زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه سال یازدهم تابستان 1399 شماره 2 (پیاپی 42) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه اثربخشی زوج درمانی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت روابط زناشویی زوجین ناسازگار شهر شیراز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: زوج درمانی رفتاری درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد کیفیت روابط زناشویی زوجین ناسازگار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 839 تعداد دانلود : 398
هدف از  این پژوهش، بررسی تاثیر زوج درمانی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کیفیت روابط زناشویی زوجین ناسازگار مراجعه کننده به دادگاه خانواده شهر شیراز بود. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری کلیه زوجین ناسازگار شهر شیراز  که به دادگاه خانواده  در سال 1397مراجعه کرده اند بود. تعداد 45زوج (90 نفر) به روش تصادفی بعنوان نمونه انتخاب که در دو گروه  آزمایش و یک گروه کنترل (30نفری، 15زوج) به صورت برابر و تصادفی جایگزین شدند. ابزار این پژوهش شامل، جلسات درمانی زوج درمانی رفتاری  ارتباطی و درمان ACT و پرسشنامه کیفیت روابط زناشویی باسبی ،کران لارسن و کریستین (1995) بود. داده ها با استفاده از (تحلیل کواریانس و آزمون لوین ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها نشان داد، بین این دو درمان از لحاظ تاثیر بر کیفیت روابط زناشویی زوجین ناسازگار تفاوت معنادار وجود دارد، زوج درمانی رفتاری اثر بیشتری در افزایش کیفیت روابط زناشویی داشت. بنابراین می توان نتیجه گرفت، زوج درمانی رفتاری در افزایش کیفیت روابط زناشویی زوجین ناسازگار موثر است. لذا می توان برای کاهش مشکلات ارتباطی زوجین ناسازگار و بهبود روابط زناشویی آن ها در مراکز زوج درمانی استفاده نمود.
۲.

روایت پژوهی نخبه ی ورزشی شدن زنان ایرانی مبتنی بر شرایط مشقت بار زندگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ورزشکاران سطح جهانی رشد مشقت اراده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 877 تعداد دانلود : 973
هدف از این مطالعه، روایت پژوهی کسب سکوی قهرمانی توسط خواهران افسانه ای ووشوی ایران است. رویکرد تحقیق، کیفی و از روش روایت پژوهی استفاده شد. تحلیل روایت مبتنی بر مصاحبه های رسانه ای با خواهران منصوریان در برنامه ی ماه عسل است که عنوان نمونه ی هدفمند در نظر گرفته شد. بر اساس یافته های به دست آمده از مصاحبه های روایتی در مواجهه با رخدادها و کنش های صورت گرفته در زندگی خواهران منصوریان، کدهای توصیفی استخراج شد. ویژگی های استخراج شده از مصاحبه ی خواهران، به سه سطحِ ویژگی های شخصیتی درون فردی (استحکام ذهنی، خود کار آمدی و خود مختاری)، ویژگی های شخصیتی بین فردی (فضائل اخلاقی ارتباطی ظرفیت پذیرش تفاوت های فرهنگی و مالی) و استراتژی های بهبود عملکرد (هدفمندی، تلقین پذیری مثبت انگیزش های درونی و بیرونی) دسته بندی شد. نتایج نشان می دهد که ضربه های روانی، سختی ها و مشقت ها به عنوان کاتالیزوری برای رشد و پیشرفت خواهران منصوریان عمل نموده است.
۳.

پژوهشی کیفی در شناسایی چالشهای بهزیستی زناشویی (از خلاء مهارت های زندگی و خلاء کیفیت زندگی تا چالش های بهزیستی زناشویی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی زناشویی مهارت های زناشویی مهارت های زندگی کیفیت زناشویی و زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 412 تعداد دانلود : 970
پژوهش حاضر با هدف شناسایی چالش های بهزیستی زناشویی در جهت رسیدن به نظریه ای درباره عوامل مؤثر بر بهزیستی زناشویی، با روش کیفی از نوع روش نظریه زمینه ای (گراندد تئوری) انجام شد. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمامی زوجین شهر شیراز در سال 1397 بود که افراد نمونه به تعداد 22 نفر، به روش نمونه گیری هدفمند (تا رسیدن به اشباع نظری در مصاحبه) انتخاب شدند. داده های پژوهش با استفاده از مصاحبه های نیمه ساختاریافته جمع آوری و به روش کدبندی هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شد. پس از تحلیل داده ها نه مقوله اصلی شامل خلاء مهارت های ارتباطی، خلاء مهارت های بین فردی و همدلی، خلاء مهارت های تفکر انتقادی و تفکر خلاق، خلاء مهارت های مقابله ای و بهزیستی عمومی، خلاء مهارت های تصمیم گیری و حل مسئله، خلاء مهارت های خودآگاهی، مشکلات مرتبط با الگوهای عملکردی و کیفیت روابط، مشکلات سلامت جسمی، روانی و  خلاء بهزیستی ذهنی و معنوی زوجین و مشکلات مالی و شغلی زوجین و دو مقوله هسته شامل خلاء مهارت های زندگی فردی و زوجی و خلاء کیفیت زندگی فردی، زوجی و خانواده ها در شناسایی چالش های بهزیستی زناشویی استخراج شد. مطابق نتایج به دست آمده، خلأ مهارت های زندگی فردی و زوجی و خلاء کیفیت زندگی فردی و زوجی که  نشان دهنده عدم مهارت های ارتباطی، بی تفاوتی ها، عدم شناخت و عدم وجود همدلی در بین زوجین است منجر به نوعی ناکارآمدی، نارضایتی و بی کیفیتی زندگی زوجین شده است. بنابراین، خلأ مهارتهای زندگی و خلاء کیفیت زندگی فردی و زوجی از چالش های مهم بهزیستی زناشویی شناسایی شد.
۴.

ارزیابی عملکردی مشارکت زنان در فضاهای شهری با رویکرد برنامه-ریزی مشارکتی نمونه موردی منطقه 20 تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: مشارکت پذیری زنان تهران تحلیل مسیر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 678 تعداد دانلود : 880
امروزه، به دلیل توجه ناکافی به نقش مشارکت شهروندان در فرایند برنامه ریزی، مدیریت و تصمیم سازی بسیاری از کلان شهر ها به شهروندان چنین تلقین شده است که در امر تأثیرگذاری بر جامعه و سرنوشت آینده شهر، به نوعی ناتوان هستند. از این رو نقش زنان در پیشبرد فعالیت های اجتماعی و اقتصادی بسیار حساس و حیاتی می باشد. استعداد و توانایی زنان در مشارکت های مدنی موجب پیشبرد و تعالی جامعه در عصر دانایی محور می گردد. کارآفرینی و مشارکت زنان از شاخص های مهم در توسعه یافتگی محسوب می شود. بررسی های اجتماعی و اقتصادی که در زمینه مشارکت زنان در امور جامعه انجام گرفته نیز حاکی از آن است که عوامل اجتماعی و فرهنگی و انتظارات متفاوت جامعه از زن و مرد، از جمله موانع مهم بر سر راه مشارکت زنان به حساب می آیند. بر این اساس، هدف پژوهش، بررسی مشارکت عملکردی زنان، در فضاهای شهری می باشد. پژوهش حاضر به لحاظ هدف در زمره تحقیقات کاربردی و از نوع توصیفی - تحلیلی می باشد. مؤلفه ها در 4 بخش اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در سنجش میزان تأثیرگذاری مشارکت زنان از آزمون پیرسون و تحلیل مسیر استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که بالاترین میزان مشارکت در منطقه 20 شهرداری تهران، مشارکت اجتماعی با 2.52 و کمترین آن مشارکت سیاسی با میانگین 1.65 می باشد. همچنین بین مؤلفه های اقتصادی و فرهنگی با نمره 0.688 بیشتری رابطه وجود دارد. همچنین میانگین مقدار بحرانی در مؤلفه اجتماعی 3.89، دارای بیشترین مقدار می باشد.
۵.

رابطه ی بین سبک های حل تعارض، بهزیستی روان شناختی و ثبات ازدواج : ارائه یک مدل علی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی ثبات ازدواج سبک های حل تعارض

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 171 تعداد دانلود : 432
این پژوهش با هدف تبیین رابطه علّی بین سبک های حل تعارض و ثبات ازدواج با میانجی گری بهزیستی روان شناختی انجام شد. پژوهش از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل افراد (زن و مرد) متأهلی بود که حداقل 3 سال از ازدواج آنان گذشته باشد و در ماه های اردیبهشت تا شهریور 1397 به مراکز مشاوره منطقه 2 تهران مراجعه کرده باشند. 308 نفر نمونه به صورت در دسترس و داوطلبانه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های بی ثباتی ازدواج ادواردز و همکاران (1980)، سبک های حل تعارض نسخه Bرحیم (1983) و بهزیستی روان شناختی فرم کوتاه ریف (1980) بود. یافته های پژوهش از طریق تحلیل مسیر نشان داد سبک سلطه گرانه به صورت مثبت؛ و سبک های یکپارچه، اجتنابی و بهزیستی روان شناختی به صورت منفی بی ثباتی ازدواج را پیش بینی می کنند. ضرایب مسیر غیرمستقیم نشان داد بین سبک سلطه گرانه و بی ثباتی ازدواج رابطه مثبت، بین سبک یکپارچه و مصالحه ای و بی ثباتی ازدواج رابطه منفی وجود دارد و بهزیستی روان شناختی رابطه بین سبک یکپارچه، مصالحه ای؛ و سلطه گرانه با بی ثباتی ازدواج را میانجی گری می کند. بنابراین، سبک های حل تعارض افراد و بهزیستی روان شناختی آنان می تواند متغیرهای موثری برای سنجش و پیش بینی ثبات ازدواج باشد.
۶.

اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر احساس تنهایی و بهزیستی روانشناختی مادران مطلقه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بهزیستی روانشناختی احساس تنهایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 483 تعداد دانلود : 503
امروزه یکی از مشکلات جوامع موضوع طلاق می باشد ، که باعث از هم پاشیدگی خانواده ها و ایجاد مشکلات متعدد روانی در مادران ، پدران و کودکان این خانواده ها هستیم. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر افزایش بهزیستی روانشناختی، کاهش احساس تنهایی مادران مطلقه می باشد. طرح این پژوهش، طرح آزمایشی کامل با پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور28 نفر از مادران مطلقه که حضانت فرزندانشان را پس از طلاق بر عهده داشتند به طور تصادفی از بین تعداد زیادی از مادران مطلقه ی شهر شیراز انتخاب شدند. پس از ارئه ی توضیحات لازم و کسب رضایت از آنان جهت شرکت در پژوهش، 14 نفر در گروه آزمایش و 14 نفر در گروه کنترل قرار داده شدند و پرسشنامه های احساس تنهایی UCLA و بهزیستی روانشناختی ریف پیش از شروع درمان توسط شرکت کنندگان تکمیل و سپس 8 جلسه شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی روی گروه آزمایش اجرا گردید. گروه کنترل مداخله ای دریافت ننمود. پس از جمع آوری اطلاعات داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.نتایج حاصل از تحلیل واریانس نمرات افتراقی پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که بین گروه آزمایش و گروه کنترل در دو متغیر بهزیستی روانشناختی و احساس تنهایی تفاوت معنی داری وجود داشت. در نتیجه ، شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی به طور معنی داری منجر به کاهش احساس تنهایی و افزایش بهزیستی روانشناختی مادران مطلقه شد
۷.

بررسی نقش راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان در پیش بینی سبک تصمیم گیری در دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان سبک تصمیم گیری دانشجویان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 304 تعداد دانلود : 795
تصمیم گیری نقش گسترده ای در زندگی افراد دارد و شناخت مهارت های حل مسئله و تصمیم گیری برای رویارویی با مسائل مختلف در جهان امروز لازم است. هدف پژوهش حاضر بررسی نقش راهبردهای نظم جویی شناختی در پیش بینی سبک تصمیم گیری دانشجویان دختر بود. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان دختر مقطع کارشناسی دانشگاه رازی در سال 1395 بود که 150 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه راهبردهای نظم جویی شناختی هیجان و پرسشنامه تصمیم گیری گردآوری و با استفاده از روش های آماری همبستگی و رگرسیون همزمان به وسیله نرم افزار 24spss  بررسی شدند. نتایج نشان داد سبک تصمیم گیری عقلانی با راهبرد ملامت و ملامت دیگران رابطه منفی، سبک تصمیم گیری شهودی با راهبرد ملامت و با راهبرد دیدگاه دیگری رابطه منفی، سبک تصمیم گیری اجتنابی با راهبرد تمرکز مجدد مثبت، تمرکز مجدد و دیدگاه گیری، با راهبرد ارزیابی رابطه منفی و با راهبرد نشخوارگری و ملامت دیگران و فاجعه سازی رابطه مثبت دارد. سبک تصمیم گیری وابسته با راهبرد ملامت و فاجعه سازی رابطه مثبت و با راهبرد دیدگاه گیری رابطه منفی دارد. سبک تصمیم گیری آنی با راهبرد ملامت دیگران و راهبرد فاجعه سازی رابطه مثبت و با راهبرد دیدگاه گیری رابطه منفی دارد. با توجه به نقش راهبردهای نظم جویی شناختی در پیش بینی سبک تصمیم گیری، از این رو می توان با آموزش مناسب به افراد در شناسایی و کاربرد صحیح راهبردهای نظم جویی، از اتخاذ تصمیماتی که ممکن است عواقب بدی در پی داشته باشد جلوگیری کرد. بنابراین با آموزش راهبردهای مناسب تنظیم هیجانی به افراد، می توان سبک تصمیم گیری آن ها را بهبود بخشید.
۸.

مدلیابی روابط ساختاری اوقات فراغت جدی، هویت و وابستگی مکانی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: اوقات فراغت جدی جنسیت هویت مکانی وابستگی مکانی تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 857 تعداد دانلود : 14
معمولاً الگوی های رفتارهای اوقات فراغتی مبتنی بر اماکن و فضاها هستند. هدف از این مطالعه بررسی روابط علی میان اوقات فراغت جدی، هویت و وابستگی مکانی زنان بود و از منظر هدف، کاربردی و از دیدگاه ماهیت و موضوع، از نوع توصیفی- همبستگی بوده و مبتنی بر مدل سازی معادلات ساختاری انجام شده است. حجم نمونه براساس پیش فرض های لحاظ شده مبنی بر سطح آلفای 05/0 و توان 90/0 از طریق نرم افزار (PASS) برابر با 156 نفر تعیین شد. ابزار جمع آوری اطلاعات در این تحقیق پرسشنامه های اوقات فراغت جدی گولد و همکاران (2008)، هویت و وابستگی مکانی کایل و همکاران (2005) بود. روایی پرسشنامه ها پس از ترجمه سه مرحله ای تأیید شد و پایایی ابزار مطلوب بود (0.92، 0.84 و 0.90 ). نتایج حاکی از آن است که باشگاه انقلاب تهران در ایجاد هویت مکانی درخصوص آنچه زنان در ذهن خود درباره این مکان خاص ساخته اند و میزان وابستگی به آن موفق عمل کرده است. با وجود چنین اماکنی شانس و فرصت مشارکت زنان در فعالیت های اوقات فراغتی از جمله ورزش بیشتر می شود.
۹.

خشونت در روابط عاشقانه: مروری سیستماتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پرخاشگری خشونت عاشقانه زوجین مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 93 تعداد دانلود : 69
مطالعه حاضر با هدف شناخت علل خشونت در روابط عاشقانه با بهره گیری از روش مرور سیستماتیک انجام شد. این موضوع از آن جایی اهمیت پیدا می کند که خشونت در روابط زناشویی اگرچه تاثیرات مخرب و بلند مدتی دارد، معمولا از سوی زوجین نادیده گرفته می شود. این مطالعه از نوع مطالعات ثانویه است و با توجه به روش اجرا مرور سیستماتیک تلقی می شود. جامعه آماری پایگاه های اطلاعاتی و مطالعاتی است که از جوانب مختلف به موضوع پرخاشگری زوجین در بازه ی زمانی 1978 ت ا 2018 میلادی پرداخته اند. بر اساس معیار جداد، مطالعاتی که نمره 3 و یا بیشتر گرفتند وارد مطالعه شدند. تجزیه و تحلیل داده ها به صورت کیفی انجام شد .در نهایت64 کارآزمایی شامل 25 مقاله ایرانی و 39 مقاله خارجی که دارای معیار ورود به مطالعه بودند، بررسی شدند. نتایج چهار گروه عامل اصلی را نشان داد، که عبارتند از: عوامل «فردی» که افراد با  خود به رابطه می آورند (مانند، مشاهده ی پرخاشگری در دوران کودکی)، عوامل مربوط به «بافت تعاملی زوجین» و یا «عوامل بین فردی» (مانند، اختلاف در قدرت، جنسیت گرایی، الگوهای ارتباطی ، دلبستگی و سلطهطلبی)، سوم، عوامل « غیرفردی» هستند (مانند سطح تحصیلات، سن و مشکلات مالی و اقتصادی، روابط فرا زناشویی، چندهمسری)، که بیشتر مورد توجه پژوهشگران ایرانی بوده است. مطابق با نتایح، مطالعه حاضر با روش مرور سیستماتیک به سه دسته از عوامل «فردی»، «بین فردی»، و « غیرفردی» اشاره کرد که مقالات مختلف در تبیین پرخاشگری به آن پرداخته اند، در نتیجه می توان گفت نقش عوامل ساختاری و کارکردی در تبیین پرخاشگری زوجین در مطالعات خالی است و نیاز به تلاش آتی دارد.
۱۰.

مطالعه ی پدیدارشناختی مضامین شادکامی بانوان اعضای هیأت علمی دانشگاه مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شادکامی برابری جنسیتی نگاه حرفه گرایانه بسترهای رفاهی و معیشتی استقلال آکادمیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 118 تعداد دانلود : 302
شادی، گمشده انسان معاصر و هدف نهایی و مشترک همه انسان هاست و در دنیای امروز، به یکی از چالش های فراروی انسان تبدیل شده است که عوامل مختلفی بر آن اثرگذار است. بر این اساس هدف پژوهش حاضر شناسایی مضامین شادکامی بانوان هیأت علمی می باشد. طرح پژوهش حاضر کیفی و روش مورد استفاده پدیدار شناسی است. جامعه آماری شامل بانوان هیأت علمی دانشگاه مازندران که روی هم 71 عضو هستند. داده های کیفی با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته از 24 نفر جمع آوری گردید. اعتبار و روایی پژوهش بر اساس اعتبار، انتقال پذیری، قابلیت اطمینان و قابلیت تأیید بررسی و تأیید گردید. روش تجزیه و تحلیل داده ها در پژوهش حاضر، تحلیل مضمون (فراگیر، سازمان دهنده و فراگیر) بود. نتایج نشان داد مضمون های مختلفی شادکامی بانوان هیأت علمی را به دنبال دارد که مضمون های سازمان دهنده ی برابری جنسیتی، ارجحیت نگاه حرفه گرایانه، توجه به بسترهای رفاهی و معیشتی، وجود روابط صمیمانه، پرداخت های مالی به موقع و استقلال آکادمیک استخراج گردید.
۱۱.

بررسی تأثیر اشتغال زنان بر رشد اقتصادی در کشورهای منتخب خاورمیانه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اشتغال زنان رشد اقتصادی تولید ناخالص داخلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 788 تعداد دانلود : 819
زنان به عنوان یکی از گروه های مهم اجتماعی، ارتباط مؤثری با گروه های اجتماعی جامعه دارند. آن ها علاوه بر وظایف شخصی و خانوادگی، نقش فعالی را در پیشرفت های اجتماعی و توسعه پایدار آن ایفا می کنند.زنان در بخش های مختلف اقتصادی نیز، چرخ های اقتصاد کشور را به حرکت درآورده و در توسعه و رشد اقتصاد نقش عمده ای داشته اند.از این رو با توجه به اهمیت نقش زنان در رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها، مقاله حاضر به دنبال بررسیتأثیراشتغالزنانبررشداقتصادی است.آمارهای مربوط به اشتغال زنان که شامل فعالیت زنان در بخش کشاورزی، صنعت و خدمات و همچنین رشداقتصادی (تولید ناخالص داخلی سرانه)برگرفتهازبانک جهانیبا استفاده از رهیافت پنل دیتا مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. بدین ترتیب، یافته های تحقیق که براساس الگوی اقتصاد سنجی داده های تابلویی سیزده کشور خاورمیانه (اردن،ایران،عربستانسعودی،مصر،ترکیه،اسرائیل،اماراتمتحدهعربی،لبنان،کویت،عمان،عراق،بحرین،یمن) در 2010-2015 است، نشان می دهد که متغیرهای اشتغال زنان در تمام بخش های کشاورزی، صنعت و خدمات اثر مثبتو معنی داریبر رویتولید ناخالص داخلی سرانهداشتهاست.در واقع، فعالیت زنان در بخش های اقتصادی مذکور قادر به تبیین تغییرات تولید ناخالص داخلی سرانه می باشند. بدین معنی که افزایش فعالیت و اشتغال زنان احتمال افزایش تولید ناخالص داخلی سرانه را بالا می برد. بنابراین توجه به وضعیت اشتغال زنان و هدایت آنان به بازار کار می تواند زمینه رشد و توسعه را در عرصه های اقتصادی و اجتماعی کشور فراهم آورد.
۱۲.

تحلیلی جامعه مدار از سیاست اصلاح و درمان محکومان (زن و مرد) و روش های آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تفکر و برنامه اصلاح و درمان زندانی بازپروری زن مرد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 611 تعداد دانلود : 823
قابلیتِ اصلاح و بازپروری زندانیان اعم از زن و مرد پیش فرض غالب جرم شناسی اصلاح زندانیان و لزوم پی ریزی یک برنامه روشمند برای بازگرداندنِ هنجارمند آنها به اجتماع پیشنهاد اصلی آن است. هدف مقاله حاضر بررسی و تحلیلی جامعه مدارانه و مبتنی بر بینش جامعه شناسانه-جرم شناسانه از برنامه و سیاست اصلاح و درمان و قلمرو روش های قابل اجرای آن می باشد. این پژوهش به شیوه توصیفی-تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه ای و مراجعه به جدیدترین آموزه ها در حوزه جرم شناسی اصلاح و درمان انجام شده است. یافته های این تحقیق نشان داد که برنامه اصلاح و درمان زندانیان بالذات متأثر از واقعیات و انتظارات جامعه آزاد بوده و متناسب با تفاوت های فردی و اجتماعی میان زنان و مردان علاوه بر یکسری طرح ها و روش های اجراییِ مشترک، تدابیری مستقل و منحصر به فرد نیز دارد. نتایج تحقیق نشان داد که اجرای یک روش خاص و محدود و نیز اجرای روش های سنتی اصلاحی-درمانی نمی تواند موجبات تغییر رفتار زندانیان را اعم از زن و مرد فراهم آورد. لذا قواعد و مقررات ناظر بر گفتمان اصلاح و درمان در محیط کیفری بایستی متناسب با شرایط و ویژگی های خاص دسته های مختلف زندانیانِ زن و مرد دچار تحول و دگردیسی گردد. باید ضمن بهره گیری از آموزه های اصلاحی عام و مشترک، رویکردها و الگوهایی افتراقی و ویژه نیز در قبال زنان و مردان محکوم مدنظر قرار گیرد تا بتوان بر قابلیت های اصلاحی محیط کیفری و نظام زندانبانی و نیز احتمال بازگشت موفقیت آمیز و هنجارمندانه محکومان به اجتماعِ آزاد افزود.
۱۳.

مطالعه ی جامعه شناختی مسائل مرتبط با ازدواج مجدد زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: زنان سرپرست خانوار ازدواج مجدد مسائل فرهنگی - اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 591 تعداد دانلود : 803
این پژوهش به مطالعه مشکلات زنان سرپرست خانوار بدون همسر پرداخته و رابطه آن را با نگرش این دسته از زنان به ازدواج مجدد مورد بررسی قرار می دهد. روش پژوهش از نوع آمیخته است؛ در روش کیفی ابتدا با 18 نفر از این افراد مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام و مسائل فرهنگی- اجتماعی مرتبط با ازدواج مجدد از دید زنان سرپرست خانوار بدون همسر استخراج و شاخص سازی شد. در روش کمی پرسشنامه ای تنظیم و توسط 510 زن سرپرست خانوار استان تهران(با نمونه گیری گلوله برفی و از طریق نهادهای حمایتی) تکمیل گردید. یافته های کیفی نشان داد زنان مورد مطالعه گرایش بالایی به ازدواج دارند و مهمترین مشکلاتشان، نیازهای عاطفی، امنیتی، اقتصادی، جنسی و فرهنگی- اجتماعی است که شاخص سازی شد و همبستگی آنها با نگرش به ازدواج مورد آزمون قرار گرفت؛ نیاز جنسی، عاطفی، عوامل فرهنگی اجتماعی و نیاز امنیتی به ترتیب بیشترین تاثیر را بر نگرش به ازدواج داشت و نیاز اقتصادی نگرش به ازدواج را تبیین نکرد. نتیجه اینکه اهمیت مسائل اقتصادی در ازدواج کمرنگ تر از بقیه عوامل بود زیرا ازدواج احساس و نیاز درونی است. بنابراین در بازنگری سیاست توانمندسازی زنان سرپرست خانوار علاوه بر توجه به مسائل اقتصادی و اشتغال، شرایط تسهیل برای ازدواج مجدد آنها ضرورت می یابد.
۱۴.

کاوش معنایی تن فروشی در تجربه زیسته زنان تن فروش: یک مطالعه کیفی ( مطالعه موردی زنان مراجعه کننده D.I.C. خانه خورشید تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تن فروشی تجربه زیسته زنان خانه خورشید روش کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 313 تعداد دانلود : 827
هدف از انجام پژوهش حاضر کشف و بازسازی معنایی مفهوم تن فروشی است. روش شناسی مورد استفاده برای نیل به هدف فوق روش کیفی بود. تعداد 24 نفر از زنان مراجعه کننده .D.I.C خانه خورشید تهران در پژوهش مشارکت نمودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و نظری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از روش مصاحبه عمیق، جمع آوری و با روش نظریه زمینه ای و با توجه به مراحل سه گانه کدگذاری تجزیه و تحلیل گردیدند. به طور کلی در فرایند تجزیه و تحلیل داده ها 5 مفهوم، خلق شد. مقوله هسته که پس از ترکیب و تلفیق مقولات، بدست آمد، عبارت است از: نظام حمایت اجتماعی مردسالار. براساس نتایج بدست آمده، با حاکمیت نظام حمایت اجتماعی مردسالارانه، تردیدی نیست که جایگاه زنان در خانواده ها متزلزل و شکننده است. همچنین تردیدی نیست که با ترویج تفکر زنانِ متکی به مردان، کفه ی امتیازات اجتماعی به نفع مردان سنگین شود. مجموعه ی حاکم بر فضای حمایت اجتماعی، که امتیازها و فرصت ها را مردسالارانه توزیع می کند، زمینه های روان شناختی ای را برای زنان فراهم می سازد که از تلاش برای ترمیم آسیب های وارد شده بر آنان، و همچنین دست یابی به موقعیت های رهایی بخش، ناامید شوند و احساس ناکامی و انتقام جویی در آنها رخنه کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۵