مریم بیرانوندزاده

مریم بیرانوندزاده

مدرک تحصیلی: دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید بهشتی، ایران، تهران

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۵۵ مورد.
۱.

بررسی شاخص محرومیت نسبی (IRSD) شهرهای استان لرستان

کلید واژه ها: محرومیت نسبی شاخص IRSD متغیرهای اجتماعی – اقتصادی استان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 808
شاخص محرومیت نسبی در ابعاد اجتماعی و اقتصادی برای تعیین جهت گیریهای توسعه متناسب با شرایط موجود و ظرفیت ها نقش کلیدی دارند، بدیهی است برنامه ریزی علمی– منطقی که به ضرورت بهره گیری از دانش و استدلال در توسعه فضای جغرافیایی تاکید دارد، بدون آگاهی دقیق از وضعیت موجود شاخص ها ، ناموفق و صرفا تلف کردن زمان و هدر دادن منابع است. از طرف دیگر مراکز جمع آوری، تحلیل و نمایه شاخص ها که اغلب سازمانهای دولتی هستند نیز می بایست با لحاظ مقتضیات و ضرورتها نسبت به شاخص سازی اقتضایی به کمک متخصصین برنامه ریزی متناسب با وضعیت موجود اقدام تا بتوان در نهایت به برنامه ریزی متناسب با مزیت ها دست پیدا کرد. هر چند فقر نسبی در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی، علمی و حتی آموزشی و تربیتی قابل بررسی است اما براساس هدف های مدنظر این مقاله، شاخص IRSD در دو حوزه اقتصادی- اجتماعی در محدوده جغرافیایی استان لرستان و براساس آمارهای رسمی در شهرهای این استان مورد بررسی قرارگرفته است. براساس مطالعات انجام شده با موضوع سطح بندی توسعه استان لرستان بویژه در ابعاد اجتماعی- اقتصادی و نتایج حاصل از متغیرهای شاخص IRSD، استان لرستان نسبت به میانگین شاخص های کشور از سطح توسعه یافتگی پایینی برخوردار است. در10 شهر این استان از 11 شهر، درصد شاخص ها پایین تر از میانگین کشوری است به تعبیر ساده تر از قابلیت لازم برای زندگی برخوردار نیستند. در این میان شهرهای دوره چگنی، رومشگان، پلدختر و سلسله نسبت به سایر شهرهای استان محرومیت نسبی بیشتری دارند. مالکیت مسکن و وسیله نقلیه بعنوان دو دارایی ضروری دراین استان از پایین ترین نسبت در میان 9 متغیر مورد مطالعه هستند.
۲.

ارزیابی نقش زیرساختها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار، مطالعه موردی: محور خرم آباد به اراک در محدوده استان لرستان(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زیرساخت های گردشگری گردشگری پایدار محور خرم آباد به اراک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 252 تعداد دانلود : 512
صنعت گردشگری به عنوان یک سیستم منسجم است که عناصر آن برای یکدیگر لازم و ضروری هستند. به گونه ای که جاذبه های گردشگری به تنهایی دلایل سفر یا رونق این صنعت را فراهم نمی کند، بلکه باید امکانات و شرایطی به لحاظ زیرساختی برای استفاده گردشگران فراهم شود. هدف این پژوهش ارزیابی نقش زیرساخت ها و قابلیتها در توسعه گردشگری پایدار در محور خرم آباد به اراک می باشد. این مطالعه، با  رویکرد توصیفی - تحلیلی و به روش اسنادی و پیمایشی (پرسشنامه محقق ساخته) انجام شده است. یافته های تحقیق در چهار شاخص زیربنایی شامل زیرساخت های زیرساخت های فیزیکی (شش بعد)، زیرساخت های دولتی (چهار بعد)، زیرساخت های خدماتی (شش بعد)، زیرساخت های فرهنگی (چهار بعد) با روش کوکوسو مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. نتایج حاصل از  تحقیق، نشان داد که زیر ساخت فیزیکی برای توسعه گردشگری نقش مهم و حیاتی برای محور مورد مطالعه دارد و مقدار امتیاز آن 3.61 است که رتبه نخست را به خود اختصاص داده است. زیرساخت های خدماتی و دولتی (مدیریتی-نهادی) به ترتیب با کسب امتیازهای 3.56 و 2.24 به ترتیب در رتبه های دوم و سوم واقع شده اند و زیرساخت فرهنگی با امتیاز 1.46 کمترین امتیاز را به خود اختصاص داده است و نشان از اهمیت کمتر آن نسبت به سایر ابعاد می باشد.
۳.

اهمیت دره خرم آباد در توسعه پایدار گردشگری با رویکرد فراهم نمودن زمینه ثبت در میراث جهانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری پایدار جاذبه های گردشگری دره خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 215 تعداد دانلود : 192
گردشگری یکی از عوامل اصلی توسعه پایدار اقتصادی و اجتماعی بسیاری از کشورها بوده و شناسایی و تحلیل منابع گردشگری نقش مهمی در توسعه چشم انداز برنامه ریزی گردشگری ایفا می کند. دره خرم آباد در مرکز استان لرستان با وجود پتانسیل های طبیعی و تاریخی متعدد گردشگری و معرفی آن به عنوان یکی از نخستین سکونتگاه های بشری، تاکنون به دلایل متعددی در فهرست میراث جهانی ثبت نشده است. پژوهش حاضر باهدف، مطالعه اهمیت دره خرم آباد در توسعه پایدار گردشگری استان و فراهم نمودن زمینه ثبت آن در فهرست جهانی تدوین شده است. روش تحقیق تحلیلی- میدانی و جهت تجزیه وتحلیل اطلاعات از مدل SWOT، TOPSIS و AHP استفاده شده است. همچنین در زمینه اهمیت اثر در رابطه با ثبت جهانی، ملاک های اجرایی کنوانسیون میراث جهانی معیارهای بوده اند که در این پژوهش ملاک عمل قرارگرفته اند. نتایج حاصل از تحلیل AHP نشان داد که در بین مؤلفه های مورد ارزیابی در بخش طبیعی وجود دریاچه ها و آب بندها در سطح شهر، از مؤلفه های فرهنگی وجود موزه ها تاریخی و فرهنگی معتبر و در بین مؤلفه های تفریحی وجود پارک های بزرگ، بیشترین اهمیت را در بین قابلیت های گردشگری دره خرم آباد داشته اند. هم چنین بررسی مؤلفه های اثرگذار بر توسعه گردشگری دره خرم آباد و فراهم نمودن زمینه ثبت جهانی بیانگر این است که بهره گیری از سیستم مشارکتی مردم، سازمان ها و نهادهای دولتی و غیردولتی، امنیت و رضایت در مناطق گردشگری، تنوع بخشی به امکانات و خدمات گردشگری، تبلیغات و اطلاع رسانی خدمات گردشگری و تخصیص تسهیلات بانکی و حمایت های قانونی، رتبه اول تا پنجم را در توسعه گردشگری دره خرم آباد دارند.
۴.

بررسی نقش حکمروایی خوب روستایی در توسعه کالبدی روستاها، نمونه موردی: شهرستان خرم آباد

کلید واژه ها: حکمروایی خوب سکونتگاه های روستایی توسعه کالبدی شهرستان خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 593 تعداد دانلود : 422
حکمروایی خوب با دارا بودن مهم ترین اصول و معیارهایی نظیر مشارکت مردمی، پاسخگویی، مسئولیت پذیری، قانون محوری، شفافیت، کارایی و اثربخشی، عدالت و برابری، اجماع گرایی و مشروعیت یکی از رویکردهای نوین مدیریتی و رهیافت جدید توسعه و کاهش فقر به ویژه در نواحی روستایی می باشد. در راستای موارد مذکور، پژوهش حاضر با هدف؛ بررسی نقش حکمروایی خوب روستایی در توسعه کالبدی روستاهای شهرستان خرم آباد تدوین شده است. روش به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل جوامع بومی روستایی، کارشناسان و متخصصان حوزه مدیریت و توسعه روستایی (دانشگاهیان، شوراهای اسلامی و دهیاران روستا) است. یافته های تحقیق حاصل از مدل اندازه گیری «توسعه کالبدی» نشان می دهد «توسعه زیرساخت های ارتباطی و حمل و نقل» و«افزایش بهره گیری از فناوری های نوین» به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی با متغیر توسعه کالبدی را در موضوع حکمروایی خوب و توسعه کالبدی دارند. از بین شاخص های حکمروایی خوب مولفه های «پاسخگویی» و «قانون مندی» به ترتیب بیشترین و کمترین همبستگی با متغیرحکمروایی خوب را در موضوع توسعه کالبدی را دارند. نتایج مدل ویکور نشان می دهد در بین مولفه های اثرگذار بر تحقق حکمروایی خوب روستایی سه مولفه پاسخگویی، مشارکت و مسئولیت پذیری از اثرگذارترین شاخص ها بر تحقق حکمروایی خوب روستایی در شهرستان خرم آباد می باشند.
۵.

الگوی سیاست گذاری یکپارچه شهری و نقش آن در بازآفرینی بافت های ناکارآمد (مورد پژوهی: شهر خرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سیاست گذاری شهری بازآفرینی بافت ناکارآمد خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 216 تعداد دانلود : 471
مقدمه: بازآفرینی شهری پایدار فرآیند توسعه ای همه جانبه در عرصه های  اجتماعی، اقتصادی، محیطی و کالبدی به منظور ارتقای کیفیت زندگی در محدوده ها و محله های هدف در پیوند با کل شهر است. هدف : پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی سیاست گذاری یکپارچه شهری و نقش آن در بازآفرینی بافت های ناکارآمد شهر خرم آباد انجام شده است. روش شناسی: این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی تدوین شده است. جامعه آماری شامل کارشناسان شش دستگاه سیاست گذار در حیطه بازآفرینی در شهر خرم آباد(شهرداری، راه و شهرسازی، میراث فرهنگی، سازمان بهسازی و نوسازی، اداره کل اوقاف و اداره کل مدیریت بحران) و برخی اساتید دانشگاه و شهروندان ساکن در بافت ناکارآمد در شهر خرم آباد بود، که جمعاً 30نفر( از هر دستگاه سیاست گذار شهری 5 نفر) به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه محقق ساخته 24 سؤالی در طیف پنج گزینه ای لیکرت بود.  پایایی داده ها، به وسیله روش آلفای کرونباخ مورد محاسبه قرار گرفت و با ضریب آلفای کرونباخ 843/0 پایایی آن نیز تأیید گردید. برای سنجش  داده ها، از روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. قلمرو جغرافیایی: شهر خرم آباد مرکز استان لرستان. یافته ها: نتایج  حاصل از تحلیل های حاصل از تحلیل ضریب مسیر نشان داد که در بین دستگاه های سیاست گذار شهری و اثر گذار بر بازآفرینی شهر خرم آباد، بیشترین اثرگذاری مربوط به اقدامات اداره راه و شهرسازی و کمترین میزان اثرگذاری ناشی از اقدامات صورت گرفته توسط اداره کل اوقاف و امور خیریه است به عبارت دیگر می توان بیان داشت که بعد از اداره راه و شهرسازی، سازمان بهسازی و نوسازی، شهرداری، میراث فرهنگی و گردشگری،  اداره کل مدیریت بحران و اداره اوقاف و امور خیریه در مرتبه های بعدی اثرگذاری قرار دارند.
۶.

ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 613 تعداد دانلود : 613
محیط پر از جنگل بلوط شهرستان چگنی سال ها است که مورد بی مهری مردم و مسئولین قرار گرفته و سطح زیر پوشش این جنگل ها به دلایل مختلف نظیرآتش سوزی، قطع درختان توسط جوامع بومی(تهیه ذغال) و خشکسالی و دیگر عوامل طبیعی کاهش یافته است، به دلیل اهمیت این موضوع، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی و تحلیل عوامل موثر بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی استان لرستان انجام شده است؛ روش به کار گرفته شده توصیفی- تحلیلی مبتنی بر منابع کتابخانه ای و پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری مورد مطالعه؛ کارشناسان موضوع مورد مطالعه بوده و برای تجزیه و تحلیل مدل اندازه گیری(رابطه بین شاخص ها و متغیر مکنون) و مدل ساختاری(رابطه بین متغیرهای مکنون) از نرم افزار AMOS استفاده شده است، نتایج تحقیق نشان داد؛ عوامل محیطی(خشکسالی و تغییرات اقلیمی، کمبود منابع آب های زیرزمینی، آتش سوزی و ...)، مدیریتی(عدم نظارت کافی بر تغییر کاربری اراضی جنگلی توسط بومیان، کمبود امکانات آتش نشانی هنگام وقوع آتش سوزی، عدم برخورد قاطع با متخلفان و ...)، اجتماعی و اقتصادی(میزان آگاهی از نقش و اهمیت منابع طبیعی و جنگل ها، چرای بیش از حد دام، میزان سواد جوامع بومی، شیوه معیشت جوامع بومی و ...) به طور مستقیم بر تخریب جنگل های بلوط شهرستان چگنی اثرگذار هستند. همچنین نتایج معیارهای ارزیابی و سنجش مدل اندازه گیری، ساختاری و برازش کلی مدل در بخش کمی پژوهش بیانگر این واقعیت است که مولفه های موثر در مدل اندازه گیری ابعاد محیطِی، اجتماعی، اقتصادی، مدیریتی دارای برازش قوی است.
۷.

مطالعه ابعاد اجتماعی، اقتصادی و کالبدی آسیب پذیری جوامع روستایی با تاکید بر نقش مدیریت روستایی در قلمرو کوچندگان (مورد: دهستان شوراب شهرستان چگنی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مدیریت روستایی آسیب پذیری قلمرو کوچندگان سکونتگاه های روستایی شهرستان چگنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 418 تعداد دانلود : 491
مقدمه: خلاء مدیریت کارآمد و اصولی در روستاها به خصوص در دهه های اخیر، مشکلاتی برای روستاییان ایجاد کرده است. ساختار سنتی مدیریت در زمان هایی که تغییرات شدیدی رخ می دهد، قادر به حل و فصل مسائل جامعه مولد و تعاملی روستایی نیست. شناسایی ابعاد این آسیب پذیری جوامع روستایی و نحوه واکنش مدیریت روستایی موضوع بررسی در تحقیق حاضر می باشد.هدف پژوهش: پژوهش حاضر با هدف تحلیل نقش مدیریت روستایی در کاهش  ابعاد آسیب پذیری زندگی روستاییان در دهستان شوراب  شهرستان چگنی انجام شده است.روش شناسی تحقیق: تحقیق حاضر با رویکرد توصیفی- تحلیلی، مبتنی بر منابع اسنادی- پیمایشی تدوین شده است، جامعه آماری مورد بررسی شامل؛ 50تن از دهیاران روستاهای دهستان شوراب شهرستان چگنی می باشند. داده های گردآوی شده در قالب مدل معادلات ساختاری مورد تحلیل قرار گرفتند.قلمرو جغرافیایی پژوهش: دهستان شوراب از توابع بخش ویسیان شهرستان چگنی در استان لرستان است.یافته ها و بحث: در پژوهش حاضر بر آسیب پذیری اقتصادی به عنوان مهم ترین  جنبه آسیب پذیری در سکونتگاه های روستایی تاکید شده است. از بین شاخص /گویه های تبیین کننده متغیر آسیب پذیری روستایی گویه کاهش کیفیت زندگی و نبود اشتغال، از بین / گویه آسیب پذیری کالبدی شاخص/گویه تلاش برای بهبود وضعیت کالبد روستا، از بین گویه آسیب پذیری اجتماعی، گویه/ توانمندسازی و ظرفیت سازی مردم و نهادهای محلی در توسعه  روستایی و از بین /گویه آسیب پذیری اقتصادی /گویه فراهم آوردن زمینه های اشتغال در روستاها و توسعه مشاغل حاصل از گردشگری روستایی بیشترین سهم و اثرگذاری را به خود اختصاص داده است.نتایج: در ابعاد اجتماعی، سیاست های مدیریت روستایی باید بر اصلاح شرایط زندگی، بهبود سطح آگاهی و مهارت های روستاییان و نیز حمایت از شبکه اجتماعی روستایی تمرکز داشته باشد. در ابعاد اقتصادی، توجه به توسعه صنایع محلی و پایدار، پشتیبانی از کارآفرینی و اشتغال در مناطق روستایی و نیز توسعه اکوتوریستی ، بخش هایی هستند که مدیریت روستایی می تواند در آن ها کمک کند.
۸.

ارزیابی عملکرد شهرداری های استان لرستان و رتبه بندی آن ها بر اساس شاخص های استاندارد(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ارزیابی عملکرد شهرداری رتبه بندی شاخص های استاندارد لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 695 تعداد دانلود : 386
ارزیابی عملکرد شهرداری ها یکی از ابزارهای اساسی و اصلی مدیریت صحیح شهر جهت تحقق اهداف، استراتژی ها و برنامه ریزی های آن نهاد می باشد در این راستا، هدف پژوهش حاضر ارزیابی عملکرد شهرداری های 11 نقطه شهری استان لرستان و رتبه بندی آن ها بر اساس شاخص های استاندارد تدوین شده است. نوع تحقیق کاربردی، روش بکار گرفته شده توصیفی- تحلیلی، ابزار گردآوری داده ها، مبتنی بر منابع اسنادی و کتابخانه ای است. شاخص های مورد مطالعه؛ در قالب تکنیک های FTOPSIS و SWOT-AHP مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های حاصله از تکنیک تاپسیس فازی منعکس کننده این مطلب است که در بخش حوزه شهرسازی و ماده صد؛ شهرستان خرم آباد، در بخش امور قراردادها و ترافیک و حمل ونقل شهرستان بروجرد، در بخش امور مالی شهرستان الیگودرز، در بخش حوزه خدمات شهری و حوزه اداری شهرستان خرم آباد و درنهایت در بخش مصوبات شوراها شهرستان الیگودرز در جایگاه های نخست واقع شده اند. نتایج حاصل از عوامل داخلی و بیرونی نشان می دهد که در بین نقاط فرصت ها، O2(بهره گیری از نیروی تحصیل کرده متخصص)، در بین نقاط قوت ها S1(وجود طرح های مصوب شهری در نقاط شهری موردمطالعه) در بین نقاط تهدیدها T2 (عدم وجود منابع درآمدی پایدار کافی) و درنهایت در بین نقاط ضعف ها W4(عدم رسیدگی مناسب به تخلفات مهندسین ناظر) بیشترین تأثیرگذاری را بر تدوین نوع راهبردهای چهارگانه داشته اند. بررسی اثر تغییرات وزنی چهار معیار اصلی و تأثیر آن ها بر نتایج در محیط نرم افزار Expert Choice، بیانگر آن است که راهبردهای مربوط به ST دارای بیشترین حساسیت و راهبرد WT دارای کمترین حساسیت عملکرد شهرداری ها برای مدیریت شهرها می باشد.
۹.

واکاوی و تحلیل نارسایی های اثرگذار در معماری الگوی برنامه ریزی و سیاست گذاری آمایش سرزمین در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: معماری الگو اجرای معماری آمایش سرزمین پیشران فضا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 850 تعداد دانلود : 811
گسست و ناپایداری معماری الگوی آمایش سرزمین، معلول نارسایی و کاستی های نظری و عملیاتی است که پایه و اساس این نوع رویکرد یکپارچه و هماهنگ کننده را همواره با شدت و ضعف، دچار تزلزل می کند. با توجه به کاربردی بودن اهداف نوشتار حاضر، واکاوی نارسایی های اثرگذار، خوشه بندی و تحلیل اثرات هرکدام از عوامل در معماری الگوی برنامه ریزی و سیاست گذاری آمایش سرزمین مورد نظر پژوهش حاضر است. با این توصیف، سؤال راهبردی این است که نارسایی های (عوامل) مؤثر در معماری الگوی برنامه ریزی و سیاست گذاری آمایش سرزمین کدامند؟ برای پاسخ به سؤال، از روش شناسی تحلیلی مبتنی بر ابزار دلفی و مدل سازی تفسیری-ساختاری استفاده شده است. ابزار و روش گردآوری اطلاعات، مبتنی بر شیوه کتابخانه ای (واکاوی پیشینه پژوهش) و پرسشنامه محقق ساخته (تحلیل اثرات متقاطع عوامل) است. بدین منظور براساس نظرات خبرگان موضوعی (15 نفر خبره آمایش سرزمین) امتیازبندی و با بهره گیری از نرم افزار میک مک تحلیل شده است. نتایج پژوهش نشان داده است که از بین مؤلفه های «معماری الگو»، «اجرای معماری» و «پایش و ارزیابی»، برنامه ریزی و سیاست گذاری آمایش سرزمین، «معماری الگو» به عنوان زیربنای فکری و فلسفی و با 1/74 درصد، بیشترین نارسایی را به خود اختصاص داده است. افزون براین، در بین مؤلفه های معماری الگو، بُعد «اصول» دارای بیشترین نارسایی است. خوشه بندی، تحلیل و پراکنش پیشران ها بیانگر این واقعیت است که بیشترین پیشران های کلیدی مربوط به مؤلفه های «اصول» و «چارچوب» از بُعد معماری الگو به ترتیب با 37 درصد و 36 درصد و در رده های بعدی «مدیریت الگو» از بُعد «اجرای معماری» با 27 درصد دارای بیشترین پپیشران های کلیدی است.
۱۰.

تحلیل عوامل مؤثر بر زیست پذیری روستایی در قلمرو کوچ نشینان(مورد مطالعه: استان لرستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زیست پذیری سکونتگاه های روستایی کوچ نشینان لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 615 تعداد دانلود : 842
مقدمه: زیست پذیری روستایی به عنوان بستری برای توسعه جوامع روستایی است و می تواند زمینه حفظ و مهاجرت معکوس را برای  سکونتگاه های روستایی به دنبال داشته باشد. در راستای تحقق این موضوع می بایستی با نگاه جامع نگر به توسعه روستایی پرداخت و اگر اقدامی در این راستا صورت می گیرد، همه سویه های زندگی روستایی را شامل شود. هدف پژوهش: این پژوهش با هدف، استخراج عوامل اثرگذار  و میزان  تاثیر آنها بر  وضعیت زیست پذیری روستایی در استان لرستان تدوین شده است. روش شناسی تحقیق: نوع تحقیق کاربردی، روش بکارگرفته تحلیلی- کمی، جامعه آماری روستاهای بالای 20خانوار در لرستان می باشد که بر اساس رو نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. جهت تجزیه و تحلیل عوامل علی اثر گذار بر زیست پذیری روستاهای مورد مطالعه از تکنیک دیماتل فازی استفاده شده است. قلمروجغرافیایی پژوهش: محدوده مکانی مورد مطالعه در این پژوهش روستاهای بالای 20خانوار در استان لرستان می باشند که بر اساس روش نمونه گیری فضایی 55 روستا به عنوان مکان های مورد مطالعه انتخاب  شدند. یافته ها و بحث: یافته های این تحقیق شامل تحلیل اثرگذاری عوامل اقتصادی، کالبدی، اجتماعی، مدیریتی و...... بر سطح زیست پذیری سکونتگاه های روستایی استان لرستان می باشد که این عوامل با زیر معیارهایی سنجیده شدند و میزان اثرگذاری آنها به تفکیک آورده شده است. نتایج: از اثرگذارترین عوامل بر  شرایط زیست پذیری در لرستان، عوامل کالبدی-زیرساختی و اقتصادی می باشد. که می بایستی در راستای برنامه های توسعه ای و اقدامات عملیاتی  این دو عامل را در الویت قرار دهند.
۱۱.

آینده پژوهی وضعیت گردشگری ورزشی طبیعت محور در استان لرستان

کلید واژه ها: گردشگری ورزشی طبیعت محور آینده پژوهی لرستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 838 تعداد دانلود : 840
پژوهش حاضر با هدف تحلیل آینده پیش روی وضعیت گردشگری ورزشی طبیعت محور در استان لرستان تدوین شده است، جامعه آماری مورد مطالعه، کارشناسان و خبرگان موضوع مورد مطالعه( کارشناسان گردشگری و ورزشی) می باشند که با نظر خواهی از آنها، عوامل اثرگذار و اثرپذیر بر وضعیت موجود و آینده گردشگری ورزشی استان لرستان استخراج شدند، پس از مشخص شدن میزان اثرگذاری و اثرپذیری هریک از عوامل و یا به عبارت دیگر تعیین میزان قدرت نفوذ و وابستگی هریک از عوامل اثرگذار برگردشگری ورزشی، هرکدام از عوامل مذکور با استفاده از نرم افزار میک مگ در خوشه های (مدیریتی، کالبدی و اجتماعی- اقتصادی) طبقه بندی شدند، سه سناریور برای آینده گردشگری ورزشی در استان لرستان تحت عناوین: سناریوی اول لرستان قطب گردشگری ورزشی طبیعت محور غرب کشور(خوش بینانه)، سناریوی دوم: بینابین لرستان در مسیر توسعه گردشگری ورزشی طبیعت محور و لرستان مهجور از توسعه گردشگری ورزشی طبیعت محور(بدبینانه) ارائه شد، محتمل ترین سناریو برای آینده گردشگری ورزشی استان لرستان، سناریو لرستان در مسیر توسعه گردشگری ورزشی طبیعت محور می باشد.
۱۲.

تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تاب آوری کانون جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 217 تعداد دانلود : 642
پژوهش حاضر با هدف تحلیل معیارهای تاب آوری شهری در کانون های جرم خیز بخش مرکزی شهر تهران (مناطق 11 و 12) در برابر زلزله تدوین شده است. روش تحقیق در این پژوهش با توجه به موضوع پژوهش، توصیفی- تحلیلی و هدف از نوع کاربردی بوده، داده ها به دو روش اسنادی و پیمایشی گردآوری شده است. جامعه آماری شامل ساکنین کانون های جرم خیز مناطق 11 و 12 شهر تهران است که حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران، 384 نفر برآورد شد که نمونه ها به روش تصادفی انتخاب شدند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون های تی تک نمونه ای، همبستگی پیرسون و فریدمن بهره گرفته شد. نتایج آزمون تی تک نمونه ای نشان داد که متوسط میانگین رضایت مندی ساکنین در ابعاد اجتماعی 03/2، اقتصادی ۰9/۲، نهادی ۸7/۱ و کالبدی 47/۲ در سطح پایینی قرار دارند. همچنین برای بررسی ضرایب همبستگی ابعاد تاب آوری با کل تاب آوری از همبستگی پیرسون استفاد شد، نتایج این آزمون نشان داد که بین ابعاد چهار-گانه تاب آوری با کل تاب آوری رابطه ی مستقیم و معناداری دارد، یعنی با افزایش هر یک از ابعاد تاب آوری بر میزان کل تاب آوری شهری نیز افزوده می شود. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که بعد کالبدی (11/3) در رتبه اول اهمیت قرار گرفته و بعد اقتصادی (58/2) در رتبه دوم اهمیت قرار دارد، بعد اجتماعی (28/2) در رتبه سوم اهمیت قرار دارد و بعد نهادی (04/2) در رتبه چهارم قرار دارد که به عنوان کم اهمیت ترین بعد تعیین شده است.
۱۳.

کاربست تحلیلی- ساختاری بازآفرینی پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر خرم آباد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازآفرینی پایدار تحلیل ساختاری توسعه پایدار شهر خرم آباد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 851 تعداد دانلود : 926
بازآفرینی شهری پایدار فرایند توسعه ای همه جانبه در عرصه های اجتماعی، اقتصادی، محیطی، و کالبدی به منظور ارتقای کیفیت زندگی در محدوده ها و محله های هدف در پیوند با کل شهر است. پژوهش حاضر به منظور بررسی روابط علّی میان مؤلفه های بازآفرینی پایدار شهری در بافت ناکارآمد شهر خرم آباد با روش توصیفی- پیمایشی تدوین شده است. جامعه آماری شامل شهروندان ساکن بافت است. ابزار مورداستفاده پرسش نامه محقق ساخته در طیف پنج گزینه ای لیکرت بود. در این پرسش نامه، پنج عامل از عوامل مؤثر در بازآفرینی پایدار شهری بافت ناکارآمد خرم آباد(اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی، کالبدی، و مدیریتی) بررسی شد. مطالعه عوامل اثرگذار در بافت ناکارآمد شهر خرم آباد نشان می دهد استقرار مراکز عمده اداری و درمانی، مذهبی، در محدوده بافت و وجود قلعه فلک الافلاک به عنوان یک اثر تاریخی قدرتمند و امام زاده زیدبن علی در درون بافت از عمده عوامل اثرگذار در روند پیشبرد بازآفرینی در بافت ناکارآمد شهر خرم آباد است. به منظور سنجش عوامل اثرگذار دربازآفرینی بافت ناکارآمد خرم آباد از مدل معادلات ساختاری در قالب نرم افزار AMOS استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد.بین متغیرهای اجتماعی با میزان P Value، 0.00، متغیر کالبدی با میزان 0.04 و متغیر مدیریتی با میزان0.00 با بازآفرینی بافت ناکارآمد شهر خرم آباد ارتباط معنی داری وجود دارد. نتایج آزمون فریدمن نشان داد عامل مدیریتی دارای بالاترین اثرگذاری در روند بازآفرینی بافت و عامل زیست محیطی دارای کمترین اثرگذاری است.
۱۴.

گردشگری شهری و نقش آن درتوسعه اقتصاد شهری (مورد: شهرشاهین دژ)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری اقتصاد SWOT ANP. شاهیندژ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 947 تعداد دانلود : 730
  امروزه صنعت گردشگری به ویژه شاخه شهری آن، جایگاه خاصی را در اقتصاد کشورها دارد و نقش فعال و موثر در ارتقاء ساختار اقتصادی- اجتماعی و فرهنگی کشورها به خصوص در کشورهای در حال توسعه دارد. در این راستا پژوهش حاضر با هدف بررسی اهمیت و جایگاه نقش گردشگری شهری در توسعه اقتصادی شهر شاهیندژ با روش« تحلیلی- تطبیقی» به رشته تحریر درآمده است. برای پتانسیل سنجی و تجزیه تحلیل گردشگری شهر شاهین دژ و نقش آن در توسعه اقتصادی از مدل سوات و برای تعیین مناسب ترین استراتژی جهت بالا بردن پتانسیل گردشگری در شهر شاهیندژ از مدل ANP در نرم افزارSuper Decisions استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل عوامل درونی و بیرونی تأثیرگذار بر گردشگری نشان داد که تعدیل و کاهش شاخص های نقاط ضعف با نمره 0.331 جهت بالا بردن پتانسیل گردشگری از اهمیت بالایی در مقایسه با سایر ابعاد تکنیک SWOT برخوردار می باشد. از سوی دیگر تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی و محاسبه میانگین امتیاز عوامل، نمره کل استراتژی های و بالابردن پتانسیل گردشگری برای چهار استراتژی رقابتی/تهاجمی(SO)، تنوع(ST)، بازنگری(WO) و تدافعی(WT) محاسبه گردید و استراتژی(SO) با میانگین امتیاز کل(0.32) مناسب ترین استراتژی برای بالا بردن ظرفیت و پتانسیل گردشگری برای توسعه اقتصادی شهری شاهین دژ انتخاب گردید.
۱۵.

سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از عملکرد سازمان های خدمات رسان در شهر کوهدشت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شهروندان رضایتمندی خدمات رسان شهری سازمان های خدمات رسان شهری شهر کوهدشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 795 تعداد دانلود : 424
امروزه با عنایت به پیچیدگی و تنوع نیازهای شهروندان و ملزومات نظام شهرنشینی، سازمان ها و نهاد های متعددی عهده دار عرضه خدمات مورد نیاز شهروندان می باشند. بدیهی است کمیت و کیفیت ارائه این خدمات نقش بسزایی در ارتقاء کیفیت زندگی شهروندان و افزایش میزان رضایتمندی آنها دارد. هدف این تحقیق سنجش میزان رضایتمندی شهروندان از سازمان های خدمات رسان شهری (عمومی، خصوصی و دولتی) در شهر کوهدشت می باشد. روش پژوهش در مقاله حاضر توصیفی – تحلیلی و از نظر هدف کاربردی است. بخشی از این تحقیق که مربوط به ادبیات موضوع است به روش توصیفی و بخش دیگر آن که مربوط به فعالیت های میدانی تحقیق است، به روش تحلیلی- پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش ساکنان شهر کوهدشت می باشند. برای برآرود حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده شده که حجم نمونه 383 نفر به دست آمده است. روش نمونه گیری استفاده شده در این تحقیق تصادفی ساده است. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه ای بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن از طریق آلفای کرونباخ (83/0=α) تأیید شده است. برای تحلیل داده ها از نرم افزار آماریSPSS استفاده شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد که میزان رضایتمندی شهروندان از سازمان های خدمات رسان شهری در شهر کوهدشت پایین می باشد. همچنین رضایت شهروندان از سازمان های خدمات شهری در بین گروه های مختلف (جنس، سن، تحصیلات، مدت اقامت و اشتغال) تفاوت وجود دارد.
۱۶.

تحلیل فرصت ها و قابلیت های آینده گردشگری ورزشی مبتنی بر رویکرد آمایش سرزمین نمونه پژوهش: استان لرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آمایش سرزمین قابلیت گردشگری ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 655 تعداد دانلود : 968
گردشگری ورزشی به مثابه قابلیتی محرز و مغفول مانده، نیازمند فرصت هایی است که ضمن شکوفاکردن و بالفعل کردن این مزیت نسبی، در تحقق چشم انداز و سازمان فضایی مطلوب سرزمینی نقش داشته باشند. براساس سند آمایش استان لرستان در شکل بندی کلان نظام فضایی، این استان قلمروهای فضایی مستعد گردشگری دارد که بسیاری از آنها برای گردشگری ورزشی مناسب اند. هدف پژوهش حاضر، واکاوی و تحلیل نارسایی های گردشگری ورزشی از منظر فرصت ها و قابلیت هاست. ابزار و روش گردآوری اطلاعات مبتنی بر شیوه کتابخانه ای و پرسش نامه محقق ساخته (تحلیل آثار متقاطع عوامل) بوده است. برای انجام پژوهش از روش های تحلیلی مبتنی بر ابزار دلفی و مدل سازی تفسیری ساختاری استفاده شده است؛ بدین منظور براساس نظرات خبرگان (10 نفر از خبرگان استانی) امتیازبندی و با بهره گیری از نرم افزار میک مک تحلیل صورت گرفته است. نتایج پژوهش نشان می دهد از بین مؤلفه های «قابلیت» و «فرصت»، بیشترین مؤلفه های اثرگذار بر گردشگری ورزشی با 54.5 درصد به متغیر «فرصت» مربوط است. خوشه بندی، تحلیل و پراکنش پیش ران های گردشگری ورزشی بیان کننده این واقعیت است که پیش ران های کلیدی در هر دو بعد «فرصت» و «قابلیت» به صورت متوازن و مساوی توزیع شده است؛ این در حالی است که تعدد پیش ران های وابسته و مستقل در بعد «فرصت» به ترتیب با میزان 9.10 درصد و 13.60 درصد بیشتر از بعد «قابلیت» است.
۱۷.

بررسی عوامل موثر بر وضعیت گردشگری محور ارتباطی خرم آباد- پلدختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قابلیت های گردشگری محور گردشگری خرم آباد - پلدختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 850 تعداد دانلود : 572
گردشگری یکی از پویاترین فعالیت های اقتصادی عصر حاضر است که از طریق ترکیب و به کارگیری همزمان منابع داخلی و خارجی، منافع اجتماعی، اقتصادی، زیست محیطی و فرهنگی زیادی را به دنبال دارد. اگر صنعت گردشگری با توجه به چارچوب و اصول توسعه پایدار و با مشارکت مناسب بخش دولتی و خصوصی به طور صحیح برنامه ریزی یابد، می تواند موجب تقویت ساختار اجتماعی فرهنگی باشد، ارزش میراث فرهنگی و طبیعی را بالا برده و منجر به اثرات مثبت اقتصادی گردد. پژوهش حاضر در محدوده محور گردشگری خرم آباد- پلدختر با روش توصیفی- تحلیلی و با هدف بررسی ابعاد موثر بر وضعیت گردشگری این محور تدوین شده است. جامعه آماری مورد مطالعه، 30 نفر از کارشناسان و متخصصان حوزه گردشگری در محدوده استان لرستان بوده اند و داده های تحقیق در قالب مدل تحلیلی SWOT و AHP مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که مستعد بودن منطقه جهت سرمایه گذاری و برنامه ریزی گردشگری، ناکارآمدی استفاده از ابزارهای نوین در اطلاع رسانی گردشگری و عدم کفایت زیرساخت ها و تجهیزات ارتباطات و فناوری اطلاعات، افزایش انگیزه بخش خصوصی به سرمایه گذاری در بخش گردشگری و عدم ارائه تسهیلات لازم برای بخش خصوصی به ترتیب مهم ترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدید پیش روی توسعه گردشگری محور مورد مطالعه هستند. هم چنین راهبرد ST، مناسب ترین راهبرد برای توسعه گردشگری مسیر ارتباطی خرم آباد- پلدختر در نظر گرفته شده است.
۱۸.

تحلیل محدودیت های توسعه اقتصادی مبتنی بر شاخص های طبیعی مورد: نواحی روستایی استان هرمزگان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: توسعه اقتصادی اقتصاد روستایی محدودیت های محیطی استان هرمزگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 510 تعداد دانلود : 861
پژوهش حاضر باهدف، پهنه بندی و تحلیل محدودیت های توسعه اقتصادی دهستان های استان هرمزگان ازنظر شاخص های محیط طبیعی انجام شده است. روش تحقیق به کار گرفته شده، تلفیقی از روش های توصیفی- تحلیلی و همبستگی است. برای تجزیه وتحلیل داده ها، از روش مک گراناهان و برای سنجش میزان همبستگی بین متغیر های محیطی و توسعه اقتصادی نقاط روستایی استان هرمزگان از ضریب همبستگی کرامر بهره گرفته شده است. برای وزن دادن به شاخص ها از روش محاسبه جمع امتیازات برای ترکیب شاخص ها استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که در دهستان های استان هرمزگان، بیش ترین درصد فراوانی توسعه اقتصادی مربوط به سطح محدودیت محیطی متوسط و کم بوده و کمترین درصد نیز مربوط به دهستان های با محدودیت محیطی زیاد و محدودیت محیطی بسیار کم است، یعنی از بین 92 دهستان استان هرمزگان، 12 دهستان توسعه اقتصادی با محدودیت محیطی بسیار زیاد، 9 دهستان محدودیت محیطی زیاد، 35 دهستان محدودیت محیطی متوسط، 26 دهستان محدودیت محیطی کم و 10 دهستان محدودیت محیطی بسیار کم هستند. با توجه به نتایج از آزمون همبستگی v کرامر می توان این استنباط را نمود که بین متغیر های محیطی با توسعه اقتصادی روستایی همبستگی و رابطه مستقیم و معنی داری وجود دارد و مقدار سطح معناداری آن ها (0.000) نشان از وجود رابطه بین متغیر های مستقل(عوامل محیطی) و وابسته(توسعه اقتصادی) دارد . درنهایت اینکه، شاخص های بارندگی، منابع آب، وضعیت اقلیم، قابلیت و استعداد اراضی و مخاطرات طبیعی(زلزله و سیلاب) از مهم ترین شاخص های محیطی هستند که در توسعه و عدم توسعه اقتصادی دهستان های استان هرمزگان نقش دارند.
۱۹.

بررسی احساس امنیت زنان در فضاهای شهری (مطالعه موردی: پارک بعثت منطقه 16 شهرداری تهران)

کلید واژه ها: امنیت فضاهای شهری امنیت زنان پارک بعثت (خزانه)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 179 تعداد دانلود : 900
امنیت به عنوان نیازی اساسی، در اجتماعات انسانی از جایگاه خاصی برخوردار است. برنامه ریزان و طراحان فضاهای اجتماعی، به ویژه شهرها، تلاش می کنند تا با شناسایی عوامل تهدید کننده امنیت به ویژه در فضاهای عمومی، امنیت را برای استفاده کنندگان از آن فضاها فراهم کنند. زنان در مقام نیمی از اجتماعات انسانی، به واسطه خصوصیات بیولوژیک، مسئولیت ها و نگاه متفاوت در مقایسه با مردان، ارتباط متمایزی با فضا برقرار می کنند. آنان نیازمند تسهیلات خاصی از فضا هستند تا موجب افزایش اطمینان خاطر آنان از حضور امن در فضاهای شهری و به ویژه فضاهای عمومی مانند پارک شود. از این رو این مقاله بر آن است که به بررسی امنیت زنان در پارک بعثت (خزانه) منطقه 16 تهران بپردازد. به منظور سنجش امنیت اجتماعی زنان در این مناطق سه بعد نظارت اجتماعی، کالبدی، محیطی در ارتباط با احساس امنیت مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج تحلیل ها نشان می دهد که بین متغیرهای بررسی شده و احساس امنیت زنان در سطح بالای 95 درصد و با درجه معناداری (Sig=0/00) رابطه معناداری وجود دارد. در مجموع میزان بررسی امنیت زنان متغیر عدم نظارت اجتماعی با ضریب 682/0 بیشترین اثر را در عدم استفاده زنان از پارک بعثت دارد.
۲۰.

بررسی ابعاد و پیامدهای اجتماعی موثر بر توسعه صنعت گردشگری در محور گردشگری خرم آباد- پلدختر

کلید واژه ها: گردشگری ابعاد و پیامدهای اجتماعی خرم آباد- پلدختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 535 تعداد دانلود : 179
ماهیت پایداری گردشگری مستلزم محیط های طبیعی ، فرهنگی و انسانی است. گردشگری باید جنبه های فرهنگی ، ارزشی و عناصر سنتی جوامع محلی را مد نظر داشت باشد. به طور کلی این تلاش ها نشان از آن دارد که گردشگری بتواند در پردازش توسعه پایدار راهکاری عملی را شکل دهد. تحقیق حاضر با هدف تحلیل ابعاد و پیامدهای اجتماعی موثر بر توسعه گردشگری در محور خرم آباد- پلدختر با روش توصیفی مبتنی بر منابع اسنادی و پیمایشی(پرسشنامه محقق ساخته) تدوین شده است، در خصوص تحلیل ابعاد اجتماعی مهم ترین، شاخص های اجتماعی موثر بر توسعه گردشگری مورد مطالعه قرار گرفتند نتایج آن به شرح محاسبات فوق آمده است: افزایش حس تعلق مکانی، افزایش مدت اقامت گردشگران، تمایل به سکونت و ماندگاری، افزایش همبستگی اجتماعی و تغییرات فرهنگی در زندگی به ترتیب الویت از مهم ترین پیامدهای اجتماعی اثرگذار در توسعه گردشگری منطقه مورد مطالعه هستند. واژگان کلیدی: گردشگری، ابعاد و پیامدهای اجتماعی، خرم آباد- پلدختر.....

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان