مطالب مرتبط با کلیدواژه

معنای زندگی


۱۰۱.

تحلیل خوشه ای اثرات فعالیت بدنی براضطراب مرگ و معنای زندگی سالمندان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در ورزش تربیتی (دانشگاهی) پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۷ 207-228

کلیدواژه‌ها: اضطراب مرگ سالمندان فعالیت بدنی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۳ تعداد دانلود : ۴۱۸
پیشنهاد شده است که فعالیت بدنی اثرات حفاظتی در برابر رشد بیماری های روانی، بویژه در سالمندان دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل خوشه ای اثرات فعالیت بدنی براضطراب مرگ و معنای زندگی درجامعه سالمندان استان تهران انجام شد. طرح پژوهش از نوع تحلیلی و مقایسه های گروهی بود که به صورت مقطعی انجام گرفت. در این پژوهش 400نفر از سالمندان 60 ساله و بالاتر مراجعه کننده به کانون های بازنشستگان و خانه های کارگر شهر تهران به شیوه ی نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند و پرسشنامه فعالیت بدنی بک (1982)، مقیاس اضطراب مرگ تمپلر (1970)، پرسشنامه معنای زندگی استیگر (2006) را تکمیل نمودند. سپس داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS-20 وشاخص های آمار توصیفی تحلیل شدند. علاوه بر آن با تحلیل خوشه ای دو مرحله ای، تعداد خوشه های بهینه شناسایی و ویژگی هر کدام از خوشه ها مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج تحلیل خوشه ای آشکار ساخت، رابطه مستقیمی بین جستجو و وجود معنا در زندگی با اضطراب مرگ وجود دارد. خوشه ی دارای بیشترین فعالیت بدنی، کمترین سطح میانگین اضطراب مرگ را داراست. همچنین اگر سطح فعالیت بدنی از حد متوسط بیشتر باشد، میانگین اضطراب مرگ به پایین ترین سطح کاهش خواهد یافت. این مطالعه نقش مطلوب فعالیت بدنی در دوران سالمندی را برجسته ساخت؛ به ویژه مشخص شد سطوح بالای فعالیت بدنی از سالمندان در برابر اضطراب مرگ محافظت می نماید. یافته های این پژوهش می تواند برای سیاست گزاران ورزش همگانی به ویژه برای اقشار کهنسال جالب توجه باشد.
۱۰۲.

اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر معنای زندگی، تحمل پریشانی هیجانی و خودکارآمدی درد در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۴۳) 39 - 50

کلیدواژه‌ها: درمان مبتنی بر پذیرش وتعهد معنای زندگی تحمل پریشانی خودکارآمدی مولتیپل اسکلروزیس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۸ تعداد دانلود : ۳۸۱
مقدمه: مولتیپل اسکلروزیس یک بیماری التهابی است که عوارض جسمانی و روانشناختی متعددی را به همراه دارد. این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی درمان مبتنی برپذیرش و تعهد بر معنای زندگی، تحمل پریشانی هیجانی و خودکارآمدی درد در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر با استفاده از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. از بین اعضای انجمن مولتیپل اسکلروزیس شهرستان قوچان در سال 1397، 20 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند. گروه آزمایش طی 8 جلسه تحت درمان گروهی مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند، در حالی که گروه کنترل روند عادی جلسه های انجمن MS را می گذراندند. پرسشنامه های معنای زندگی، تحمل پریشانی و خود کارآمدی درد در پیش آزمون و پس آزمون مورد استفاده قرار گرفت. داده ها با استفاده از تحلیل کواریانس چند متغیره تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آزمودنی های گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل در متغیرهای معنای زندگی و مولفه های آن (وجود معنای زندگی و جست و جوی معنای زندگی )، تحمل پریشانی هیجانی و خرده مقیاس هایش (تحمل ،جذب ،ارزیابی وتنظیم) و خودکارآمدی درد (0/05>p) بهبود معنادار داشتند. بحث و نتیجه گیری: درمان مبتنی برپذیرش و تعهد منجر به بهبود معنی دار معنای زندگی، تحمل پریشانی هیجانی و خودکارآمدی درد در بیماران مبتلا به مولتیپل اسکلروزیس می شود.
۱۰۳.

تحلیل انتقادی دیدگاه ریچارد تیلور در معنای زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: قبسات سال بیست و پنجم بهار ۱۳۹۹ شماره ۹۵ 31 - 60

کلیدواژه‌ها: طبیعت گرا ذهن گرا عین گرا معنای زندگی ریچارد تیلور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۴۴۰
نظریه های معنای زندگی به دو دسته غیرپوچ گرا و پوچ گرا تقسیم می شوند. دیدگاه غیرپوچ گرا به دو دسته معناداربودن و معنادارکردن زندگی تقسیم می شود. دیدگاه معناداربودن زندگی نیز به دو دسته طبیعت گرا و فراطبیعت گرا تقسیم می شود. این مقاله به طورمشخص به دیدگاه تیلور به عنوان نماینده طبیعت گرا- ذهن گرا پرداخته است. طبق نظر تیلور با علوم بشری می توان شرایط لازم برای به دست آوردن یک زندگی معنادار را فراهم کرد. امکانات موجود در این دنیای مادی به ما کمک می کند بتوانیم به زندگی خود معنا دهیم؛ بنابراین نیازی به عالمی فراتر از عالم ماده برای به دست آوردن معنای زندگی نیست. وی تحقق زندگی معنادار را در گرو وجود خلاقیت با سه ویژگی علم و آگاهی و آزادی و برنامه کلی برای زندگی می داند. از اشکالات این دیدگاه عدم تحقق این سه شرط به طورکامل به دلیل محدود بودن در دایره طبیعت، نسبیت در معنای زندگی و عدم توجیه مناسب برای زندگی بعد از مرگ و ناتوانی در حل احساس پوچی و تنهایی و از خود بیگانگی است.
۱۰۴.

تبیین و تحلیلی انتقادی بر رابطه «مرگ اندیشی» با «معنای زندگی» در فلسفه کرکگور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه دین سال هفدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۳) 235 - 258

کلیدواژه‌ها: جعل معنا سپهر ایمان کرکگور کشف معنا مرگ اندیشی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۹ تعداد دانلود : ۴۱۷
کرکگور از پایه گذاران مکتب اگزیستاسیالیسم و از جمله کسانی است که از سویی با رویکردی انتقادآمیز به مبادی مسیحیت موجود و از سوی دیگر، با نقدی بنیادین بر روش عقلانی در حوزه «دین»، مشتاقانه در پی یافتن معنای شورمندانه ای برای زندگی است. از منظر وی زندگی معنادار سخت پیچیده در زندگی دینی و به عبارتی حیات و ممات انسان در سپهر ایمانی است و دقیقاً در همین راستا بوده که وی جست وجوگری واقعی برای به چنگ آوردن بن مایه اصیل و معناداری برای حشر و نشر در حیاتی نو و بالنهایه کسب ایمان شورمندانه به خداست. او با تأملی مؤمنانه و با غور در اندیشه ای عمیق معطوف به «مرگ» در سه ساحت استحسانی، اخلاقی و دینی دست یازیده تا سرانجام در یک سیر دیالکتیکی استعلایی به سپهر ایمان دینی برسد که در آن سپهر، فرد فقط در ارتباط با امر مطلق و به تعبیر خودش «یکه در برابر یکه» به سر برده و در بالاترین کمال معناداری زندگی که همانا مرحله زندگی اصیل یا اگزیستانسیالیستی است، در ساحل امن ایمان متعبدانه بسان قهرمان تراژیکش حضرت ابراهیم(ع) آرام گیرد. مقصود این خامه ضمن تبیین و تحلیلی انتقادی بر اندیشه فیلسوف متأله دانمارکی در نسبت سنجی میان دو جوهره مذکور، در این نکته بنیادین است که «مرگ اندیشی» بشر، تنها رهاوردش می تواند صرفاً امکان و ظرفیتی برای وصولش به ساحت دینی باشد و در حقیقت دستیابی و چنگ زدن به ارزش ها و فطرت الهی (که به ودیعه در ماهیت انسان به امانت نهاده شده) است که می تواند بن مایه های اصیلی را برای کرکگور به ارمغان بیاورد. نکته ظریف دیگر اینکه رویکرد او به «جعل معنا» در تبیین مقصود از معنای زندگی به جای «کشف معنا» می تواند رویکرد سلطه جویانه ای برای انسان معاصر رقم بزند، چنانکه تاریخ سیطره طلبانه انسان جدید، گواهی صادق بر این مدعاست..
۱۰۵.

معناداری زندگی بشر بر مبنای توصیف کی یرکگور از سه قلمرو زیبایی شناسی، اخلاق و دین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فلسفه و کلام اسلامی سال پنجاه و سوم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 129 - 161

کلیدواژه‌ها: سپهر اخلاقی سپهر دینی سپهر زیبایی شناسی کی یرکگور معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۹۰ تعداد دانلود : ۵۶۴
به نظر می رسد روح حاکم بر اندیشه های کی یرکگور در باب مولفه های معنابخش بر پایه باورهای دینی بنا شده است. به عقیده او هر انسانی از رهگذر ظهور فردیت، دست به گزینش یکی از سپهرهای زیبایی شناختی، اخلاقی و دینی می زند و زندگی معنادار را در یکی از این سه جستجو می کند. پرسش پایه جُستار حاضر این است که چگونه می توان بر اساس سه سپهر هستی داری در اندیشه کی یرکگور معنای زندگی را تحلیل کرد؟ دستاوردهای این جُستار به قرار زیر است: در مقابل سؤال از اینکه زندگی انسان در کدام سطح معنای بیشتری دارد، سه  سبک مختلف زندگی ارائه می شود؛ به  این صورت که فرد طالب زیبایی به  دنبال بیرون راندن امر اخلاقی و دینی است، در حالی که زندگی اخلاقی شامل زندگی زیبایی شناسانه هم می شود و زندگی دینی شامل  امور زیبایی شناسی و اخلاقی می شود؛ مهم این است که کدام یک از سپهرهای سه گانه حقیقتاً می تواند معنادار باشد؟ چنین به نظر می رسد که کی یرکگور سپهر دینی را کامل ترین سپهر می داند. برغم معناداری زندگی دینی، کی یرکگور ترسیم این زندگی معنادار را فارغ از تعالیم وحیانی مسیحیت و در راستای ظهور فردیتی که در مواجهه با خدا حاصل می شود، قابل تبیین می داند که با انتخاب یکی از این انحاء می توان معنایی برای زندگی جعل کرد گرچه بدون پیشرفت در سپهر دینی، زندگی هایمان فاقد معنای حقیقی است. بنابراین، از آنجایی که خود تصریح دارد که بدون معنا ما در وضعیت نا امیدی و ضعف وجودی قرار داریم، نتیجه می گیریم  که زندگی معنادار از دیدگاه کی یرکگور همخانه با زندگی دینی است و معنا را باید در این سپهر جست.
۱۰۶.

Examination of the Relationship between the Meaning of Life with Death Anxiety and Resilience during Coronavirus (COVID-19) Pandemic

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال سوم تیر ۱۳۹۹شماره ۲۵ 89-102

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی اضطراب مرگ تاب آوری ویروس کویید - ۱۹

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۱۷
شیوع ویروس کویید-۱۹ جهان را در برهه هولناکی قرار داده است که بطور مستقیم و غیر مستقیم میزان اضطراب مرگ و تاب آوری افراد را تحت تاثیر قرار داده است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه معنای زندگی با اضطراب مرگ و تاب آوری در دوران پاندمی ویروس کویید- ۱۹ با روش کمی و از نوع همبستگی انجام شد. به همین منظور، نمونه ای به حجم ۱۴۸ نفر (۱۰۷ خانم و ۴۱ آقا)، با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد و متغیر های پژوهش به وسیله پرسشنامه های مقیاس معنا در زندگی استگر و همکاران (۲۰۰۶)، اضطراب مرگ تمپلر (۱۹۷۰) و مقیاس تاب آوری کونور و دیویدسون (۲۰۰۳) سنجیده شد. از روش آماری تحلیل واریانس برای فرضیه اصلی و همبستگی پیرسون برای فرضیه های فرعی استفاده شد و برای تحلیل داده های آماری از نرم افزار آماری spss ورژن ۲۳ استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان دادند، که فرضیه اصلی با نمره سطح معناداری کمتر از ۰/۰۱ و فرضیه های فرعی، با نمره سطح معناداری کمتر از ۰/۰۱، با ضریب همبستگی به ترتیب ۰/۳۷- ، ۰/۳۱ و ۰/۴۱- بدست آمده است. در نتیجه، فرضیه اصلی تایید و فرضیه های فرعی تایید و معنادار شده اند. با توجه به یافته ها می توان با تقویت معنا و معنابخشی به زندگی میزان تاب آوری را افزایش و میزان اضطراب مرگ را کاهش داد تا سلامت روانی در برهه زمانی شیوع ویروس کویید-۱۹ حفظ شود.
۱۰۷.

معنای زندگی سالمندان ساکن در مراکز نگهداری از سالمند(پدیدارشناسی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال نهم شهریور ۱۳۹۹ شماره ۶ (پیاپی ۵۱) 223-234

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی سالمندان ساکن در مراکز نگهداری از سالمندی پدیدارشناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷ تعداد دانلود : ۴۵۶
هدف از پژوهش حاضر بررسی معنای زندگی سالمندان ساکن مراکز نگهداری از سالمندی بوده است. رویکرد روش شناسی به کار رفته در این پژوهش کیفی بوده و روش پژوهشی از نوع پدیدارشناسی می باشد . جامعه پژوهشی تمامی سالمندان شهر تهران در سال 1397 بوده است. از بین آنها 15 نفر سالمند که در مراکز سالمندی نگهداری می شدند به صورت داوطلبانه و هدفمند در این پژوهش شرکت کردند. 6 نفر از سالمندان، خانم و 9 نفر آقا بودند. معیار انتخاب این افراد سن بالای 65 سال بود. اطلاعات از طریق مصاحبه فردی، عمیق و نیمه ساختاریافته جمع آوری و ضبط شده است. داده ها به روش کدگذاری داده های کیفی تجزیه و تحلیل شده است. واحد تحلیل در این پژوهش جمله بوده است. یافته های بدست آمده در 73 مقوله فرعی حاصل شده که در 11 مقوله اصلی به این صورت دسته بندی شده اند: اعتقاد به خدا و آخرت، سرگرمی، زندگی قبل از ازدواج، زندگی بعد از ازدواج، ارتباطات، لذت ها، برخورد با نسل جدید، نگرانی ها، امیدواری ها، سلامتی و تعریف زندگی. سالمندان پژوهش حاضر از زندگی در سرای سالمندان ارتباطات و لذت های محدودتری از سرگرمی هایشان می برند. به نظر می رسد دو عامل اساسی امید به زندگی و تعریف آنها از زندگی جبری نقش مهمی در معنای زندگی سالمندان دارند.
۱۰۸.

تبیین مفهوم زندگی و نقش آن در معناداری زندگی با تأکید بر دیدگاه های صدرالمتألهین شیرازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره بیستم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۷۵ 67 - 86

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی ملاصدرا اراده مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۰ تعداد دانلود : ۴۸۴
پاسخ به پرسش از معنای زندگی که ممکن است هر انسانی در دوران حیات خود بارها با آن مواجه شود نقشی اساسی و بی بدیل در نوع زیستن و انتخاب شیوه ای مناسب در زندگی انسان ها دارد. ارائه ی نظریه و دیدگاهی شایسته و درخور دفاع در باب «زندگی معنادار و مؤلفه های آن» یکی از دغدغه های اساسی بسیاری از فیلسوفان و اندیشمندان در چند دهه ی اخیر بوده است. دستیابی به پاسخی مناسب به این مسأله، متوقف بر درک حقیقت انسان و زندگی انسانی است. در این مقاله، با تبیین مفهوم و حقیقت زندگی انسانی بر اساس دیدگاه های صدرالمتألهین شیرازی، تأثیر تصویر دقیقی از «زندگی» در معناداری زندگی نشان داده می شود و از همین رهگذر به شاخصه های معناداری و بی معنایی زندگی پرداخته خواهد شد. صدرالمتألهین انسان را موجودی مرکب به نحو ترکیب اتحادی از نفس و بدن می داند. او حیات را در سه معنای عام، خاص و اخص به کار می برد. تمایز انسان از سایر موجودات در حیات اخص است که مبتنی بر ویژگی های انسان از جمله عقل و اراده می باشد و به همین دلیل معنای زندگی را باید در همین مرتبه جست وجو کرد.
۱۰۹.

تحلیل و بررسی نظام انسان شناسی معنویت اشو(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: انوار معرفت (حکمت عرفانی) سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۷) 85-102

کلیدواژه‌ها: اشو انسان شناسی ساحت های وجودی هدف زندگی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۳۳۲
نوشته حاضر به بررسی و تحلیل نظام اندیشه اشو در حوزه انسان شناسی می پردازد. وی معتقد است که انسان ها دارای دو ساحت مادی و مجردند که در بین این دو، اصالت با روح انسان است. چنانکه از سخنان او به دست می آید، وی نگاه مثبتی به ذات انسان دارد و معتقد است که انسان باید با اختیار خود گوهر درونش را متجلی کند؛ هر چند این امر سبب نمی شود که انسان هدف و مرکز خلقت باشد. گفتار اشو در باب هدف و معنای زندگی انسان دچار ابهام و تضاد است؛ زیرا دو رویکرد در بیان اشو وجود دارد: در برخی سخنان، وجود هدف و معنا برای زندگی انسانی نفی می شود و در بعضی دیگر، هدف هایی چون روشن ضمیری، خودآگاهی، بی ذهنی و لافکری و... برای زندگی بیان می شود که در سایه زندگی مطابق با طبیعت معنا پیدا می کنند.
۱۱۰.

پست مدرنیسم و چالش بحران معنای زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تربیت اسلامی سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۳۲ 77 - 92

کلیدواژه‌ها: پست مدرنیسم اندیشه های بنیادین پست مدرن انسان پست مدرن معنای زندگی بحران معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲۲ تعداد دانلود : ۵۵۴
مقاله پیش رو درصدد است نقش جریان فکری پست مدرن را −با هر تفسیر و برداشت و تحلیلی که ارائه شود− در ایجاد بحران معنای زندگی تبیین کند. مروری هرچند کوتاه بر انسان شناسی پست مدرن نشان می دهد که موضوع «انسان از ولادت تا مرگ» بیش از هر موضوع دیگری نظر فلاسفه پست مدرن را به خود جلب کرده است. در واقع، مسائل مربوط به قلمرو انسان شناسی از عمده مسائل مورد توجه نظریه پردازان پست مدرن به شمار می روند. این مقاله پس از مفهوم شناسی پست مدرنیسم و تبیین زوایایی از سلسله اصول و مواضع اندیشه پست مدرن به اختصار، دیدگاه برگرفته از این جریان فکری نسبت به انسان و نقش آن در ایجاد بحران معنا در زندگی را مورد نقد و بررسی قرار می دهد. از تحقیق حاضر به دست می آید که تنها راه برون رفت از بحران مزبور را باید در تغییر اساسی در نگرش به انسان و زندگی انسانی براساس جهان بینی معتبر و باورداشت های صحیح، اصیل و پایدار جستجو کرد.
۱۱۱.

وجوه نیاز انسان به دین و آموزه های وحیانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مابعدالطبیعی دوره جدید سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 119-145

کلیدواژه‌ها: انسان خدا دین معنای زندگی نیازهای فردی و اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۵ تعداد دانلود : ۵۸۰
محدودیت های ذاتی معرفتی و غیرمعرفتی انسان، نیازهای اساسی او را به نقش دین و آموزه-های وحیانی گریزناپذیر می سازد. در این زمینه می توان نیازهای اساسی آدمی را به نیازهای فردی و اجتماعی تقسیم کرد. نقش دین در نیازهای فردی مانند پاسخ دهی به پرسش های بنیادی، تامین معنای زندگی، ضمانت افعال اخلاقی و تبیین جزئیات حیات اخروی است. نقش آن درباب نیازهای اجتماعی، به طور خاص به تعیین معیارهای زندگی عادلانه و موازین حکومت مطلوب مربوط است. در این زمینه، نقص عقول بشری در تمهید قواعد کلی عادلانه جهانشمول، نقش آموزه های وحیانی را برجسته می سازد که برخی حکما این مساله را بعنوان فلسفه بعثت انبیاء درنظر گرفته اند. نهایتا اینکه نقش کارآمد دین زمانی موثر است که آموزه های اصیل آن، خطاناپذیر و دارای منشا راستین وحیانی باشند که این ویژگی بطور خاص عمدتا در قرآن کریم قابل جستجو است. در این مقاله، پس از تبیین انواع نیازهای انسان، با تمرکز بر نیازهای فردی و اجتماعی ضروری، به نقش دین و آموزه های وحیانی در پاسخ دهی به چنین نیازها و قابلیت قرآن کریم پرداخته می شود. نتیجه حاصل از تحقیق آن است که محدودیت های ذاتی انسان مانع از ایفای نقش خدا توسط آدمی نیست. بنابراین بهترین راه کار پاسخ دهی به نیازهای اساسی و تحقق میل جاودانگی و تامین سعادت حقیقی او در گرو پیوند با خدا و عمل به دستورات او در قالب آموزه های وحیانی است.
۱۱۲.

شرایط یک نظریه «معنای زندگی» از دیدگاه سوزان ولف(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه فلسفه دین سال هجدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۳۵) 155 - 174

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی خوشبختی اخلاق سوزان ولف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۰ تعداد دانلود : ۵۰۲
در دهه های اخیر، فیلسوفان تحلیلی با دفاع از «معنای زندگی» به مثابه یک مقوله هنجاری مستقل، تقلیل آن به دو مقوله هنجاری اخلاق و خوشبختی را ناروا دانسته اند. سوزان ولف نیز با ارائه شرایط انفسی و آفاقی برای یک نظریه معنای زندگی تلاش کرده است معنای زندگی را از دو مقوله اخلاق و خوشبختی جدا کند. او معتقد است یک نظریه معنای زندگی باید بتواند با ارائه ارزش های خاصی زمینه ارتباط هر فرد انسانی با ارزش هایی فراتر از ارزش های محدود خودش را فراهم کند و احساس رضایت در او پدید آورد، و در غیر این صورت نمی توان آن را از نظریه های هنجاری اخلاق و خوشبختی جدا کرد. او سپس با نقد و بررسی معیارهایی مانند استقلال منبع ارزش از فرد، داوری از نگرگاه سوم شخص، و افزایش توانایی های فرد و داور آرمانی که برای تشخیص ارزش های آفاقی معنابخش به زندگی پیشنهاد شده است، نتیجه می گیرد که نمی توان معیارهای قاطعی برای تشخیص ارزش های آفاقی ارائه داد. لذا بر این باور است که می توان بدون نظریه و با رجوع مستقیم به تجربه های خویش رفتارهای معنادار را از رفتارهای اخلاقی و توأم با خوشبختی تشخیص داد. اگرچه نظریه ولف با انتقاداتی مانند عدم امکان تشخیص رفتارهای معنابخش بدون نظریه و صرفاً با رجوع مستقیم به تجربه و نقض های کمبل و آرپلی مواجه است، ولی حتی در صورت پذیرش اشکالات فوق نیز می توان نظریه او را قابل دفاع دانست، زیرا توانسته است معنای زندگی را از دو مقوله زندگی اخلاقی و خوشبختی جدا سازد.
۱۱۳.

مدل یابی ارتباط استرس و سوء مصرف مواد با میانجی گری معنای زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۷ 57-72

کلیدواژه‌ها: مدل یابی استرس معنای زندگی سوء مصرف مواد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۹ تعداد دانلود : ۲۷۸
هدف : سوء مصرف مواد یک تهدید جدی و نگران کننده جامعه بشری است که درمان آن بدون توجه به عوامل مرتبط، زمینه ساز و تشدیدکننده آن امکان پذیر نیست. هدف پژوهش حاضر، مدل یابی ارتباط استرس و سوء مصرف مواد با میانجی گری معنای زندگی بود. روش: پژوهش حاضر، توصیفی-همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کل دانشجویان در حال تحصیل دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1398 بود که از میان آن ها تعداد 387 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. شرکت کنندگان علاوه بر فرم اطلاعات جمعیت شناختی، پرسش نامه های معنای زندگی (استگر و شین، 2010)، ارزیابی استرس دانشجویی (راس، نایبلینگ، و هکرت، 1999) و ابزار نمایش ساده برای سوء مصرف مواد و بیماری های روانی (وتن و همکاران، 2005) را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و مدل سازی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزارهای اس پی اس اس-23 و آموس-23 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که استرس اثر مستقیم معنادار و مثبتی بر سوء مصرف مواد داشت و معنای زندگی رابطه بین استرس و سوء مصرف مواد را به صورت جرئی میانجی گری کرد . نتیجه گیری: پژوهش حاضر نشان داد که استرس می تواند یکی از عوامل پیش بینی کننده و مرتبط با سوء مصرف مواد باشد. همچنین، نداشتن معنا در زندگی به عنوان عاملی موثر در سوء مصرف مواد است که باید در درمان و پیشگیری از این اختلال مورد توجه قرار گیرد.
۱۱۴.

مدل یابی رابطه بین دین داری و جو عاطفی خانواده با خودکارآمدی ترک اعتیاد با توجه به نقش میانجی معنای زندگی در زنان وابسته به مواد مخدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اعتیادپژوهی سال چهاردهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۵۷ 211-236

کلیدواژه‌ها: اعتیاد خودکارآمدی ترک اعتیاد دین داری جو عاطفی خانواده معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۸ تعداد دانلود : ۳۴۱
هدف : هدف این پژوهش مدل یابی رابطه بین دین داری و جو عاطفی خانواده با خودکارآمدی ترک اعتیاد با توجه به نقش میانجی معنای زندگی در زنان وابسته به مواد مخدر بود. روش: روش پژوهش توصیفی-همبستگی از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری را همه زنان وابسته به مواد مخدر مراجعه کننده به مراکز ترک اعتیاد شهر اهواز در سال 1398 تشکیل دادند. از میان آن ها، تعداد 149 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه خودکارآمدی ترک اعتیاد، مقیاس دین داری، پرسش نامه جو عاطفی خانواده، و پرسش نامه معنای زندگی را تکمیل کردند. یافته ها: نتایج نشان داد که دین داری اثر مستقیم معناداری بر خودکارآمدی ترک اعتیاد داشت. درحالی که، جو عاطفی خانواده اثر مستقیم معناداری بر خودکارآمدی ترک اعتیاد نداشت. دین داری و جو عاطفی خانواده به شکل معناداری با معنای زندگی مرتبط بودند. معنای زندگی به نوبه خود با خودکارآمدی ترک اعتیاد رابطه معناداری داشت. همچنین، اثرات غیرمستقیم دین داری و جو عاطفی خانواده بر خودکارآمدی ترک اعتیاد از طریق نقش میانجی معنای زندگی معنادار بود. نتیجه گیری: براساس نتایج می توان گفت که دین داری، جو عاطفی خانواده، و معنای زندگی متغیرهای مهمی هستند که باید در برنامه های درمانی برای ترک اعتیاد مورد توجه قرار گیرند .
۱۱۵.

مقایسه معنای زندگی و نگرش به مرگ در مراقبین بیماران مبتلا به سرطان و افراد عادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی سلامت سال نهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۳۵) 69 - 86

کلیدواژه‌ها: سرطان مراقب بیمار مبتلا به سرطان معنای زندگی نگرش به مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۱۷
مقدمه: مراقبین بیماران مبتلا به سرطان در فرایند مراقبت با شرایط سخت و اضطراب های متعددی مواجهه می شوند که مستقیماً بر نگرش و سلامت روان شناختی آن ها اثر می گذارد. هدف از مطالعه حاضر مقایسه ی معنای زندگی و نگرش به مرگ بین مراقبین بیمار مبتلا به سرطان و افراد عادی بود. روش: طرح مطالعه علی-مقایسه ای است. با مراجعه به بیمارستان فیروزگر و مرکز شیمی-درمانی روشنا، 52 نفر از افرادی که یکسال گذشته یکی از اعضای درجه یک خانواده ایشان به سرطان مبتلا شده اند؛ و آن ها به عنوان مراقب اصلی از او مراقبت می کرده اند به صورت نمونه در دسترس انتخاب شدند. گروهی که تجربه مراقبت از بیمار مبتلا به سرطان را نداشتند، نیز به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با گروه اول همتا شدند؛ هر دو گروه پرسشنامه های معنای زندگی (استگر، فرازیر، اُشی و کالر، 2006) و نیمرخ نگرش به مرگ – نسخه تجدیدنظرشده (وونگ، رکر و گسر، 1994) را تکمیل نمودند. داده ها با روش تحلیل واریانس چند متغیری ارزیابی شدند. یافته ها: نتایج نشان داد افراد دارای تجربه مراقبت، اضطراب و اجتناب از مرگ بالاتری در شاخص نگرش به مرگ نسبت به افراد عادی گزارش می کنند؛ اما در معنای زندگی تفاوت معنادار بین دو گروه دیده نشد. نتیجه گیری: مراقبین با ابهام درباره آینده و روز به روز وخیم شدن حال بیمار روبه رو هستند؛ شرایطی که اضطراب از مرگ و تلاش برای اجتناب از آن را ایجاد می کند.
۱۱۶.

مقایسه اثربخشی درمان مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و درمان مبتنی برشفقت بر تحمل آشفتگی و معنای زندگی زنان دارای تعارض(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روش ها و مدل های روان شناختی سال یازدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۹ 137 - 154

کلیدواژه‌ها: بهبود کیفیت زندگی شفقت تحمل آشفتگی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۳ تعداد دانلود : ۴۲۷
نقش خانواده به عنوان کوچک ترین واحد اجتماعی می تواند هم در جنب ه مثب ت و هم در جنبه منفی، بسیارتأثیرگ ذار باش د. هدف از پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و درمان شفقت برتحمل آشفتگی و معنای زندگی زنان دارای تعارض زناشویی بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون و آزمون پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش شامل 110نفر از دانشجویان زن متأهل دارای تعارض های زناشویی بود. نمونه ی آماری این پژوهش شامل 45 نفر از این دانشجویان بود که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در سه گروه (15 نفره) جایگزین شدند. گروه اول درمان مبتنی بربهبود کیفیت زندگی، گروه دوم درمان مبتنی برشفقت را دریافت کردند و گروه سوم به عنوان گروه کنترل در لیست انتظار قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه تحمل آشفتگی سیمونز و گاهر (2005) و پرسشنامه معنای زندگی استگر (2006) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر استفاده شد. نتایج نشان داد که با توجه به F محاسبه شده که نسبت به F معیار در سطح 05/0، کوچک تر بود ،هر دو نوع درمان در شاخص تحمل آشفتگی و معنای زندگی اثربخش بوده است. نتایج حاکی از این است که درمان های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی و شفقت ورزی در حوزه سلامت روانی خانواده اثربخشی معناداری دارند. در متغیر تحمل آشفتگی درمان مبتنی بر شفقت نتایج مطلوب تری نسبت به درمان مهارت های مبتنی بر بهبود کیفیت زندگی داشته است و در متغیر معنای زندگی مهارت های مبتنی بربهبود کیفیت زندگی نتایج مطلوب تری نسبت به درمان مبتنی برشفقت داشته است ولی اختلاف گروه ها معنادار نیست (p<0/05).
۱۱۷.

نقش انسجام خانواده و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی شادابی تحصیلی دانشجویان با میانجی گری معنا ی زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه روانشناسی مثبت سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۹) 53 - 70

کلیدواژه‌ها: انسجام خانواده انعطاف پذیری خانواده معنای زندگی شادابی تحصیلی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۲ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف این پژوهش، بررسی نقش انسجام و انعطاف پذیری خانواده در پیش بینی شادابی تحصیلی با میانجی گری معنای زندگی (شامل دو بعد وجود معنا و جست وجوی معنا) بود. برای این منظور 404 نفر (154 پسر و 250 دختر) از دانشجویان دانشگاه شهید باهنر کرمان به روش خوشه ای چندمرحله ای تصادفی، انتخاب و مطالعه شدند. به منظور ارزیابی متغیرهای پژوهش از ابزار های انسجام خانواده (سامانی)، انعطاف پذیری خانواده (شاکری)، معنای زندگی (استیگر و همکاران) و شادابی تحصیلی (حسین چاری و دهقانی زاده) استفاده شد. برای تحلیل داده ها از روش آماری رگرسیون هم زمان مطابق با مراحل پیشنهادی بارون و کنی استفاده شد. نتایج نشان دادند متغیر انعطاف پذیری خانواده به صورت مثبت و معنا داری، شادابی تحصیلی را پیش بینی می کند. همچنین، انعطاف پذیری خانواده ازطریق وجود معنای زندگی، توانایی پیش بینی کنندگی شادابی تحصیلی را به صورت غیرمستقیم دارد. علاوه بر این، یافته ها نشان دادند متغیر انسجام خانواده ازطریق بعد وجود معنا به صورت مثبت و ازطریق بعد جست وجوی معنا به صورت منفی به پیش بینی شادابی تحصیلی قادر است. درنهایت، یافته ها نشان دادند اثرات غیرمستقیم مدل معنادارند؛ بنابراین، انسجام و انعطاف پذیری خانواده با میانجی گری معنای زندگی، می توانند شادابی تحصیلی را پیش بینی کنند. بنابراین، نتایج این پژوهش برای تدوین برنامه های مربوط به بهبود و ارتقای شادابی تحصیلی می تواند استفاده شود.
۱۱۸.

نقد و بررسی نسبت جاودانگی و معنای زندگی (از نظر برنارد ویلیامز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای فلسفه دین سال نهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) 95-120

کلیدواژه‌ها: برنارد ویلیامز جاودانگی معنای زندگی مرگ ملال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۹ تعداد دانلود : ۳۷۶
هر انسانی که اندک شناختی از خود و اطراف خود پیدا کند با این پرسش روبه رو می شود که آیا مرگ پایان وجود و همه امیال و آرزوهای ماست؟ و اگر این طور نیست، زندگی یا زندگی های بعدی ما چگونه خواهند بود؟ این پرسش قدمتی به اندازه زندگی بشر داشته و اعتقاد به جاودانگی در تفسیر انسان از زندگی و معناداری یا بی معنا بودن آن نقش مهمی ایفا می کند. امّا برخی فیلسوفان شبهاتی را در باب معنادار بودن جاودانگی انسان مطرح کرده اند. مقاله حاضر با روشی تحلیلی توصیفی به نقد و بررسی نسبت جاودانگی و معنای زندگی از دیدگاه برنارد ویلیامز پرداخته است. برنارد ویلیامز از منظر فلسفه اخلاق و با رویکردی عمل گرایانه استدلال می کند که چون یک زندگی جاودانه، نامطلوب است، تمنّا و طلب جاودانگی نیز معقول و موجّه نیست. ازاین رو ویلیامز نه تنها جاودانگی را برای معناداری زندگی غیرضروری می داند، بلکه از نظر وی، جاودانگی برای معنای زندگی مضرّ نیز هست و مرگ، درواقع آن چیزی است که به زندگی معنا می بخشد. نقدهای مختلفی که بر این دیدگاه وارد شده به نفی ناسازگاری جاودانگی و معنای زندگی پرداخته و نشان می دهد ادلّه برنارد ویلیامز در ردّ هر نوع از جاودانگی صحیح و معتبر نبوده و از اتقان لازم برخوردار نیست.
۱۱۹.

مولفه های معنا بخشی به زندگی (مورد مطالعه: مردان سالمند منطقه 21 تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸ 201 - 237

کلیدواژه‌ها: سالمند همگرایی معنای زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۲۸۴
پژوهش حاضر با توجه به رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، به بررسی عوامل معنا بخش در زندگی سالمندان می پردازد. در این پژوهش کوشش به عمل آمده از طریق روش کیفی و مصاحبه عمیق به یک نظریه زمینه ای دست یابیم. با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 21 نفر از سالمندان 68 تا 81 ساله منطقه 21(تهرانسر) تهران، مصاحبه صورت گرفت و اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها کدگذاری(باز و محوری) شده و مفاهیم و مقولات بدست آمده تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها با استفاده از روش نظریه زمینه محور شامل 10 مقوله است. مقوله محوری این پژوهش همنوایی است که بطور کلی تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار می داد. بر اساس مقوله هسته ای دو مورد از یافته های تحقیق، همگرایی و ناهمگرایی می باشد که مهمترین دستاورد پژوهش نقش همگرایی(خانوادگی و اجتماعی) در معناداری زندگی و نیز نقش ناهمگرایی(خانوادگی و اجتماعی)، در بی معنایی زندگی می باشد. عواملی چون سلامتی یا بیماری، وضعیت اقتصادی و تقدیر گرایی سالمندان نیز، زمینه ساز به حساب می آیند که بیانگر رویکرد آنها به زندگی می باشد. در آخر نظریه بنیانی بدست آمده در قالب مدل پارادایمی انتخابی سازگاری زناشویی، ارائه گردید.
۱۲۰.

مؤلفه های زندگی معنادار از دیدگاه بایزید بسطامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ادب عرفانی (گوهر گویا) سال چهاردهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۴) 1 - 16

کلیدواژه‌ها: معنای زندگی عرفان بایزید بسطامی دفتر روشنایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۳۲۳
پرسش از معنای زندگی و تلاش برای پاسخ گویی به آن، یکی از مهم ترین دغدغه های فکری آدمی از گذشته های دور تاکنون است؛ متفکران و اندیشمندان در مکتب ها و حوزه های مختلف به بررسی چیستی این پرسش و راه های رسیدن به آن پرداخته اند. عرفان اسلامی ایرانی یکی از حوزه هایی است که به صورت ویژه به زندگی، هدف و راه های رسیدن به آن توجه داشته است؛ البته در حوزه های دیگر، به این موضوع کمتر توجه شده است؛ اما با توجه و بررسی این موضوع می توان به بسیاری از پرسش های امروزی پاسخ داد. نویسندگان این مقاله با رویکردی توصیفی تحلیلی به مسئله معنای زندگی از منظر بایزید بسطامی تکیه می کنند و با واکاوی کتاب دفتر روشنایی ، درپی یافتن پاسخی برای چیستی معنای زندگی و مؤلفه های معنادار زندگی در باور این عارف بزرگ اند. براساس یافته های این پژوهش، هدف از زندگی در باور بایزیدْ فانی شدن از خود و باقی شدن در خداوند است و این هدف، محرکی برای بایزید است تا الگوها و مؤلفه های خاصی مانند مبارزه با نفس، ترک انانیّت، نوع دوستی، تساهل و تسامح در رفتار با دیگران، نگاه عاشقانه و غیره را اصل و اساس زندگی خود قرار دهد.