مطالب مرتبط با کلیدواژه
۶۱.
۶۲.
۶۳.
۶۴.
۶۵.
۶۶.
۶۷.
۶۸.
۶۹.
۷۰.
۷۱.
۷۲.
۷۳.
۷۴.
۷۵.
۷۶.
۷۷.
۷۸.
۷۹.
۸۰.
فرهنگ سیاسی
حوزه های تخصصی:
توسعه از مفاهیمی است که همواره مورد خواست جوامع بوده است و نظرات متفاوت و چالش برانگیزی برای تحقق آن وجود دارد، از میان ابعاد مختلف توسعه، توسعه سیاسی به دلیل نقش و جایگاهی که در جامعه ایفا می کند توجه جدی را می طلبد. مسلماً رسیدن به توسعه یافتگی سیاسی به آسانی صورت نمی گیرد و با مشکلات و موانعی همراه است که در این پژوهش تأکید بر موانع فر هنگی توسعه سیاسی است. هدف از انجام این پژوهش این است که با توجه به اهمیت و لزوم توجه به بعد توسعه سیاسی به این موضوع پرداخته شود که اولاً موانع فرهنگی توسعه سیاسی درجمهوری اسلامی ایران چیست و ثانیاً چه راهکارهایی برای کاهش این موانع وجود دارد. براین اساس نیازمند یک صورت بندی از موانع فرهنگی توسعه سیاسی هستیم که به نظر می رسد فرهنگ عمومی غیرعقلایی همانند عدم پایبندی به قانون، تکروی و فردگرایی منفی، جزم اندیشی و نقد ناپذیری و غیره و کم توجهی دولت ها به فرهنگ تسهیل کننده توسعه سیاسی از مهم ترین موانعی است که در مسیر توسعه یافتگی سیاسی وجود دارد. به نظر می رسد تأثیر گذارترین نهادهایی که می توانند میزان موانع فرهنگی را کاهش دهند نظام آموزشی و رسانه ها می باشند.
پایداری یا ناپایداری گذار روسیه به مردم سالاری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تجربه دو خیزش انقلابی روسیه در قرن بیستم که از یک سو نظم اقتصادی- اجتماعی نوینی را ایجاد کرده است و از سوی دیگر، بسترهای چرخش نظام سیاسی از پادشاهی به یک جمهوری مردم سالار و سپس دولت شورویایی و سرانجام جمهوری برپایه ریاست جمهوری را در آخرین دهه قرن بیستم آماده کرده است، جنبش های مردم سالارخواه شناخته می شود. در این پیوند، فروپاشی اتحاد شوروی و بروز نظم نوین، به عنوان جهشی به سوی مردم سالاری شناخته شده است. بنابراین، با وجود بسترسازی های گوناگون برای گذار به سوی مردم سالاری در یک قرن گذشته، هنوز روسیه در نوسان بین مردم سالاری و اقتدارگرایی قرار دارد. پرسش اصلی این است که چرا فرآیند دموکراتیک سازی در روسیه ناکام بوده است. فرضیه اصلی نوشتار بر تقابل ادراک نخبگان و توده ها از مفهوم مردم سالاری، فرهنگ سیاسی روسیه، ضعف جامعه مدنی، اقتصاد سیاسی دولتی، پیشینه امنیتی نخبگان سیاسی و سیاست های پوتین بنا شده است.
الگوی مطلوب فرهنگ سیاسی دانشجویی از دیدگاه امام خمینی(ره)(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی الگوی مطلوب فرهنگ سیاسی امام خمینی با محوریت سؤالات تحقیق بود. روش: روش انجام پژوهش، توصیفی از نوع مطالعه تحلیل اسنادی و کتابخانه ای بوده است. یافته ها: یافته های پژوهش حاکی از آن است که مهم ترین مؤلفه های الگوی مطلوب فرهنگ و فرهنگ سیاسی دانشجویی عبارتند از: تهذیب نفس، فعالیت سالم در امور سیاسی و داشتن تقوای سیاسی، عدم وابستگی و فرهنگ مستقل، وحدت دانشجو با روحانی، مبارزه علیه استعمار، اصلاح فکری دانشجویی، جلوگیری از انحراف در دانشگاه، اتحاد گروههای دانشجوییو تشکیل گروه فراگیر ملی اسلامی، پاکسازی دانشگاهها، شناخت اسلام و شناساندن آن، حفظ روحیه همکاری، کمک به اجرای جمهوری اسلامی واقعی و عدالت اجتماعی و تربیت اسلامی در دانشگاهها که دانشجویان باید به آن اهتمام بورزند. نتیجه گیری: به منظور داشتن جامعه صالح، سالم و مستقل، نخست باید دانشجو و دانشگاه اصلاح شده، متناسب با فرهنگ مطلوب امام خمینی(ره) و اسلام پرورش یابد تا هم بتواند جامعه را اصلاح کند و هم در روابط خارجی با فرهنگ غنی استقلالی برخورد کند تا کشورش دچار ضعف و تزلزل نشود.
تحلیل سازه انگارانه مبانی هویتی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال پرونده هسته ای جمهوری اسلامی ایران(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزه های تخصصی:
در این مقاله با تأکید بر نقش ابعاد هویتی و برساخت ها در سیاست خارجی، به بررسی نگاه هویت بنیان آمریکا به مسائل بین المللی و ریشه های سازه انگارانه مبانی سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال موضوع هسته ای ایران پرداخته می شود. از منظر ایالات متحده، ایران بعد از انقلاب اساساً در ضدیت با ارزش های غربی و نقطه مقابل لیبرال دموکراسی تعریف شده است که دارای ویژگی هایی همچون تلاش برای دستیابی به سلاح های کشتارجمعی، نقض حقوق بشر، حمایت از تروریسم و تهدیدی برای صلح و امنیت بین المللی است. این برداشت از ایران، از آن بازیگری چالشگر و ماجراجو در عرصه بین الملل می سازد که امنیت ملی آمریکا و صلح و ثبات بین المللی را به مخاطره می اندازد و برای آن تهدید به شمار می آید. این نگاه و رویکرد برساخته از ایران، کاملاً گویای تأثیر انگاره های شناختی و برداشت های متعدد از هویت خود (ایالات متحده آمریکا) و دیگری (جمهوری اسلامی ایران) است که مبنای ورود به پرونده هسته ای می شود. ایالات متحده آمریکا سیاست خارجی خود را در خصوص پرونده هسته ای ایران، با توجه به رویکرد هویتی و برساخت ویژه از ایران، در چارچوب حفظ رژیم منع گسترش سلاح های اتمی، هژمونی طلبی و یکجانبه گرایی، تهدید و نظامی گری بر مبنای چند عنصر هویتی، همچون رسالت مداری، استثناگرایی و دشمن سازی تعریف کرده و براین اساس، سیاست خارجی خود را در قبال فعالیت هسته ای ایران تنظیم ساخته و پیش برده است. برای فهم مبانی سیاست خارجی آمریکا، باید به بررسی نوع نگرش ها و نظام معنایی آن پرداخت و ازآنجاکه روش های اثبات گرا دراین باره ناتوان اند، روش های تفسیری می توانند کارگشا باشند که در این پژوهش به دلیل اینکه سازه انگاری بر نقش هویت و باورهای ذهنی در تعریف منافع، تصمیم سازی و شکل دهی رفتار سیاست خارجی تأکید دارد، از روش سازه انگاری بهره گرفته شده است.
تغییر فرهنگ سیاسی شبه مدرن و تحولات خاورمیانه عربی؛ مخاطرات پیش رو : مطالعه موردی مصر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
خاورمیانه و شمال آفریقا که همواره موقعیتی حساس و مورد توجه قدرت های بین المللی و منطقه ای داشته است، بیش از چهار سال است که با تحولات و رویدادهایی روبرو شده که معادلات منطقه ای و بین المللی را دستخوش دگرگونی قرار داده است. در این میان تحولات مصر که پس از تونس به قطار تغییرات پیوست، پرسش هایی را درباره دگرگونی فرهنگ سیاسی، عوامل موثر بر این دگرگونی و توان اثرگذاری این دگرگونی بر تحولات سیاسی حال و آینده مصر مطرح می کند. آنچه به-نظر می رسد آن است که پیامدهای گسترش شبکه های مجازی اطلاعاتی - ارتباطی در مصر، زمینه گذار از فرهنگ سیاسی شبه مدرن در این کشور فراهم نموده و انقلاب 25 ژانویه مهمترین تجلی چنین تحولی است، هرچند پایداری برخی عناصر فرهنگی، شرایط دوره پس از مبارک – به ویژه در زمینه تحقق و تثبیت دموکراسی - را با چالش هایی روبرو می کند. لذا مقاله حاضر تلاش می کند ضمن توجه به ساختار جمعیتی و فرهنگی مصر و با بررسی و تحلیل ثانویه داده های جمع آوری شده طی سه تحقیق میدانی مرکز الاهرام در سال 2011، به تجزیه و تحلیل روابط متغیرهای مطرح شده پرداخته و میزان اثرگذاری آن ها را مورد سنجش قرار می دهد.
فرهنگ سیاسی نخبگان حاکم و کارآمدی سازمان های غیر دولتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تجربه های تاریخی نشان می دهد که تحول در هر جامعه ای به نقش نخبگان سیاسی وابسته است و اندیشه و تفکر آنها در اجرای برنامه های سیاسی اجتماعی، گسترش تشکل های مدنی و چگونگی تحقق خواسته های مردم به میزان تعیین کننده و سرنوشت سازی موثر می باشد. در این راستا، نگارنده تلاش کرده است؛ تا ضمن بررسی فرهنگ سیاسی نخبگان حاکم، نشان دهد که توسعه نیافتگی سازمان های غیردولتی در دولت های پس از انقلاب، ارتباط تنگاتنگی با این نوع فرهنگ دارد. جهت پاسخگویی به فرضیه غیر مشارکتی بودن نخبگان سیاسی، بر اساس مدل (گابریل آلموند) از دو معیار سنجش استفاده کرده ایم. علاوه بر پرسشنامه جهت سنجش نوع فرهنگ سیاسی، عملکرد جامعه آماری نیز بررسی و پس از طی کردن مرحله روایی، برای بررسی سازگاری درونی گویه های مطرح شده در پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS از آماره آلفای کرونباخ با مقدار ضریب 77 استفاده شد. سپس فرهنگ سیاسی با سنجش پارامترهای فرهنگ سیاسی در9 مولفه بررسی گردید. نتایج منعکس کننده این امر بود که عدم تمایل نخبگان سیاسی به گسترش مشارکت و رقابت در سیاست، که بیان گر نوعی فرهنگ سیاسی تابعیتی و غیر مشارکتی است، یکی از عوامل اصلی و جدی توسعه نیافتگی سیاسی و فقدان کارایی تشکل های مدنی بوده است.
بازنمایی فرهنگ سیاسی در شعر کردی: تحلیل محتوای اشعار هژار و هیمن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این مقاله با هدف نحوه بازنمایی فرهنگ سیاسی در اشعار کردی، اشعار عبدالرحمن شرفکندی (متخلص به هژار) و سید محمدامین شیخ الاسلامی موکری (متخلص به هیمن) را بررسی می کند. معیارهای اصلی انتخاب شاعران، مقبولیت اجتماعی و فرهنگی و جایگاه نخبگی بوده است. دوران حیات دو شاعر (1369-1300) دوره تجربه ظهور و توسعه مدرنیزاسیون و ناسیونالیسم در کردستان است و ادبیات این دوره مجرایی برای شناسایی تغییرات به وجودآمده در مناسبات فرهنگی و سیاسی اجتماع کردی است. در این پژوهش، از تحلیل محتوای آثار این دو شاعر بهره گرفته شده است که در فواصل زمانی 1320- 1369 سروده شده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سیاسی سنت گرا، بازتابی بسیار اندک در اشعار مورد بررسی داشته است و چرخشی به سوی فرهنگ سیاسی تجددگرا دیده می شود. غلبه نگاه عاملیت گرایانه و بازاندیشانه به ساختار اجتماعی و فرهنگی مناطق کردنشین که بخشی از جامعه ایران است، تأکید بر ضرورت وجود مجاری نهادمند تغییرات مسالمت آمیز و خشونت زدایی از زندگی سیاسی از مشخصه های اصلی این اشعار محسوب می شود. در میان ابعاد و مؤلفه های فرهنگ سیاسی، بیشترین مشابهت به بعد نگرش به آزادی های فردی معطوف است. ابعاد عدالت اجتماعی و مشارکت سیاسی در اشعار هژار و ابعاد نگرش به جنسیت و نگرش به تغییرات اجتماعی و سیاسی در اشعار هیمن بیشتر بازنمایی شده است.
بسیج منابع ، فرهنگ سیاسی و مساله تداوم نهضت های اجتماعی در ایران ( مطالعه موردی نهضت نفت)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نهضت های اجتماعی در تاریخ معاصر ایران، تا پیش از انقلاب اسلامی، عموماً شکست خورده و تداوم نداشته اند. نهضت ملی شدن نفت یکی از این جنبش های ناکام به شمار می رود. در حالی که در 30 تیر سال 1331 بسیج گسترده ای از نیروهای اجتماعی روی داد؛ حدود یکسال بعد، در جریان کودتای 28 مرداد چنین بسیجی امکان پذیر نشد و نهضت نفت بدون مقاومت جدی مردمی سقوط کرد. این پژوهش با تکیه بر مفهوم سازمان در نظریه بسیج منابع چارلز تیلی به تبیین چرایی این فرایند می پردازد. در این راستا، ابتدا با تکیه بر منابع تاریخی به فقدان سازمان در نهضت ملی اشاره می شود و سپس علل آن بررسی می گردد. بر اساس یافته های این مقاله، فقدان اخلاق و فرهنگ سیاسی مطلوب و معطوف به همکاری جمعی از عوامل اصلی این مشکل به شمار می روند. در واقع، چرخه «استبداد، بی اعتمادی و فردگرایی» به ظهور فرهنگی می انجامد که کار سازمانی را سخت و گاه ناممکن می سازد. بنابراین در فقدان فرهنگ سیاسی مطلوب، از جنبش های اجتماعی در ایران انتظار موفقیت نمی رود و جنبش هایی چون نهضت نفت حتی در صورت نبود فشار خارجی، محکوم به شکست بوده اند.
تحلیل فرهنگی سیاست حضور زنان در مجلس شورای اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
یک مشکل اساسی در فرآیند دموکراتیزاسیون حضور کم رنگ برابری جنسیتی در سطح رهبری سیاسی و در جایگاه های تصمیم گیری و تصمیم سازی در سطح جهان است. امروزه، نمایندگی زنان در مجالس قانونگذاری سراسر دنیا به طور متوسط 23.33 درصد (IPU, 2017) است و 10 زن در جایگاه ریاست جمهوری و 9 زن به عنوان نخست وزیر در سطح جهان خدمت می کنند (UN, 2017). در ایران، در انتخابات سال 1394، 17 زن توانستند به دهمین دوره مجلس شورای اسلامی راه یابند. اگر نرخ رشد زنان در هر دوره در همین سطح حفظ شود، می توان انتظار داشت زنان 60 سال دیگر به برابری در پارلمان ایران دست یابند. عوامل متعددی به عنوان مانع در دستیابی به این موقعیت عمل می کنند که می توان در میان آنها به موانع ساختاری و نهادی اشاره کرد. اما نقش فرهنگ سیاسی در این فرآیند چیست؟ آیا نگرش جامعه نسبت به حضور زنان به عنوان نماینده مجلس نقش مهمی در جلوگیری از توانمندسازی آنها ایفا می کند؟ فرضیه های این مطالعه عبارتند از: (الف) نگرش های سنتی یک مانع مهم برای انتخاب زنان در مجلس به شمار می روند؛ (ب) فرهنگ نفوذ و تأثیر عمده ای بر نسبت زنان نماینده دارد و (ج) موانع فرهنگی در میان نسل جوان در نتیجه فرآیند مدرنیزاسیون و تغییر ارزش ها در حال کم رنگ شدن است. برای تحلیل این گزاره ها از روش کمّی پیمایشی با ابزار پرسشنامه و روش کیفی مصاحبه نیمه ساختاری عمیق استفاده شد. به این ترتیب، یافته های غنی پیرامون نگرش فرهنگی فعالان سیاسی نسبت به برابری جنسیتی به دست آمد. نتایج نشان داد گرچه تغییر نگرش های عمیق و ریشه دار نسبت به نقش های جنسیتی به احتمال زیاد فرآیند راهیابی تعداد بیشتری از زنان به مجلس شورای اسلامی را تسهیل خواهد کرد، اما اگر این تغییر سنت ها همراه با اصلاحات نهادی باشد می تواند فضایی را برای دستیابی به یک سناریوی خوش بینانه تر پیش از 60 سال آینده فراهم کند.
موانع مشارکت در چالش میان فرهنگ سیاسی و حکمرانی خوب از دید مدیران ارشد دولت ج.ا. ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مشارکت، هم یکی از مولفه های مهم فرهنگ سیاسی است و هم از شاخص های اصلی حکمرانی خوب محسوب می شود. تحقق حکمرانی خوب به عنوان یکی از مدل های توسعه، بدون مشارکت ممکن نیست، از این رو برای بررسی چرائی عدم تحقق حکمرانی خوب، باید موانع پیش روی شاخص های آن مورد بررسی قرار گیرد. مشارکت در ایران با موانع متعددی روبروست که بخشی از آن را باید در فرهنگ سیاسی جستجو نمود. هدف این مقاله بررسی موانع مشارکت در چالش میان فرهنگ سیاسی و حکمرانی خوب از دید کارگزاران حکومتی در جمهوری اسلامی ایران است. سوال اصلی این مقاله این است که از دید مدیران ارشد دولتی مشارکت با چه موانعی در فرهنگ سیاسی روبروست و برای ارتقاء مشارکت در چارچوب حکمرانی خوب چه راهکارهائی را باید مورد توجه قرار داد؟ فرضیه مقاله این است که از دید مدیران ارشد، مهم ترین موانع مشارکت در فرهنگ سیاسی ایران و ارتباط آن با حکمرانی خوب عبارتند از فردگرایی منفی، استبداد زدگی، ضعف جامعه مدنی، مشکلات ساختاری، دولت شبه رانتی و تمرکزگرائی که کوچک کردن دولت، تقویت منافع و نمادهای ملی، بسط جامعه مدنی و حاکمیت اراده عمومی می تواند به ارتقاء آن در چارچوب حکمرانی خوب کمک کند. برای همین منظور سعی می گردد در این تحقیق با روش کیفی و با ابزار مصاحبه، ارتباط میان حکمرانی خوب از یک سو و فرهنگ سیاسی از سوی دیگر با تمرکز بر شاخص مشارکت با استفاده از نظرات کارگزاران و سیاستگذاران دولتی، بررسی و راهکارهای عملی برای ارتقاء آن پیشنهاد گردد.
مطالعه پیمایشی جهت گیری های فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرهنگ سیاسی در جوامع معاصر و به ویژه در جامعه درحال گذار ایران، نقشی محوری در توسعه و مشارکت سیاسی و مدنی دارد. در این میان، نخبگان و طبقة متوسط، در تکوین و تحکیم فرهنگ سیاسی دموکراتیک، بسیار اثرگذارند. پژوهش حاضر، در چارچوب دستگاه مفهومی تسلر، به مطالعة جهت گیری های فرهنگ سیاسی معلمان و عوامل مرتبط با آن می پردازد. پژوهش به روش پیمایشی و با استفاده از پرسشنامه، درمورد 310 نفر از معلمان شهر بوکان انجام گرفته است که با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شده اند. با توجه به ابعاد شناختی و هنجاری فرهنگ سیاسی، میانگین جهت گیری فرهنگ سیاسی معلمان در حد متوسط است. نیمی از معلمان مورد بررسی، در گونه فرهنگ سیاسی دموکراتیک قرار دارند و پس از آن، اکثریت با گونه بی اعتنا، به نوعی بازنمای وضعیت فرهنگ سیاسی جامعه ایران است. یافته ها نشان می دهد نوعی ناهمسویی و رشد نامتوازن، در ابعاد شناختی و کنشی فرهنگ سیاسی معلمان دیده می شود. برمبنای یافته های تبیینی، فرهنگ سیاسی معلمان، با متغیرهای سن، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، تجارب مشارکت سیاسی و جهت گیری های قومی و مذهبی رابطه مثبت و معنادار دارد. متغیرهای یادشده، 52 درصد از تغییرات جهت گیری های فرهنگ سیاسی معلمان را تبیین می کند.
فرهنگ سیاسی دانشجویی و مشارکت پلیس محور (مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه پیام نور سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: فرهنگ سیاسى، توزیع خاصى از ایستارها، ارزش ها، احساس ها، اطلاعات و طرز تلقی ها نسبت به نظام و ساختار سیاسى تعریف شده است. پژوهش درباره فرهنگ سیاسی علاوه بر آنکه کلید فهم و تبیین ساخت سیاسی و دیگر ساختارها را به دست می دهد از این جهت نیز مفید است که امکان مطالعه دقیق تر رفتارهای سایر بازیگران سیاسی را نیز فراهم می آورد. هدف این مقاله ارزیابی جهت گیری های فرهنگ سیاسی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه پیام نور مرکز سنندج، و ارتباط آن با وضعیت مشارکت در امور و موضوعات پلیسی است. روش شناسی: روش پژوهش حاضر توصیفی تحلیلی و با بهره گیری از تکنیک پیمایش است. جامعه آماری مورد بررسی کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور مرکز سنندج و حجم نمونه معرف 310 نفر از دانشجویان یادشده مبتنی بر نمونه گیری تصادفی ساده است. نتایج و یافته ها: یافته ها نشان می دهد که فرهنگ سیاسی غالب دانشجویان پیام نور مرکز سنندج از نوع تبعی بوده و متغیرهایی مانند جهت گیری مذهبی، پایگاه اجتماعی – اقتصادی و رشته تحصیلی اثر معناداری بر وضعیت فرهنگ سیاسی دانشجویان داشته است. یافته ها همچنین حاکی از اثر عِلی (3/28) متغیر نوع فرهنگ سیاسی دانشجویان بر وضعیت و انگیزه مشارکت در امور و موضوعات پلیسی بوده است.
فرهنگ سیاسی؛ یک بررسی مفهومی و نظری
حوزه های تخصصی:
مفهوم فرهنگ سیاسی هرچند از مدت ها قبل در ادبیات سیاسی و اجتماعی غرب مورد توجه و شناسایی قرار گرفته است، اما در ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران، با وجود تلاش هایی که انجام پذیرفته، چندان شناخته شده نیست و این در حالی است که شناخت نگرش های سیاسی جامعه، یکی از مسائل مهم برای برنامه ریزان سیاسی و اجتماعی و اندیشمندانی است که دغدغه توسعه ی کشور را دارند. این مسئله بطور کلی انجام تحقیق پیرامون موضوع فرهنگ سیاسی را ضروری می سازد. هدف این مقاله، بررسی مفهوم فرهنگ سیاسی و برخی موضوعات مرتبط با آن، از جنبه ای نظری می باشد. در این پژوهش، چیستی و چگونگی روند شکل گیری مفهوم فرهنگ سیاسی از گذشته تا به امروز و انواع آن و نیز چگونگی ارتباط این مفهوم با مواردی چون: تحول و دگرگونی ، ساختار سیاسی، و توسعه سیاسی و نیز دلایل اصلی اهمیت رهیافت فرهنگ سیاسی مورد بررسی قرار می گیرند. ضمنا، روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی می باشد.
تاثیر توییتر و فیس بوک بر فرهنگ سیاسی استادان دانشگاه های هشت کلانشهر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات رسانه های نوین سال چهارم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۳
215-258
حوزه های تخصصی:
فرهنگ سیاسی در ایران به عنوان فضایی فرهنگی که نمایانگر چگونگی ارتباط مردم با نظام سیاسی است در دهه های اخیر از پدیده های متنوعی همچون انقلاب، ساختار نظام سیاسی، کارگزاران حکومتی و... متاثر شده است. در این فضای فرهنگی پدیده شبکه های اجتماعی مجازی در سال های اخیر آثار مختلفی بر جای گذاشته است. اما اینکه این پدیده و به طور خاص شبکه های توئیتر و فیس بوک توانسته مانند دیگر پدیده های تاریخی بر فرهنگ سیاسی استادان دانشگاه ها به عنوان قشری که بیشترین بهره برداری را از این دو شبکه اجتماعی دارند تاثیر بگذارد، مسئله ای است که پژوهش حاضر برای پاسخگویی به آن از روش موردی- زمینه ای و در سطح توصیفی- تحلیلی بهره برده است. این تحقیق با بهره گیری از نظرات استادان علوم انسانی دانشگاه های هشت کلان شهر کشور به شیوه پیمایشی و سپس تحلیل داده های به دست آمده با استفاده از آزمون تاو کندال به این نتیجه دست یافته است که سه کارکرد توسعه قابلیت های نظارتی، همگرایی ارتباطات اجتماعی و ارزش سازی توییتر و فیس بوک در مجموع بر شش مولفه از هشت مولفه فرهنگ سیاسی کاربران دانشگاهی در ایران موثر بوده که از این میان هر سه کارکرد بر نقد نظام سیاسی؛ دو کارکرد بر بی اعتمادی، بیگانه ستیزی و برتری ارزش های دینی و فقط یک کارکرد بر افراط گرایی و خودمداری تاثیر دارند و رفتارهای فراقانونی و مطلق گرایی فکری نیز تاثیری از این کارکردها نمی پذیرند.
بررسی رابطه اینترنت و فرهنگ سیاسی دانشجویان " مطالعه موردی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان "(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رسانه سال ۲۹ پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۱۱۲)
19 - 34
حوزه های تخصصی:
امروزه اینترنت وتأثیرات آن، به عنوان رسانهای نوین، مورد توجه نظریهپردازان قرارگرفته است. زمینههای مختلف فرهنگی، به ویژه در سطح دانشجویان و نقش فعال آنان در تحولات سیاسی و اجتماعی، اهمیت موضوع را افزایش میدهد و با توجه به گسترش سریع کاربران اینترنت در ایران و درصد بالای جمعیت جوان و دانشگاهی، مطالعه اشکال گوناگون این تأثیرات را ضروری میکند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه اینترنت و فرهنگ سیاسی دانشجویان دانشگاه آزاد تاکستان انجام شده و در پی پاسخگویی به پرسشهایی در مورد ارتباط بین اینترنت و تمایل دانشجویان به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات بوده است. فرضیههای پژوهش، به وجود رابطه معنادار بین اینترنت و تمایل دانشجویان به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات اشاره داشت. در این پژوهش، با روشنمونهگیری 420 دانشجو از دانشجویان دانشگاه آزاد تاکستان انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه کتبی در قالب طیف لیکرت و بر اساس نظر اندیشمندان و منابع علمی معتبر تهیه و از نظر روایی قابل اعتماد است. پایایی آن نیز با روش آلفای کرونباخ سنجیده شد که ضریب اعتبار 82/0 نشان از اعتبار بالای پرسشنامه دارد. فرضیهها در سطح معناداری 5 درصد مقایسه شد. یافتهها نشان داد که بین حوزه عمومی اینترنت و مشارکت سیاسی رابطه معنادار با همبستگی ضعیفی وجود دارد؛ ولی بین اینترنت و حضور در انتخابات رابطهای به دست نیامد؛ از این رو استنباط میشود اینترنت و دنیای مجازی با توجه به قابلیتهای منحصر به فردش، به تنهایی در شکلدهی وجهتگیریهای دانشجویان نسبت به مشارکت سیاسی و حضور در انتخابات مؤثر نیست.
بررسی تطبیقی جامعه پذیری سیاسی در حکومت صفوی و نظام جمهوری اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
اسلام و مطالعات اجتماعی سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۲۳)
105 - 133
حوزه های تخصصی:
این نوشتار با موضوع بررسی تطبیقی جامعه پذیری سیاسی در حکومت صفویه و نظام جمهوری اسلامی، به روش مقایسه ای و از طریق مراجعه به منابع و مدارک موجود، الگوها و فرایند جامعه پذیری سیاسی در دو دوره زمانی از تاریخ سیاسی کشور را مورد مطالعه و ارزیابی قرار داده است. جامعه پذیری سیاسی که فرایند کسب شناخت و پذیرش باورها، ارزش ها، نگرش ها و تفکرات نظام سیاسی حاکم تلقی می شود، ضرورتی اجتناب ناپذیر برای مشروعیت بخشی به قدرت در نظام حاکم است و در هر دو نظام حکومتی صفویه و جمهوری اسلامی با استمداد از ابزارها و شیوه های گوناگون برای تحقق این امر تلاش گردیده است. با توجه به ماهیت دینی و شیعی حاکمیت در هر دو دوره، بهره گیری از ظرفیت نظام باورها، ارزش ها، نظام فکری و معرفتی، مشارکت سیاسی و تبلیغات سیاسی سازوکارهای مهمی بوده که هر یک به شیوه خاص خود توانسته است برای جامعه پذیری سیاسی اعضای جامعه از ظرفیت آنها بهره ببرد.
ارتباط سنجی حکمرانی خوب با فرهنگ سیاسی ایران، با تمرکز بر فرهنگ سیاسی شیعه در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت سازمان های دولتی سال ششم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)
137 - 149
حوزه های تخصصی:
این مطالعه با هدف بررسی تأثیر حکمرانی خوب بر فرهنگ سیاسی ایران انجام شده است. حکمرانی خوب به خصوص در حوزه مدیریت دولتی، نقش بی بدیلی در توسعه یک کشور دارد. ازاین رو، مطالعه و بررسی آن بسیار مهم و اثرگذار است. از سویی برخی از مؤلّفه های فرهنگ سیاسی، ازجمله فرهنگ سیاسی شیعه، تقویت کننده عوامل اساسی در ایجاد ساختارهای لازم برای توسعه به شمار می رود. پس از وقوع انقلاب اسلامی در ایران، مؤلّفه های فرهنگ سیاسی اسلام، روند عدالت خواهی و مشارکت طلبی را تشدید کرده اند. بدین منظور این تحقیق پیمایشی در یک نمونه 115 نفری از کارکنان سازمان فعّالیت های قرآنی دانشگاهیان کشور با استفاده از ابزار پرسشنامه که روایی و پایایی آن به تأیید رسیده است، مورد آزمون همبستگی پیرسون قرار گرفت. نتایج تحقیق ارتباط بین حکمرانی خوب و فرهنگ سیاسی را تأیید کرد. با توجّه به نتایج بیان شده، یکی از راه های ایجاد فرهنگ مناسب و کاهش آثار منفی برخی از ابعاد فرهنگ سیاسی، استفاده از الگوهای مناسب حکمرانی خوب در کنار تقویت ابعاد مثبت فرهنگ سیاسی، مانند فرهنگ شیعه است. ازاین رو، ضمن تأکید بر لزوم برنامه ریزی برای تحقّق ابعاد حکمرانی خوب در اداره عمومی و مدیریت دولتی، تقویت نهادهای فرهنگی شیعه، مانند مسجد، عاشورا، آیین های مذهبی و سنّت یاد شهیدان که می تواند منجر به کاهش آثار منفی فرهنگ عشیره ای در سازمان شود، توصیه می شود.
گونه شناسی فرهنگ سیاسی دانشجویان استان کردستان برپایة متغیر های اجتماعی - فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
فرهنگ سیاسی، نگرش و جهت گیری افراد نسبت به سیاست و ازجمله عواملی است که بر نقش آن در تحکیم دموکراسی تأکید شده است؛ ازاین رو، اهمیت فرهنگ سیاسی در جوامع درحال گذار روزبه روز افزایش می یابد و ضرورت مطالعه آن بیشتر می شود. پژوهش حاضر درصدد است تا در چارچوب دستگاه مفهومی تسلر و گائو، جهت گیری های فرهنگ سیاسی دانشجویان و عوامل مرتبط با آن را مطالعه کند. روش این پژوهش از نوع پیمایشی است که طی آن از 380 نفر از دانشجویان دانشگاه های استان کردستان مصاحبه گرفته شد. با توجه به ابعاد شناختی (تکثرگرایی سیاسی) و هنجاری (درگیری عملی در سیاست) فرهنگ سیاسی، میانگین جهت گیری فرهنگ سیاسی دانشجویان بالا است. یافته ها نشان دادند 72/33% دانشجویان، فرهنگ سیاسی دمکراتیک، 28% فرهنگ سیاسی بی تفاوت، 23% فرهنگ سیاسی عمل گرا و 16% فرهنگ سیاسی محدود دارند. همچنین، فرهنگ سیاسی با متغیرهای جامعه پذیری سیاسی، ارتباطات خانوادگی، اقتدارگرایی شخصیتی، جهت گیری مذهبی، سن، تحصیلات، محل اقامت و قومیت دانشجویان رابطه معناداری دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز نشان می دهد متغیرهای یادشده، یک سوم از تغییرات فرهنگ سیاسی دانشجویان را تبیین می کنند.
بررسی رفتار انتخاباتی شهروندان تهرانی؛ مطالعه موردی شورای شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
انتخابات تبلور مشارکت جمعی مردم در عرصه تصمیم گیری های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی در یک حرکت مدنی مبتنی بر عقلانیت است و نتیجه آن برآیند خواست ها و ارزش های یک ملت را نشان می دهد که در پرتوی فرهنگ سیاسی آنان رخ نمایی می کند. از این رو، مطالعه و بررسی رفتار انتخاباتی شهروندان تهرانی با تأکید بر مطالعه موردی شورای شهر تهران در نقطه کانونی این مقاله قرار گرفت. با توجه به تغییر رفتار انتخاباتی مردم تهران در انتخابات اخیر، این پرسش دستمایه مقاله حاضر را رقم زد: آیا این چرخش در رفتار و نگرش محصول تغییر تدریجی و آگاهانه فرهنگ سیاسی شهروندان تهرانی در طول زمان است یا برآیندی از یک حرکت جمعی، دفعی، کوتاه مدت و ناخودآگاه این تغییر را شکل داده است. تجزیه و تحلیل بیوگرافی 79 عضو شورای شهر تهران در چهار دوره و مقایسه تطبیقی آن با 60 نماینده حوزه انتخابیه تهران در دو دوره مجلس شورای اسلامی (نهم و دهم) نشان داد که رفتار رأی دهی شهروندان تهرانی ناشی از یک تغییر تدریجی و آگاهانه در نگرش و فرهنگ سیاسی مردم تهران و بر اساس نظریه ها و دیدگاه های انتخاب عقلانی و دیدگاه شناختی است و انتظار می رود این روند در انتخابات پنجمین دوره شورای شهر تهران ادامه یافته، به برتری نسبی اصلاح طلبان بیانجامد.
بررسی موانع تحقق حکمرانی خوب در فرهنگ سیاسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
نظریه حکمرانی خوب از دهه 1990 به عنوان یک الگوی مطلوب توسعه و مدیریت جوامع موردتوجه قرارگرفته است. علی رغم طرح این نظریه در ایران و تطابق عمده شاخص های آن با مبانی اعتقادی و حقوقی کشور، کمتر حرکت جدی برای تحقق حکمرانی خوب در ایران صورت گرفته و با وجود ارتباط این موضوع با حوزه سیاست، اجرای آن در بدنه دولت و نظام سیاسی با موانعی روبروست. این مقاله با بررسی مطالعات انجام شده به روش اسنادی، نشان می دهد چالش اصلی حکمرانی خوب در ایران، در برخورد آن بافرهنگ سیاسی حاکم می باشد به طوری که در مقابل هر شاخص حکمرانی خوب، مؤلفه هایی از فرهنگ سیاسی قرار دارد که مانع از تحقق آن شاخص ها می شوند و برای رفع این موانع، باید به مقوله فرهنگ سیاسی بیش از گذشته توجه شده واقداماتی عملی در راستای اصلاح فرهنگ سیاسی با تمرکز بر نقش دولت صورت گیرد.