مطالعات زنان

نمایش ۳٬۳۸۱ تا ۳٬۴۰۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.

۳۳۸۱.

ارزش اقتصادی شغل زن پزشک و تفاهم اقتصادی همسران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منیژه مقصودی شفیقه شفقت

منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره دوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۸)

کلید واژه ها: شغل استقلال اقتصادی اقتدار اقتصادی تفاهم اقتصادی زن پزشک

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۱۳ تعداد دانلود : ۵۲۶

پزشکی از مشاغل پردرآمد در ایران، به ویژه برای زنان، به شمار می رود. پژوهش درباره تفاهم اقتصادی زنان پزشک به دلیل قرارگرفتن در اوج اقتدار اقتصادی، بیش از بررسی تفاهم اقتصادی مشاغل دیگر می تواند درخصوص سنجش درستی ایدة «افزایش اقتدار اقتصادی = افزایش تفاهم اقتصادی» گویا باشد. روش پژوهش در این زمینه، پیمایشی و ابزار آن پرسشنامه است. براساس نتایج پژوهش، بیش از 90 درصد زنان پزشک، در تأمین نیازها و مخارج خانواده، به شوهرشان کمک می کنند و این هزینه کردها با میل و رغبت و احساس مسئولیت در مقابل هزینه های خانواده است. با توجه به اینکه مسئولیت مهم شوهر در خانه و خانواده، سرپرستی و تأمین هزینه های زندگی است، با این حال بیش از 52 درصد شوهران در این گونه خانواده ها، از خرج نشدن درآمد زن در مخارج خانواده، ناراضی اند. درنهایت تفاهم اقتصادی همسران در این پژوهش با متن و دیدگاه های اسلامی برابری می کند و نشان می دهد که هرجا اقتدار اقتصادی شوهر بیشتر از جایگاه اقتصادی زن بوده تفاهم بیشتر است از خانواده هایی که جایگاه مرد و زن در تأمین مخارج خانواده جابه جا شده است.

۳۳۸۲.

تجربه تعارض های هویّتی در سبک زندگی زنان متأهل شاغل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: منصوره تبریزی طاهره هوشنگی

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: سبک زندگی زنان شاغل هویت جنسیتی هویت شخصی تعارض های هویتی چندپارگی هویتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۵۰۶ تعداد دانلود : ۷۴۸

هویّت، درک فرد از کیستی خویشتن است. در دنیای معاصر بابرداشته شدن مرزهای ارتباطی و گسترده شدن چشم اندازهای زندگی، مؤلّفه های فردی و اجتماعی متنوعی برای تحقق هویّت در اختیار فرد قرار می گیرد. تلاش برای بهره گیری از این مؤلّفه ها در جهت ساخت روایتی منحصربه فرد، در سبک زندگی خاص هر شخص نمود می یابد. اگرچه زنان متاهل و شاغل در سبک زندگی خود، به سان دیگر افراد، به دنبال تأمین بالاترین ارتباط و نزدیکی میان سویه های هویّتی هستند، اما پذیرفتن تعهدات و انگاره های دو نقش متفاوت شغلی و خانگی برای آن ها با دغدغه های عینی و ذهنی بسیاری همراه است، امری که تا حدی از هویّت جنسیّتی آنان تأثیر می پذیرد. این پژوهش با هدف شناسایی و توصیف سبک زندگی زنان متاهل و شاغل و درک عمیق تر مسائل هویّتی ملازم با آن، از روش کیفی بهره گرفته است. داده های پژوهش با استفاده از تکنیک مصاحبه نیمه ساخت یافته با 22 نمونه فردی و یک نمونه گروهی گردآوری شده و با استفاده از تکنیک تحلیل محتوای کیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. یافته های تحقیق نشان دهنده آن هستند که این زنان به واسطه تعدد نقش و تفاوت و گاه تعارض زمینه های فکری و فرهنگی حامی این نقش ها، با چالش های هویّتی خاصی مواجه هستند که به اشکال گوناگون در ابعاد مختلف سبک زندگی، یعنی زندگی روزمره، روابط و مصرف نمود می یابد.

۳۳۸۳.

رابطه زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهروز محمودی بختیاری مریم دهقانی

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 543 - 556

کلید واژه ها: جنسیت رمان فارسی سبک شناسی نوشتار زنانه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۳۶

پژوهش حاضر به بررسی تفاوت های نوشتاری زنان و مردان در رمان های معاصر ایران می پردازد. هدف از این تحقیق، بررسی این مسئله است که آیا عامل جنسیت به بروز تفاوت های نوشتاری در حوزه واژگان و نحو منجر می شود یا خیر؟ در این پژوهش، سه رمان چراغ ها را من خاموش می کنم ، کولی کنار آتش ، و بازی آخر بانو از نویسندگان زن و سه رمان کافه پیانو ، سمفونی مردگان ،و ثریا در اغما از نویسندگان مرد تحلیل و بررسی می شود. رمان های مطالعه شده با مشخصه های زبانی در حوزه واژگان بررسی شده اند و معیار این بررسی دیدگاه های رابین لیکاف (1975) درباره الگوی گفتار زنانه در گفتمان است. بر اساس دیدگاه لیکاف، زنان با مردان به هنگان سخن گفتن یا نوشتن در استفاده از این موارد متفاوت اند: استفاده دقیق از رنگ واژه ها، فرم های مؤدبانه، قیدهای تشدیدکننده، صفات تهی، گفتار غیرمستقیم، پرهیز از رکاکت و دشواژه ها، و تأکید بر تشدیدکننده ها. تحلیل آماریِ هر یک از مشخصه ها نشان داد عملکرد زنان نویسنده فارسی زبان در زمینه استفاده از رنگ واژه ها، تردیدنماها، دشواژه ها، تشدید کننده ها، و تنوع صفات با دیدگاه های لیکاف سازگاری دارد و آن را تأیید می کند.

۳۳۸۴.

بررسی الگوی رابطه صمیمانة همسران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید بیوک محمدی

منبع: پژوهشنامه زنان سال چهارم بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱ (پیاپی ۷)

کلید واژه ها: رابطه صمیمانه رابطه میان همسران عشق در رابطة زناشویی اعتماد و همکاری در رابطة زناشویی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن، اجتماع و خانواده زن در خانواده

تعداد بازدید : ۱۴۶۵ تعداد دانلود : ۵۱۶۰

اهمیت و تأثیر کیفیت رابطه بین همسران در سلامت روحی ـ روانی افراد و جامعه، موضوعی بوده که همواره بر آن تأکید شده است. باتوجه به این که تعامل و ارتباط همسران در چهارچوب خانواده انجام می شود و امروزه خانواده در معرض خطر تشنج و فروپاشی بسیار قرار دارد، پژوهش درباره ویژگی های روابطی که جدا از تشنج و اختلاف است، از ضروریات است. این پژوهش در راستای چنین ضرورتی انجام شده است. هدف از این مقاله کشف خصوصیات روابط صمیمانه زوجین است. برای رسیدن به این هدف، از روش تحقیق کیفی استفاده شده است؛ اطلاعات به دست آمده با روش مصاحبه (50 مورد) گرد آوری شد . همسران موردِ مطالعه با استفاده از نمونه گیریِ مفهومی انتخاب شدند و درنهایت، اطلاعات به دست آمده به روش کیفی، به صورت مقولات و مفاهیم طبقه بندی شد. یافته ها نشان داد: عشق و علاقه، قدرت در خدمت رابطه و نه فرد، احترام، توجه متقابل، مشارکت، تشریک مساعی، مصاحبت، و هم فکری ازجمله ویژگی های زوجینی است که می توان آن ها را صمیمی نامید. از پیامد های جانبی این ویژگی ها نیز احساس تعهد، اعتماد همسران نسبت به یک دیگر و درنتیجه، رضایت از رابطه است. زوجینی که در سنین میان سالی قرار دارند نیز با این که در رابطه آن ها عشقِ هیجانی کاهش یافته، خردمندی و شکیبایی شان افزایش یافته است و عشق و علاقة بینشان از بین نرفته است.

۳۳۸۵.

مرور نظام مند سه دهه مقالات پژوهشی و راهبردهای مدیریت سلامت جمعیت «علل سزارین»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: خلیل علیمحمدزاده سیده فاطمه محبی طاهره لباف

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۶۱

کلید واژه ها: زایمان طبیعی مرور نظام مند روش زایمان سزارین انتخابی سلامت مادران مداخلات پزشکی مدیریت سلامت جمعیت

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۱۵

افزایش بی رویه ی سزارین و رویکرد روزافزون مادران به انجام سزارین های انتخابی، علی رغم عوارض معطوف به سلامت مادر و جنین و کاهش نرخ زایمان طبیعی در سال های اخیر، سزارین را به یک معضل کشوری بدل نموده و به عنوان نوعی رفتار تکمیلی در برنامه ی تنظیم خانواده، موجب کاهش نرخ باروری کل و اغلب مانع تولد نوزادان سوم و بیشتر و نیز موجب کاهش تعدد فرزندآوری شده است. این مطالعه، با اذعان به تأثیر سزارین در ابعاد مختلف به ویژه ساختار جمعیتی کشور، با بهره گیری از «روش مرورمند مقالات پژوهشی» در سه دهه ی اخیر،درصدد بررسی علل سزارین و چالش های پیش روی زایمان طبیعی به منظور ارائه ی راهبردهای مدیریت سلامت جمعیت است. بدین جهت بر اساس روش سیستماتیک تعداد 78 مقاله ی علمی- پژوهشی پس از غربالگر ی، انتخاب و بررسی شده است. نتایج مطالعه نشان می دهد پرتکرارترین علل مطرح در مقالات جهت انجام سزارین عبارتند از: سزارین قبلی، ترس از درد زایمان طبیعی، نگرش منفی به زایمان طبیعی و نگرش مثبت به سزارین و دلایل پزشکی. این علل در محورهای اقتصادی- اجتماعی، فرهنگی، شناختی، روان شناختی، پزشکی، حقوقی- قانونی و درمانی- بهداشتی تفکیک می شود. نتایج این مطالعه ی سیستماتیک، بر ضرورت واکاوی علمی مسئله ی سزارین در تحقیقات بین رشته ای و نیز ورود حوزه ی علوم انسانی جهت تبیین علل فرهنگی- اجتماعی آن و نیز تنوع بخشی به روش های تحقیقاتی و بهره مندی از مطالعات کیفی برای بازشناسی علل فزونی سزارین تأکید می کند.

۳۳۸۶.

بازنمایی نقش اجتماعی - سیاسی زنان در کتاب های درسی مقاطع ابتدایی و راهنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: فهیمه فرهمندپور الهام بحرانی فرد

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 595 - 610

کلید واژه ها: بازنمایی تحلیل محتوای کمی زنان کتاب های درسی متون آموزشی نقش اجتماعی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۰۶ تعداد دانلود : ۷۸

کتاب های درسی، در کنار آموزش دانش آموزان، آن ها را برای پذیرش نقش های متناسب با ویژگی های جنسیتی شان، آن گونه که مدنظر مؤلفان این کتب است، آماده می کنند. پژوهش حاضر در صدد است به چگونگی بازنمایی نقش اجتماعی سیاسی زنان در کتاب های درسی دو مقطع ابتدایی و راهنمایی، در سال تحصیلی 1391 1392 بپردازد. روش تحقیق، تحلیل محتوای کمّی بر اساس شاخص جنسیت در بین تصاویر و متن دروس است. آنچه مسلم است، باید دید عمومی به نقش های زنان بسط داده شود و بسیاری فعالیت ها مانند: فعالیت های خیریه و امور عام المنفعه، امدادگری، و انجام دادن فریضه های اجتماعی مهمی مانند: امر به معروف و نهی از منکر به منزله فعالیت های اجتماعی مهمی که زنان جامعه به آن مشغول اند مورد توجه قرار گیرد. همچنین، دسته بندی و تحلیل محتوای گزاره های توصیفی و هنجاری نشان می دهند که بیشتر گزاره ها و تصاویر موجود در کتاب های درسی توصیفی است، اما توصیف آن ها از مقوله های نقش آفرینی زنان در عرصه های سیاسی و اجتماعی، در بیشتر موارد، حضور گسترده و رو به افزونی زنان را در فعالیت های اجتماعی به درستی منعکس نمی کند.

۳۳۸۷.

تأثیر منابع در دسترس زنان بر قدرت تصمیم گیری در خانواده (مطالعه تجربی شهر بابل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: هوشنگ نایبی میمنت گلشنی

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 135 - 152

کلید واژه ها: اشتغال تحصیلات خانواده دارایی شخصی درآمد قدرت تصمیم گیری منزلت شغلی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۷۶

پژوهش حاضر، به منزله یکی از تحقیقاتی که در حوزه مفهوم قدرت انجام گرفته است، در پی پاسخگویی به این سؤال است که مجموعه عوامل مؤثر بر قدرتِ تصمیم گیری زنان در خانواده چیست؟ تحقیق حاضر، به منظور پاسخگویی به این سؤال، از مفاهیم نظریِ متفکران نظریه منبع بهره جسته است. از نگاه نظریه منبع، اشتغال، تحصیلات، منزلت شغلی، و مالکیت و داراییِ شخصی از جمله منابعی هستند که موجب افزایش قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده می شوند. در این نوشتار، با استفاده از روش پیمایش و تکنیک پرسشنامه، به دنبال یافتن پاسخ سؤالات تحقیق بوده ایم. حجم نمونه را 350 تن از زنان شاغل و غیرشاغل شهر بابل تشکیل می دهند که از طریق نمونه گیری خوشه ایِ چندمرحله ای، به طور تصادفی، انتخاب شده اند. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که به طورکلی قدرت تصمیم گیری زنان در خانواده در سطح بالایی قرار دارد و میان اشتغال، تحصیلات، و دارایی شخصیِ زنان با افزایش قدرت تصمیم گیری در خانواده رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد. اما میان درآمد و منزلت شغلی با قدرت تصمیم گیری در خانواده رابطه ای وجود ندارد.

۳۳۸۸.

مطالعه نگرش ها و رفتارهای اجتماعی - فرهنگی زنان حاشیه نشین (مورد مطالعه: شهرک سعدی شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسدالله نقدی صادق زارع

منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال سوم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۹

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۳۹۵ تعداد دانلود : ۶۷۱

۳۳۸۹.

تبیین جامعه شناختی خشونت شوهران علیه زنان: آزمون تجربی دیدگاه نظری ترکیبی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: غلامحسین نیکوکار محمود فرهادی محلی علی فرهادی محلی یاسر علیدادی تلخستانی

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال هفتم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲۳

کلید واژه ها: خشونت شوهران علیه زنان خشونت پذیری خشونت در خانواده خاستگاه منابع حمایتی اجتماعی پذیرش کلیشه های جنسیتی

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۲۵۴ تعداد دانلود : ۷۱۰

امروزه، خشونت شوهران علیه زنان، به مسئله ای فراگیر تبدیل شده است که مرزهای اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را در نوردیده است. هدف اصلی تحقیق حاضر بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر خشونت شوهران علیه زنان در شهر تهران می باشد. برای نیل به این منظور از روش تحقیق پیمایشی و ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات بهره گرفته شده است. روایی ابزار سنجش متغیر وابسته (91/0=α) و اعتبار آن از طریق اعتبار سازه تأیید شده است. جامعه آماری تحقیق را کلیه زنان 15- 45 ساله متأهل ساکن شهر تهران تشکیل می دهند که در مجموع 400 نفر از زنان ساکن منطقه 4 تهران به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای بررسی خشونت شوهران علیه زنان، از چهارچوب نظری دربرگیرنده نظریات پدرسالاری، یادگیری اجتماعی و منابع استفاده شده است. براساس تحلیل داده های تحقیق، از میان شش متغیر مستقل، متغیر قدرت زن در ساختار خانواده با ضریب تأثیر رگرسیونی (43/0-=β)، مهم ترین تبیین کننده خشونت شوهران علیه زنان می باشد و متغیرهای خشونت در خانواده خاستگاه،

۳۳۹۰.

بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی موثر بر باروری زنان حاشیه نشین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: اسدالله نقدی صادق زارع

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال چهارم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلید واژه ها: زنان باروری جمعیت حاشیه نشینی متغیرهای اجتماعی- فرهنگی شهرک سعدی شیراز

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۱۷۴ تعداد دانلود : ۶۲۹

هدف از انجام این مطالعه شناسایی عوامل اجتماعی، فرهنگی و جمعیتی مؤثر بر باروری در شهرک سعدی شیراز می باشد. جامعه آماری این پژوهش زنان یک بار ازدواج کرده 49-15 ساله ساکن شهرک سعدی است که با استفاده از جدول مورگان 316 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شده اند. روش پژوهش استفاده شده پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه محقق ساخته می باشد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار spss و از روش های آماری ضریب همبستگی، آزمون F، T و رگرسیون گام به گام استفاده شده است. یافته های این پژوهش نشان می دهد که باروری با سن ازدواج، طول مدت ازدواج، سابقه زندگی در حاشیه، و تعداد مطلوب فرزندان همبستگی معنی داری دارد. هم چنین، متغیرهای ترجیح جنسی، نگرش در مورد استفاده از وسایل پیشگیری، تحصیلات، رضایت از زندگی زناشویی و خاستگاه اجتماعی نیز اثر معنی داری روی باروری داشته است، اما تأمین اجتماعی، احترام اجتماعی، فاصله گذاری بین موالید و شغل اثرشان بر باروری معنی دار نبوده است. افزون بر این، یافته های تحلیل رگرسیونی نشان داد که از بین 8 متغیر فاصله ای وارد شده در معادله، 2 متغیر تقدیرگرایی و طول مدت ازدواج روی هم رفته به عنوان مهم ترین عوامل، 62 درصد تغییرات باروری را تبیین می کنند. به طور کلی نتایج نشان می دهند که باروری در مناطق حاشیه با متن شهر همگرا شده است.

۳۳۹۱.

بررسی رابطه میان سبک های مقابله با استرس و حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: افسانه شعبان زاده مهدی زارع بهرام آبادی حمیدرضا حاتمی کیانوش زهراکار

منبع: زن و جامعه (جامعه شناسی زنان سابق) سال چهارم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۱۶)

کلید واژه ها: کیفیت زندگی حمایت اجتماعی زنان سرپرست خانوار سبک های مقابله با استرس

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۹۶۹ تعداد دانلود : ۹۵۶

این پژوهش به منظور بررسی رابطه سبک های مقابله با استرس و حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار انجام گرفت. نمونه پژوهش شامل150 زن سرپرست خانوار منطقه 16 شهر تهران بود که به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک های مقابله با موقعیت های استرس زا، مقیاس حمایت اجتماعی و کیفیت زندگی استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آماری ضریب همبستگی و رگرسیون استفاده شد. یافته ها بیانگر رابطه معنادار میان سبک های مقابله با استرس و حمایت اجتماعی با کیفیت زندگی بود. در میان مؤلّفه های سبک های مقابله، مؤلّفه مسأله مداری و مؤلّفه اجتنابی با کیفیت زندگی همبستگی مثبت و مؤلّفه هیجان مداری با کیفیت زندگی همبستگی منفی داشت. هم چنین میان مؤلّفه های حمایت اجتماعی (به جز حمایت دوستان) با کیفیت زندگی رابطه معنادار مشاهده شد. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که متغیرهای سبک مقابله هیجان مدار، حمایت خانواده و سبک مقابله اجتنابی قادر به پیش بینی واریانس کیفیت زندگی بودند. نتایج نشان داد که توانایی مقابله با رویدادهای استرس زا بویژه از طریق مقابله اجتنابی و برخورداری از حمایت خانواده می تواند کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار دهد. هم چنین هیجان مداری تأثیر منفی بر کیفیت زندگی دارد.

۳۳۹۲.

اقتصاد غیررسمی، خانه داری زنان و عوامل مؤثر برآن (مطالعه موردی زنان متأهل شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی اصغر اسفندیاری مهدی پدرام صادق مجدم

منبع: مطالعات زنان دوره یازدهم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۷)

کلید واژه ها: ارزش افزوده اقتصاد غیررسمی خانه داری زنان رهیافت نهاده رهیافت ستانده

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن و اقتصاد

تعداد بازدید : ۱۲۳۳ تعداد دانلود : ۶۳۷

هدف این پژوهش محاسبه ارزش افزوده کار خانه داری زنان همسردار(شاغل و خانه دار) و بررسی برخی عوامل مؤثر بر آن و همچنین تبیین معنایی اقتصاد غیررسمی در بخش خانوار بود. این پژوهش به روش پیمایشی با استفاده از یک نمونه 384 نفری از زنان متأهل شهر اهواز به شیوه نمونه گیری خوشه ای انجام شد. پس از اینکه نمونه های مورد مطالعه پرسشنامه نهایی را تکمیل کردند، داده های مربوط جمع آوری و با نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد. براساس محاسبات، کل ارزش افزوده ایجاد شده توسط زنان مورد مطالعه بالغ بر 29183724140 ریال در یک سال بود. نتایج این مطالعه نشان می دهد که متغیر«سن زن»، «مدت ازدواج» و «تعداد اعضای خانواده» اثر معناداری در تبیین متغیر ارزش افزوده کار خانه داری داشته اند. در بین متغیرهای مستقل، متغیر «تعداد اعضای خانوار» بیش ترین سهم را در تبیین تغییرات ارزش افزوده کار خانه داری داشته است.

۳۳۹۳.

مطالعه تطبیقی حضور زن در قوه مقننه: تحولات قبل و بعد از انقلاب اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حسین مسعودنیا مینا نظری نجات محمدی فر

منبع: زن در توسعه و سیاست دوره ۱۱ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 575 - 594

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی زنان شورای نگهبان مجلس سنا مجلس شورای اسلامی مجلس شورای ملی مجمع تشخیص مصلحت نظام مشارکت سیاسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان

تعداد بازدید : ۱۴۸ تعداد دانلود : ۹۷

از جمله تغییر و تحولاتی که در دهه های اخیر در حوزه سیاسی و اجتماعی در ایران به وجود آمد، تغییر در میزان حضور و مشارکت سیاسی اجتماعی زنان بوده است و انتظار می رود با افزایش توانمندی ها و ارتقای سطح تحصیلات زنان و افزایش تعاملات در سطح بین الملل، حضور زنان در حوزه قدرت سیاسی اجتماعی، به ویژه در قوه مقننه، دو چندان شود. این پژوهش با تأکید بر اهمیت مشارکت سیاسی زنان در توسعه و پیشرفت کشور، با رویکردی مقایسه ای تحلیلی درصدد ارزیابی میزان مشارکت و حضور زنان در قوه مقننه از قبل تا بعد از انقلاب اسلامی بوده است. یافته های این مطالعه نشان می دهد مشارکت سیاسی زنان از دوران پهلوی تا انقلاب اسلامی ایران شاهد فراز و نشیب هایی بوده است و به رغم پیشرفت های علمی و کسب تجارب سیاسی اجتماعی زنان، هنوز تا بهره مندی مناسب از توانمندی آن ها در ساختار مدیریتی کشور فاصله وجود دارد و به نظر می رسد مشارکت آن ها در این سطح، نیازمند ایجاد انگیزه و برطرف کردن موانع پیش روست.

۳۳۹۴.

بازتاب روح زنانه در ادبیات نمایشی دفاع مقدس (با مطالعه پنج نمایشنامه نمونه)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: مهدی حامدسقایان منصوره صدیف

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴ 467 - 486

کلید واژه ها: ادبیات نمایشی دفاع مقدس اسطوره روان شناسی کهن الگو کهن الگوی زن طبیعی یونگ

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۶۳ تعداد دانلود : ۶۳

در این پژوهش، که به روش توصیفی تحلیلی انجام شده است، با بهره گیری از رویکردی اسطوره ای روان شناختی، با بررسی شخصیتِ قهرمانان زنِ پنج نمایشنامه نمونه، به این مسئله اساسی خواهیم پرداخت که تصویر زنان در ادبیات نمایشی دفاع مقدس تا چه میزان با مبانیِ ارزشی دفاع مقدس هم خوانی دارد و در این آثار در ترسیم چهره زنی راستین، که درگیر جنگی ناخواسته است، تا چه حد مسیری هم پای ارزش های فرهنگ دفاع مقدس پیموده شده است؟در این مقاله، از ویژگی های «کهن الگوی زن طبیعی»، که برگرفته از دیدگاه های کارل گوستاو یونگ است، بهره گرفته ایم؛ کهن الگویی که در بررسی های ادبی و هنری کشورمان کمتر بدان توجه شده است.در بخش نخستِ مقاله، به بررسی ویژگی های روان شناسانه و اسطوره شناسانه کهن الگوی زن طبیعی پرداخته و تأثیرات فرهنگی و سایر عوامل را بر آن بررسی کرده ایم. در بخش های دیگر، ضمن برشمردن خصایص زن طبیعی، به تطبیق این ویژگی ها با تصویر زن در نمایشنامه های نمونه دفاع مقدس پرداخته ایم.در نتیجه مقاله آمده است که در ادبیات نمایشی دفاع مقدس نبودِ خلاقیت، سرزِندگی، و شادی و نشاط در زندگی قهرمانانِ زن به امری معمول تبدیل شده است. شناخت هرچه بهتر کهن الگوی زن طبیعی می تواند زمینه ای را فراهم آورد که با حفظ ارزش ها بتوان آثاری آفرید که زن با طبیعت راستین خود به تصویر درآید.هدف از این پژوهش، ارزشگذاریِ «ادبیات نمایشی دفاع مقدس» از طریق دیدگاه های یونگ نیست، بلکه این مطالعه به دنبال آن است تا نشان دهد که خواه پژوهش براساس نظریات یونگ باشد و خواه هر روان شناس و فیلسوف دیگر، چگونه می تواند به شناخت بیشتر از شخصیت زن در این آثار بینجامد؛ شناختی که می تواند ما را از هرگونه بی راهه، که با مبانی ارزشی منافات دارد، دور کند و در ترسیم چهره ای راستین از زنان غیور کشورمان یاری مان دهد.

۳۳۹۵.

بررسی جایگاه و نگرش به فرزند آوری در خانواده های(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سیده فاطمه موسوی مهدیه سادات قافله باشی

منبع: مطالعات زن و خانواده دوره اول پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲

کلید واژه ها: خانواده باروری فرزندآوری تعددفرزند

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۳۶۱۶ تعداد دانلود : ۱۹۷۱

پژوهش حاضر با هدف بررسی جایگاه رفتار باروری در خانواده های جوان ایرانی و نگرش آن ها به فرزندآوری، در میان گروهی از خانواده های جوانِ موجود در محدوده سنی 38-19سال با استفاده از نمونه گیری سهمیه ای به شیوه تصادفی از مناطق مختلف شهر قزوین انجام شد. نگرش خانواده ها به فرزندآوری، با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته و تحلیل عوامل موجود در چهار دسته عوامل اقتصادی، فرهنگی، اعتقادی و هویّت شناختی- جسمانی گردآوری شد که بااستفاده ازضریب آلفای کرونباخ پایایی آن درحدود86% به دست آمد. داده های به دست آمده بااستفاده از آزمونT وابسته و ANOVA مشاهده شد که آزمودنی ها به فرزندآوری و تعدد فرزند، نگرش منفی داشته، بین زن و مرد از حیث نگرش به فرزندآوری درسطح معناداری05/0،تفاوت معناداری مشاهده نشد. بین تحصیلات، طبقه اقتصادی-اجتماعی و عضویت آزمودنی ها در خانواده های کم جمعیت یا پرجمعیت و نگرش آن ها به فرزندآوری، درسطح معناداری05/0،تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین، مقادیر واریانس به دست آمده ازتحلیل عاملی، در این پژوهش نشان داد که عوامل اقتصادی بیش از سایر عوامل چون اعتقادی، فرهنگی و هویّت شناختی- جسمانی بر نگرش منفی خانواده های جوان به فرزندآوری تأثیرگذار بوده است.

۳۳۹۶.

تصویر زن در قصه های عامیانه فرهنگ بختیاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: حمید رضایی ابراهیم ظاهری عبدوند

منبع: زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ 239 - 260

کلید واژه ها: ازدواج زن فرهنگ بختیاری فعالیت سیاسی و اقتصادی قصه

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در حوزه های علم، فرهنگ، هنر و سیاست

تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۷۴

قصه ها منابع مهمی هستند که در بسیاری از فرهنگ ها به وسیله زنان نقل می شوند و در آ نها از وضع یت زنان طبقه فرادست و فرودست جامعه سخن می رود؛ بنابراین، بررسی آن ها می تواند نقش مهم ی در شناخت زو ایای مختلف زندگی زنان داشته باشد. هدف از این نوشتار، بررسی وضعیت زن در فرهنگ بختیاری بر اساس سی قص ه مکتوب است. فرهنگ بختیاری، فرهنگی مردسالار است که به رغم نگرش مثبت به زنان، آنان را فرودست تر از مردان می داند. در این فرهنگ، زنان در عرص ههای اقتصادی و سیاسی حضوری کم رنگ دارند و نگاهی مردسالار بر این زمینه ها حاکم است؛ البته زنان در برابر این فرهنگ مردسالار سکوت نکرده ، بلکه بسیاری از کلیشه های جنسیتی موجود را، به خصوص در زمینه های اجتماعی، نپذیرفته و مردان را مجبور کرد هاند نظرشان را تغییر دهند. از جمله دغدغه های زن در این قصه ها، ازدواج و مبارزه با اندیش ههای مردسالارانه است . از زنان انتظار م ی رود مطابق خواسته های مردان ازدواج کنند؛ اما آن ها، در بسیاری از موارد، این نگرش ها را رد کرده و طبق معیاره ای خود ازدواج نمود هاند. حضور زنان در قصه ها، هم از جهت کیفی و هم از نظر کمی، بررسی شده است. فعالیت های سیاسی و اقتصادی زن، اندیشه های مردسالارانه، مبارزه با اند یشه های مردسالارانه، ازدواج، و صفت های زن شخصیت های اصلی و فرعی از موضو عهای مورد بررسی در این مقاله اند.

۳۳۹۷.

حجاب و حجاب گریزی با رویکرد مهندسی فرهنگی - انتظامی (مورد مطالعه: شهر سنندج)

نویسنده: کامبیز ملایی طاهره الهی

منبع: جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران سال دوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵

کلید واژه ها: حجاب عفاف امنیت امنیت اجتماعی حجاب گریزی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی مطالعات زنان زن در اسلام حجاب و عفاف

تعداد بازدید : ۲۵۳۴ تعداد دانلود : ۱۱۶۱

حجاب هر چند حائلی برای فرد محسوب می شود، اما به طور کلی چادری بسیار بزرگ برای جامعه و تداوم امنیت پایدار قلمداد می گردد. هر چه حجاب مبنایی برای گسترش عفاف و تحقق امنیت باشد، حجاب گریزی با نا امنی توافق حاصل می نماید. حجاب گریزی یکی از مشکلاتی است که راه حل فوری ندارد، یعنی نیاز به نهادینه کردن فرهنگی دارد. حجاب را در چارچوب تشدید مجازات عملیاتی کردن، نهادینه کردن اجباری است که تغییر ساختاری در این زمینه را به تاخیر خواهد انداخت. حجاب گریزی اگر گسترش یابد به بدحجابی و بی حجابی تبدیل می گردد که در نهایت با امنیت اجتماعی رابطه معکوسی خواهد یافت. براین اساس از مدلی علی با اشاره به چهار محیط اجتماعی بهره گرفته شده است. این چهار محیط عبارتند از: 1. محیط خانوادگی؛ 2. محیط تحمیلی؛ 3. محیط اتفاقی؛ 4. محیط انتخابی. مقاله حاضر جزء مطالعات توصیفی تحلیلی و در آن از روش تحقیق پیمایشی استفاده شده است. حجم نمونه با توجه به حجم جامعه آماری،180 نفر تعیین گردیده است. از کل طیف محجبه تا بدحجاب که با شاخص 400 درصدی سنجیده شده است، 145% باحجاب متوسط، 136% بدحجاب و 119% افراد محجبه قرار گرفته اند. با استفاده از تکنیک تحلیل مسیر، تاثیر متغیر فقدان الگوهای عینی بر عامل مهندسی فرهنگی به طور مستقیم 232/0 و به طور غیرمستقیم 298/0 بوده که تاثیر کلی این شاخص برابر با 530% بوده است. بر اساس نتایج بدست آمده وضعیت تاهل، سن، محل سکونت، محل تولد، سطح تحصیلات و... هیچگونه تاثیر قابل ملاحظه ای بر رعایت حجاب یا عدم آن نشان نداده اند و از سوی دیگر بین حجابی که واقعا در جامعه رعایت می شود و حجابی که زنان و دختران دوست دارند داشته باشند، شکافی عمیق در حال به وجود آمدن است.

۳۳۹۸.

ظرفیت سنجی نقش حضانتی مادر در مواجهه با مقام ولایی و حضانتی پدر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: سید ابوالقاسم نقیبی راحله کاردوانی مهدی وکیلی

منبع: مطالعات راهبردی زنان سال پانزدهم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۶۰

کلید واژه ها: مصلحت حضانت حق و تکلیف ولایت قهری طفل

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۰۵۰ تعداد دانلود : ۸۳۱

«ولایت قهری» و «حضانت» دو تأسیس مهم حقوقیِ برگرفته از فقه امامیه اند که با ماهیت دوگانه ی حق-تکلیف؛ ابزار حمایت، نگاهداری و تربیت اطفال - به عنوان یکی از آسیب پذیرترین و سرنوشت سازترین اقشار جامعه- به شمار می روند. این دو نهاد، علی رغم برخورداری از برخی مشابهت ها، هر یک گستره و شرایطی دارند که به مفارقت مفهومی و حقوقی آنها انجامیده است. وجود انصراف ذهنی نسبت به واژه ی حضانت، سبب می شود تا با شنیدن این لفظ، تنها معنای نگهداری و تربیت طفل در دوران طلاق به ذهن متبادر شود، اما در واقع معنای لغوی و دامنه ی حقیقی حضانت، دوران زوجیتّ را نیز شامل می شود. نقش حضانتیِ مادر که در دو بعُد اجرایی و نظارتی محقق می شود، با عنایت به گستره ی وسیع اقتدار ولایی پدر و امکان سوء استفا ده ی وی از ضعف جسمی و عقلی طفل و یا انجام ندادن تکالیف ولایی و حضانتی توسط پدر، در تحقق سعادت و جلوگیری از ورود آسیب به طفل اهمیت ویژه ای دارد. در این راستا این پژوهش، ابتدا خصایص اصلی «ولایت قهری» و «حضانت» را از فقه امامیه و حقوق موضوعه استخراج و تبیین تطبیقی نموده و سپس راه کارهای حل تعارضات احتمالی در تصمیمات والدین برای طفل در دوران زوجیتّ و ادلهّ و طرق اثباتی پیش روی مادر و مراجع قضایی که در صورت مشاهده ی تصمیمات زیان بار و مفسده آمیز پدر برای طفل، قابل تمسّک هستند را مطرح کرده است.

۳۳۹۹.

بررسی طرحواره های ناسازگار نوجوانان بزهکار و عادی با سبک دلبستگی والدینشان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: روشنک خدابخش سیده منور یزدی محبوبه عباسیان

منبع: فصلنامه فرهنگی - تربیتی زنان و خانواده (فرهنگی - دفاعی زنان و خانواده سابق) سال هشتم زمستان ۱۳۹۲ شماره ۲۵

کلید واژه ها: نوجوان والدین سبک دلبستگی بزهکار طرحواره های ناسازگاراولیه

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۸۶۷ تعداد دانلود : ۹۳۷

هدف پژوهش حاضر مقایسه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک دلبستگی در نوجوانان بزهکار و عادی و مقایسه آن با سبک دلبستگی والدین آنها است. روش پژوهش از نوع پس رویدادی و علّی - مقایسه ای است. نمونه متشکل از 100 نوجوان بزهکار(75 پسر و 25 دختر) و 100نوجوان عادی(65 پسر و 35 دختر) و والدین آنهاست. روش نمونه گیری برای نوجوانان بزهکار از نوع در دسترس و برای گروه عادی از نوع خوشه ای تصادفی است. ابزار مورد استفاده، پرسشنامه طرحواره ناسازگار اولیه یانگ(SQ-SF) و پرسشنامه سبک دلبستگی کولینز و رید(RASS) است. نتایج تحلیل فرضیه ها با استفاده از روش تحلیل واریانس دو عاملی نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار و سبک دلبستگی والدین در نوجوانان بزهکار با نوجوانان عادی تفاوت معنادار وجود دارد(p<0/001). نتایج مطالعه حاضر همسویی با تحقیقات پیشین رابطه بین طرحواره های ناسازگار و سبک دلبستگی ناایمن در والدین را تایید می کند و نشان می دهد که والدین نوجوانان بزهکار طرحواره ناسازگار، سبک دلبستگی ناایمن بالاتری دارند. از این نتایج می توان برای توانمندسازی خانواده ها و جلوگیری از رفتارهای پرخطر در نوجوانان استفاده نمود

۳۴۰۰.

سیاست های کلی اشتغال زنان در نظام حقوقی حاکم بر جمهوری اسلامی ایران و مقایسه آن با اسناد بین المللی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: طیبه ابراهیمی

کلید واژه ها: تأمین اجتماعی زنان سرپرست خانوار زنان خانه دار سیاست های اشتغال

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۱۷۰۸ تعداد دانلود : ۸۰۸

این مقاله بر آن است تا سیاست های اشتغال زنان، درنظام حقوقی جمهوری اسلامی ایران را در مقایسه با حقوق بین الملل مورد بررسی قرار دهد. لذا در این راه به عملکرد سازمان بین المللی کار و سازمان ملل متحد در قلمرو اشتغال زنان و حمایت های حقوقی و بین المللی آن از طریق تهیه و تنظیم اسناد و معاهدات بین المللی و برگزاری کنفرانس های بین المللی حقوق بشر پرداخته است. همچنین قوانین بین المللی با قانون اساسی و قوانین عادی کشور ایران مقایسه شده و وضع سیاست های کلی و خاص اشتغال زنان، ازجمله زنان سرپرست خانوار و زنان خانه دار مورد توجه قرار گرفته و اثر سیاست گذاری های مکمل در ایجاد دگرگونی در نظام اشتغال زنان بررسی شده است. این تحقیق به روش توصیفی و تحلیلی انجام شده وشیوه جمع آوری و تدوین آن به روش تحقیق کتابخانه ای است که با استفاده ازاسناد و مدارک قوانین ملی، سازمان ملل متحد، سازمان بین المللی کار، کتب، مقالات و غیره است. هدف از این تحقیق، شناخت سیاست های کلی اشتغال زنان و یافتن راهکارهایی دربرخورد با مسائل داخلی و بین المللی اشتغال زنان، موضع گیری مناسب و مؤثر در کنفرانس ها، امضا و انعقاد معاهدات بین اللملی خاص زنان است

درخت حوزه‌های تخصصی