فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۸۱ تا ۲۰۰ مورد از کل ۱٬۱۲۶ مورد.
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸
47 - 67
حوزههای تخصصی:
نهضت اسلامی و انقلاب به رهبری امام خمینی (ره) آغاز شده و علاوه بر مبارزه با استبداد داخلی، مهم ترین راهبرد مبارزاتی خود را در راستای استکبار ستیزی و مبارزه با استکبار غرب و شرق قرار داد. انقلاب اسلامی با طرح سیاست و دیپلماسی نه شرقی نه غربی، نظم و ترتیب قدرت های استکباری را برهم زده و تمام مستضعفان عالم را برای مبارزه با استکبار جهانی دعوت کرد. با این وصف انقلاب اسلامی با پیروزی و استقرار نظام جمهوری اسلامی ایران سیاست مبارزه با استکبار جهانی و حمایت از مسلمانان و مستضعفان عالم را در برنامه خود قرار داد. انقلاب اسلامی گرچه در حمایت از مظلومان و مبارزه با مستکبران دستاوردهایی داشته از سوی دیگر در عرصه داخلی با موانع و چالش هایی مواجه بوده که از سوی قدرت های استکباری ایجاد شده است. مقاله حاضر پیامدهای منفی (چالش های) داخلی و پیامدهای مثبت (دستاوردهای) خارجی و منطقه ای استکبار ستیزی انقلاب اسلامی را از آغاز نظام جمهوری اسلامی تا گام دوم انقلاب اسلامی به صورت مسئله در این تحقیق مطرح کرده است. حال در اینجا سوالی که طرح می شود این است که پیامدهای استکبار ستیزی انقلاب اسلامی در عرصه داخلی و خارجی چه بوده و مصادیق آن کدامند؟ قدرت های استکباری در راستای منافع و سلطه خود همواره ایران را با چالش هایی مواجه کرده و تا کنون نیز ادامه دارد. گفتنی است که، انقلاب اسلامی در عرصه استکبار ستیزی دست از آرمان خود بر نداشته و دامنه و گستره آن را توسعه داده است. این فرضیه در مقاله بر اساس روش توصیفی-تحلیلی بررسی و تبیین شده است. یافته های مقاله بیانگر این است که، ماهیت استکبار ستیزی انقلاب اسلامی سبب شده قدرت های استکباری و نظام سلطه جهت تضعیف گفتمان انقلابی و براندازی نظام جمهوری اسلامی، ایران را با انواع چالش های سخت و نرم «کودتا، ترور، جنگ، تحریم، نفوذ» مواجه کنند. استکبار از انواع متغییرهای سیاسی، نظامی - امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و با مکانیسم و اهرم های مختلف در صدد براندازی بوده که در هر مرحله به شکست انجامیده و موفق نشده است. امروزه با گذر از چله نظام جمهوری اسلامی، دستاوردهای انقلاب اسلامی علاوه بر سطح داخلی در عرصه جهان اسلام و عرصه بین الملل «مقاومت و سلطه ستیزی» با موفقیت همراه بوده که در نوشتار حاضر به آن اشاره شده است.
کاربست نظریه داده بنیاد در اکتشاف الگوی توانمندسازی از منابع دینی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
امروزه بومی سازی نظریات علوم انسانی یک ضرورت غیرقابل انکار است. برای تحقق این منظور، یکی از رویکردهای مناسب، بهره گیری از منابع دینی در عرصه های جدید است. اما مسئله اساسی اینجاست که در بهره گیری از منابع دینی در عرصه های نوین، روش های مطلوبی از سوی محققان عرضه نشده است. هدف تحقیق حاضر معرفی و کاربست نظریه «داده بنیاد» به مثابه یکی از روش های تحقیق کیفی برای اکتشاف الگوی توانمندسازی منابع انسانی از متون دینی (قرآن و روایات) است. این روش از ظرفیت خوبی برای الگوسازی و نظریه پردازی در بهره گیری از متون دینی برخوردار است؛ زیرا مراحل اجرایی نظریه «داده بنیاد» با فرایند تحقیق از منابع و متون دینی تناسب فراوانی دارد. نتایج تحقیق حاضر به وجود آمدن صدها مفهوم و چندین مؤلفه بود که پس از مشورت با کارشناسان و خبرگان، مفاهیم تبدیل به 24 مؤلفه و مؤلفه ها در یک تقسیم بندی کلی تر با عنوان «متغیر های چهارگانه» تنظیم شد. درنهایت، کاربست نظریه «داده بنیاد» به منظور اکتشاف الگو از منابع دینی، منجر به طراحی الگوی توانمندسازی مبتنی بر آموزه های دینی شده است.
ارائه الگوی حکمرانی متعالی با ابتنای بر الگوی حکمرانی علوی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶
59 - 88
حوزههای تخصصی:
می توان گفت که حکمرانی و مباحث متعدد ذیل آن، از جمله موضوعات پر بحث در مدیریت دولتی عصر حاضر است. از ارائه مفهوم حکمرانی خوب توسط بانک جهانی تا به امروز، شاهد تلاش های فراوان و روایت های گوناگونی در رابطه با حکمرانی و الگوهای آن بوده ایم. در این زمینه تنوع الگوهای حکمرانی مشاهده می شود اما به جرأت می توان گفت هیچ کدام پاسخگوی اقتضائات حکمرانی در انقلاب اسلامی نبوده اند و ضرورت مراجعه به راهنمایان اصلی و مبانی انقلاب اسلامی بیش از پیش آشکار گردیده است. این پژوهش در صدد است با مراجعه دقیق و موشکافانه به نامه 53 نهج البلاغه اولاً ابعاد و مولفه های حکمرانی متعالی را احصاء نماید و ثانیاً ارتباط منطقی ابعاد و مؤلفه ها را در قالب الگو و نظامی منطقی ارائه نماید. این پژوهش بر دو فرض استوار است؛ نخست آنکه آموزه های نهج البلاغه شریف در قالب الگوهای فرازمانی و فرامکانی قابل استخراج و قابل استفاده است و دوم اینکه نامه 53 نهج البلاغه یکی از مهمترین اسناد در دسترس در زمینه دیدگاه حضرت علی علیه السلام در زمینه چیستی و چرایی حکمرانی است. در این پژوهش ابتدا به متون علمی در باب چیستی و چگونگی حکمرانی و تجربه های مختلف الگوهای حکمرانی مراجعه گردیده است و سپس به بررسی متن نامه 53 نهج البلاغه پرداخته شده است . جهت احصاء مولفه ها و ابعاد از روش تحلیل مضمون بهره گرفته شده است و کدگذاری مطالب با استفاده از نرم افزار MAXQDA 10انجام شده است . در نهایت تعداد 329 مفهوم پایه، 51 مفهوم سازماندهنده و 9 مفهوم عالی استخراج گردید و شبکه مضامین حکمرانی متعالی مبتنی بر الگوی حکمرانی علوی ارائه گردیده است .
شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرماندهی و مدیریت شهید مهدی باکری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴
115 - 150
حوزههای تخصصی:
یکی از دغدغه های موجود در سازمان های نظامی چگونگی تربیت و رشد کادر فرماندهی و مدیریت خود می باشد. این نکته دارای اهمیت دوچندان می شود وقتی که رسالت پاسداری و حراست از کیان انقلاب اسلامی به عنوان اصلی ترین وظیفه یک سازمان قرارمی گیرد.ضرورت شناخت جامع و کامل از شخصیت های مؤثر به خصوص در مجموعه های نظامی و انتقال سبک ها و شیوه های عملکردی آن ها در فرماندهی و مدیریت زیرمجموعه خود، امری بسیار مهم به شمار می رود. این پژوهش با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های فرماندهی و مدیریت شهید مهدی باکری به بررسی اسناد و مدارک شامل کتب، مقالات، مصاحبه ها، گزارش و... در مورد شهید پرداخته است، آنگاه با بهره گیری از راهبرد تحلیل مضمون به 235 مضمون پایه، 9 مضمون سازمان دهنده و 3 مضمون فراگیر دست یافته است. مضمون های سازمان دهنده شامل «شخصیت معنوی»، «فضایل اخلاقی»، «شخصیت قوی، مؤثر و باصلابت»، «حسن تدبیر در مدیریت و فرماندهی»، «انسان مدار»، «روحیه جهادی»، «مردم دار»، «مسئولیت پذیری و دردمندی»، «دشمن شناسی و مدارا با اسرا» بوده و در نهایت الگویی متناسب با سه بعد فردی، سازمانی و فراسازمانی به عنوان مضمون های فراگیر ارائه شده است.
حکمرانی اسلامی مردم پایه بر اساس مدیریت جهادی با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸
107 - 139
حوزههای تخصصی:
آنچه امروز موجب تفاوت و امتیاز جمهوری اسلامی ایران از دیگر کشورهای جهان شده است، تلاش این نظام برای ارائه سبک جدیدی از زندگی، حکومت و حکمرانی بر مبنای آموزه های اسلام است. منظور از «حکمرانی اسلامی» شیوه حکومتی است که در آن ابعاد روابط بین حکومت و مردم، تعامل اجزای تشکیل دهنده حکومت و رابطه آن با سایر حکومت ها، در اهداف و سیاست ها، قوانین و خط مشی ها، برنامه ریزی و اجرا و نظارت و ارزیابی بر اساس مبانی، اصول و روش های اسلامی تنظیم می گردد. در این چارچوب، تشکیلات اداری که با نرم افزار حکمرانی اسلامی به ساماندهی امور عمومی مردم می پردازد، «دولت معیار» نامیده می شود. در این پژوهش، نظریه مردم سالاری دینی به عنوان اصل موضوعه برای طراحی الگوی حکمرانی اسلامی مورد استفاده قرار گرفته است. بر همین مبنا مقام معظم رهبری با توجه به دغدغه های خود در باب اقتصاد و فرهنگ و ارتباط وثیق، ولی مغفول واقع شده ی این دو مقوله، راه رسیدن به این دو مقوله را بدون عزم همگانی مردم و مدیریت جهادگونه ی مدیران ممکن نمی دانسته اند، از دیگر در چهلمین سالگرد پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در 22 بهمن ماه 1397 مجددا در بیانیه گام دوم انقلاب بر مدیریت جهادی به عنوان یک موضوع محوری در نظام و حکومت اسلامی به عنوان یک حکمرانی متعالی تاکید نمودند. بنابراین بازشناسى حکمرانی اسلامی مردم پایه بر اساس مدیریت جهادی با تاکید بر بیانیه گام دوم انقلاب در جمهوری اسلامی ایران بر اساس تدابیر و فرمایشات فرماندهی معظم کل قوا(حفظه الله) و با تاکید و بهره جستی از بیانیه مهم و ارزشمند گام دوم انقلاب، به صورت کامل در جامعه امروزى ضرورتى اجتناب ناپذیر است؛ به ویژه آنکه در طى این سالها، همواره سعى دشمنان در تحریف و نابودى این نوع مدیریت بوده است. بر این اساس، نوع تحقیق کاربردی و روش تحقیق تحلیلی-توصیفی با رویکرد کیفی بوده و با بهره گیری از اسناد و مدارک تاریخی، مقالات و کتابخانه تخصصی اطلاعات لازم جمع آوری شده است. . نتایج حاصل بیانگر این است در این میان، مقوله «مدیریت جهادی» درخور تأمل می باشد. خصوصاً بعد از ملاحظه ی این نکته که اگر کسی مقالاتی را که در همین مدت مطالعه کند، با اختلاف زیادی در تعریف این مقوله برخورد خواهد نمود؛ گویا هر نویسنده ای از ظن خود با این مقوله یار شده و برداشت خود را ارائه داده است. لذا برآن شدیم که نگاهی به این قید و به قدر وسع ناچیز خود، در شناسایی آن و در جهت ارایه راهکارهای علمی و عملی در جهت اعتلای حکمرانی اسلامی مردم پایه داشته باشیم.
طراحی الگوی شایستگی مدیران هیئت های مذهبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴
151 - 187
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف طراحی الگویی برای شایستگی های مدیران هیئت های مذهبی به روش کیفی انجام شد و برای دستیابی به هدف از سه روش کیفیِ مشاهده، مصاحبه و مدیریت تعاملی (IM) استفاده شده است. جامعه آماری در هرکدام از روش های پژوهش متفاوت بوده است. در بخش مشاهده جامعه آماری شامل هیئت های شاخص، در بخش مصاحبه و مدیریت تعاملی شامل کارشناسان مدیریتی، مسائل اجتماعی، روان شناسی و مسئولان هیئت های نمونه بوده است. متناسب با روش های پژوهش استفاده شده، روش نمونه گیری نیز متفاوت بوده است. روش نمونه گیری در بخش مشاهده به صورت در دسترس بوده و با در نظر گرفتن محدودیت های پژوهش و ملاک های انتخاب از بین 11 هیئت، 5 مورد انتخاب شد؛ و در مصاحبه به صورت هدفمند و جمع آوری داده تا آنجایی ادامه یافت که اشباع نظری حاصل و در نهایت 9 مصاحبه انجام شد. در نهایت، در قسمت مدیریت تعاملی نیز نمونه شامل 5 نفر از افراد مصاحبه شده در مرحله قبل بود که به صورت هدفمند انتخاب شدند. روش تجزیه وتحلیل در بخش مصاحبه و مشاهده پس از پیاده سازی متن آن ها به روش کدگذاری و با استفاده از نرم افزار Maxqda انجام شد. در روش مدیریت تعاملی مبنای پیشنهادی محقق که حاصل دو بخش قبل بود به بحث گزارده، پس از اصلاح و تائید متخصصان و رسیدن به اجماع نهایی، الگوی شماتیک شایستگی با نشان دادن روابط علی و معلولی با استفاده از نرم افزار ISM ترسیم شد. نتایج نشان داد که به ترتیب داشتن هنر مدیریت، شناخت مسائل دینی، اخلاق مداری، جاذبه قوی و دافعه مطلوب در روابط عمومی و داشتن سواد رسانه ای از مهم ترین شایستگی های یک مدیر هیئت مذهبی هستند.
ویژگی های حکمران تراز دولت اسلامی از منظر امام خامنه ای
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵
97 - 122
حوزههای تخصصی:
چهار دهه از عمر با برکت انقلاب اسلامی می گذرد و این نهال در سایه راهبری و ولایت آیت الله خامنه ای(حفظه الله)به درختی تنومند و پر ثمر بدل گشته است. البته ایشان برای پیمودن کامل مسیر و طی مراحل رشد انقلاب اسلامی تا رسیدن به تمدّن اسلامی پنج مرحله را ذکر کرده اند و وضعیت کنونی را حالت گذاری برای شکل گرفتن مرحله سوم یعنی تشکیل دولت اسلامی ذکر کرده اند. در این موقعیت، با همه موانع و تحریم های ظالمانه، شناسایی، جذب، تربیت و بهبود مدیران و حکمرانان کلان جمهوری اسلامی جهت پیمودن این راه، اهمیت و جایگاه ویژه ای می یابد.در این میان استخراج ویژگی های این افراد از نگاه معظم له (حفظه الله) برای ایجاد خودآگاهی، تربیت و بهبود سطح نیروهای فعال در عرصه حکمرانی کشور حیاتی به نظر می رسد. بررسی بیانات معظم له(حفظه الله) در جمع هیئت دولت، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نیز قوه قضاییه(بیش از 70 سخنرانی) که با روش تحلیل مضمون صورت پذیرفته و در نهایت در قالب یک تقسیم بندی حول روایت ها ومحورهایی که ایشان در بیانات شان بدان ها پرداخته، جایابی شده اند.
ابعاد تربیت شناختی، گرایشی و رفتاری در مکتب سردار شهید حاج قاسم سلیمانی با رویکرد جهادی و جهان شمول(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
از شالوده های شکل گیری تمدن و مدینه فاضله اسلامی، تربیت است که در گام دوم انقلاب، این موضوع از اهمیت بسزایی برخوردار است. ابعاد گوناگون زندگی، انسان ها را در موقعیت های متفاوت یادگیری و رشد و خلاقیت قرار می دهد. سردار شهید حاج قاسم سلیمانی یکی از شخصیت های تأثیرگذار بود که زندگی اش با جهاد همراه بود و از شاخص های رشد و تربیت جهادی به شمار می آید. وی در بستر تربیت جهادی رشد کرد و رفتار عملی او می تواند الگویی تربیتی در این حوزه و در جایگاه های گوناگون ارائه دهد و نقشه راه جامعه ما برای نقش آفرینی در عصر پرهیاهوی کنونی باشد. هدف این پژوهش بررسی شاخصه های تربیتی مکتب سردار شهید حاج قاسم سلیمانی است. این پژوهش به صورت «مروری» بوده و حاصل آن ارائه شاخص های تربیت در مکتب این سردار شهید به مثابه عنصری شاخص در گام دوم انقلاب در ابعاد شناختی، گرایشی و رفتاری با رویکرد جهان شمول است.
بازنمایی نقشهای تربیتی فرماندهان؛ تحلیل محتوای تجربه فرماندهان عالی نظامی در نزاجا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
63 - 87
حوزههای تخصصی:
هدف این مطالعه، تحلیل محتوای کیفی تجربه و خاطرات فرماندهان انتظامی به منظور تبیین نقشهای تربیتی آنان است. برای تحلیل اطلاعات این مطالعه کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شده است. جامعه مورد مطالعه، فرماندهان عالی انتظامی بودند که حداقل از جایگاه سازمانی 19 برخوردار بودند. نمونه گیری به صورت هدفمند انجام شد و اطلاعات مورد نیاز با شیوه مصاحبه فردی نیمه ساختاریافته صورت گرفت که درنهایت 12 مصاحبه انجام شد. متن هر مصاحبه به عنوان واحد تحلیل ملحوظ گردید. در مرحله بعد شناسه گذاری انجام، و واحدهای معنایی به آن تبدیل، و شناسه ها تلخیص، و بر حسب اشتراکات معنایی دسته بندی شد و طبقات را تشکیل داد. در انتها طبقات با توجه به شباهتها و تمایزات معنایی، درونمایه ها را به وجود آورد. برای اعتباربخشی، درگیری مداوم محقق با موضوع و داده های تحقیق پابرجا بود و در راستای داشتن امکان تأیید، همه فعالیتها وکارها اعم از فرایند و شیوه یافته ها با دقت ثبت شد. در فرایند تحلیل داده ها، شش درونمایه اصلی، 12 طبقه و 44 زیر طبقه استنباط شد. نتیجه اینکه مدیران عالی نظامی و انتظامی تجربه های ارزنده ای دارند که شاید در هیچ منبع علمی ثبت نشده باشد. تحلیل این تجربه ها، که در صحنه عمل به بوته آزمایش نهاده شده است، می تواند در تقویت دانش ضمنی و بومی برای نسل آیندگان سودمند باشد. یافته ها نشان می دهد که نقش های تربیتی فرماندهان شامل شش درونمایه اصلی: نقش معلمی، نقش مشاوره ای، نقش پدری، نقش مربی گری، نقش رهبری و نقش مدیری است.
مفهوم شناسی مردمی سازی حکمرانی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸
11 - 30
حوزههای تخصصی:
با گسترش دموکراسی بعد از دهه 1990 در جهان، موضوع حکمرانی و مردم سالاری بیشتر مورد توجه واقع شد و این موضوع اهمیت یافت که چطور می توان حکمرانی را به سمت مردمی شدن پیش برد. مردمی سازی حکمرانی به تلاش های جنبش های اجتماعی و نهادهای غیردولتی برای خلق فضاهای جدید مشارکتی در کلیه عرصه های حکمرانی اشاره دارد که این مشارکت منجر به تغییر و شکل دهی مجدد به رویه های حکمرانی می شود. پژوهش حاضر به شیوه مروری انجام شد. روش گردآوری اطلاعات موردنیاز، کتابخانه ای و ابزار گردآوری نیز فیش-برداری بود. جامعه آماری پژوهش کلیه متون مرتبط با مردمی-سازی حکمرانی بود که متون مرتبط به صورت هدفمند انتخاب شدند. نتایج مربوط به یافته های تحقیق نشان می دهد مردمی سازی حکمرانی بیشتر بر حقوق شهروندان و عدالت اجتماعی تاکید دارد. مردمی سازی حکمرانی تلاش دارد قدرت عمومی را مجددا سازماندهی نماید و از طریق طرح های مشارکتی نهادی که مردم محور است از تسلط نخبگان متنفذ محلی جلوگیری کند. بدنه اصلی مردمی سازی حکمرانی بازشدن ساختار نهادهای حاکمیتی به مشارکت مردمی، جامعه مدنی محلی و جنبش های اجتماعی است که از طریق نوعی حکمرانی مشارکتی، سیاست های محلی-ملی به درستی تدوین شده و فضاهای حیاتی جامعه در اقتصاد، سیاست، فرهنگ، آموزش حفاظت می شوند. مردمی سازی حکمرانی وابسته به حزب و گروه خاصی نیست بلکه نوعی تعمیق دموکراسی با رویکرد اجماع عمومی در تمامی عرصه های کنش اجتماعی-سیاسی و اقتصادی است.
وضعیت رهبری اخلاقی در مدیران آموزش و پرورش (مطالعه موردی شهر قم)(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش، ارزیابی وضعیت رهبری اخلاقی مدیران آموزش و پرورش بود. روش از نظر اهداف، کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری100 نفر از مدیران آموزش و پرورش استان قم بودند که در سال تحصیلی98-97 مشغول به کار بودند. برای گردآوری داده ها، از پرسش نامه رهبری اخلاقی عمادی فر (1388)، با پایایی 0،98 بر اساس آلفای کرونباخ استفاده شده است. تجزیه و تحلیل داده ها براساس روش های توصیفی و آزمون های استنباطی T، برای مقایسه میانگین دو گروه مستقل، T تک گروهی و تحلیل واریانس در قالب نرم افزار spss نشان داد که رهبری اخلاقی مدیران آموزش و پرورش مطلوب است و برخورداری آنان از مؤلفه های، صداقت و درستی، تنظیم فعالیت، اعتماد، تلاش در جهت ارتقای کارکنان، و اجازه ابراز عقاید مخالف رهبری اخلاقی، بیش ازحد انتظار است و بین وضعیت رهبری اخلاقی مدیران زن و مرد و سوابق و سطوح تحصیلی مختلف آموزش و پرورش تفاوت وجود ندارد.
تبیین مضمونهای تعالی اخلاق سازمانی در پرتو نهج البلاغه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
121 - 148
حوزههای تخصصی:
اخلاق سازمانی، حاوی معیارهای اخلاقی است که سازمانهای امروزی برای انجام هرچه بهتر کارهای خود، به آن نیازمندند. از سوی دیگر باتوجه به اینکه نهج البلاغه از آموزه های اخلاقی سرشار است و می توان به تبیین مضمونهای تعالی اخلاق سازمانی با استفاده از این منبع مهم پرداخت. روش پژوهش، آمیخته است. در بخش کیفی با کمک تحلیل مضمون، مضمونهای تعالی اخلاق سازمانی از نهج البلاغه استخراج شد. با استفاده از تحلیل مضمون،231 مضمون پایه، 67 مضمون فرعی، 8 مضمون اصلی و 4 مضمون کلی استخراج گردید. برای محاسبه اعتمادپذیری از ارزش اعتماد لینکلن و گویا استفاده شد. محاسبه پایایی با کمک ضریب توافق بین دو شناسه گذار انجام شد. برای روایی از ضریب نسبی روایی محتوا (CVR) و شاخص روایی محتوا (CVI) استفاده شد. در قسمت کمیِ پژوهش با استفاده از روشDematel ، رابطه یکطرفه و دوطرفه، مضمونهای کلی تعالی اخلاق سازمانی بررسی گردید. در میان چهار مضمون کلی استخراج شده، توجه به ارتباط اخلاقی و دقت در انتخاب و گزینش افراد، عناصر علی است. هم چنین توجه به ارتباط اخلاقی و توجه به ایجاد شرائط و محیط اخلاقی، بیشترین تعامل را با دیگر مضمونها دارد.
طراحی الگوی شایستگی خادم یاران آستان قدس رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
155 - 182
حوزههای تخصصی:
یکی از مشکلات برای شناخت شایستگی ها که بر سر راه سازمانها هست، انتخاب الگویی مفهومی یا چهارچوبی جامع، درست و عمیق از شایستگی های سازمانی است. این تحقیق به دنبال طراحی الگوی شایستگی خادم یاران آستان قدس رضوی است که تاکنون به آن پرداخته نشده است. به این منظور در پژوهش در آغاز به مطالعه گسترده ادبیات پژوهش پرداخته، و سپس ازطریق مصاحبه با خادم یاران، نخبگان و مدیران مسئول در آستان قدس رضوی حجم زیادی از داده ها جمع آوری شد. پس از چند نوبت مرور مصاحبه ها و یادداشتها و بر اساس نظریه داده بنیاد نسبت به تجزیه وتحلیل داده ها (پنج مرحله شناسه گذاری و طبقه بندی اطلاعات) اقدام شد. در مرحله بعد باتوجه به نتایج تجزیه و تحلیل مصاحبه ها و با کمک گرفتن از نظریه ها و یافته های علمی دانشمندان، ابعاد و مؤلفه های شایستگی خادم یاران آستان قدس رضوی (چهار نوع شایستگی که عبارت است از: شایستگی خدمت بی منت جهادی، شایستگی های فردی، شایستگی های تعاملی و شایستگی های سازمانی) استخراج شده است. درنهایت بر اساس ابعاد و مؤلفه های شناسایی شده، الگوی شایستگی خادم یاران در آستان قدس ارائه شده است.
ارائه و تحلیل الگوی رهبری تحول آفرین از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴
49 - 79
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف ارائه و تحلیل الگوی رهبری تحول آفرین از منظر قرآن کریم انجام پذیرفته است و در پی پاسخ به این پرسش است که الگوی رهبری تحول آفرین از منظر قرآن کریم چگونه است؟ برای پاسخ به این پرسش و برای استخراج مفاهیم رهبری به قرآن مراجعه و از روش تفسیر موضوعی و تحلیل مضمون استفاده شده است. برای استخراج مفاهیم و کدگذاری در ابتدا دو بار کل قرآن کریم مرور شده که 618 آیه شد. در پاسخ سؤال ها یافته های تحقیق عبارت اند از 251 مضمون پایه، 48 مضمون سازمان دهنده و 7 مضمون فراگیر شناسایی شد. مضامین فراگیر در قالب مفاهیمی مانند مبانی فکری، اصول رهبری، رفتارهای تحول آفرینانه، بازخورد رهبری تحول آفرین، نتایج رهبری تحول آفرین و در نهایت مؤلفه های رهبری شکل گرفت. آنچه از مجموع آیات بررسی شده به دست می آید این است که در مواردی آیات قرآن کریم نظریات اندیشمندان مدیریت را مورد تائید قرار داده و در مواردی، نگاهی اصلاحی و در برخی موارد نیز نظریات خاصی ارائه می دهد که ناشی از جهان بینی متفاوت بین این دو دیدگاه است.
طراحی الگوی رهبری فرماندهان دوران دفاع مقدس با استفاده از رویکرد ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۹ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱
149 - 176
حوزههای تخصصی:
این پژوهش به صورت ترکیبی و با هدف طراحی الگوی رهبری فرماندهان دوران دفاع مقدس انجام شده است. در بخش کیفی پژوهش از روش نظریه داده بنیاد استفاده شده و جامعه مورد مطالعه، فرماندهان دوران دفاع مقدّس یکی از یگانهای نیروی زمینی ارتش است که 18 نفر از آنها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب، و داده ها به روش مصاحبه عمیق، گردآوری و با استفاده از نرم افزار NVivo 10 شناسه گذاری و تحلیل شد. جامعه آماری بخش کمّی پژوهش، فرماندهان و کارکنان آن یگان هستند که اعضای نمونه آماری به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شده اند. داده ها با توزیع و بازگشت 351 پرسشنامه محقق ساخته، گردآوری شد. نتایج تحلیل داده ها حاکی است که مقوله جهان بینی ایثار، پدیده محوری الگوی رهبری فرماندهان دوران دفاع مقدّس است که بعد از تأثیرپذیری از شرایط علّی، مداخله گر و زمینه ای، باعث اتخاذ راهبردهای رفتاری مانند خدمت و توجه به پیروان، تعهد اخلاقی، صداقت، ارتباطات عاطفی و معنوی، شجاعت و خطرپذیری از سوی فرماندهان شده و در ادامه تحقق پیامدهایی مانند پیروزی در میدان نبرد، انسجام جامعه و افزایش قدرت بازدارندگی نظامی را به همراه داشته است. یافته های معادلات ساختاری در بخش کمّی، تأییدکننده روابط مؤلفه های الگوی رهبری طراحی شده است.
شاخص های انتخاب کارگزاران در جامعه اسلامی از منظر امام علی (ع)
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶
140 - 152
حوزههای تخصصی:
در دنیای امروز موفقیت و شکست حکومت ها در رسیدن به اهداف و آرمان های خود در تمامی ابعاد سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و ... بیش از آنکه منوط به داشتن منابع و ثروت های انسانی، طبیعی و سرزمینی باشد، متأثر از شیوه مدیریت کشور است. این مهم اهمیت نقش کارگزاران کشور در پیروزی ها و شکست ها، سازندگی ها و ویرانگری ها، و در نهایت رشد و تکامل کشور را بخوبی نشان می دهد. برای تحقق این امر مهم که همان انتخاب افراد اصلح از همه ابعاد برای حکمرانی می باشد، بایستی معیارهایی در این خصوص تعیین، تا مدیران و کارگزاران بر اساس آن گزینش و مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرند. با بررسی حکومت ها در طول تاریخ، تنها مرجع معتبر در این مورد، جکومت علوی که یکی از دوران طلایی و قابلیت الگوبرداری در تاریخ حکمرانی در جوامع انسانی می باشد که بهترین الگو برای این تحقیق به منظور شناسایی شاخص های لازم برای انتخاب کارگزاران در جامعه اسلامی باشد از این رو در این پژوهش، با مطالعه نامه ها، خطبه ها و حکمت های آن حضرت در نهج البلاغه بر اساس روش کتابخانه ای در جمع آوری اطلاعات و با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی، مورد بررسی قرار گرفت.
چگونگی مردمی سازی و تحول در حکمرانی با تأکید بر توسعه پایدار
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۷
33 - 52
حوزههای تخصصی:
در عصر جدید و با تحولات فکری و فنی، بر نقش همزمان دولت و جامعه در توسعه پایدار تأکید می شود. ساختار، شاخص ها و ترتیبات نهادی و اجتماعی حکمرانی بر توسعه پایدار تأثیرگذار است و بعنوان فرصتی برای جذب سرمایه گذاری داخلی و خارجی، افزایش رشد اقتصادی، امنیت زیست محیطی و بهبود محیط کسب و کار از طریق بکارگیری شاخص های پاسخگویی و شفافیت، ثبات سیاسی، کارآیی و اثربخشی دولت، کیفیت مقررات، حاکمیت قانون وکنترل فساد بررسی می شود. حکمرانی سیستمی است که اقتصاد، سیاست و مسایل اجتماعی یک جامعه را از راه دولت، بخش خصوصی و نهادهای اجتماعی مدیریت می کند و تحقق آن مهمترین عامل در دستیابی به توسعه پایدار محسوب می شود. گذار از سیاستگذاری سنتی و متمرکز و حرکت به سوی حکمرانی، امری اجتناب ناپذیر است. دستیابی به شاخص های زیست محیطی، اجتماعی و اقتصادی توسعه پایدار مستلزم ایجاد ساختارهای هدایتی و حمایتی و وضع اهداف خاص سیاستی است. در مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی به نقش مردم در تحول حکمرانی با تأکید بر توسعه پایدار پرداخته می شود.
مردمی سازی حکمرانی متعالی در اندیشه و راهبرد امامین انقلاب اسلامی
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۸
68 - 106
حوزههای تخصصی:
در این پژوهش به بررسی مردمی سازی حکمرانی متعالی و مردم سالاری دینی در اندیشه امامین انقلاب اسلامی پرداخته شده است. مردم سالاری دینی، سبکی از نظام سیاسی است که با مردمی سازی حکمرانی بر مبنای اصول و بنیان های اسلام سیاسی و مشروعیت الهی و نیز با تکیه بر ظرفیت ها، مقبولیت و نصرت مردمی امور جامعه تنظیم و اداره می شود. در این شیوه از حکمرانی، مردم در انتخاب حکمرانان به صورت مستقیم و غیرمستقیم نقش داشته و حکمرانان، خود بخشی از مردم جامعه هستند. ضرورت و خواست مردم در کشورهای مختلف برای الگوسازی شاخص محور با هدف معرفی مبانی دینی در اندیشه سیاسی اسلام و رهبران سیاسی قرن معاصر آن دلیل اجرای چنین پژوهشی است. بر همین اساس به روش توصیفی- تحلیلی با جُستاری در منابع کتابخانه ای و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی به واکاوی آراء و نظرات امامین انقلاب اسلامی در خصوص مردمی سازی حکمرانی و مردم سالاری دینی پرداخته شده است. سوال این پژوهش نیز دستیابی به مؤلفه های مربوط به مردم سالاری دینی در راهبردهای امامین انقلاب است. نتایج حاصله نشان می دهد در شیوه حکمرانی مردم سالار دینی، حکومت با مشارکت دادن مردم، مشورت پذیری، حق انتخاب دادن به مردم، نظارت مردمی و ثبات سیاسی در جامعه رضایت جمهور و هدایت و سعادت آنها در دنیا و آخرت را تضمین خواهد کرد.
بررسی اندیشه های اسلامی مدیریتی علامه مصباح یزدی و شهید صدر(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این مقاله مقایسه اندیشه های مدیریتی علامه مصباح یزدی و شهید صدر، دو شخصیت شاخص اصیل اسلامی است. این پژوهش از روش «مطالعه تطبیقی بِردی» برای تحلیل و مقایسه این دو اندیشه استفاده کرده است. منابع استفاده شده عمدتاً چهار کتابی است که عمده دیدگاه های این دو اندیشمند را درباره موضوع بحث، دربر دارد. یافته ها نشان می دهد صاحبان این اندیشه ها هر دو بر مبانی فکری و نقش آن در دانش مدیریت تأکید دارند. همچنین بر تنوع ماهوی و تفکیک گزاره های توصیفی و تجویزی مدیریت نیز تصریح می کنند. اما علامه مصباح تولید گزاره های تجویزی را لازم می داند و شهید صدر بر تولید گزاره های توصیفی و ناظر به موضوعات تأکید می ورزد. با تلفیق این دو اندیشه، می توان الگوی مفهومی منسجم و جدیدی استخراج و از آن برای حل مسائل مدیریتی استفاده کرد. با تلفیق این دو دیدگاه، می توان همزمان از حسن فعلی و فاعلی برای حل مسائل مدیریتی استفاده نمود.
ارکان دولت اسلامی در منظومه فکری مقام معظم رهبری
منبع:
حکمرانی متعالی سال دوم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵
77 - 96
حوزههای تخصصی:
فرایند تحقق اهداف انقلاب اسلامی به عنوان نقشه کلان حرکت انقلاب، برای اولین بار توسط مقام معظم رهبری و در دیدار کارگزاران نظام با ایشان در سال 1379 مطرح گردید. مبتنی بر این نقشه راه، انقلاب اسلامی با عبور موفق از گام انقلاب و نظام سازی، در حال حاضر در مرحله دولت سازی قرار داشته و تحقق جامعه اسلامی و تمدن اسلامی به عنوان اهداف نهایی انقلاب اسلامی نیازمند ایجاد زیرساختی به نام دولت اسلامی است. بر این اساس می توان مدعی بود که ابرمساله گام دوم انقلاب اسلامی که شناسایی و حل مسائل نظام حکمرانی بایستی در پرتو آن تنظیم و تکمیل گردد، طراحی و پیاده سازی دولت اسلامی است. پژوهش حاضر با استفاده از روش تحلیل مضمون و بر پایه تحلیل محتوای بیانات مقام معظم رهبری در زمینه فرایند تحقق اهداف انقلاب اسلامی اقدام به استخراج ارکان دولت سازی و کشف کلیدی ترین وجوه مفهوم دولت اسلامی نموده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که در منظومه فکری معظم له، دولت سازی اسلامی به معنای اسلامیت سه رکن نهادها، نظامات و کارگزاران است و بر پایه این عناصر می توان به تعریفی استنتاجی از دیدگاه ایشان در زمینه دولت اسلامی دست یافت.