علوم سیاسی

علی عبدالرازق مصری و امام خمینی (ره)، از مهم ترین پرسشگران بنیادی ترین بحث در اندیشه سیاسی، یعنی نسبت دین و سیاست هستند، با این تفاوت که عبدالرازق می کوشد تا سکولاریزم را از نصوص دینی نتیجه بگیرد، ولی امام خمینی (ره) در تضاد با آن، نظریه وحدت دین و سیاست را اثبات می کند.مساله پژوهش حاضر این است که چرا عبدالرازق و امام خمینی (ره) با وجود پرورش دینی از موضعی درون دینی، به تضادی تئوریک در نسبت دین و سیاست می رسند. حل این مساله می تواند بر چالش بین سکولارهای مسلمان با پیروان وحدت دین و سیاست تاثیر جدی بگذارد و به یکی از پرسش های مبتلابه در اندیشه سیاسی اسلام پاسخ گوید. یک فرضیه در پاسخ به این چرایی، تضاد و تعارض یا تناقض نصوص دینی است که از نظر نویسنده باطل است؛ زیرا از سطحی نگری به آیات قرآن و ضعف شدید علمی حکایت دارد.این پژوهش تطبیقی با روش انتقادی خود در صدد است این فرضیه را به اثبات رساند که دلیل تضاد تئوریک عبدالرازق و امام خمینی (ره) در نسبت دین و سیاست، در تفاوت گفتمان آنان نهفته است.

۲۵۴۷.

فساد اندازه دولت و درجه باز بودن اقتصاد : تحلیلی نظری و تجربی

نویسنده: زهرا (میلا) علمی علی صیادزاده

منبع: اطلاعات سیاسی اقتصادی ۱۳۸۷ شماره ۲۵۴

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب اقتصاد سیاسی و توسعه

تعداد بازدید : ۲۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۳۲۴

فساد اقتصادی از پدیده های ناهنجار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است. بررسی عوامل اثرگذار بر پدیده فساد و همچنین آثار فسادبر کارکرد اقتصاد کلان از موضوعات مورد توجه در دهه های اخیر به شمار می آید. در این نوشتار، نخست به ریشه های فساد و بررسیهای انجام شده درباره پیوند فساد با شاخصهای اقتصادی می پردازیم.

۲۵۴۸.

فرهنگ سیاسی؛ یک بررسی مفهومی و نظری

نویسنده: حسین رفیع مجید عباس زاده مرزبالی میثم قهرمان

منبع: فصلنامه سیاست سال پنجم بهار ۱۳۹۷ شماره ۱۷

کلید واژه ها: فرهنگ سیاسی نظام سیاسی جامعه پذیری سیاسی دگرگونی پذیری توسعه سیاسی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی

تعداد بازدید : ۲۲۲۱ تعداد دانلود : ۱۴۰۷۹

مفهوم فرهنگ سیاسی هرچند از مدت ها قبل در ادبیات سیاسی و اجتماعی غرب مورد توجه و شناسایی قرار گرفته است، اما در ادبیات سیاسی و اجتماعی ایران، با وجود تلاش هایی که انجام پذیرفته، چندان شناخته شده نیست و این در حالی است که شناخت نگرش های سیاسی جامعه، یکی از مسائل مهم برای برنامه ریزان سیاسی و اجتماعی و اندیشمندانی است که دغدغه توسعه ی کشور را دارند. این مسئله بطور کلی انجام تحقیق پیرامون موضوع فرهنگ سیاسی را ضروری می سازد. هدف این مقاله، بررسی مفهوم فرهنگ سیاسی و برخی موضوعات مرتبط با آن، از جنبه ای نظری می باشد. در این پژوهش، چیستی و چگونگی روند شکل گیری مفهوم فرهنگ سیاسی از گذشته تا به امروز و انواع آن و نیز چگونگی ارتباط این مفهوم با مواردی چون: تحول و دگرگونی ، ساختار سیاسی، و توسعه سیاسی و نیز دلایل اصلی اهمیت رهیافت فرهنگ سیاسی مورد بررسی قرار می گیرند. ضمنا، روش تحقیق این مقاله، توصیفی تحلیلی می باشد.

۲۵۴۹.

اینترنت و عملیات روانی : نمونه جنگ عراق

نویسنده: حسین حسینی

منبع: سیاست دفاعی ۱۳۸۲ شماره ۴۴

کلید واژه ها: اینترنت جنگ عراق عملیات روانی تبلیغات هدایت شونده دقیق تبلیغات مقیاس انبوه ساختار ارتباطی

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی امنیت ملی و بین المللی نظریه های امنیتی

تعداد بازدید : ۲۲۲۱

اینترنت اغلب عرصه های حیات بشری را تحت تاثیر قرار داده است . از جمله اینها ، عرصه تبلیغات ، ارتباط اقناعی و عملیات روانی است . در این عرصه ، دو تاثیر تحول ساز اینترنت عبارت است از تبدیل تبلیغات و عملیات روانی مقیاس انبوه ، به عملیات روانی هدایت شونده دقیق ، و عملیات روانی سلسله مراتبی و ساختارمند ، به عملیات روانی پلورال و ساختار شکن . مقاله حاضر در پی آن است تا بهره گیری از این گزاره های نظری ، عملیات روانی انجام شده در جنگ عراق را تجزیه و تحلیل کرده و میزان انطباق ، و صحت و سقم آنها را در پرتو شواهد و داده های این جنگ به محک تجربه بیازماید .

۲۵۵۰.

هویت ایرانی

نویسنده: احمد اشرف

منبع: گفتگو ۱۳۷۲ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران هویت در ایران

تعداد بازدید : ۲۲۲۱ تعداد دانلود : ۲۰۴۵

۲۵۵۱.

چند پرسش درباره عرفی شدن

نویسنده: علیرضا شجاعی زند

منبع: بازتاب اندیشه ۱۳۸۰ شماره ۲۰

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی

تعداد بازدید : ۲۲۲۰

مقاله حاضر گزارش و تحلیلى از پژوهش‏هاى جدید جامعه‏شناختى درباره جریان‏هاى ضد سکولار و پدیده‏هاى مخالف با عرفى شدن است. نویسنده با استناد به تحقیقات گلنر نشان مى‏دهد که اسلام و تمدن اسلامى بر خلاف سه تمدن معروف دیگر، یعنى تمدن‏هاى مسیحى، چینى و هندى، تن به جریان غالب عرفى شدن نسپرده است. در پایان مقاله، محورها و پرسش‏هاى جدیدى درباره نظریه عرفى شدن مطرح شده است که پاسخ به آنها مى‏تواند تحول جدیدى در این حوزه ایجاد کند.

۲۵۵۲.

تضاد روش حکومتی اسلام با دموکراسی

نویسنده: محمدحسین طباطبایی

منبع: بازتاب اندیشه ۱۳۷۹ شماره ۹

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در اسلام تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در جهان اسلام

تعداد بازدید : ۲۲۱۹

مرحوم علامه طباطبایى پس از ذکر تفاوت دنیاى قدیم و جدید به مقایسه و بیان تفاوتهاى روش حکومتى اسلام با روش پادشاهى و دموکراسى مى‏پردازد و دموکراسى را شکلى نوین از استبداد به شمار مى‏آورد و در پایان به مسأله لغو ملى‏گرایى در اسلام مى‏پردازد و بیان مى‏دارد مرز مملکت اسلامى ایمان و عقیده است.

۲۵۵۳.

بازخوانی انقلاب اسلامی ایران با تاکید بر راز ماندگاری و پویایی انقلاب(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: بهجت یزدخواستی محسن اخوان مهدوی

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال هشتم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲۵

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی ایران طبقات اجتماعی ازخودبیگانگی غدیر آگاهی طبقاتی حاکمیت حضرت مهدی(ع)

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران دستاوردهای انقلاب اسلامی

تعداد بازدید : ۲۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۵

در مقاله حاضر، ابتدا ماهیت متفاوت انقلاب اسلامی ایران با نگاهی بر نظریه مارکسیستی پیرامون انقلاب به عنوان مهم ترین نظریه انقلابی غیرتوحیدی، بررسی می شود و درادامه، تبیین پویایی انقلاب در افق فکری و فرهنگی آن پیگیری می شود. نتیجه نهایی مقاله این است که یکی از مبانی فکری انقلاب اسلامی، نظرداشتن به حاکمیت حضرت مهدی# است و این مبنای فکری همراه با ماهیت توحیدی انقلاب که آن را از سایر جریان های انقلابی غیرتوحیدی جدا می سازد، به راز ماندگاری انقلاب بدل شده است.

۲۵۵۴.

اصلاحات و سؤالات اساسی

نویسنده: علیرضا شجاعی زند

منبع: بازتاب اندیشه ۱۳۷۹ شماره ۳

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران جنبش ها در ایران

تعداد بازدید : ۲۲۲۰

در این مقاله ابتدا بر ضرورت تبیین پدیده اصلاحات و ابعاد و ویژگى هاى آن تأکید شده، سپس معناى عامیانه و تخصصى آن و نیز آنچه موجب پشتیبانى مردم از اصلاحات مى گردد، بیان گردیده است. همچنین تفاوت انقلاب و اصلاح به معناى تخصصى و ضرورت اصلاح در جامعه ایران پس از انقلاب اسلامى بررسى شده است.

۲۵۵۵.

اخلاق سیاسی از منظر قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: عنایت الله شریفی

منبع: رهیافت انقلاب اسلامی سال سوم زمستان ۱۳۸۸ شماره ۱۱

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مبانی علم سیاست مفاهیم

تعداد بازدید : ۲۲۱۹ تعداد دانلود : ۱۱۶۱

۲۵۵۶.

شکستن طلسم

منبع: سودمند آبان و آذر ۱۳۰۶ شماره ۱۱ و ۱۲

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مسایل ایران مباحث توسعه و مسایل مربوط به آن تاریخ توسعه در ایران

تعداد بازدید : ۲۲۱۸ تعداد دانلود : ۶۵۶

۲۵۵۷.

شاخص های بصیرت در رهبری امام خمینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: علی آقاپیروز

منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال نهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲۹

کلید واژه ها: رهبری بصیرت دوراندیشی شناخت و تقوا

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی اندیشه سیاسی اندیشه سیاسی در ایران تاریخ و مبانی اندیشه سیاسی در ایران اسلامی

تعداد بازدید : ۲۲۱۹ تعداد دانلود : ۷۵۷

شیوه رهبری امام خمینی به عنوان الگوی رهبری اسلامی در زمان معاصر می تواند مقدمه مناسبی برای ارائه الگوی رهبری در اسلام باشد. این الگو ابعاد و جنبه های مختلفی دارد که به تناسب ظرفیت این مقاله، یکی از مهم ترین آنها یعنی رهبری بصیر مورد توجه قرار می گیرد. مهم ترین شاخص های رهبری بصیر از دیدگاه امام خمینی عبارتند از: دوراندیشی و آینده نگری، داشتن چشم انداز و ارائه طرحی برای آینده ، شناخت ماهیت جریان ها و هوشیاری در مواجهه با آنها، شناخت افراد صالح و ناصالح، دشمن شناسی و شناخت توطئه های دشمن و سرانجام موقعیت و وظیفه شناسی. مستند این شاخص ها تصریح امام در بیان آنها و یا مصادیقی از رفتار امام است که توسط دیگران نقل شده است.

۲۵۵۸.

جهانی شدن،نظریه نظام جهانی،و و بررسی تطبیقی تمدن ها

نویسنده: ویکتور رودومتف رولاند براتسون مترجم: نبی سنبلی

منبع: فرهنگ دیپلماسی زمستان ۱۳۸۰ و بهار ۱۳۸۱ شماره ۲ و ۳

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۷۲

۲۵۵۹.

ارزیابی روند توسعه ایران در سده اخیر با تأکید بر نظریه آشوب و نظریه بازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده: محمدباقر نوبخت سعید غلامی نتاج امیری رضا مجیدزاده

منبع: راهبرد تابستان ۱۳۹۰ شماره ۵۹

کلید واژه ها: نظریه آشوب نظریه بازی تحلیل توسعه تجربه توسعه ایران

حوزه های تخصصی:

تعداد بازدید : ۲۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۳۱۱

تغییر، مفهوم محوری تحلیل توسعه است. در تحلیلهای مرسوم که از انگاره پارادایم نیوتنی اثر پذیرفته اند، تغییر به مثابه دگرگونی در بطن ساختار جامعه در نظر گرفته میشود. در مقابل، ساختار تحلیل نهادی در قالب پارادایم کوانتومی شکل یافته و از این روی تغییر را به مثابه دگرگونی کل ساختار جامعه قلمداد میکند. البته دگرگونی کل ساختار، تغییر مختصات اجزای جامعه را نیز به همراه دارد. به عبارت دیگر رابطه متقابل هر دو بعد ساختار و اراده فاعل یعنی دو سطح کلان و خرد اجتماعی، روند تحول جامعه را تعیین میکند. شاخهای از نهادگرایان جدید به ویژه داگلاس نورث (2009) توسعه را به منزله فرایند گشایش دسترسی به حقوق مالکیت تعریف میکنند. در این صورت موضوعیت دو بعد ساختار و اراده فاعل به اهمیت نهادها به عنوان قاعده بازی برمیگردد، زیرا پویش گشایش دسترسی در نتیجه بازی بین گروههای مختلف اجتماعی تعیین میشود. علاوه بر این، موضوعیت نهادها منجر به اهمیت شرایط اولیه و وابستگی به مسیر طی شده خواهد بود. به این ترتیب، ترسیم پویش تغییر جامعه هم به تحلیل مقاطع تاریخی تعامل بین ساختار و اراده فاعل و هم به تحلیل روند تحول مسیر توسعه تاریخی از نظر شکستن وابستگی به مسیر نهادهای منجر به دسترسی بسته به حقوق مالکیت نیاز دارد. از این روی تحلیل نظریه بازی برای ارزیابی مقاطع تاریخی و تحلیل آشوب برای ارزیابی روند بلندمدت توسعه به کار میآیند. در این مقاله تلاش میشود تا ضمن بسط مدل نهادی تحلیل توسعه با تلفیق ابزار نظریه آشوب و نظریه بازی، تجربه توسعه ایران از این منظر ارزیابی و مسیرهای احتمالی توسعه کشور در آینده در نتیجه فعالیت جاذبهای سیستم جامعه ایران پیشبینی شود.

۲۵۶۰.

سازمان همکاری شانگهای: تحولات گذشته و چشم انداز آینده

نویسنده: وحید بزرگی میر عبدالله حسینی

منبع: مطالعات اوراسیای مرکزی دوره ۳ پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۷

کلید واژه ها: ایران امنیت انرژی منطقه گرایی روسیه چین سازمان همکاری شانگهای

حوزه های تخصصی:

حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه آسیای شرقی و جنوب شرقی

تعداد بازدید : ۲۲۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۳۸

این مقاله پس از مرور تحولات گذشته سازمان همکاری شانگهای، قابلیت های این سازمان را از جنبه های مختلف از جمله اقتصاد، تجارت، سرمایه گذاری، انرژی و قدرت نظامی مورد بررسی قرار میدهد. بررسی اطلاعات آماری مربوط به کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای نشان میدهد که اعضای این سازمان قابلیت آن را دارند که در دهه های آینده به یکی از بزرگ ترین قطب های بین المللی اقتصاد، تجارت، سرمایه گذاری خارجی، انرژی و نظامی در جهان تبدیل شوند. برخورداری از قلمرو جغرافیایی وسیع، جمعیت عظیم، منابع انرژی گسترده، سلاح های هسته ای، نیروهای مسلح قابل توجه، حق وتو در شورای امنیت و عوامل دیگر به این سازمان پتانسیل اقتصادی، سیاسی و نظامی بالایی میبخشد. بدون تردید ایران باید از این برتریها در جهت مناسبات منطقه ای و روابط بین المللی خود سود ببرد.

درخت حوزه‌های تخصصی