فیلتر های جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۴٬۸۲۱ تا ۴٬۸۴۰ مورد از کل ۶٬۱۱۵ مورد.
منبع:
زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)
229 - 240
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش به منظور نشان دادن کیفیت و آثار بازنمایی شناختی نگاه ابزاری به زن در جوامع دارای ریشه مشترک زبانی و آزمودن سنجه مقوله های شناختی و ابزار ساختواژی در برهم کنش های زبانی-فرهنگی به انجام رسیده است. روش: پس از تعیین جنس دستوریِ تعداد 330 ابزارواژه متداول در صنایع مختلف، به عنوان مرتبط ترین پیکره زبانیِ مبتنی بر چهارچوب نظری پژوهش؛ زبان شناسی فرهنگی، در زبان های فرانسوی و ایتالیایی و جوامع متبوع به عنوان نمونه، پژوهش حاضر از روشی ترکیبی در تحقیق استفاده نموده و داده ها از هر دو مسیر کیفی و کمّی تحلیل شده اند. یافته ها: اگرچه فرهنگ ایتالیایی زبانان نسبت به فرانسوی زبانان، در رابطه با موضوع زنان، از منظر این پژوهش، در حدی جزئی، جنسیت زده تر و ابزارانگارانه تر است. با این وجود، آزمون کای دو، اختلاف بسامد جنس مؤنث و مذکر را در ابزارواژه های درون زبان ایتالیایی و نیز اختلاف بسامد جنس مؤنث بین دو زبان را معنادار ندانسته و در نتیجه مشخص گردید که شناخت فرهنگی متشابه ایتالیایی زبانان به «زن»، صرفاً از این جهت، در مقایسه با فرانسوی زبانان، در نسبت و هم بسته است با اشتراکات زبانی بالای آن ها. از دستاوردهای دیگر این تحقیق، ارائه روش شناسی نوین در گردآوری و تحلیل داده های مقوله بنیاد شناختی و نیز جانمایی نگاه ابزاری به زن در ساختواژه زبان های دارای جنس دستوری است.
اثربخشی آموزش مهارت های معنوی بر پرخاشگری دانش آموزان دختر
منبع:
زن و فرهنگ سال دهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۳۹
71-85
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی آموزش مهارت های معنوی بر کاهش پرخاشگری دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان دختر دوره متوسطه اول شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بود. پس از آن، 30دانش آموز دختر که بالاترین نمرات را در آزمون پرخاشگری داشتند، از بین مدارس نواحی 1 و 2 تهران، به عنوان نمونه پژوهش انتخاب و در 2 گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. روش پژوهش آزمایشی و از نوع پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. از پرسشنامه پرخاشگری باس و پری (1992) در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به منظور جمع آوری اطلاعات استفاده شد. گروه آزمایش در 10 جلسه 2 ساعته هر هفته 2 بار آموزش مهارت های معنوی را دریافت کردند؛ درحالی که گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس تک متغییری تجزیه وتحلیل شد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد که پس از اعمال روش های درمان، میزان پرخاشگری گروه آزمایش کاهش یافت که از نظر آماری معنی دار بود با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می شود که این نوع آموزش به عنوان مداخله ای مناسب جهت کاهش پرخاشگری و افزایش سلامت روانی دانش آموزان در نظر گرفته شود.
جایگاه سالمندی در کتاب های درسی دوره ابتدایی سال تحصیلی 1401- 1400(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، سالمندی و نحوه پوشش مسائل مربوط به سالمندان در خانواده در کتاب های درسی دوره ابتدایی سال تحصیلی 1401-1400 بوده است. در این پژوهش، 27 کتاب درسی دوره ابتدایی با روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از روش تجزیه و تحلیل سند بررسی گردید. تحلیل کیفی با یک سیستم اندازه گیری مبتنی بر ادبیات پژوهشی مربوط به آموزش سالمندی، شامل هفت موضوع اصلی نسبت توزیع جنسیت، نقش شخصیت، نقش حرفه ای، ویژگی های جسمی و فیزیکی، روابط بین نسلی، رهبری جامعه پیام قصد شده (درباره موضوع سالمندی) و 18 موضوع فرعی و تحلیل کمی با ارائه جداول فراوانی مبتنی بر تحلیل موضوعی انجام شد. یافته ها نشان داد کتاب های درسی دوره ابتدایی به اندازه کافی موضوع سالمند در خانواده را پوشش نمی دهد و به آموزش سالمندی کمتر پرداخته شده است و در این کتاب ها تصویر منفی از سالمندان نشان داده نشده است. به منظور بهبود نگرش دانش آموزان نسبت به افراد سالمند و با توجه به تأکید اسناد بالادستی و بر اساس رویکردهای مطرح در رابطه با آموزش سالمندی، لازم است به حضور سالمند در خانواده و آموزش سالمندی در مدارس و کتاب های درسی دوره ابتدایی پرداخته شود و در پیام قصد شده برنامه درسی (درباره موضوع سالمندی) و افراد سالمند، باید بین عناصر متنی و بصری در کتاب درسی هماهنگی ایجاد شود. توجه به برنامه درسی آموزش سالمندی در دوره ابتدایی توصیه می شود.
اثربخشی درمان مرور زندگی مبتنی بر بخشودگی بر افزایش رضایت زناشویی و بخشش زنان در مواجهه با خیانت زناشویی همسر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۲۶
81 - 102
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان مرور زندگی مبتنی بر بخشودگی بر افزایش رضایت زناشویی و میزان بخشش زنان دچار خیانت زناشویی همسر به روش نیمه آزمایشی از نوع مطالعه موردی با استفاده از خط پایه انجام شد. جامعه آماری شامل زنان متأهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره شهر سپاهان بود که به علت خیانت زناشویی همسر به آن مراکز مراجعه داشتند که تعداد 2 نفر از ایشان به روش نمونه گیری هدفمند برای ورود به پژوهش انتخاب شدند. مداخله درمانی در 8 جلسه انفرادی ارائه شد. اطلاعات پژوهش با پرسش نامه بخشودگی و پرسش نامه رضایت زناشویی در مراحل خط پایه (2 مرتبه)، حین درمان (4 مرتبه) و پیگیری (2 مرتبه) جمع آوری و داده ها با استفاده از تحلیل نموداری، تعیین درصد بهبودی و شاخص تغییر پایا تحلیل شد. نتایج نشان دهنده اثربخشی مداخله مرور زندگی مبتنی بر بخشودگی بر افزایش رضایت زناشویی و بخشش در آزمودن ها بود. بنابراین، از این شیوه درمان می توان برای بهبود و ارتقای رضایت زناشویی زنان دچار خیانت زناشویی همسر بهره برد.
تحلیل محتوای پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده زنان و بررسی چالش های آن با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تحلیل محتوای پژوهش های انجام شده در مورد تعادل کار و خانواده زنان به روش کیفی تحلیل محتوا انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه پژوهش های انجام شده با این موضوع براساس سال انتشار، کشور، روش انجام پژوهش، ویژگی های جمعیت شناختی مشارکت کنندگان و یافته ها بود. براین اساس، 49 پژوهش به عنوان نمونه برای ورود به تحلیل محتوای کیفی انتخاب شد. پس از تحلیل داده ها تعداد 7 مقوله اصلی در ارتباط با تعادل کار و خانواده (زنان) شناسایی شد که عبارتند از: مفهوم تعادل کار و خانواده، تفاوت های جنسیتی، چالش های کار زنان، چالش های تعادل کار و خانواده (زنان)، عوامل مؤثر بر تعادل کار و خانواده، استراتژی های تعادل کار و خانواده و پیامدهای تعادل کار و خانواده. نتایج نشان داد که هیچ یک از پژوهش های کیفی با موضوع تعادل کار و خانواده (زنان)، چه در داخل و چه خارج از ایران، با رویکرد اسلامی صورت نگرفته است و از توجه به مضامینی مانند مذهب، فرهنگ اسلامی، اخلاق اسلامی، آموزه های اسلامی، پایداری خانواده و حفظ ارزش زن در ارائه الگو برای تعادل کار و خانواده (زنان) غفلت شده است.
افزایش کیفیت زناشویی در در بستر باورهای سنتی جامعه: یک مطالعه نظریه زمینه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر افزایش کیفیت زناشویی در بستر باورهای سنتی جامعه بود. روش: روش پژوهش حاضر کیفی و از نوع نظریه زمینه ای بود که به دلیل اهمیت موضوع" کیفیت زناشویی" تلاش شد از طریق مصاحبه با زوجین چهارمحال و بختیاری ضمن شناخت باورهای فرهنگی مطرح شده از سوی زوجین در خصوص مسائل و موضوعات خانواده و زناشویی(ساختار)، به فهم استراتژی هایی بپردازد (فرآیند)، که این زوجین جهت افزایش کیفیت زناشویی خود در ساختار موجود، اتخاذ می کنند. در این پژوهش 20زوج (40 مرد و زن) با روش نمونه گیری هدفمند، انتخاب و مورد مصاحبه نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. داده ها از طریق روش نظریه زمینه ای مورد تحلیل و بررسی قرار گرفتند. شرکت کنندگان در این پژوهش ضمن اذعان به برخی زمینه های معیوب فرهنگی همچون حاکمیت فرهنگ شرم، حاکمیت کلیشه های نقشی، نگاه منفی به خانواده های اصلی، نبود فرهنگ تفکر جمعی و اهمیتِ قضاوت " دیگران" در زندگی زناشویی؛ به اتخاذ استراتژی های موثر برای افزایش کیفیت زناشویی می پردازند. استراتژی هایی همچون استراتژی پذیرش و تغییر، تعهد و تعادل، اعتدال رفتاری با خانواده های اصلی، واقع گرایی و مهم انگاری همسر. با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت کیفیت زناشویی مسئله ای است که اولاً باید با توجه به بستر هر جامعه مورد بررسی و قضاوت قرار گیرد و در ثانی ضروری است کیفیت زناشویی به عنوان یک متغیر خرد، در سطح کنشگران اصلی خانواده یعنی"زن و شوهر" مورد بررسی قرار گیرد
رابطه بین تعارض کار- خانواده و کیفیت روابط زناشویی در بین معلمان زن متاهل در دوره همه گیری کووید 19: نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: با توجه به شرایط به وجود آمده در دوران همه گیری کویید 19 و به واسطه این شرایط تغییرات اساسی در نوع و شکل آموزش معلمان به وجود آمد. در این پژوهش به بررسی نقش میانجی حمایت اجتماعی ادراک شده در ارتباط بین تعارض کار-خانواده و کیفیت رابطه زناشویی در بین معلمان زن متاهل در دوره کووید 19 پرداخته شد. روش: این پژوهش از نوع مطالعات توصیفی همبستگی بود. جامعه پژوهش را معلمان زن متاهل شهر مشهد در سال 1400 تشکیل دادند که از طریق نمونه گیری در دسترس تعداد 283 نفر در پژوهش شرکت کردند و با استفاده از پرسشنامه های تعارض کار- خانواده کارلسون (2000)، مقیاس کیفیت زناشویی باسبی، مقیاس چندبعدی حمایت اجتماعی ادراک شده سنجیده شدند. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که بین تعارض کار- خانواده و کیفیت روابط زناشویی رابطه منفی و معنادار وجود دارد (01/0p<). همچنین نتایج نشان داد متغیر حمایت اجتماعی نقش واسطه ای معناداری بین تعارض کار-خانواده و کیفیت روابط زناشویی دارد (01/0p<) نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت در معلمان زن متاهل در طول همه گیری کووید 19، داشتن حمایت اجتماعی از طرف خانواده، دوستان، و سایرین می تواند تأثیر تعارض کار_ خانواده را بر کیفیت روابط زناشویی آن ها کاهش دهد.
تبارشناسی سوژه زن شهروند مقارن مشروطه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ بهار ۱۴۰۱ شماره ۱
97 - 121
حوزه های تخصصی:
مقارن مشروطه، در فضای آزادی خواهانه نشریات ایران، مفهومی بی سابقه موسوم به «زن به مثابه شهروند» شکل گرفت که با مختصات زن سنتی ذیل سایه ی مرد تعریف شده بود، در تضاد بود، این پژوهش که در حوزه مطالعات زنان جای می گیرد، با رویکردی انتقادی و با تکیه بر اندیشه های تبارشناسانه میشل فوکو بر این پرسش تمرکز دارد که در گسل سنت مدرنیته چگونه هویتی موسوم به «زن ضعیفه» که اغلب ابژه جهان مردان بود، در مقام «زن شهروند» همدوش مردان ظاهر شد. در این مسیر به کمک بایگانی پژوهی و تمرکز بر اسناد آرشیوی، تأثیر پیوستن ایران به معاهده منع برده داری بروکسل 1890م/ 1308ه .ق بر شکل گیری سوژه زن آزادی خواه، مدّ نظر است. بر این مبنا براساس اسناد آرشیوی پرونده «ابوالقاسم نیل فروش» مطالعه شد سپس با بهره گیری از تبارشناسی فوکویی طی ده گام این دگردیسی مورد تأمل قرار گرفت. حاصل جست وجو اینکه پذیرش ممنوعیت نگهداری کنیز و برده در ایران، نخستین سنگر سنت بود که مدرنیته فتح کرد و اگرچه به دشواری، اما توانست زمینه های شکل گیری آزادی زنان و سوژه زن شهروند را مهیا کند، از این منظر عصر مشروطه عصر استقرار و پذیرش همگانی منع برده داری و پیروزی اخلاق مدرن بر احکام سنتی است.
تجربه زیسته مردان افغانستان و پاکستان از تحصیل در رشته مطالعات زنان در ایران: یک مطالعه پدیدارشناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه زنان سال سیزادهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳ (پیاپی ۴۱)
219-254
حوزه های تخصصی:
رشته مطالعات زنان که بر اساس فعالیت های جنبش زنان در غرب تأسیس شد و تغییر نگرش از اهداف عمده آن بود، حوزه ای دائماً در حال تغییر و گسترش بوده است. امروزه گرایش های متنوعی از این رشته در کشورهای مختلف وجود دارد که در ایران با رویکرد اسلامی است. هدف این پژوهش، بررسی تجربه زیسته دانشجویان مرد افغانستانی و پاکستانی مطالعات زنان در ایران است که بیشتر با پس زمینه فرهنگی مردسالارند. روش این پژوهش پدیدارشناسی تفسیری است که با انجام مصاحبه نیمه ساختارمند با شانزده نفر از این دانشجویان صورت گرفته است. تحلیل داده ها با شیوه ون مانن و با استفاده از نرم افزار MAXQDA 2018 انجام شده و سه مضمون اصلی «آگاهی جنسیتی»، «باز نگرشی جنسیتی» و «کم رنگی جنسیت محوری» حاصل شده است. بر اساس یافته ها آگاهی جنسیتی بیان گر «فهم برساختگی نگرش های موجود به زن» و «فهم ماهیت مشترک زن و مرد در قرآن» بوده و «باز نگرشی جنسیتی» را که شامل «تأمل در خوانش های دینی نسبت به زن» و «بازنگری در باورهای اجتماعی نسبت به زن» بوده به دنبال داشته است که درنهایت به «کم رنگی جنسیت محوری» شامل «کم رنگی نگاه هژمونی مردسالارانه در خانواده» و «کم رنگی مزیت های مردسالارانه در جامعه» انجامیده است.
رابطه زبان و جنسیت در رمان معاصر فارسی: بررسی شش رمان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۵ زمستان ۱۳۹۲ شماره ۴
543 - 556
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی تفاوت های نوشتاری زنان و مردان در رمان های معاصر ایران می پردازد. هدف از این تحقیق، بررسی این مسئله است که آیا عامل جنسیت به بروز تفاوت های نوشتاری در حوزه واژگان و نحو منجر می شود یا خیر؟ در این پژوهش، سه رمان چراغ ها را من خاموش می کنم ، کولی کنار آتش ، و بازی آخر بانو از نویسندگان زن و سه رمان کافه پیانو ، سمفونی مردگان ،و ثریا در اغما از نویسندگان مرد تحلیل و بررسی می شود. رمان های مطالعه شده با مشخصه های زبانی در حوزه واژگان بررسی شده اند و معیار این بررسی دیدگاه های رابین لیکاف (1975) درباره الگوی گفتار زنانه در گفتمان است. بر اساس دیدگاه لیکاف، زنان با مردان به هنگان سخن گفتن یا نوشتن در استفاده از این موارد متفاوت اند: استفاده دقیق از رنگ واژه ها، فرم های مؤدبانه، قیدهای تشدیدکننده، صفات تهی، گفتار غیرمستقیم، پرهیز از رکاکت و دشواژه ها، و تأکید بر تشدیدکننده ها. تحلیل آماریِ هر یک از مشخصه ها نشان داد عملکرد زنان نویسنده فارسی زبان در زمینه استفاده از رنگ واژه ها، تردیدنماها، دشواژه ها، تشدید کننده ها، و تنوع صفات با دیدگاه های لیکاف سازگاری دارد و آن را تأیید می کند.
تحلیل فرایند معنازایی در پوستری اجتماعی از پریسا تشکری براساس آرای کریستوا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۱ تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲
199 - 231
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش شرحِ چگونگی بهره پریسا تشکری، به عنوان طراح زن، از امکانات بصری پوستر برای القای معانی و پیام های خاص است. روشن کردن معنا و پیام پوستر متکی به مشاهده، توصیف و تفسیر ویژگی ها و کیفیت بصری و تجسمی با اتکا به مؤلفه های فرایند معنازایی در نظریه زبان کریستواست. مؤلفه های ذکرشده را تبادل امر نمادین، امر نشانه ای و بینامتنیت تشکیل می دهند. بهره از روش تحلیل محتوای کیفی و رویکرد هرمنوتیکی نشان می دهد دو امر نشانه ای و نمادین در این پوستر در حال تبادلی بی وقفه اند و به فرایند معنازایی جهت می دهند. جابه جایی های عناصر مفهومی و بصری زن و گل، گلبرگ گل و دهان، گلدان گل و بستر پرورش، آب و مواد لازم برای پرورش، اشاره به وجه دوگانه نوشتار روی گلدان ، تبادل امر نشانه ای و نمادین را نشان می دهد. مطالعه بینامتنیت با تأکید بر تکنیک گلدوزی پرورش سه جنبه خلاقه وجودی زنان یعنی نوشتار، احیای گلدوزی و صداپروری آنان را برجسته می کند.
ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با هدف ساخت و اعتباریابی پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین بر اساس متون اسلامی (قرآن کریم و روایات موجود در کتب قبل از قرن پنجم هجری در کتاب روایی میزان الحکمه ) انجام شد. برای استخراج مؤلفه های مفهومی سلامت معنوی روابط زوجین و تدوین گویه ها از روش تحلیل محتوای کیفی مایرینگ (2004) و ارزیابی نظرات کارشناسان با انتخاب 10 متخصص به روش نمونه گیری هدفمند و برای اعتباریابی پرسشنامه از روش پیمایشی در نمونه 205 نفری به روش نمونه گیری در دسترس در جامعه آماری دانشجویان متأهل دانشگاه قم و دانشگاه آزاد واحد قم استفاده شده است. برای سنجش روایی محتوایی هریک از مؤلفه ها (و ریزمؤلفه ها) و گویه ها به صورت جداگانه از ارزیابی نظرات کارشناسان با سنجش شاخص روایی محتوا (CVI) و نسبت روایی محتوا (CVR) استفاده شد. در این پژوهش تجزیه وتحلیل اطلاعات با استفاده از نسخه 26 نرم افزار SPSS انجام گرفته است. روایی ملاک با محاسبه ضریب همبستگی پرسشنامه حاضر و مقیاس هم ارز نیازهای صمیمیت زناشویی باگاروزی (2001 ) بُعد صمیمیت معنوی 861/0 بوده و در 01/0 معنادار است. نتیجه بررسی روایی سازه با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی استخراج 3 عامل با بار عاملی بالاتر از 3/0 بود که در مجموع 435/71 درصد واریانس کل پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین را برآورد می کند. عوامل به دست آمده عبارت بودند از عاطفه معنوی، مقابله معنوی و آداب معنوی. اعتبار این پرسشنامه با محاسبه آلفای کرونباخ 702 /0 و همچنین با محاسبه ضریب اسپیرمن- براون برابر 946/0 و ضریب دو نیمه سازی گاتمن برابر 943/0 می باشد. در نتیجه پرسشنامه سلامت معنوی روابط زوجین می تواند به عنوان یک ابزار دارای ویژگی های روان سنجی معتبر در پژوهش های روان شناختی مورداستفاده قرار بگیرد.
بازتاب شخصیت و مسائل اجتماعی زنان در شعر معاصر افغانستان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)
239 - 254
حوزه های تخصصی:
افغانستان از کودتای هفتم ثور (۱۳۵۷خ) تا به امروز با تحولات سیاسی، اجتماعی چون هجوم ارتش شوروی، استقرار حکومت های چهارگانه کمونیستی، جهاد مردم علیه بیگانگان و بیرون راندن آنان، شروع جنگ های داخلی، ظهور گروه های تندرو طالبان، شبکه حقانی و القاعده، خانه نشینی زنان و دختران و بستن درهای مدارس به روی آنان، مهاجرت و انفجار، روبه رو بوده که تاثیرات ناگواری را بر اذهان مردم افغانستان به ویژه زنان برجای گذاشته است. از تاثیرات ناگوار این بی ثباتی در افغانستان، به حاشیه راندن زنان از عرصه اجتماع و سیاست و نادیده گرفتن حقوق آنان و در نتیجه قربانی شدن زنان به شکل های مختلف بود. یکی از موضوعات برجسته در اشعار امروز افغانستان، شخصیت زن و مسائل اجتماعی زنان است. در این مقاله، نوع نگاه اجتماعی به زنان، شخصیت زن، آداب و رسوم، رفتار حکومت ها و تحولات معاصر بر سرنوشت زنان و مانند آن ها که در اشعار شاعران معاصر افغانستان منعکس شده، به روش توصیفی و تحلیلی ارائه می شود. این تحولات سیاسی و اجتماعی در اشعار شاعران معاصر بازتابی گسترده دارد. شاعران، علاوه بر بازتاب رنج ها، آسیب ها، مظلومیت و ستمدیدگی زنان، بر آزادی زنان و رعایت حقوق آنان تاکید دارند و خشونت و تحقیر علیه زنان و دیدگاه های تحجرآمیز توده و زن ستیزی را نفی کرده اند.
بررسی تطبیقی سیمای زن در آثار «فریبا وفی» و «سحرخلیفه» نمونه ی موردی: رمان های «پرنده ی من» و «لم نعد جواری لکم»
منبع:
زن و فرهنگ سال نهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۳۴
63-80
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی دیدگاه های فمنیستی فریبا وفی و سحرخلیفه و بررسی سیمای زن در آثار این دو نویسنده انجام شده است. پرداختن به مسائل زنان و ترسیم چهره ای حقیقی از آنان در ادبیات در تمامی دوران تاریخی رواج داشته است، اما باظهور جریان انحصارگرای فمنیسم در قرن بیستم پرداختن به این مسأله پررنگ تر از گذشته شد و نویسندگان بیشتری درونمایه ی آثارشان را به مسأله ی زنان اختصاص دادند. «فریبا وفی» نویسنده ی ایرانی و «سحرخلیفه» نویسنده ی فلسطینی از جمله ادیبانی هستند که در رمان هایشان به بیان احساسات زنان و مسائل و مشکلات آنان پرداختند و اندیشه های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی خود را منعکس نمودند. این جستار بر آن است که به روش توصیفی-تحلیلی و با تأکید بر مکتب نقد فمنیستی انگلیسی-آمریکایی، وجوهی از سیمای زن را در رمان «پرنده ی من» نوشته ی فریبا وفی و رمان «لم نعد جواری لکم» نوشته ی سحرخلیفه بررسی نماید. یافته های این پژوهش نشان از آن دارد که این دو ادیب نگاهی خوش بینانه به زن داشته اند و چهره ای ناخوشایند از مردان ترسیم نموده اند، نتایج تحقیق بیانگر این است که زنان هر دو اثر، دیگر زنانی متواضع و مطیع نیستند؛ بلکه زنانی تابوشکن هستند که در مقابل سنت های جامعه ی مردسالار ایستادگی می کنند و حقوق طبیعی خویش را خواستارند.
بررسی تطبیقی مقاصد نظام خانواده در آراء اندیشمندان دانش مقاصد الشریعه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه اسلامی زنان و خانواده سال دهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲۷
127 - 150
حوزه های تخصصی:
رویکرد نظری مقاصد الشریعه ازجمله نگرش های موجود در فلسفه فقه و حقوق اسلامی است که با تکیه بر اندیشه غایت مداری احکام شریعت، سازوکار روش مداری را در پردازش نظام مند احکام شرع ارائه می دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تطبیقی اندیشه علمای این دانش نظری، به شیوه توصیفی- اسنادی انجام شد و ضمن ارائه گزارشی از غایات و مقاصد شریعت در حوزه خانواده، تحولات آن را نیز بررسی نمود. بدین منظور کلیه آثار علمی مکتوب در توصیف و تطبیق آراء متفکران برجسته متقدم و متأخر مقاصدی درباره مقاصد نظام خانواده مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که بیشتر تحولات اندیشه های این متفکران در پنج محور طبقه بندی می شود که عبارتند از: توسعه اندیشه مقاصدی از مقوله محدود نکاح به موضوع وسیع نظام خانواده؛ تأکید بر حمایت و پشتیبانی مقاصد ذاتی خانواده از مقاصد کلان شریعت؛ عنایت فزاینده به انتظام بخشی احکام متفرق خانواده ذیل نظام مقاصد مربوط به آن؛ عبور از چهارچوب نظری صِرف و تلاش برای فعال سازی، به کارگیری و تطبیق مقاصد خانواده بر احکام ناظر به آن؛ توجه به مسئولیت اجتماعی خانواده و انضمام مقاصد اجتماعی به اهداف این نهاد.
تجارب زیسته زنان مبتلا به اختلال میل/ برانگیختگی جنسی؛ یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه زنان سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۳)
145-167
حوزه های تخصصی:
درک بیشتر از اختلال میل/ برانگیختگی جنسی با استفاده از بررسی تجارب این بیماران سرنخ های زیادی را برای پیدا کردن آنچه این اختلال را به وجود می آورد و آنچه برای درمان به آن نیاز است، در اختیار می گذارد. بدین منظور پژوهش حاضر با هدف بررسی تجارب زیسته زنان مبتلا به اختلال میل/ برانگیختگی جنسی انجام شد. طرح پژوهش کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی صورت گرفت. مشارکت کنندگان شامل 30 نفر از زنان مبتلا به اختلال میل/ برانگیختگی جنسی مراجعه کننده به مراکز خدمات روان شناختی شهر اصفهان بودند که به روش مبتنی بر هدف و بر اساس قانون اشباع داده انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه حضوری نیمه ساختاریافته بود. بر حسب نتایج، تجارب این بیماران در 5 مقوله محوری عوامل فردی با مضامین اصلی (ویژگی های روان شناختی، نگرش های ناکارآمد و فقدان مهارت)، ناکارآمدی زندگی زناشویی با مضامین اصلی (فرایند ازدواج، تعارضات زناشویی، همسر بازدارنده و ناهخوانی جنسی)، عوامل محیطی اجتماعی با مضامین اصلی (عوامل فرهنگی اجتماعی، تاریخچه رشدی و سبک زندگی ناسالم)، پیامدها و ملاحظات درمانی (با مضامین اصلی موانع و محدودیت های درمان، عوامل تسهیل گر و انتظارات و خواسته های درمانی) به دست آمد.
بررسی مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان در مطبوعات عصر قاجار (با تأکید بر نشریه نامه بانوان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۷ پاییز ۱۳۹۴ شماره ۳
327 - 341
حوزه های تخصصی:
دوران قاجار آغاز فصل جدیدی در باب حیات زن ایرانی بود، زیرا درنتیجه رشد فکری جامعه در دوران قاجار، زن ایرانی بیش از پیش به عرصه اجتماع وارد و نقش او در امور اجتماعی و سیاسی نمایان شد. گفتمان مشروطه و تحول جامعه و آزادی های ناشی از آن، فرصت و امکانات لازم را در اختیار زنان قرار داد تا دیدگاه های خود را علناً مطرح کنند و به اشکال مختلف در جهت تحقق آن بکوشند. از ابزارهای مهم آن ها برای نیل به این هدف ها، انتشار روزنامه های زنانه و ایجاد انجمن های اجتماعی سیاسی بود. یکی از مدافعان حقوق زنان در اواخر دوره قاجاریه شهناز آزاد (رشدیه) بود. وی با تأسیس نشریه نامه بانوان به دنبال بیداری و آگاه کردن زنان از حقوق و جایگاه خود بود. این روزنامه به چاپ مقاله هایی می پرداخت که فقط به قلم زنان نوشته شده بود و بحث اصلی آن تعلیم و تربیت دختران و زنان ایران و اصلاح تفکر عدم حضور زن در اجتماع بود. این پژوهش درصدد است مطالبات اجتماعی و فرهنگی زنان را از دیدگاه نشریه نامه بانوان و شخص شهناز آزاد بررسی کند.
شناسایی مبانی و اصول فرزند پروری قبل از تولد در یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی زنان سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۶
69 - 111
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این پژوهش، شناسایی مبانی و اصول فرزند پروری در دوره قبل از تولد می باشد. در این پژوهش از روش تحلیل محتوای کیفی عُرفی (استقرایی) استفاده شده است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب های علمی، مقالات پژوهشی، تحقیقات، منابع دینی- اسلامی و اسناد معتبر در ارتباط با فرزند پروری دوره قبل از تولد بوده و از نمونه گیری هدفمند (ملاک محور) استفاده شده است. گردآوری داده ها با بهره گیری از کار برگ تحلیل محتوا و تحلیل داده ها از طریق کدگذاری سه مرحله ای باز، محوری و انتخابی انجام شده است. 6 مبنای نظری شامل مبانی فرهنگی- اجتماعی؛ مبانی حقوقی؛ مبانی دینی- اسلامی؛ مبانی روان شناختی؛ مبانی زیست شناختی و مبانی شناختی و 31 اصل در زمینه فرزند پروری قبل از تولد از داده ها استخراج شد که می تواند به عنوان پایه و اساس الگوی فرزند پروری قبل از تولد قلمداد شود؛ به طوری که رعایت این اصول زمینه فرزند پروری قبل از تولد را برای والدین فراهم می نماید و پیامدهای فردی و اجتماعی مثبتی در پی خواهد داشت.
نقش تعدیل کنندگی خودشفقت ورزی در رابطه بین نشانگان افسردگی با بهزیستی روان شناختی زنان بیوه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
رابطه بین نشانگان افسردگی با بهزیستی روان شناختی تا حدودی دارای حمایت نظری و تجربی است، اما درباره مکانیسم های تعدیل کننده این رابطه مطالعات اندکی وجود دارد. این پژوهش با هدف تعیین نقش تعدیل کنندگی خودشفقت ورزی در رابطه بین نشانگان افسردگی با بهزیستی روان شناختی انجام شد و توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش زنان بیوه مراجعه کننده به سازمان بهزیستی شهر تهران در سال 1398 بود که از بین آن ها تعداد 130 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزار جمع آوری داده ها مقیاس بهزیستی روان شناختی(PWS)، مقیاس خودشفقت ورزی نف (SCS) و ویراست دوم سیاهه افسردگی بک ((BDI-II) بود. داده های جمع آوری شده با استفاده از رگرسیون سلسله مراتبی تحلیل شدند. نتایج نشان داد که رابطه بین نشانگان افسردگی با بهزیستی روان شناختی منفی و معنی دار بود (001/0 p<، 54/0- =r). همچنین، نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی، نقش تعدیل گر خودشفقت ورزی در رابطه بین نشانگان افسردگی و بهزیستی روان شناختی را تایید کرد(01/0 p<، 23/0- = β). مطالعه حاضر بر نقش تعدیل کننده خودشفقت ورزی به عنوان یک مکانیسم مهم در رابطه بین نشانگان افسردگی با بهزیستی روان شناختی تأکید دارد؛ بنابراین، افزایش خودشفقت ورزی در زنان بیوه می تواند روش مطلوبی برای حمایت از آن ها در مواجهه با ناملایمات و آشفتگی های زندگی باشد.
تجربه زیسته زنان از پیوند عاطفی بین همسران و زایمان طبیعی موفق: مطالعه ای پدیدارشناسانه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات زن و خانواده دوره نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۲)
156 - 179
حوزه های تخصصی:
زایمان، یکی از رویدادهای مهم زندگی زنان و پلی برای ورود آنان به مرحله مادری و پذیرش نقش جدید در خانواده است. با توجه به لزوم ترویج زایمان طبیعی در کشور، در این مطالعه تجربه زیسته زنان از پیوند عاطفی بین همسران و زایمان طبیعی موفق با استفاده از روش شناسی پدیدارشناسی و با مصاحبه عمیق مورد مطالعه قرار گرفت. دوازده نفر از مشارکت-کنندگان از بین زنان نخست زای تهرانی با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. در این پژوهش مطابق با تحقیقات کیفی و پدیدارشناسانه حجم نمونه بر اساس معیار اشباع نظری تا دستیابی به هدف تحقیق و عدم ظهور اطلاعات جدید تعیین گردید. اطلاعات جمع آوری شده با روش کولایزی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. مضمون اصلی این تحقیق نقش عاطفی همسر در زایمان طبیعی است که از سه مضمون فرعی نگرش عاطفی مثبت همسر درباره زایمان طبیعی، مشارکت عاطفی همسر در زمان زایمان و حمایت عاطفی همسر بعد از زایمان استخراج گردید. به نظر میرسد پیوند عاطفی بین همسری در این دوران میتواند تجربه خوشایندتری را از زایمان در زنان ایجاد کرده و میل زنان را برای زایمان طبیعی افزایش دهد. در واقع زایمان فرآیندی است که از زمان انتخاب نوع زایمان آغاز شده و تا بهبودی کامل زنان بعد از زایمان ادامه دارد و تعامل عاطفی همسر نقش مهمی در طی شدن این مرحله و تجربه زیسته زنان دارد. لازم است علاوه بر آگاهی زنان، مردان نیز در مورد ماهیت زایمان آگاهی لازم را کسب کرده و در فرآیند زایمان، مشارکت داشته باشند.