زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق)

زن و جامعه سال نهم بهار 1397 شماره 1 (پیاپی 33) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مقایسه طرحواره های اولیه سبک های هویت و روابط والد- فرزندی در زنان معتاد و غیر معتاد شهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: طرحواره های ناسازگار اولیه سبک های هویت روابط والد-فرزندی زنان معتاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۷ تعداد دانلود : ۵۵۴
هدف این پژوهش، مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه، سبک های هویت و روابط والد-فرزندی در زنان معتاد و غیر معتاد شهر اهواز بود. این پژوهش از نوع توصیفی پس رویدادی است و جامعه آماری پژوهش را دو گروه، شامل زنان معتاد به عنوان گروه آزمودنی و زنان غیر معتاد به عنوان گروه مقایسه، تشکیل می دهند. افراد نمونه در هر گروه 42 نفر می باشند که با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس هدفمند انتخاب و از نظر برخی متغیرهای دموگرافیک (سن، تحصیلات و پایگاه اقتصادی – اجتماعی) همتاسازی شدند. ابزار مورد استفاده، فرم کوتاه پرسش نامه طرحواره های ناسازگار اولیه، پرسش نامه سبک های هویت برزنسکی و مقیاس روابط والد- فرزندی قاین و همکاران بود که در یک بازه زمانی سه ماهه تکمیل شدند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون t و u من ویتنی استفاده شد. با توجه به نتایج تجزیه و تحلیل فرضیه ها در سطح معنی داری 05/0 زنان معتاد با کسب نمره بیش تر در هر یک از طرحواره های ناسازگار بریدگی و طرد، خودگردانی و عملکرد مختل، محدودیت های مختل و بازداری بیش از حد و نیز سبک های هویت هنجاری و سردرگم و نمره کم تر در سبک هویت داده ای تفاوتی معنی دار را با گروه غیر معتاد نشان دادند. از نظر متغیر روابط والد- فرزندی در دو گروه تفاوتی معنادار وجود نداشت. بنابراین، با توجه به اهمیت طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های هویتی در بروز انحرافات رفتاری و اختلال سوءمصرف مواد در زنان، تمرکز بر روش های تربیتی و آموزشی و بهبود کیفیت روابط به عنوان عوامل مؤثر در شکل گیری هویت و نیز توجه به نقش طرحواره های ناسازگار اولیه در برنامه های درمانی بمنظور ارتقای سازگاری فردی، روانی، اجتماعی و رفع مشکلات مربوط به ترک مواد و پیشگیری از اعتیاد می تواند بسیار مفید باشد.
۲.

بررسی تأثیر مقدار حضور در عرصه عمومی و استفاده از رسانه های جمعی بر مقدار آگاهی زنان نسبت به حقوق خانوادگی خود مورد مطالعه:زنان شهر ارومیه در سال 95(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: حقوق خانوادگی عرصه عمومی وسایل ارتباط جمعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۶ تعداد دانلود : ۳۴۳
این پژوهش، با هدف بررسی مقدار آگاهی زنان شهر ارومیه از حقوق خانوادگی خود با توجه به  تأثیر متغیرهای مقدار حضورشان در عرصه عمومی و مقدار استفاده از رسانه های جمعی انجام شده است. روش پژوهش، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه بوده است. جامعه آماری پژوهش دربرگیرنده تمامی زنان بالای 19 سال ساکن شهر ارومیه در سال1395 می باشد که بر اساس فرمول کوکران، تعداد 385 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و پرسش نامه ها از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای بین پاسخگویان توزیع شد. یافته های پژوهش نشان می دهند، مقدار آگاهی زنان شهر ارومیه از حقوق خانوادگی شان در سطح متوسط (54%) بوده و عوامل حضور در عرصه عمومی، مدت استفاده از رسانه های جمعی و متغیرهای زمینه ای(سن، تأهل و پایگاه اجتماعی و اقتصادی) در مقدار آگاهی آنان از حقوق خانوادگی شان مؤثر می باشد. تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد، متغیر حضور زنان در عرصه عمومی با ضریب بتای (667)، بیش ترین سهم را در تبیین و پیش گویی مقدار آگاهی زنان از حقوق خانوادگی شان داشته است. هم چنین، با تحلیل مسیر معلوم شد، مدل تجربی پژوهش حدود 60 درصد از واریانس متغیر آگاهی زنان از حقوق خانوادگی را تبیین می کند.
۳.

تاثیر فناوری داده ها و ارتباطات بر مدیریت ضایعات برنج از دیدگاه زنان شالیکار شهرستان ساری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فناوری داده ها و ارتباطات مدیریت ضایعات زنان شالیکار ساری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۴ تعداد دانلود : ۲۲۲
این پژوهش با هدف تاثیر فناوری داده ها و ارتباطات بر مدیریت ضایعات برنج از دیدگاه زنان شالیکار شهرستان ساری انجام شد. جامعه آماری پژوهش 1677 نفر از زنان شالیکار شهرستان ساری بودند. نمونه گیری تصادفی طبقه ای در این مطالعه به کاربرده شد و 145 نفراز زنان شالیکار انتخاب شدند. این پژوهش از نوع علی-ارتباطی و به لحاظ هدف کاربردی می باشد و برای تجزیه و تحلیل داده ها ازSPSS 16  و PLSاستفاده شد. آلفای کرونباخ سوالات پرسش نامه 97/0 بدست آمد. میانگین سن و سابقه کار زنان شالیکار به ترتیب 33/45 و 59/25 سال بود. نتایج بیانگر آن بود که 8/52 درصد واریانس به کارگیری عملیات مدیریت ضایعات برنج به وسیله قابلیت های فناوری داده ها و ارتباطات و به کارگیری ابزارهای فناوری داده ها تبیین می شود. پیشنهاد می شود در مدیریت ضایعات برنج به مواردی مانند استفاده از علف کش های مناسب برای کنترل علف های هرز، مقدار استفاده زنان شالیکار از بذر مرغوب و سازگار با شرایط منطقه، حمل و نقل با وسایل مناسب، رعایت اصول نگهداری برنج در انبارمانند توجه به تهویه و رطوبت و مبارزه بیولوژیک مانند استفاده از زنبور تریکوگراما، اهمیت داده شود. هم چنین، از ابزارهای فناوری داده ها و ارتباطات(مانند رادیو، تلفن ثابت، تلویزیون و تلفن همراه) بیش تر استفاده شود.
۴.

بازنمایی اجتماعی کنش های گفتاری زنان (مورد مطالعه: رمان های هوشنگ مرادی کرمانی)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازنمایی اجتماعی کنش های گفتاری زبان زنان بافت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۷ تعداد دانلود : ۶۴۳
زبان تجلی گاه فرهنگ مردم یک جامعه است و بررسی آن می تواند زوایای پنهان فرهنگ جامعه را نمایان کند. بویژه در گفت وگوهای میان افراد که نمونه ی کامل و مشخصی از افکار و فرهنگ جوامع، در بافت زمانی و مکانی ویژه ای است. اینپژوهش نیزباتوجه به اهمیت زبان در تعاملات اجتماعی و باتوجه به نقش محوری زنان در شکل گیری خانواده و اجتماع، قدم در عرصه گفتار نهاده تا کنش های گفتاری زنان را در داستان های هوشنگ مرادی کرمانی بررسی کند. این بررسی با استفاده از دیدگاه و روش جان سرل انجام گرفته است. سرل کنش های گفتاری را در پنج دسته اظهاری، ترغیبی، عاطفی، اعلامی و تعهدی تقسیم کرده است و برای تعیین هریک به بررسی بافت موقعیتی گفتار، اعم از زمان و مکان و جایگاه افراد، تأکید داشته است. نتایج بدست آمده از این پژوهش نشان دادند که زنان به دلیل نداشتن قدرت در جوامع روستایی، بیش تر از کنش های گفتاری ترغیبی استفاده می کنند و کنش های اظهاری و عاطفی بکار برده شده نیز بیش تر در راستای ترغیب مخاطب هستند تا بدین وسیله به گونه غیرمستقیم دیگران (بویژه مردان و شوهران) را برای رسیدن به خواسته های خود ترغیب و تشویق کنند. هم چنین، از کنش های اعلامی و تعهدی که نیاز به کنشگری مستقیم فرد دارد، کم تر استفاده شده است.
۵.

تحلیل جامعه شناختی احساس امنیت بر سلامت اجتماعی زنان45-15 ساله شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی احساس امنیت زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۹ تعداد دانلود : ۲۷۰
سلامت اجتماعی ارزیابی فرد از اجتماع، کیفیت و کمیت درگیر شدن شخص در اجتماع را در برمی گیرد. این نوشتار به بررسی ارتباط و شناخت تأثیر احساس امنیت اجتماعی به معنای نبود تشویش، دلهره و نگرانی خاص در رویارویی با امور مربوط به زندگی اجتماعی، بر سلامت اجتماعی زنان می پردازد. چارچوب نظری شامل رهیافت ترکیبی درحوزه سلامت اجتماعی و امنیت است و از نظریه های کییز، لارسون و نظریه نیازهای مازلو استفاده شد. روش مورد استفاده در این پژوهش از نظر روش گردآوری داده ها، پژوهشی توصیفی (غیرآزمایشی) از شاخه مطالعات پیمایشی بشمار می آید و از نظر ارتباط بین متغیرهای پژوهش، از نوع همبستگی است که مقدار سلامت اجتماعی زنان (متغیر وابسته) را با متغیرهای مستقل امنیت اجتماعی، و هم چنین، با وضعیت تأهل و اشتغال (متغیر زمینه ای) بررسی کرده است. جامعه آماری، زنان15تا 45سال ساکن شهرکرمان است که بر اساس فرمول کوکران، 380 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای، براساس مناطق چهارگانه ی شهرداری، از راه پرسش نامه های استاندارد شده، مورد مطالعه و بررسی قرارگرفتند. نتایج بدست آمده حاکی از رابطه مثبت و معنادار آماری بین احساس امنیت و ابعاد آن، با مقدار سلامت اجتماعی زنان است. نتایج رگرسیون چند متغیره نشان داد که احساس امنیت اجتماعی و امنیت فکری زنان به بهترین وجه و امنیت مالی، امنیت جانی و امنیت هویتی در حد ضعیفی متغیر سلامت اجتماعی را تبیین می کنند. متغیر وضعیت اشتغال و تأهل، سهمی کم تر در تبیین سلامت اجتماعی داشته است. نتایج تحلیل مسیر هم نشان دادند که متغیرهای مستقل، به صورت مستقیم تأثیری مثبت و معنادار بر افزایش سلامت اجتماعی زنان دارند.
۶.

پیش بینی مؤلفه های عشق ورزی براساس طرحواره جنسی با واسطه گری تعهد مذهبی در زنان و مردان شهر اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: مولفه های عشق طرحواره های جنسی زنان طرحواره های جنسی مردان تعهد مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۶ تعداد دانلود : ۶۲۸
هدف از این پژوهش پیش بینی مؤلفه های عشق ورزی براساس طرحواره جنسی با واسطه گری تعهد مذهبی در زنان و مردان شهر اصفهان بود. این مطالعه توصیفی-تحلیلی به روش همبستگی از نوع تحلیل مسیر انجام شد. آزمودنی ها در این پژوهش 320 نفر بودند که به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و به پرسش نامه مثلث عشق (Triangle,1994)، آزمون تعهد مذهبی (Vrtygton test,2003) و مقیاس طرحواره های جنسی مردان و زنان (Anderson et al., 1999) پاسخ دادند. برای تحلیل داده ها افزون بر روش های توصیفی (میانگین و انحراف معیار) از ضریب همبستگی و تحلیل مسیر با استفاده از نرم افزار AMOS-16 برای برازش مدل فرضی استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادند که در مورد زنان رابطه طرحواره های جنسی بر ابعاد عشق با نقش واسطه ای تعهد مذهبی نشان می دهد که متغیر طرحواره جنسی با اثر مستقیم 05/0 بر ابعاد عشق اثر معنادار ندارد، ولی با اثر غیرمستقیم تعهد مذهبی، طرحواره های جنسی زنان به مقدار 066/0- بر ابعاد عشق اثر معنادار دارد. در حالی که در گروه مردان رابطه طرحواره جنسی بر ابعاد عشق با نقش واسطه ای تعهد مذهبی نشان می دهد که متغیر طرحواره جنسی با اثر مستقیم 10/0- بر ابعاد عشق و هم چنین، با اثر غیرمستقیم تعهد درونی، طرحواره جنسی مردان نیز به مقدار 22/0 بر ابعاد عشق اثر معنادار ندارند. با توجه به نتایج پژوهش نتیجه گرفته می شود که در ارتباط بین مولفه های عشق بر طرحواره های جنسی تعهد مذهبی در گروه زنان نقش واسطه ای ایفا می کند در حالی که در مورد گروه مردان این ارتباط ها یافت نشد.
۷.

تبیین جامعه شناختی تعیین کننده های فرهنگی جهت گیری پوششی زنان (مطالعه موردی: زنان 15 تا 49 ساله شهر شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهت گیری پوشش زنان ارزش های فمینیستی رسانه ها لذت گرایی مصرف گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۲ تعداد دانلود : ۵۰۱
هدف این پژوهش، شناخت و تبیین تعیین کننده های فرهنگی جهت گیری پوششی زنان است. جامعه آماری پژوهش، زنان گروه سنی 15 تا 49 ساله شهر شیراز در سال 1396 می باشند که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله، 550 زن از بین محله های مناطق دهگانه شهر شیراز به عنوان نمونه انتخاب شده اند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته، شامل 43 گویه است که روایی سازه آن(65/0) و پایایی آن(78/0) می باشد. برای تجزیه و تحلیل روابط ساختاری تعیین کننده های فرهنگی پژوهش، از مدل معادلات ساختاری و نرم افزار Lisrel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد که رسانه های نوین ارتباطی خارجی با بارعاملی (41/0)، شبکه های مجازی با بارعاملی (45/0)، گسترش ارزش های فمینیستی با بارعاملی (43/0)، مصرف گرایی با بارعاملی (51/0)، لذت گرایی با بارعاملی (36/0) و نگرش نسبت به زن با بارعاملی (13/0)، به عنوان پیش بینی کننده های فرهنگی، نقشی تعیین کننده در شکل دهی و جهت گیری پوششی زنان مورد مطالعه داشته اند. شاخص های برازش مدل ساختاری پژوهش نیز ضمن تأیید فرضیه ها، نشان می دهند که مدل تدوین شده از حمایت چارچوب نظری و ادبیات پژوهش برخوردار است و پیش بینی کننده های درون مدل در مجموع با بارعاملی (55/0) همبستگی نیرومندی با جهت گیری پوششی داشته و 30% از تغییرات جهت گیری پوششی زنان را تبیین می کنند. ضمن آن که در این پژوهش، رسانه های داخلی و سیالیت هنجارهای دینی نقشی تعیین کننده در جهت گیری پوششی زنان نداشته اند.
۸.

نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در رابطه میان فرهنگ سازمانی و کیفیت زندگی کاری معلمان زن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سرمایه روان شناختی فرهنگ سازمانی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳۴ تعداد دانلود : ۲۳۸
هدف مقاله تبیین نقش واسطه ای سرمایه روان شناختی در رابطه میان فرهنگ سازمانی و کیفیت زندگی کاری معلمان زن بوده است. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت و روش توصیفی، از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی معلمان زن ابتدایی کوهمره نودان که بالغ بر 150 نفر بوده، می باشد. در این پژوهش، تعداد 108 نفر با استفاده از جدول مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سه پرسش نامه استاندارد سرمایه های روان شناختی لوتانز، کیفیت زندگی کاری قاسم زاده و  فرهنگ سازمانی کمرون و کوئین بوده است که روایی و پایایی آن نیز مورد تأیید قرار گرفته است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از آن بود که بین فرهنگ سازمانی با سرمایه روان شناختی، رابطه ای مستقیم و معنادار وجود دارد. بین فرهنگ سازمانی با کیفیت زندگی کاری، رابطه ای مستقیم و معنادار وجود دارد. بین سرمایه روان شناختی با کیفیت زندگی کاری، رابطه ای مستقیم و معنادار وجود دارد. سرمایه روان شناختی در رابطه بین متغیرهای فرهنگ سازمانی و کیفیت زندگی کاری نقش واسطه گری معنی دار ایفا می کند.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۹