درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۵٬۵۲۱ تا ۵٬۵۴۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۵۵۲۱.

"چرایی" اسلامی سازی دانش، تعمقی در منطق و استدلال طرفداران اسلامی سازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان دوره دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 139 - 158

کلید واژه ها: چرایی اسلامی سازی دانش هستی شناسی شناخت شناسی اسماعیل راجی فاروقی سید نقیب العطاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۴ تعداد دانلود : ۹۱
مطالعه تاریخ جوامع اسلامی در مواجهه با "مصائب جهان اسلام" در چند دهه اخیر نشان دهنده نوعی "گذار تاریخی" از مواجهه "سخت افزارانه" به نوعی چاره جویی نرم و علمی مبتنی بر "دانش و آموزش" است که از آن به عنوان "اسلامی سازی دانش" یاد می شود. با توجه به اهمیت این "گذار تاریخی" و نیز ابتنای آن بر نقد علم و دانش مبتنی بر مدرنیته غربی، حتی در درون جوامع اسلامی نیز در مورد چرایی و ماهیت آن سئوالاتی ایجاد شده مبنی بر اینکه اساسا "چرا" اسلامی سازی باید در دانش صورت بگیرد؟ این مقاله از طریق روش اسنادی و کتابخانه ای و فراتحلیل مهمترین آثار و منابع موجود در این زمینه ، به بررسی مساله "منطق و چرایی" اسلامی سازی دانش به عنوان یک امر مقدم بر "چیستی" آن پرداخته و به دنبال پاسخ به این سئوال است که اساسا چرا پروژه "اسلامی سازی دانش" شکل گرفت. برآیند کلی نتایج این مطالعه از "چرایی" اسلامی سازی دانش بر مفهوم مرکزی "بحران" در امت اسلامی به خصوص در عصر "پسامدرنیته" استوار است و نشان می دهد ضرورت و منطق "اسلامی سازی دانش" یک دغدغه "هستی شناسانه"، "شناخت شناسانه" و "روش شناسانه" در ارتباط با مواضع "علم و دانش غربی" است که در جوامع اسلامی رشد یافته و ریشه دوانده است. به همین جهت نیز متفکران اسلامی تنها راهکار مقابله با آن را –برخلاف اسلاف خود- نه در اصلاح و یا تغییر سیاسی، بلکه در تحول در "دانش و آموزش" رایج در کشورهای اسلامی می دانند.
۵۵۲۲.

تحلیل جامعه شناختی اخلاق اجتماعی و عوامل موثر بر آن: مورد مطالعه شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات جامعه شناختی شهری سال دهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۴ 33-61

کلید واژه ها: اخلاق اجتماعی هویت اجتماعی هویت دینی هویت مدرن و هویت مذهبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۱۵
پژوهش حاضربه بررسی وضعیت اخلاق اجتماعی درشهر تهران وعوامل اجتماعی موثر برآن پرداخته است. رویکرد اصلی این پژوهش،نظریه تلفیقی وچند بعدی نظم اجتماعی است.روش پژوهش از نوع پیمایش و ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه می باشد.جامعه ی آماری شامل زنان ومردان بالای 18 سال شهر تهران است که 600 نفر از آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند.داده های حاصل نیز با استفاده از نرم افزار SPSS مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داده که متغیرهای اخلاق اجتماعی در این تحقیق شامل مسئولیت پذیری با نمره میانگین (01/3 از 5 )درحد متوسط،نمره انصاف با میانگین (46/2 از5) در حد پایین و نمره تعهد اخلاقی با میانگین(83/2 از 5) در حد متوسط ونمره کلی اخلاق اجتماعی با میانگین (14/2 از 5) در حد پایین می باشد.براین اساس می توان گفت که پایبندی مردم به اخلاق اجتماعی در شهر تهران رضایت بخش نیست. نتایج تحلیل رگرسیونی گام به گام حاکی از این است که متغیرهای هویت ملی،هویت دینی،هویت قومی وسن افراد تاثیر تقویت کننده بر اخلاق اجتماعی پاسخگویان دارد ومتغیرهای تحصیلات و مدت اقامت تاثیر منفی بر اخلاق اجتماعی دارند.به این ترتیب،چگونگی تایید و رد فرضیه های تحقیق مشخص شده است.
۵۵۲۳.

وندالیسم و حس تعلق مکانی در نواحی روستایی پیراشهر بیرجند(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱ 89-122

کلید واژه ها: حس تعلق مکانی وندالیسم امنیت روستاهای پیراشهری نواحی روستا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۶ تعداد دانلود : ۳۷۴
حس مکانی عاملی است که موجب تبدیل یک فضا به مکانی با خصوصیات حسی و رفتاری ویژه برای افراد می گردد. در این ارتباط، حس تعلق مکان به معنای ادراک ذهنی مردم از محیط و احساسات کم و بیش آگاهانه آنها نسبت به مکان است؛ اما عوامل متعددی در کاهش حس تعلق مکانی تاثیرگذار است که یکی از آنها ناامنی های ناشی از وندالیسم (فعالیت های خرابکارانه) است. هدف این مطالعه بررسی رابطه بین وندالیسم روستایی برکاهش حس تعلق مکانی روستاییان در روستاهای حاشیه شهر بیرجند است. در این مطالعه برای بررسی مسئله از روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بهره گرفته شده است. جامعه آماری تحقیق 13 روستای پیراشهری شهر بیرجند بوده اند. نمونه با توجه به فرمول کوکران و با خطای 0/07 درصد معادل 191 نفر تعیین گردید. نتایج نشان داد سه نوع وندالیسم روستایی پیراشهر بیرجند شامل هنجارشکنی فرهنگی، تخریب و سرقت و قانون گریزی بوده است. همچنین اصلی‌ترین عامل اثرگذار بر رخداد وندالیسم، ضعف اجرای قوانین بوده است. در مجموع می­توان گفت محرومیت­‌های سکونتگاه­‌های پیراشهر بیرجند نسبت به مرکز (شهر) در کنار عامل تنوع قومی و فرهنگی منجر به "دلزدگی فضایی" جمعیت و گاهی تقابل با آن شده است. این امر، از یکسو حاکی از کیفیت پایین زندگی و آسایش ساکنان است و از سوی دیگر، توجه ویژه نظام برنامه‌­ریزی برای گذار به سوی "مقبولیت فضا" نزد ساکنین را می‌­طلبد.
۵۵۲۴.

مطالعه کیفی بازنمایی پیامدهای اقتصاد مرزی در زندگی مرزنشینان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 1-22

کلید واژه ها: تجارب زیسته مرزنشینی سیاست های اقتصادی بازارچه های مرزی مناطق مرزی کردستان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۳ تعداد دانلود : ۳۹۱
این مقاله در پی سنجش پیامدهای منفی سیاست های مختلف اقتصادی در مناطق مرزی، با تاکید بر بازاچه های مرزی است. سوال محوری مقاله این است که سیاست های اقتصادی در مناطق مرزی بانه و مریوان چه پیامدهای منفی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی به همراه داشته است.روش تحقیق کیفی و فن مصاحبه و مشاهده برای گردآوری داده ها و مطالعه زیست جهان مردمان این منطقه انتخاب گردیده است. جهت تحلیل داده ها، روش نظریه زمینه ای مورد استفاده قرار گرفته است. داده ها در دو بخش توصیفی و تبینی، تحلیل شده اند. در بخش اول، یافته های توصیفی چون سن، تحصیلات مورد توصیف واقع شده اند و در بخش تبینی بر پایه مصاحبه ها 6 مقوله منفک شده از هم مورد تحلیل قرار گرفته است. یافته ها نشان می دهد که سیاست های اقتصادی در مناطق مرزی از لحاظ اشتغال متناس بو متوازن نبوده و بیشتر افراد دارای نفوذ و قدرت از آن سهم برده اند. در بخش درآمد وضعیت افراد در اوایل به نسبت امروزه خیلی بهتر بود، ولی امروزه درآمد آنان به شدت کاهش پیدا کرده است. قاچاق کالا به نسبت قبل از اجرای سیاست های اقتصادی کم رنگ تر شده است، ولی باز به دلیل سیاست هایی چون بستن بازارچه ها قاچاق از بین نرفته است و کماکان کم و بیش ادامه دارد. مشاغل تولیدی- صنعتی خرده پا به شدت تحت تاثیر و تحلیل رفته است و رشدی منفی داشته است. یکی دیگر از پیامدهای این سیاست ها، بحث افت کمی و کیفی تحصیلات جوانان است، که شدت آن با اوج رونق بازار و تجارت مرزی همزمان بوده است. از دیگر پیامدهای منفی سیاست های اقتصادی، بحث اجتماعی ذهنیت یابی پولی مردمان این نواحی است که پول و مالکیت فردی به یکی از علل وجودی ارزش و شأن اجتماعی و قدرتمند شدن بدل شده است. مقوله هسته نیز با توجه به دیگر مقولات و مشمولیت آنان تحت عنوان شکنندگی زندگی اقتصادی مرزنشینان صورت بندی شده است.
۵۵۲۵.

تحلیل شاخص های فرهنگی هافستد و بررسی تاثیر آن بر اکوسیستم کارآفرینی دانش بنیان (مطالعه موردی: استان سیستان و بلوچستان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 233-251

کلید واژه ها: فرهنگ ابعاد فرهنگی هافستد اکوسیستم کارآفرینی دانش بنیان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۳ تعداد دانلود : ۲۴۱
اکوسیستم کارآفرینی ترکیبی از عناصر فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی درون یک منطقه است که محیطی مساعد برای انجام فعالیت های کارآفرینانه را به وجود می آورند. این تحقیق با هدف تحلیل ماهیت فرهنگ جامعه مورد مطالعه و تاثیر پذیری عوامل مؤثر فرهنگی از هم به منظور بررسی اثرات آن ها در فرآیند کارآفرینی بر اساس ابعاد فرهنگی هافستد در استان سیستان و بلوچستان صورت گرفته است. تحقیق حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی و گردآوری اطلاعات به روش پیمایشی انجام شده است. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده که توزیع آن با روش نمونه گیری طبقه بندی ساده صورت گرفته است. جامعه مورد پژوهش جمعیت استان سیستان و بلوچستان در نظر گرفته شد، حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 384 نفر برآورده شد، 450 عدد پرسشنامه توزیع شد و تعداد 390 مورد که به صورت صحیح پاسخ داده شده بود مورد استفاده قرار گرفت. روایی پرسشنامه بر اساس تحلیل عاملی و پایایی کل آن با آلفای کرونباخ 96% مورد تایید قرار گرفت. نتایج نشان می دهند جامعه مدنظر مردسالار، فردگرا و دارای نگرش کوتاه مدت به آینده، با سطح ریسک پذیری بالا می باشند و توزیع قدرت در جامعه را نسبتاً عادلانه می داند. در خصوص وجود همبستگی میان ابعاد پنج گانه فرهنگی هافستد به غیر از وجود ارتباط میان شاخص « مردسالاری/زن سالاری » و « جمع گرایی/فردگرایی » و ارتباط میان شاخص نگرش به آینده و مرد سالاری که مورد تایید قرار نگرفت بقیه همبستگی ها میان عوامل تایید شد، بر اساس این نتایج فرهنگ استان پشتیبان فرآیند های کارآفرینی است.
۵۵۲۶.

اثربخشی آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی آموزش و پرورش بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۱۳ 190-199

کلید واژه ها: برنامه دانش افزایی فراشناختی عملکرد تحصیلی پرورش خلاقیت دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۳۳۵
هدف : هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان بر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی بود. روش : این مطالعه نیمه تجربی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش همه دانش آموزان پایه های سوم تا پنجم ابتدایی منطقه یک شهر تهران در سال تحصیلی 96-1395 بودند. نمونه پژوهش 120 دانش آموز بود که با روش تصادفی خوشه ای انتخاب و با روش تصادفی ساده در دو گروه مساوی (60 نفر گروه آزمایش و 60 نفر گروه کنترل) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 2 ساعته تحت آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی قرار گرفت و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های خلاقیت (تورنس، 1974) و عملکرد تحصیلی (فام و تیلور، 1999) بودند. داده ها با روش تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم افزار SPSS-22 تحلیل شدند. یافته ها : یافته ها نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در هر دو متغیر عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت تفاوت معناداری وجود داشت. به عبارت دیگر، آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان باعث افزایش عملکرد تحصیلی (همه مولفه های آن شامل خودکارآمدی، برنامه ریزی، تاثیرات هیجانی، فقدان کنترل پیامد و انگیزش) و پرورش خلاقیت (همه مولفه های آن شامل انعطاف پذیری، سیالی، بسط و ابتکار) دانش آموزان ابتدایی شد (05/0 P< ). نتیجه گیری : بر اساس نتایج، معلمان می توانند از روش آموزش برنامه دانش افزایی فراشناختی معلمان در کنار سایر روش های آموزشی برای بهبود عملکرد تحصیلی و پرورش خلاقیت دانش آموزان ابتدایی استفاده کنند.
۵۵۲۷.

زیست مجردی جوانان: مسئله ای اجتماعی-فرهنگی (رویکردی تحلیلی مبتنی بر آرای ژان بودریار و ریچارد سِنِت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 97-123

کلید واژه ها: زیست مجردی جوانان اغوا انهدام امر واقعی فرسایش هویت مرگ انسان عمومی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۴ تعداد دانلود : ۶۲۶
مقاله حاضر با رویکرد تحلیلی و جامعه شناسانه، به تحلیل مسئله زیست مجردی جوانان بر اساس نظریه های ژان بودریار و ریچارد سِنِت می پردازد. مقاله با تأکید بر تخیل جامعه شناسانه به دنبال ابهام زدایی و ایجاد خلاقیت در نگاه به این مسئله اجتماعی است. مطالعه نظری مورد توجه در این پژوهش، تحلیل و نقدِ فرمی جدید از زندگی در میان جوانانی است که تحت تأثیر روال اجتماعی-فرهنگیِ مدرن یا فردگرا قرار گرفته اند. جلوه ای از تراژدی حیات مدرن که مجردان را در برابر ایده های متغیر و بی شماری قرار می دهد؛ ایده هایی که هرگز در کلیت خود قابل دسترسی نیستند. نوعی از زندگی در جامعه نوین شکل گرفته است که در پی محبوبیت فردگرایی، جوان معاصر را با به حداکثر رساندن لذت جنسی و مصرف گرایی، اغوا نموده و پدیده های خیالی- مجازی را برایش تبدیل به واقعیتی تام کرده است. این تراژدی ارزش زدا و به دنبال آن اشاعه فرهنگ نوین جهانی، زندگی مجردان را بیش از پیش از هم گسیخته کرده و در جهت انزوا هدایت نموده است؛ انزوایی از نوع گسیختگی همبستگی های جمعی و جذابیت جهان فردگرایانه. با تأمل در نظریه های ریچارد سنت و ژان بودریار می توان گفت فرم زندگی زیست مجردی، زنگ خطر را در روابط سردِ اجتماعی، تشکیل خانواده، ناشناختگی، انزوا و بیداد فردگرایی به صدا درآورده است. این اشاعه ماجراجویانه فرهنگ مدرن در میان جوانان و اروتیک سازی علایق آنان، کاملاً مسئله آفرین بوده که زیست مجردی، تنها یکی از پیامد های آن می باشد.
۵۵۲۸.

بررسی پویایی طلاق در ایران با تأکید بر دوره 1383-1393(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 547 - 568

کلید واژه ها: طلاق مسائل اجتماعی تغییر خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۵ تعداد دانلود : ۳۵۷
با توجه به افزایش آمار طلاق در کشور طی سال های اخیر، مقاله پیش رو بر آن است تا با رویکرد توصیقی تحلیلی و با استفاده از روش تحلیل ثانویه، وضعیت طلاق در ایران و روند آن طی دوره 1393-1383 را مورد بررسی قرار دهد. بدین منظور از منابع موجود شامل داده های سرشماری، سازمان ثبت احوال و نمونه سرشماری 1390 برای زنان 64-15 ساله استفاده شده است.  یافته ها نشان داد نسبت طلاق به ازدواج در کل کشور در سال 1383، 10.21 بوده که طی یک روند افزایشی در سال 1393 به 22.58 رسیده است. هم چنین یافته های حاصل از مطالعه الگوهای سنی و جنسی نیز نشان داد در سال 1393، زنان سنین 20 تا 35 ساله و مردان سنین 25 تا 40 ساله در معرض خطر بیشتری برای طلاق بودند. شاخص میانگین طول مدت زندگی، افزایش یک سال دوام زندگی مشترک در سال 1393 در مقایسه با سال 1383 را نشان داد. عوامل اجتماعی اقتصادی و افزایش شاخص هایی مانند سطح تحصیلات زنان و استقلال آن ها، سن ازدواج، شهرنشینی و تراکم جمعیت و میزان بیکاری، خصوصاً مردان و جوانان در تعامل با ساختار سنی و هم چنین تغییرات فرهنگی نقش مهمی در روند رو به تزاید طلاق در طول یک دهه اخیر ایفا کرده اند.
۵۵۲۹.

نقش نهاد وقف در فرایند توسعه: رویکردی نو نهادگرا(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و علوم اجتماعی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲۴ 5 - 26

کلید واژه ها: نهاد وقف توسعه نو نهادگرایی نو نهادگرایی در جامعه شناسی اقتصادی محیط نهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۲ تعداد دانلود : ۳۸۸
هرچند نهاد وقف نقش مهمی در فرایند توسعه داشته است؛ اما کاهش مشارکت این نهاد در توسعه جوامع اسلامی مسئله ای است که کمتر تحلیل جامعه شناختی شده است. این در حالی است که رویکرد نو نهادگرایی در جامعه شناسی اقتصادی، با ارائه تعریفی مبتنی بر منافع از نهادها و تعیین مکانیسم روابط علّی بین سطوح مختلف محدودیت های رسمی و غیر رسمی، کنشگران را در انجام کنش های خود، دارای عقلانیت محدود به زمینه ای می داند که توسط شبکه ها، هنجارها، عقاید فرهنگی و ترتیبات نهادی رسمی شکل گرفته است. از آنجایی که نو نهادگرایی در جامعه شناسی اقتصادی، چارچوب نظری جامعی در فهم رفتار اقتصادی و تحلیل نهادی فراهم آورده است؛ هدف پژوهش حاضر آن است تا با روش توصیفی−تحلیلی، نو نهادگرایی در جامعه شناسی اقتصادی را به عنوان رهیافتی تحلیلی معرفی نماید و براساس رویکرد یاد شده، به تحلیل عوامل مؤثر بر نقش وقف به مثابه نهادی اقتصادی−اجتماعی در فرایند توسعه ایران اسلامی بپردازد. نتیجه بیانگر آن است که محیط نهادی وقف، مدیریت متولیان موقوفات و سازمان های متولی وقف و نیات، انگیزه ها و هنجارهای اجتماعی وقف در بین واقفان، مهم ترین عواملی هستند که نقش توسعه ای نهاد وقف در ایران را تحت تأثیر قرار داده اند.
۵۵۳۰.

شاخص های اخلاق اسلامی در اخبار صداوسیما جهت افزایش اعتماد سیاسی مخاطبان به حکومت (مطالعه موردی: خبر 21 شبکه اول سیما)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دین و ارتباطات سال بیست و هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۸) 231 - 266

کلید واژه ها: رسانه اخلاق اسلامی اعتماد سیاسی خبر صداوسیما

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۳ تعداد دانلود : ۲۹۳
اعتماد سیاسی یکی از انواع اعتماد است که به رابطه دولت و مردم می پردازد. افزایش اعتماد سیاسی موجب تعامل بیشتر مردم و دولت و افزایش مشارکت سیاسی می شود. به دلیل اهمیت رسانه ملی در هدایت افکارعمومی، پژوهش حاضر با روش تحلیل محتوای کیفی و با رویکرد قیاسی به مطالعه چگونگی پوشش خبریِ مهم ترین شاخص های اخلاقیِ توصیه شده در دین اسلام به حاکمان اسلامی به منظور افزایش اعتماد سیاسی مخاطبان به حکومت سیاسی، در اخبار تلویزیونی صداوسیما پرداخته است. برای تحلیل دقیق تر و عینی ترِ نمونه های موردمطالعه، از داده های کمی نیز استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش، بخش های خبر تلویزیونی ساعت 21 شبکه اول سیمای جمهوری اسلامی ایران است که هر یک از اخبار در این بخش خبری، به عنوان واحد مشاهده و واحد تحلیل در نظر گرفته شده است. بر اساس یافته های پژوهش، 92/25درصد از کل اخبار ساعت 21 شبکه اول سیما، به شاخص های افزایش اعتماد سیاسی به حکومت بر اساس معیارهای اخلاق اسلامی پرداخته است و از این میزان، 09/38درصد مقوله ها، به ویژگی های فردیِ مسئولانِ حکومت اسلامی در جهت اعتماد افزاییِ مخاطبان به حکومت سیاسی در جامعه اشاره داشته اند و مابقی یعنی 90/61درصد، رفتار مسئولین حکومت با مردم را موردتوجه قرار داده اند. یافته ها نشان می دهد در همه تولیدات خبر تلویزیونی 21 شبکه اول شیما، به زیر مقوله های «داشتن تقوای الهی»، «پرهیز از رفاه زدگی و دنیا پرستی مسئولین حکومت»، «مدارا کردن و رفق با مردم» و «قرارگیری هر شخص یا نهاد در جای خود» هیچ توجه و اشاره ای نشده است.
۵۵۳۱.

نقش دین در انقلاب فرهنگی (مطالعه جایگاه دین در انقلاب فرهنگی ایران، چین و روسیه از دیدگاه جامعه شناسی تاریخی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی تاریخی سال دوازدهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲ 37-58

کلید واژه ها: انقلاب فرهنگی دین سیاسی نقش عاملیتی دین مطالعه تطبیقی - تاریخی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۷ تعداد دانلود : ۲۷۶
با وجود مطالعات زیادی که در زمینه انقلاب های فرهنگی انجام شده است، مطالعه مقایسه ای نقش دین در انقلاب فرهنگی ایران، چین و روسیه با توجه به نقش دین کم تر به چشم می خورد. پرسشی که این مطالعه در پی پاسخ به آن بوده این است که هرکدام از انقلاب های فرهنگی روسیه، چین و ایران با آموزه های دینی متن جامعه ای که رخ داده اند چه نوع ارتباطی داشته اند؟ نگارندگان با توجه به شرایط مطالعه به رویکردهای سکولار و دین انقلابی در انقلاب های فرهنگی اشاره و تلاش کرده اند با استفاده از روش تطبیقی تاریخی بر اساس رخدادهای انقلاب فرهنگی در سه کشور، این رویکردها را آزمون کنند. مطالعه تاریخی تطبیقی به شکل درون سیستمی و بین سیستمی صورت گرفته است؛ در سطح درون سیستمی به شکل روایتی، روند ارتباط دو پدیده تشریح شده و در سطح بین سیستمی شاخص های دینی انقلاب فرهنگی در سه کشور ایران، چین و روسیه با استفاده از روش های میل مقایسه شده است. یافته ها نشان می دهند در هر سه مورد نقش دین اهمیت دارد، لیکن شاخصه های ایرانی مؤید منظر آرمانی و شاخصه های روسیه و چین مؤید منظر ابزاری به نقش دین در انقلاب فرهنگی است. نتایج مقاله ضمن تأیید مدعای نگارندگان، تفاوت ها و شباهت های سه رخداد مورد مطالعه را تشریح می کند.
۵۵۳۲.

تحلیل نشانه شناسی گفتمانی زن چادری در سینمای ایران (مطالعه موردی فیلم چهارشنبه 19 اردیبهشت)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 81-99

کلید واژه ها: فیلم چهارشنبه 19 اردیبهشت سینمای ایرانیان چادر زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۳ تعداد دانلود : ۳۶۹
از سینمای ایران انتظار می رود که شناخت و باور عمومی درست و مطابق با نگاه دینی و ملی از پدیده های فرهنگی به جامعه ارائه دهد. چادر نیز به عنوان پوشش اصیل ایرانی اسلامی زنان، نیازمند تصویر سازی مناسب است. این مقاله با مروری بر تاریخچه پوشش در ایران و نگاهی به جایگاه چادر در اسلام، ضمن بررسی تصویر کلی چادر در سینمای ایران، با روش نشانه شناسی گفتمانی در نقد فیلم «چهارشنبه 19 اردیبهشت»، یکی از نمونه های سینمایی بازنمایی زن چادری را مورد تحلیل قرار می دهد. هدف از نگارش این اثر، بررسی نگاه فیلمساز به زن چادری است . تحلیل این فیلم، نشان می دهد که فیلم تصویری منفی از زن چادری به نمایش می گذارد که با تصویر واقعی آن در خاستگاه فرهنگی اش مطابقت ندارد.
۵۵۳۳.

تحلیل گفتمان قدرت نرم(القای فرهنگی) آموزش زبان و ادبیات فارسی در راهبرد دیپلماسی فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 63 - 92

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان قدرت نرم القای فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۱۷ تعداد دانلود : ۲۳۵۰
عرصه روابط بین الملل امروزه به طرز خیره کننده ای تحت تاثیر عوامل فرهنگی قرار دارد و از این رو کسب وجهه و اعتبار و نفوذ در افکار عمومی و به عبارت دیگر دسترسی به قدرت نرم از اهداف مهم دولت ها در سیاست بین الملل و عرصه دیپلماسی فرهنگی است گرچه به صراحت بیان نمی شود .از آنجایی که آموزش زبان و ادبیات فارسی و در پی آن گسترش یافتن این مهم سبب تفاهم روز افزون بین فرهنگ ایرانی با سایر فرهنگ ها را فراهم می آورد همچنین این نکته که هرچه افراد بیشتری به یک زبان تسلط یابند نفوذ فرهنگی آن زبان و به تعبیر دیگر قدرت نرم که خود از ابزارهای مهم سیاست خارجی کشور است، قوی تر و گسترده تر خواهد شد و از نفوذ فرهنگ بیگانه کاسته می شود و این همه بدان جهت است که آموزش زبان و به تبع ادبیات(فرهنگ و تمدن) موجبات القای فرهنگی در عرصه دیپلماسی فرهنگی را ایجاد می نماید. لذا این مقاله با روش کتابخانه ای و با رویکردی توصیفی – تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که نقش آموزش زبان و به تبع، ادبیات فارسی در گسترش دیپلماسی فرهنگی و روابط فرهنگی چگونه ارزیابی می شود . یافته های پژوهش نشان دهنده نقش عمده آموزش و گسترش زبان و ادبیات فارسی در دیپلماسی فرهنگی به وسیله شناخت بن مایه های فرهنگی و القای فرهنگی و مولفه های قدرت نرم می باشد که جزء لاینفک سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد.
۵۵۳۴.

ارائه مدل ارزیابی اثربخشی اجرای خط مشی های برنامه پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران در سازمان تأمین اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد اجتماعی فرهنگی سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۷ 93 - 124

کلید واژه ها: ارزیابی خط مشی اجرای خط مشی سیستم استنتاج فازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۹۳ تعداد دانلود : ۲۹۶
هدف از انجام این پژوهش ارائه مدل ارزیابی اثربخشی اجرای خط مشی های برنامه پنج ساله توسعه جمهوری اسلامی ایران در سازمان تامین اجتماعی بوده است. روش: در این پژوهش به منظور ارزیابی خط مشی های اجرا شده از روش ترکیبی استفاده شده است به این شکل که در مراحل مختلف از روش های کمی(سیستم استنتاج فازی) و از روش های کیفی(مصاحبه برای تعیین قواعد فازی) بهره گیری شده است. جامعه آماری این پژوهش مدیران سازمان تامین اجتماعی و اساتید دانشگاه بوده اند که با روش نمونه گیری هدفمند مورد انتخاب قرار گرفته اند. چارچوب نظری استفاده شده برای ارزیابی اثربخشی خط مشی های اجرا شده در سازمان تامین اجتماعی، از ترکیب دو مدل متلند و هیل و هوپ بوده است. نتایج: نتایج پژوهش نشان داده است که سطح تضاد و ابهام در خط مشی های سازمان تامین اجتماعی نسبتا بالا بوده است و بالاترین ضعف ها در خصوص ارزیابی و دقت در تدوین خط مشی بوده است. نتایج حاصل از وابستگی بین متغیرها و قواعد اگر - آنگاه نشان از آن دارد که اگر تضاد و ابهام در خط مشی زیاد باشد، اگر سطح استفاده از ابزارهای قدرت نفوذ (اعمال زور در اجرای خط مشی)، تبادل (استفاده از بده بستان و دید بازارمحور) و نیز متقاعدسازی (سازوکارهای فرهنگی) نیز زیاد باشد خط مشی غیر اثربخش می شود. ولی خروجی نهایی مدل متلند نشان از آن داشته است که با توجه به فازی بودن مدل، خط مشی ها در میان دو تابع عضویت زیاد و متوسط قرار گرفته اند که در این حالت می توان به حالت کمی اثربخش نیز دست یافت.
۵۵۳۵.

مقایسه ی حمایت اجتماعی، سبک های مقابله و جوّ عاطفی خانواده در بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت و غیر حمایت در شیراز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: تغییرات اجتماعی - فرهنگی سال هفدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۶۴ 44 - 62

کلید واژه ها: حمایت اجتماعی سبک های مقابله جو عاطفی خانواده زنان سرپرست خانوار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۷ تعداد دانلود : ۲۳۲
زنان سرپرست خانوار، در مقایسه با زنان دارای همسر، با استرس بیش تری برای اداره ی زندگی روبه رو می شوند. شاغل بودن، کار در منزل، مراقبت از فرزندان، نگرانی های مالی و عدم برخورداری از منابع حمایتی کافی به طور روزانه سبب استرس و پریشانی زنان سرپرست خانوار می شوند و آن ها را با مشکلاتی از قبیل بیماری های جسمانی، مشکلات خواب و افسردگی مواجه می کنند که در نهایت بهزیستی خود و خانواده شان را تحت تأثیر قرار می دهند. پژوهش حاضر، علّی- مقایسه ای است که نمونه ی پژوهشی شامل 107 زن سرپرست خانوار تحت حمایت و 107 زن سرپرست خانوار غیرحمایت بودند که از بین چهار ناحیه ی تحت حمایت کمیته ی امداد شیراز با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار مورد استفاده برای جمع آوری داده ها شامل مقیاس حمایت اجتماعی فیلیپس (PSSI)، پرسش نامه ی راهبردهای مقابله ای (CISS) و پرسش نامه ی جوّ عاطفی خانواده ی برن (BFECQ) بود. نتایج آمار توصیفی نشان داد که در تمام خرده مقیاس های متغیرهای پژوهش به جز سبک مقابله ای هیجان مدار، میانگین نمرات گروه زنان سرپرست خانواد تحت حمایت از گروه زنان غیرحمایت بالاتر است. نتایج حاصل از روش تحلیل واریانس چندمتغیری نشان داد که بین زنان سرپرست خانوار تحت حمایت و زنان سرپرست خانوار غیرحمایت در شیراز از لحاظ خرده مقیاس های حمایت اجتماعی (حمایت خانواده، دوستان و دیگران)، خرده مقیاس های سبک های مقابله ای (سبک های مسئله مدار، هیجان مدار و اجتناب مدار) و جو عاطفی خانواده (جوّ پدر- فرزندی و مادر- فرزندی) در سطح 001/0p< تفاوت وجود دارد.
۵۵۳۶.

حقوق خبرنگاران و مسئولیت دولت نسبت به خبرنگاران در حین بحران ها و درگیری ها

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سیاست و رسانه سال سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۹) 89-116

کلید واژه ها: مسئولیت دولت حقوق بین الملل خبرنگاران مخاصمات مسلحانه رسانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۳۸ تعداد دانلود : ۴۹۳
حفاظت از خبرنگاران و جلوگیری از زیان وارده به آن ها همواره به عنوان یک مسئله ی مهم مدنظر جوامع حقوقی بین الملل و دولت ها می باشد. قوانین بین المللی از جمله پروتکل ها و کنوانسیون های مرتبط با موضوع مخاصمات مسلحانه ی دولت ها چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ، همواره حقوق قانونی و بشردوستانه ی افراد را مدنظر قرار داده اند؛ هم چنین مواد کمیسیون حقوق بین الملل، تعهدات بین المللی مرتبط با تمامیت جسمانی یا تمامیت معنوی افراد و مسئولیت متقابل در قبال آن را مورد اشاره قرار داده اند. هم چنین حقوق مربوط به گزارشگران در مناطق جنگ زده در صحنه ی مخاصمات و پوشش رسانه ای و تهیه ی گزارش درخلال درگیری های مسلحانه موردنظر است. با امعان نظر به موارد مذکور، این مقاله درصدد بررسی و تحلیل حول محور این پرسش است که در صورت وارد شدن خسارت به خبرنگاران در خلال مخاصمات داخلی دولت ها که به صورت مسلحانه پیش آمده است، چه آثار و مسئولیت هایی را از دیدگاه حقوق بین المللی برای آن دولت ها پیش رو خواهد داشت؟ یافته های تحقیق حاضر بیانگر این مطلب است که ورود خسارت به خبرنگاران در خلال مخاصمات داخلی برخلاف موازین حقوق بین المللی است و دولت ها می بایستی نسبت به جبران خسارت ناشی از ضرر و جلوگیری از آن اقدام نمایند.
۵۵۳۷.

نقش نخبگان در جوامع با تأکید بر نقش پیامبر اکرم(ص) در شکل گیری تمدن اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۰) 1-10

کلید واژه ها: نخبه اسوه الگو تمدن اسلامی پیامبر مکرم اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۱ تعداد دانلود : ۷۷۸
انسان موجودی اجتماعی است که هم به لحاظ ذاتی، فطری و فردی و هم به لحاظ اکتسابی، ارادی و اجتماعی همواره از محیط پیرامون خود تاثیر میپذیرد و آثار آن در نحوه رفتار و کردار و حتی پندار او هویدا میگردد. در این میان نقش نخبگان جامعه به عنوان اسوه، الگو و یا نمونههایی بسیار درخشان و مشعشع غیر قابل انکار مینماید که غالب نظریات جامعهشناسی بر آن تاکید میورزد. این نوشتار کوششی است در جهت بررسی نقش نخبگان در جوامع با تاکید بر نقش پیامبر در شکلگیری تمدن اسلامی، از این رو، ابتدا به مفهومشناسی عناوین اصلی بحث نظیر: نخبه، اسوه و الگو پرداخته و در وهله بعدی نگرش آموزههای اسلام و اندیشمندان مسلمان و بعضا غربی به اسوه و نخبه مورد نقد و بررسی قرار گرفته و نهایتا شاخصه های تمدن اسلامی و نقش پیامبر در ایجاد آن تبیین شده است.
۵۵۳۸.

رسانه و سوادزیست محیطی (بر اساس نمونه ای منتخب از ساکنان شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 34 - 55

کلید واژه ها: هویت نشانه شناسی جشنواره مد و لباس فجر طراحی پوشاک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۲۶ تعداد دانلود : ۴۹۷
امروز وضعیت نامناسب محیط زیست ایران، به یک دغدغه مهم ملی تبدیل شده است. ازاین رو، لازم است اندیشمندان حوزه های مختلف از طریق تحقیق و تتبع، به چاره جویی در آن مورد بپردازند. نوشتار حاضر که حاصل یک فعالیت پژوهشی می باشد، با این هدف تنظیم شده است و کوشیده تا رابطه مصرف رسانه (رسانه های جمعی و شبکه های اجتماعی) را با سواد زیست محیطی شهروندان تهرانی تحلیل نماید. روش این پژوهش، از نوع پیمایش است. با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه 384 نفر تعیین شد. نمونه گیری بر اساس روش خوشه ای و انتخاب افراد بر اساس نمونه در دسترس انجام شده است. برای جمع آوری داده ها، از پرسشنامه ترکیبی محقق ساخته و استاندارد استفاده شد. اعتبار پرسشنامه، به شیوه صوری، و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شد. بر اساس یافته های این پژوهش، بین متغیرهای سن، وضعیت تأهل، تحصیلات و درآمد با سواد زیست محیطی رابطه معنادار وجود دارد. فرضیه اصلی پژوهش مبنی بر رابطه میان استفاده از رسانه ها و سواد زیست محیطی مورد تائید قرار گرفت. این تائید به آن معناست که آگاهی، نگرش و رفتار حمایت گرانه نسبت به محیط زیست در اثر بهره گیری از رسانه تقویت خواهد شد. معادلات ساختاری نیز نشان داد که مدل تحقیق از برازش مطلوبی برخوردار است. نوشتار حاضر، با طرح دلالت های یافته های تحقیق درباره جامعه ایران به پایان رسیده است.
۵۵۳۹.

نقش شبکه های اجتماعی در توانمندی زنان از منظر صاحبنظران حوزه زنان، جنسیت و ارتباطات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال شانزدهم بهار ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 141 - 164

کلید واژه ها: حقوق ثبت حقوق فناوری اطلاعات سیستم های ثبتی کارکرد حقوقی جمع آوری اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۴۹۸
این مقاله بخشی از مطالعه ای است که برای فهم قابلیت های شبکه های اجتماعی در توانمند شدن زنان در ایران انجام شده است. نتایج این مطالعه بنابراین جنبه کاربردی برای سیاستهای توسعه در ایران دارد. برای انجام این مطالعه با ۱۴ صاحبنظر در حوزه زنان، جنسیت و ارتباطات، مصاحبه عمیق انجام دادیم تا هم وضع موجود را بشناسیم و هم بتوانیم ظرفیت های بالقوه این شبکه ها را در جهت توانمند شدن زنان، شناسایی کنیم. یافته های تحقیق نشان می دهد شبکه های اجتماعی که شبکه سازی و سهولت در تبادل اطلاعات را تسریع می بخشند، پیامدهای قابل توجهی برای توانمند شدن زنان از جمله امکان خود اشتغالی، جسارت در اظهار خود، به اشتراک گذاری دانش و مهارت، افزایش خودآگاهی جنسیتی و روحیه مطالبه گری، بازاندیشی در هویت زنانه و ... را نیز به همراه دارند. با این وجود، به نظر می رسد دولت و نهادهای سیاست گذار در اعمال سیاستگذاری مناسب در جهت بهره وری از قابلیت های شبکه های اجتماعی هنوز به موفقیتهای لازم دست نیافته اند و با مقاومتی که ناشی از اتخاذ رویکرد سیاسی نسبت به این شبکه ها دیده می شود، ظرفیت های واقعی شبکه ها به هدر رود و جنبه های سطحی این شبکه ها از جمله تبادل عکس و متن و سرگرمی برای کاربران پر رنگ شود.
۵۵۴۰.

بررسی رابطه بین مولفه های شایسته سالاری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی ( مطالعه موردی: سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران)

نویسنده:
منبع: مطالعات رهبری فرهنگی سال دوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۳) 70-87

کلید واژه ها: شایسته سالاری عملکرد کارکنان فرهنگ سازمانی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۳۶۴
این مقاله با هدف بررسی رابطه بین مولفه های شایسته سالاری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی، تدوین شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی- پیمایشی است. روش نمونه گیری تصادفی است. جامعه ی آماری این پژوهش را کلیه کارکنان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به تعداد 1521 نفر شامل کلیه کارکنان صف و ستاد سازمان تشکیل می دهند. نمونه آماری با استفاده از فرمول کوکران به تعداد 306 نمونه آماری بدست آمد. جمع آوری داده ها بر اساس پرسشنامه های استاندارد صورت گرفت. نتایج تحقیقات در بین کارکنان سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران نشان داد که، بین مولفه های شایسته سالاری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد، مولفه های شایسته سالاری بر بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی تاثیر مثبت دارد، بین مهارت ارتباطی و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری ضعیف وجود دارد، بین تصمیم گیری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد، بین "تشویق، نوآوری و تغییر" و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری ضعیف وجود دارد، بین ارتباطات کاری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد، بین مهارت رهبری و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد، بین مهارت حرفه ای و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد، بین "قابلیت مثبت خود و دیگران" و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد و بین فعالیت تیمی و بهبود عملکرد کارکنان با نقش میانجی فرهنگ سازمانی رابطه معناداری قوی وجود دارد. در انتها نیز پیشنهادهایی برای محققین آتی ارائه گردید.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان