فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۲۸۱ تا ۵٬۳۰۰ مورد از کل ۳۴٬۸۶۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
مدیریت سیلاب رویکرد جامعی ا ست که شامل شاخص های متعدد ارزیابی در حوضه آبخیز رودخانه ها و یک روش مؤثر و پایدار ولی پیچیده می باشد. ارزیابی خطر سیلاب به منظور بررسی میزان آسیب پذیری و مواجهه با خطر، اطلاعات ارزشمندی را برای مدیریت سیلاب فراهم می کند. روش پژوهش حاضر، با توجه به ماهیت مسأله و موضوع مورد بررسی، از نوع توصیفی - تحلیلی است و از نوع مطالعات کاربردی با تأکید بر روش های کمی است، در تحقیق حاضر تغییرات منطقه ای سیلاب در حوضه آبخیز گرگانرود با کارگیری اطلاعات ایستگاه های سازمان هواشناسی (سینوپتیک) با دوره ﺁماری 30 ساله (1368 تا 1397)، کاربری اراضی، پوشش گیاهی، شاخص رطوبت توپوگرافیک، شیب، ارتفاع، لیتولوژی زمین، فاصله از رودخانه، تراکم رودخانه، فرسایش، خاک شناسی، رواناب، داده های شبیه سازی شده میانگین بارش حاصل از مدل HadCM3 در LARS-WG تحت سناریو SRA1B بین سال های 2011 تا 2045 برﺁورد شده است. در این تحقیق در دو بخش متفاوت که در روش اول از مدل LARS-WG برای ریز مقیاس نمائی جهت پیش بینی اقلیم آینده (نزدیک و دور) و در بخش دوم از مدل هیدرولوژیکی SWAT برای ارزیابی خطر سیل استفاده شد و با توجه به درصد خطرات احتمالی در حوضه آبریز گرگانرود در محیط نرم افزار SWAT و GIS پهنه بندی صورت گرفت. در این پژوهش بر اساس مدل SWAT مقادیر بارش روزانه و دمای روزانه ایستگاه های سینوپتیک واسنجی گردید. نتایج نشان داده اند که تغییر اقلیم و ساختار محیط طبیعی در منطقه پیامدها و اثراتی از جمله تغییر الگوی بارش، به وجود آمدن ناهمگنی در سری داده های تاریخی، تغییر سطح آب رودخانه ها و کاهش تولیدات کشاورزی، تغییر در ترکیب و تولید گیاهی مراتع، تغییر سطح آب های زیرزمینی، بروز مشکلات اجتماعی و اقتصادی و ... به وجود آورده است. برخی از رفتارها در سری های زمانی عناصر اقلیمی ناگهانی، شدید و ناپایدار بوده و به شکلی غیرمترقبه دیده می شوند. عوامل فیزیوگرافی همچون شیب، بافت خاک، کاربری اراضی و نفوذپذیری سنگ ها موجب پاسخ های هیدرولوژیکی متفاوت به رخداد بارش در حوضه های مختلف منطقه شده و این امر بر ایجاد و ویژگی های سیلاب ناگهانی تأثیرگذار بوده است.
تحلیل عدالت اجتماعی و پراکنش شهری در توزیع خدمات عمومی شهری، مطالعۀ موردی: شهر تربت حیدریه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و توسعه پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۲
117 - 141
حوزههای تخصصی:
امروزه گسترش شهرها و افزایش جمعیت در نواحی مختلف شهر، سبب پراکنش جمعیت شهری شده است؛ ازاین رو، رسالت عدالت فضایی در شهرها در راستای توزیع عادلانه امکانات و خدمات شهری با توجه به رفع نیاز شهروندان امری ضروری است؛ بنابراین، اگر مدیران شهری نتوانند امکانات و خدمات عمومی را به صورت عادلانه و مطلوب در مناطق مختلف شهر توزیع کنند، زمینه ایجاد نارضایتی شهروندان از دسترسی به خدمات رسانی را فراهم خواهند کرد؛ بنابراین، پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و با هدف تحلیل عدالت اجتماعی و پراکنش شهری در توزیع خدمات عمومی شهری، ازطریق نرم افزار ARC GIS در شهر تربت حیدریه انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش را 13 ناحیه شهر تربت حیدریه تشکیل داده است. این پژوهش ابتدا با استفاده از مدل جینی و مدل آنتروپی شانون به محاسبه توزیع و پراکندگی جمعیت در نواحی مختلف شهر پرداخته است. درنهایت ازطریق محیط ArcMap به ترسیم نقشه های الگوی توزیع و پراکندگی فضایی نزدیک ترین فاصله همسایگی کاربری ها و خدمات عمومی شهری و رتبه بندی نواحی به 5 دسته (بسیار محروم، محروم، نسبتاً مطلوب، مطلوب و بسیار مطلوب) در 13 ناحیه این شهر پرداخته است. نتایج حاصل نشان داد: نواحی (2-7-8-4) به عنوان نواحی بسیار مطلوب، نواحی (1-5-10) مطلوب، نواحی (3-11-12) نسبتاً مطلوب، نواحی (5-6) محروم و ناحیه (13) به عنوان ناحیه بسیار محروم از خدمات عمومی شهری در این شهر رتبه بندی و شناسایی شده اند؛ بنابراین خدمات عمومی عادلانه و متناسب با جمعیت شهر توزیع نشده است؛ به طوری که نواحی مرکز و داخل شهر دارای خدمات عمومی مطلوب و نواحی حاشیه و پیرامون نظیر نواحی (5-6-13) با توجه به تعداد جمعیت آن ها، فاقد خدمات رسانی یا به صورت نامطلوب توزیع شده اند.
Future Research on Geo-Economic Relations between Iran and Africa(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
ژئوپلیتیک سال نوزدهم تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۷۰)
108 - 132
حوزههای تخصصی:
Scenario writing is especially important in the field of geo-economics because it prepares geopolitical actors to take advantage of continuous international conditions in the best possible way and reduces risks as much as possible. In the meantime, the Islamic Republic of Iran, to shape its geo-economic relations with the countries of the African continent in general and North Africa in particular, as spaces with high capacity and attraction, necessarily needs to know and understand the upcoming scenarios. Therefore, the present research was done with descriptive and analytical methods and based on library and field findings (questionnaire). The findings of the research show that the 8 sources of power geography are "investment opportunity for the private sector", "strong dependence on technical and engineering services", "cheap labour force", "the presence of rich non-metallic minerals", "availability of legal investment platforms". Foreign direct (ease of investment)", "Entrepreneurial development", "wide agricultural capacities" and "Geoeconomic position (sea trade)". respectively, the scores have had the greatest impact on the future of the geo-economic relations between Iran and Africa. The results of the scenario board show the semi-critical and critical situation of the future geo-economic relations between Iran and Africa, which makes it more important to revise the macro strategies and policies in this field.
تحلیل واکاوی کارایی بیمارستان های تهران در جذب گردشگر پزشکی با استفاده رابطۀ خاکستری(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۶
19 - 34
حوزههای تخصصی:
گردشگری پزشکی، فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می سازد تا از پتانسیل های خود در ارائه خدمت به بیماران سایرکشورها استفاده نمایند و تحلیل وضعیت این بخش می تواند در اتخاذ تدابیری برای شناخت و بهبود حیطه های دارای اولویت، تقویت توانمندی ها در این صنعت و در نهایت جذب بیشتر گردشگر پزشکی سودمند باشد. یکی از روش های سنجش عملکرد و کارایی در صنعت گردشگری و هتلداری روش تحلیل پوششی داده ها[1] است که به سبب جامعیت و دقت بالای آن نقش مهمی در تحلیل کارایی نسبی و سنجش عملکرد صنایع گردشگری ایفا می کند که در این تحقیق سعی شده است از این روش استفاده شود. همچنین برای تعیین ضریب کارایی بیمارستان های دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی از مدل های مضربی BCC و CCR خروج محور و برای مقایسه و رتبه بندی واحدهای کارا از تحلیل رابطه خاکستری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که 8 بیمارستان از 52 بیمارستان دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی براساس مدل CCR و 18 بیمارستان براساس مدل BCC ، کارا و مابقی ناکارا هستند. همچنین در ادامه، بیمارستان های مرجع الگوی بیمارستان های ناکارا معرفی و پیشنهاد شدند. با مقایسه دو مدل فوق می توان گفت که مدل بازده به مقیاس ثابت محدودکننده تر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و واحدهای کارای کمتری را دربرمی گیرد. همچنین، میزان کارایی محاسبه شده برای هر بیمارستان نیز، در این مدل کمتر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و ضروری است مدیران ذیربط از نتایج این روش برای ارتقای سطح کارایی بیمارستان های خود استفاده کنند. [1] - Data Envelopment Analysis
امکان سنجی تحقق چشم انداز توسعه گردشگری کشاورزی در پایداری توسعه سکونتگاه های ناحیه ای (مطالعه موردی: شهرستان ساوه)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
فضای گردشگری سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹
1 - 20
حوزههای تخصصی:
هدف این مطالعه بررسی، امکان سنجی و تحقق بخشی چشم انداز توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ساوه است. نوع تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، پیمایشی مبتنی بر مطالعات میدانی (پرسشنامه ای) است. جامعه آماری این پژوهش شامل 18 نفر از مدیران و متخصصین دانشگاهی در حوزه گردشگری و برنامه ریزی شهری است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. برای تحلیل علمی از مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPMاستفاده شده است. نتایج بدست آمده بر مبنای ماتریس ارزیابی که عوامل داخلی؛ نقاط قوت و ضعف و عوامل خارجی؛ فرصت ها و تهدیدها می باشد. با توجه به امتیازبندی گویه های موجود در تحقیق مجموع امتیاز عوامل داخلی 28/2 (قوت ها 13/1 و ضعف ها 15/1) و عوامل خارجی 2/3 (فرصت ها 993/0 و تهدیدها 2/2) به دست آمده است؛ بنابراین بهترین استراتژی و راهبرد تحقق الگوی گردشگری کشاورزی در منطقه مورد مطالعه، راهبرد WO یا تقویت و استفاده از نقاط فرصت در جهت کاهش و خنثی سازی نقاط ضعف می باشد. با توجه به نتایج حاصله از بین راهبردهای تدوین شده، استراتژی رقابتی- تهاجمی (WO) با داشتن بالاترین نمره (82/6) بالاترین امتیاز را کسب نموده و دارای بیشترین جذابیت در بین استراتژی های پژوهش می باشد. همچنین خروجی مدل برنامه ریزی استراتژیک مذکور با تأکید بر استفاده هر چه بیشتر از موقعیت منطقه از نظر نزدیکی و دسترسی به مراکز جمعیتی ویژگی های زمین شناختی منطقه و تقویت برنامه های مربوط به آن از اولویت بالایی برخوردار است.
بررسی اتنوبوتانی مناطق قشلاق و ییلاق ایل قشقایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات جغرافیایی مناطق خشک دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۴
38 - 15
حوزههای تخصصی:
هدف: اتنوبوتانی با مطالعه و بررسی چگونگی استفاده افراد یک قوم یا جامعه از گیاهان، به عنوان ابزاری کارآمد جهت استخراج دانش بومی استفاده از گیاهان، شناخته می شود. پژوهش حاضر با هدف شناسایی گونه های گیاهی و جمع آوری اطلاعات در مورد خواص و نحوه به کارگیری گونه ها در درمان بیماری ها توسط ایل قشقایی در دو منطقه دشتستان (قشلاق) استان بوشهر و آلمالیچه (ییلاق) استان فارس، انجام گرفت.روش و داده: تحقیق از نوع غیر آزمایشی به صورت توصیفی- پیمایشی است. به منظور تعیین حجم نمونه (تعداد پرسشنامه ها) از روش کوکران استفاده شد. جمع آوری اطلاعات در زمینه کاربرد گیاهان دارویی از حدود ۱۰۰ نفر افراد آگاه محلی و عشایر منطقه صورت گرفت و پر مصرف ترین گونه های گیاهی در منطقه مشخص شد. افراد آگاه محلی که به صورت حضوری مورد مصاحبه قرار گرفتند، شامل گیاه درمان گر های محلی، عطاران، عشایر و روستائیان منطقه به ویژه افراد مسن بودند.یافته ها: نتایج پژوهش حاکی از وجود ۱۱۵ گونه گیاه دارویی در مناطق مطالعاتی است که متعلق به ۴۲ خانواده هستند. از این تعداد، ۴۷ درصد آن مربوط به منطقه آلمالیچه و ۵۳ درصد آن مربوط به منطقه دشتستان است. چتریان با ۱۸ گونه، نعناییان با ۷ گونه و شب بوئیان و کاسنیان هر کدام با ۶ گونه فراوان ترین خانواده ها بودند. همچنین مشخص شد که بیش ترین استفاده دارویی از گیاهان جهت درمان بیماری های گوارشی، تصفیه خون، ضد سرفه و سرماخوردگی است. به لحاظ درصد اندام های مصرفی گیاهان به ترتیب برگ ۲۹٪، ساقه ۲۲٪، دانه و بذر ۱۸٪، میوه ۱۲٪، ریشه ۱۱٪، گل ۷٪ بوده است.نتیجه گیری: نتایج به دست آمده بیانگر غنای گونه های گیاهی دارویی در منطقه ییلاق و قشلاق عشایر قشقایی است. بیشترین تنوع گونه ای مربوط به خانواده چتریان و بیشترین مصرف گیاهان دارویی در منطقه برای بیماری های گوارشی است.نوآوری، کاربرد نتایج: قشقائی یکی از دو ایل بزرگ و کهن ایران زمین است و غالب جمعیت آن در استان فارس ساکن هست ند اطلاعات حاصل از این تحقیق، علاوه بر زنده نگه داشتن دانش قومی عشایر قشقایی در زمینه گیاهان دارویی، می تواند راهگشای تحقیقات جدید در زمینه درمان بیماری های نام برده شده با استفاده از گیاهان مورد بررسی قرار گیرد.
شیوه های ارتقای رضایت گردشگران مذهبی از خدمات پلیس در شهر مشهد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری شهری دوره ۱۰ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴
37 - 53
حوزههای تخصصی:
نقش آفرینی موثر پلیس برای ایجاد نظم و امنیت یکی از مهم ترین متغیرهای تأثیرگذار بر رضایتمندی گردشگران است. هدف پژوهش حاضر شناسایی شیوه های ارتقای رضایتمندی زائران از خدمات مدیریت انتظامی در شهر مشهد است. پژوهش ازنظر هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت آمیخته است. مشارکت کنندگان از 3 گروه شامل کارشناسان پلیس، متخصصان گردشگری، و متولیان و دست اندرکاران امور مکان های اقامتگاهی گردشگری، و مراکز خدماتی، تجاری و پذیرایی، انتخاب شدند. داده های مرحله کیفی، از 13 مصاحبه نیمه ساختاریافته به دست آمد و به با رویکرد تحلیل محتوای کیفی از نوع تلخیصی تجزیه وتحلیل شد. برآیند یافته های این مرحله مبنای طراحی پرسشنامه برای پیمایش دلفی، قرار گرفت. تعداد اعضای شرکت کننده در پیمایش دلفی 40 نفر بود. محاسبه ضریب توافقی کندال مبنای اجماع در مراحل نظرسنجی قرار گرفت. این مقدار بین 0 تا 1 است؛ هر چه عدد محاسبه شده به 1 نزدیک تر باشد درجه توافق و اجماع بالاتری را نشان می دهد. در مرحله دوم از فاز پیمایش دلفی این مقدار در همه ابعاد بالاتر از حد قابل قبول (عدد 5/0) به دست آمد و بنابراین فرایند نظرخواهی متوقف شد. به طوری که، مقدار ضریب توافقی کندال پیرامون شیوه های ارتقای رضایتمندی زائران از پلیس به تفکیک ابعاد سه گانه شامل، ترافیک و حمل ونقل شهری مکان های اقامتگاهی گردشگری، و مراکز خدماتی، تجاری و پذیرایی به ترتیب برابر با 72/0، 71/0، و 66/0 به دست آمد. نتایج این پژوهش دربردارنده رهیافت های کاربردی برای ارتقای رضایت گردشگران مذهبی از خدمات پلیس در شهر مشهد است
ارزیابی و تحلیل پراکنش و توزیع کاربری های اداری -دولتی در شهر اهواز با رویکرد آمایشی
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲۳
933 - 946
حوزههای تخصصی:
موضوع زمین و چگونگی استفاده از آن همواره موضوع و بستر اصلی برنامه ریزی شهری بوده و در حقیقت سرنوشت نهایی طرح توسعه شهری را چگونگی مداخله و نظارت بر نحوه استفاده از زمین رقم می زند و همواره یکی از مسائل اجتماعی اقتصادی و کالبدی در شهرنشینی معاصر را این مقوله تشکیل داده است. برنامه ریزی آمایشی نوعی برنامه ریزی فضایی است، این برنامه ریزی شامل سطوح برنامه ریزی شهری، ناحیه ای، ملی و بین المللی است. کاربری زمین به عنوان یکی از مؤلفه های مفهومی آمایش سرزمین نیزبه نوع استفاده از زمین تعریف می شود. هدف تحقیق حاضر بررسی نحوه توزیع کاربری های اداری-دولتی شهر اهواز با رویکرد آمایش شهری است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای و اسنادی و بررسی های میدانی در سطح شهر اهواز می باشد. در مرحله تحلیل با استفاده از نرم افزار Arc GIS و Geo DA اقدام به تحلیل فضایی و بررسی نحوه پراکندگی جمعیت و کاربری های اداری _دولتی در شهر اهواز شده است. نتایج تحقیق حاکی نشان داده است که کاربری های اداری- دولتی موجود شهر اهواز دارای پراکنش عادلانه ای در بین نواحی شهری نیست و به غیراز ناحیه 2 شهری، بقیه نواحی دارای سهم ناچیزی از این نوع کاربری هاست. بنابراین انتظار می رود مدیران شهری بیش ازپیش متوجه اهمیت توزیع متوازن این کاربری ها باشند تا با اقدامات و برنامه ریزی های آتی خود، توزیع و تخصیص متوازن کاربری اداری – دولتی به هر یک از نواحی با حفظ انسجام عملی این کاربری و در راستای برخورداری عادلانه نواحی شهری از کاربری مذکور گام برداشته و زمینه ساز پایداری محیط شوند.
آثار اقتصادی و اجتماعی شیوع ویروس کرونا در صادرات صنعت گردشگری ایران مبتنی بر رویکرد تحلیل مسیر ساختاری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۷)
101 - 121
حوزههای تخصصی:
طبق آمارهای بین المللی، شیوع ویروس کرونا موجب کاهش 70درصدی گردشگری بین المللی شده است. لذا، مقاله حاضر در پی پاسخ گویی به این سؤال اساسی است که شیوع بیماری کرونا از کانال گردشگری ورودی چه تأثیری در تولید بخش های اقتصادی و توزیع درآمد نهادی در ایران داشته است. برای این منظور، با استفاده از رویکرد تحلیل مسیر ساختاری و ماتریس حسابداری اجتماعی 1395 کشور ایران در قالب 110 فعالیت اقتصادی و 22 نهاد (مشتمل بر 10 دهک درآمدی خانوارهای شهری و روستایی، شرکت ها و دولت)، اثر کاهش مخارج گردشگری ورودی خارجی در تولید و تغییر توزیع درآمد نهادی محاسبه شده است. نتایج نشان می دهد، در پی بروز شوک کرونا، کاهش درآمد ناشی از افت گردشگری ورودی به کاهش تولید کل کشور منجر شده است و بخش های عمده فروشی و خرده فروشی، حمل ونقل، تأمین جا، فعالیت های خدماتی مربوط به غذا و آشامیدنی ها و ساخت محصولات غذایی، به ترتیب با سهم های 6/16، 6/11، 5/10، 3/9 و 1/6درصدی، بیشترین سهم را از کاهش تولید کل کشور به خود اختصاص داده اند. همچنین، نتایج حاصل از رویکرد تحلیل مسیر ساختاری نشان می دهد که بین عوامل تولید، درآمد مختلط مسیر اصلی و مهم اثرگذاری کاهش مخارج گردشگری در درآمد تمامی نهادها اعم از خانوارهای شهری، خانوارهای روستایی و شرکت ها است.
طراحی و شبیه سازی مدلی برای ارزیابی خط مشی های عمومی (مورد مطالعه: نقش حکمرانی خوب در برنامه های توسعه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۵۲
209 - 226
حوزههای تخصصی:
تکرار رویکردهای گذشته در اجرا و ارزیابی برنامه های توسعه سبب شده است تا روند نتایج آن نیز تغییر نکند، با توجه به اینکه دامنه نوسان این روندها در محدوده اهداف برنامه قرار ندارد، حفظ آن دستاورد مطلوبی برای خط مشی گذاران و مجریان برنامه محسوب نمی شود. این وضعیت بیانگر آن است که بین اجرای برنامه های توسعه و ارزیابی آن ساختار بازخوردی مناسبی وجود ندارد و فرایند ارزیابی برنامه ها نتوانسته اند بازخوردهای مورد نیاز برای خط مشی گذاران را فراهم کنند تا اقدام های اصلاحی مبتنی بر آنها طرح ریزی شوند. با وجود اینکه ارزیابی برنامه های توسعه، بازخوردهایی را منتقل می کنند ولی این بازخوردها دقیق و به هنگام نیستند؛ از این رو ساختارهای بازخوردی اجرا و ارزیابی برنامه های توسعه، توجه بسیاری از صاحب نظران را به خود جلب کرده است. در مقاله حاضر تلاش شده با استفاده از رویکرد پویایی های سیستم، مدل پویای ارزیابی برنامه های توسعه طراحی شود. این مقاله یک پژوهش توسعه ای است که در آن از روش پژوهش آمیخته برای جمع آوری و تحلیل داده ها استفاده شده است. در این پژوهش از رویکرد کیفی برای شناسایی متغیرها و از رویکردهای کمی برای تحلیل رفتار آنها استفاده شده است. پس از شناسایی متغیرهای مدل و روابط آن ها، نمودار علّی -حلقوی مدل که مبتنی بر حلقه های بازخوردی مثبت بود طراحی شد؛ بر اساس مدل پیشنهادی در ارزیابی برنامه های توسعه باید نتایج، قابلیت ها و رابطه علت و معلولی آنها ارزیابی شود. برای اطمینان از اثربخشی مدل طراحی شده، مدل با استفاده از داده های واقعی شبیه-سازی شد. نتایج شبیه سازی نشان داد متغیرهای حکمرانی خوب به ویژه متغیرهای کیفیت مقررات گذاری و حاکمیت قانون عوامل کلیدی بهبود نتایج برنامه های توسعه هستند و تمرکز منابع بر بهبود آنها، عملکرد برنامه های توسعه را به سطح بالاتری ارتقاء می دهد.
طراحی الگوی مفهومی تدریس و یادگیری با رویکرد اسلامی در مراکز آموزش دانشگاه جامع علمی-کاربردی در حوزه جغرافیایی استان البرز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ ویژنامه ۱
223 - 236
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف طراحی الگوی مفهومی تدریس و یادگیری با رویکرد اسلامی در مراکز آموزش دانشگاه علمی کاربردی استان البرز صورت گرفته است. ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ از ﺣیﺚ ﻫﺪف کﺎرﺑﺮدی و از ﻧﻮع ﻃﺮح ﻫﺎی ﺗﺮکیﺒی (کیفی-کمی) اﺳﺖ. جامعه آماری در این پژوهش کلیه متخصصان، استادان و دانشجویان در مراکز آموزش دانشگاه جامع علمی–کاربردی استان البرز و نمونه پژوهش در بخش کیفی شامل 15 نفر از اساتید و متخصصان دانشگاه مذکور که با روش نمونه گیری هدفمند گلوله برفی(نمونه گیری تا مرحله اشباع نظری در اطلاعات گردآوری شده انجام شد) و جامعه آماری بخش کمی مدرسان شامل 1095 نفر و دانشجویان 12595 که به روش نمونه گیری تصادفی ساده 295 نفر مدرس و 393 نفر دانشجو انتخاب گردیدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختار یافته و در بخش کمی ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺳﺎﺧﺘﻪ بود. اعتبار روایی صوری و پایایی نیز با آلفای کرونباخ حاصل شد. برای ﺗﺠﺰیﻪ و تحلیل داده در بخش کیفی با استفاده از نظریه داده بنیاد و مقوله بندی و کد گذاری باز، محوری و گزینشی و در بخش کمی با آزمون های آمار توصیفی، آزمون تحلیل مسیر و آزمون برازش انجام شد. یافته ها نشان دادند که مهارت های طراحی قبل از تدریس-مهارت های ضمن تدریس -مهارت مدیریت زمان-مهارت های ارتباطی-مهارت های پژوهشی-مهارت برنامه ریزی دروس عملی-رعایت اخلاق حرفه ای اسلامی-مهارت های بعد از تدریس جزء ابعاد الگوی تدریس و یادگیری با رویکرد اسلامی و الگوی مذکور شامل فلسفه و اهداف، ابعاد و مولفه ها، مراحل اجرا و ارزشیابی است که با نظر متخصصان
ارزیابی کارایی روش های آبیاری در مناطق خشک و نیمه خشک (مطالعه موردی: باغ های پسته شهر کرمان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ ویژنامه ۱
323 - 334
حوزههای تخصصی:
متوسط بارش سالانه کمتر از یک سوم میانگین جهانی است و از نظر منابع آبی به شدت دارای محدودیت می باشد، لذا بهبود کارایی مصرف آب در بخش کشاورزی بالاخص در مناطق خشک و نیمه خشک کشور از اهمیت ویژه ای برخوردار است. تحقیق حاضر به منظور بررسی تغییر سیستم آبیاری سطحی به آبیاری زیر سطحی بر درختان بارور پسته در شهرستان کرمان انجام شد. طرح به صورت بلوک های کامل تصادفی در قالب فاکتوریل با 4 تیمار آبیاری غرقابی ( ) ،آبیاری زیر سطحی به میزان کامل ( ) ،آبیاری زیر سطحی به میزان 75 درصد آبیاری کامل ( ) و آبیاری زیر سطحی به میزان 50 درصد آبیاری کامل ( ) انجام گرفت . پارامترهای کیفی و کمی مربوط به درختان پسته مورد آرزیابی قرار گرفته و نتایج نشان داد که بیشترین میزان محصول تر و همچنین محصول خشک مربوط به تیمار) (بود ولی این مقدار در هر دو پارامتر با تیمار ) (اختلاف معنی داری نداشت. همچنین نشان داده شد که بیشترین تعداد دانه در یک انس مربوط به تیمار آبیاری غرقابی بود در حالی که بیشترین کاهش درصد پوکی مربوط به تیمار آبیاری زیر سطحی به میزان کامل می باشد. بیشترین میزان درصد خندان بودن مربوط به تیمار) (می باشد ولی این اختلاف با سایر تیمارها معنی دار نبود. در این بررسی نشان داده شد می توان آبیاری غرقابی درختان پسته را به آبیاری زیر سطحی تغییر داد و میزان آب آبیاری را تا 25 درصد کاهش داد که علاوه بر کاهش میزان مصرف آب آبیاری، کارایی مصرف آب نیز به میزان مطلوبی افزایش داده می شود.
خلأهای جرم جاسوسی در نظام کیفری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و برنامه ریزی منطقه ای سال ۱۳ زمستان ۱۴۰۲ ویژنامه ۲
589 - 608
حوزههای تخصصی:
جاسوسی به عنوان یکی از مهم ترین جرایم علیه امنیت، از دیرباز مورد توجه نظام های حقوقی مختلف از جمله نظام کیفری ایران بوده است. این جرم با توجه به ماهیت زیان بار خود برای امنیت ملی و ثبات سیاسی کشورها، همواره در صدر جرایمی قرار داشته که مورد اهتمام قانو ن گذاران و مراجع قضایی قرار گرفته است.در نظام کیفری ایران، جرم جاسوسی در قوانین مختلفی از جمله قانون مجازات جرایم نیروهای مسلح، قانون مجازات اسلامی و قانون آیین دادرسی کیفری جرایم نیروهای مسلح مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. با این حال، با توجه به پیچیدگی های روزافزون جاسوسی در عصر حاضر و گسترش روزافزون ابزارها و روش های نوین جاسوسی، به نظر می رسد خلأها و ابهاماتی در قوانین موجود در این زمینه وجود داشته باشد.یافته های این پژوهش نشان می دهد که جرم جاسوسی در نظام کیفری ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده و قوانین و مقررات متعددی برای مقابله با این جرم وجود دارد.با این حال، این قوانین و مقررات در برخی از موارد دارای خلأها و ابهاماتی هستند که نیاز به رفع دارند.همچنین، در رویه قضایی نیز در خصوص برخی از عناصر و ارکان جرم جاسوسی، وحدت رویه کاملی وجود ندارد
تحلیل فقهی جریمه تأخیر تأدیه در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران در راستای برنامه ریزی منطقه ای و توسعه پایدار(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از معضلات مهم نظام بانکی در ایران، تاخیر تادیه بدهی مشتریان در معاملات مدت دار است. پرداخت دیون و بدهی ها در زمان مقرر اگر چه وظیفه ای قانونی است، اما در یک جامعه اسلامی، وظیفه ای دینی و اخلاقی نیز محسوب می شود. نظام بانکی برای اطمینان از وصول به موقع مطالبات، از روش های متعددی بهره می گیرد. یکی از این روش ها، که در زمینه مشروعیت آن اختلافات زیادی بین فقها و کارشناسان بانک داری اسلامی وجود دارد، اخذ جریمه تاخیر تادیه در قالب وجه التزام به صورت شرط ضمن عقد در عقود بانکی است. این روش به زعم برخی اندیشمندان اسلامی، مخالف با موازین شرعی و از نظر گروهی دیگر، راهکاری صحیح و مشروع برای حل معضل یاد شده است. این رساله با روش کتابخانه ای و اسنادی درصدد تبیین تحلیل فقهی جریمه تأخیر تادیه در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران با تأکید بر نظر فقهی مقام معظم رهبری بوده، و با توجه به مطالب مطرح می توان گفت: جریمه تأخیر تادیه در نظام بانکداری جمهوری اسلامی ایران، از مصادیق منافع غیر مستوفات است که مقام معظم رهبری هم جریمه تأخیر تأدیه را نسبت به بانک ها مجاز برمی شمارد. بر اساس نظر فقهای شورای نگهبان نیز، ربای معاملی، قرضی و جاهلی، شامل شرط جریمه تأخیر نمی شود. درباره حکم شرعی دریافت جریمه دیرکرد از مشتریان متخلف مابین فقهای اسلامی دو دیدگاه وجود دارد برخی از فقیهان قائل به مشروعیت و برخی قائل به عدم مشروعیت شده اند. مقام معظم رهبری در
جایگاه حقوقی رمز ارزها در عقد بیع و تبیین ابعاد ژئوپلیتیک آن(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
با توجه به رشد سریع علوم مختلف و پیوند عمیق فیمابین یافته های علوم انسانی ، می بایست محققین هر علم یافته های علوم را از لحاظ آثار و نتایج در علم تخصصی خود بررسی نمایند و نتایج حاصله را به اشتراک بگذارند علم حقوق به عنوان یکی از علوم اصلی تنظیم کننده ی روابط اجتماعی که علاوه بر قانونگذاری و تنظیم روابط اجتماعی ، به عنوان رکن نظارتی اعمال قانون در اجتماع هم می باشد جهت جلوگیری از آشوب و بی نظمی در روابط اجتماعی افراد می بایست با سرعت متناسب نسبت به پدیده های اجتماعی واکنش نشان دهد یکی از پدیده های نوین در اقتصاد داخلی و بین المللی و یا به عبارت بهتر در عرصه نظم اقتصادی بین المللی ، ظهور رمز ارز هاست که امور حقوقی و اقتصادی در کشور ایران را نیز تحت الشعاع قرار داده است. رمز ارزها از زمان رواج در داخل کشور با توجه به ماهیت متفاوت با پول رایج و سنتی مباحث جدیدی را در حوزه علم حقوق و اقتصاد مطرح نموده اند که در طی این تحقیق به این موضوع می پردازیم که رمز ارزها که یک نوع پول دیجیتال ،غیرمتمرکز ،همتا به همتا ، شبه ناشناس و رمز پایه هستند امکان پذیرش به عنوان ثمن در عقد بیع در حقوق ایران را دارند یا خیر؟ ضمناً بر اساس دیدگاه دیگری ،رمز ارزها به عنوان کالا تلقی گردیده اند و این موضوع بررسی می گردد که آیا رمز ارزها قابلیت تعیین به عنوان مبیع (مثمن) را دارند یا خیر؟
سیر تاریخی بیع تشریفاتی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر، سیر تاریخی بیع تشریفاتی در ایران بود. شکل گرایی هر چند به صورت جزئی، اما همواره در جوامع مختلف وجود داشته است. شکل گیری قراردادها در جوامع باستانی، به دلایل گوناگون، موقوف به رعایت برخی تشریفات بود و رعایت نکردن تشریفات مقرر، به بی اعتباری عقد منتهی می شد. در آن روزگار، جایگاه شکل در برابر اراده باطنی اشخاص به قدری بود که به-عنوان مثال در حقوق قدیم رم، پدیده ای به نام اعمال حقوقی مجرد وجود داشت. بدین معنی که اعمال حقوقی از اراده اشخاص استقلال تام داشتند و در تشکیل اعمال حقوقی، شکل و فرم حکومت مطلق داشت. از این رو، اگر طرفین، قصد بیع داشتند و به اشتباه، الفاظ هبه را جاری می کردند، عمل آنها هبه توصیف می شد و اثبات خلاف آن نیز امکان پذیر نبود. در ارتباط با سیر تحولات رضایی یا تشریفاتی بودن عقود در حقوق ایران گفته شده است که رضایی بودن یعنی آزادی قراردادی در دو سنخ وجود دارد، دسته اول برآمده از نظام سنّتی و فقهی ماست. در این مواد اراده باید در شکل و قالب «شرط» یا «عقد» ابراز شود و قرارداد منعقده عنوان دار خواهد بود. دسته دوم مواد، موادّی هستند که از نظام رومی- ژرمنی وارد حقوق ایران شده اند.
واکاوی وضعیت کالبدی و اقتصادی در نواحی روستایی در ارتباط با کیفیت زندگی روستاییان (نمونه موردی روستاهای شهرستان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با بررسی گزینه های مهم شاخص های اقتصادی و کالبدی نواحی روستایی شهرستان کرمانشاه در راستای تحلیل و بررسی کیفیت زندگی روستانشینان انجام گرفته است . هدف از این مقاله تأثیر شاخص های کیفیت زندگی از دیدگاه روستاییان با رویکرد مدل سازی و معادله ساختاری می باشد. تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع تحقیقات توصیفی –همبستگی است. با استفاده از فرمول کوکران ، نمونه آماری مورد پرسش تعداد 350 سرپرست خانوار تعیین گردید. این تعداد با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و مدل سازی معادلات ساختاری(SEM) انجام شده است. نتایج بدست آمده از پژوهش نشان میدهد که میزان رضایت مندی از کیفیت زندگی روستانشینان شهرستان کرمانشاه در شرایط مناسبی نیست ؛ چرا که براساس شاخص های اقتصادی ضریب برخورداری از درآمد مناسب ، تامین نیازهای اولیه زندگی، وضعیت اشتغال در روستاها نامناسب بوده است. در خصوص سطح کیفیت زیرساخت ها، نسبت برخورداری از برق، تلفن و آنتن دهی رادیو و تلویزیون در شرایط مساعدی بوده و سایر شاخص ها مانند دسترسی به راه ارتباطی، برخورداری از آب آشامیدنی سالم ، جایگاه توزیع مواد سوختی و دسترسی به خدمات مالی و اعتباری ضعیف ارزیابی شده است . و سایر شاخص ها مانند مقاوم بودن در مقابل خطرات طبیعی، استفاده از مواد و مصالح مقاوم، شکل و فرم زیبایی، جدا بودن محل نگهداری دام، روشهای جمع آوری زباله ، دارای شرایط مساعدی نبوده است.
طراحی مدلی منطقه ای برای الگوی مفهوم جنبه های تاریک پدیده اسطوره سازمانی مبتنی بر آموزه های دینی در راستای آمایش سرزمینی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف طراحی الگوی مفهوم جنبه های تاریک پدیده اسطوره سازمانی مبتنی بر آموزه های دینی صورت گرفته است. پژوهش حاضر کیفی و از نوع نظریه پردازی داده بنیاد است. داده ها با مصاحبه عمیق نیمه ساختمند از میان10 نفر از خبرگان حوزه جنبه های تاریک پدیده اسطوره سازمانی مبتنی بر آموزه های دینی انجام گرفت. نمونه ها با روش نمونه گیری انتخاب و گردآوری شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به روش (کوربین و استراوس، 2015) با استفاده از نرم افزارMAXQDA 2020 در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام شد. برای شناسایی ابعاد و مؤلفه های جنبه های تاریک پدیده اسطوره سازمانی مبتنی بر آموزه های دینی مصاحبه های عمیق با متخصصان و مدیران دانشگاه علوم پزشکی یزد، انجام شده است. مدل پژوهش بر اساس شناسایی 1015 کد باز، ارتباط دهی کدها به 215 مفهوم و 31 مقوله اصلی(در 12 طبقه) استخراج گردید.
تبیین عوامل موثر بر سیاست های فرهنگی شهر با رویکرد صنایع خلاق فرهنگی شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
به منظور دستیابی به سطحی از صنایع فرهنگی مورد انتظار ابتدا می بایست سیاست های فرهنگی شهر با هدف ایجاد تغییرات در سیاستهای برنامه ریزی شهری مورد بازبینی دقیق قرار گیرد. هدف اصلی این پژوهش، توصیف فاکتورهای تاثیر گزار در تغییر سیاست های فرهنگی در رابطه با الگویهای غالب سیاست های فرهنگی شهر اصفهان با رویکرد صنایع خلاق فرهنگی بوده است. مطالعات انجام شده در این تحقیق در قلمرو مکانی شهر اصفهان با استفاده از روش تحقیق تفسیری، کاربردی و کیفی مورد بررسی قرار گرفته است. و جامعه آماری این تحقیق شامل خبرگان و صاحبان صنایع خلاق فرهنگی شهر اصفهان بوده اند. روش مورد استفاده در این پژوهش نمونه گیری گلوله برفی و حجم نمونه در نقطه اشباع نظری 16 نفر تعیین شد . به منظور گرداروی داده ها از ابزار مصاحبه نیمه ساختار یافته و روش تحلیل محتوی استفاده شده است همچنین نیز این عوامل بر اساس پیشینه تحقیقاتی مورد بررسی قرار گرفته است و به شناسایی مولفه های موثر، مزیای صنایع فرهنگی، موانع و ویژگی ها، کارکرد های مورد انتظار و سیاست های مرتبط انجامید. در نهایت نیز راهکارهایی به منظور توسعه و بهبود سیاست های فرهنگی در شهر اصفهان بر اساس الگوی مطلوب ارایه می گردد. نتایج این تحقیق به شناسایی ۱۰ عامل تاثیر گزار در سیاستهای فرهنگی شهر اصفهان و ۳ قالب موثر در تقویت و اجرای سیاستهای فرهنگی شهر اصفهان و نهایتا ۶ کارکرد مورد انتظار پایداری فرهنگی، توسعه گرایش به مصرف، تنوع فرهنگی، توسعه مشارکت، توسعه اقتصاد فرهنگی، توسعه قابلیت رقابت منجر شد.
تبیین عدالت فضایی در تاب آوری کالبدی شهر (مطالعه موردی: منطقه 6 کلان شهر کرج)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
شهر عدالت محور با رشد سریع شهرنشینی به وجود آمده و نمودهای کالبدی آن با مفاهیم دسترسی نابرابر به خدمات شهری، سرمایه های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی و... شروع می شود. پیدایش الگوهای خطرپذیری با زمینه های مختلف طبیعی و انسانی در شهرها بحث تاب آوری را وارد حیطه مفاهیم شهری کرده است. هدف پژوهش حاضر تبیین عدالت فضایی در تاب آوری کالبدی منطقه 6 کلان شهر کرج می باشد. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از مدل Smart PLS و نرم افزارSpss مبتنی بر داده های اسنادی - میدانی است. نتایج حاصله گویای این واقعیت است که ارتباط اندکی بین پراکندگی جمعیت و توزیع خدمات شهری در محدوده موردمطالعه وجود دارد. خروجی نتایج آزمون کلموگروف- اسمیرونف و نرمال بودن توزیع داده ها، از آزمون تی تک نمونه ای (T-test) در نرم افزارSpss در ارتقاء تاب آوری کالبدی محدوده با توجه به تحقق عدالت فضایی و با توجه به اینکه ضریب معناداری (sig) محاسبه شده برای شاخص های تحقیق در سطح اطمینان 95 درصد (کمتر از سطح مجاز) 5 درصد است، می توان اظهار داشت که این شاخص ها در برابر تاب آوری کالبدی محدوده با تحقق عدالت فضایی در سطح مناسبی قرار ندارند. با توجه به نتیجه به دست آمده از مدل Smart PLS برازش این مدل با استفاده از آزمون SMRM مورد تائید می باشد و شاخص های پژوهش رتبه بندی شده و در جهت بهبود وضع موجود و رسیدن به وضع مطلوب الگوی مناسبی را نشان می دهد.