فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۲۲۱ تا ۱٬۲۴۰ مورد از کل ۱۷٬۹۴۹ مورد.
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۰
105 - 130
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف طراحی الگوی مناسب برنامه درسی دوره پیش دبستانی در ایران مبتنی بر نظریه زیست بوم شناختی برونفن برنر انجام شده است. تحقیق حاضر اکتشافی و مبتنی بر استراتژی پژوهشی کیفی بود. بطوریکه با استفاده از روش تحلیل محتوای قیاسی، ابعاد و مولفه های موثر بر طراحی این الگو بررسی و برنامه درسی مناسب ارائه شد. حوزه پژوهش تحقیق، مشتمل بر بررسی کلیه مقالات علمی معتبر و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند تا رسیدن به اشباع نظری بود. یافته ها نشان داد، در شکل دهی الگوی تحقیق، ابعاد: مدیریت کلان حاکمیتی،توجه به آگاه سازی خانواده ها،تناسب بخشی برنامه های دوره پیش دبستانی با فرهنگ جامعه،امکانات آموزشی، بکارگیری شیوه های خلاقانه تدریس، جامعیت محتوای آموزشی و توجه به محیط آموزشی تاثیرگذارند. سپس مبتنی بر عناصر برنامه درسی کلاین، الگوی برنامه درسی دوره پیش دبستانی در ایران مبتنی بر نظریه زیست بوم شناختی برونفن برنر ارائه شد.
پیش بینی حل مسأله خلاق براساس تفکر انتقادی و سبک های یادگیری در دانش آموزان دختر متوسطه دوره دوم شهر اراک
منبع:
آموزش پژوهی دوره ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)
10 - 21
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر پیش بینی حل مساله خلاق در دانش آموزان دختر دبیرستانی بر اساس تفکر انتقادی و سبک های یادگیری است. پژوهش حاضر از لحاظ هدف جزء پژوهش های کاربردی و از لحاظ روش از نوع مطالعات همبستگی است. جامعه پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره دوم متوسطه شهر اراک در سال تحصیلی 00-1399 بودند که از بین آنها با استفاده از فرمول نمونه گیری فیدل و تاباچنیک (2007) تعداد 106 نفر به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه حل مسأله خلاق هپنر و پترسون (1982)، تفکر انتقادی ریکتس (2003) و سبک یادگیری فلدر و سولومون (2003) بود. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss25 از آزمون رگرسیون خطی چندگانه و تحلیل واریانس یک طرفه استفاده شد. یافته ها نشان داد براساس تفکر انتقادی و سبک های یادگیری می توان حل مسأله خلاق دانش آموزان را یش بینی نمود. همچنین نتیجه فرضیه های فرعی پژوهش نشان داد ابعاد و مولفه های تفکر انتقادی و مولفه های سبک های یادگیری قادرند حل مسأله خلاق را در دانش آموزان پیش بینی نمایند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که با ارتقاء تفکر انتقادی و تغییر سبک های یادگیری می توان به شکوفا شدن حل مسأله خلاق دانش آموزان کمک کرد.
شناسایی و اولویت بندی نیازهای پرورشی دانش آموزان دختر متوسطه از دیدگاه معلمان
منبع:
آموزش پژوهی دوره ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)
73 - 86
حوزههای تخصصی:
هدف شناسایی و اولویت بندی نیازهای پرورشی دانش آموزان از دیدگاه معلمان است. پژوهش از هدف کاربردی و از نظرماهیت توصیفی - پیمایشی از نوع اکتشافیمی باشد. جامعه آماری همه معلمان پرورشی شهر نیشابور بودکه به روش تمام شمار انتخاب شدند. ابتدا ولویت های پرورشی بر اساس مصوبه شورای تغییر بنیادی آموزش و پرورش شناسایی و سپس این نیازها در قالب پرسشنامه ای تنظیم گردید. روایی پرسشنامه به کمک خبرگان سنجیده شد .. برای بررسی و تأیید نیازهای شناسایی شده از دیدگاه معلمان روش تحلیل عاملی تأییدی و برای اولویت بندی آن از آزمون فریدمن استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل عاملی اکتشافی، تأییدی و آزمون اولویت بندی فریدمن نشان دادند نیازهای پرورشی دانش آموزان دختر متوسطه از دیدگاه معلمان شناسایی می گردد. نتیجه نشان داد که عوامل فرهنگی، عوامل مذهبی- اعتقادی، عوامل رفتاری، عوامل عاطفی- روانی و عوامل اجتماعی به عنوان عوامل اصلی نیازهای پرورشی دانش آموزان متوسطه از دید معلمین هستند و بین عوامل عوامل فرهنگی شناخت فرهنگ بومی، در عوامل عوامل مذهبی - اعتقادی نیزشناخت باورهای اعتقادی، در عوامل رفتاری نیز آمورش مهارت خودتنظیمی دانش آموزان، در عوامل عاطفی-روانی متغیر یادگیری مشارکتی و گروهی و در نهایت در بین عوامل اجتماعی عامل تحلیل ارزش های اجتماعی دارای اولویت اول هستند.
محتوای برنامه درسی آموزش شایستگی های دوست داشتنی ترین خویشتن معلمان: مطالعه فرا ترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات برنامه درسی ایران سال هجدهم پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۰
177 - 210
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر ارائه چارچوب محتوای برنامه درسی آموزش شایستگی های دوست داشتنی ترین خویشتن برای تربیت معلمان بود.طرح سنتزپژوهی حاضر با رویکرد کیفی و به روش فراترکیب مبتنی بر الگوی سندلوسکی و باروسو انجام شده است. 44 مقاله تحقیقاتی از پایگاه داده ها بازیابی شد و از این تعداد 33 مقاله برای اهداف پژوهش استفاده گردید. براساس تحلیل فراترکیب انجام شده، 93 کداولیه، 18 مقوله و 3 بعد شناسایی شدند. مؤلفه های محتوای برنامه درسی دوست داشتنی ترین خویشتن معلمان در سه بعد نگرشی(خودمختاری،ذهن آگاهی یا اکنون زیستی، خودتأییدی و ...) ، مهارتی (تصویرسازی تجربیات، تصویر سازی فردی، اتوبیوگرافی، ...) و دانشی(آشنایی با پیوندهای اجتماعی و راهبردهای داستان سرایی و روایت گویی، راهبردای ارتقاء و توسعه خویشتن،راهبردهای ساخت و بازسازی دانش ، ...) نام گذاری گردیدند.درنهایت مبتنی بر یافته های پژوهش، یک چارچوب محتوایی برای آموزش شایستگی های دوست داشتنی ترین خویشتن به معلمان استخراج گردید، تا به عنوان یک نقشه راه برای تولید محتوا در برنامه درسی تربیت معلمان مورد استفاده برنامه ریزان قرار گیرد
بررسی رابطه بین استرس ادارک شده و رضایت از زندگی با عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم تربیتی پس از همه گیری کوید 19
منبع:
انگاره های نو در تحقیقات آموزشی سال دوم بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
137 - 151
حوزههای تخصصی:
مقدمه و هدف : هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین استرس ادراک شده و رضایت از زندگی با عملکرد تحصیلی دانشجویان علوم تربیتی پس از همه گیری کرونا می باشد. روش شناسی پژوهش : در این پژوهش با توجه به هدف و موضوع پژوهش، از روش توصیفی- همبستگیاستفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان رشته علوم تربیتی دانشگاه آزاد، پیام نور و سلمان کازرون بود با استفاده از فرمول کوکران200 نفر از روش نمونه گیری خوشه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار این پژوهش سه پرسشنامه استرس ادراک شده کوهن و همکاران(1984)، عملکرد تحصیلی درتاج(1383) و پرسشنامه رضایت از زندگی سازمان بهداشت جهانی بود که روایی پرسشنامه بصورت صوری توسط استاد راهنما مورد تایید قرار گرفت و پایای با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برای پرسشنامه استرس ادراک شده0/91 ، عملکرد تحصیلی 0/89و رضایت از زندگی 0/75 بدست آمد. یافته ها :یافته نشان می دهد بین استرس و عملکرد با مقدار 0/798- رابطه معکوس و معنی دار وجود دارد و همچنین بین رضایت و عملکرد با مقدار ضریب 0/819 رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. عملکرد تحصیلی دانشجویان بر اساس رضایت از زندگی و استرس ادراک شده قابل پیش بینی است.و رضایت از زندگی با مقدار بتای 518/0 واسترس با بتای 0/339- به ترتیب در پیش بینی عملکرد تحصیلی دانشجویان سهم معنی داری دارند. یعنی هر قدر رضایت از زندگی بیشتر باشد و استرس کمتر،عملکرد تحصیلی دانشجویان بیشتر خواهد شد. همچنین این دو متغیر در مجموع 69 درصد از تغییرات عملکرد تحصیلی را پیش بینی می کنند و مابقی ناشی ازمتغیرهای دیگر است. بحث و نتیجه گیری: بررسی رابطه بین استرس ادراک شده، رضایت از زندگی و عملکرد تحصیلی در زمینه دانشجویان علوم تربیتی می تواند بینش ارزشمندی را در مورد عوامل مؤثر بر موفقیت تحصیلی و بهزیستی در این جمعیت ارائه دهد. یافته های این مطالعه می تواند به مداخلات و خدمات حمایتی با هدف ارتقای رفاه و عملکرد تحصیلی دانش آموزان کمک کند.
بررسی اعجاز تربیتی و اخلاقی قرآن
حوزههای تخصصی:
مقدمه و هدف: اعجاز اخلاقی یکی از ابعاد مهم اعجاز قرآن است قرآن دارای نظام اخلاقی بوده و میتواند برای تربیت افراد برنامه کامل و جامعی ارائه دهد تحول اخلاقی فردی، اجتماعی و الهی، محکم و بلند همگام با تحول اعتقادی حساس و سنجیده از ویژگیهای اعجاز اخلاقی قرآن میباشند. هدف این تحقیق تبیین زمینه ها و ساحتهای اعجاز اخلاقی قرآن و میزان تأثیرات و پی آمدهای تربیتی است. روش شناسی پژوهش : این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی دیدگاه قرآن نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی را تحلیل و تبیین نماید. یافته ها : اعجاز اخلاقی قرآن کریم یکی از ابعاد اعجاز قرآن است. و در آثار علامه مجلسی، علامه بلاغی و دیگران به چشم می خورد و سه رویکرد در اعجاز اخلاقی قرآن مطرح است رویکرد گزاره ای، رویکرد نظام واره ای و رویکرد تحول گرایانه. طبق این سه رویکرد میتوان ادعا کرد که قرآن دارای نظام اخلاقی بوده و میتواند برای تربیت افراد برنامه کامل و جامعی ارائه دهد و ویژگیهای اعجاز اخلاقی قرآن عبارت است از شمولیت تحول اخلاقی فردی، اجتماعی و الهی، محکم و بلند، همگام با تحول اعتقادی و حساس و سنجیده ، طبق بررسی صورت گرفته، قرآن کریم نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی تبیین جامعی ارائه نموده است. به اعمال انچه که از آیه رضاع برآمد آن بود که اسلام مدافع حقوق کودک و مادرش است و پدر و مادر سرنوشت فرزند خود را فدای اختلافات و طلاق نکنند و برای کودکان خود برنامه ای دقیق و جامع بریزند که عاقبت مآیه زیان برای خود و فرزندانشان نشود. توجه به دوران شیرخوارگی کودک یک اصل اساسی است که در آن باید به کودک و مادر آنها توجه شود و حقوق و هزینه هایشان تامین شود و اگر فرزندی مادر نداشت توصیه شده برایش دآیه گرفته شود و خداوند در این مسئله انسان آگاهی کامل دارد و در ادامه در آیات مریم اینگونه برداشتیم که رهبران الهی مثل پیامبران باید با خرافه بت پرستی مبارزه کنند و این کار را با دعوت خویشان نزدیک آغاز میکنند و راه صداقت را در پیش میگیرند. بحث و نتیجه گیری : اعجاز اخلاقی قرآن کریم یکی از ابعاد اعجاز قرآن است. تربیت متربیان در سه ساحت مذکور از مسائل پراهمیت و مبتلا به علوم تربیتی به شمار می آید. این جامعیت میتواند در تربیت افراد جامعه بسیار مؤثر واقع گردد. همچنین در راستای عملی سازی فضایل اخلاقی عوامل تقویت اراده و موانع عمل را برای متربیان خود بیان نموده است.
تعیین نقش تفکر انتقادی و سواد اطلاعاتی در پیش بینی پایستگی تحصیلی دانشجویان(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
مقدمه: پایستگی تحصیلی عامل مهمی است که اساس و زیربنای ارتباط مثبت با زندگی تحصیلی را شکل می دهد. لذا هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش تفکر انتقادی و سواد اطلاعاتی در پیش بینی پایستگی تحصیلی دانشجویان پیام نور بوده است. روش کار: جهت انجام این پژوهش از یک طرح پژوهشی همبستگی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانشجویان دانشگاه پیام نور در سال تحصیلی 1397- 1398 تشکیل می دادند که به روش تصادفی و با استفاده از جدول مورگان تعداد 92 نفر بعنوان حجم نمونه در نظر گرفته شدند. ابزارهای اصلی گردآوری اطلاعات در این پژوهش شامل تفکر انتقادی ریکتس (2003)، سواد اطلاعاتی برجیان بروجنی (1390) و پایستگی تحصیلی مارشال و مارتین (2008) بود. یافته ها: نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که رابطه مثبت و معناداری بین سواد اطلاعاتی با پایستگی تحصیلی (44/0 r=) در سطح 99 درصد اطمینان وجود دارد اما رابطه معناداری بین تفکر انتقادی با پایستگی تحصیلی وجود ندارد (05/0 ≤ p ). همچنین متغیر سواد اطلاعاتی توانسته 197/0 تغییرات پایستگی را تبیین کند. نتیجه گیری: سیستم آموزشی و برنامه ریزان آموزش و پرورش با توجه به قابل آموزش بودن تفکر انتقادی و سواد اطلاعاتی، باید در مطالعات علمی و تدابیر آموزشی به آنها توجه ویژه ای داشت.
ویژگی های روان سنجی پرسشنامه ادراک دانش آموزان از یادگیری فعال مبتنی بر فناوری در هنرستان های تربیت بدنی استان البرز(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش ویژگیهای روان سنجی پرسشنامه ادراک دانش آموزان از یادگیری فعال مبتنی بر فناوری در هنرستان های تربیت بدنی استان البرز بود. جامعه آماری این پژوهش را دانش آموزان هنرستان های تربیت بدنی استان البرز تشکیل دادند که از بین آنها تعداد 412 پرسشنامه به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای جمع آوری شد. به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه یادگیری فعال مبتنی بر فناوری شروف و همکاران (2019) که مشتمل بر 20 سؤال بوده و دارای مؤلفه های مشارکت تعاملی، مهارت حل مسئله، علاقه و بازخورد می باشد استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها از شاخص های توصیفی و آزمون های آماری ضریب آلفای کرونباخ و رایکوف برای تعیین همسانی درونی و تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تأییدی برای تعیین روایی سازه در نرم افزارهای آماری SPSS، LISREL و Stata استفاده شد. نتایج نشان داد همسانی درونی پرسشنامه یادگیری فعال مبتنی بر فناوری (968/0) می باشد. در خصوص روایی سازه و بر اساس میزان روابط و سطح معناداری، تمامی سؤالات رابطه معناداری با عامل ها داشتند و توانستند پیشگوی خوبی برای مؤلفه خود باشند. همچنین در خصوص روابط مؤلفه ها با مفهوم یادگیری فعال مبتنی بر فناوری نتایج نشان داد که تمامی چهار مؤلفه توانستند پیشگوی خوبی برای مفهوم یادگیری فعال مبتنی بر فناوری باشند و در نتیجه در سنجش کارکردهای استفاده از فناوری در حوزه یادگیری فعال در دانش آموزان می توان از آن استفاده نمود.
مروری بر مفهوم شناسی دلبستگی، سبک های دلبستگی و ماهیت پذیرش اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
رویکردی نو بر آموزش کودکان سال ۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
108 - 130
حوزههای تخصصی:
نظریه دلبستگی بر روابط و پیوندها (به ویژه بلندمدت) بین افراد، از جمله روابط بین والدین و فرزند و بین شرکای عاشقانه تمرکز دارد. در دوران اولیه کودکی، این سبک های دلبستگی بر نحوه تعامل کودکان و والدین متمرکز است. در بزرگسالی، از سبک های دلبستگی برای توصیف الگوهای دلبستگی در روابط عاشقانه استفاده می شود. سبک های دلبستگی اولیه ما در دوران کودکی از طریق رابطه نوزاد/مراقب ایجاد می شود. علاوه بر این، بالبی معتقد بود که دلبستگی دارای یک جزء تکاملی است و به بقا کمک می کند. مفهوم سبک های دلبستگی، نظریه و تحقیقات دلبستگی را که در دهه های 1960 و 1970 ظهور کرد، رشد داد. بالبی معتقد بود که چهار ویژگی متمایز برای دلبستگی وجود دارد: حفظ نزدیکی: تمایل به نزدیک بودن به افرادی که به آنها وابسته هستیم. پناهگاه امن: بازگشت به شکل دلبستگی برای راحتی و امنیت در مواجهه با ترس یا تهدید. پایه امنیت: شکل دلبستگی به عنوان یک پایگاه امنیتی عمل می کند که کودک می تواند محیط اطراف را کشف کند. اضطراب جدایی: اضطرابی که در غیاب شکل دلبستگی رخ می دهد. همچنین منظور از پذیرش اجتماعی، درک فرد از جامعه با توجه به خصوصیات سایر افراد است. پذیرش اجتماعی شامل پذیرش تکثر با دیگران، اعتماد به خوب بودن ذاتی دیگران و نگاه مثبت به ماهیت انسانها است که همگی آنها باعث میشوند فرد درکنار سایر اعضای جامعه انسانی، احساس راحتی کند. در این پژوهش، به مروری بر مفهوم شناسی دلبستگی، سبک های دلبستگی و ماهیت پذیرش اجتماعی خواهیم پرداخت.
چالش ها و آسیب های آموزش تاریخ در دانشگاه
حوزههای تخصصی:
تاریخ به عنوان یک درس مستقل از دوره قاجاریه جزو برنامه درسی مدرسه ها قرار گرفت؛ لیکن ساماندهی شیوه های تدریس و تدوین متون درسی از همان آغاز آسیب هایی داشت و اکنون نیز با چالش هایی همراه است. هدف این نوشتار مرور پیشینه تأسیس رشته تاریخ در دانشگاه و شناخت روش استادان تاریخ و اشاره به آفت های تدریس تاریخ در گذشته و حال است که با رویکرد «توصیفی- تحلیلی»[1] و مراجعه به برخی آرای استادان تاریخ، به روش «کتاب خانه ای»[2] و «تاریخ شفاهی»[3] انجام گرفته است. پرسش اصلی این است که آموزش تاریخ دانشگاهی از گذشته تا امروز با چه آسیب ها و چالش هایی روبه رو بوده است؟ فرض می شود: تداوم مشکلات ساختاری تعلیمات سنتی در دانشگاه ها و نداشتن ارتباط پایدار برای بهره گیری از تجربیات مؤسسات آموزشی پیشرفته جهانی از آفت های توسعه این دانش بوده است. نتیجه این تحقیق نیز نشان می دهد: درک نادرست از حیطه دانش تاریخ، حافظه گرایی، باستان گرایی افراطی و استفاده تبلیغاتی از تاریخ، جزو مهمترین موانع تدریس دانشگاهی تاریخ بوده و آشفتگی در سرفصل درس ها، کمبود متون درسی، کاهش ارتباط دوسویه استاد و دانشجو، رویکرد باستان ستیزی، رنگ باختن نقش راهنمایی استاد در تحقیقات دانشجویی و نیز نبود پیوند سازمان یافته بین پژوهش و تدریس از مهمترین چالش های کنونی تدریس دانشگاهی تاریخ است.
بررسی تحلیلی ضریب تعامل و میزان پویایی متغیرهای متن، تصاویر و پرسش ها در کتاب علوم سال سوم مقطع ابتدایی
منبع:
پژوهش در آموزش علوم تجربی سال دوم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۸
41 - 52
حوزههای تخصصی:
تغییر رویکرد دانش محور به مهارت محور و روش های فعال و تعاملی به جای روش های سنتی از راهبردهای اصلی آموزش و پرورش است. تدوین کتاب های درسی هم بر همین اساس دچار تحول شده است .هدف از پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب علوم پایه سوم ابتدایی براساس تکنیک ویلیام رومی است . جامعه مورد مطالعه در پژوهش ، کتاب علوم تجربی پایه سوم ابتدایی می باشد که همه فصول این کتاب به عنوان نمونه آماری مورد تحلیل قرار گرفته است . واحد های تجزیه و تحلیل، شامل متن ، پرسش ها و تصاویر کتاب است و بر اساس متغیرها و پارامترهای فعال و غیر فعال، با فرمول ویلیام رومی، تحلیل و ضریب تعامل آنها مشخص شده است. با توجه به یافته های تحقیق، ضریب تعامل 0.62 برای متن ، ضریب تعامل 0.85 برای تصاویر و ضریب تعامل1.5 برای پرسش ها به دست آمده است. بنا بر این متن کتاب ، طراحی تصاویر و پرسش های کتاب به صورت فعال تدوین و طراحی شده اند و در فرایند یاد دهی و یادگیری، فراگیران را فعالانه درگیر می کنند.
شناسایی مولفه های تفکر محاسباتی در مهارت های یادگیری دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از این مطالعه بیان ویژگی ها، قابلیت ها و مولفه های تفکر محاسباتی به عنوان یکی از مهارت های اساسی یادگیری در دوره ابتدایی است. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش فراترکیب انجام شده است. برای جستجوی مقالات مرتبط جهت تحلیل و بررسی از کلیدواژه های فارسی «تفکر، مهارت های تفکر، تفکر محاسباتی در دبستان، تفکر محاسباتی در دانش آموزان» و معادل انگلیسی آن ها در پایگاه های داده مگ ایران، سید، سیویلیکا، ساینس دایرکت و اسکوپوس، انستیتوی مهندسان برق و الکترونیک بین سال های 1390 تا 1399 و 2000 تا 2021، استفاده شده است. داده ها براساس یک طرح پژوهش کیفی از نوع فراترکیب و با استفاده از گام های هفتگانه سندلوسکی و باروسو، جمع آوری شده اند. انتخاب نمونه با استفاده از معیارهای پذیرش و عدم پذیرش و برنامه مهارت های ارزیابی حیاتی صورت گرفت. جهت بررسی قابلیت اعتبار یافته ها از معیارهای خودبازبینی محقق؛ مرور همتایان و نظرسنجی متخصصان بهره گرفته شد. در بررسی اولیه 1643 مقاله استخراج شده که از این تعداد 1533 مقاله براساس عنوان، 35 مقاله براساس چکیده و 51 مقاله براساس محتوا غربال شده و در نهایت 24 مقاله نهایی استخراج و مورد بررسی قرار گرفت. طبق یافته های پژوهش و بررسی های نهایی، مولفه های تفکر محاسباتی را می توان در نوزده طبقه کلی دسته بندی و متناسب با آن ماهیت عناصر آن را نمایان کرد. نتایج حاکی از این پژوهش نشان دهنده سه مقوله اساسی از این نوع مهارت تفکر و اهمیت پرورش آن در مدارس به ویژه از دوران کودکی و سال های اولیه دبستان است؛ این مقوله ها شامل مهارت های شناختی، مهارت های ارتباطی و اطلاعاتی (فناوری) و علوم، تکنولوژی، مهندسی و ریاضی است. نتایج پژوهش نشان دهنده هم پوشانی بالای این عناصر، مولفه ها و مقوله ها و رابطه مثبت میان آن هاست. نتایج حاکی از آن است که تفکر محاسباتی به عنوان یکی از مهارت های نوظهور و یکی از مهارت های حل مسئله به شمار آمده و با استفاده از فناوری و علوم کامپیوتر در سال های اولیه کودکی در مدارس دنیا در حال آموزش و یادگیری بوده و به عنوان مجموعه ای از مهارت ها و دانش های عرضی برای همگان لازم و ضروری است.
مطالعه تطبیقی سیاستگذاری آموزشی در زمینۀ عدالت آموزشی در دو کشور ایران و هند
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف مطالعه تطبیقی سیاست گذاری آموزشی در زمینه عدالت آموزشی در دو کشور ایران و هند انجام شد. پژوهش از ﻧﻮع ﺗﻄﺒیﻘی-ﺗﻮﺻیﻔی بوده، و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش بردی که شامل چهار مرحله توصیف، تفسیر، همجواری و مقایسه است، استفاده کرده است. روش گردآوری داده ها برای پاسخگویی به سؤالات با استفاده از مقالات معتبر علمی، وب سایت های بین المللی مانند یونیسف، یونسکو و وزارت آموزش و پرورش کشورهای منتخب، ﻣﻨﺎﺑﻊ کﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ای، مقالات و پایان نامه ها بود. با استفاده از الگوی بردی و چارچوب پیشنهادی اسلامی هرندی، کریمی و نادی (1398) بر اساس سه محور بسترسازی عادلانه توزیع منابع، بهره مندی عادلانه از منابع و شایسته پروری داده ها گردآوری و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد بیشترین شباهت بین هند و ایران مربوط است به وجود دوره پیش دبستانی در هر دو نظام، بهبود زیرساخت ها و امکانات بهداشتی، طبقه بندی دانش آموزان به تیزهوش و نخبه، ارزشیابی کیفی و کمی و وجود نابرابری های جنسیتی در مدارس است. یافته دیگر نشان داد نظام آموزشی هند منعطف تر است و تصمیم گیری ها غیر متمرکز است. همچنین، رویکرد های آموزشی در هند بیشتر اجتماعی محور و دلایل ترک تحصیل بیشتر فقر خانواده است؛ در حالی که در ایران رویکردهای آموزشی ماهیتی فرهنگی- اجتماعی دارند و علت ترک تحصیل دانش آموزان کمتر اقتصادی است. نتایج این تحقیق می تواند به برنامه ریزان و سیاستگذاران آموزشی در طراحی و تدوین برنامه های مرتبط با عدالت آموزشی کمک کندد تا همه یادگیرندگان در همه مناطق کشور به طور عادلانه از فرصت های آموزشی و تربیتی بهره مند شوند.
بررسی رابطه تاب آوری با سخت کوشی در دانشجو- معلمان دختر دانشگاه فرهنگیان یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات بین رشته ای در آموزش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱
93 - 110
حوزههای تخصصی:
دانشگاه فرهنگیان تربیت محور است و مأموریت اصلی آن تأمین، تربیت، تقویت و بهسازی منابع انسانی آموزش وپرورش است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی رابطه تابآوری و سختکوشی در دانشجو- معلمان دختر دانشگاه فرهنگیان یزد، انجام شده است. روش پژوهش، توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل کلیهی دانشجویان دختر دوره کارشناسی امور تربیتی دانشگاه فرهنگیان، پردیس فاطمه الزهرا (س)یزد به تعداد 90نفر بود که در سال تحصیلی ۱۴۰2 –1401 در این دانشگاه، مشغول به تحصیل بودند . کل جامعه از طریق روش سرشماری به عنوان نمونه انتخاب شدند ولی در نهایت 73نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. ابزار سنجش در این پژوهش شامل مقیاس تابآوری کانر - دیویدسون (2003) و مقیاس سختکوشی بارتون (1989) بود. اطلاعات جمعآوری شده با روش ضریب همبستگی پیرسون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج آزمون ضریب همبستگی پیرسون نشان می دهد که بین مولفه های هر دو متغیر تابآوری و سختکوشی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد.با توجه به نقش مهم تابآوری و سختکوشی در رشد شایستگی و صلاحیتهای حرفهای دانشجو- معلمان ، لازم است، برای رشد و ارتقا چنین توانمندیهایی، برنامهریزی گردد.
شناسایی و تبیین عوامل سازمانی مؤثر بر انتقال یادگیری دانشجویان در برنامه کارورزی دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تدریس پژوهی سال ۱۱ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
60 - 35
حوزههای تخصصی:
هدف: هدف اصلی این پژوهش شناسایی عوامل سازمانی مؤثر بر انتقال آموخته های نظری دانشجویان به محیط کارورزی دانشگاه فرهنگیان بوده است.روش: روش مطالعه از حیث هدف، کاربردی و از نظر نوع پژوهش کیفی مبتنی بر نظریه داده بنیاد است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش مصاحبه می باشد که روایی سازه ای، درونی و بیرونی آن تأمین و پایایی آن از روش بررسی اعضاء، بررسی همکار و ناظر بیرونی تأیید شد. برای شناسایی عوامل سازمانی، با بهره گیری دیدگاه ها و تجارب 30 نفر از ذی نفعان در برنامه کارورزی (استاد راهنما-معلم راهنما و دانشجو معلمان) با روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری از مصاحبه عمیق نیمه ساختار مند استفاده شد. سپس داده های مصاحبه طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی مورد تحلیل قرار گرفت. محقق در این مرحله، کدها یا مفاهیم اولیه را شناسایی و در ادامه کدهای مشابه در طبقه هایی خاص قرار گرفتند. سپس، برای هر یک از این طبقات عناوینی که نمایانگر کل کدهای آن طبقه باشند، انتخاب گردید.یافته ها: از تجزیه وتحلیل مصاحبه ها 21 کد در قالب 5 مؤلفه در بعد عوامل سازمانی انتقال یادگیری استخراج شد. بر اساس نتایج به دست آمده، مهم ترین عوامل سازمانی انتقال یادگیری در برنامه درسی کارورزی شامل؛ عوامل مدیریتی و برنامه ریزی، حمایت همکاران، فرصت کاربرد، جو انتقال، راهبردهای نظارت و ارزیابی بودند. بنابراین ضرورت دارد عوامل سازمانی در خدمت پیوند عرصه نظر و عمل قرار گیرند تا دانشجویان بتوانند در جهت تحقق اهداف برنامه درسی کارورزی و انتقال یادگیری خود به محیط واقعی بهتر عمل کنند.
مدل یابی نقش ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان در اثربخشی مدرسه (مطالعه ای در مدارس دوره متوسطه دوم منطقه پنج تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۶)
583 - 607
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش، مدل یابی نقش ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان در اثربخشی مدرسه بود. جامعه پژوهش کلیه معلمان مدارس دوره متوسطه دوم منطقه پنج تهران بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای دومرحله ای (ناحیه و مدرسه)، نمونه ای به حجم 240 نفر انتخاب شد. روش پژوهش همبستگی است. برای گردآوری داده های پژوهش از پرسشنامه محقق ساخته 25 سؤالی رفتار شهروندی بر مبنای مدل گای اورگان (1988) و پرسشنامه محقق ساخته 18 سؤالی اثربخشی مدرسه بر مبنای مدل چن و لین (2011) استفاده شد. برای تعیین پایایی ابزار از آلفای کرانباخ و برای تعیین روایی ابزار از تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول استفاده شد. برای تحلیل داده ها از ماتریس همبستگی و مدل یابی معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار Lisrel10.30 استفاده شد. نتایج نشان داد ابعاد رفتار شهروندی سازمانی معلمان دارای اثر مثبت و معنادار بر متغیر اثربخشی مدرسه در سطح 05/0 هستند، دامنه اثر ابعاد رفتار شهروندی معلمان از 35/0 تا 49/0 است که بیشترین اثر مربوط به بعد وظیفه شناسی و کمترین اثر مربوط به بعد جوانمردی است. ابعاد پنج گانه رفتار شهروندی معلمان قادر به تبیین 17 درصد واریانس اثربخشی مدرسه هستند که این مقدار با تی 92/5، بیان کننده معناداربودن واریانس تبیین شده اثربخشی مدرسه توسط ابعاد رفتار شهروندی معلمان است.
ادراکات دانشجو معلمان آموزش ابتدایی از علم جغرافیا
حوزههای تخصصی:
پیشینه و اهداف: «ادراکات معلمان از هر علم» در شیوه تدریس و انتظارات آن ها از دانش آموزان تاثیر ژرفی خواهد داشت. با توجه به وظیفه دانشگاه فرهنگیان در تربیت معلمان آگاه و کارآمد، هدف از این تحقیق، بررسی ادرکات دانشجومعلمان از علم جغرافیا در جهت شناسایی نقاط ضعف و اصلاح آن ها بوده است.روش ها : به این منظور از رویکرد پدیدارشناسی در قالب روش روایت پژوهی استفاده شده است. نمونه آماری این تحقیق شامل 148 نفر از 252 دانشجومعلم پسر رشته آموزش ابتدایی ورودی سال 1402-1401 پردیس باهنر اصفهان بوده که بر طبق جدول مورگان و با استفاده از روش تصادفی انتخاب شده و از آن ها خواسته شده است تا جمله «جغرافیا مانند ....... است، زیرا.........»، را تکمیل نمایند. یافته ها: از گزاره های به دست آمده، در مجموع 125 تشبیه استخراج و نرم افزار MAXQDA2018 کدگذاری شده و در3 مضمون اصلی دیدگاه نسبت به علم جغرافیا شامل نگرش مثبت (به میزان 8/56 درصد و با مضامین فرعی مهم و ضروری، منبع اطلاعات و راهنما، زیبا و لذت بخش، وسیله و ابزاری کاربردی و سودمند و شخص و حرفه ای مفید)، نگرش مبهم (به میزان 0/24 درصد و با مضامین فرعی پدیده ای وسیع، متنوع و درهم و مشابه سایر علوم) ودیدگاه منفی (به میزان 2/19درصد و با مضامین فرعی بی فایده، غیرکاربردی، پرحجم، تلخ، سخت و ترسناک و فرار) دسته بندی گردیده اند. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن این نتایج، پیشنهاد می شود که اساتید دانشگاه فرهنگیان به رفع ابهام در مورد ماهیت این علم پرداخته و شیوه تدریس و ارزشیابی آن را نیز متحول سازند.
نقش برازش تکلیف- فناوری و سازه های مدل پذیرش فناوری در پیش بینی کیفیت تدریس معلمان دوره ی متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی کاربرد مدل برازش تکلیف- فناوری و مدل پذیرش فناوری برای ارزیابی کیفیت تدریس معلمان در محیط آموزشی با استفاده از روش همبستگی انجام شد. جامعه ی آماری 410 معلم متوسطه ی دوره ی دوم شهر رفسنجان بودند که 200 نفر بر اساس جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه های گاردنر و آمورسو (2004)، کلوپینک و مک کنی (2004) و باس و همکاران (2016) برای سازه های مدل پذیرش فناوری؛ کیفیت تدریس معلمان جاتیلنی و جاتیلنی (2018) و برازش تکلیف- فناوری آجایی (2014) پاسخ دادند. داده ها با روش تحلیل مسیر تحلیل شد. نتایج نشان داد که اثر مستقیم برازش تکلیف- فناوری بر کیفیت تدریس با فناوری معلمان و سهولت و سودمندی ادراک شده و نگرش و نیت رفتاری کاربرد فناوری در تدریس اثر مثبت و معنی دار دارد، اما این تأثیر بر کاربرد واقعی فناوری در تدریس معنی دار نبود. اثر مستقیم نگرش نسبت به کاربرد فناوری بر کیفیت تدریس معلمان با فناوری مثبت و معنی دار ، اما اثر سهولت و سودمندی ادراک شده، نیت رفتاری و کاربرد واقعی فناوری بر کیفیت تدریس با فناوری معنی دار نبود. نتایج اثرات غیرمستقیم برازش تکلیف-فناوری بر کیفیت تدریس با فناوری با واسطه گری پذیرش فناوری در تدریس معلمان نشان داد کلیه مسیرهای زنجیره ای که از طریق سازه های پذیرش فناوری به کیفیت تدریس با فناوری منجر می شود، معنی دار نمی باشند. بنابراین می توان گفت برازش تکلیف- فناوری و پذیرش فناوری در بین معلمان نمونه ی مورد بررسی نتوانست پیش بینی کننده ی کیفیت تدریس با فناوری آنها باشد.
ارائه الگوی جاری برنامه درسی با نشاط در دوره ابتدایی: رویکرد داده بنیاد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های برنامه درسی دوره ۱۳ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱
184 - 205
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی الگوی جاری نشاط در برنامه های درسی مقطع ابتدایی بود. این پژوهش با رویکرد کیفی و با روش داده بنیاد انجام گرفت. مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش شامل کلیه کارگزاران دخیل در نشاط در برنامه های درسی دوره آموزش ابتدایی بودند که از طریق نمونه گیری هدفمند از نوع ملاک محور انتخاب شدند. داده ها از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته چهارده نفر از معلمان، پنج نفر از مدیران مدارس، هشت نفر از اولیا دانش آموزان جمع آوری شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری باز، محوری و گزینشی استفاده شد. برای تأمین روایی و پایایی از معیارهای لینکن و گوبا استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده ی بیست و یک مفهوم محوری و هشت مقوله منتخب است که در قالب مدل پارادیمی شامل غفلت از نشاط در برنامه های درسی و تربیتی مدارس به عنوان مقوله ی محوری و شرایط علّی (ضعف مدیریتی مدارس، ضعف در فرهنگ آموزشی مدارس، ضعف در روابط اجتماعی دانش آموزان)، عوامل زمینه ای (عوامل فرهنگی- اجتماعی، عوامل سازمانی و عوامل آموزشی)، شرایط مداخله ای تسهیل گر(عوامل شخصیتی و فردی، جذابیت محتوایی کتب درسی، توجه به تفاوت های فردی و ارزشیابی کیفی)، شرایط مداخله گر محدودکننده (چالش های فردی، چالش های فرهنگی و چالش های مدرسه ای)، راهبردها (تعاملات و ارتباطات دانش آموزان، صمیمی سازی فضای کلاسی توسط معلمان، توجه به روش های فعال تدریس، پویاسازی فضای فیزیکی) و پیامد (افزایش افسردگی و سرخوردگی تحصیلی) سازمان یافت. بنابراین می توان نتیجه گرفت توجه به زمینه های فرهنگی- اجتماعی، سازمانی و آموزشی در تلفیق نشاط در برنامه های درسی مورد نیاز است.
بررسی مسائل آموزش دروس معارف اسلامی در دانشگاه فرهنگیان
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی آموزش دروس معارف اسلامی در دانشگاه فرهنگیان بود. روش پژوهش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی است. جامعه آماری دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان بوده و نمونه ها با روش نمونه گیری هدفدار به تعداد 19 نفر انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته بوده و تکنیک تحلیل اطلاعات، تحلیل مضمون است. براساس نتایج بدست آمده، کدهای استخراج شده در سه مضمون اصلی مسائل مرتبط با محتوای دروس معارف اسلامی، مسائل مرتبط با اساتید معارف اسلامی و مسائل مرتبط با تجربیات یادگیری دانشجویان از دروس معارف اسلامی دسته بندی شدند . همچنین براساس نتایج بدست آمده ، محتوای برخی از دروس معارف اسلامی تکراری و مرور محتوای درس بینش اسلامی در دوره دبیرستان است. محتوای برخی دروس معارف اسلامی کاربردی نیستند و ارتباط اندکی با زندگی واقعی و حرفه معلمی آنها ندارد. روش تدریس اغلب اساتید معارف سخنرانی است، و از روش های نوین تدریس و ابزارهای آموزشی استفاده ای نمی شود، موضوعات پراکنده و بدون برنامه و در برخی مواقع نامرتبط با محورهای درسی تدریس می شوند، کلاس ها فاقد خلاقیت و جذابیت برای مشارکت دانشجویان در بحث ها هستند. بررسی تجربیات زیسته دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان نشان می دهد که آموزش برخی از دروس معارف اسلامی در محتوا، شیوه اجرا و یادگیری دانشجویان با مسائل و کاستی هایی همراه است.