نظریه خاکستری

همواره از میان راه های متعددی که پیش روی سازمان ها قرار می گیرند، امکان اجرای هم زمان تمامی آنها وجود نخواهد داشت. بنابراین لازم است با شناسایی استراتژی های عملی و اولویت بندی اجرای هر یک از آنها، زمینه موفقیت و بقای سازمان ها در محیط رقابتی امروز به بهترین شیوه فراهم شود. در پژوهش حاضر، روشی برای ارزیابی و اولویت بندی استراتژی ها با توجه به درجه اهمیت ریسک های اثرگذار ارائه شده است. بدین منظور در مرحله نخست با تشکیل پانل خبرگی، طراحی پرسشنامه و استفاده از روش ماتریس SWOT استراتژی ها استخراج می شود. در مرحله بعدی با تشکیل پانل خبرگی ریسک های سازمان شناسایی و برای امتیازدهی به آنها از روش FMEA استفاده می شود. با توجه به عدم قطعیت موجود در این پژوهش، استفاده از «تحلیل رابطه ای خاکستری» به عنوان یکی از فنون تصمیم سازی چندشاخصه و از راه به کارگیری اعداد خاکستری- که امکان تحلیل و ارزیابی ریاضیاتی سیستم ها با اطلاعات غیرقطعی را فراهم می سازد- روشی برای انتخاب و ارزیابی استراتژی ها از نظر میزان تأثیرپذیری هر یک، از ریسک های بالقوه و بالفعل، در شش گام ارائه شده است به عنوان نمونه کاربردی، روش ارائه شده برای ارزیابی و اولویت بندی استراتژی های شرکت ملی صادرات گاز ایران، از نظر میزان تأثیرپذیری از ریسک ها، پیاده سازی و نتایج ارائه شده است

این مقاله به بررسی عوامل انسانی مؤثر بر موفقیت پروژه، به صورت سیستماتیک و جمعی می پردازد. درنظر گرفتن عوامل مؤثر بر موفقیت پروژه به صورت تک عاملی، تحلیل ها را ناقص و نادرست نشان می دهد؛ بنابراین این مقاله با استفاده از روش پیشنهادی خود این موضوع را بررسی می کند. در این مقاله، عوامل تأثیرگذار بر سیستم پروژه ازمنظر منابع انسانی استخراج می شوند و سپس با استفاده از روش دیماتل خاکستری اهمیت و میزان تأثیر عوامل بر سیستم شناسایی می شود. از آنجا که توان ائتلافی بین عوامل در روش دیماتل نادیده گرفته می شود، با استفاده از تابع ارزش شاپلی به عنوان عاملی درجهت برآورد ارزش عوامل در سیستم، این مشکل حل خواهد شد و میزان تأثیر عوامل تعدیل خواهد شد. عامل خدمه (C6) به عنوان عاملی که بیشترین تأثیر را در عوامل دیگر دارد، پیوستگی بین اعضای تیم در پروژه (C4) و همکاری بین اعضا (C8) بیشترین تأثیرپذیری را در بین عوامل دارند. Abstract This paper wants to have a survey on the human factors which are influencing on the project success. Observation of the factors affecting the success of the project as a single factor will show the analysis incomplete and non-true. Based on this, the current paper will work on this subject by it selves proposed method. So, the human resource factors affecting on project system will be extracted and then the importance of each factors will be recognized by Grey DEMATEL method. Because the coalition power between factors is neglected in DEMATEL method, this problem will be solved with use of Shapley value function as an evaluation for system’s factors and the effect of each factor will be standard. Staff factor (C6) is known as the factor that makes the biggest impact on the other factors; and communication between team members in project (C4) and coordination between members (C8) are known as the factors which are more impressible. Keywords: Human Resource; Project Success Factors; Grey Theory; DEMATEL; Shapley.

به دلیل چالش های عصر حاضر و تأثیر پروژه های تحقیق و توسعه بر تداوم آنها، برخی سازمان ها در این پروژه ها سرمایه گذاری می کنند. پژوهش حاضر با هدف انتخاب سبد بهینه پروژه های تحقیق و توسعه کشاورزی در مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی فارس انجام شد. پژوهش از نظر هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- پیمایشی بود. نخست، با مطالعه پیشینه پژوهش و مصاحبه با خبرگان، شاخص های مؤثر بر ارزیابی پروژه ها شناسایی و پروژه های تحقیقاتی از طریق تکمیل پرسشنامه توسط کارشناسان ارزیابی شدند. محاسبه وزن شاخص ها با روش آنتروپی شانون خاکستری صورت گرفت و «میزان اهمیت پروژه در میان اولویت های پژوهشی سازمان»، «میزان اثربخشی یافته های طرح تحقیقاتی بر بحران آب» و «نوآوری پروژه در سطح استانی و ملّی» مهم ترین شاخص ها بودند. سپس، پروژه ها با رویکرد نظریه خاکستری اولویت بندی شدند. به منظور اعتبار سنجی نتایج مدل، پروژه ها با روش کوپراس خاکستری نیز ارزیابی شدند و با مقایسه نتایج، مشاهده شد که رتبه پروژه ها در همه موارد یکسان نیست. بنابراین، با استفاده از روش کپ لند، رتبه ها ادغام شدند و رتبه نهایی هر پروژه مشخص شد. با توجه به نتایج به دست آمده، بودجه کل به پروژه های با اولویت بالاتر تخصیص داده و سبد بهینه پروژه تعیین شد. نتایج پژوهش می تواند برای اولویت بندی پروژه ها و تشکیل سبد بهینه در سازمان های پروژه محور از جمله مراکز علمی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گیرد.

از آنجایی که موفقیت در هر سازمانی نیازمند اندازه گیری عملکرد و برنامه ریزی جهت بهبود آن می باشد. لذا، در این تحقیق تلاش شده است تا، میزان کارایی عملکرد در صنعت هتلداری استان یزد مورد ارزیابی قرار گیرد. در این راستا، با توجه به نقش مهمی که روش تحلیل پوششی داده ها در تحلیل کارایی نسبی و سنجش عملکرد صنایع گردشگری ایفا می کند در مطالعه حاضر از این تکنیک به منظور ارزیابی کارایی هتل های منتخب استان یزد استفاده شده است. روش تحقیق حاضر از نوع تحلیلی کاربردی می باشد و برای تعیین ضریب کارایی هتل ها از مدل های مضربی BCC و CCR خروجی محور و برای مقایسه و رتبه بندی واحد های کارا از تحلیل رابطه خاکستری استفاده گردیده است. یافته ها نشان داد که 5/18 درصد از هتل های مورد بررسی بر اساس مدل CCR و 6/29 درصد براساس مدل BCC کارا و مابقی ناکارا می باشند. همچنین، هتل های مرجع به عنوان الگوهایی برای هتل های ناکارا معرفی و پیشنهاد شدند.

در سال های اخیر سازمان های ایرانی با توجه به مزیت های فراوان ERP، علاقه مند به بهره گیری از ERP در سازمان های خود شدند. در این میان شکست های متعددی که پس از پیاده سازی ERP در صنایع مختلف، ازجمله صنایع ایرانی اتفاق می افتد، توجه بسیاری از محققان را به شناسایی عوامل بحرانی موفقیت یا شکست این پروژه ها معطوف کرده است. از آنجاکه این عوامل معمولاً بر یکدیگر اثرهای متقابلی می گذارند، توجه و اولویت بندی عوامل بحرانی موفقیت یا شکست، بدون در نظر گرفتن تأثیرهای درونی این عامل ها بر یکدیگر، کاری بیهوده است. در این نوشتار با استفاده از ادبیات پژوهش 57 عامل استخراج شد و پس از بهره گیری از نظر خبرگان، بر اساس روش دلفی 37 عامل شناسایی شدند و در هشت دسته قرار گرفتند و با بهره گیری از رویکرد دیماتل خاکستری، آثار متقابل این عوامل با هم سنجیده شدند. اولویت بندی هریک از عوامل بر اساس روابط علی و معلولی صورت گرفته است.

گردشگری پزشکی، فرصت هایی را برای بیمارستان ها فراهم می سازد تا از پتانسیل های خود در ارائه خدمت به بیماران سایرکشورها استفاده نمایند و تحلیل وضعیت این بخش می تواند در اتخاذ تدابیری برای شناخت و بهبود حیطه های دارای اولویت، تقویت توانمندی ها در این صنعت و در نهایت جذب بیشتر گردشگر پزشکی سودمند باشد. یکی از روش های سنجش عملکرد و کارایی در صنعت گردشگری و هتلداری روش تحلیل پوششی داده ها[1] است که به سبب جامعیت و دقت بالای آن نقش مهمی در تحلیل کارایی نسبی و سنجش عملکرد صنایع گردشگری ایفا می کند که در این تحقیق سعی شده است از این روش استفاده شود. همچنین برای تعیین ضریب کارایی بیمارستان های دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی از مدل های مضربی BCC و CCR خروج محور و برای مقایسه و رتبه بندی واحدهای کارا از تحلیل رابطه خاکستری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که 8 بیمارستان از 52 بیمارستان دارای مجوز IPD در حوزه گردشگری پزشکی براساس مدل CCR و 18 بیمارستان براساس مدل BCC ، کارا و مابقی ناکارا هستند. همچنین در ادامه، بیمارستان های مرجع الگوی بیمارستان های ناکارا معرفی و پیشنهاد شدند. با مقایسه دو مدل فوق می توان گفت که مدل بازده به مقیاس ثابت محدودکننده تر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و واحدهای کارای کمتری را دربرمی گیرد. همچنین، میزان کارایی محاسبه شده برای هر بیمارستان نیز، در این مدل کمتر از مدل بازده به مقیاس متغیر است و ضروری است مدیران ذیربط از نتایج این روش برای ارتقای سطح کارایی بیمارستان های خود استفاده کنند. [1] - Data Envelopment Analysis