ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۶۱ تا ۱٬۳۸۰ مورد از کل ۵٬۶۴۵ مورد.
۱۳۶۳.

نقش اجتماعی هنر طنز

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۵
ازنظر «معنی‌شناسی»، طنز واژه‌ای است دارای بار ارزشی و اجتماعی. از آنجا که هدف اصلی مقاله حاضر روشنی بخشیدن به «نقش اجتماعی هنر طنز» است، در ابتدا باید آشنایی مختصری با محتوای این «بار» پیدا کنیم تا داوری بعدی ما درباره موضوع، مقرون به صواب باشد. معانی واژه طنز درزبان فارسی عبارتند از: «مسخره‌کردن»-«طعنه‌زدن»-«سرزنش ‌کردن»-«عیب ‌کردن»-«برکسی خندیدن»-«ریشخندکردن»-«سخن به رموز گفتن»-«لقب کردن»-و«نازکردن». سالن نمایش‌های طنز‌گونه، برای تماشاچی، محل تخلیه تنش‌هایی است که زندگی اجتماعی خارج از سالن براو وارد آورده‌است. هر امرخنده‌آوری را نمی‌توان طنز نامید زیرا طنز امر نشاط‌آور بلند مرتبه‌ای است که اعتبار و ارزش آن به دلیل جنبه هنری آن است. هنر طنز، عزت‌ نفس استفاده‌کنندگان از آن را تقویت می‌کند و این همان چیزی است که برای تسلای روان آحاد جامعه افسرده، مفید است.
۱۳۶۴.

ادب پهلوانی در داستان((رستم و اسفندیار))

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۵ تعداد دانلود : ۱۰۷۹
در این مقاله ابتدا خواننده با تعاریف و معانی مختلف واژه ((ادب))در زبان و فرهنگ فارسی آشنا میگردد. ادب به معانی ‘مؤدب بودن‘خوشرفتاری‘فرهنگ و تربیت فکری‘ادبیات‘هنر‘معرفت‘قدرشناسی و ... بکار رفته است . در این مقاله مجموع رفتار و کردار پهلوانان بخصوص داستان رستم و اسفندیار ((ادب پهلوانی)) نامیده شده است. اینک به برخی از خصایص مذکور اشاره میکنیم: - احترام پدر و مادر و رفتار محبت آمیز آنان نسبت به فرزندان. - معرفی کردن خود به دیگران در اولین برخورد. - دعوت از میهمانان برای شروع غذا. - صبر در برابر خواسته های نامعقول و غیر عادی بهمن پسر اسفندیار مبنی بردست بسته بردن رستم به نزد پدر و پدر بزرگ. - سعی در اتمام جریان یا خواسته با مسالمت آمیزی. - رستم برای اثبات صداقت خود و جلوگیری از جنگ حاضر شد تمام دارائی و گنجینه خود را به گشتاسب پیش کش کند اما او را از تسلیم رستم(به حالت دست بسته)منصرف نشد. - پیش باز و بدرقه کردن میهمان. - وفای به عهد. - تقاضای عفو و بخشش برای تأخیر در دیدار از پادشاه(گشتاسب) - اقرار به تواناییها و شایستگی های طرفین مقابل با وجودی که حریف و رقیب است. - خواهش و وصیت به قاتل در مورد تربیت و حمایت فرزند و ... در این مقاله سعی شده است تواناییها و اشراف و آگاهی فردوسی‘به عنوان شاعری بزرگ بیان شود. ضمناً به برخی زمینه های تربیتی و اخلاقی یا روانشناسی رفتاری در اندیشه های شاعر نیز اشاره شده است.
۱۳۶۶.

طنز در ادب قدیم ژاپن

کلیدواژه‌ها: طنز لطیفه ژاپن ادبیّات ژاپن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۲
بسیاری از ناقدان ادبی ژاپن می‏گویند که ادبیّات ژاپن از طنز و لطیفه عاری است. امّا با خواندن نوشته‏های ایکّیو نمی‏توان این عقیده را یکسره پذیرفت. هیچ بهره از ادبیّات دوره رادو (سال‏های 1600ـ1867 م.) خالی از لطیفه و طنز نیست. انواع طنز و فکاهه، مانند سِن ریوُ و کیوءکا، به ادب این دوره غنا و پویایی بخشیده است. از سوی دیگر، سلاحتِ نوشته‏های قدیم ژاپن با لطیفه و طنز در ادب باختر زمین تفاوت دارد، امّا چگونگی این تفاوت را آسان نمی‏توان بیان کرد. بر روی هم، طنز و طیبت در همه جا مفرّح است، امّا مانند دو سیب که در دو خاک و سرزمین روییده باشد، به تأثیر اقلیم و آب و هوا تفاوت هایی در طعم و رنگ و رایحه دارد. طنز ژاپن بیشتر خنده‏آور است تا لطیفه‏آمیز؛ حال آنکه طنز اروپایی مایه‏ای خردورزانه دارد و جایگاهی اندک رفیع‏تر. با شنیدن آن یک که گویای غرائب طبع انسانی است، قهقهه سر می‏دهیم؛ و گوش دادن به این یک لبخندی خوش و گرم بر لبانمان می‏نشاند.
۱۳۶۷.

نقد نه روایت از شورش های ایرانیان در زمان خلافت امام علی (ع) در حماسه دینی دلیل الجنان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حماسه های دینی دلیل الجنان امام علی (ع) تاریخ ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۵۷۱
منظومه دلیل الجنان و رکن الایمان فی وقایع الجمل و الصفین و النهروان سروده عباس ناسخ ترک در سده یازدهم هجری است. این منظومه چنان که از نامش پیداست درباره امام علی (ع) و نبردهای جمل و صفین و نهروان است. در میان این منظومه، نُه داستان درباره شورش هایی است که در شهرها و یا مناطقی از ایران اتفاق افتاده است. این مناطق عبارتند از: غور، مازندران، سیستان، قاین، مرو، فارس، اصفهان، آمل و اهواز. در منابع تاریخی نیز به برخی شورش هایی که ایرانیان در دوران خلافت امام علی (ع) داشته اند، اشاراتی شده است که مهم ترین این موارد شورش نواحی اهواز، فارس، خراسان، ری، دیلم و سجستان است. در جستار حاضر با روش توصیفی تحلیلی این روایات منظومه دلیل الجنان تشریح شده و با روایات تاریخی تطبیق داده شده است و نتایج حاکی از آن است که برخی از این روایات مانند شورش خرّیت در اهواز و یا قیام مردم فارس تا حدودی با منابع تاریخی انطباق دارد، اما شورش های دیگر مانند شورش کاووس بن قباد در اصفهان و یا شورش فرامرز بن هوشنگ در مازندران در متون تاریخی نیامده است. گمان می رود که این داستان ها یا از منابعی ذکر شده است که امروزه در دست رس نیست و یا این که داستان هایی است که از دوره های تاریخی دیگر به این بخش از تاریخ منتقل شده است. حتا ممکن است روایات عامیانه و داستانیی باشند که به این منظومه وارد شده اند. به بیان دیگر اسطوره و داستان های عامیانه ای هستند که به تاریخ تبدیل شده اند.
۱۳۶۸.

بررسی نمایشنامه لیلی ومجنون اثر پری صابری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نظامی گنجوی لیلی و مجنون نمایشنامه پری صابری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۸۶۹
منظومه های عاشقانه نظامی تحولات عظیمی در فضای ادبی ایران پدید آورد و این مسئله در آثار ادبی بعد از او خود را نشان داد. لیلی و مجنون نام نمایشنامه ای ست از پری صابری که برمبنای لیلی ومجنون نظامی گنجوی نوشته شده است. هدف مقاله حاضر ارائه عناصر لازم در این متن نمایشی و بازنمایی این عناصر در نوشته وی می باشد.  در کل می توان گفت صاحب اثر توانسته مطابق با اصول نمایشنامه نویسی پیش رود وضمن تغییراتی که درمتن ایجاد کرده آن را از حالت یکدستی خارج کند. پردازش اثر ازجهت سازماندهی نمایشنامه منسجم ودقیق شکل گرفته؛  البته قطعا لازم است به فضاسازی ها و شخصیت پردازی ها بیشتر پرداخته شود . در این مقاله پیوند ادبیات کلاسیک و نمایشنامه نویسی مدرن  بر اساس نمایشنامه  پری صابری نشان داده شده است و سعی شده که از منظرنقد و بررسی عناصرداستانی شیوه ی انعکاس اثر نظامی در اثر مذکور به روش تحلیلی ارائه شود.
۱۳۶۹.

از رپیهوین تا سیاوش (تحلیل اسطوره شناختی ساختار آیینی داستان سیاوش بر مبنای الگوی هبوط ایزد رپیهوین و آیین های سالانة مرگ و تولد دوباره در فرهنگ ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: سیاوش نوروز کیخسرو رپیهوین آیین های سالانة مرگ و تولد دوبارة خدای نباتی الهة باروری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات اسطوره ای
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی رویکردهای نقد ادبی نقد اسطوره ای
تعداد بازدید : ۱۸۲۹ تعداد دانلود : ۱۴۷۱
آیین های سالانة مرگ و تولد دوبارة خدای نباتی، هسته ای بنیادین در فرهنگ های پیش تاریخی و بستری بوده است که عاشقانه های تراژیکی را با محوریت بغ بانوی باروری یا جانشین انسانی اش و ایزد- قهرمان شهیدشوندة همتای او سامان داده است. این روایات ارتباطی تناتنگ با اولین تفکرات ذهنی بشر دربارة چرخة زمان، تسلسل ادوار تقویم و اعتقاد به تکرارپذیری مرگ و تولد طبیعت در نقاط عطف این چرخه دارد. این روایات الگویی جهانی دارد که در ادبیات حماسی فارسی با داستان سیاوش و سودابه و در پیشینة اساطیری این داستان با اسطورة هبوط ایزد رپیهوین به زیر زمین (همراه با زمستان) و نقش او در حفظ زایایی زمین و گرمای آب ها و خروج او (همراه با بهار و بازگشت خرمی به طبیعت) مرتبط است؛ بخش اول این الگو با هجرت و مرگ سیاوش و بخش دوم با بازگشت کیخسرو سنجیدنی است.
۱۳۷۰.

نقد و تحلیل جامعه شناختی داستان "عید ایرانی ها"؛ با تکیه بر مجموعه داستانی "شهری چون بهشت"

نویسنده:
حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات روایی و داستانی گونه های معاصر داستان و داستان کوتاه
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اجتماعی
تعداد بازدید : ۱۸۲۸ تعداد دانلود : ۱۰۰۸
"در نگرش جامعه شناختی ادبی، ادبیات هر دوره، علاوه بر رویکردهای زیباشناختی و هنری، نقش آشکار و قابل اعتمادی در شناسایی جلوه های گوناگون اجتماعی و فرهنگی جامعه دارد. جهان بینی نویسنده که متاثر از آگاهی های طبقاتی و اجتماعی است، بخش عظیمی از اثر ادبی او را تشکیل می دهد. سیمین دانشور، در مجموعه داستانی شهری چون بهشت، با نگرشی جامعه شناختی به تبیین و معرفی سیمای افسرده زنان ایرانی و سایر قشرهای درمانده و ضعیف در دوره ای خاص از تاریخ گذشته ما می پردازد. او تحجرگرایی و خرافه پرستی سنتی را عامل عقب ماندگی مردم می داند که با نفوذ و دخالت استعمارگران غربی، به خصوص آمریکا، قوت بیشتری می یابد. توجه به فرهنگ و تمدن باستانی ایران و اعتقادات اصیل دینی و تکیه بر توانمندی های ملی در رویارویی با استعمار و رفع تبعیض، عامل موثر و تعیین کننده ای است که دانشور در مجموعه داستانی شهری چون بهشت، به خصوص در داستان «عید ایرانی ها»، به آن توجه دارد. لحن بیان و سبک نویسندگی و صحنه پردازی داستانی نویسنده، نمادین است و با القای معانی و مفاهیم داستان، همخوانی و همسویی دارد. "
۱۳۷۱.

نبرد قهرمان با اژدها در روایت های حماسی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شاهنامه قهرمان اژدها اژدهاکشی روایت های حماسی ایران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۸ تعداد دانلود : ۱۱۲۷
نبرد قهرمان با اژدها، یکی از عمده ترین مضامینی است که در اغلب اساطیر و حماسه های دنیا دیده می شود. اهمیت این نبرد آنچنان است که مکتب های گوناگون اساطیری، به بررسی و تحلیل آن پرداخته و هریک به زعم خود، اژدها را نماد برخی رویدادهای مربوط به زندگی انسان ها دانسته اند. در اساطیر ایران، نبرد ایزدان با اهریمن و آفریده های او، گونه های متفاوت اژدهاکشی به شمار می آید. این نبرد در بسیاری از روایات حماسی ایران نیز آمده است و جلوه هایی از آن، به گونة نبرد قهرمانان با دیوان و برخی پتیارگان دیده می شود. در بیشتر پژوهش هایی که در ایران درباره اژدها شده است، اغلب به بررسی قهرمانان اژدهاکش در منظومه های حماسی و شمار محدودی از روایات عامیانه ایران پرداخته اند و به آن دسته روایاتی که در طومارهای نقالی و یا روایات شفاهی- مردمی شاهنامه آمده است توجه چندانی نداشته اند. در این مقاله، به معرفی آن دسته از قهرمانان اژدهاکش، که در مجموعه روایات حماسی ایران آمده است، می پردازیم؛ سپس درباره نژاد این قهرمانان، چگونگی نبرد آنها با اژدها و همچنین پایان زندگی آنها بحث می کنیم.
۱۳۷۳.

حماسه نو در شعر شاملو(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: تحول شعر نو حماسه فردوسی احمد شاملو

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات انواع ادبی ادبیات حماسی
  2. حوزه‌های تخصصی ادبیات علوم ادبی نقد و بررسی آثار ادبی معاصر شعر
تعداد بازدید : ۱۸۲۶ تعداد دانلود : ۹۷۰
شعر نو حماسی از جمله جریان های عمدة شعر معاصر است که ویژگی های حماسی آن متناسب با شرایط تاریخی دگرگون شده است. احمد شاملو درخشان ترین چهرة این جریان است که ویژگی های حماسی شعرش چشمگیرتر از دیگرشاعران معاصراست. در این پژوهش برای توصیف دگرگونی حماسه، متناسب با نیازهای بیانی تازه، ویژگی های حماسی شعر شاملو به عنوان نمونه ای از حماسة نو، به دو دسته تقسیم شده است: ویژگی های محتوایی (بینش آرمانی، نگرش اومانیستی، عاطفة جمعی، شکل روایی، اسطوره پردازی، عنصر پهلوانی، درونمایه جدال خیر و شر) و ویژگی های زبانی (گزینش واژگان و ترکیبات متناسب با درونمایة حماسی، کهنگی ترکیبات و ساختارهای نحوی، تصاویر اسطوره ای، تصاویر جنگ افزارها، فضاسازی های حماسی، ایجاز، اغراق، تضاد، تناسب، موسیقی با شکوه حماسی). در این بررسی به این نتیجه رسیده ایم که شاملو با حفظ ماهیت خاص شعر خود، شعر حماسی سروده و ویژگی های شعر حماسی او می توانند شاخصه های مهمی در شناخت شعر نو حماسی باشند
۱۳۷۸.

قابلیت های مقامات حریری در تصویرگری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مقامات حریری مقامه نگارگری تصویرگری نسخ مصور

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۲۳ تعداد دانلود : ۱۱۱۲
نگارگر برای مصوّرسازی، ویژگی های تصویری متن ادبی را اخذ کرده و آن را در قالبی هنری به تصویر می کشد. قابلیّت های تصویری متون یکسان نیست و شیوة مصوّرسازی به فراخور قابلیّت های تصویریِ متن، تغییر می کند. در این جستار با انطباقِ عناصر متنی و ساختارهای تصویریِ مقامات حریری، درصدد برآمدیم تا قابلیّت های تصویری نوع ادبیِ مقامه را بررسی کنیم. پرسش پژوهش، این است که آیا نوع ادبی مقامه، شیوة خاصی از تصویرگری را طلب می کند؟ ویژگی های سبکی مقامه چه تأثیری بر نوع تصویرگری آن دارد؟ برای پاسخ به پرسش مذکور، متن مقامات حریری را با نگاره های آن انطباق می دهیم. حاصل انطباق متن و تصویر، دو ساختار کلّی را در تصویرسازی مقامات حریری نمایان می سازد: 1ـ ساختارهای تصویری همانند 2ـ ساختارهای تصویری چندگانه. حاصل پژوهش، مبیّن سبک شاخصی از تصویرسازی در مقامات حریری است که می توان آن را به عنوان الگوی تصویرسازیِ مقامات معرّفی کرد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان