علوم ادبی

خورشید و مهپاره اثر میرزا محمد سعید طبیب قمی از شاعران قرن یازدهم هجری قمری به عنوان یکی از منظومه های عاشقانه ی ادب فارسی که گاه داستان هایی از سنخ فولکلورند، قابلیت بررسی با بسیاری از نظریات تحلیلی فولکلور از جمله الگوی تحلیل ساختاری روایت پراپ را دارد. ضرورت تحقیق در اینست که آشنایی با ساخت یک اثر ناشناخته یا کمتر شناخته شده را به عنوان بخشی از ادب غنایی ما ممکن می سازد. الگوی پراپ در صدد بررسی عناصر اصلی سازنده قصه های عامیانه است که رهاورد آن استخراج 31 خویشکاری بنیادین در قصه های عامیانه روسی بوده است. در بررسی قصه حاضر که به شیوه ی تحلیل و توصیف متن، بر اساس الگوی مذکور انجام شده است این نتیجه ی کلی به دست آمد که این قصه اکثر خویشکاری های پراپ را با همان تعریف و توالی دارد به جز دو خویشکاری که در اغلب منظومه های غنایی فارسی معمولا دیده نمی شوند.

۷۱۵۴.

نقد و معرفی کتاب: تصحیح نام نویسندگان (2) شیخ بهایی و رسالة فی الکر و مقداره

نویسنده: سید حسین فاطمی

منبع: آینه میراث تابستان ۱۳۸۱ شماره ۱۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۸ تعداد دانلود : ۷۶۷

۷۱۵۵.

فرهاد میرزا و میرزا طاهر دیباچه نگار

نویسنده: سید محمد طاهری شهاب

منبع: وحید اسفند ۱۳۴۹ شماره ۸۷

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۰ تعداد دانلود : ۶۲۴

۷۱۵۶.

بنیان های معرفت شناسانه و ادبی در ناهمخوان نماهای سنایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود فضیلت

منبع: پژوهشنامه انتقادی متون و برنامه های علوم انسانی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۲ شماره ۲۶

کلیدواژه‌ها: معرفت شناسی بلاغت نقد و بررسی انگارة ناهمخوان

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نظم

تعداد بازدید : ۱۱۸۰ تعداد دانلود : ۷۲۶

ناهمخوان نمایی یا پارادوکس نه تنها یک صنعت بدیعی یا تصویر شعری که اصطلاح و مفهومی منطقی، فلسفی، و جهان شناختی است و در آثار ادبی و بلاغی گذشته به سبب یکسان انگاری با برخی آرایه های ادبی، از جمله با استعاره، توجه چندانی به آن نشده است. شاعران فارسی زبان، به ویژه در ادبیات عرفانی و شعر جدید، غنی ترین جلوه های انگاره های ناهمخوان را به کار گرفته اند و زبان شعر آن ها در پرتو تعبیرهای متناقض نما از تازگی و تأثیر مدام برخوردار شده است. شاعر با پارادوکس امور نقیض و ناساز را آشتی می دهد و به آفرینش امر محال که زیباترین و شگفت ترین جلوه های خیال است نایل می شود، انگاره های ناهمخوان با سنایی و شعرهای عارفانة او نمودی آشکار می یابد و از این روی کهن ترین نمونه های تصویرهای متناقض نما را در آثار این شاعر می بینیم. نگارنده در این مقاله به بررسی پارادوکس در آثار سنایی پرداخته است.

۷۱۵۷.

یادداشتهای مرحوم قزوینی

نویسنده: منوچهر مرتضوی

منبع: دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تبریز ۱۳۳۹ شماره ۵۲

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی کلاسیک نثر

تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۶۷۳

۷۱۵۸.

بررسی و تطبیق مؤلفه های رمانتیسم در آثار بدر شاکرو قیصر امین پور(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده: عباس گنجعلی سکینه صارمی گروی

منبع: زبان و ادب فارسی دانشگاه آزاد سنندج سال سوم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۹

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۹۷۸

۷۱۵۹.

تحلیل روانشناسانه ولگا و بحران هویت وی در رمان از شیطان آموخت و سوزاند اثر فرخنده آقایی، براساس نظریه کارن هورنای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا سعادت نژاد نگار مزاری محمدرضا فارسیان

منبع: پژوهش زبان و ادبیات فرانسه دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: مطابقت روانشناسی بحران هویت بی تفاوتی ستیزه جویی من ایده آل

حوزه‌های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد روانشناختی

تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۷۴۳

هویت مفهومی چند بعدی و بنیان ثابت رفتار یک فرد است. فشارهای جامعه و ناکامی های متوالی سبب بحران هویت می شود به طوری که احساس هویت فرد در هم می شکند. فرخنده آقایی، با توصیف زندگی زنی ارمنی در رمان از شیطان آموخت و سوزاند موفق به بازنمایش این بحران می شود؛ زنی مطلقه که علیرغم شرایط بد زندگیش همانند یک پرنسس روزگار می گذراند. پژوهش حاضر بر پایه نظریه کارن هورنای، روان شناس آلمانی، استوار است که به بررسی بنیان های روانشناختی فرد می پردازد. بر اساس این نظریه انسانها بی وقفه در پی یافتن راهبرد رفتاری در مقابل عوامل اجتماعی هستند. هورنای انسان ها را در برابر جامعه متخاصم به سه گروه رفتاری دسته بندی می کند: مهرطلب، برتری طلب و عزلت گزین. هدف پژوهش حاضر بررسی شخصیت ولگا، قهرمان داستان آقایی به منظور بازنمایش روش های دفاعی وی در بافت اجتماعی است. این مطالعه تأثیر افراد و محیط را در بحران هویت ولگا مورد بررسی قرار خواهد داد.

۷۱۶۰.

ارتباط ترامتنی اشعار حکمی حافظ شیرازی و ابوالفتح بستی با قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: جواد غلامعلی زاده فائزه عرب یوسف آبادی

منبع: زبان و ادبیات عربی بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۶

کلیدواژه‌ها: حافظ شیرازی ابوالفتح بستی فرامتنیت بینامتنیت اشعار حکمی

حوزه‌های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۸۰ تعداد دانلود : ۸۶۰

اشعار حافظ شیرازی و ابوالفتح بستی نمونة خوبی از متونی است که از بطن متون پیشین فرهنگ و ادبیات اسلامی متولد و تبدیل به فضایی شده اند، با ابعاد بسیار متنوع که در آن انواع مفاهیم حکمی و اخلاقی از دستورات قرآنی ریشه گرفته اند. هدف اصلی در این پژوهش، کشف و شناخت محورهای مشترک حکمی و اخلاقی شعر بستی و حافظ و نشان دادن انواع روابط ترامتنی این اشعار با قرآن کریم است. برای رسیدن به این هدف بر اساس نظریة ترامتنیت ژرار ژنت اشعار حکمی و اخلاقی هر دو شاعر مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت و این نتیجه به دست آمد که هر دو شاعر در زمینه های (قصاص، دعوت به توکل به خدا، پرهیز از دلبستگی به خوشی های ناپایدار دنیا، پرهیز از ظاهربینی و قضاوت سطحی، پرهیز از معاشرت با افراد ناسالم، دعوت به شکرگزاری نعمت های الهی، التزام به صبر و بردباری و...) هم عقیده و دارای تشابه هستند؛ علاوه بر این حضور چشمگیرآیات قرآن کریم در جای جای این اشعار، روابط ترامتنی معتبری را تأیید می کند و این ارتباط در جهت ایجاد نظام معنایی این اشعار، شامل روابط بینامتنیت و فرامتنیت در نظریة ترامتنیت ژرار ژنت است.

درخت حوزه‌های تخصصی