مختصات فهم در معرفت شناسی معاصر و بررسی موارد آن در آثار مولانا
منبع:
مطالعات نظری هنر سال ۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۳ شماره ۷
57 - 82
حوزه‌های تخصصی:
محور اصلی معرفت شناسی در دوره های متمادی، بحث از شناخت، و نه فهم، بوده است. در این مقاله، با مراجعه به آثار نگاشته شده در معرفت شناسی معاصر، به بررسی ویژگی های فهم پرداخته شده است. آنان فهم را حالتی معرفت شناختی می دانند که شامل تببین و توضیح روابط میان مجموعه ای از گزاره ها است. هدف از این پژوهش، دریافتن این نکته است که از دیدگاه مولانا، منظور از اینکه می گوییم چیزی را فهمیده ایم چیست و چه تفاوتی با این دارد که بگوییم چیزی را شناخته ایم. در این پژوهش که با روش توصیفی-تحلیلی انجام پذیرفته است، با دقت ورزی در اندیشه ی مولانا، مشخص می گردد که او نیز ویژگی های مشابهی را برای فهم در نظر گرفته است. البته معرفت شناسی او، حد اعلایی را نیز برای فهم مشخص می کند که همان حالتِ برآمده از شهود است. آنچه از آن به فهم تعبیر می شود، در آثار مولانا با واژه های دیگری نظیر بینا شدن، شنوا شدن و نورانی شدن نیز یاد شده است.