مهدی اکبرنژاد

مهدی اکبرنژاد

مدرک تحصیلی: دانشیار دانشگاه ایلام
پست الکترونیکی: m_akbarnezhaad@yahoo.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۴ مورد.
۱.

بررسی فساد اداری از دیدگاه قرآن و احادیث(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فساد اداری گونه های فساد اداری راهکارهای مبارزه با فساد اداری فساد اداری از نظر قرآن و حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
تعداد بازدید : ۴۷۶۳ تعداد دانلود : ۸۹۳۷
این پژوهش با به کارگیری شیوه اسنادی و بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی بر مبنای محتوای قرآن کریم و اصلی ترین متون روایی شیعه به بررسی مسئله فساد اداری پرداخته است. ماهیت فساد اداری از این دیدگاه تبیین شد که عبارت است از ایجاد هرگونه اخلال و انحراف در اهداف و عملکرد بایسته حکومت اسلامی؛ هم چنین به برخی از گونه های آشکار فساد اداری در این متون همچون ارتشا، رابطه گرایی، تقلب و تزویر اشاره شده است. در ادامه پاسخگویی به سؤالات تحقیق، پیامدهای عمومی و فردی فساد، و نهایتاً راهکارهای مبارزه با این پدیده در قالب راهکارهای سازمانی، اقتصادی، فرهنگی و قضایی دسته بندی شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که به رغم نو بودن طرح مسئله فساد اداری با توجه به جایگاه و اهمیت حکومت در تعالی مادی و اخروی انسان در منابع اسلامی به این مهم پرداخته شده است و به طور کلی اسلام یک دیدگاه همه جانبه نگر و سامانمند به زمینه ها و راهکارهای مبارزه با فساد اداری دارد.
۲.

القاء و تلقین، به عنوان یکی از روش های تربیتی در قرآن از نگاه مفسران

کلیدواژه‌ها: القاء تلقین تربیت قرآن روایات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۳۴ تعداد دانلود : ۴۹۲
در قرآن و روایات روش های تربیتی فراوانی از جمله: نصیحت و ارشاد، تشویق و ترهیب، قصه پردازی و... بیان شده است؛ این پژوهش در پی کشف و اثبات یکی دیگر از روش های تربیتی در قرآن تحت عنوان «القاء و تلقین» است. اصلی کارآمد که به شکل نامحسوسی تحت الشعاع روش های دیگر از آموزه های والای تعلیمی تربیتی قرآن قرار گرفته است. در این بررسی با استناد به گونه های مختلفی از آیات، میزان به کارگیری این روش در قرآن و کارآیی آن در زندگی انسان ها تبیین شده است؛ روش تحقیق در این نوشتار توصیفی تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و اسنادی است. در این راستا تلقین کنندگان ذیل چهار عنوان (خداوند، انسان، ملائکه، جن، شیطان) دسته بندی شده اند. نتیجه مطالعات ضرورت وجود القاء و تلقین را به عنوان روشی کارآمد در حوزه تعلیم و تربیت -در قرآن و روایات اثبات نموده است.
۳.

اثر بخشی نماز بر آرامش روان از دیدگاه قرآن کریم

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم نماز آرامش روان و اثربخشی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۳۳۶۶ تعداد دانلود : ۳۱۹۹
یکی از مهم ترین نیازهای بشر دست یافتن به آرامش روحی و روانی است و بسیاری از اقدامات و کارهایی که انجام می دهد برای پاسخ به این نیاز است. مسأله ای که همیشه برای آدمی به عنوان دغدغه مطرح بوده این است که راه رسیدن به آرامش واقعی روح و روان در چه چیز یا چیزهایی است؟ پرسشی که در متون دینی ما به روشنی بدان پاسخ داده شده و آن این که آرامش واقعی تنها با یاد خداوند میسر است و بالاترین مرتبه یاد خداوند با نماز حاصل می شود. مسأله ای که این مقاله در صدد پاسخ به آن است این که از نگاه قرآن کریم چگونه با نماز می توان آرامش یافت؟ و با چه اسلوب و روشی این مهم حاصل خواهد شد؟ روش تحقیق در این نوشته شیوه توصیفی- تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای است.
۴.

بررسی سندی و دلالی احادیث «راسخون فی العلم»(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تأویل راسخان در علم علم غیب مفهوم شناسی راسخون رسوخ و راسخ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مأخذشناسی تفسیر و تأویل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران
تعداد بازدید : ۳۱۷۸ تعداد دانلود : ۹۰۱
از جمله مسائلی که از دیر باز مورد بحث و اختلاف بوده، این است که تأویل آیات قرآن را چه کسی می داند؟ از این رو، دو دیدگاه در بین دانشمندان علوم قرآنی به وجود آمده و مستند هر دو گروه آیه 7 آل عمران است که آیا در این آیه «راسخون» به «الله» عطف شده یا خیر؟ و اینکه آیا راسخون به تأویل قرآن آگاه هستند یا خیر؟ هر چند به حکم عقل و دلایل متعدد نقلی، آگاهی راسخان از تأویل قرآن روشن است، اما آنچه که در اینجا جای بحث دارد این است که راسخان در علم در این آیه چه کسانی هستند؟ از آنجا که تنها منابع ما در این مورد، روایات وارده از معصومین : است، در این نوشتار به بررسی و تحلیل این احادیث پرداخته و اعتبار این روایات را از نظر سند و دلالت بررسی کرده ایم. از رهگذر این بحث که روایات صحیح السند و صریح الدلالة نیز به آن گواهی می دهند، پیامبر(ص) و اهل بیت: تنها عالمان به علم تأویل و راسخان حقیقی در علم قرآن هستند.
۵.

تحلیل و پاسخ به شبهه درگیری پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم با یهود بنی قریظه(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: بنی قریظه یهود پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم کشتار جمعی.

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶۱ تعداد دانلود : ۹۵۵
در این مقاله، شبهه قتل عام یهود بنی قریظه توسط پیامبراکرم صلی الله علیه و آله وسلم، واکاوی و تحلیل شده است. این پژوهش با تحلیل داده های تاریخی و قرآنی، به روش «فنی» به انجام رسیده و با ذکر دلایل و شواهد و نقد نظرهای گوناگون، اثبات گردیده که مردان جنگی قبیله مزبور به سبب خیانت، نفاق ورزی، شبهه افکنی، نقض پیمان مکرر، یاری دشمنان مشرک و تلاش برای نابودی نظام نوپای اسلامی، اعدام شده اند. البته آمار مبالغه آمیز تعداد کشته ها پذیرفته نیست. با این بررسی، جرم سنگین قریظیان و بی اعتباری مظلوم نمایی مخالفان در ادعای خشونت طلبی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم و بی گناهی طرف مقابل تبیین گردیده است. بدین روی می توان دستاویز تهاجم سنگین تبلیغی در این خصوص را از دست مخالفان گرفت و زمینه ای برای تعامل سازنده و همفکری بیشتر با پیروان دیگر ادیان فراهم آورد. علاوه براین، اخبار منابع کهن تاریخی دربارة اسرای آنان، درست نیست؛ از جمله اینکه گفته شده: براساس مبنای روایتی تاریخی به شام کوچانده شده اند، رسیدن به کنه واقعیت آن، نیازمند پژوهشی گسترده و عمیق است.
۶.

بررسی چگونگی تأثیر اختلاف قرائات در برداشت های تفسیری مجمع البیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفسیر قرائت اختلاف قرائات طبرسی مجمع البیان

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات انواع تفسیر وتأویل
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن علوم قرآنی قرائت تاریخ قرائت
تعداد بازدید : ۲۳۸۸ تعداد دانلود : ۱۰۱۸
تفسیر صحیح آیات کلام الله مجید، همواره و در طول تاریخ اسلام تا به حال، یکی از ضرورت های جامعه اسلامی محسوب بوده است. لازمه تفسیر صحیح نیز پایبندی و تسلط بر علوم و قواعدِ مختص به آن است. علم قرائت قرآن کریم، یکی از این علوم و لازمه تفسیر به شمار می رود. بنابراین اختلاف قرائت ها می توانند نقش بسزایی بر تفسیر قرآن و برداشت های تفسیری مفسران داشته باشند. از آن جایی که تفسیر مجمع البیان، منبعی غنی در بیان اختلاف قرائت ها و پیدایش تفاوت معنایی از همین ناحیه است؛ در این پژوهش سعی شده تا میزان تأثیرگذاری و چگونگی این تأثیرات در برداشت های تفسیری شیخ طبرسی مشخص شود. همچنین گونه های این برداشت ها بر پایه تفاوت های موجود در اختلاف قرائت ها مورد کنکاش قرار گرفته و دامنه اهتمام و توجه این مفسر گران قدر در دخالت دادن این تفاوت ها روشن گردد، و در نهایت به تبیین و جمع بندی مدل انتخابی ایشان در این باره پرداخته خواهد شد.
۷.

تأثیر قرآن و حدیث در دیوان مولانا حسن کاشی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن و حدیث دیوان اشعار حسن کاشی شیوه های تأثیرپذیری

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی ادبیات ادبیات و مطالعات بین رشته ای علوم اسلامی بازتاب آیات و احادیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر قرآن، ادبیات و هنر
تعداد بازدید : ۲۱۲۷ تعداد دانلود : ۱۱۵۸
شاعران ایرانی از آغاز پیدایش زبان فارسی، کم و بیش به قرآن کریم و احادیث توجّه داشته اند. این توجّه در سده های هفتم و هشتم با گسترش معارف اسلامی و اندیشه های عارفانه به اوج خود می رسد. مولانا حسن کاشی، شاعر پارسی گوی شیعی سده ی 7 - 8 ه . ق به اقتضای تربیت خانوادگی، علاقه ی شخصی، ذهنیّت مذهبی و سنّت انعکاس معارف اسلامی در شعر پارسی با این منابع معرفتی آشنایی عمیق داشته و در اشعار خود به ویژه در قصاید به مناسبت های مختلف از آن ها بهره گرفته است. موضوع پژوهش حاضر بررسی تأثیر قرآن و حدیث در شعر اوست و پس از اشاره ای به احوال شاعر، به شیوه های مختلف استفاده ی وی از قرآن و حدیث از جمله تلمیح، تصویر، اقتباس، ترجمه، تأویل و تفسیر و حلّ پرداخته شده است. هم چنین ترکیباتی که شاعر در به کارگیری آن ها وامدار قرآن و حدیث است، بررسی شده؛ در نهایت اهداف شاعر از کاربرد قرآن و حدیث از جمله استشهاد و استناد، تشبیه و تمثیل، تعلیل و توجیه، برهان و استدلال، تبرّک و تیمّن، توصیف و بررسی گردیده است. این پژوهش بیانگر تأثیرپذیری گسترده ی شاعر از قرآن کریم و به میزان کمتر از احادیث است. شیوه ی غالب اثرپذیری او تصویری و بیشتر با هدف توصیف به ویژه توصیف و منقبت حضرت علی (ع) است.
۸.

اعتبار سنجی روایات تفسیری ناظر بر عقوبت حضرت یوسف(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایات تفسیری یوسف (ع) نقد سندی تحلیل محتوایی اعتبار سنجی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام پیامبرشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن وحی ونبوت در قرآن
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن تاریخ وسیره پیامبران در قرآن
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تاریخ اسلام و سیره تاریخ و سیره شناسی تاریخ و سیره پیامبران
تعداد بازدید : ۱۹۹۳ تعداد دانلود : ۱۴۳۰
«أحسن القصص» قرآن کریم، حضرت یوسف(ع) را به عنوان یک الگوی عملیِ حقیقت و کمال و یک شاخص برجسته ی جهان آدمیّت و تمالک نفسانیّت به جهانیان معرّفی نموده است. متأسفانه یکی از واقعیت های تلخ تاریخی، وجود روایات ساختگی فراوان در تفاسیر نقلی ذیل برخی آیات این سوره می باشد. در این پژوهش، روایات موجود ذیل آیه ی 42 سوره مذکور که منشأ اختلاف نظر در میان مفسران و مترجمان گشته اند، مورد ارزیابی سندی و محتوایی قرار گرفته است. رهیافت اصلی این پژوهش که به روش کتابخانه ای صورت گرفته این است که، از مجموع هفت روایات اصلی موجود در منابع شیعی، از نظر سندی تنها یک روایت از میان آن ها آن هم با ملاحظاتی می توان گفت موثق است ولی بقیه ضعیف بوده و قابل استناد نیستند. از حیث محتوا نیز، همه ی آنها علاوه بر مغایرتی که در متنشان وجود دارد، با نصّ مقدس قرآن کریم و با سیاق آیات سوره، مخالفت آشکار دارند همچنین با موازین عقلی و اعتقادی سازگار نیستند؛ چرا که مقام عصمت این پیامبر بزرگ را که به نیکویی مورد ستایش قرآن است، مخدوش می گردانند. نسبت نسیان شیطانی به انبیاء الهی، نسبتی ناروا و نامقبول بوده که به وضوح نشان از دستبرد جاعلان حدیث و خرافه پردازان در این قصه ی نیکوی قرآنی دارد.
۹.

علل و اسباب لعن درقرآن

کلیدواژه‌ها: لعن و نفرین عاقبت ملعونین علل و اسباب لعن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۳۶ تعداد دانلود : ۱۶۲۶
در این نوشتار به تشریح معنا و مفهوم لعن، علل واسباب لعن و عاقبت ملعونین درقرآن کریم پرداخته شده است. معنای لعن دورشدن ازرحمت خدا و دچارشدن به عذاب الهی است و این دورشدن ازرحمت و گرفتار شدن به عذاب الهی علل و اسبابی دارد که عبارتند از: کفر، دروغ، تهمت، شرک، سوءظن به خدا، اذیت خدا ورسول او، نقض عهد، نافرمانی از اوامر خدا، کفربعد از ایمان، کبر وغرور، ظلم، قتل عمد مومن، قطع صله ارحام، فساد در زمین، کتمان حق و خودداری ازنهی ازمنکر. از دیدگاه قرآن افرادی که این اعمال را انجام داده اند مورد لعن خدا و رسولان او قرار گرفته و به سرنوشت های بسیار بد و نافرجام دنیوی و اخروی گرفتار شده اند.
۱۰.

بررسی و نقد سند و متن یک حدیث تفسیری درباره حروف مقطعه قرآن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حدیث قرآن کریم حروف مقطعه تفسیر و نقد سند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث نقد الحدیث
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات فقه الحدیث شرح الحدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث معارف حدیثی موارد دیگر قرآن و تفسیر در روایات
تعداد بازدید : ۱۹۲۰ تعداد دانلود : ۶۵۵
یکی از موضوعات قرآنی که دیدگاه های مختلفی درباره آن مطرح شده، حروف مقطعه قرآن کریم است. در تفسیر این حروف و اینکه منظور خداوند متعال از آن ها چه بوده، سخنان متفاوتی بیان شده است. در این میان، برخی از روایات به تفسیر این حروف پرداخته اند؛ از جمله این روایات، حدیثی است که در کتاب معانی الاخبار شیخ صدوق آمده که تمام حروف مقطعه را تفسیر کرده است. از آنجا که این حدیث به عنوان منبع تفسیری در منابع بعد از ایشان و از جمله در تفاسیر روایی فراوان مورد استناد واقع شده است و در جاهای مختلف از این کتب به آن استناد شده، این پرسش مطرح می شود که میزان اعتبار و ارزش این حدیث چه اندازه است؟ و آیا می توان به عنوان یک منبع معتبر بر آن اعتماد کرد؟ در این تحقیق، مشخص شده که حدیث مذکور نه سند معتبری دارد و نه متن پذیرفتنی؛ بنابراین در تفسیر این حروف نمی توان بر آن تکیه کرد.
۱۱.

نقد دیدگاه ابن تیمیه درباره امام مهدی(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: شیعه نقد ابن تیمیه ابن تیمیه اشکالات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳۸ تعداد دانلود : ۸۸۰
باور به ظهور امام مهدی (ع) هر چند یک اعتقاد اسلامی است، ولی در مذهب تشیع از جایگاه خاصی برخوردار است و می توان گفت دلیل اصلی آن هم این است که ولادت و حیات آن حضرت را قبول دارند. برخی از نویسندگان اهل سنت، بدون توجه به مبانی و دلایلی که شیعه برای خود دارد، سخت این باور را مورد هجوم قرار داده اند؛ از جمله این افراد احمد ابن تیمیه می باشد. وی در کتاب «منهاج السنه النبویه» ایراداتی بر اعتقاد شیعه گرفته است؛ از جمله اینکه امام عسکری (ع) هیچ فرزندی نداشته است و دیگر اینکه بر فرض که پسری داشته وی هنگام درگذشت پدر، به سن رشد نرسیده تا بتواند امامت جامعه را بر عهده گیرد و سوم اینکه اگر حتی در آن سن به امامت هم رسیده باشد، چگونه ممکن است از عمری این اندازه طولانی برخوردار باشد؟ این مقاله ضمن طرح دقیق اشکالات ابن تیمیه در صدد پاسخگویی به این اشکالات بر آمده است؛ با این توضیح که در این پاسخ ها، از منابع اهل سنت استفاده شده است.
۱۲.

بررسی و نقد دیدگاه رشید رضا و احمد امین درباره احادیث مهدویت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نقد رشید رضا احمد امین مهدویت و انکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۸۵ تعداد دانلود : ۸۹۹
باور داشت مهدویت و اندیشه ظهور مهدی بعنوان بخش اصلی و مهمی در عقاید اسلامی تجلی یافته و این موضوع یکی از مسائل ریشه دار و با پیشینه ای کهن در میان اصول پذیرفته شده اسلامی به حساب می آید می توان اذعان کرد که این موضوع از مواردی است که اتفاق نظر همه دانشمندان اسلامی را همراه خود داشته است و روایات فراوانی که متواتر بودن آنها مورد پذیرش خیلی از اندیشمنددان واقع شده همین موضوع را بیان داشته اند ولی در این میان تعداد اندکی که شاید شمار آنها از تعداد انگشتان دست تجاوز نکند به تردید و انکار آن پرداخته اند که دو تن از این افراد محمد رشید رضا و احمد امین مصری هستند که این نوشتار ضمن مطرح کردن گفته ها و دلایلی که اقامه کرده اند به نقد و ارزیابی آنها می پردازد
۱۳.

واکاوی رابطه مشیت الهی و اراده انسان در تفسیر آیات 23 و 24 سوره کهف(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: آیات 23 و 24 سوره مبارکه کهف مشیت الهی جبر اختیار انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۶۸
کیفیت ارتباط اراده انسان با مشیت الهی از مسائل پیچیده ای است که همواره ذهن بشر را به خود مشغول داشته است. آیات بسیاری از قرآن کریم بر حاکمیت اراده خداوند بر عالم- حتی بر اعمال اختیاری انسان- تأکید نموده است. این آیات گروهی از مفسران را به این باور رسانیده که انسان در اعمال - و حتی در کفر و ایمان- خود نقشی نداشته و اراده وی مقهور اراده خداوند است. در مقابل گروهی دیگر از مفسران از اختیار انسان جانب داری نموده اند. در این میان سؤالی مهم بی پاسخ رها گشته و آن، چرایی تأکید قرآن کریم بر حاکمیت مشیت الهی در سراسر جهان می باشد. پژوهش حاضر- در جست و جوی پاسخی برای این سؤال- می کوشد با سنجش آراء تفسیری درباره آیات ﴿وَ لا تَقُولَنَ لِشَیْ ءٍ إِنِّی فاعِلٌ ذلِکَ غَدا * إِلاَّ أَن یَشاءَ اللَهُ﴾ از منظری متفاوت به این آیات نگریسته، پاسخ را بیابد. در این راستا نگارنده پس از بحث مفهوم شناسی، نخست تفسیری را که - با نادیده گرفتن اراده انسان- بر تسلط اراده خداوند در جهان پای فشرده، مورد واکاوی قرار می دهد؛ سپس به مداقه در تفاسیری می پردازد که آیات را در تضاد با اراده انسان ندیده اند؛ و در پایان به نتیجه گیری پرداخته، تبیین می نماید که باور به مفهوم این آیات با تقویت اراده انسان وی را به انجام اعمال نیک راغب تر می سازد.
۱۴.

نظام سازی اسلامی در حوزه اجتماعی از منظر علم مدیریت و فقه اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فقه اسلامی نظام سازی اسلامی تحلیل مضمون کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۱ تعداد دانلود : ۶۴۰
هدف از این پژوهش بررسی و تبیین ابعاد نظام سازی اسلامی در حوزه اجتماعی می باشد. روش این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی از نظر ماهیت کیفی است که به طور خاص از تحلیل مضموم و گروه کانونی استفاده شده است.ابزار گردآوری داده ها بررسی متن آیات و تفاسیر از قرآن کریم بوده و در بخش گروه کانونی از نظر 8 نفر از اساتید صاحب نظر در رشته های مدیریت و فقه اسلامی، استفاده گردیده است. یافته ها: در بخش تحلیل مضمونی با بهره گیری از آیات قرآن 483 کد و مضمون اولیه احصاء شد پس از جمع آوری اطلاعات، مؤلفه های آن از طریق تحلیل مضامین استخراج و انتخاب مؤلفه های نظام سازی اسلامی با روش تشکیل نهایی گروه کانونی انجام شد. مؤلفه های نظام سازی اسلامی از نظر خبرگان، در هشت دسته مضامین فراگیر شامل: جامعه حق مدار، بصیرت اجتماعی، معنویت اجتماعی، ارتباطات اخلاقی، فضیلت اجتماعی، مشورت و مشارکت گرایی، شایسته سالاری، شفافیت، ایثار و فداکاری می باشد. نتیجه گیری: پس از شکل گیری مدل پژوهش از منظر گروه کانونی، مؤلفه های جامعه حق مدار، مشورت و مشارکت، شایسته سالاری و شفافیت، بیشترین نقش را در نظام سازی اسلامی را دارند.
۱۵.

مبانی مرگ اندیشی در آموزه های قرآن و حدیث(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مبانی مرگ اندیشی خدا انسان جهان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۱ تعداد دانلود : ۵۱۲
موضوع مرگ و چگونگی این رخداد مهم و وقایع بعد از آن برای هر انسانی هم سؤال برانگیز بوده و هم احیانا هول آور، و تبیین این حقیقت از مهم ترین اهداف ادیان آسمانی و از جمله اسلام و قرآن کریم بوده که به یقین در این کتاب بزرگ در مورد هیچ موضوع اعتقادی به اندازه ی مرگ و وقایع بعد از آن بحث نشده است. از آنجا که مرگ اندیشی در همه ی ابعاد وجودی انسان تأثیرگذار است، پژوهش حاضر به بررسی مبانی مرگ اندیشی در آیات و روایات پرداخته و در صدد آن است که با استفاده از روش توصیفی تحلیلی مبانی مرگ اندیشی را از نظر آیات و روایات واکاوی نماید. بر این اساس مبانی مرگ اندیشی در سه محور خدا، انسان و جهان مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از سه محور یاد شده آن است که مهم ترین مبانی مرگ اندیشی عبارتند از: پیوند وثیق بین مبدأ و معاد، قدرت و علم و مالکیت مطلق خداوند، بقای خالق و فنای مخلوقات، بقاء روح انسان پس از مرگ، فطرت الهی انسان، محدود بودن عمر انسان و کل آفرینش، تمایل به جاودانگی در وجود انسان، موقتی بودن سرای دنیا و جاودانگی سرای آخرت، دنیا محل آزمایش و امتحان، وجود حیات در برزخ و آخرت و هدفمندی جهان آفرینش.
۱۶.

شیوه های نقل به معنای احادیث در مجمع البیان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: روایت نقل به معنا مجمع البیان آسیب شناسی حدیث

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات تاریخ حدیث رواه و محدثان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث حدیث کلیات موارد دیگر متون حدیث
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی حدیث و علوم حدیث علوم حدیث کلیات
تعداد بازدید : ۱۴۷۲ تعداد دانلود : ۶۶۰
از جمله مباحثی که در علوم حدیثی مورد بحث و بررسی قرار گرفته، موضوع نقل به معنای احادیث می باشد که درباره اصل آن موافقان و مخالفانی وجود دارد، و عده ای که پذیرفته اند، تحت شرایطی خاص آن را مجاز دانسته و معتقدند که خارج از این ضوابط نباید نقل به معنا صورت گیرد. نوشته پیش رو در همین ارتباط درصدد است تا بررسی کند در تفسیر مجمع البیان که در آن به نقل روایات اهتمام و توجه شده، آیا نقل به معنای احادیث اتفاق افتاده است یا خیر؟ و آیا معیارهای لازم در این نقل به معنا رعایت شده است؟ روش تحقیق در این مقاله تحلیلی توصیفی و با استفاده از منابع کتابخانه ای می باشد. یافته این پژوهش آن است که در این تفسیر، چهار نوع نقل به معنا به کار رفته است؛ جابجایی واژه های مترادف، استناد به بخشی از الفاظ یا مضامین روایات، ترکیب عبارات چند حدیث و ارائه ساختاری جدید از روایات، که به تفصیل بیان شده اند. همچنین مشخص شد که این نقل به معنا آسیب هایی نیز داشته است که در این پژوهش بدان پرداخته شده است.
۲۰.

بررسی مؤلفه های امید افزایی در تفسیر سوره کوثر

کلیدواژه‌ها: سوره کوثر امید افزایی حضرت زهرا سلام الله علیها

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن اخلاق و تربیت در قرآن
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۱۱۵۵ تعداد دانلود : ۶۱۴
امید به زندگی از مواردی است که هر انسانی به داشتن آن نیازمند است و بدون آن ادامه زندگی ممکن نخواهد بود، سوره کوثر نیز از سوره هایی است که امید به داشتن آینده ای روشن را در وجود انسانهای مومن افزون می کند. این سوره مبارک دارای فضائل بسیاری است. اگر این سوره را از نظر تفسیری مورد بررسی قرار دهیم جنبه های زیادی در این سوره وجود دارد که پیام آور خیر و برکت و سرشار از امید و فضیلت برای پیامبر صلی الله علیه و آله است. علاوه بر این پیشگویی که خداوند متعال در این سوره مبارکه بیان کرد نوید بشارتی بزرگ و خجسته به تمام مسلمانان بخصوص پیامبر عظیم الشأن اسلام صلی الله علیه و آله است. معرفی سوره کوثر به عنوان سوره بشارت آمیز و منشأ امید و خیر به پیامبر صلی الله علیه و آله در روایات و بیان نظریات مفسران در برخی کتب تفسیری مطرح گردیده است. این پژوهش در صدد است با بررسی مولفه های امید افزایی در تفسیر سوره کوثر، منشأ امید وخیرکثیر را در این سوره مورد مداقه و بازبینی قرار دهد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان