حجت الله پاشاپور

پیچیدگی، تغییرات پیوسته، عدم قطعیت و چند بعدی بودن فضا از این واقعیت حکایت دارد که دست اندرکاران گردشگری می بایست برنامه ریزی این صنعت را در افق های دورتری دنبال کنند؛ اهمیت مطالعات آینده پژوهانه در حوزه گردشگری و لزوم بازیابی صنعت گردشگری کشور در ایام پساکرونا محققان را بر آن داشت تا به شناسایی و تحلیل روندهای تاثیرگذار بر توسعه گردشگری ایران در یک افق 10 ساله بپردازند؛ تحقیق پیش رو کاربردی، تحلیلی، کیفی کمی و از حیث نگرش زمانی آینده نگرانه خواهد بود؛ گردآوری اطلاعات این پژوهش به صورت کتابخانه ای و مبتنی بر کتب، مقالات، پایان نامه ها و دیگر منابع داخلی و خارجی بوده و گردآوری اطلاعات میدانی پژوهش به کمک خبرگان صورت گرفته است؛ نهایتا تحلیل داده های گردآوری شده در نرم افزار میک مک دنبال شده است؛ طبق یافته های پژوهش افزایش شکاف اقتصادی بین مردم، افزایش تحریم های بین المللی، افزایش روابط سیاسی با کشورهای اسلامی، افزایش تبلیغات سوء و وارونه جلوه دادن وقایع کشور، افزایش سهم بخش خصوصی در اقتصاد گردشگری، طولانی بودن فرایند بروکراتیک در حوزه کارآفرینی، افزایش تقاضای سفر با پایان همه گیری کرونا، بازیابی محیط ناشی از کاهش سفرها در عصر کرونا، افزایش استفاده مردم از موبایل های هوشمند، افزایش نقش بلاگرهای اینستاگرامی در تبلیغ مقاصد، تخریب محیط زیست و ساخت خانه های دوم، افزایش کنفرانس ها و سمینارهای علمی، کاهش حس میهن دوستی ناشی از فشارهای زندگی و تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه از جمله روندهایی بودند که از حیث تاثیرگذاری بر دیگر روندها و تاثیرپذیری از آن ها برجسته ترین نقش را در توسعه گردشگری ایران در دوران پساکرونا ایفا می کنند؛ نهایتا متناسب با یافته ها جهت بهبود روند توسعه گردشگری کشور در دوران پس از کرونا راهکارهایی ارائه گردید.

برند شدن یک مکان، پایان راه نبوده و برند یک مقصد تا زمانی کارایی دارد که ارزش ویژه بالایی دارد؛ با این پیش فرض که آگاهی از خصوصیات مقصد، تصویر ایجادشده در ذهن گردشگر و کیفیت درک شده از جانب مسافر، تجربه گردشگر را رقم زده و نهایتاً با تحریک وی به تصمیم گیری، حضور مجدد گردشگر در مقصد را رقم می زند این پژوهش بر آن است که تأثیر ارزش ویژه برند مقصد گردشگری سرعین را با در نظر گرفتن نقش میانجی تجربه برند بر وفاداری گردشگران ارزیابی نماید. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و از حیث روش توصیفی از نوع پیمایشی است؛ گردآوری اطلاعات به صورت اسنادی و میدانی و مبتنی بر ابزار پرسشنامه صورت گرفته و داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS25 و Smart-PLS تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که ارزش ویژه برند مقصد گردشگری سرعین بر تجارب ذهنی، عاطفی و رفتاری گردشگران مؤثر بوده و تجارب ذهنی، عاطفی و رفتاری گردشگران نیز به طور مثبت و معناداری وفاداری آنان را متأثر می سازد؛ آنچه نباید از دید مدیران، برنامه ریزان و به طورکلی دست اندرکاران محدوده موردمطالعه پنهان بماند آنکه ارائه خدمات و امکانات صرف به گردشگران اگرچه لازم است اما کافی نیست و ارضاء نیازهای عاطفی، رفتاری و ذهنی آنان نیز ملزم به نظر می رسد. مدیران مقصد می بایست با تقویت ارزش ویژه برند مقصد خود، ارتقاء تجربه گردشگران را ملاک عمل قرار داده تا بدین ترتیب وفاداری گردشگران نمود یابد

مقدمه:  آب و هوا از مهم ترین عوامل مؤثر بر تعیین زمان مناسب گردشگری و توسعه صنعت توریسم می باشد و کشور ایران و منطقه آذربایجان به لحاظ قدمت تاریخی و دارا بودن جاذبه های توریستی و اکوتوریستی و همچنین شرایط آب و هوایی مناسب پتانسیل بسیار بالایی در زمینه جذب توریست دارد. هدف:  با توجه به تأثیر فراوان اقلیم بر آسایش انسان و صنعت توریسم و پتانسیل های اکوتوریستی فراوان استان های واقع در شمال غربی کشور و تنوع فراوان اقلیمی این منطقه، هدف این تحقیق ارزیابی شرایط اقلیم گردشگری برای فعالیت های اکوتوریستی مانند پیک نیک، طبیعت گردی، کوهنوردی و ... در چهار استان واقع در شمال غرب کشور در جهت تعیین مناسب ترین زمان برای گردشگری می باشد. روش شناسی:  در این تحقیق به منظور ارزیابی و پهنه بندی تقویم اکوتوریسم در شمال غربی کشور از مدل ریمن و شاخص دمای معادل فیزیولوژیک ([1]PET) استفاده گردیده است. بدین منظور از بین ایستگاه های سینوپتیک موجود در منطقه، 19 ایستگاه که دارای طول دوره آماری بالای 30 سال (2014- 1985) بودند، انتخاب گردید. سپس داده های مربوط به پارامترهای اقلیمی شامل دمای هوای خشک، رطوبت نسبی، سرعت باد، ابرناکی و فشار بخار اشباع در دوره روزانه و ساعتی از سازمان هواشناسی دریافت گردید. شرایط آسایش اقلیم گردشگری و تنش های گرمایی و سرمایی در روزها و ماه های مختلف سال با استفاده از شاخص PET ارزیابی گردیده و سپس با استفاده از نرم افزار ArcGIS پهنه بندی گردید. قلمرو جغرافیایی پژوهش:  قلمرو جغرافیایی شامل شمال غرب ایران می باشد . یافته ها و بحث:  در این مناطق مناسب ترین زمان برای فعالیت های گردشگری از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد و از اوایل شهریور تا اواسط مهر ماه دیده می شود. در مقابل در ماه های تیر و مرداد برای دوره بسیار کوتاهی تنش گرمایی با شدت پایین و از اواخر مهر تا اواسط فروردین تنش های سرمایی با شدت های مختلف وجود دارد. اما در مناطق کوهستانی مانند اردبیل، خلخال، سراب و مشکین شهر تقویم اقلیم گردشگری تا حدودی متفاوت است؛ در این مناطق دوره آسایش اقلیمی از اوایل خرداد شروع شده و تا اواسط شهریور ادامه می یابد. در این مناطق در ماه های فصل تابستان شرایط بسیار ایده آلی از لحاظ اقلیمی برای فعالیت های گردشگری وجود دارد. همچنین در بین ماه های مهر تا فروردین تنش های سرمایی با شدت های متوسط تا خیلی شدید حاکم است اما تنش های گرمایی در این مناطق به ندرت اتفاق می افتد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که در بیشتر بخش های منطقه شمال غرب مانند شهرهای تبریز، ارومیه و زنجان تقریباً روند مشابهی از شرایط اقلیم گردشگری وجود دارد.

هدف این مطالعه بررسی، امکان سنجی و تحقق بخشی چشم انداز توسعه گردشگری کشاورزی در شهرستان ساوه است. نوع تحقیق حاضر از لحاظ هدف، کاربردی و از نظر ماهیت و روش، پیمایشی مبتنی بر مطالعات میدانی (پرسشنامه ای) است. جامعه آماری این پژوهش شامل 18 نفر از مدیران و متخصصین دانشگاهی در حوزه گردشگری و برنامه ریزی شهری است که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده است. برای تحلیل علمی از مدل ترکیبی تحلیل استراتژیک SWOT و ماتریس برنامه ریزی استراتژیک کمی QSPMاستفاده شده است. نتایج بدست آمده بر مبنای ماتریس ارزیابی که عوامل داخلی؛ نقاط قوت و ضعف و عوامل خارجی؛ فرصت ها و تهدیدها می باشد. با توجه به امتیازبندی گویه های موجود در تحقیق مجموع امتیاز عوامل داخلی 28/2 (قوت ها 13/1 و ضعف ها 15/1) و عوامل خارجی 2/3 (فرصت ها 993/0 و تهدیدها 2/2) به دست آمده است؛ بنابراین بهترین استراتژی و راهبرد تحقق الگوی گردشگری کشاورزی در منطقه مورد مطالعه، راهبرد WO یا تقویت و استفاده از نقاط فرصت در جهت کاهش و خنثی سازی نقاط ضعف می باشد. با توجه به نتایج حاصله از بین راهبردهای تدوین شده، استراتژی رقابتی- تهاجمی (WO) با داشتن بالاترین نمره (82/6) بالاترین امتیاز را کسب نموده و دارای بیشترین جذابیت در بین استراتژی های پژوهش می باشد. همچنین خروجی مدل برنامه ریزی استراتژیک مذکور با تأکید بر استفاده هر چه بیشتر از موقعیت منطقه از نظر نزدیکی و دسترسی به مراکز جمعیتی ویژگی های زمین شناختی منطقه و تقویت برنامه های مربوط به آن از اولویت بالایی برخوردار است.

در کشورهای جهان دستیابی به وضعیت مطلوب مسکن یکی از شاخص های مهم توسعه اقتصادی و اجتماعی محسوب می شود. این در حالی است که مشکلات اساسی متعددی پیش روی مدیران و برنامه ریزان شهری و سیاست گزاران برای تأمین مسکن مناسب و کافی وجود دارد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل شاخص های بخش مسکن و ساختمان در شهرهای استان کهگیلویه و بویراحمد انجام شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف کاربردی است و روش تحقیق آن از نوع تحلیلی مقایسه ای است و محدوده پژوهش را 17 شهر استان کهگیلویه و بویراحمد در سال 1398 تشکیل می دهد. با استفاده از تکنیک چند شاخصه آراس سعی شده است نماگرهای منتخب مرتبط با بخش مسکن و ساختمان مورد تحلیل و ارزیابی قرار گیرد. نتایج کمی پژوهش نشان می دهد که بیشترین میزان شاخص مطلوبیت کل به شهرهای یاسوج و دوگنبدان تعلق داشته است. بالاترین امتیاز تکنیک آراس برای شاخص های مسکن و ساختمان به شهر یاسوج (971/0) اختصاص یافته است و از این حیث میزان امتیاز شهر دوگنبدان (306/0) به دست آمده است. میزان امتیاز لیکک (139/0)، دهدشت (138/0) و سی سخت (056/0) به دست آمده است و شهرهای مزبور در کنار هم در سطح دوم قرار دارند. شهرهای لنده با کسب امتیاز (036/0)، چرام با کسب امتیاز (028/0) و مادوان با کسب امتیاز (022/0) در کنار هم در سطح سوم قرار دارند. نتایج کمی تکنیک آراس نشان می دهد که شهرهای باشت، سوق، پاتاوه، قلعه رئیسی، سرفاریاب، دیشموک، مارگون، گراب و چیتاب امتیاز ضعیفی را به دست آوردند و نیازمند توجه ویژه هستند. جهت برقراری تعادل منطقه ای و حرکت به سمت توسعه پایدار شهری و منطقه ای در استان کهگیلویه و بویراحمد، لازم است که سیاست های توسعه بخش مسکن و ساختمان نگاه ویژه ای به مناطق روستایی کم جمعیت و سکونتگاههای حاشیه ای داشته باشد؛ در غیر این صورت شاهد افزایش نابرابری های بیشتر در استان کهگیلویه و بویراحمد خواهیم بود.

مقدمه: فقر یکی از مهم ترین مسائل شهرهای امروزی است. مطالعات نشان داده که اساساً موضوع فقر تنها به کمبود درآمد مربوط نمی شود، بلکه به معنای عدم توانایی خروج از وضعیت فقر است. هدف پژوهش: هدف از انجام این تحقیق بررسی وضعیت فقر به شکلی جامع و با روش آلکایر و فوستر در استان کرمانشاه است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش از نوع کاربردی محسوب می شود که با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. در این تحقیق، ابعاد شاخص فقر، مشابه با شاخص فقر چندبعدی گزارش های توسعه انسانی برنامه عمران ملل متحد در نظر گرفته شده است و داده های مورداستفاده این پژوهش برگرفته از داده های سرشماری عمومی نفوس و مسکن مرکز آمار سال 1395 است. جامعه آماری تحقیق استان کرمانشاه و زیر بخش های آن شامل شهرستان ها، مناطق روستایی و شهری می شود. یافته ها و بحث: نتایج نشان می دهند که 77/2 درصد خانوارهای استان فقیرند و شدت فقر (A) آنان برابر 79/2 درصد است. همچنین، نسبت سرشمار تعدیل شده (MO) برابر با 93/3 است. از سویی، میزان و شدت فقر در خانوارهای شهری بیش از خانوارهای روستایی است. 55/1درصد خانوارهای شهری و 22/1 درصد خانوارهای روستایی فقیرند. شدت فقر در خانوارهای شهری 63/1 درصد و در خانوارهای روستایی 16/1 درصد است. در پایان مناطق شهری و روستایی شهرستان های استان کرمانشاه بر اساس میزان و شدت فقر با یکدیگر مقایسه شد. نتایج: بر اساس نتایج مناطق شهری شهرستان های روانسر، سنقر، کنگاور و هرسین که کمترین فقر را دارند، در طبقه اول قرار می گیرند. شهرستان های گیلانغرب و دالاهو و ثلاث باباجانی در طبقه دوم و کرمانشاه و اسلام آباد و جوانرود و صحنه در طبقه سوم و مابقی در طبقه چهارم جای گرفتند.

کشور ایران از کشورهای خطرپذیر در زمینه بلایای طبیعی به ویژه زلزله است. قرارگیری بر روی کمربند کوهزایی آلپ هیمالیا و وجود فرآیندهای فعال زمین شناسی و صفحه ای، زلزله را به عنوان یک خطر بالقوه مطرح ساخته است. در این میان، استقرار بیشتر جمعیت ایران در کلان شهرها لزوم ایمنی هرچه بیشتر فضاهای شهری را مطرح ساخته است. یکی از فضاهای شهری بسیار مهم در این رابطه کلان شهر تبریز است. قرارگیری این شهر بر روی گسل های فعال منطقه به ویژه گسل تبریز لزوم اتخاذ رویکردهای ایمنی شهرسازی را مطرح می سازد. این مقاله از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی تحلیلی است. برای انجام این پژوهش از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی و نرم افزار Arc GIS استفاده شده است. در این راستا 12 معیار در دو بخش طبیعی و انسانی مشخص و پردازش شدند و نقشه خطرپذیری زلزله تهیه شد. نتایج نشان می دهد مناطق مرکزی، غرب و جنوب غربی با مساحت 6/13969 هکتار (بیش از نیمی از مساحت شهر) یعنی 3/59 درصد این شهر در پهنه لرزه خیزی با ریسک بسیار بالا و بالا قرار دارند و کاملاً مستعد زلزله هستند و تنها بخش های شمالی این شهر به صورت منفرد مصون از زلزله است؛ اما با توجه به آن که عمق و دامنه زلزله محدود به حریم خاصی نیست، طبیعتاً رخداد زلزله در این شهر مناطق شمالی را نیز در بر خواهد گرفت. از این رو التزام به قوانین و مقررات ساخت وساز، مکان یابی توسعه شهری، فضاهای زیست و فعالیت در این کلان شهر اهمیت ویژه ای می یابد.

مطالعات مربوط به کیفیت زندگی در ابتدا بیشتر در زمینه های مربوط به سلامتی و توان بخشی معلولان، ناتوان های جسمی و ذهنی، کهنسالان، کودکان و زنان بوده است. رفته رفته جنبه های اقتصادی و اجتماعی هم به آن افزون گردیده است. در این پژوهش که با روش تحلیلی و شیوه میدانی صورت گرفته است، سعی گردیده نسبت به ارزیابی و عملکرد منطقه ویژه اقتصادی سلفچگان در حوزه کیفیت زندگی شهروندان شهر پرداخته شود. با استفاده از پرسشنامه نسبت به جمع آوری دیدگاه ها در زمینه عملکرد منطقه در ابعاد مسکن، درآمد و اشتغال، حمل و نقل، امنیت اجتماعی، ابعاد اجتماعی و فرهنگی و تعلقات زندگی پرداخته شد. برای تحلیل داده های گردآوری شده در نرم افزار SPSS نسبت به انجام آزمون های کای اسکوئر، T-Test و برای سنجش همبستگی میان شاخص های عینی و ذهنی کیفیت زندگی از آزمون همبستگی پیرسون و رگراسیون استفاده گردیده است. نتایج بیانگر است که با توجه به خروجی های منفی در حوزه های مسکن (11/21-) ، درآمد و اشتغال (40/8-)، حمل و نقل (46/17-)، ابعاد اجتماعی و فرهنگی (97/12-) بیانگر پایین بودن کیفیت زندگی در این حوزه ها است. این در حالی است که فقط در حوزه های امنیت اجتماعی (90/9+)  و تأسیسات و تجهیزات شهری (37/16+) شاخص t مثبت بوده است، که بیانگر رضایت شهروندان در این حوزه می باشد. همچنین با توجه به مدل همبستگی به کار رفته در این پژوهش، میان شاخص های عینی و ذهنی رابطه برقرار می باشد و مقدار آماره محاسبه شده (659/0) می باشد.

میزان خسارات و تلفات ناشی از مخاطرات طبیعی به میزان آمادگی جامعه در برابر واقعه بستگی دارد. تاب آور ساختن شهرها در ابعاد مختلف، راهی مناسب و کارا در جهت تقویت ساختار شهر برای مقابله با بحران ها و مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی است. مطالعه حاضر به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی توصیفی - تحلیلی است. در این تحقیق برای جمع آوری داده ها از روش کتابخانه ای و اسنادی و برای تجزیه تحلیل داده ها از مدل AHP Fuzzy استفاده شده است . نتایج نشان داد که معیار ویژگی های کالبدی بافت با ضریب اهمیت نسبی 0.424 و در بین زیر معیارها نیز، عرض معابر با وزن 0.238، مقاومت ساختمان با وزن0.120 و دسترسی به پارک با وزن 0.102، بیشترین اهمیت را در تاب آوری کالبدی منطقه 12 شهر تهران دارند. همچنین نقشه نهایی تاب آوری کالبدی منطقه نشان داد که فقط 1.03 درصد از بافت منطقه دارای تاب آوری زیاد می باشد و 74.64 درصد از منطقه دارای تاب آوری متوسط و 24.33 درصد از منطقه دارای تاب آوری کم می باشد. همچنین نتایج نشان داد که سکونت گاه های منطقه 12 شهر تهران با توجه به قدمت بناها و کیفیت آن ها، دسترسی های کم عرض، قطعه بندی ریزدانه و افزایش سطح اشغال و کمبود فضای باز که همگی زمینه ها و عوامل تهدیدکننده جان انسان های ساکن این منطقه است، در تقابل با تاب آوری شهری قرار دارند. اﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ از آﺳﯿﺐ و ﺧﺴﺎرات ﺑﯿﺸ ﺘﺮ اﯾ ﻦ منطقه در ﺻﻮرت وﻗﻮع زمین لرزه ﺧﺒﺮ می دهد.

اکوتوریسم شاخه ای از توریسم می باشد که گردشگران به منظور لذت بردن از حضور در طبیعت و نیز دیدار از جاذبه های طبیعی اقدام می کنند. بررسی جغرافیایی و منطقه ای طبیعت ایران نشانگره این امر است که اکوتوریسم می تواند به عنوان یک درآمد اقتصادی پایدار مطرح می شود . شهرستان بهمئی به عنوان یکی از شهرستان های استان کهگیلویه و بویراحمد به دلیل مسائلی از جمله فقر اقتصادی ساکنین شهرستان همواره دارای مشکلات زیاد بوده است. یکی از گام های اساسی در جهت رفع فقر و ایجاد اشتغال و ارتقای توسعه همه جانبه ی شهرستان بهمئی استفاده بهینه از کلیه امکانات و منابع موجود در شهرستان با مدیریت علمی و استفاده از پژوهش های صاحبنظران و استفاده از سیستم های مکان مبنا در امر مدیریت گردشگری می باشد. در این مطالعه با توجه به اینکه هدف پژوهش شناسایی نواحی مستعد توسعه اکوتوریسم در شهرستان بهمئی بوده است؛ عوامل مؤثر در اولویت سنجی مناطق مستعد گردشگری منطقه که شامل: بارش و اقلیم؛ توپوگرافی، کاربری اراضی، دسترسی، فاصله از گسل و مناطق حفاظت شده، دریاچه و رودخانه و زمین شناسی با روش تحقیقی توصیفی – تحلیلی در فرایند تحقیق بر اساس مدل پژوهش شناسایی، آماده سازی، وزندهی و در پایان نمودار و نقشه های خروجی مورد تجزیه و تحلیل قرار می گیرد. که نتایج نهایی و تحلیل های خروجی نشان می دهد که بخش های سرآسیاب یوسفی و ممبی دارای بیشترین و بخش لیکک و کفشکنان دارای کمترین مناطق اکوتوریسم می باشند.    

ز مهمترین نهاد های ارایه کننده خدمات عمومی- اطلاعاتی در محیط های شهری کتابخانه های عمومی هستند و ارتباط تنگاتنگی بین رسالت کتابخانه های عمومی و مفاهیمی چون مدنیت، شهرنشینی و شهروندی وجود دارد. لذا معیار های مکانی و فضایی جهت احداث این نهاد های مهم فرهنگی از اهمیت بالایی برخوردار می باشد. به دلیل عدم توجه به مکانیابی مناسب کتابخانه ها متاسفانه در بیشتر شهرهای ایران کتابخانه های موجود به طور غیرعادلانه توزیع شده اند و کارایی جغرافیایی مناسبی ندارند. در این پژوهش جهت بررسی مناسب بودن یا نبودن توزیع جغرافیایی کتابخانه های عمومی منطقه چهار شهری تبریز و مکانیابی محل های احداث کتابخانه های جدید از هشت معیار موثر در مکانیابی کتابخانه های عمومی استفاده شده است. نتایج حاصله نشان می دهند که به طور بهینه چهار پهنه مناسب جهت احداث کتابخانه عمومی جدید در محدوده منطقه چهار شهری تبریز وجود دارد. این پهنه ها با حفظ فاصله از کتابخانه های موجود در مناطق پرتراکم منطقه، نزدیک به مسیرهای دسترسی، به دور از عوامل ناسازگار و پر سر و صدا و در مجاورت مراکز پر جمعیت و کاربری های سازگار شهر واقع شده اند

امروزه شهرها به عنوان مصرف کننده و توزیع کننده اصلی کالاها و خدمات تبدیل به نقاط کانونی پایداری شده اند. هدف این پژوهش، مطالعه کلان شهرهای ایران از لحاظ انطباق آنها با شاخص های توسعه پایدار و بررسی تطبیقی بین آنها است. روش تحقیق، توصیفی- تحلیلی است. برای جمع آوری داده ها از روش های کتابخانه ای و اسنادی مانند سالنامه آماری مرکز آمار و سالنامه آماری شهرداری های کلانشهرهای ایران و نیز ۴۳ شاخص در سه بخش زیست محیطی، اقتصادی و کالبدی استفاده شده است. جهت رتبه بندی شهرها، از مدل های ویکور، الکترا و تاپسیس و همچنین از مدل آنتروپی شانون جهت وزن دهی به شاخص ها استفاده شده است. نتایج به دست آمده از ترکیب روش های سه گانه به وسیله تکنیک کپلند نشان داد که تهران با امتیاز ۴ در رتبه اول قرار گرفت و پس از آن به ترتیب شهرهای اهواز با امتیاز 2، اصفهان با امتیاز ۰، تبریز با امتیاز ۱- و مشهد با امتیاز ۴- در رتبه های بعد قرار گرفتند. بررسی مجموعه معیارهای پژوهش نشان داد که مقدار معیارهای توسعه پایدار در هر یک از شهرها به شکل یکنواخت و همگن نبوده و هر شهر از نظر برخی از معیارها در وضعیت بهتری نسبت به دیگر شهرها قرار دارد.

به منظور بررسی وضعیت خشکسالی های استان کردستان و تاثیر آن بر عملکرد گندم دیم داده های بارش ماهانه 10 ایستگاه هواشناسی از سایت سازمان هواشناسی و نیز اطلاعات مربوط به سطح زیر کشت، میزان تولید و عملکرد گندم دیم استان کردستان در طول دوره آماری (1389-1362) از سازمان جهاد کشاورزی دریافت گردید. به منظور تحلیل خشکسالی از دو شاخص بارش استاندارد( SPI) و شاخص درصد از عادی بودن بارندگی (PNPI) استفاده گردید. نتایج حاصل نشان داد که براساس شاخص عادی بودن از بارندگی بیشترین تعداد خشکسالی استان با 8 مورد در ایستگاه بانه و کمترین تعداد خشکسالی با 5 مورد در ایستگاه بیجار اتفاق افتاده است در صورتی که براساس شاخص استاندارد بارش بیشترین تعداد خشکسالی استان با 10 مورد در ایستگاه مریوان و کمترین تعداد آن با 7 مورد در ایستگاه بیجار رخ داده است. در بررسی تاثیرات خشکسالی های هواشناسی بر کشاورزی از شاخص عملکرد نسبی محصول گندم دیم استفاده گردید. همچنین نتایج حاصل از همبستگی بین بارش و عملکرد گندم نشان دهنده رابطه مستقیم و معنی دار این دو متغیر بوده و شاخص استاندارد بارش روندی همسو با شاخص استاندارد عملکرد نسبی گندم دیم دارد.

مکان یابی[1] فرآیندی که از طریق آن می توان بر اساس شرایط تعیین شده برای یک کاربری مشخص و با توجه به منابع و امکانات موجود, بهترین محل مناسب را تعیین نمود. مکان یابی درواقع تجزیه وتحلیل توأمان اطلاعات فضایی و داده های توصیفی به منظور یافتن یک یا چند موقعیت فضایی با ویژگی های توصیفی موردنظر است. از سوی دیگر منطق فازی که می توان در تعریف آن گفت که از منطق ارزش های "صفر و یک" نرم افزارهای کلاسیک فراتر رفته و درگاهی جدید برای دنیای علوم نرم افزاری و رایانه ها می گشاید، زیرا فضای شناور و نامحدود بین اعداد صفر و یک را نیز در منطق و استدلال های خود به کار می گیرد (جورابیان، محمود و همکاران: 1381)، نیز می تواند در امر مکان یابی بسیار به کار آید چراکه مقادیر میان صفر و یک را در بر می گیرد. با توجه به تعریف فوق و نیز توجه به این مطلب که همه ساله شاهد افزایش نرخ رشد جمعیت هستیم ناگزیر با رشد و توسعه شهرها مواجه هستیم که این امر ضرورت مکان یابی محدوده های مناسب برای گسترش های بعدی هر شهری را ضروری می سازد. شهر کوهدشت واقع در استان لرستان نیز اگرچه نه به صورت گسترده ولی شاهد این توسعه در چند دهه گذشته بوده است آنچه در این پژوهش انجام شد بیانگر این واقعیت بوده است که شهر کوهدشت در ادامه توسعه فیزیکی خود، با محدودیت های گسل (در بخش جنوبی شهر)، شیب، انواع فرایندها (هوازدگی، دامنه ای، جریانی و فرسایشی)، خطرات ناشی از گسل (تخریب سدها، آب های زیرزمینی، تأسیسات و ...) و درنتیجه اثرات مخاطرات محیطی بر روی سازه های انسانی و افزایش هزینه های ساخت وساز ناشی از این مخاطرات مواجه است، به استثنای اراضی واقع در شرق و غرب (مناسب ترین مکان ها برای توسعه فیزیکی آتی)، دیگر جای برای توسعه فیزیکی شهر کوهدشت وجود ندارد.  

صنعت گردشگری به ویژه به منظور گذران اوقات فراغت یکی از نیازهای اصلی انسان محسوب می شود. از بُعد اقتصادی برای بسیاری از کشورها این صنعت منبع اصلی درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه ساختار زیربنایی است. یکی از حوزه های جذاب گردشگری برای مردم و گردشگران، طبیعت گردی یا اکوتوریسم است. اکوتوریسم به نوعی از گردشگری اشاره دارد که گردشگران به بازدید منابع و مناطق طبیعی می پردازند. این نوع از گردشگری بر جذابیت محیط زیست تاکید دارد. این پژوهش از نوع روش تحقیق کیفی – کمی (درچارچوب روش شناسی تحقیق آمیخته) و از نقطه نظر هدف کاربردی می باشد. ابتدا با بررسی ادبیات تحقیق عوامل مؤثر در توسعه اکوتوریسم استحصال شد و سپس در مصاحبه با خبرگان عوامل دسته بندی و سپس اولویت بندی با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری انجام شد. نتایج نشان می دهد که یکی از مهم ترین عواملی که می تواند توسعه اکوتوریسم این منطقه را شکوفا نماید مدیریت مناسب است. این عامل می تواند سایر عوامل را تحت تأثیر قرار داده و آن ها را در راستای توسعه پایدار گردشگری جهت دهی نماید.