فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۴۰۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
هدف از این مقاله بررسی ویژگی ترجمه ادبیات داستانی و تجزیه و تحلیل تاثیر رویکرد نشانه شناسی اجتماعی بر این نوع ترجمه است. کاربرد رویکرد نشانه شناسی اجتماعی بر ترجمه ادبیات داستانی از دو جنبه بررسی می شود: نظری و عملی. چهار استاد فرهیخته با مدرک دکترا در گرایشهای آموزش زبان انگلیسی، زبانشناسی و ادبیات زبان انگلیسی با سابقه کار در امر ترجمه در این تحقیق شرکت جسته اند. از آنها خواسته شد تا سه ترجمه از داستان کوتاه «بازار»، اثر جیمز جویس، را با در نظر گرفتن عوامل زیر بررسی نمایند. عنوان داستان، نوع ادبی، موقعیت داستان، زاویه دید، لحن، نمادگرایی، تجلی، تلمیح، صور خیال و بینامتنیت. یافته های تحقیق تاثیرات مهمی را نشان داد. می توان این گونه نتیجه گرفت که این نوع روش ترجمه در راستای پیشرفت در سایر علوم درخور توجه چشمگیری است.
بررسی تطبیقی و تحلیلی دو ترجمه انگلیسی صحیفه سجادیه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادب ۱۳۸۷ شماره ۳۵
حوزههای تخصصی:
نقش ایدئولوژی در ترجمه های قرآنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ترجمه در همه سطوح زبانی (واژگان، نحو، آوا، ...) تحت تاثیر فرازبان است. ایدئولوژی یکی از عوامل فرازبانی است که در پس زمینه، انتخابهای زبانی را کنترل می کند و ترجمه های گوناگون از یک متن واحد را باعث می شود. در ترجمه، علاوه بر زبان، استنتاجهای فرازبانی نیز تحت تاثیر ایدئولوژی و همسو با آن تعیین می شوند. با وجود این، لازم به توضیح است که زبان، و سطوح گوناگون آن، و در نتیجه ترجمه، ایدئولوژیک نیستند، بلکه فقط منعکس کننده ایدئولوژی هستند. این مقاله نیز به چگونگی تاثیر ایدئولوژی بر ترجمه های قرآنی می پردازد و تنوع در ترجمه ها را ناشی از انتخاب یا عدم انتخابها به موازات ایدئولوژی ها می داند که دیدگاههای انتقادی کلام به لحاظ تئوریک مجهز به توجیه آن هستند.
تاثیر ساختار انگلیسی در ترجمه از عربی به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
باگسترش نفوذزبان انگلیسی در عرصه جهانی، علاوه برواژگان ،بسیاری ازساختارها و الگوهای بیانی این زبان به مرورخودرابردیگر زبان ها تحمیل کرده و در موارد قابل توجهی ، این ساختارها به جزئی از این زبان ها مبدل گشته و به طور کامل جای خودراتثبیت کرده است. زبان عربی نیز به سهم خود از این فرایندتقریبا یکطرف بی بهره نبوده است.ازآنجا که از دیدگاه زبانشناسی، زبان فارسی و زبان انگلیسی «هم خانواده»هستند، تاثیرپذیری زبان عربی از زبان انگلیسی در روند فهم متقابل زبان های عربی و فارسی اثر گذار خواهدبود.مادراین مقاله تلاش نموده ایم به برخیاز نمونه های تاثیرپذیری ساختاری زبان عربی از زبان انگلیسی اشاره کنیم و نقش آن را در روند ترجمه از عربی به فارسی مورد توجه قراردهیم.
نقش ترجمه در تعاملات فرهنگی ایران و روسیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ترجمه، تلاشی برای یکسان سازی دانش در سطح جهان و گامی است استوار به سوی ارتباط ملت ها، بنابراین ترجمه حرکتی اصیل و ریشه داراست . ترجمه در میان اقوام غیر هم زبان رابطه ای فرهنگی به وجود می آورد. در این زمینه وظیفه مترجم ، تجدید حیات یک ملت است که ملت ایران و ملت روسیه نیز در شمار این ملتهایند. در این نوشتار، نگارنده کوشیده با ذکر شواهدی چند ،از فعالیتهای مترجمان و محققان روس در باره ادب فارسی ونیز تلاش های محققان و مترجمان ایرانی در زمینه ادب روسی ، نقش ترجمه را در نزدیکی و دوستی دو ملت ایران و روسیه نشان بدهد. بررسی های انجام شده نشان می دهد که اساسی ترین نقش در ایجاد روابط فرهنگی میان ایران و روسیه را انجمن فرهنگی ایران و روسیه ایفا کرده است و از میان شاعران فارسی، خیام بیشترین توجه مردم روسیه را به خود معطوف داشته است و در میان ایرانیان نیز ، لف تالستوی و آنتوان چخوف از محبوبیت ویژه ای برخوردار بوده اند.
توصیف و تحلیل مقابله ای سازه مسند مفعولی در زبانهای فارسی و انگلیسی: شواهد از متون ترجمه شده به زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توصیف و تحلیل مقابله ای رابطه و ساخت دستوری سازه مسند مفعولی در زبانهای فارسی و انگلیسی تاکنون تا میزان محدودی مورد توجه و بررسی پژوهشگران قرار گرفته است؛ با این حال بی شک به لحاظ پیچیدگی مقوله ای و ساختی، به بررسی و تحلیل بیشتری نیاز دارد. در هر دو زبان فارسی و انگلیسی، همانند بسیاری زبانهای دیگر، سازه مسند مفعولی کاربرد گسترده ای داراست؛ به همین لحاظ بررسی و تحلیل مقابله ای آن، هم به لحاظ نظری و هم به لحاظ کاربردی، حایز اهمیت است. سازه مسند مفعولی، همان سازه دستوری مسند است که به نهاد ضمیر پنهان هم مرجع (ض هـ) با گروه اسمی مفعول صریح در جمله مرتبط می شود. در این مقاله توصیف و تحلیل مقابله ای سازه مسند مفعولی در دو زبان فارسی و انگلیسی بر پایه طرح کمینگی نظریه اصلها و عاملهای تفاوتی، به طور دقیق بررسی و توصیف می شود؛ سپس از برخی مثالهای ترجمه شده معتبر از انگلیسی به فارسی، شواهد مربوط تحلیل و ارایه می گردد.
کنشهای گفتاری در ترجمه نمایشنامه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از مهمترین جنبه های نمایشنامه و به طور قطع ترجمه نمایشنامه قابلیت اجرای آن می باشد. جهت حفظ این خصیصه مترجم باید نقشهای ارتباطی اشکال زبان شناختی متن را تشخیص دهد و منتقل نماید. همان طور که تعدادی از محققین برجسته مطالعات ترجمه این مساله را مورد توجه قرار داده اند (برای مثال اسنل - هورنبای 1988 و هتیم 1998)، کنشهای گفتاری نقشی حیاتی در این روند ایفا می کنند. مترجمین ممکن است راهکارهای مختلفی را برای غلبه بر مشکلات ترجمه کنشهای گفتاری بکار برند. آگاهی از مشکلات و راهکارهای ترجمه کنشهای گفتاری در نمایشنامه و (به خصوص اشکال زبان شناختی متنوع آنها در زبانهای مختلف) می تواند به مترجمین برای ایفای وظیفه ای که به عنوان ارتباط دهنده بر عهده دارند کمک نماید. مطالعه کنشهای گفتاری به عنوان ابزاری زبان شناختی که به ارایه ترجمه هایی با کیفیت بهتر کمک می کند و تشخیص راهکارهایی که مترجمین در برخورد با کنشهای گفتاری بکار می برند می تواند راهگشای پیشرفتهایی در این زمینه باشد و مترجمین را به ابزاری برای تصمیم گیریهای بهتر در طول ترجمه مجهز نماید. در این تحقیق که بر پایه مطالعه موازی و مطالعه تطبیقی متون قرار دارد، محقق سعی کرده است با تجزیه و تحلیل صفحاتی از نمایشنامه های فارسی، پربسامدترین کنش گفتاری در نمایشنامه های فارسی را یافته و اشکال زبان شناختی را که برای بیان آن مورد استفاده قرار می گیرد، ارایه دهد.
بررسی جناس در ترجمه های انگلیسی گلستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
از جمله موانعی که در راه ترجمه وجود دارد، می توان به ترجمه جناس اشاره کرد. در تحقیق حاضر نحوه برخورد پنج مترجم انگلیسی گلستان سعدی (اندرسون (1861)، برتن (1890)، ایست ویک (1859)، راس (1879) و ریهاتسک ((1956) مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. پس از ارایه تعاریف مختلف جناس توسط زبان شناسان و ادیبان هر دو زبان به نحوه گروه بندی جناس در انگلیسی و فارسی اشاره شده است. اگر چه یک راه حل قاطع و مشخص برای ترجمه انواع جناس نمی توان ارایه کرد، ولی برخی راهکارها گاهی موثر می افتند. بنابراین در این تحقیق به بررسی راهکارهایی پرداخته شده است که پنج مترجم مذکور در ترجمه انواع جناس موجود در گلستان به کار برده اند. در ضمن مشخص شده است آیا آنها تنها به یک یا چند راهکار مشخص بسنده کرده اند؟ و آیا ایشان در ترجمه تمامی جناسهای هم نوع از راهکار یکسانی استفاده کرده اند؟
هنجارهای زیرنویس: بررسی مقایسه ای فیلمهای ایرانی و آمریکایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر حاصل پژوهشی است درباره چالشهای ترجمه فیلم و به طور اخص زیرنویس به عنوان یکی از انواع آن (دوبله و زیرنویسی). هدف از نگارش این مقاله بررسی نحوه عملکرد مترجمان فیلم در برخورد با موارد چالش برانگیز در فرآیند ترجمه است. روند تحقیق بررسی ای مقایسه ایست میان فیلمهای ایرانی و آمریکایی از نظر نحوه برخورد مترجمان آنها با موقعیتهای چالش برانگیز موجود در فیلمها. در گام نخست هدف از این تحقیق یافتن پاسخ برای این پرسشها بوده است: مترجمان فیلم در روند ترجمه از چه هنجارهایی پیروی کرده اند؟ چه تفاوتها و شباهتهایی بین هنجارهای به کار رفته توسط مترجمان ایرانی و آمریکایی در ترجمه فیلمها وجود دارد؟ بدین منظور ده فیلم ایرانی و آمریکایی زیرنویس شده به زبان انگلیسی مورد بررسی مقایسه ای قرار گرفتند. حوزه های چالش برانگیز در ترجمه فیلم از نظر پژوهش گرا این تحقیق به چهار گروه قابل تقسیم است:
Computer Assisted Reading (CAR)versus Traditional Print Format in EFL Academ- ic Reading Comprehensi(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان و ادب ۱۳۸۶ شماره ۳۲
جان بخشی در ترجمه: ترجمه جان بخشی به حیوانات در کتاب مزرعه حیوانات اورول(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این تحقیق به منظور ارایه موثرترین راهبرد ترجمه جان بخشی به طور کلی و جان بخشی به حیوانات به طور اخص انجام پذیرفته است. برای نیل به این هدف، به این دلیل که مطالعه جان بخشی به تمام حیوانات امری ناممکن است فهرستی از حیوانات نام برده شده در مزرعه حیوانات جورج اورول تهیه گردید. سپس محققان مشخصه های جان بخشی این حیوانات را در انگلیسی و فارسی با هم مقایسه کردند. نتایج تحقیق نشان می دهد که انگلیسی و فارسی در جان بخشی به حیوانات متفاوت عمل می کنند که این خود راهبردهای ترجمه خاصی را می طلبد که در این مقاله ارایه شده اند.
زبان شناسی و ترجمه
حوزههای تخصصی:
اصطلاحات ورزشی و دوگانگی معنایی در ترجمه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با توجه به اقبال روزافزون رسانه های گروهی از ورزش و رویدادهای ورزشی، واژگان و اصطلاحات بسیاری در این زمینه وارد زبان انگلیسی گردیده اند. به علاوه، نقش اساسی ورزش در توسعه تفاهم و ارتباطات بین المللی لزوم احاطه بر واژگان ورزشی را آشکارتر می سازد. از سوی دیگر، اصطلاحات و واژگان ورزشی در فرآیند ترجمه عمدتا چالش برانگیز بوده و وجوب آشنایی مترجم با مقررات و زبان حرفه ای ورزشی را بیشتر نمایان می سازند.
آشکارسازی متنی در دو نوع متن توصیفی و خبری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
آشکارسازی فرآیندی است که طی آن اطلاعاتی که در صورت متن مبدا به صورت تلویحی وجود دارد در متن مقصد آشکار می شود. آشکار سازی موضوعی گسترده است، انواع گوناگونی دارد و در سطوح مختلفی روی می دهد. در این تحقیق، فرضیه آشکارسازی بلوم کولکا (1986) مبدا کار و ساختارهای حذفی متنی (بین جمله ای) به واسطه تلویحی بودن اطلاعات در آنها و احتمال آشکارسازی این اطلاعات در آنها در محوریت هستند. هدف اصلی پژوهش یافتن پاسخ این پرسش بود که آیا آشکارسازی متنی به نوع متن وابسته است یا خیر. در اینجا منظور از آشکارسازی متنی، آشکار سازی عناصر حذفی متنی است. نوع متون مورد نظر در این تحقیق را دو نوع متن توصیفی و خبری تشکیل می دهند که بر پایه دسته بندی کاترین رایس (1977, 1971) استوار است. لذا پیکره ای متشکل از دو زیر پیکره فراهم گردید؛ زیر پیکره اول شامل سه متن روایی انگلیسی و ترجمه آنها به فارسی بود. زیر پیکره دوم از سه متن روان شناسی و ترجمه فارسی آنها تشکیل شده بود. علت گزینش این متون آن بود که آنها به خوبی بیانگر متون توصیفی و خبری هستند. تحلیل بر روی 200 جمله آغازین و ترجمه یافته متون مبدا صورت پذیرفت. نتایج مشاهدات مبنی بر آن است که (1) آشکارسازی در هر دو نوع متن رخ می دهد، (2) گرایش به آشکار بودن در متون آموزنده به مراتب بیش از متون توصیفی است، (3) گرایش به آشکاربودن در متون آموزنده هم پیش از ترجمه و هم پس از آن بیشتر است، و در نتیجه (4) آشکارسازی متنی به نوع متن وابسته است.
چرا به ترجمه روی آوردم: گفتگو با دکتر عزت الله فولادوند)
حوزههای تخصصی:
بررسی مقابله ای برگردان انگلیسی اصطلاحات فرهنگ محور گلستان سعدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی مشکلات ترجمه اصطلاحات فرهنگ محور می پردازد. اصطلاحات فرهنگ محور به مفاهیم، مواد و آداب سنتی اشاره دارد که در یک فرهنگ وجود دارد ولی در فرهنگ دیگری وجود ندارد. از این رو زبان مقصد در ترجمه معمولا فاقد اصطلاحات فرهنگی متناظر و معادل با اصطلاحات زبان مبدا است. هدف این پژوهش شناسایی راهکارهایی است که مترجمان گوناگون در رویارویی با چنین اصطلاحاتی در پیش می گیرند.
ارتباطات توسعه، ترجمه و فرهنگ(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
توسعه و ارتباطات - که رابطه ای تنگاتنگ با فرهنگ و تمدن بشری دارد - دو مفهوم بسیار نزدیک به هم هستند که غیبت منجر به تاثیر بر دیگری می شود. در یک جامعه فراصنعتی، برنامه های توسعه ملی (درون زا) بر اساس قابلیتها و زیرساختهای ارتباطی و فرهنگی که نقش مهمی در پیشرفت اجتماعی بازی می کنند تدوین می شوند. اما تمام برنامه های توسعه از نوع درون زا نیستند. به دولتها و تصمیم گیران توصیه شده است که حتی الامکان برنامه های توسعه دیگر کشورها (برنامه های برون زا) را نیز مورد بررسی قرار دهند و در وهله اول در بخش فناوری در کالبد تنوع فرهنگی سرمایه گذاری کنند.
الگویی ساختاری - نقشی برای سبک شناسی گفتمان انتقادی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در این مقاله ابتدا تعریف سبک، مشخصه سبکی و شیوه تشخیص آن بیان می گردد. همچنین رویکرد زبانشناسی ساختارگرایی، صورت گرایی، تحلیل گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی به سبک شناسی معرفی می شود. نظریه انتقادی در نظریه و کارکرد با دیگر مکاتب زبانشناسی نیز مقایسه می گردد. سپس انواع فرآیندهای مادی، ذهنی، رابطه ای، وجودی، رفتاری و بیانی که در نقش اندیشگانی دستور نظام مند هلیدی آمده است با نمونه هایی از زبان فارسی ارایه می شود.
بررسی تلمیح اسامی خاص در ترجمه های انگلیسی گلستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ترجمه تلمیح را می توان یکی از دشوارترین جنبه های ترجمه یک متن دانست زیرا در این عنصر فرهنگ محور با اشارات ضمنی در زبان و فرهنگ مبدا (و نه الزاما در زبان و فرهنگ مقصد) روبرو هستیم. تحقیق حاضر به بررسی تلمیح اسامی خاص در گلستان سعدی و پنج ترجمه انگلیسی آن به قلم اندرسون (1861)، برتن (1890)، ایستویک (1859)، راس (1879) و ریهاتسک (1956) پرداخته است تا کارایی راهکارهای متفاوت مترجمان در برخورد با چنین تلمیحاتی مشخص شود.