درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۳٬۱۸۱ تا ۳٬۲۰۰ مورد از کل ۳۰٬۰۹۵ مورد.
۳۱۸۱.

تحریم های اقتصادی یکجانبه درمیانه اعمال قدرت نرم و سخت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 31-49

کلید واژه ها: تحریم های اقتصادی یکجانبه اقدام متقابل قدرت نرم قدرت سخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸
تحریم اقتصادی، امتناعی نظام یافته است از برقراری روابط اقتصادی یک دولت یا گروهی خاص از دولت ها برای تنبیه یا ایجاد رفتار مورد قبول خود یا جامعه بین المللی میباشد. تحریم های یک جانبه تحریم هایی هستند که تنها توسط یک دولت و علیه دولتی دیگر، اِعمال میگردد. تحریم اقتصادی به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر کشور هدف تحریم به کار گرفته میشود و هدف تحریم کنندگان، آن است که بدون استفاده از نیروی نظامی به اهداف خود دست یابند لذا از این سیاست میتوان به عنوان سیاستی در میانه اعمال قدرت نرم و سخت، نام برد. این تحقیق از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی بوده روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ایی و اسنادی و ابزار تحقیق فیش بوده و تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز به صورت استدلال استقرایی انجام گرفته است. نتایج این تحقیق حاکی از آن است که برخی از دولت ها با اعمال تحریم های یکجانبه به دنبال آن هستند که از طریق اعمال تحریمها و عدم استفاده از گزینه نظامی که تجلی بارز قدرت سخت است، به اهداف خود دست یابند. ازاینرو از از تحریم یکجانبه میتوان به عنوان سیاستی در میانه اعمال قدرت نرم و سخت، نام برد. تحریمهای یکجانبه تنها در صورتی مشروع خواهند بود که در پاسخ به اقدامات متخلفانه دولت هدفِ تحریم اتخاذ شوند و واجد شرایط لازم برای اقدامات متقابل از جمله ضرورت و تناسب باشند
۳۱۸۲.

نسبت شناسی ارزش های دینی و اقتدار ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 125-147

کلید واژه ها: اقتدار ملی ارزش های دینی فرهنگ پیامبر (ص) ارزش های انسانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۲۰۵
از مهم ترین مولفه های حیات یک کشور، اقتدار ملی آن کشور است. و یکی از مهم ترین راه های غلبه بر یک کشور توسط دشمنان از بین بردن اقتدار ملی آن کشور می باشد. لذا شناخت مولفه های اقتدار ملی از مسائل ضروری می باشد. در این پژوهش سعی بر این است تا رابطه بین ارزش های دینی و اقتدار ملی تبیین شود و در ادامه حساسیت اولیای دین برای حفظ ارزش های الهی نشان داده شده است و قالب های بیان حفظ این ارزش ها برای الگوگیری بیان شده است. در این پژوهش از نمونه های تاریخی متعددی استفاده شده تا به طور ملموس نشان داده شود که حفظ ارزش ها و زوال ارزش ها در طول تاریخ چه اثراتی را داشته است. در نهایت با معرفی الگویی معصوم در بالابردن ارزش های جامعه که همان پیامبر خدا ص باشد، نشان داده شد که مدیریت جامعه باید با تاسی از سیره معصومان سعی بکنند که ارزش های غربی و دنیوی را به ارزش های الهی و انسانی تغییر دهند. که الگوی تغییر خود پژوهش مستقلی می طلبد.
۳۱۸۳.

جایگاه قدرت نرم در مفهوم شناسی قدرت ملی با تأکید بر رویکرد دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 173-199

کلید واژه ها: معنویت ایمان دین قدرت ملی اتحاد ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۲۴
مفهوم قدرت ملی بعد از فروهشتن نظام دو قطبی دوران جنگ سرد و متعاقب آن، شکل گیری واحدهای سیاسی مستقل (دولت – ملت) نمود بارزتری یافته است. قدرت ملی، تعین بخش اهداف و مصالح ملی هر واحد سیاسی است؛ زین سان، امروزه در پهن دشت سیاست جهانی، هرگونه تحولی در قدرت ملی، تحول در اهداف ملی را در پی خواهد داشت. در دهه های اخیر، گفتمان اصول گرایی دینی به عاملی مؤثر در عرصه روابط بین الملل تبدیل شده است که بر اساس آن، «دیانت» در تسلسل و پیوند تنگاتنگی با «سیاست» و «قدرت» قرار گرفت؛ به دیگر سخن، رویکرد دینی در عرصه روابط بین الملل سبب ساز برسازی فضای اندیشه ورزی و کنش گری جدید و متمایز شده است. این گفتمان، برجسته ساز این معناست که فرهنگ سازی از طریق تغییر در مبانی هنجاری مسلط پیشین و خلق معانی بدیع، می تواند منجر به استحاله یِ اوضاعِ مادیِ جهانی شود. با توجه به این مسایل نظری، نگارندگان در نوشتار حاضر با کاربست روش تحلیل محتوا و تکیه بر منابع کتابخانه ای و اسنادی، به واکاوی مفهومی و نظری قدرت ملی بر اساس بررسی نظریه های داخلی و خارجی، شناخت مؤلفه ها و شاخصه ها و ابعاد آن بپردازد. یافته پژوهش حاضر بیان می دارد که از وادی و رویکرد دینی، اثرگذارترین عامل بر قدرت ملی دولت ها، «اتحاد ملی» و اتحاد «انسانیت» انسان هاست.
۳۱۸۴.

میزان تحقق مولفه عدالت اجتماعی قدرت نرم جمهوری اسلامی ایران بر اساس الگوهای توسعه دولت ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات قدرت نرم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 201-228

کلید واژه ها: عدالت اجتماعی قدرت نرم الگوهای توسعه دولت ها انقلاب اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۳۰۷
در مفهوم سازی اولیه از قدرت نرم مولفه هایی مثل فرهنگ، ارزش های سیاسی و اجتماعی بیان گردیده است، بعض مولفه های قدرت نرمی که در اسلام مطرح می باشد بر ارزش هایی چون ایثار و شهادت، معنویت گرایی، عدالت باوری و برقراری عدالت و مبارزه با ظلم و فساد استوار است به گونه ای که ضمن ایجاد تحول فرهنگی در سطح داخلی بر روند تحولات خودباوری دینی و بیداری اسلامی در حوزه پیرامونی خود نیز تاثیر گذار بوده است. دولت های پس از انقلاب اسلامی بر بحث اجرای عدالت اجتماعی که مولفه ای از قدرت نرم و پاشنه آشیل جمهوری اسلامی ایران است تاکید بسیار داشتند و  هر یک با توجه به شرایط خاص آن مقطع در راستایی تحقق این مهم دست به گزینش الگویی خاص زده اند. مسئله مهم نسبت سنجی و میزان تحقق عدالت اجتماعی با این الگوهای توسعه است. در راستای بررسی این موضوع سؤال این است که الگوهای توسعه در دولت های پس از انقلاب تا چه میزان در تحقق عدالت اجتماعی موفق بوده اند؟ برآیند تحقق عدالت اجتماعی در این دولت ها با ارزیابی و مقایسه شاخص های توسعه و همچنین عدالت اجتماعی، مانند فقرزدایی و محرومیت زدایی، نرخ تورم، نرخ بیکاری، رشد اقتصادی و ضریب جینی مشخص می شود. پژوهش حاضر در نظر دارد با بهره گیری از روش تحلیلی-تطبیقی، میزان تحقق عدالت اجتماعی در الگوهای توسعه در این دولت ها را بررسی ونماید.
۳۱۸۵.

نقد و تحلیل نظریه رؤیاانگاری قرآن کریم و وحی از دیدگاه عبدالکریم سروش و پیامدهای آن بر حوزهٔ مطالعات بیداری سیاسی مسلمانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بیداری اسلامی سال دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۰) 25 - 48

کلید واژه ها: قرآن کریم نظریه رؤیاانگاری وحی عبدالکریم سروش مطالعات بیداری اسلامی نقد رؤیای رسولانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۱ تعداد دانلود : ۴۵۴
طرح «ایده رؤیاهای رسولانه» توسط عبدالکریم سروش موجب مناقشاتی در جامعه علمی شده است. این ایده آثار و تبعاتی در حوزه های مطالعاتی مختلف ازجمله مطالعات بیداری اسلامی دارد. نوشتار حاضر به پیامدهای آن بر حوزه مطالعات بیداری اسلامی می پردازد. ( مسئله ) مقاله حاضر با روش تحلیلی انتقادی مبتنی بر آیات قرآن کریم به بررسی این ایده مطرح شده می پردازد ( روش ). ازآنجایی که اندیشه سروش در پی نفی اعجاز بیانی قرآن و قداست زدایی از این کتاب مقدس است، مقدمات و فرضیات اندیشه وی با دلالت های معتبر و مستدل قرآنی قابل نقد است. یافته ها حاکی از آن است که اگرچه ممکن است نظریات سروش اثراتی مانند عرفی سازی دینی و نشر عقلانیت مدرن در جهت تقدس زدایی از دین و کتاب مقدس را داشته باشد، ولی قرآن به عنوان منادی حقیقی بیداری اسلامی همواره مسلمانان را در جهت صحیح هدایت کرده و از انحراف مصون می دارد ( یافته ها )
۳۱۸۶.

ابتکار یک کمربند و یک راه؛ تقویت رقابت یا همکاری چین و روسیه در آسیای مرکزی در حوزه انرژی (2014-2019)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 127 - 151

کلید واژه ها: ابتکار یک کمربند و یک راه انرژی رقابت نوسوداگری همکاری اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹ تعداد دانلود : ۱۷۴
دهه ها انرژی به ویژه نفت وگاز از مهم ترین عناصر رشد و توسعه اقتصادی کشورها و تبدیل شدن آن ها به قدرت منطقه ای و بین المللی بوده است. بر همین اساس، همواره مناطق دارای انرژی و مسیرهای انتقال آن برای کشورهای واردکننده و صادرکننده اهمیت بسیار زیادی دارد. چین به این منابع برای تداوم و توسعه رشد اقتصادی خود به شدت نیاز دارد. از این رو، این کشور به مناطق دارای انرژی برای تأمین نیازهای توسعه ای خود توجه کرده است و طرح هایی چون ابتکار یک کمربند و یک راه را برای دستیابی به منابع انرژی پایدار و امن در مناطق مختلف به ویژه منطقه آسیای مرکزی طرح ریزی کرده است. این منطقه «خارج نزدیک» روسیه محسوب می شود و نسبت به نفوذ دیگر قدرت ها به این منطقه و دستیابی به منابع انرژی آن ها توجه و حساسیت دارد. در این نوشتار با روش توصیفی- تحلیلی، چگونگی تأثیر طرح «احیای جاده ابریشم» بر روابط چین و روسیه در آسیای مرکزی در حوزه انرژی در سال های 2014 تا 2019 را بررسی می کنیم. براساس یافته های این نوشتار، گسترش همکاری های چین با کشورهای آسیای مرکزی به ویژه قزاقستان و ترکمنستان در چارچوب طرح یک کمربند و یک راه در سال های 2014 تا 2019، سبب برانگیختن نگرانی های رقابتی روسیه شده است. در نتیجه، مقام های چینی هم زمان طرح هایی را برای گسترش مبادلات و همکاری های انرژی با روسیه در قالب این طرح اجرا کرده اند. بنابراین می توان گفت طرح «یک کمربند و یک راه» چین، هم زمان رقابت و همکاری در روابط پکن و مسکو را در حوزه انرژی تقویت کرده است.
۳۱۸۷.

تحلیل پایداری روابط انرژی روسیه و اتحادیه اروپا پس از بحران اوکراین از دیدگاه نظریه وابستگی متقابل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 177 - 201

کلید واژه ها: اتحادیه اروپا امنیت انرژی بحران اوکراین روسیه گازپروم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۹ تعداد دانلود : ۳۳۸
بی تردید در قرن جدید، انرژی برای بقایِ همه کشورها حیاتی است و تأمین باثبات و ارزان قیمت آن به یکی از مهم ترین دغدغه های کشورها و اقتصادهای جهانی تبدیل شده است. انرژی و نقش بی بدیل آن در رقابت های ژئوپلیتیکی، نوعی تقسیم بندی جهانی میان کشورها را شکل داده است: 1.کشورهای صادرکننده انرژی، 2. کشورهای واردکننده انرژی 3. کشورهای انتقال دهنده انرژی که اقدام ها و رفتارهای هر یک از آن ها برای دست یابی به منافع بیشتر، سازنده و قوام بخش ژئوپلیتیک انرژی جهانی است. در این نوشتار به دنبال بررسی و ارزیابی کنش ها، واکنش ها و رفتارهای روسیه به عنوان صادرکننده انرژی و اتحادیه اروپا به عنوان واردکننده انرژی پس از بحران اوکراین به عنوان انتقال دهنده انرژی هستیم. با روش توصیفی در پی پاسخ این پرسش هستیم که متغیر انرژی چه نقشی در روابط روسیه و اتحادیه اروپا پس از بحران اوکراین داشته است؟ در پاسخ این پرسش می توان گفت، به نظر می رسد که با وجود تیرگی های ایجادشده در روابط سیاسی، امنیتی و اقتصادی میان روسیه و اتحادیه اروپا، متغیر انرژی مانع قطع این روابط شده و به استمرار روابط این دو بازیگر کمک کرده است. نتایج توصیف و تحلیل شرایط، حاکی از وجود نوعی وابستگی متقابل فزاینده میان آن ها دست کم تا یک دهه آینده به ویژه در بخش گاز است. این موضوع بیشتر مربوط به وابستگی گازپروم به بازار اروپا، مشکل فنی جایگزینی واردات گاز روسیه برای اتحادیه اروپا و قراردادهای طولانی مدت تا سال 2030 است که جریمه های بسیار سنگینی برای طرف هایی دارد که می خواهند آن را  پیش از پایان دوره قرارداد فسخ کنند.
۳۱۸۸.

تأثیر ترتیبات منطقه ای بر سیاست خارجی چین در آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 251 - 274

کلید واژه ها: آسیای مرکزی چین سازمان های منطقه ای سیاست خارجی سیکا شانگهای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۰۶
روند چهل ساله اصلاحات چین که در عصر جهانی شدن و به دنبال آزادسازی تجارت و ورود سرمایه و تکنولوژی خارجی آغاز شد چین را به بزرگ ترین صادرکننده و دومین اقتصاد جهان تبدیل کرد. سیاست خارجی چین رویکردی تهاجمی و واقع گرا در پیش گرفت تا بتواند وزن سیاسی هم سنگ وزن اقتصادی خود در عرصه روابط بین الملل بیابد. سیاست همسایگی چین با اولویت شرق آسیا و آسیای مرکزی تدوین شد تا چالش های مذهبی و امنیتی را مدیریت و از منابع انرژی، مسیر انتقال کالا به اروپا و ضعف های زیربنایی اقتصادی آنان بهره برداری کند. در این نوشتار روابط چین با کشورهای آسیای مرکزی را بررسی می کنیم و به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که چین چگونه منافع ملی و هدف های سیاست خارجی خود را در آسیای مرکزی دنبال می کند؟ در پاسخ این فرضیه مطرح می شود که چین منافع ملی خود را در قالب روابط دوجانبه و موافقت نامه های اقتصادی با دولت های آسیای مرکزی پیگیری می کند و هم زمان از طرح ها و ابتکارهای منطقه ای مانند یک کمربند، یک راه، سیکا و سازمان همکاری شانگهای برای ترغیب همسایگان آسیای مرکزی به مشارکت و همکاری در چارچوب های امنیت منطقه ای استفاده می کند تا به تدریج آنان را از چارچوب های امنیتی غرب محور دور و دستیابی به همگرایی آسیایی را تسهیل کند. با این هدف عامل های مؤثر و الگوی حاکم بر سیاست خارجی چین را در دو بعد دوجانبه و منطقه ای مشخص و سپس شیوه روابط آن کشور با کشوهای آسیای مرکزی را از هر دو دیدگاه تحلیل می کنیم.
۳۱۸۹.

روسیه و بازسازی موقعیت بین المللی در بحران سوریه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۸) 327 - 352

کلید واژه ها: بازسازی قدرت بحران سوریه خاورمیانه روسیه غرب آسیا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۱۵۵
هدف از نگارش این نوشتار بررسی سیاست روسیه از دیدگاه بازسازی قدرت در منطقه غرب آسیا و به ویژه در چارچوب عملیات نظامی در سوریه در سال های 2015 تا 2020 است. این پرسش ها مطرح است که آیا سیاست منطقه ای روسیه در غرب آسیا برای بازسازی جایگاه منطقه ای و حتی بین المللی پیشین، موضوعی انفعالی و تاکتیکی یا موضوعی راهبردی بوده است؟ این بازسازی چگونه و با چه سازوکارهایی انجام شده است؟ در پاسخ، ایده اصلی این است، «روسیه از ضعف و سردرگمی آمریکا در منطقه استفاده کرده است، اقدام هایی چون عملیات نظامی هوایی، ابتکارهای مشترک خلع سلاح شیمیایی، مناطق کاهش تنش، روند آستانه، نقش آفرینی در مذاکرات و نیز سیاست موازنه و تعامل جامع منطقه ای موجب احیای جایگاه منطقه ای و تا حدودی نیز جایگاه بین المللی آن شده است». با وجود این سیاست به نسبت موفق و ارتقای جایگاه منطقه ای روسیه در غرب آسیا، اما همواره باید موانع، مشکلات و حتی تناقض های سیاست روسیه را در منطقه در نظر داشت که می تواند در تحکیم و پایداری این موقعیت در بلندمدت و به شکل راهبردی محدودیت هایی را ایجاد کند. از این رو، روند تحول های منطقه شرایط را برای بازسازی موقعیت روسیه فراهم ساخته است، اما این به معنای نقش قاطع این روند در وضعیت کلی قدرت روسیه نخواهد بود. برای بررسی ایده اصلی این نوشتار، تلاش کردیم با ارائه چارچوب نظری، موضوع بازسازی قدرت جهانی روسیه و سپس، سیاست منطقه ای کرملین را بررسی کنیم و با نگاه به نمایش قدرت مسکو در بحران سوریه و اقدام ها و تلاش های آن، چشم اندازه آینده روشن شود.
۳۱۹۰.

جایگاه شناسی شعر انقلاب اسلامی در تولید ادبیات انقلابی

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 71 - 96

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی هنر اسلامی شعر انقلاب امام خمینی (ره) ادبیات انقلابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۲۰۹
شعر انقلاب اسلامی یکی از ابزارهای اصلی انتقال پیام امام خمینی (ره) به مردم بود و به موازات سیر تحولات نهضت، گام به گام توانست به پیش برود و در عرصه گفتمانی و تولید ادبیات انقلابی، در خط مقدم مبارزه با پهلوی قرار بگیرد. این نوشتار با نگاهی تاریخی و عینی به آثار شاعران انقلابی، به ردیابی خط سیر تحولات ادبی دوران مبارزه پرداخته و در پی بازشناسی هویت و جایگاه شعر انقلاب اسلامی در تولید ادبیات انقلابی و غلبه گفتمانی نهضت امام خمینی (ره) است. بازشناسی زمینه ها، سیر تطور، کارکردها و تنوع زبانی و محتوایی اشعار انقلابی نشان از آن دارد که اغلب این آثار پیرامون شخصیت، افکار و اندیشه سیاسی امام خمینی (ره) شکل گرفته است و در مقام قالب و ادبیات نیز، بیشترین الفت را با ذهن و زبان مردم دارد. از این رو از نظر محتوا التزام به ولایت فقیه (در هر دو ساحت نظری و مصداق خارجی) را می توان شاخصه اصلی شعر انقلاب اسلامی برشمرد چنانکه در شکل و قالب نیز مردمی بودن، وجه ممیزه این جریان شعری است.
۳۱۹۱.

تبیین جامعه شناختی - نهادی آموزش عشایری در ایران: مطالعه موردی ایل قشقایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 460 - 435

کلید واژه ها: ایل قشقایی ایران آموزش عشایری ادغام نهادگرایی تمرکز قدرت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۲ تعداد دانلود : ۲۷۰
هر جامعه نظام تربیتی و آموزشی مناسب با ساختارهای سیاسی و اجتماعی و زمانی خود را می طلبد. از آنجا که زیست عشایری از سبک های برجسته زندگی در ایران بوده است، نگارندگان با تمرکز بر ایل قشقایی و نگاهی جامعه شناختی _ نهادگرایانه در این پژوهش به تبیین و بررسی آموزش عشایری در ایران معاصر از دوران پهلوی اول تا جمهوری اسلامی می پردازند. براساس رویکرد نهادگرایی، نهادها برحسب نیاز و برای انجام کارویژه های خاصی ایجاد می شوند، طی زمان تغییر می یابند، و حتی دوام نهادها نیز به پایداری کارویژه های آنها بستگی دارد. فرایند شکل گیری و گسترش آموزش در جامعه عشایری مانند هر نهاد اجتماعی و سیاسی دیگری در طول تاریخ با تغییر و تحولات فراوانی همراه بوده است. در این مطالعه با استفاده از روش کیفی مبتنی بر اطلاعات و داده های تاریخی موجود گردآوری شده براساس مشاهده اشتراکی، مصاحبه، تحلیل داده های رویدادها و تحلیل گفتمانی از سوی پژوهشگران برجسته، و تحلیل و استنباط فردی، تلاش می شود به دو پرسش پاسخ داده شود: 1. نظام آموزش عشایری چه کارویژه ها و پیامدهایی داشته است؟ 2. چرا و چگونه این  نظام آموزشی در ایران تحت تأثیر ساختار قدرت دولت قرار می گیرد؟ در فرضیه پژوهشی، استدلال می شود که شکل گیری آموزش و پرورش عشایری در ایران تحت تأثیر ذهنیت روشنفکران و سیاستمداران ایرانی نسبت به مسئله ایلی و ساختار قدرت دولت قرار داشته است، و به تغییرات اجتماعی و فرهنگی منجر شده که شامل تمرکز قدرت به نفع دولت مرکزی، زوال قدرت و سلسله مراتب ایلی، ادغام عشایر و همبستگی هویتی بوده است.
۳۱۹۲.

دولت، توسعه و بحران های اجتماعی ایران، 1371-1398(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 587 - 565

کلید واژه ها: ایران بحرانهای اجتماعی توسعه نامتوازن ساختار بوروکراتیک سیاستگذاری اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۷ تعداد دانلود : ۴۰۲
روند تحولات اقتصادی و اجتماعی ایران نشان دهنده آن است که بسیاری از فرایندهای رشد و توسعه نامتوازن به بروز بحران های اجتماعی، سیاسی و امنیتی منجر شده است. بحران های اجتماعی ایران در سال های 1398-1371 را نمی توان تنها مربوط به نقش رسانه های بین المللی یا کنش گروه های اجتماعی ناراضی دانست. ساخت دولت و چگونگی سیاستگذاری اقتصادی-اجتماعی دولتی نقش مؤثری در شکل گیری بحران های سیاسی و اجتماعی ایران در سه دهه گذشته داشته است. بنابراین، اگر کارگزاران راهبردی کشور درصدد مبارزه با تهدیدها و بحران های اجتماعی باشند، باید به وضعیت رشد اقتصادی و نوسازی سیاسی در ایران توجه کنند. دو پرسش پژوهش مطرح شده در این مطالعه موردی ایران عبارت اند از: 1. چه رابطه ای بین ساخت دولت، فرایند توسعه اقتصادی، و بحران در دوره زمانی 1398-1371 وجود داشته است؟ 2. تا چه حد بروز بحران های اقتصادی- اجتماعی و امنیتی به ماهیت رشدمحوری سیاستگذاری، و نبود نهادهای سیاسی و اقتصادی متوازن کننده مربوط می شود؟ فرضیه پژوهش بیانگر تأثیر ماهیت ساختار سیاسی، و سیاستگذاری توسعه اقتصادی دولت بر بحران های اقتصادی- اجتماعی است. با تأکید بر نظریه نهادگرایی تاریخی، و  با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و ارزیابی نظام مند برنامه های توسعه اقتصادی ایران همراه با واکاوی یافته های سایر پژوهشگران در زمینه سیاستگذاری اقتصادی، پیامدهای سیاست های اقتصادی ایران بررسی می شوند. نتایج نشان می دهد که بخش چشمگیری از سیاستگذاری های اقتصادی-اجتماعی ایران ارتباط مستقیم با «ساختار دسترسی محدود» دارد، اگرچه عواملی مانند تحریم و ماهیت نظام اقتصاد بین المللی در این زمینه اثرگذار بوده اند، توسعه نامتوازن مبتنی بر سیاست های اقتصادی ناکارامد دولت عامل ایجاد و اوج گیری بسیاری از بحران های اجتماعی در کشور بوده است. 
۳۱۹۳.

توسعه صلح محور و ارکان آن(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 638 - 615

کلید واژه ها: توسعه صلح محور دموکراسی جامعه مدنی فقرزدائی نئولیبرالیسم‏

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۹ تعداد دانلود : ۲۴۵
توسعه از گذر تغییرات ساختاری و صنعتی شدن مسائل مربوط به فقر، بیکاری و نابرابری را در سطوح ملی و جهانی حل می کند. با این حال، تحقق این امر مستلزم وجود فرهنگ مبتنی بر صلح، مسالمت، تحمل، مدارا، مشارکت، عقلانیت، و نیز سازوکارهای نهادینه ی دموکراتیک است. در این مقاله تلاش خواهد شد تا به    پرسش های زیر پاسخ داده شود: ماهیت توسعه صلح محور چیست؟ از چه عناصری تشکیل شده است؟ چگونه  این الگوی توسعه می تواند به مردم سالاری کمک کند؟ فرضیه پژوهش بر این مبنا است که صلح، مردم سالاری، و توسعه سه رکن اصلی پارادایم توسعه صلح محور هستند که دولت، صاحبان سرمایه و جامعه مدنی در تعامل سازنده با یکدیگر می توانند به تحقق این پارادایم  و مردم سالاری کمک کنند.  نگارنده می کوشد با نقد رهیافت رایج نئولیبرال بر مبنای اقتصاد بازار، بر اهمیت این مقوله ها، و پیوند و ارتباط متقابل آنها در چارچوب رهیافتی بدیل، انتقادی و کل گرایانه از منظر اقتصاد سیاسی تاکید شود. یافته اصلی پژوهش نشان می دهد که الگوی توسعه صلح محور می تواند راه را برای مردم سالاری هموار کند؛ و باید مثلث جدیدی با سه رکن، «دولت، سرمایه یا بخش خصوصی، و جامعه مدنی» برای تثبیت و تحکیم فرایند توسعه دموکراتیک به وجود آید.
۳۱۹۴.

تحلیل اسناد جنگ تحمیلی؛ مطالعه موردی وصیتنامه 32 نفر از شهدای اطلاعات عملیات سپاه سیدالشهداء(ع) استان تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی و دفاع مقدس سال هفتم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 97 - 113

کلید واژه ها: وصیتنامه شهدا جنگ ایران و عراق اسناد تاریخی جنگ اطلاعات عملیات سپاه سیدالشهدای استان تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۴۱
تحلیل ساختار و محتوای وصیتنامه شهدا نشاندهنده منظومه فکری آنان قبل از کشته شدن است. این نوشته به دنبال تحلیل وصیتنامه 32 نفر از شهدای اطلاعات عملیات سپاه سیدالشهدای استان تهران در جنگ ایران و عراق است. پس از بررسی اولیه و ظاهری متن و محتوای این 32 وصیتنامه 9 تأکید اصلی و کلید واژه مهم آنها مشخص شد. سپس با تجزیه و تحلیل آماری این اصطلاحات با کمک نرم افزار spss در هر وصیتنامه و مقایسه آنها با دیگر وصیتنامه ها مشخص شد هر چند در نگاه اولیه و ظاهری ممکن است برخی از این متون شباهتها و نقاط اشتراکی داشته باشند که البته آن هم به دلیل گفتمان غالب آن مقطع تاریخی، عادی و طبیعی است؛ اما از نظر محتوایی با هم متفاوت است و فرضیه کپی برداری نویسندگان از روی وصایای هم و یا قرار دادن یک متن مشخص از سوی یگان برای نگارش رد می شود.
۳۱۹۵.

چین و قدرت نرم با تاکید بر ادبیات جهان پساآمریکایی

نویسنده:
منبع: راهبرد سیاسی سال پنجم بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 219-236

کلید واژه ها: چین قدرت نرم جهان پساآمریکایی منابع قدرت مکانیسم های اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۵ تعداد دانلود : ۲۱۳
جهان پسا آمریکایی بیانگر شرایط و موقعیت نظام بین الملل در عصری است که در قالب آن هژمونی آمریکا با چالش مواجه شده و مجموعه ای از بازیگران جدید نیز در حال رشد هستند.اغلب متفکرینی که در این زمینه اندیشه ورزی کرده اند چین را یکی از محتمل ترین قدرت های در حال ظهور دانسته اند و معتقدند که چین در آینده ی نظام بین الملل نقشی اساسی ایفا می کند و به عنوان چالش گر اصلی علیه ایالات متحده عمل خواهد کرد.تلاش نویسنده در این مقاله این است که نشان دهد که تحول در منابع قدرت و اهمیت قدرت نرم افزاری چه جایگاهی در وضعیت چین در جهان پساآمریکایی خواهد داشت و چین چگونه در پی این است که از طریق مکانیسم های نرم افزاری در راستای افزایش توانمندی و نفوذگذاری خود در وضعیت جدید بهره ببرد.ما در این پژوهش یکی از مهم ترین جلوه های قدرت نرم چین یعنی اقتصاد را مورد توجه قرار داده و مکانیسم های اقتصادی را تحت عنوان شاخص ها و استراتژی های قدرت نرم چین تشریح نموده ایم.نویسنده با استفاده از روش تحیلی –توصیفی و ارائه ی شواهد تجربی و تحلیل منطقی به فرضیه پژوهش پاسخ خواهد داد.
۳۱۹۶.

نقش ابزارهای سیاست خارجی صفویان در فرآیند تمدنی دولت صفویه با تأکید بر ابزار دیپلماسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۵۱ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 434 - 409

کلید واژه ها: ایران صفویه ابراز سیاست خارجی تشیع تمدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۲۵۹
یکی از مهم ترین مباحث سیاست خارجی، دیپلماسی کشورهاست. مقامات و کارگزاران دولت صفویه در دوران زمامداری خود ناگزیر از برقراری ارتباط مناسب با همسایگان بوده اند و به منظور تداوم بقای حاکمیت سیاسی، حفظ قلمرو جغرافیایی و رویکردهای مذهبی خود افزون بر ابزارهای نظامی و اقتصادی، از ابزار دیپلماسی بهره مند بودند. با الهام از نظریه واقع گرایی و توجه به رویکردهای جامعه شناختی در تحلیل پدیده های تاریخی، تلاش شد تا پاسخی مناسب به پرسش اصلی داده شود، که چگونه و تا چه حد دیپلماسی در تکوین چرخه های توسعه تمدن اسلامی در عصر صفویه تأثیر داشته است. فرضیه پژوهش آن است که صفویان با استفاده از ابزارهای دیپلماسی در تقابل یا تعامل با همسایگان منطقه ای-فرامنطقه ای خود، افزون بر رعایت و تأکید بر پاره ای اصول ثابت، نگرش های پایدار و اصولی در مناسبات خارجی به وجود آوردند که نتایج مثبتی برای توسعه درون زای ایران صفوی و به تبع توسعه تمدنی به همراه داشته است. با رویکردی تاریخی برای درک رویدادهای گذشته، از روش کیفی تحلیل اسناد تاریخی برای بررسی شواهد موجود در آنچه نوشته شده یا گفته شده برای توصیف، تبیین یا تفسیر این رویدادها استفاده شد. نتایج نشان می دهد دیپلماسی به عنوان یکی از مهم ترین ابزارهای روابط خارجی صفویان، با تشریح مبانی تشیع، سیاست تساهل و تسامح مذهبی نسبت به اتباع اروپایی ساکن در ایران و توازن قدرت، اتحاد سیاسی-نظامی با دولت های اروپایی علیه دشمن مشترک عثمانی، تجارت، تأمین امنیت ملی، و راهبرد بی طرفی رویکردهای پایداری در مناسبات خارجی آن برهه تاریخی به وجود آورد.
۳۱۹۷.

بررسی سیر تطور رفتار پکن در چهار دوره «دیپلماسی سازمان های بین المللی چین» و نتایج آن

نویسنده:
منبع: سازمان های بین المللی سال چهارم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۳ 545-566

کلید واژه ها: چین دیپلماسی سیاست خارجی چین حزب کمونیست سازمان های بین المللی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۱۶۴
نوشتار حاضر به بررسی سیر تطور ویژگی های رفتاری کشور چین در سه نظام حاکم بر این کشور طی یک قرن گذشته پرداخته است و ضمن تقسیم این دوران به چهار دوره تاریخی با اتکا به منابع دست اول چینی، اخلاق سیاسی چینیان را در چارچوب مفهوم «دیپلماسی سازمان های بین المللی» مرور و تحلیل کرده و به این سؤال پاسخ داده است که تطور رفتاری و سیاست گذاری رأس هرم قدرت در کشور چین که همواره تحت تأثیر مستقیم ایدئولوژی حاکم بر این کشور قرار داشته، چه تأثیراتی بر حضور و ایفای نقش چینیان در محیط های بین المللی و از جمله سازمان های بین المللی داشته است. پس از طرح ابعاد مختلف در جریان تکامل سیر رفتاری یادشده در رهگذر دوره های تاریخی مذکور، این نوشتار منافع تعامل چین با سازمان های بین المللی را به اختصار برشمرده است.
۳۱۹۸.

موجه سازی اصل 167 قانون اساسی بر اساس مبنای خلاقیت قضایی هربرت هارت(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: حکومت اسلامی سال بیست و ششم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۱۰۰) 153-177

کلید واژه ها: هربرت هارت اصل یکصد و شصت و هفت قانون اساسی فرمالیسم حقوقی مکتب حقوق پوزیتویستی خلاقیت قضایی قصور قانون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۰ تعداد دانلود : ۲۳۵
اصل یکصد و شصت و هفت قانون اساسی قاضی را مکلف می کند که در صورت مواجهه با قصور قانون به فتاوای معتبر و منابع دینی مراجعه کند. به این اصل ابهامات و اشکالاتی مبنایی گرفته شده که مبتنی بر نگاه فرمالیستی به حقوق و قانون است. فرمالیسم حقوقی مبتنی بر مکتب حقوق پوزیتویستی و فلسفه حقوق مکانیکی، تنها روش صحیح استدلال حقوقی را استدلال شکل گرایانه بدون توجه به هر عامل خارجی می داند و حاکمیت قانون را منوط به تحقق این روش استدلال می نماید. اما پروفسور هربرت هارت به عنوان یکی از مهم ترین تئوری پردازان حقوق مدرن، نظریه حقوق مکانیکی را رد کرده و ضمن پذیرش قصور قانون، قائل به خلاقیت قضایی و نوعی صلاحیت قانون گذاری برای قضات می باشد. از این روی، این مقاله بر اساس مبنای هارت، تفسیری از حاکمیت قانون ارائه نموده که اشکالات فرمالیستی به اصل یکصد و شصت و هفتم قانون اساسی مرتفع شده و می توان آن را یک راه کار مترقی در مواجهه با قصور قانون تلقی نمود.
۳۱۹۹.

سازوکارهای نظریِ برون رفت از چالش میان شریعت و قانون در اندیشه سیاسی امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۴ 29-46

کلید واژه ها: شریعت قانون جمهوری اسلامی حکم حکومتی ولایت مطلقه فقیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۶ تعداد دانلود : ۱۷۰
پس از پیروزی انقلاب اسلامی اداره حکومت در چهارچوب احکام اولیه شریعت در عمل با بن بست هایی روبرو گردید که خروج از آنها جز با عبور از ظاهر شریعت میسر نبود. این مسئله، اجتهادات نوینی را می طلبید که توسط امام خمینی + صورت پذیرفت. بدین ترتیب صورت بندی خاصی از نسبت میان قانون و شریعت موجب شکل گیری نظام سیاسی در وجهی متفاوت گردید. در این مقاله با محوریت قرار دادن اندیشه سیاسی امام خمینی + و با روش توصیفی تحلیلی، به دنبال پاسخ به این سؤال هستیم که سازوکارهای نظری پیرامون چالش میان شریعت و قانون در اندیشه سیاسی امام خمینی + چیست؟ واکاوی اندیشه سیاسی امام خمینی + ، این پاسخ را به همراه داشت که امام خمینی + با قرائت فقهی خاصی به واسطه مفاهیمی چون حکم حکومتی و اصل مصلحت، احکام ثانویه، و ولایت «مطلقه» فقیه سازوکاری برای حل چالش میان شریعت و قانون ارائه داده اند.
۳۲۰۰.

تحلیل تأثیر بحران توزیع بر سقوط رژیم پهلوی دوم و وقوع انقلاب اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هجدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۶۴ 183-204

کلید واژه ها: بحران توسعه بحران توزیع پهلوی لوسین پای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۵ تعداد دانلود : ۱۶۴
پژوهش حاضر، به بررسی و تحلیل تأثیر بحران توزیع در سقوط رژیم پهلوی دوم از منظر تئوری بحران لوسین پای می پردازد. پرسش اصلی تحقیق حاضر این است که نقش بحران توزیع در سقوط رژیم پهلوی چه بوده است. یافته های این پژوهش نشان دهنده این واقعیت است که رژیم پهلوی به دلایلی از قبیل وجود استبداد، عدم توزیع مناسب قدرت، نبود مشارکت سیاسی، و تخصیص نامتوازن و ناعادلانه درآمدهای نفتی، دچار بحران توزیع شده بود. مقابله رژیم پهلوی با مطالبات مشارکت جویانه شهروندان در سیاست، تمرکز بیش از حد ثروت در بین سران رژیم پهلوی، و ترویج و توزیع ارزش هایی مغایر با باورهای دینی و سنتی جامعه ایران، نهایتاً به تشدید بحران توزیع انجامید و موجبات سقوط رژیم پهلوی را فراهم نمود. روش این پژوهش، به صورت توصیفی تحلیلی و از نوع پژوهش علّی می باشد. جمع آوری داده ها در این پژوهش از طریق استفاده از منابع کتابخانه ای و تحلیل اسنادی صورت گرفته است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان