درخت حوزه‌های تخصصی

علوم سیاسی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آثار و زندگینامه اندیشمندان سیاسی آثار و زندگینامه بزرگان روابط بین الملل اصول روابط بین الملل اقتصاد سیاسی بین الملل امنیت ملی و بین المللی اندیشه سیاسی تاریخ تحولات سیاسی اجتماعی ایران تاریخ روابط بین الملل توسعه و مسایل سیاسی اجتماعی مربوط به شمال و جنوب جامعه شناسی سیاسی جهانی شدن روابط خارجی ایران روانشناسی سیاسی روش شناسی سازمان های بین المللی سیاست خارجی (مبانی و مفاهیم نظری) سیاست خارجی ایران سیاستگذاری عمومی فرهنگ و سیاست مبانی علم سیاست مسایل ایران مطالعات منطقه ای نظریه های روابط بین الملل نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۰۶۱ تا ۵٬۰۸۰ مورد از کل ۳۰٬۰۰۹ مورد.
۵۰۶۱.

الگوی جستاری تشکیل دولت اسلامی با تاکید بر امت دولت ساز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های سیاست اسلامی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۶ 156 - 183

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای انقلاب اسلامی امت دولت ساز دولت مطلوب اسلامی تمدن نوین اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۳ تعداد دانلود : ۲۷۱
این پژوهش علل تحقق نیافتن کامل اهداف انقلاب اسلامی در منظومه فکری آیت الله خامنه ای را بررسی می کند. پرسش اصلی این است که آیت الله خامنه ای موانع تحقق کامل اهداف انقلاب اسلامی را چگونه علت یابی می کند و برای برون رفت از آن چه راه حلی پیشنهاد می دهد؟ مقاله براساس الگوی جستاری توماس اسپریگنز و روش مفهوم شناسی و تفسیر کلام به کلام بیانات رهبری صورت بندی شده است. نظریه بحران اسپریگنز چهار مرحله دارد: مشاهده و شناسایی مشکل، ریشه یابی مشکل، ترسیم نظم آرمانی و سرانجام طرح راه حل و درمان. در زوایای پنهان اندیشه سیاسی آیت الله خامنه ای، تحقق نیافتن کامل اهداف انقلاب اسلامی (مشاهده مشکل)، شکل نگرفتن دولت مطلوب اسلامی (علل مشکل)، شکل گیری تمدن نوین اسلامی (ترسیم نظم آرمانی) و شکل گیری امت دولت ساز (راه حل) فرضیه پژوهش است که تمرکز اصلی در این فرضیه در شکل گیری امت دولت ساز در جایگاه راه حل و درمان است. روش پژوهش توصیفی تبیینی و شیوه گردآوری اطلاعات، کتابخانه ای است.
۵۰۶۲.

منازعه سیاسی، سیاست فرهنگی و فرهنگ عامه در ایران پس از انقلاب (با تمرکز بر سیاست موسیقی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال پانزدهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۷) 111 - 146

کلید واژه ها: تحول فرهنگی منازعه سیاسی سیاست فرهنگی فرهنگ عامه سیاست موسیقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۸ تعداد دانلود : ۳۳۶
با پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1357، بنیان گذاران نظام جدید عرصه ی فرهنگ را مورد توجه ویژه قرار دادند؛ زیرا فرهنگ به عنوان عرصه قدرت نمادین، باید به گونه ای بازسازی می شد که شرایط جدید را منعکس کند. نیروهای انقلابی اسلام گرا با توجه به فضای ایدئولوژیک حاکم، تفسیر جدیدی از اسلام را مبنای استقرار وضعیت فرهنگی جدید قرار دادند که محتوای آن را نوعی فرهنگ والا با درون مایه ی دینی در جهت ضدیت با عناصر فرهنگی رژیم پیشین شکل می داد. وقوع انقلاب اسلامی، جنگ ایران و عراق و فضای حاکم بر زندگی ایرانیان، هرکدام به استمرار و تقویت اشکال خاصی از فرهنگ دامن می زد. با پایان جنگ سیاست های سخت گیرانه ی فرهنگی ابتدای انقلاب دچار تغییراتی شد و زمینه برای ورود اشکالی از فرهنگ عامه با درون مایه های عرفی به منازعات سیاسی پیرامون مسئله فرهنگ گشوده شد. بنابراین پژوهش حاضر با استفاده از روش کیفی به دنبال پاسخ به این پرسش است: سیاست های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در سطح اقدامات عملی به عنوان متغیری متاثر از منازعات سیاسی، چه نسبتی با موسیقی به عنوان یکی از نمودهای اصلی فرهنگ عامه داشته است؟. بر همین اساس، با تمرکز بر اسناد حقوقی و نهادهای متولی فرهنگ و اقدامات دولت های پس از انقلاب، این یافته حاصل شد که سیاست های فرهنگی در سطح اقدامات عملی، به عنوان متغیری متاثر از منازعات سیاسی میان گروه های بلوک قدرت به شکل متناقضی، از یک سو زمینه را برای گسترش اشکالی از موسیقی با درون مایه های عرفی فراهم کرد و از سوی دیگر، به دلیل محدودیت های نهادی سبب تشدید نزاع بر سر آن شد.
۵۰۶۳.

تحلیل فضایی فقر اجتماعی در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۸۵ 151 - 179

کلید واژه ها: روش پرومته روش ANP فقر اجتماعی شهر اردبیل گستره فضایی تحلیل لکه های داغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۶ تعداد دانلود : ۳۰۷
سوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل و خوشه بندی فقر اجتماعی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه) روش پژوهش: در این پژوهش داده های خام مربوط به بلوک های مختلف شهر اردبیل که در سرشماری سال 95 بدست آمده بود گردآوری شده و سپس شاخص های مربوط به فقر اجتماعی محاسبه گردید. میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل با استفاده از نرم افزار آماری R و به روش تصمیم گیری چند شاخصه پرومته که وزن شاخص ها از روش ANP بدست آمده بود محاسبه شد. در ادامه، با استفاده از نرم افزار Arc GIS و به روش تحلیل لکه های داغ گستره فضایی فقر اجتماعی بر حسب فقر اجتماعی آن ها رسم شد. یافته ها: لکه های داغ بیشتر در اطراف رودخانه بالیقلو چای که از مرکز شهر عبور می کند امتداد داشتند. در مقابل، لکه های سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل شامل محلات وحدت، بعد از کمر بندی دوم شهر اردبیل شامل محلات حسن آباد تا سید آباد و هم چنین در جنوب شرقی شهر اردبیل محلات مقدس اردبیلی، بهار آباد، پیر مادر و هاشم آباد مشاهده شدند. حد فاصل این دو منطقه یعنی میدان قیام، خاتم النبین، تا محله ملاباشی لکه های معتدل و و مرز عبور فقر اجتماعی را شامل می شوند. بعلاوه، یک لکه داغ در شمال شهر و در محله شیخ کلخوران وجود داشت.
۵۰۶۴.

جامعه مدنی روسیه، سه دهه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی

نویسنده:
منبع: دانش تفسیر سیاسی سال اول زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 73-93

کلید واژه ها: جامعه مدنی سازمانهای غیردولتی توسعه دوره پوتین روسیه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۶۲
بسیاری از سازمان های جامعه مدنی روسیه به طور مستقیم با نهادهای اجرایی قوانین دولتی در ارتباط هستند. مقاله حاضر بر بررسی توسعه جامعه مدنی روسیه در زمینه های سیاسی، اجتماعی و سازمان های غیردولتی از سال 1991 و ارتباط آن با دولت متمرکز بوده و تحولات جامعه مدنی در دوره پوتین را مورد ارزیابی قرار می دهد. در بیشتر موارد جامعه مدنی به عنوان بخشی از جامعه و حوزه عمومی متمایز در مجموعه ای از هنجارها و اصول نهادی بررسی می شود. بی تردید نقش سازمان های غیردولتی در توسعه جامعه مدنی روسیه بعد از فروپاشی شوروی مورد توجه بسیاری از اندیشمندان در این حوزه بوده است. در این مقاله سعی بر آن است وضعیت سازمان ها و جامعه مدنی روسیه بعد از روی کار آمدن پوتین را از منظر رابطه دولت، فعالیت های مدنی، سیاست ها، قانون گذاری و جهت فعالیت آنها در روسیه و همچنین بازیگری گروه ها ی کوچکی مانند زنان و جوانان مورد بررسی قرار دهد. بر اساس یافته های این پژوهش ضرورت تمرکز دولتی روسیه بر رشد و توسعه جامعه مدنی به ویژه در موضوع حضور سازمان های غیردولتی می تواند به دوام جامعه مدنی در روسیه منجر شود.
۵۰۶۵.

تاثیر توانمندسازی سیاسی زنان بر حکمرانی خوب: (درسهایی از سوئد برای ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال چهاردهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 33 - 62

کلید واژه ها: توانمندسازی توانمند سازی سیاسی زنان حکمرانی خوب سوئد ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۹ تعداد دانلود : ۸۳۱
هدف این نوشتار بررسی و تحلیل تاثیر توانمندسازی سیاسی زنان بر حکمرانی خوب در سوئد و یافتن الگویی از این حیث برای ایران است. سوئد به عنوان کشوری پیشگام در برابری جنسیتی و حکمرانی خوب محسوب می شود. در ایران نیز جایگاه و حقوق زنان پس از انقلاب اسلامی بهبود یافته است، اما زنان همچنان با یک توسعه نامتوازن روبرو هستند و با وجود غلبه بر بخشی از انگاره های سنتی، موانع اجتماعی، توانمندی مطلوبی در حوزه سیاسی کسب نکرده اند. در همین راستا پرسش اصلی این است که توانمند سازی سیاسی زنان چه تاثیری بر حکمرانی خوب دارد و با مطالعه این روند در کشور سوئد چه آموزه هایی برای ایران می توان استخراج کرد؟ بر این مبنا تحقیق حاضر ابتدا با استفاده از روش قیاسی- فرضیه ای و با ترکیب نظریه توانمندسازی لانگه (سطح خرد) و مالهوترا (سطح کلان) به بررسی تاثیر توانمند سازی سیاسی زنان بر حکمرانی خوب در کشور سوئد می پردازد و از این طریق، مدل توانمندسازی سیاسی زنان در سوئد را استخراج مینماید. مهم ترین راهکار در کشور سوئد، تشخص بخشیدن به زنان، ارائه مسئولیت اجتماعی از طریق مشارکت مدنی (نهادهای مردمی، گروه های داوطلبانه و...) و کمرنگ شدن نگاه جنسیتی از طریق آموزش است. با توجه به تجربه سوئد، توانمندی سیاسی زنان در سطح میانی، به عنوان بخشی کلیدی برای تقویت شاخص های حکمرانی خوب است که بر این اساس مدل ترکیبی لانگه و مالهوترا با اضافه شدن سطح میانی تکمیل می گردد. در نهایت این مدل که مبتنی بر تجربه سوئد است در مورد ایران به کار بسته شده و آموزه هایی برای این کشور مشخص می گردد.
۵۰۶۶.

مبانی و عوامل تحققِ تغییرات اجتماعی در بیانیه گام دوم انقلاب(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۸۷ 79 - 96

کلید واژه ها: آیت الله خامنه ای بیانیه ی گام دوم تغییرات اجتماعی اقتصاد مقاومتی نیروی انسانی عدالت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۱۰ تعداد دانلود : ۵۸۴
هدف پژوهش حاضر تبیین مبانی و عوامل تحقق تغییرات اجتماعی در بیانیه ی گام دوم انقلاب است. روش این پژوهش، تحلیل محتوای کیفی است و در این راستا، ضرورت و مبانی تغییرات اجتماعی لحاظ شده در بیانیه (شامل عدالت و مبارزه با فساد، معنویت و اخلاق، استقلال و آزادی) و عوامل تحقق تغییر در بیانیه (شامل نیروی انسانی، علم و پژوهش، بهره مندی از منابع طبیعی و اقتصاد مقاومتی) را مورد بررسی قرار می دهد. یافته های پژوهش نشان می دهند رهبر انقلاب معتقد است نباید انقلاب را در همه ی جهات غیرمنفعل دانست و از تغییر در آن نگران بود؛ اصولی چون عدالت، معنویت و استقلال می تواند در عین پذیرش تغییرات، از انفعال و خودباختگی جلوگیری کند. نکته ی دیگر، تفاوت بنیادی دیدگاه رهبر انقلاب درباره ی حوزه تغییرات در مقایسه با برخی از اندیشمندان اجتماعی این حوزه بود؛ اصول عدالت، معنویت، اخلاق و استقلال به عنوان مبنای تغییرات در بیانیه ی گام دوم انقلاب مورد توجه واقع شده اند، درحالی که این موارد در اندیشه ی بسیاری از جامعه شناسان حوزه تغییرات جایگاه چندانی ندارد، یا به صورت کم رنگ از کنار آن می گذرند. رهبر انقلاب نقش جوانان را در تحقق گام دوم انقلاب برجسته دانسته است.
۵۰۶۷.

شاخص های کارآمدی دولت در منظومه ی فکری رهبران انقلاب اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: علوم سیاسی (باقرالعلوم) سال بیست و دوم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۸۷ 97 - 128

کلید واژه ها: امام خمینی آیت الله خامنه ای دولت اسلامی کارآمدی دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۸ تعداد دانلود : ۶۵۰
هدف پژوهش حاضر، بررسی شاخص های کارآمدی دولت اسلامی در منظومه ی فکری رهبران انقلاب اسلامی ایران و ارائه ی الگوی کاربردی است. مبنای نظری پژوهش، بیانات امام خمینی و مقام معظم رهبری است و از روش داده بنیاد (از نوع کیفی-کمّی) استفاده شده است. برای پردازش داده های پژوهش، نرم افزار "مکس کیودا" را به کار گرفته ایم. شاخص های کارآمدی دولت اسلامی به دست آمده نشان می دهند که خرد، مایه ی شکل گیری کارآمدی دولت اسلامی است و بر پایه ی ساختار و نحوه ی تعامل و کنش مسئولان در جهت حل مشکلات نظام و مردم استوار است و نیل نظام سیاسی به اهداف تعیین شده را دنبال می کند. "توجه به اهمیت و ضرورت شکل گیری دولت برای اجرای قانون اسلامی در جامعه"، "توجه به منشاء آن یعنی مشروعیت الهی و مقبولیت مردمی" و "رعایت ساختار و اصول و فرآیندها" از شاخص های کارآمدی دولت در بعد اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی است. مضاف بر این موارد، رعایت ویژگی های اخلاقی و مدیریتی مسئولان و رفع یا مقابله با موانع کارآمدی دولت نیز به افزایش کارآمدی دولت اسلامی می انجامد. از مهم ترین آثار کارآمدی دولت می توان به تحقق اهداف والای اسلامی و برقراری عدالت و پیشرفت همه جانبه ی کشور اشاره کرد.
۵۰۶۸.

تاریخ نگاری و تمامیت ارضی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸۶) 92 - 112

کلید واژه ها: ایران تاریخ نگاری تمامیت ارضی ملی گرایی هویت مرز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۰ تعداد دانلود : ۳۵۳
این پژوهش به دنبال بررسی نقش تاریخ نگاری در حفظ تمامیت ارضی ایران است. فرضیه نویسنده این است که اولاً، تاریخ نگاری در تمام دوره های تاریخ ایران، مهم ترین ابزار برای بازتولید و زنده نگاه داشتن هویت سرزمینی ایران بوده است. ثانیاً، تاریخ نگاری با تقویت ملی گرایی منجر به افزایش اهمیت تمامیت ارضی ایران در نزد کارگزاران و افکار عمومی شده است. با شروع حکومت قاجار، دورانی از درگیری با دو قدرت بزرگ جهان آغاز شد که در سراسر قرن نوزدهم ادامه یافت که در نتیجه آن، بخش های بزرگی ازسرزمین های ایران از آن جدا شدند. در تمامی این تحولات و درگیری ها، دیوانیان ایران در کنار به کار گرفتن فنون دیپلماسی نوین، استنادشان اغلب بر شواهد تاریخی استوار بود و بر این اساس، از تاریخ نگاری برای احقاق حقوق سرزمینی ایران می کوشیدند. این موجب شد پس از جنگ جهانی اول که تمامیت ارضی ایران به مخاطره افتاد، نخبگان ایرانی با استفاده از تجربیات قبلی، تاریخ را در ابعاد بیشتری مورد استفاده قرار دهند و از آن به عنوان ابزاری برای حفظ تمامیت ارضی ایران استفاده کنند.  
۵۰۶۹.

یهود و سنیمای کودک؛ ترویج ایده ها و افکار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1021 - 1041

کلید واژه ها: انیمیشن رسانه مظلوم نمایی نشانه شناسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۰۸
ترویج افکار، فرهنگ سازی و... مفاهیمی هستند که امروز نزد پژوهشگران حوزه مطالعات فرهنگی، به ویژه در دنیای رسانه ها از اهمیت زیادی برخوردارند. امروزه به واسطه پیشرفت های شگرف در زمینه فناوری های ارتباطی و اطلاعات و تأثیرات گسترده آن در انتقال و القای اندیشه ها و آرمان ها، آشنایی با رسانه های فرهنگ ساز، صاحبان و گردانندگان آنها و اندیشه ها و ایده هایی که آنها ترویج می کنند، اهمیت مضاعف یافته است. یکی از مؤثرترین ابزارهای فرهنگی که یهودیان در جهت ترویج اندیشه های خود و "مظلوم نمایی" نزد افکار عمومی جهان و به خصوص در آمریکا، استفاده می کنند، صنعت سینما است. در این پژوهش، با بررسی تحلیل محتوای اجمالی سه اثر برتر سینمای انیمیشن، پاندای کونگ فوکار 2، فرار مرغی و چگونه اژدهای خود را تربیت کنید 2، به عنوان نمونه و به روش نشانه شناسی، نشان خواهیم داد که یهودیان چگونه از این سه اثر برای مظلوم نمایی و ترویج آرمان ها و ایده های خود استفاده کرده اند.
۵۰۷۰.

توسعه اقتصادی سنگاپور براساس الگوی دولت توسعه گرای دموکراتیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ 1121 - 1140

کلید واژه ها: توسعه دولت توسعه گرا سنگاپور مزیت نسبی خدماتی مزیت نسبی صنعتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۲۹ تعداد دانلود : ۱۶۸۴
توسعه به عنوان مفهومی اساسی در علوم اجتماعی و سیاسی همزمان با تغییرها و دگرگونی های عمیق جوامع انسانی از نظر مفهومی و نظری و نیز به صورت عملی سیر تحول گسترده ای را پشت سر نهاده و پس از آنکه مدت ها تحت تأثیر اثبات گرایی، تغییرهای کمّی را در حوزه های اقتصادی و سیاسی بررسی و دنبال می کرد، به تدریج در قالب اقتصاد توسعه و اقتصاد سیاسی شاهد تغییرهای اساسی و کیفی در ایستارها و ساختارها بود و مطالعات چندرشته ای حول محور توسعه شکل گرفت، تأکید ویژه این مقاله بر طرح یک نظریه جدیدتر در مطالعات توسعه است؛ نظریه دولت توسعه گرا. در حقیقت به ناتوانی نظریه های پیشین توسعه در تبیین تحولات چشمگیر توسعه ای شرق و جنوب شرق آسیا بازمی گردد. این نظریه در بررسی دلایل این موفقیت ها، نقش برجسته دولت در توسعه اقتصادی این کشورها را برجسته می بیند. به همین دلیل دولت را به عنوان عامل نخست موفقیت این کشورها به کانون مطالعات توسعه بازمی گرداند. این مقاله، با روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات، با استفاده از منابع کتابخانه ای و اینترنتی در زمینه توسعه اقتصادی کشور سنگاپور به تحلیل یافته ها می پردازد. تلاش ما پاسخگویی به این پرسش محوری است که بر پایه نظریه دولت توسعه گرا، کشور سنگاپور در رشد و توسعه اقتصادی خود از چه مؤلفه ها و راهبردهایی بهره برده است؟ در این زمینه، با مرور آرای برخی نظریه پردازان دولت توسعه گرا و با تأکید بر دیدگاه آدریان لفت ویچ، تبیینی سیاسی- جامعه شناختی از تجربه توسعه این کشور ارائه شده است. شاخص های برگزیده دیدگاه لفت ویچ (نخبگان توسعه گرا، دیوانسالاری کارامد، جامعه مدنی ضعیف، رابطه دولت و طبقات اجتماعی) و نیز مدیریت منافع بخش خصوصی و بهره گیری از ابزار سرکوب، بررسی شده اند. نتایج نشان می دهد برمبنای الگوی دولت توسعه گرا، فرایند اقتصادی این کشور، دولت محور و برپایه راهبرد تنوع بخشی (تکیه بر مزیت های صنعتی و خدماتی) و برندسازی قرار داشته است.
۵۰۷۱.

تحلیل و بررسی بافت اجتماعی نمایندگان ادوار اول تا دهم پارلمان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی سیاسی ایران سال دوم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۸) 75 - 111

کلید واژه ها: مجلس شورای اسلامی نمایندگان مجلس دوره های اول تا دهم بافت اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۶۸ تعداد دانلود : ۳۰۰
پژوهش حاضر تلاش دارد تا با بررسی ده دوره نخست مجلس شورای اسلامی با رویکردی تحلیلی مقایسه ای به بررسی و تحلیل بافت اجتماعی و تخصصی نمایندگان مجلس جمهوری اسلامی ایران طی ادوار اول تا دهم بپردازد و به این پرسش های بنیادین پاسخ دهد که نمایندگان پارلمان ایران طی ده دوره اخیر چه آرایش و ترکیب اجتماعی و تخصصی داشته اند؟ و اساساً میان ادوار فوق الذکر به لحاظ بافت اجتماعی چه تفاوت ها و شباهت هایی به چشم می خورد؟ برای پاسخ به این سؤالات نمایندگان مجلس شورای اس لامی ازنظر ت وزیع سنی، جنسیت، سابقه ی نمایندگی، تحصیلات و سوابق شغلی موردبررسی و تجزیه وتحلیل قرار خواهد گرفت. نتایج حاصل از این پژوهش حکایت از آن دارد که پارلمان ایران عمدتاً از میان رجال سیاسی با سابقه نمایندگی یا سوابق دولتی شکل گرفته است. روند تغییرات بافت اجتماعی نمایندگان نیز بیانگر افزایش میانگین سنی و توجه به مدارک آموزش عالی به خصوص در رشته های مدیریت و علوم سیاسی است. این گونه استنباط می شود که میزان شهرت نامزدها و عناوین آن ها نقش تعیین کننده ای در جلب توجه مردم و کسب آرای آن ها داشته است.
۵۰۷۲.

نهادسازی موازی گامی در جهت گذار صلح آمیز نظم بین الملل (زنجیره ارزش چین محور در برابر نظم آمریکایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات اقتصاد سیاسی بین الملل دوره دوم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ 367-394

کلید واژه ها: نظم بین الملل بحران های پولی و مالی نهادسازی اقتصادی چین آمریکا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۴ تعداد دانلود : ۴۰۴
ظهور چین و سایر قدرت های نوظهور در عرصه روابط بین الملل از یک سو و عدم تمایل یا ضعف ایالات متحده در حل مسائل به ویژه پس از بحران های مالی و پولی سال های 2007-2008 و حفظ نظم از سوی دیگر سؤالات مهمی را درباره اهداف قدرت های در حال ظهور و ابهاماتی را درباره آینده نظم بین الملل مطرح ساخته است. بسیاری از نظریه پردازان، به ویژه اندیشمندان واقع گرا و گذار قدرت، بر این عقیده اند که جنگ و منازعه آینده نظم را تعیین خواهد کرد. در این راستا مقاله پیش رو به دنبال پاسخ گویی به این سؤال اصلیاست که برخلاف آنچه نظریه پردازان گذار قدرت تأکید دارند، خیزش و عملکرد اقتصادی چین چگونه می تواند به صورت صلح آمیز تحول و گذار نظم بین الملل را شکل دهد؟ فرضیه ای که در پاسخ به این سؤال مورد آزمایش قرار می گیرد این است که نهادسازی موازی چین برای شکل دهی به یک زنجیره ارزش اقتصادی غیر آمریکایی در بلندمدت منجر به تغییر جهت گیری سیاسی دولت های مشارکت کننده شده و گذار مسالمت آمیز را رقم خواهد زد و نهایتاً چین بدون درگیر شدن در یک جنگ سخت بزرگ، به یک قدرت بزرگ چندبعدی تثبیت شده تبدیل خواهد شد. در این راستا مصداق هایی چون بانک آسیایی سرمایه گذاری زیرساخت، بانک توسعه جدید بریکس، ابتکار یک جاده، یک کمربند و طرح مشارکت اقتصادی جامع منطقه ای مورد بررسی قرار می گیرد.
۵۰۷۳.

رویکرد ایالات متحده نسبت به استمرار توسعه اقتصادی-نظامی چین (مطالعه موردی دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات بین المللی سال ۱۶ پاییز ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۶۲) 71 - 91

کلید واژه ها: ایالات متحده ترامپ چین موازنه ترکیبی تهاجمی جنگ تجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۵ تعداد دانلود : ۳۷۶
بررسی سیاست خارجی آمریکا نشان می دهد پس از جنگ سرد واشنگتن همواره نسبت به رشد هژمونی منطقه ای رقبا در نقاط مختلف جهان حساس بوده است. در این بین رشد چین در حوزه اقتصادی و تسری آن به حوزه نظامی از این واکنش مستثنی نبود. این رویکرد در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ به شکل متمایزی و به طور ویژه در ابعاد اقتصادی دنبال شده است. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی و گردآوری داده ها بصورت کتابخانه ای و اینترنتی به دنبال فهم سیاست خارجی ایالات متحده در قبال چین در دوره ریاست جمهوری ترامپ می باشد. براین اساس پرسش اصلی این مقاله آن است که رویکرد ترامپ نسبت به استمرار رشد چین را در چه قالبی می توان تبیین نمود؟ یافته های پژوهش نشان می دهند که علی رغم وجود تفاوتهای ماهوی نسبت به سایر روسای جمهور آمریکا، ترامپ مهار و کنترل چین را در قالب توامانی راهبرد موازنه ترکیبی تهاجمی پیگیری می کند. رویکرد موازنه ترامپ در چارچوب ویژگی های شخصیتی او، عمدتا در حوزه اقتصادی به صورت یکجانبه و از طریق جنگ تعرفه ای و تجاری با چین دنبال شده است. مهار رشد فزاینده اقتصادی چین از یک سو، در کنار افزایش قدرت نظامی گری (با تصاعد بودجه نظامی جهت ارتقای توان رقابتی نیروهای مسلح آمریکا) مهم ترین ارکان راهبرد موازنه ترامپ نسبت به چین را تشکیل می دهد. با این حال داده های آماری نشان از توفیق حداقلی ترامپ در مهار و کاهش رشد اقتصادی چین دارند. عدم کامیابی در محدودسازی پکن از سوی ترامپ، مسئله تحول در جایگاه و پرستیژ ایالات متحده در نظام بین الملل را در پی خواهد داشت.
۵۰۷۴.

تاثیر بیداری اسلامی برجایگاه بین المللی جمهوری اسلامی ایران با استفاده از( swot)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات انقلاب اسلامی سال شانزدهم بهار ۱۳۹۸ شماره ۵۶ 7-18

کلید واژه ها: بیداری اسلامی جمهوری اسلامی انقلاب اسلامی SWOT

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۴۲۷
بیداری اسلامی، ریشه در ارتباطات نوین غرب با جهان اسلام دارد؛ اما اینکه ایران به چه میزان از این پدیده اثرپذیرفته است، مبهم باقی مانده؛ چراکه که از سوی محققین، کمتر مورد بررسی قرار گرفته است. سؤال تحقیق این است که ج.ا.ا برای ارتقاء جایگاه بین المللی خود، چه راهبردهایی را براساس فرصت ها و تهدیدها، قوت ها و ضعف های بیداری اسلامی می تواند اتخاذ نماید؟ هدف این تحقیق نیز شناخت رابطه بین بیداری اسلامی و جایگاه بین المللی ج.ا.ا و چگونگی ارتقاء آن بوده است. در این پژوهش، از روش توصیفی تحلیلی استفاده شده و با استفاده از مدل تحقیقی « swot » این رابطه مورد بررسی قرار گرفته است. شرایط، دلالت بر آن دارد که موقعیت ج.ا.ا در وضعیت موجود در نقطه تهاجمی معطوف به فرصت است و در آینده با ارتقاء آن در نقطه تهاجمی معطوف به قدرت قرار خواهد گرفت. نقطه ای که ایران را برخوردار از به دست آوردن ابتکار عمل وسیع در سطح منطقه می نماید.
۵۰۷۵.

تهاجم نظامی عربستان سعودی به یمن؛ دلایل و پیامدها

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اندیشه معاصر سال دوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲

کلید واژه ها: عربستان سعودی یمن انصارالله ائتلاف توفان قاطعیت واقع گرایی تهاجمی ژئوپلیتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۴۱۰ تعداد دانلود : ۱۱۶۴
عربستان سعودی در 26 مارس 2015 با تشکیل ائتلافی از کشورهای عربی، تهاجم هوایی خود را علیه مردم یمن با ادعای حمایت از عبدربه منصور هادی، رئیس جمهور مستعفی این کشور، آغاز کرد. در این عملیات که در ماه نخست از آن به عنوان «توفان قاطعیت» و بعد از آن «بازگشت امید» نام برده می شود، امارات، بحرین و کویت متحدان عربستان سعودی را تشکیل داده و کشورهایی نظیر سودان، مصر، اردن در تحویل تسلیحات نظامی با ریاض همکاری می کنند. مقاله حاضر با استفاده از روش توصیفی - تحلیلی و با بهره گیری از تئوری واقع گرایی تهاجمی به دنبال پاسخ به دو پرسش به هم پیوسته است. نخست، اهداف و دلایل عمده عربستان سعودی از تهاجم نظامی به یمن چه بوده است؟ و دوم این تهاجم چه پیامدهایی را برای عربستان سعودی به دنبال داشته است؟ فرضیه پژوهش این است که دلایل اصلی عربستان سعودی از حمله به یمن با هدف کاهش نفوذ شیعیان حوثی و به قدرت رساندن جریان های وابسته به خود در یمن و معمای امنیتی ناشی از نفوذ فزاینده قدرت منطقه ای جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته است. یافته های پژوهش نیز حاکی از آن است که با گذشت حدود پنج سال از تهاجم نظامی عربستان سعودی به یمن، این کشور به اهداف اعلانی خود دست نیافته و تهاجم نظامی، پیامدهای منفی متعددی را برای عربستان به دنبال داشته است.
۵۰۷۶.

تحلیل منازعه ایران و رژیم صهیونیستی در زمینه برنامه هسته ای ایران با استفاده از نظریه بازی ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال چهارم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۳ 7 - 39

کلید واژه ها: نظریه بازی ها برنامه هسته ای برجام منازعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۷ تعداد دانلود : ۳۶۹
این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل وضعیت فعلی منازعه ایران و رژیم صهیونیستی در زمینه برنامه هسته ای ایران صورت پذیرفته است. در این راستا از ابزار نظریه بازی ها استفاده شده است. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی، و از لحاظ ماهیت تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. فرضیه پژوهش عبارتست از اینکه در آینده نزدیک ایران استراتژی های مبتنی بر توسعه برنامه هسته ای و خروج از برجام و رژیم صهیونیستی استراتژی های مبتنی بر جلوگیری از توسعه و توقف کلیه فعالیت های هسته ای ایران را در پیش خواهند گرفت. از یافته های پژوهش می توان دریافت که تمامی حالات مربوط به خروج از برجام و توسعه، نسبت به حفظ وضعیت موجود و حفظ وضعیت موجود نسبت به پایبندی به برجام و عدم توسعه و همچنین پایبندی به برجام و عدم توسعه نسبت به برخورد نظامی ترجیح دارد. از سوی دیگر، راهبرد کلی رژیم صهیونیستی جلوگیری از توسعه و توقف کلیه فعالیت های هسته ای ایران، حتی به قیمت جنگ (محدود یا سراسری) می باشد. 
۵۰۷۷.

آینده پژوهی (الگوی امتداد حال) و کاربست نظریه های روابط بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهیافت های سیاسی و بین المللی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۵۹)

کلید واژه ها: آینده پژوهی ایران اتحادیه اروپا برجام مرحله ی اکتشافی مرحله ی هنجاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۸۸ تعداد دانلود : ۷۶۳
این مقاله در پی امکان و نحوه کاربست نظریه های روابط بین الملل در روند آینده پژوهی است. برخی از آینده پژوهان به واسطه ی ابتنای آینده پژوهی بر تصورات و نگرش چرخشی به تاریخ، آینده پژوهی را روشی تفسیری می دانند و معتقدند که استفاده از چارچوب نظری و یا مفهومی (به عنوان ابزار تحلیل و تبیین) در مطالعات تفسیری غیرممکن است. در مقابل، برخی استدلال می کنند که روند آینده پژوهی فقط مبتنی بر تصویر و تصورات نیست، بلکه می تواند مبتنی بر شواهد تجربی (فکت ها) باشد؛ پس می توان از نظریه به عنوان ابزار تبیین و تحلیل بهره برد. در این مقاله قصد داریم دیدگاه سومی را مطرح کنیم و با تقسیم روند آینده پژوهی به دو مرحله ی اکتشافی و هنجاری، نشان دهیم استفاده از چارچوب نظری در مرحله ی اکتشافی، ممکن اما محدودیت زاست، ولی بهره مندی از نظریه در مرحله ی هنجاری برای آینده سازی راه گشاست. نتایج این مقاله نشان می دهد که آینده پژوهی مبتنی بر دو مرحله ی اکتشافی و هنجاری است. در مرحله ی نخست، آینده های محتمل طی فرآیندی با راهبرد استقرایی کشف می شوند. محصورکردن این مرحله به چارچوب نظری، محدودیت هستی شناسی ایجاد می کند؛ اما در مرحله ی هنجاری می توان در مرحله ی سناریو سازی و تجویز از یک یا چند نظریه ی به خصوص پیش بینی نظریه ها بهره مند شد. این مقاله کاربست نظریه های روابط بین الملل در آینده پژوهی را با ذکر مثالی از «آینده ی روابط ایران و اتحادیه ی اروپا پس از خروج آمریکا از برجام تا سال 2021» نشان می دهد. روش پژوهش توضیحی-تبیینی است.
۵۰۷۸.

تأثیر برجام بر جایگاه راهبردی ایران در نظام بین الملل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۸۴) 105 - 134

کلید واژه ها: برجام جایگاه راهبردی مذاکرات هسته ای نظام بین الملل ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۲ تعداد دانلود : ۵۳۱
هدف اصلی این مقاله، تلاش برای تدوین چارچوبی دقیق و قابل سنجش برای بررسی و تحلیل تأثیر برجام بر جایگاه راهبردی ایران در نظام بین الملل است. در این راستا، با استفاده از اسناد و منابع کتابخانه ای و اینترنتی موجود و با بهره گیری از مدل سوات، به بررسی و سنجش تأثیر برجام بر جایگاه راهبردی ایران در قالب دو محور قدرت- ضعف و تهدید- فرصت پرداخته می شود. نتایج و یافته ها فرضیه مقاله را مبنی بر اینکه برجام باعث ارتقای جایگاه راهبردی ایران در نظام بین الملل شده است به صورت کمی و دقیق تأیید می کند.
۵۰۷۹.

چرخش نخبگان سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دولت پژوهی سال پنجم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰

کلید واژه ها: نخبگان سیاسی جمهوری اسلامی دولت جامعه شناسی سیاسی چرخش نخبگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۳۱ تعداد دانلود : ۷۵۴
نخبگان مفهوم محوری در جامعه شناسی و علوم سیاسی است و علیرغم مفهوم پردازی های مختلف انتقادات زیادی بر آن وارد است. نخبگان به خصوص نخبگان سیاسی از دیرباز تاکنون نقش مهمی در تحولات جوامع در ابعاد مختلف داشته و دارند. انقلاب اسلامی ایران، نقطه عطفی در تاریخ تحولات سیاسی- اجتماعی دنیای معاصر محسوب گشته که تغییرات زیادی را به همراه داشته است. پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57 نماد پیروزی یک حکومت مبتنی بر ارزش ها و اعتقادات بود که فصل تازه ای در جنبش های مردمی گشود و جایگاه باورهای ایدئولوژیک را ارتقا داد. در این نظام نخبگان سیاسی از موقعیت برجسته ای برخوردار هستند و نقش مهم و بسزایی را در تصمیم گیری های اساسی در ابعاد مختلف ایفا می کنند. بررسی رفتار نخبگان سیاسی در ایران پس از انقلاب اسلامی بویژه در دو دهه اخیر حکایت از تداوم ویژگی رفتاری و فرهنگی نخبگان سیاسی در جمهوری اسلامی ایران دارد. پرورش و گزینش نخبگان سیاسی در ایران بعد انقلاب یک الگوی سامان مند و از پیش طراحی شده ندارد. در کنار تداوم این ویژگی ها در نخبگان عوامل دیگری مانند ناکارآمدی نهاد های سیاسی که خود ریشه در رفتار نخبگان دارد منجر به بروز تحولات بسیاری در عرصه سیاسی و اجتماعی جمهوری اسلامی ایران به ویژه در دهه اخیر شده است. در این مقاله به چرخش نخبگان سیاسی پس از انقلاب اسلامی در ایران تاکید داریم. پژوهش حاضر از نوع کیفی و گردآوری داده ها از طریق کتاب ها و مقاله ها انجام شده است.
۵۰۸۰.

توسعه مدل آینده نگاری مبتنی بر رویکرد فراتلفیق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آینده پژوهی دفاعی سال چهارم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۵ 7 - 34

کلید واژه ها: مدل آینده نگاری روش فراتلفیق آینده پژوهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۸ تعداد دانلود : ۲۳۵
افزایش تغییرات در حوزه های فناوری، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی از یک سو و اثرات متقابل میان این حوزه ها از سوی دیگر، برنامه ریزان و تصمیم گیران را با فضایی پیچیده و با عدم قطعیت بالا مواجه ساخته است. در چنین شرایطی، تصمیم گیری بر مبنای مجموعه ای از فرض ها و یک پیش بینی از آینده کافی نبوده و بررسی سناریوها یا آینده های بدیل ضروری می باشد. درک آینده های پایه و بدیل، نقطه کلیدی اتصال چشم انداز سازمان به برنامه های سازمان در راستای تحقق چشم انداز است. فرایندهای رایج آینده نگاری به دلیل زمینه های تخصصی مختلف و سیر تکاملی شان، متعدد و گوناگون هستند. ازاین رو، انتخاب مدل برای پژوهشگران دشوار است. مقاله حاضر مبتنی بر رویکرد فراتلفیق، با شناسایی و بررسی مدل های موجود و اجزا و روابط آن ها، چارچوب فرایندی جدیدی را برای اجرای مطالعات آینده نگاری پیشنهاد داده است. در همین راستا 32 مدل آینده نگاری شناسایی شده و بر اساس بیش از 40 مؤلفه در قالب سه دسته کلی "اجزای مدل"،"ویژگی های مدل" و"روش تحقیق" مورد ارزیابی قرارگرفته اند. مدل ارائه شده شامل بخش های اصلی "آماده سازی"، "ترسیم نقشه سیستمی مسئله"، "شناسایی آینده های پایه، بدیل و مطلوب"، "طراحی راهبردها و برنامه ها" و درنهایت "ترویج نتایج و ارزیابی مدل" می باشد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان