مطالعات زنان

نمایش ۳٬۳۶۱ تا ۳٬۳۸۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.

۳۳۶۱.

رابطه بین خودکارآمدی کارآفرینانه با قصد کارآفرینانه: نقش تعدیلگری جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: روح الله رضایی

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۲ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ 387 - 404

کلید واژه ها: جنسیت خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان کشاورزی قصد کارآفرینانه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۷۲ تعداد دانلود : ۶۱

هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین قصد کارآفرینانه و خودکارآمدی کارآفرینانه دانشجویان رشته های کشاورزی و آزمون اثر تعدیلگری متغیر جنسیت در این رابطه بود. جامعه آماری تحقیق شامل 469 نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان بود که تعداد 285 تن از آن ها از طریق روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. روایی محتوایی پرسشنامه با نظر کارشناسان و متخصصان تأیید شد. به منظور تعیین قابلیت اعتماد ابزار تحقیق پیش آزمون انجام شد که مقدار آلفای کرونباخ محاسبه شده برای مقیاس های اصلی پرسشنامه در حد مناسب (در دامنه بین 792 / 0 تا 887 / 0) بود. داده های گردآوری شده با نرم افزارهای SPSS win20 و AMOS 20 تجزیه و تحلیل شد. نتایج تحقیق نشان داد که خودکارآمدی کارآفرینانه اثر مثبت و معناداری بر قصد کارآفرینانه داشت و در حدود 40 درصد از واریانس آن را تبیین کرد. همچنین، بر اساس نتایج تحقیق مشخص شد که متغیر جنسیت از اثر تعدیلگری در رابطه بین قصد کارآفرینانه و خودکارآمدی کارآفرینانه برخوردار بود؛ به نحوی که این رابطه برای دانشجویان دختر غیرمعنادار، ولی برای دانشجویان پسر مثبت و معنادار بود.

۳۳۶۲.

بررسی تعارض نقش های خانوادگی و اجتماعی بانوان و ارائه ی الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی زنان شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدتقی کرمی فیروزه کرمی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال هفدهم پاییز ۱۳۹۳ شماره ۶۵

کلید واژه ها: تعارض نقش اشتغال زنان نقش خانوادگی نقش شغلی الگوی اشتغال

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۴۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۲۷

در دوران معاصر، روند اشتغال زنان سیر صعودی به خود گرفته است. این در حالی است که زنان از وظایف و مسئولیت های سنتی خانه داری و همسرداری و تربیت فرزند و... معاف نشده و علاوه بر کار بیرون بار این مسئولیت ها را نیز همچنان بر دوش می کشند. ایفای همزمان نقش های خانوادگی و شغلی باعث تعارض نقش می شود که آثار و پیامدهای سویی به دنبال دارد. لازم است برای کاهش این تعارضات و مشکلات تبعی آن چاره جویی شود. این چاره اندیشی باید با فرهنگ جامعه همخوان و هماهنگ باشد. بنابراین تعیین چارچوب های منطقی و عالمانه که با موازین دینی و عرفی مطابقت داشته و بتواند مبنای عمل جامعه ی اسلامی ما قرار گیرد حائز اهمیت است. این جستار ضمن واکاوی ابعاد مختلف پدید هی اشتغال زنان و طرح راهکارهای مناسب برگرفته از نتایج تحقیقات و مطالعات انجام شده و استفاده از متون و نصوص معتبر دینی نظریه ی روشن و ثابتی را به عنوان الگوی مناسب برای زندگی خانوادگی و شغلی زنان بر مبنای فکر دینی ارائه می دهد.

۳۳۶۳.

تحلیل جنسیتی بزهکاری و بزهدیدگی زنان از دیدگاه جامعه شناسی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده: حسین بستان (نجفی)

منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال ششم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۱۲

کلید واژه ها: بزهکاری زنان تجاوز جنسی جامعه شناسی اسلامی بزهدیدگی زنان خشونت بر ضد زنان جنسیت در نظام کیفری

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۳۲ تعداد دانلود : ۷۵۳

این مقاله به بررسی ابعاد جنسیتی بزهکاری و بزهدیدگی زنان از منظر جامعه شناسی اسلامی می پردازد. جامعه شناسی اسلامی در الگوی مفروض این مقاله، بی آنکه داعیه برخورداری از ویژگی منحصر به فردی از نظر روش های تجربی و فنون آماری داشته باشد، عمدتاً از حیث مبانی هستی شناختی و معرفت شناختی و نیز از نظر جنبه های نظری، شامل جنبه های تبیینی، تفسیری و هنجاری، از رویکردهای موجود جامعه شناسی تمایز می یابد. در خلال هریک از چهار محور اصلی مقاله، یعنی بزهکاری زنان، خشونت بر ضد زنان، تجاوز جنسی و جنسیت در نظام کیفری، با اشاره ای گذرا به دیدگاه های جامعه شناختی به ویژه رویکردهای فمینیستی و سپس بیان دیدگاه اسلام، زمینه مقایسه رویکرد اسلامی با رویکردهای رقیب فراهم شده است. این تحقیق نشان می دهد رویکرد اسلامی با مفروض گرفتن پاره ای تفاوت های طبیعی میان زن و مرد در کنار اشتراک های فراوان آنها، به نتایجی نسبتاً متفاوت در زمینه تبیین عِلّی تمایزهای جنسیتی در چهار مسئله یادشده می رسد.

۳۳۶۴.

بایسته های تغییر سیاست های تقنینی جمعیتی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید محمدمهدی غمامی حسین عزیزی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال هفدهم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۶۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۵۷ تعداد دانلود : ۵۵۲

۳۳۶۵.

بررسی برخی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت خانوادگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسدالله بابایی فرد امین حیدریان

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال پنجم زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی خشونت خانوادگی کیفیت ارتباطات خانوادگی ارزش های معنوی و خانوادگی رضایت مندی اقتصادیِ خانواده

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۴۷ تعداد دانلود : ۱۲۳۲

این پژوهش بر مبنای مجموعه ای از نظریات در حوزه ی خشونتِ خانوادگی به بررسی تأثیر برخی از عوامل اجتماعی بر خشونت خانوادگی در میان ساکنان شهر کاشان پرداخته است. در این پژوهش از روش پیمایشی استفاده شده و جامعه ی آماری آن شهروندان 18 تا 50 ساله ی شهر کاشان بوده است. حجم نمونه ی پژوهش، با استفاده از فرمول کوکران تعداد 300 نفر تعیین شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهند که بین حمایت اجتماعی، کیفیت ارتباطات خانوادگی، ارزش های معنوی و خانوادگی و رضایت مندی اقتصادیِ خانواده با میزان خشونت خانوادگی، رابطه ی معناداری در سطح 99 درصد وجود دارد. هم چنین، تحلیل چندمتغیره و تحلیل مسیر نشان می دهند که متغیرهای حمایت اجتماعی و ارزش های معنوی و خانوادگی، به صورت مستقیم، و متغیرهای کیفیت ارتباطات خانوادگی و رضایت مندی اقتصادیِ خانواده، به صورت غیرمستقیم با خشونت خانوادگی در ارتباط بوده اند. در پایان، پیشنهادهای پژوهش ارائه شده است. در این پژوهش، پیشنهاد ما این بوده است که نهادهای رسمی و غیررسمی، با افزایش حمایت های اجتماعی و تقویت زمینه های معنوی و فرهنگی، زمینه های لازم را برای رویارویی با نابهنجاری های خانواده، به ویژه خشونت خانوادگی، فراهم کنند.

۳۳۶۶.

ارزیابی و نقد مدخل جنسیت از دائره المعارف قرآن لیدن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فتحیه فتاحی زاده حسین افسردیر

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۴)

کلید واژه ها: جنسیت جنس زن و مرد دائره المعارف قرآن کریم لیدن مارگوت بدران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۸۰ تعداد دانلود : ۷۶۵

مدخل «جنسیت» نوشته یکی از مستشرقان به نام مارگوت بدران است که در دائره المعارف قرآن لیدن به چاپ رسیده است. این نوشتار به نقد و ارزیابی مدخل یادشده پرداخته است با این انگیزه که بررسی آثار مستشرقان درباره آموزه های دینی به ویژه مباحث قرآنی، فضای فکری اندیشمندان غیر مسلمان را تا حدودی پیش دید مسلمانان قرار دهد. نقد و ارزیابی آثار یادشده نیز زمینه آشنایی افکار عمومی با اسلام ناب را فراهم می کند. در تحلیل و ارزیابی مدخل جنسیت، عمده ایرادها به مبانی فکری نویسنده مرتبط هست. او تفاوت های رفتاری زن و مرد را ناشی از فرهنگ جوامع اسلامی و دین اسلام می داند و به همین خاطر، جایگاهی برای تفاوت های زیستی در پی ریزی احکام قائل نیست. دیگر ایراد بنیادی نویسنده این است که او معتقد به نواندیشی در احکام مربوط به زن و مرد است و مواردی چون قوامیت را محدود به رفع نیازهای مادی زن و آن هم تنها در دوران بارداری می داند. ضمن نقد مباحث یادشده، نااستواری دیدگاه نویسنده مشخص شد، و نشان داده شد، که بسیاری از تفاوت های رفتاری زن و مرد را باید در نظام تکوین جست و جو کرد و احکام متفاوت زن و مرد نیز بر همین اساس پی ریزی شده است.

۳۳۶۷.

ولایت شوهر بر همسر، یا مسئولیت او در برابر خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمود کاظمی

منبع: دانش حقوق مدنی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱

کلید واژه ها: تمکین نشوز ولایت شوهر بر همسر ممانعت از اشتغال زن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۴۷۹۴ تعداد دانلود : ۱۳۶۴

قانون مدنی ایران، در ماده 1105، ریاست خانواده را از خصائص شوهر دانسته است. در فقه نیز از ولایت شوهر صحبت شده است. در مورد مفهوم «ریاست خانواده» و«ولایت شوهر» و اینکه آیا این امر امتیازی برای شوهر است یا تکلیف و مسئولیتی به شمار می رود که بر عهده او نهاده شده است و نیز حدود آن، بحث های جدی در فقه و حقوق وجود دارد. همچنین در مورد آثار آن بر روابط زوجین، و اینکه آیا شوهر می تواند به طور مطلق، از اشتغال همسر خود ممانعت کند؟ آیا بین موردی که زن قبل از ازدواج اشتغال داشته، با موردی که بعد از ازدواج شاغل می شود تفاوت وجود دارد؟ و این که آیا زن می تواند با شرط ضمن عقد، حق اشتغال خود را تضمین کند، اختلاف نظر وجود دارد. شعبه 252 دادگاه خانواده تهران، در رأیی به درخواست شوهر، حکم به منع اشتغال زن به شغل دبیری صادر کرده است. در این مقاله، ضمن بررسی مفهوم و حدود سلطة شوهر بر همسر و امکان ممانعت از اشتغال او در فقه و حقوق موضوعه، به نقد و تحلیل رأی مزبور می پردازیم.

۳۳۶۸.

بررسی ویژگی های شخصیتی حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) در شعر پس از انقلاب اسلامی

نویسنده: شهین قاسمی

منبع: زن و فرهنگ سال پنجم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲۰ 79-96

کلید واژه ها: حضرت فاطمه (س) ادبیات انقلاب اسلامی شخصیت شاعران معاصر

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۵۰۶ تعداد دانلود : ۲۹۲

شعر فاطمی شیوه ی نوینی در ادبیاّت عصر انقلاب اسلامی م یباشد و حضرت فاطمه)س( از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در این راستا شخصّیت حضرت زهرا)س( برای روشن نمودن جایگاه زن در جامعه نقش الگویی به سزایی داشته و باعث پویا و فعّال شدن نقش زن در ادبیاّت انقلاب شده است. بسیاری از شاعران انقلاب مضامین مکرّر را در قالب های گوناگون از جمله نو و با زبانی جدید بدون تقلید جهت شناخت حضرت زهرا)س( به کار برد هاند. در این مقاله به چهار نگرش کلی پیرامون اشعار فاطمی پرداخته شده است و در ادامه، آن دسته، از ویژگی های شخصیتی حضرت زهرا)س( که با توجه به موقعیت اجتماعی و ادبی در این عصر ظهور بیشتری در شعر شاعران معاصر داشته است مورد بررسی و تحلیل قرارگرفته است.

۳۳۶۹.

سنجش عوامل مؤثر بر محیط زیست گرایی زنان ایرانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: امیر ملکی پروین علیپور

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۲ زمستان ۱۳۹۳ شماره ۴ 577 - 592

کلید واژه ها: اکوفمنیسم دانش زیست محیطی دینداری محیط زیست گرایی مشارکت

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۴۰ تعداد دانلود : ۶۹

بحران محیط زیست، امروزه یکی از گرفتاری های مهم جهانی به شمار می رود. مواجهه با این بحران به منزله یک تلاش جمعی نیازمند ایجاد نگرش های محیط زیست گرایانه در مردم است. آنچه در این زمینه درخور تأمل است شناسایی عوامل مؤثر بر محیط زیست گرایی افراد مختلف جامعه، بالاخص زنان است، زیرا بنا بر دو محور اصلی نظریه اکوفمنیسم، یعنی رابطه زنان با محیط زیست و نقش آنان در حل مشکلات اکولوژیکی، زنان در توجه به محیط زیست جایگاه ممتاز و ویژه ای دارند و از طرف دیگر به علت اینکه زنان با محیط زیست بیشتر عجین اند، می توانند از طریق انتقال دانش و علاقه زیست محیطی به کودکان در حفظ محیط زیست فعال باشند. از این رو، مطالعه عوامل تأثیرگذار بر محیط زیست گرایی زنان می تواند راهگشای بسترسازی برای ایجاد این عوامل و جلب مشارکت زنان در حفاظت از محیط زیست باشد. تحقیق حاضر درصدد شناسایی و مطالعه عوامل مؤثر بر محیط زیست گرایی زنان ایرانی است. بدین منظور، با توجه به تحقیقات انجام شده در این خصوص و با پشتوانه نظری اکوفمنیسم و با تحلیل ثانویه داده های موج پنجم پیمایش «داده های ارزش های جهانی»در کشور ایران با حجم نمونه 2 هزار و 667 نفر، که با روش نمونه گیری احتمالی چندمرحله ای صورت پذیرفته است، به کنکاش در این عوامل می پردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد متغیرهای مشارکت اجتماعی، دینداری، دانش زیست محیطی، سن، و تحصیلات با محیط زیست گرایی زنان ارتباط معنا داری دارند، ولی طبقه اقتصادی زنان تأثیری بر محیط زیست گرایی آنان ندارد. همچنین، یافته های تحقیق نشان می دهد که سه متغیر دانش زیست محیطی، دینداری، و مشارکت توانسته اند 82 درصد از واریانس متغیر وابسته را تبیین کنند و توضیح دهند.

۳۳۷۰.

هنرهای دستی زنان؛ پوشاک زنان سیستانی

نویسنده: حمیده یعقوبی

منبع: فرهنگ مردم ایران بهار ۱۳۹۳ شماره ۳۶

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۸۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۳۳

۳۳۷۱.

بررسی علل گرایش دختران به تحصیلات عالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصوره اعظم آزاده سمیه فلاح مهرآبادی

منبع: مطالعات اجتماعی روانشناختی زنان (مطالعات زنان سابق) دوره دوازدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۳۹)

کلید واژه ها: گرایش به تحصیلات عالی آگاهی جنسیتی احساس محرومیت منزلتی شانش و بخت های زندگی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۵۷ تعداد دانلود : ۶۴۸

پژوهش حاضر با هدف درک انگیزه و علل این گرایش از جانب دختران اجرا شد. نظریات مبنای این بررسی نشان داد از آنجا که آگاهی، درک و احساس محدودیت و فروتری منزلتی، نیاز به اثبات موقعیت برترمنزلتی را تشدید می کند، دختران با درک موقعیت خود بر اساس تجربه زیسته، خواهان تحرک و تغییر در پایگاه اجتماعی از طریق کسب منابع برتر اجتماعی و از جمله ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر بر می آیند. در این پژوهش با استفاده از روش پیمایش و پرسش از دانش آموزان دختر پیش دانشگاهی شهر شیراز در سال تحصیلی ۸۸- ۸۹ و با بهره گیری از تکنیک های آماری به بررسی تجربی این فرضیه اقدام شد. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از آن است که آگاهی و درک دختران از موقعیت فروتر، احساس محرومیت آن ها را افزایش می دهد. میل به خروج از محرومیت و محدودیت های ایجاد شده، طی فرآیند محاسباتی عقلانی، انگیزه رقابت برای کسب منابع برتر را در عرصه تحصیلات تقویت و تشدید می کند. ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر، همچنین امکان دسترسی و ورود دختران را به عرصه های دیگر و کسب امتیاز مانند فعالیت اقتصادی و فرهنگی اجتماعی فراهم می آورد. در کنار همه این مواهب، دستیابی به فرصت و بخت های زندگی و تأیید دیگران هم از همین طریق میسر می شود.

۳۳۷۲.

مقایسه سبک هویتی و میزان شیوع اختلالات روانی در زنان زندانی بر اساس نوع جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: زهرا معین الدینی فرامرز سهرابی علی دلاور سعید کریم نژاد نیارق

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: جرم زنان زندانی اختلالات روانی سبک هویتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۹ تعداد دانلود : ۷۱۱

به نظر می آید در بسیاری از مجرمان داشتن هویت شکست و مشکلات سلامت روان از علل بسیار مهم در بروز جرم و جنایت می باشد. سلامت روان زنان زندانی به عنوان یکی از گروه های در معرض خطر از اهمیت ویژه ای برخوردار است. نتایج این پژوهش در صدد آن است که اختلالات روانی و سبک هویتی هویتی قابل توجه در هر گروه از مجرمان زن را پیش بینی کند و به این ترتیب اقدامات مسئولین مربوطه را در جهت کاهش احتمال وقوع مجدد جرم و بازگشت برخی مجرمان به زندان تسهیل کند. روش پژوهش: به روش نمونه گیری سهمیه ای – تصادفی، تعداد 200 نفر زن زندانی از جرائم مالی، اعمال منافی عفت ، قتل و مشارکت در قتل، سرقت و اعتیاد به مواد مخدر و حمل آن (هر کدام40 نفر) انتخاب و آزمون 90SCL-و سبک های هویتی برزونسکی به صورت گروهی روی آن ها اجرا شد. یافته ها: سبک هویت گروه مرتکب قتل و مشارکت در قتل، هنجاری و سبک هویت مجرمین منافی عفت، اطلاعاتی بود، در حالی که سبک هویت سه گروه دیگر سردرگم بود. لازم به ذکر است، که بین زنان زندانی از نظر میزان شیوع اختلالات مرتبط با ملاک های وسواس، افسردگی، فوبیا و افکار پارانوئیدی تفاوت معناداری وجود نداشت. نتیجه گیری: اکثر زنان زندانی حداقل به یک نوع اختلال روانی مبتلا هستند و اکثرا دارای سبک هویت سردرگم و هنجاری هستند، بنابراین، نیاز به تدوین برنامه های آموزشی به منظور پیشگیری، تشخیص و درمان احساس می شود.

۳۳۷۳.

نقش مادران در آموزش سلامت به دختران: تبدیل دانش سلامت به رفتار مرتبط با سلامت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: خدیجه سفیری سارا ایمانیان فاطمه منصوریان راوندی

منبع: مطالعات اجتماعی ایران سال هشتم بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۲۵)

کلید واژه ها: دختران مادران آموزش سلامت یادگیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۷ تعداد دانلود : ۶۸۶

در این مقاله با تحلیل ثانویه داده های طرح پژوهشی «مفاهیم سلامتی و بیماری و رفتارهای مرتبط با سلامتی نزد دختران دانشجو» نقش مادران را در آموزش سلامت به دختران بررسی کرده ایم. تحلیل گفتمان انتقادی یافته های این طرح پژوهشی نشان می دهد که دختران درباب سلامت آگاه تر از مادرانشان هستند، اما رفتارهای مرتبط با سلامت آنها مشابه مادرانشان است؛ آنها تحت تأثیر فرهنگ غالب به سلامتی خود اهمیت نمی دهند. این موضوع را می توان با نظریه یادگیری اجتماعی بندورا به این شیوه تحلیل کرد که دختران ازطریق مشاهده رفتار سلامتی در مادران می آموزند که بیماری و درد را تا زمانی که در روند زندگی روزمره آنان اخلال ایجاد نکرده است تحمل کنند، هرچند این شیوه با دانش و باور سلامتی در آنان مغایرت دارد. بنابراین، مادران در آموزش سلامت به دختران نقش محسوسی در تبدیل دانش به رفتار مرتبط با سلامتی دارند.

۳۳۷۴.

نقش زنان بزه دیده در ارتکاب جرایم جنسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عبدالرضا جوان جعفری بجنوردی فرهاد شاهیده

منبع: پژوهش حقوق کیفری سال دوم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۷

کلید واژه ها: زنان بزهدیدگی ج‍رای‍م ج‍ن‍س‍ی بزه دیده شناسی نخستین

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۰۹۰ تعداد دانلود : ۱۱۸۱

از نظر بزهدیدهشناسی نخستین (علمی)، بعضی از افراد یا آماج ها جذابیت و کشش ویژ های برای بزه کاران ایجاد میکنند که در جرم شناسی از آن ها به عنوان بزهدیدگان بالقوه یاد م یشو د. بدین سان، بزه دیده همواره یکی از عناصر مناسب وضعیتهای پیش جنایی اس ت. رفتار و گفتار تحریک کننده و اغواءکننده و بی احتیاطی های زنان ممکن است زمینه مناسبی را برای ارتکاب جرایم جنسی علیه آنان فراهم آور د. افزون بر این، آنان ب هعنوان آما جهای جرم، نقش تعیین کننده ای در گذر از اندیشه به عمل مجرمانه و فعلیت یافتن اندیشه مجرمانه ا یفاء م یکنن د. هم چنین ویژگ یهای زیستی، جایگاه اجتماعی آنان و رابط های که با بز هکاران دارند، در انتخاب شان توسط بزه کاران تأثیرگذار میباشد. به همین دلیل شناخت عواملی که خود زنان در ایجاد آن مؤثر هستند و زمینه بزه دیدگیشان را فراهم میکند امری ضروری است که میتواند به پیشگیری از بزهدیدگی آنان در حوزه جرایم جنسی نیز کمک نماید. این مقاله به دنبال بررسی این موضوع است که آیا زنان میتوانند در ارتکاب جرایم جنسی علیه خود ایفای نقش نمایند؟ و آیا قانون مجازات اسلامی و رویه قضایی ایران بدین موضوع توجه دارند؟

۳۳۷۵.

نقش توتم در نفی ازدواج با محارم در ایران باستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: رضا ستاری مرضیه حقیقی

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۶ بهار ۱۳۹۳ شماره ۱ 73 - 94

کلید واژه ها: آیین زردشتی ایران باستان برون همسری توتم پرستی خویدوده (درون همسری) شاهنامه ی فردوسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۱۹۲ تعداد دانلود : ۱۰۹

ازدواج با محارم یکی از مباحثی است که در میان آداب و رسوم اجتماعی ایران باستان، و به ویژه آیین زردشتی، مورد بررسی بسیاری از پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. بحث بر سر رواج این آیین در میان ایرانیان و عدم روایی آن، تحقیقات و بررسی های چشمگیری را در پی داشته است. آنچه در این میان مغفول مانده و به نظر می رسد کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد، باورها و آداب و رسوم دینی و مناسک مذهبی ایرانیان باستان و باورها و اعتقادات آنان نسبت به آیین ابتدایی توتم پرستی است که نشانه های باورمندی به آن هم در متون زردشتی و هم در شاهنامه ی فردوسی دیده می شود. این آیین، که در میان غالب جوامع ابتدایی به چشم می خورد، بنا بر نظر صاحب نظران، توجیهی برای منع ازدواج با محارم و شیوع ازدواج با بیگانگان در جامعه است. در این پژوهش کوشیدیم تا:الف) نظریه های پژوهشگران در زمینه ازدواج با محارم در ایران زردشتی بررسی شود؛ ب) با توجه به نشانه هایی که در متون زردشتی و شاهنامه ی فردوسی دیده می شود، توتم پرستی و باور ایرانیان باستان به این آیین کهن نشان داده شود؛ج) با توجه به نظریه های صاحب نظرانی چون فروید، دورکهیم، و استروس، با پذیرش باورهای توتمی، منع ازدواج با محارم و شیوع برون همسری در ایران باستان توجیه شود.

۳۳۷۶.

مطالعه ی رابطه ی میزان و نوع استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان با میزان پای بندی دینی در بین مادران و دختران شهرستان گلپایگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فرهاد نصرتی نژاد ایوب سخایی حجت شریفی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال شانزدهم تابستان ۱۳۹۳ شماره ۶۴

کلید واژه ها: بعد پیامدی بعد مناسکی میزان پای بندی دینی شبکه های ماهواره ای فارسی زبان بعد اعتقادی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۲۲ تعداد دانلود : ۷۳۹

پژوهش حاضر، رابطه ی میزان و نوع استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان با میزان پای بندی دینی در بین مادران و دختران شهرستان گلپایگان را با استفاده از مفروضات نظریه ی کاشت و مدل دینداری گلاگ- استارک بررسی می کند. روش تحقیق پیمایشی با نمونه ای 380 نفره از مادران (190 نفر) و دختران (190 نفر) به روش نمونه گیری تصادفی ساده انجام شد. نتایج تحقیق حاضر نشان می دهد در خصوص میزان پای بندی دینی و ابعاد آن (مناسکی، اعتقادی و پیامدی) بین مادران و دختران تفاوت معناداری وجود دارد، به نحوی که مادران دیندارترند. همچنین بین میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای و پای بندی دینی و ابعاد پیامدی (44 / 0-)، مناسکی (376 / 0-) و اعتقادی (310 / 0-) رابطه ی معنادار و معکوسی وجود دارد و شدت رابطه ی معکوس در بین دختران بیشتر است. همچنین رابطه ی بین نوع استفاده از شبکه ها با میزان پای بندی دینی نشان داد افرادی که میزان پای بندی دینی بیشتری دارند، بیشتر برنامه های علمی و اطلاعات علمی را تماشا می کنند و در نهایت نتایج آزمون رگرسیون چند متغیره نشان داد که میزان و نوع استفاده از شبکه های ماهواره ای در مجموع 25 درصد از تغییرات میزان پای بندی دینی را در بین مادران و دختران تبیین می کند. به این ترتیب می توان گفت، یکی از متغیرهایی تبیین کننده در تغییر رفتار دینی، میزان استفاده از شبکه های ماهواره ای است.

۳۳۷۷.

بررسی تطبیقی نگرش زنان متعلق به نسل های مختلف در زمینه سن ازدواج و ترکیب خانواده(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی قاسمی اردهایی رضا نوبخت حمیده ثوابی

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۳)

کلید واژه ها: نسل نگرش به سن ازدواج نگرش به ترکیب خانواده ارزش فرزند زنان ازدواج کرده 15 الی 50 ساله.

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۴۹۱ تعداد دانلود : ۶۷۶

خانواده به عنوان بنیادی ترین نهاد جامعه، امری فرهنگی است که شکل گیری آن ازطریق کنش های اجتماعی گذشته و حال اعضای خانواده صورت می گیرد. تجربیات و شرایط اجتماعی- محیطی دوران کودکی می تواند قسمتی از نیّات و اولویت های سن ازدواج، تعداد فرزند، زمان بندی بین تولد فرزندان و سایر مؤلفه های ترکیب خانواده به ویژه برای زنان را تحت تأثیر قرار دهد. با این هدف، در این مقاله سعی شده است نگرش مادرانی با نسل های متفاوت، در زمینه مؤلفه های مهم در ترکیب خانواده مورد بررسی قرار گیرد. با به کارگیری روش پیمایش، داده های لازم از 710 زن همسردار 15 الی 50 ساله ساکن در شهرهای تبریز و اهر که دوران کودکی خود را در چهار مقطع تاریخی؛ تا سال 1350، 1350 الی 1357، 1358 الی 1365 و 1366 الی 1373 گذرانده اند، به دست آمده است. تفاوت در ویژگی های تحصیلی و شغلی در بین نسل های مختلفچهارگانه نشان از تفاوت فضای اجتماعی دوران کودکی آنهاست. این امر موجب شده است پاسخگویان متعلق به نسل-های مختلف، برداشت های متفاوتی از زمان شکل گیری خانواده، ارزش فرزند، تعداد فرزند و ترجیح جنسی فرزند داشته باشند. در زمینه شاخص های ارزش فرزند، نگرش نسل های قبل از سال 1350 با بعد از 1365 و نسل های انقلاب با جنگ نزدیک تر است. درصد موافقت با سقط جنین به عنوان یکی از راه های جلوگیری از بارداری و نیز تک فرزندی در نسل های جدید بیشتر از نسل گذشته است. برعکس، درصد موافقت با ترجیح جنسی فرزند و نیز فرزند دلخواه سه و بیشتر در نزد نسل های جدید کمتر از قدیمی هاست. در برخی از رفتارهای جمعیتی دیگر، یک هم گرایی در بین چهار نسل مورد مطالعه ملاحظه می شود. این نگرش های جمعیتی زنان در ارتباط با ترکیب خانواده، می تواند در شکل دهی رفتار جمعیتی فرزند(ان) وی مؤثر باشد که این موضوع در تحولات خانواده ایرانی یک امر و مسئله مهمی خواهد بود.

۳۳۷۸.

سنجش میزان اختلالات خوردن و ارتباط آن با هوش هیجانی (مطالعه موردی دانشجویان دختر دانشگاه تبریز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمد عباس زاده محمدباقر علیزاده اقدم مرضیه مختاری اصل

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 237 - 252

کلید واژه ها: اختلالات خوردن بی اشتهایی روانی پراشتهایی روانی هوش هیجانی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۹۸ تعداد دانلود : ۶۴

در حال حاضر، اختلالات خوردن یکی از نگرانی های سازمان بهداشت جهانی است، زیرا این اختلالات بیشترین میزان مرگ ومیر را در بین بیماری های روانی به خود اختصاص داده است. بر همین اساس، مطالعه حاضر تلاش دارد میزان اختلالات خوردن را در دختران دانشجو با هدف مشخص کردن ارتباط بین این اختلالات و هوش هیجانی، که به منزله یک متغیر روانشناسی اجتماعی شناخته می شود، تعیین کند. روش تحقیق، پیمایشی و ابزار اندازه گیری، پرسشنامه بسته پاسخ است. جامعه آماری شامل دختران دانشجوی مقطع کارشناسی دانشگاه تبریز در سال تحصیلی 1391 1392 به تعداد 4514 نفر است که از این تعداد، 400 نفر به روش تصادفی طبقه ای انتخاب شده اند. نتایج نشان داد که هوش هیجانی و ابعاد آن با اختلالات خوردن و ابعاد آن رابطه منفی و معنادار دارد؛ به این معنی که هر اندازه خودآگاهی، خودکنترلی، هشیاری اجتماعی، مهارت های اجتماعی، و در کل هوش هیجانی آزمودنی ها افزایش یابد، اختلالات خوردن در آن ها کاهش می یابد و برعکس. براساس تجزیه و تحلیل رگرسیونی از بین متغیرهای مورد بررسی، متغیر هشیاری اجتماعی با 24 / 1 beta= - مهم ترین عامل پیش بینی کننده تغییرات در اختلالات خوردن است.

۳۳۷۹.

سنجش رابطه شبکه های اجتماعی و رفتار سیاسی دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید جواد امام جمعه زاده زهرا صادقی نقدعلی رضا محموداوغلی محمودرضا رهبرقاضی

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 223 - 236

کلید واژه ها: رفتار سیاسی سرآمد رفتار سیاسی سرآمد وابسته شبکه های اجتماعی شبکه های افقی شبکه های عمودی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۸۳

براساس منطق «پیوندهای ضعیف»، مشارکت سازماندهی شده از طریق پیوند افراد با گروه های گسترده تری از مردم سبب افزایش سرمایه اجتماعی میان گروهی بین شهروندان می شود. بنابراین، به نظر می رسد افزایش مشارکت در بین مردم درنهایت به افزایش فعالیت های همکاری جویانه بین آن ها منجر شود. درحالی که تأثیر شبکه های اجتماعی بر روابط سیاسی بسیار مورد توجه بوده است، تحقیقات تجربی بسیار ناچیزی در زمینه بررسی تأثیرات این شبکه ها، به ویژه در ارتباط با رفتار سیاسی، وجود دارد. بر این اساس، پژوهش حاضر به دنبال پاسخ به این پرسش است که آیا بین شبکه های اجتماعی با رفتار سیاسی دانشجویان دختر و پسر رابطه وجود دارد یا خیر؟ روش تحقیق حاضر از نوع پیمایشی است و حجم نمونه شامل 375 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اصفهان در سال 1391 1392 است. برای آزمون فرضیه ها از روش های آزمون t مستقل، تحلیل همبستگی و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. با تقسیم شبکه های اجتماعی به دو بعد افقی و عمودی و رفتار سیاسی به دو سطح رفتار سیاسی سرآمد وابسته و سرآمد گردان یافته های پژوهش نشان داد که شبکه های افقی بیشترین تأثیر و جنسیت دانشجویان کمترین تأثیر را بر رفتار سیاسی دانشجویان داشته است.

۳۳۸۰.

حمایت از تمامیت جسمی و روانی جنین در نظام حقوقی اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدمهدی مقدادی مریم جوادپور

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۶۲

کلید واژه ها: جنین حق سقط جنین حمایت عوامل خطرزا تراتوژن

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۹۴۵ تعداد دانلود : ۱۰۰۰

از نخستین وظایف والدین در برابر فرزند، رعایت حقوق او در مراحل جنینی از جمله فراهم نمودن محیطی سالم برای او از لحاظ جسمی و روانی است، این حق با انعقاد نطفه نمودار می شود و مبنای آن ارزش و کرامتی است که برای جنین مقرر شده است. در نتیجه، بی اهمیتی نسبت به تأمین امنیت شایسته جنین یا اقدام به ختم حاملگی (سقط جنین) در واقع رعایت نکردن شخصیت و کرامت انسانی است. از این رو پژوهش حاضر از طریق روش توصیفی- تحلیلی با تکیه بر آموزه های دینی، ماهیت و مبانی «دیدگاه فقها و حقوق دانان، انجام شده که هدف از آن تحلیل و بررسی برای حمایت از حقوق کودک متولد نشده» لزوم حفظ تمامیت جسمی و روانی جنین (جنین) می باشد. نتایج حاصل از تحقیقات نشان می دهد حمایت از تمامیت جسمی و روانی، حتی از زمان قبل از تشکیل نطفه لازم بوده و در صورت نقض این مهم، ضمانت اجرایی برای آن مقرر شده است؛ هرچند ممکن است شرایطی فراهم شود که در موارد خاص اسقاط جنین را موجه سازد.

درخت حوزه‌های تخصصی