مطالعات ساختار و کارکرد شهری

مطالعات ساختار و کارکرد شهری

مطالعات ساختار و کارکرد شهری سال 8 تابستان 1400 شماره 27 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تبیین اصول و معیارهای طراحی فضای شهری با رویکرد ارتقاء پیاده مداری مورد پژوهی: شهر سنندج(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده مداری خیابان سنندج الگو معیار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱ تعداد دانلود : ۴۷
شکل گیری بافت یک شهر ارتباط مستقیم با شبکه معابر آن دارد بطوری که نوع هر یک از این بافت ها متاثر از شکل گیری خیابان ها در داخل شهر است. یکی از راه حل های معضلات آلودگی ترافیکی و بصری امروزه شهرهائی چون سنندج پیاده راه می باشد که در دو بعد روانی و جسمانی، شهروندان را مورد تهاجم قرار داده است. هدف این پژوهش ارائه اصولی است که در مقوله تعمیم پذیری آن به عنوان راهکاری جهت احیای محیط شهری انسان مدار ایفای نقش کند. دو مسئله که در این گونه پژوهش ها کمتر مورد توجه قرار گرفته است یکی انتخاب اصولی خیابان مناسب پیاده مداری طبق علم معماری و شهرسازی است؛ و دیگری ارائه الگوئی است که در میان پراکندگی مولفه های پیاده مداری به عنوان معیار در این گونه شهرها مورد توجه قرار گیرد. این مقاله از نوع کاربردی است که به معرفی شاخصه های پیاده مداری پرداخته است. داده ها از روش MADM و فرمول آنتروپی شانون و طیف لیکرت 9نقطه ای با بهره گیری از تکنیک تاپسیس مورد پردازش قرار گرقت، نتایج پژوهش نشان داد خیابان امام خمینی(ره) با رتبه 0.6589 دارای اولویت است. سپس این خیابان با تمامی مولفه های پیاده مداری مورد تحلیل قرار گرفت که با گراف بندی از 1تا4 با نمره 2.885 به عنوان خیابان نسبتا مطلوب معرفی شد. با استفاده از قابلیت ها، فرصت ها و تهدیدهای منطقه، الگوئی با سه مولفه زیرساخت، عملکردی، تزئیناتی(تکمیلی) جهت ارتقای خیابان معرفی شد. تکمیل فرایند ریزمولفه های تحلیل شده به عنوان پیشنهاد ارتقای پیاده مداری در این پژوهش مد نظر قرار گرفت.
۲.

تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری کانون جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۵۴
پژوهش حاضر با هدف تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12) در برابر زلزله تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش با توجه به موضوع پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف از نوع کاربردی بوده، داده ها به دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شده است. جامعه آماری شامل ساکنین کانون های جرم خیز مناطق 11 و 12 شهر تهران است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر برآورد شد که نمونه ها به روش تصادفی انتخاب شدند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و فریدمن بهره گرفته شد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که متوسط میانگین رضایت مندی ساکنین در ابعاد اجتماعی 03/2، اقتصادی ۰9/۲، نهادی ۸7/۱ و کالبدی 47/۲ در سطح پایینی قرار دارند. همچنین برای بررسی ضرایب همبستگی ابعاد تاب آوری با کل تاب آوری از همبستگی پیرسون استفاد شد، نتایج این آزمون نشان داد که بین ابعاد چهار-گانه تاب آوری با کل تاب آوری رابطه ی مستقیم و معناداری دارد، یعنی با افزایش هر یک از ابعاد تاب آوری بر میزان کل تاب آوری شهری نیز افزوده می شود. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که بعد کالبدی (11/3) در رتبه اول اهمیت قرار گرفته و بعد اقتصادی (58/2) در رتبه دوم اهمیت قرار دارد، بعد اجتماعی (28/2) در رتبه سوم اهمیت قرار دارد و بعد نهادی (04/2) در رتبه چهارم قرار دارد که به عنوان کم اهمیت ترین بعد تعیین شده است.
۳.

سنجش رضایت مندی گردشگران در فرآیند مسیریابی (مطالعه موردی: محله پایین خیابان مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آشنایی با محیط جاذبه ها رضایتمندی گردشگران رمز گذاری و پردازش مسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱ تعداد دانلود : ۵۸
امروزه صنعت گردشگری به یکی از صنعت های بزرگ جهان از لحاظ اقتصادی تبدیل شده است و یکی از موضوعات مهم در این صنعت توجه به موضوع انتخاب مسیر گردشگران در فضاهای شهری است، همچنین نزدیکی میان گردشگری و مسیریابی وجود دارد که درصورت عدم توجه به این مسئله سبب سردرگمی، احساس نامطلوب و اجتناب از حضور گردشگران در فضای شهری می شود. هدف از این پژوهش بررسی وضعیت رضایت مندی گردشگران در فضاهای شهری از فرآیند مسیریابی می باشد. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت پیمایشی و مبتنی بر روش کمی در تحلیل داده ها است. در این راستا به منظور گردآوری داده ها از مشاهدات میدانی، پرسشنامه و بازدید از سایت استفاده شده است. روش نمونه گیری با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شده است برای ارزیابی رضایتمندی گردشگران از فرآیند مسیریابی پس از جمع آوری داده ها، اطلاعات حاصل با روش های آماری تحلیل واریانس یک سویه(آنوا)، آزمون تی وابسته، آزمون فرضیات کلموگروف-اسمیرنف و الویت بندی شاخص ها و سطح معنادرای شاخص ها با استفاده از آزمون دانکن تحلیل گردیده است. به منظور بررسی پایایی از آلفای کرونباخ استفاده شده است که ضریب 0.804 نشان دهنده پایایی است. نتایج پژوهش حکایت از آن دارد که جذابیت مسیر در اولویت اول، احساس افراد در مسیر در اولویت دوم و ابزار مسیریابی در اولویت سوم در میزان رضایتمندی گردشگران دارای اهمیت می باشند. این عوامل منجر به حضور طولانی تر و تجربه اندوزی گردشگران در محیط می شود، همچنین آسایش گردشگران در محدوده با نظارت اجتماعی،، وجود تسهیلات و خدمات و نفوذپذیری بصری ایجاد می شود.
۴.

تحلیل علیت لایه ای در واکاوی مفهوم پیاده مداری با تاکید بر مدلPESTEL (مطالعه موردی: شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پیاده مداری چارچوب مفهومی و نظری تحلیل علیت لایه ای مدل PESTEL

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۳۳
اگرچه تبعات منفی رویکرد خودرومحور در برنامه ریزی و توسعه شهری مانند مصرف بی رویه منابع و امکانات، آلودگی هوا و کاهش زیست پذیری شهری، پرواضح و روشن است، لیکن تلاش های متولیان و گردانندگان در توجه به رویکردهای پایداری و مواجهه با مسئله با چالش های جدی مواجه است. در سالیان اخیر، یکی از رویکردهای موثر جهت برون رفت از معضلات مذکور، پیاده مداری بوده که در آن، توجه به پیاده روی در فضاهای شهری نه تنها ریشه در محیط انسان ساخت دارد، بلکه بصورت ماهیتی و ساختاری دلایل اجتماعی، اقتصادی، فناوری، سیاسی و قانونی نیز دارد. در این مقاله تلاش گردیده ضمن بررسی فرآیند تحول پیاده مداری طی سه دهه اخیر و تعریف جامع از آن، از بستر مدل PESTEL جهت تبیین ابعاد و عوامل آن استفاده شود. با توجه به پیچیدگی امکان شناسایی و درهم تنیدگی عوامل موثر بر پیاده مداری و ضرورت دسته بندی زمینه های شکل گیری و اثرگذار آن، از تحلیل علیت لایه ای استفاده شده است. در ادامه، با بهره گیری از روش دلفی دومرحله ای و آماری، پس از نظرخواهی از خبرگان، پنج محله از شهر تهران مورد مصاحبه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج بررسی تحلیل عاملی تاییدی و پایایی متغیرهای تحقیق بیانگر معناداری 6 بعد، 12 عامل، 28 مولفه و 37 شاخص پیاده مداری در سطح معناداری (0.01 >p) و بار عاملی بیشتر از 0.5 است. در نهایت، به جهت پیش بینی مقادیر متغیرهای تبیین کننده در ابعاد شش گانه پیاده مداری، از آزمون رگرسیون چندمتغیره استفاده شده و امتیاز اکتسابی پیاده مداری از دیدگاه شهروندان در محلات مورد مطالعه محاسبه گردیده است.
۵.

تحلیلی بر مولفه های موثر در کیفیت زندگی ساکنان محلات فرودست شهری مورد پژوهی: محله ی جعفرآباد و دولت آباد شهر کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولفه ها ابعاد کیفیت زندگی محلات فرودست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۵۱
بدون شک یکی از اصلی ترین دگرگونی ها در عرصه برنامه ریزی شهری ایجاد و ارتقاء کیفیت زندگی در محیط های شهری می باشد. باتوجه به اینکه هدف نهایی تمامی نظریه ها و جنبش ها و مدیران و برنامه ریزان در حوزه مسائل شهری معطوف به بهبود کیفیت زندگی شهرندان است، درک و شناخت عوامل موثر بر کیفیت زندگی شهروندان و چگونگی سنجش آن در محلات شهری به ویژه محلات فرودست دارای اهمیت است. افزون بر آن درک پیچیدگی های سکونتگاه های خود انگیخته و شناخت ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و روانی محیط زندگی و کالبد آن در جهت ارائه راه حل و برنامه های علمی و عملی به مدیران شهری از جمله ضرورت های اساسی است که مطالعه کیفیت زندگی در این سکونتگاه ها را اجتناب ناپذیر می سازد. بنابراین پژوهش پیش رو به بررسی مولفه های موثر بر ابعاد کیفیت زندگی در سکونتگاه های خودانگیخته در محلات مورد پژوهش پرداخته است. جهت تحلیل مولفه ها با استفاده از مطالعات میدانی و براساس فرمول کوکران اقدام به توزیع پرسش نامه در میان ساکنان محله های مورد پژوهش نموده است. جهت تحلیل یافته ها از آزمون T، رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل داده ها گویای آن است که کیفیت زندگی در سطح دو محله از نظر ساکنان متفاوت می باشد. همچنین مولفه ها مورد پژوهش نیز متفاوت می باشند. در بررسی مولفه های ذهنی بر کیفیت زندگی مولفه های حس تعلق و بهزیستی ذهنی و در مولفه عینی، شاخص اجتماعی بیشتر تاثیر بر کیفیت زندگی در محلات داشته است.
۶.

تحلیل سیاست های زمین و مسکن و میزان اثرگذاری آن ها بر توسعه کالبدی شهرها (مورد مطالعه: منطقه 15 شهرداری تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زمین شهری سیاست های زمین و مسکن گسترش کالبدی منطقه پانزده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۶۱
مسکن کوچکترین عنصر سکونتگاه ها، مهم ترین کاربری شهری و یکی از شاخص های عمده ارزیابی توسعه یک کشور است. از سویی تغییر و تحولات جمعیتی ناشی از رشد طبیعی و مهاجرت، نیاز به مسکن را افزایش داده و موجب گسترش کالبدی شهرها می گردد؛ اصولاً نبود سیاست گذاری صحیح در بخش زمین در یک کشور و یا عدم تناسب سیاست اتخاذ شده با وضعیت اقتصادی، فرهنگی و سیاسی موجود در آن، منجر به بروز مشکلات متعددی در حیطه اقتصاد خواهد شد. این امر دولت های ملی و محلی را بر آن داشت تا سیاست هایی را در جهت کنترل گسیختگی کالبدی شهرها تدوین کنند. هدف پژوهش؛ تشخیص میزان اثرگذاری این سیاست ها بر توسعه کالبدی منطقه 15 شهرداری تهران است. در این پژوهش که به لحاظ هدف شناختی و به لحاظ ماهیت پس رویدادی است؛ از رویکرد کیفی با روش توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شد. بخش مطالعات میدانی با روش پیمایشی و بر مبنای تکنیک مصاحبه و پرسشنامه صورت پذیرفت. جامعه آماری را نخبگان، اساتید و کارشناسان و متولیان شهری تشکیل می دهند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار SPSS )آزمون فریدمن( و جهت نمایش داده ها از نرم افزار GIS استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد که از میان سیاست های مؤثر بر توسعه کالبدی منطقه پانزده شهرداری تهران، سیاست های تقاضا محور تأثیرگذاری بیشتری نسبت به سیاست های عرضه محور داشته است؛ و از میان کلیه شاخص ها، دخالت مستقیم دولت در بازار زمین (واگذاری ها در بخش زمین شهری) بیشترین نقش را ایفا نموده است.
۷.

اثر پوشش گیاهی شهری در کاهش آلودگی صوتی با استفاده از شبکه عصبی مصنوعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آلودگی صوتی شبکه عصبی مصنوعی دیوار صوتی گیاهی شدت صوت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۵۵
آﻟﻮدﮔﯽ ﺻﻮﺗﯽ، از ﻣﻌﯿﺎرهای مهم برای تعیین کیفیت زندگی در شهرها محسوب می شود و رفاه اجتماعی را تحت تأثیر خود قرار می دهد. در این راستا پوشش گیاهی و فضای سبز نقش بسیار مؤثری در کنترل و کاهش آلودگی شهرها دارند. ارزیابی و مدل ساختار و ترکیب مؤثر پوشش گیاهی در کنترل آلودگی صوتی در شهرها همچنان با محدودیت بسیاری در مطالعات روبرو است به طوری که هدف اصلی این پژوهش قرار گرفته است. نمونه گیری شدت صوت در 100 ایستگاه در بوستان ها و معابر مناطق ۲ و ۵ شهر تهران انجام شد. جهت مدل سازی میزان کاهش شدت صوت (Leq) در دیوار صوتی گیاهی از روش مدل سازی شبکه عصبی مصنوعی و با استفاده از 9 متغیر پوشش گیاهی انجام شده است. با توجه به نتایج، مدل به دست آمده با ساختار 1-24-9 (9 متغیر ورودی، 24 نورون در لایه مخفی و یک متغیر خروجی) با توجه به بیشترین مقدار ضریب تبیین در سه دسته داده آموزش، اعتبارسنجی و آزمون معادل 98/0، 92/0 و 9/0، بهترین عملکرد بهینه سازی ساختار را نشان می دهد. بر اساس نتایج آنالیز حساسیت مدل، عرض دیوار، میانگین ارتفاع درختان، و میانگین قطر تاج درختچه ها با ضریب اثرگذاری 72/0، 44/0و 15/0، به ترتیب بیشترین تأثیر را در کاهش شدت صوت در دیوارهای صوتی گیاهی شهری از خود نشان می دهند مدل ارائه شده در این پژوهش به عنوان یک سیستم پشتیبان تصمیم گیری در طراحی مهندسی دیوارهای صوتی گیاهی در شهرها شناخته شده است به طوریکه امکان پیش بینی راندمان این دیوارها را با توجه به متغیرهای ساختاری آنها به خوبی فراهم می کند.
۸.

هویت یابی مکانی-فضایی عناصر شهری با تأکید بر مؤلفه های کالبدی–عملکردی (مطالعه موردی: مساکن بومی جلگه ی غربی گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: هویت یابی مؤلفه های کالبدی مؤلفه های عملکردی مسکن جلگه ی غربی گیلان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹ تعداد دانلود : ۴۱
مسکن به عنوان یکی از مهمترین عناصر شهری محسوب می شود که هویت یابی مکانی-فضایی آن می تواند القاءکننده ی نوعی وابستگی و احساس تعلق و تعهد در بین ساکنان گردد. با این حال، امروزه کالایی شدن مسکن و توجه به سودآوری این بخش، عدم توجه به الگوهای سنتی و عناصر هویت ساز را در طراحی ساخت وسازها به دنبال داشته است. با توجه به اهمیت مسکن و هویت مندی آن، هدف از تحقیق حاضر بررسی هویت یابی مکانی-فضایی مساکن شهری با تأکید بر مؤلفه های کالبدی–عملکردی و کاربست آن ها در طراحی مساکن آتی در راستای دست یابی به هویت پایدار و ارتقای حس و تعلق مکانی در جلگه ی غربی گیلان (شهرهای تالش، صومعه سرا و رضوانشهر) می باشد. در این راستا، روش تحقیق کاربردی با ماهیت توصیفی-تحلیلی می باشد که برای جمع آوری اطلاعات از روش اسنادی-میدانی (مشاهده، مصاحبه و پرسشگری) استفاده شده است. جامعه ی آماری تحقیق نیز مساکن شهرهای مورد مطالعه می باشد که از روش نمونه گیری هدفمند برای انتخاب حجم نمونه استفاده شده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون های تحلیل واریانس، ضریب رگرسیون و پیرسون بهره گرفته شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که بیشترین تأثیرگذاری بر هویت یابی مساکن محدوده ی مورد مطالعه بر مبنای شاخص های کالبدی-عملکردی مربوط به مؤلفه ی انطباق مسکن با سایر فضاها و عملکردها می باشد. همچنین در شهرهای تالش و صومعه سرا در وهله ی دوم انطباق مسکن با اقلیم و در رضوانشهر انطباق مسکن با فرم و عملکرد قرار دارد. همچنین می توان گفت که مهمترین عامل هویت یابی مکانی-فضایی مساکن جلگه ی غربی گیلان تشابه/تمایز (تشابه مساکن با یکدیگر در منطقه و تمایز با مساکن مناطق دیگر) می باشد.
۹.

سنجش تاثیرگذاری حمایت اجتماعی از زنان در انتخاب پارک بانوان و عمومی به منظور مشارکت در فعالیت ورزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی فعالیت ورزشی پارک بانوان پارک عمومی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳ تعداد دانلود : ۲۹
این پژوهش بر آنست تا میزان حمایت اجتماعی ادراک شده ی زنان را در دو پارک بهشت مادران و ملت در منطقه ی 3 شهرداری تهران، بررسی نماید. گروه هدف این پژوهش، زنان 18-65 سال هستند که در فعالیت ورزشی مشارکت می کنند. این پژوهش دارای رویکردی تطبیقی بوده و از روش پرسش گری (105 پرسش نامه در پارک بانوان و 120 پرسش نامه در پارک عمومی) استفاده کرده است. تحلیل داده ها به دو صورت کمی و کیفی (آمیخته) بوده است. تحلیل کیفی کارشناس محور در بررسی حمایت اجتماعی عینی و تحلیل کمی با نرم افزار اس.پی.اس.اس انجام شده است. نتایج تحلیل توصیفی نشان می دهد که از نظر زنان در هر دو فضا، حمایت ابزاری دولت و حمایت اطلاعاتی ناکافی است، اما حمایت احساسی مناسبی توسط دوستان و خانواده وجود دارد. براساس یافته های تحلیل اکتشافی مبتنی بر آزمون همبستگی گاما و ضریب توافقی، لایه های مختلف حمایت اجتماعی بر میزان فعالیت ورزشی زنان در پارک های شهری تاثیر دارند. تفاوت میان دیدگاه زنان در دو فضا نشان می دهد زنانی که پارک بانوان را برای ورزش انتخاب می کنند، معتقد هستند در کنار سایر عوامل، معیارهایی چون همراهی خانواده در مسئولیت پذیرش امور خانه و حمایت رسانه، موثر هستند. این درحالی است که از دید آنها عواملی چون مذهب، حمایت مالی، محدودیت قوانین دولتی، اطلاع رسانی از ورزش مناسب و مکان و زمان برگزاری ورزش های برنامه ریزی شده، چندان بر مشارکت در ورزش تاثیر ندارد، اما همین عوامل برای گروه دیگر موثر بوده و جزء وجوه تفرق نگاه این دو گروه از زنان است.
۱۰.

واکاوی چهارچوب های قانونی برنامه ریزی برای تنوع و تفاوت در ایران با تاکید بر مصوبات شهرداری و شورای اسلامی شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنوع برنامه ریزی برای تنوع و تفاوت چهارچوب های قانونی برنامه ریزی حقوق و نیازهای فضایی گروه های اجتماعی متنوع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴ تعداد دانلود : ۴۴
جامعه امروز از افراد گوناگون با سن، جنسیت، پس زمینه های قومی نژادی و توانایی های جسمی گوناگون تشکیل شدهاست. جنسیت، نژاد، معلولیت و سن، ریشه بسیاری از تبعیض ها در جوامع هستند. برنامه ریزی برای تنوع و تفاوت، تفسیری اجتماعی از برنامه ریزی برای شهرها و رویکردی است که نیازهای گروه های اجتماعی مختلف را درنظرمی گیرد. برنامه ریزی در درون یک چهارچوب قانونی فعالیت می کند که این چهارچوب الزاماتی را برای برخورد و رفتار منصفانه قرارمی دهد. تصویب و اصلاح قوانین برای حصول اطمینان از این که مسائل مرتبط با تنوع در سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها درنظرگرفته می شوند، ضروری است. هدف از این مطالعه واکاوی خلاء های چهارچوب های قانونی برنامه ریزی برای تنوع و تفاوت در ایران با تاکید بر مصوبات شهرداری و شورای اسلامی تهران است. برای گرآوری داده ها، روش اسنادی بکارگرفته شده است. این مطالعه به لحاظ هدف از نوع کاربری و از نظر روش از نوع توصیفی تحلیلی است. با استفاده از روش تحلیل محتوا و فرایندکدگذاری در نرم افزار maxqda، قانون اساسی، قوانین برنامه های توسعه، مصوبات مجلس شورای اسلامی، آیین نامه های اجرایی دولت، مصوبات شورای عالی شهرسازی و مصوبات شهرداری و شورای اسلامی تهران از نظر پرداختن به حقوق و نیازهای گروه های اجتماعی متنوع در شهر تحلیل می شوند. نتایج تحلیل محتوای اسناد قانون گذاری نشان می دهد در مصوبات شورای عالی شهرسازی به نیازهای کودکان، سالمندان و زنان و وظایف دستگاه های اجرایی هنگام طراحی و اجرای برنامه ها و پروژه های توسعه شهری پرداخته نشده است. در سطح محلی، شهر تهران در مصوبات، آیین نامه های اجرایی و برنامه های عملیاتی خود به نیازهای توانخواهان، کودکان و تا حدودی سالمندان پرداخته، اما زنان مغفول مانده اند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۳۹