و ارزیابی مهمترین نقاط قوّت و ضعف کتاب «اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی» به قلم بهمن احمدی امویی است. کتاب، تلاش کرده در چارچوب تحلیل اقتصاد سیاسی، چرایی جهت گیری ها و عملکردهای اقتصاد ایران در سالهای دهه های 1360 و 1370 را مورد بررسی قرار دهد. کتاب، در 6 فصل تهیه شده و شامل مجموعه مصاحبه هایی با 6 مرد تصمیم ساز اقتصاد ایران در آن دوره است. در نیمه اول این مقاله، ابتدا به معرفی کلی اثر پرداخته و سپس، مزیت ها و نواقص شکلی اثر به همراه مزیت های محتوایی آن مورد بررسی قرار گرفته اند. در نیمه دوم مقاله نیز محتوای اثر، بررسی و نقد شده است. در این قسمت، مولفه های «تحلیل اقتصاد سیاسی جمهوری اسلامی در عمق» مورد بررسی قرار گرفته است. این نوشتار، پژوهشی تحلیلی با رویکرد نقد از طریق مطالعه موردی اثر است.
۵۰۹.

تحلیل و بررسی اندیشه های محمدحسن خان اعتمادالسلطنه(بر اساس کتاب روزنامه خاطراتِ او)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سخن تاریخ سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲۹ 93 - 112

کلیدواژه‌ها: اعتمادالسلطنه اقتصاد فرهنگ سیاست مذهب روزنامه خاطرات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴۰ تعداد دانلود : ۳۸۸
محمد حسن خان اعتمادالسلطنه، یکی از تاریخ نگاران عصر قاجار است. او چون به دربار شاه راه داشت، نکته های قابل توجهی از زندگی رجال، وضع اجتماعی، زدوبندهای سیاسی و مسائل پشت پرده را در کتابی به نام روزنامه خاطرات آورده است. از آنجا که تردید است در اینکه سایر آثار موسوم به او نوشته خود او باشند، بنابراین در این مقاله، برای شناخت اندیشه های اعتمادالسطنه، روزنامه خاطرات که نوشته اوست، مورد توجه قرار دارد. یافته های این پژوهش، بر اساس روش تاریخی و توصیف و تحلیل اندیشه های اعتمادالسلطنه در کتاب روزنامه خاطرات به دست آمده و حاکی از آن است که او با وجود آشنایی با تمدن غرب و رواج روشنگری در ایران، در زمینه اندیشه اجتماعی، دیدگاهی سنّتی داشته است؛ به طوری که اندیشه های وی در مورد شاه، این بود که او سایه خداوند بر روی زمین است. اعتمادالسلطنه، در زمینه سیاسی، مخالف هرگونه دگرگونی و تغییر است و هرنوع اصلاحی را در چارچوب حفظ وضع موجود می داند. افکار سیاسی او در زمینه قانون، حکومت استبدادی، حکومت مذهبی و اعطای آزادی به مردم، از جمله نمونه هایی است که او در آنها این اندیشه خود را نشان می دهد. از طرفی، اندیشه های وی در حیطه اقتصاد نیز به افزایش ثروت، درآمدزایی، صرفه جویی و عدم خروج سرمایه از مملکت منجر شد که در این مقاله، به تحلیل و تبیین این موارد می پردازیم.
۵۱۰.

استعمار در دهه بیست و سی و بازتاب آن در رمان های منتخب معاصر فارسی

نویسنده:
منبع: مطالعات داستانی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۸) 111 - 129

کلیدواژه‌ها: رمان استعمار سیاست اقتصاد نفت کودتا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۷ تعداد دانلود : ۲۲۵
در این جستار، به بررسی مسئله استعمار در دهه بیست و سی، رویکردها و گفتمان های شکل گرفته در این زمینه و شیوه بازنمایی آنها در رمان های منتخب معاصر فارسی با روش توصیفی- تحلیلی پرداخته شده است. بدین منظور ابتدا مسئله استعمار و حضور استعمارگران در دهه بیست و سی در ایران بررسی و سپس بازنمایی این حضور در رمان های منتخب فارسی واکاوی شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد در این رمان ها، بیشتر به تأثیر سیاسی و سپس اقتصادی حضور استعمار در ایران پرداخته و به مسائل فرهنگی و اجتماعی کمتر توجه شده است. سه گفتمان در این رمان ها برجسته شده است: گفتمان ضد استعماری که با «خوب»نمایی همراه و صدای غالب در این رمان ها بوده و گفتمان سلطنت طلبان و وابستگان به استعمارگران که بازنمایی این دو گفتمان، به صورت «بد» نمایی بوده است.
۵۱۱.

شناسایی و دسته بندی معیارهایی برای تدوین سیاست های عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست های راهبردی و کلان سال نهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۴ 210 - 248

کلیدواژه‌ها: سیاست سیاستگذاری تدوین سیاست تدوین خوب معیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۲۷۰
شناسایی و دسته بندی معیارهایی برای تدوین سیاست های عمومیچکیدههدف پژوهش حاضر، شناسایی معیارهایی برای تدوین سیاست های عمومی است. تحلیلگران سیاست نقش مهمی در مرحله تدوین سیاست ایفا می کنند. در مرحله تدوین سیاست ها، ابعاد و عوامل مشکلات سیاستی بررسی شده، گزینه های سیاستی و پیامدهای آنها شناسایی و مدون می شوند و گزینه های سیاستی مناسب برای هر مشکل، پیشنهاد می گردد. تدوین مناسب و دقیق سیاست های عمومی می تواند احتمال موفقیت و اثربخشی این سیاست ها را افزایش دهد. از این رو شناخت مرحله تدوین و احصاء معیارهایی برای تدوین خوب سیاست های عمومی ضروری است. در پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون و با بررسی مطالعات و پژوهش های مربوط به تدوین سیاست ، معیارهایی برای تدوین خوب سیاست ها، شناسایی و در پنج مضمون 1) معیارهای مربوط به ماهیت مسئله عمومی 2) معیارهای مربوط عوامل مسئله عمومی 3) معیارهای مربوط به بازیگران تدوین 4) معیارهای مربوط به راه حل های ارائه شده و 5) معیارهای مربوط به تعیین اهداف دسته بندی شده است. این معیارها می تواند راهنمای تحلیلگران، سیاستگذاران، سازمان ها و نهادهای ذیربط در تدوین سیاست های عمومی باشد.
۵۱۲.

مهم ترین مولفه ها و شاخص های فرهنگ سیاسی ایرانیان در عصر شبکه های اجتماعی از منظر نخبگان دانشگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال شانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 43 - 72

کلیدواژه‌ها: فرهنگ سیاست فرهنگ سیاسی رسانه شبکه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۳ تعداد دانلود : ۴۴۶
فرهنگ سیاسی به عنوان بخشی از فرهنگ عمومی که رابطه جامعه و قدرت را مدنظر دارد تاثیر بسزایی در توسعه سیاسی کشورها دارد. این مفهوم در پژوهش های مختلفی مورد توجه اندیشمندان و محققان ایرانی و غیرایرانی قرار گرفته و مولفه ها و شاخص هایی برای آن برشمرده اند. اما ظهور شبکه های اجتماعی که تعاملات اجتماعی را به عنوان بنای فرهنگ تحت تاثیر قرار داده را نمی توان بر فرهنگ سیاسی بی تاثیر دانست؛ با این فرض، تحقیق حاضر در پاسخ به این سوال که شکل گیری شبکه های اجتماعی با ظرفیت های تعاملی، مشارکتی و عمومی باعث پدیدارشدن یا برجسته شدن چه مولفه ها و شاخص هایی در فرهنگ سیاسی ایرانیان شده است؟ به روش دلفی از نظرات نخبگان دانشگاهی بهره گرفته است. یافته های تحقیق نشان می دهد هرچند برخی مولفه های تاریخی فرهنگ سیاسی ایران همچون مطلق گرایی فکری، بی اعتمادی، بیگانه ستیزی، رفتارهای فراقانونی، خودمداری، افراط گرایی و غالب بودن ارزش های دینی با ادبیات دیگری در فرهنگ سیاسی ایران از گذشته وجود داشته اما مولفه نقد نظام سیاسی با شاخص هایی چون انتقاد از افراد شاخص سیاسی در قدرت، انتشار کلیپ های فعالان سیاسی مخالف دولت و نقد سیاست های دولت به واسطه ظهور شبکه های اجتماعی مجازی در فرهنگ سیاسی ایرانیان برجستگی یافته است.
۵۱۳.

ارتباط معنویت و سیاست در گزاره های اسلامی

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال چهارم خرداد ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 109 - 98
تعداد بازدید : ۴۴۰ تعداد دانلود : ۱۷۷
اندیشمندان و علمای اسلام به پیوستگی بین معنویت و سیاست و دین معتقدند چون سیاست به عنوان وسیله ای برای تحقق بخشیدن به اهداف متعالی دین، و ارتباط خدشه ناپذیری با آن دارد. این مقاله در پاسخ به این مسئله مهم است که پیوستگی میان معنویت و سیاست چگونه محقق می شود؟ در این پژوهش ابتدا به تعریف دین و معنویت و سیاست می پردازیم که ابتدا درک درستی از آن ها بدست آید و سپس به ارتباط بین آن ها می پردازیم. و می کوشیم که دین با هدف تکامل معنوی انسان که یک حرکت جوهری آگاهانه است به دنبال این است که انسان را تا عالی ترین کمالات وجودی رشد دهد. که این کار جز در بستر امور سیاسی ممکن نیست. دین و معنویت به عنوان مجموعه برنامه های الهی، سیاست را در رساندن انسان به کمال معنوی هدایت می کند. و باعث رشد و ترقی انسان در تمام ابعاد می شود. در این نوشتار سعی بر آن شده که از روش کتابخانه ایی و از شیوه توصیفی _ تحلیلی به مطالب پرداخته شده است.
۵۱۴.

تطبیق مبانی اخلاق و سیاست اساطیر شاهنامه فردوسی و ایلیاد و ادیسه هومر

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال چهارم خرداد ۱۴۰۰ شماره ۳۷ 166 - 149
تعداد بازدید : ۲۴۳ تعداد دانلود : ۵۸۳
اسطوره ها، آفرینش، زندگی، مرگ و آمال و آرزوهای مردمان گذشته را بیان می دارند. حماسه ها به مرور زمان از درون اسطوره ها متبلور شده اند. فردوسی ناشر خوبی هاست. سخن شگرف و شگفت او از روزگاران کهن در اندازه اعجاز است. فردوسی پاس دارنده زبان و ادب فارسی و ارزش های مبتنی بر زندگی مردم باستان را در قالب اسطوره و حماسه و تاریخ روایت می کند و منظومه ای شاهکار از زندگی و اخلاق و سیاست مردم ایران باستان را ارائه می دهد. این هنرمند خردورز ضمن فراخواندن همگان به یکتاپرستی از شاخص ها و خصلت های پاک و بهینه اندیشه مردم ایران کهن حرف می زند و آموزش اخلاق و سیاست می دهد. پذیرش امور اخلاقی و علمی، عامل تعالی است، و سیاست، بنیادها و اصول کشورداری را تبیین می کند. در حدود 1800 سال قبل از فردوسی، هومر زندگی ساکنان یونان قرن نهم و هشتم قبل از میلاد را به تصویر می کشد و از اخلاق و سیاست آنان در دو منظومه ایلیاد و ادیسه، که هر یک در قالب 24 سرود و در حدود 27000 بیت سروده شده اند، حرف می زند. فرجام جنگ در هر دو اثر ناکامی است. پیام هومر این است که جنگ بد است؛ در نتیجه، جهان را می توان با معیارهای انسانی درک کرد. زندگی می تواند فراتر از کشمکش بی فرجام ادامه داشته باشد، همان نکته بارزی که در نگرش دیده بان تعالی اخلاق و سیاست زبان و ادب فارسی یعنی، فردوسی برین جلوه گر است. کوشش برای به دست آوردن پیروزی، به مراتب زیباتر از خود پیروزی است.
۵۱۵.

مدل مفهومی مبانی سیاسی فلسفه تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران

نویسنده:
منبع: آموزش پژوهی دوره چهارم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۲ (پیاپی ۱۴) 103 - 120

کلیدواژه‌ها: مبانی سیاسی سیاست تربیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۷ تعداد دانلود : ۳۵۵
مبانی تربیت رسمی و عمومی در جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مبانی اساسی فلسفه تربیت در جمهوری اسلامی(هستی شناسی ،معرفت شناسی ،ارزش شناسی ) است مبانی اساسی فلسفی تربیت گزاره هایی است که از نصوص دینی اخذ شده است.مبانی سیاسی تربیت موضوعی است که برخلاف اهداف واصول و روش های تربیت سیاسی کمتر مورد توجه اندیشورزان قرار گرفته است . در این پژوهش طی یک پارادایم کیفی و به شیوه اسنادی و با رویکرد توصیفی - تفسیری به فهم مبانی سیاسی تربیت پرداخته شده است . یافته ها نشان می دهد که برخلاف رویکردهای انتقادی، محافظه کارانه ، دمکراتیک و پست مدرن در رویکرد تمدن ساز اسلامی، سیاست و تربیت نوعی همسویی دارند. سیاست اسلامى و تربیت اسلامى، رابطه اى دو طرفه دارند و مکمّل یکدیگر مى باشند، و در راستاى هدفى واحد که همانا اعتلاى انسان، سعادت جامعه بشرى، توحید و وحدت مى باشد، قرار مى گیرند نگارنده پس از تحلیل این موضوع، به مدلی مفهومی از مبانی سیاسی تربیت در جمهوری اسلامی ایران رسیده است.
۵۱۶.

نقش اخلاق سیاسی در مدل حکم رانی و مدیریت امام علی (ع)

نویسنده:
منبع: جهان نوین سال چهارم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 59-74

کلیدواژه‌ها: اخلاق سیاست اخلاق سیاسی حکم رانی و مدیریت امام علی (ع)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۸ تعداد دانلود : ۲۹۷
اخلاق مانند استراتژی تعاریف زیادی دارد و به تعداد افراد جهان می توان از آن تعبیری کرد. از مواردی که اخلاق بسیار عرصه جولانگاه می یابد، سیاست است. اخلاق سیاسی امری است که با توجه به تغییرات دنیای امروزی، ضروری به نظر می رسد. ازآنجا که شیعیان جهان از مولاعلی(ع) و آموزه های ایشان بسیار الگوبرداری می کنند، لذا در عرصه ملکه شدن اخلاق سیاسی بهتر است از سازوکارهای ایشان بهره ببرند. در این مقاله با روش کتابخآن های و مروری به مباحثی چند از این حوزه پرداخته شد. با منابع مطالعاتی متفاوت مشخص گردید که تمامی مؤلفه های بررسی شده با درک عمیق از اصول دین و فروع دین و همچنین متغیرهای نهفته در آن ها پیروی می کنند.
۵۱۷.

واکاوی و نگاشت موانع توسعه آموزش الکترونیک در ایران با تاکید بر نظام آموزش عالی

نویسنده:
منبع: رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری سال پنجم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۸ (جلد هفتم) 112-130

کلیدواژه‌ها: آموزش الکترونیک آموزش عالی موانع سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۴ تعداد دانلود : ۴۶۱
عصر امروزکه ع صر دان ش و اط لاعات نام دارد، همه جوامع بشری را ب ه طور ع ام و م راکز آموزشی به طور خاص در موقعیت و شرایطی قرار دادهکه استمرار حیات خود را مستلزم استفاده از راه کارها، ابزارها، شیوه ها و رویکردهای نوین می دانند. ذی نفعان در پارادایم یادگیری و آموزش، نیازمند محیط های یادگیری توانمند و پش تیبانی ش ده از ط ریق طراحی مناسب منابع می باشند. آنها نیازمند آموزش مبتنی بر پاس خگویی به تقاضا، در هر زمان و هرکجا با کیفیت بالا و پشتیبانی مناسب هستند. توسعه نظام آموزشی در عصر فناوری اطلاعات و ارتباطات از چالش های اصلی سیاست گذاران آموزشی است. به کارگیری یادگ یری الکت رونیکی در ن ظام های آموزشی به افزایش فرصت های یادگیری، سهولت دسترسی به منابع آموزشی، تسریع دسترسی به اطلاعات ب روز ش ده، تثبیت نقش هدایت گری برای استادان و اعضای هیئت علمی، راهنمایی مداوم معلم ب رای یادگ یرنده و دس ترسی مادام العمر به اطلاعات منجر می شود. از م هم ترین چ الش های پیش روی آموزش در قرن بیست و یکم، چگونگی تربیت یادگیرندگانی است که با آمادگی لازم ب ا ج امعه در حال تغییر و پیچیدگی های عصر ان فجار اط لاعات روبرو ش وند. پاسخ گو نبودن ن ظام های آم وزشی سنتی به نیازهای واقعی و دائماً در حال تغییر جامعه، موضوع دیگری است که م ورد ت وجه سیاست گذاران آموزشی قرار گرفته است. نبود سیاست ها، خط مشی ها و قوانین اجرایی، نبود استانداردهای معتبر سازی، مشخص نبودن ارزش مدرک تحصیلی مربوط، ضعف شناخت مسئولان سطح بالا، نبود راهبرد توسعه اطلاعاتی در کشور، نبود راهبرد روشن برای موسسات آموزشی کشور، کمبود پشتیبانی های مالی مناسب، عدم استفاده مسئولان از سرمایه گذاری بخش خصوصی در این زمینه بالا بودن هزینه های اولیه توسعه آموزش الکترونیکی از جمله موانع توسعه آموزش الکترونیک است.
۵۱۸.

آینده اندیشی ازمنظر مکتب معتزله

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی انقلاب اسلامی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۴) 123 - 154

کلیدواژه‌ها: آینده اندیشی معتزله تشیع امامت سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۶ تعداد دانلود : ۱۸۳
آینده پژوهی به عنوان یک فرارشته با پیشرفت روزافزون علم و فناوری اهمیت بسزایی پیدا کرده است. درهمین راستا در میان متفکران دینی در این حوزه، بررسی آینده اندیشی ازمنظر ادیان مختلف و استخراج اصول و مبانی ساخت آینده ازمنظر آنها بسیار حائز اهمیت خواهد بود. به همین علت، به عنوان یک آینده پژوه شیعه، برای شناخت صحیح، جامع و مانع از آینده اندیشی ازمنظر مکتب تشیع، نیاز به شناخت این مبحث درمیان دیگر مکاتب اسلامی می باشد که دراین میان مکتب معتزله یکی از اصلی ترین مکاتب است. در مکتب معتزله، اصولی مانند توحید، عدل، وعد و وعید، منزله بین المنزلتین، حسن وقبح عقلی و امر به معروف و نهی ازمنکر، پایه های این تفکر را ساخته است. در این مقاله تلاش شده است با استفاده از روش تحلیل اسنادی به سه مقوله امامت، سیاست و تعلیم وتربیت که از اهم امور در ساخت آینده ازمنظر معتزله هستند، پرداخته شود. دراین بین طرز نگاه به موضوع امامت، جایگاه و میزان بحث اختیار انسان و نحوه برخورد با موضوع امر به معروف و نهی ازمنکر از مهم ترین تفاوت های مکتب معتزله با تشیع است که در ساخت آینده اندیشی ازمنظر این دو مکتب، نقش آفرینی کرده و اختلاف دیدگاه آنها را با یکدیگر رقم خواهد زد.
۵۱۹.

امکان سنجی پیوند عرفان و سیاست در سبک زندگی مؤمنانه انقلابی

نویسنده:
منبع: تربیت پاسدار انقلاب اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۱ 113-134

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی عرفان سیاست مؤمن انقلابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۳ تعداد دانلود : ۲۸۴
سبک زندگی ناظر است بر سلوک فردی و اجتماعی افراد یک جامعه که بسته به نوع ایدئولوژی و جهان بینی مکتب غالب در آن، می تواند متفاوت باشد. عرفان و سیاست برخلاف ظاهر نامتجانس خود می تواند در برخی مکاتب از درهم آمیختگی شدیدی برخوردار باشد که ساحت های مختلف زندگی را دربر گرفته، حکمت را در آن جاری کند و ظاهر و باطن حیات انسان را با نظام احسن الهی هماهنگ کند. سبک زندگی پاسداری همان سبک زندگی مؤمنانه انقلابی است که خداوند حکیم در قرآن حکیم به عنوان الگو معرفی می کند و به طور کامل تداعی کننده پیوند هم زمان عرفان و سیاست در متن زندگی مؤمنانه و قرآنی است. در این تحقیق از روش توصیفی- تحلیلی و با مطالعه کتابخانه ای با بهره گیری از آیات قرآنی استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که قرآن کریم برخلاف دیدگاه سلبی، با تائید دیدگاه ایجابی، ضرورت پیوند میان ملک و ملکوت و زمین و آسمان و ظاهر و باطن را اثبات می کند و این موضوع در ترسیم های قرآنی از سیمای مؤمنین قابل احصاء است که در سبک زندگی مؤمنانه انقلابی قابل مشاهده می باشد.
۵۲۰.

تبیین اصل های باطنی و هستی شناختی آموزه های نانوشته در مکتب توبینگن و نقش آن در سیاست(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های هستی شناختی سال دهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۹ 29-52

کلیدواژه‌ها: آموزههای نانوشته افلاطون مکتب توبینگن واحد ثنائی نامتعین سیاست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۳۱۴
  نظریه وجود آموزههای نانوشته در فلسفه افلاطون که مبتنی بر دو اصل یا مبدأ هستیشناختیِ «واحد» (The One) و «ثُنائی نامتعین» (The Indefinite Dyad) است، با پژوهشهای اخیر مکتب توبینگن قوام پیدا کرده است. آموزههای نانوشته به صورت شفاهی، در آکادمی افلاطون محل گفتوشنود بوده است و به عقیده  دانشوران مکتب توبینگن شواهد آن در آثار ارسطو و افلاطونیان موجود است. مستندات آنان نشان میدهد این دو اصل بنیادین مبدأ تبیین مسائل دیگر فلسفه افلاطونی بوده و سنگبنای مابعدالطبیعه اوست. نقش اصل «واحد» تعینبخشی به تمام چیزها و اصل «ثنائی نامتعین» منشأ تکثر و ابهام است. «واحد» یا «خیر» نه تنها یک اصل هستیشناختی بلکه علت تمام امور نیک است. به این ترتیب در آثار افلاطون «واحد-خیر» که نظامبخش عالم و الگوی عدالت است، نقشه راه پولیس (اجتماع سیاسی) و تعینبخش کثرات است. نفس و پولیس از طریق عدالت مکنون در طبیعت که از این دو اصل پیروی میکند، میتوانندآینه عالم باشند و به وحدت و عدالت نزدیک شوند.