مطالعات راهبردی بسیج
مطالعات راهبردی بسیج سال بیست و دوم زمستان 1398 شماره 85 (مقاله علمی وزارت علوم)
مقالات
حوزه های تخصصی:
در دنیای امروز با وجود مطالعات فراوان و صرف بودجه های کلان برای کنترل استرس شغلی نیازجدی به تولید الگویی کارآمد برای مدیریت آن احساس می شود. آمار روزافزون معضلات اجتماعی و فردی برخاسته از استرس شغلی از نشانه های عدم کارایی لازم مدل های پیشین با وجود تلاشهای فراوان بوده است . دراین مقاله، محقق به دنبال کشف عوامل اصلی استرس شغلی و ارائه مدل مدیریت آن، بوده است؛ بر این مبنا، در ابتدا با مرور ادبیات نظام اسلامی و دانش مدیریت رایج، عوامل دخیل در ایجاد استرس شغلی سازمانی استخراج ، سپس با انجام مصاحبه های تخصصی با بیش از بیست نفر از صاحبنظران و دانشمندان برتر کشور در رشته های مدیریت، روانشناسی و علوم قرآنی، سنخ های آرمانی مدیریت اسلامی و دانش رفتار سازمانی رایج، با تکنیکهایی چون کدگذاری آزاد، تجزیه وتحلیل شدند . مفاهیم اصلی تحقیق پس از شناسایی ، کدگذاری باز"شاخص ها" سپس با کدگذاری محوری"مولفه ها" وبا کدگذاری انتخابی "ابعاد" مدل پدیدار شد و برای یکپارچگی وانسجام ابعاد، مولفه ها وشاخص های به دست آمده ، پرسشنامه اکتشافی تهیه ، وبا توزیع آن، دربین نخبگان فوق، تمامی ابعاد مدل(عوامل مدیریتی، عوامل سرمایه ای، رفتار سیاسی، عوامل اخلاقی، نهادهای حاکمیتی)، تایید و به فرایند استقرائی خبرگی ارتقا یافت و نهایتا بر اساس پیشنهادات کلیدی راهبردی آنها، مدل مدیریت استرس شغلی کارکنان، منتج ازادبیات نظری ودیدگاه خبرگان، نمایان شد.
دلایل حضور و مشارکت زنان ایرانی در پیاده روی اربعین(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در مقاله حاضر تلاش شده است به این سوال که زنان ایرانی با چه دلایلی در پیاده روی اربعین مشارکت می کنند؟پاسخ داده شود. بدین منظور 20 مصاحبه ی عمیق از زنان ایرانی شرکت کننده در پیاده روی اربعین صورت گرفته و از روش کیفی تحلیل مضمون جهت تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است ، نتایج حاصل از مصاحبه های عمیق حاکی از این است که مهمترین مضامین شناسایی شده در باب دلایل مشارکت عبارتند از 1. مضامین مرتبط با حوزه ی مهدویت وآخرالزمان که برخی از مشارکت کنندگان دلیل حضور خود در پیاده روی اربعین را "معرفی امام زمان )ع) " به مردم جهان می دانند، 2. مضامین مرتبط با حوزه ی تربیتی واخلاقی که زنان بر این باورند که پیاده روی اربعین به خودسازی و شکل گرفتن تربیت صفات در انسان ها کمک می کند، 3. مضامین تبلیغی ناظر بر دلایلی که به تبلیغات افراد پس از بازگشت از سفر در بین خانواده و دوستان صورت می گیرد 4. مضامین فرهنگی که در این راستا زنان مشارکت کننده در پیاده روی اربعین بر این باورند که مهمان نوازبودن خانواده های عراقی و همچنین سخاوتی که فقط در ایام زیارت اربعین، در بین مردم عراق که خود را خادم الحسین(ع) می دانند، تجربه کردند 5. مضامین مذهبی و دینی که آنها از عنایت و نگاه خدا و امام حسین (ع) به ویژه در طول مسیر پیاده روی سخن می گویند. عده ای از زنان مشارکت کننده در کنار سایر علل، برای گرفتن حاجت های خود نیت کرده و اقدام به پیاده روی می کنند
نقش بسیج در پیشگیری از قاچاق کالاهای ممنوعه (رویکرد سیاست جنایی مشارکتی)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سوال اصلی (یا هدف اصلی): مطالعه حاضر با تکیه بر سیاست جنایی مشارکتی و با هدف پیشگیری از قاچاق کالاهای ممنوعه، درصدد پاسخ به این سؤال است:« کارکرد نهاد مردمی بسیج در مهار پدیده قاچاق چیست؟». روش پژوهش: تحقیق ماهیت توصیفی- تحلیلی دارد و با تکنیک پیمایشی انجام گرفته است. نخست کارکنان ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، به عنوان خبره پرسشنامه را بررسی کردند و با حصول مقدار 0.75 برای آلفای کرونباخ، پایایی پرسشنامه مشخص شد. جامعه آماری را بسیجیان و فرماندهان بسیج تشکیل داده اند که 170 نفر از آنها، به عنوان نمونه به سوالات پاسخ دادند. از آمار توصیفی و استنباطی برای توصیف داده ها، از آزمون های ناپارامتری دوجمله ای و رتبه بندی فریدمن برای بررسی سؤالات و از نرم افزار تحلیل آماری SPSS22 در سطح معناداری 0.05 برای تحلیل استفاده گردید. یافته ها: نتایج آزمون دوجمله ای مطلوبیت درجه تأثیر مؤلفه ها را تعیین نمود. اهمیّت بالای مؤلفه های آگاهی، تحصیلات، فرهنگ در مبارزه با قاچاق کالاهای ممنوعه با آزمون فریدمن مشخص شد. نتیجه گیری: پیشگیری از قاچاق کالای ممنوعه وابستگی کامل به افزایش سطح آگاهی و فرهنگ دارد. نهاد بسیج می تواند در عرض سایر نهادهای متولی، در حوزه جرایم و آسیب های اجتماعی نقش قابل ملاحظه ای را در امر پیشگیری ایفا کند.
تبیین الگوی تصمیم گیری استراتژیک شرکت های دانش بنیان در تجاری سازی فنّاوری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تصمیم گیری استراتژیک یکی از فعالیت های مدیریتی برای غلبه بر عدم اطمینان محیطی است. تصمیمات استراتژیک تصمیماتی هستند که بر بقاء بلندمدت سازمان و پویایی و ارتقاء آن تأثیر دارند. شرکت های دانش بنیان ابزار کلان دولت ها برای ارتقاء فناوری و جاری سازی علم در صنعت هستند. با توجه به اهمیت جایگاه سازمان های دانش بنیان در حجم تولید ناخالص داخلی و نیز فقدان الگوی تصمیم گیری استراتژیک این شرکت ها برای «تجاری سازی فناوری»، پژوهش حاضر پاسخ به این سوال است: « الگوی تصمیم گیری استراتژیک شرکت های دانش بنیان در تجاری سازی فناوری چیست؟». بدین منظور با استفاده از روش نظریه داده بنیاد (رویکرد استراوس-کوربین) با 12 نفر از خبرگان موضوع (شامل مدیران شرکت های دانش بنیان و خبرگان دانشگاهی) مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شد. پس از مرحله کدگذاری باز از بطن داده های اولیه ۶۴۹ نکته کلیدی در قالب ۱۴۱ مفهوم انتزاعی استخراج شد. مفاهیم مذکور از طریق فرآیند کدگذاری محوری و انتخابی به شکل گیری ۸۳ مقوله فرعی، 34 مقوله اصلی و نهایتاً شش قضیه ی تئوریک منجر شد. قدرت کنشگری مدیران بر اساس تحلیل بازار، نقش نرخ ماندگاری نخبگان، چابک سازی ساختار و فرآیند تصمیم گیری، حفظ ارتباطات پویای بازاریابی با محیط، توجه به مؤلفه های اکوسیستم فناوری و محیط و اهمیت درجه ی بلوغ و یادگیری سازمان در اتخاذ تصمیمات بخشی از مهمترین مقوله های این پژوهش بوده است.
بررسی رابطه شاخص های کیفیت و حاکمیت قانون و کنترل فساد بر شاخص رفاه لگاتوم(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی این مطالعه بررسی تاثیر شاخصهای کیفیت قوانین و مقررات، حاکمیت قانون و کنترل فساد بر شاخص رفاه لگاتوم در کشورهای منتخب (کشورهای حوزه سند چشم انداز توسعه کشور) طی سالهای 2007تا 2017 می باشد. برای این منظور از داده های آماری بانک جهانی برای متغیرهای مستقل و داده های موسسه لگاتوم برای شاخص رفاه لگاتوم استفاده شده است. در این پژوهش از داده های آماری بانک جهانی برای متغیرهای مستقل و داده های موسسه لگاتوم برای شاخص رفاه لگاتوم استفاده شده است. مدل تحقیق با استفاده از تکنیک داده های تابلویی تخمین زده شده است. نتایج نشان می دهد که بین شاخص فساد اداری و شاخص رفاه لگاتوم رابطه منفی و معنی دار وجود دارد، همچنین بین فساد قانونی و شاخص رفاه لگاتوم ارتباط معنی دار و منفی مشاهده شد؛ اما بین فساد سیاسی و شاخص رفاه لگاتوم ارتباط معنی داری مشاهده نگردید؛ همچنین بین شاخصهای کیفیت قوانین و مقررات و حاکمیت قانون با شاخص رفاه لگاتوم هم رابطه مثبت و معنی دار وجود دارد؛ از این رو مهم ترین توصیه سیاستی این مطالعه برای نیل به اهداف سند چشم انداز کشور ارتقاء شاخصهای نهادی ازجمله بهبود قوانین و مقررات و ساختارهای پاسخگویی می باشد؛ علاوه بر این، مبارزه سیستماتیک با فساد و باز تعریف فساد در قوانین و تعیین حدود و ثغور مسولیت اجتماعی و اختیارات مدیران محلی و تفویض اختیار به آنان توصیه می گردد.
تحلیل فضایی فقر اجتماعی در شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سوال اصلی(یا هدف اصلی): ارزیابی میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل و خوشه بندی فقر اجتماعی در این شهر (خیلی فقیر، فقیر، متوسط، مرفه، خیلی مرفه) روش پژوهش: در این پژوهش داده های خام مربوط به بلوک های مختلف شهر اردبیل که در سرشماری سال 95 بدست آمده بود گردآوری شده و سپس شاخص های مربوط به فقر اجتماعی محاسبه گردید. میزان فقر اجتماعی در بلوک های مختلف شهر اردبیل با استفاده از نرم افزار آماری R و به روش تصمیم گیری چند شاخصه پرومته که وزن شاخص ها از روش ANP بدست آمده بود محاسبه شد. در ادامه، با استفاده از نرم افزار Arc GIS و به روش تحلیل لکه های داغ گستره فضایی فقر اجتماعی بر حسب فقر اجتماعی آن ها رسم شد. یافته ها: لکه های داغ بیشتر در اطراف رودخانه بالیقلو چای که از مرکز شهر عبور می کند امتداد داشتند. در مقابل، لکه های سرد بیشتر در حاشیه شهر اردبیل شامل محلات وحدت، بعد از کمر بندی دوم شهر اردبیل شامل محلات حسن آباد تا سید آباد و هم چنین در جنوب شرقی شهر اردبیل محلات مقدس اردبیلی، بهار آباد، پیر مادر و هاشم آباد مشاهده شدند. حد فاصل این دو منطقه یعنی میدان قیام، خاتم النبین، تا محله ملاباشی لکه های معتدل و و مرز عبور فقر اجتماعی را شامل می شوند. بعلاوه، یک لکه داغ در شمال شهر و در محله شیخ کلخوران وجود داشت.