درخت حوزه‌های تخصصی

هدف اصلی این پژوهش، تبیین تحول نظام آموزش و پرورش با رویکرد سیستمی است. تحول در این نظام با نظر به فرآیند ترکیبی تحولی آنتروپیک (آنتروپی و نگانتروپی) سیستم ها و رشد فازی مورد مطالعه قرار گرفت. از دیدگاه سیستمی، پدیده آنتروپیک «آنتروپی و نگانتروپی» یک حالت یا قانون کلى در فرآیند تغییر و تحول سیستم ها می باشد که پیوسته سیستم ها را در تعادل و موازنه نگه می دارد. تحول نظام آموزش و پرورش در فرآیند «آنتروپیک فازی» بر مبنای مدل ریاضی تغییرات تدریجی و تحولی در یک سیستم شکل می گیرد. نتایج حاصل از این نگرش نوین به تحول بیانگر آن است که تحلیل و بررسی تحول نظام آموزش و پرورش در فرآیند آنتروپیک فازی مدلی بسیار انطباقی است که تقریب ها را دقیق تر و ابهام را به عنوان بخشی از سیستم مدل سازی می کند.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی فلسفی مؤلفه های اصلی انقلاب اسلامی به مثابه ظرفیت هایی برای تحول در نظام آموزش و پرورش می باشد. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش پدیدارشناسی بهره گرفته شد. با این توضیح که انقلاب های کبیر که محدود تأثیر گذاری فراتر از تغییر حاکمیت دارند، یکی از منابع اصلی تحول در نظام های آموزش و پرورش هستند. انقلاب اسلامی در ردای یکی از انقلاب های کبیر به جهت بستر تاریخی متفاوت خود دارای ماهیتی کاملاً متفاوت با انقلاب های پیش از خود است. جنس و سطح تحولات نظام های آموزشی همبستگی قابل توجهی با ماهیت های انقلاب های موثر بر خود دارند. این مهم ضرورت تحلیل مؤلفه های بنیادین انقلاب اسلامی ایران به مثابه ظرفیت هایی برای تحول در نظام آموزشی ایران را روشن می سازد. در این پژوهش سه عنصر مردمی بودن، اسلام خواهی و نفی سلطه سیاسی و فرهنگی به عنوان مؤلفه های اساسی انقلاب اسلامی بیان و ظرفیت های هر یک برای تحول در نظام آموزش و پرورش مطرح شدند.

اهداف: یکی از مشکلات اساسی که دانشگاه های علوم پزشکی باید به آن توجه داشته باشند، ایجاد سیستم منسجم برای ارایه خدمات مطلوب و استفاده از روش های راهبردی به منظور افزایش کیفیت خدمات است. این پژوهش با هدف ارزیابی و تعیین شکاف کیفیت خدمات آموزشی ارایه شده به دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه به روش سروکوال انجام شد. روش ها: این پژوهش توصیفی و از نوع پیمایشی در جامعه آماری 382 دانشجوی پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد و 73 دانشجو به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسش نامه استاندارد سروکوال در ابعاد 5گانه فیزیکی ، تضمین، پاسخگویی، قابلیت اطمینان و همدلی جمع آوری شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک نرم افزار آماری SPSS 16 و به کمک آمار توصیفی و آزمون های T تک متغیره و T دو نمونه همبسته انجام گرفت. یافته ها: میانگین کیفیت کلی خدمات آموزشی از دیدگاه دانشجویان 75/0±68/2 و امتیاز هر کدام از ابعاد 5گانه فیزیکی 83/0±79/2، قابلیت اطمینان 85/0±75/2، پاسخگویی 89/0±52/2، تضمین 90/0±75/2 و همدلی 97/0±59/2 و از نظر درون گروهی معنی دار بود. با توجه به امتیازات موجود و مطلوب هر بُعد، کیفیت کلی خدمات آموزشی و ابعاد 5گانه از وضعیت مطلوب فاصله داشت (001/0=p). نتیجه گیری: دانشجویان از کیفیت خدمات آموزشی ارایه شده توسط دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه ناراضی هستند و شکاف بین وضع موجود و وضع مطلوب در همه ابعاد 5گانه خدمت عمیق است.

رشته برنامه­درسی از حیث هویت حرفه­ای وضعیت باثباتی ندارد. این تشتت هویتی از جمله به علت مناقشه­ای است که در باب مأموریت­ها­ی رشته مطرح است. در زمینه مأوریت­های رشته هم، از جمله این پرسش مطرح است که آیا عمل برنامه ریزی درسی مأموریت و مسؤولیت ذاتی دانش­آموختگان و متخصصان رشته است؟ یا این که تحولات تاریخی رشته در این زمینه به ظاهر روشن تردیدها و تاریکی هایی را به وجود آورده است؟ واقعیت آن است که مأموریت یاد شده دیگر مانند گذشته مورد اجماع نیست، بلکه دو برخورد متفاوت با این مأموریت سنتی در میان صاحبنظران رشته به چشم می خورد که مستحق واکاوی است. از میان این دو، یکی به نفی مطلق این مأموریت می­پردازد که مدافعان آن را نومفهوم گرا می­نامند، و دومین موضع البته موضع پیچیده­تر و در عین حال معتدل­تری است که نزد امثال الیوت آیزنر یافت می­شود و تاکنون صورتبندی روشنی از آن ارائه نشده است. وجهه اصلی همت نگارنده، تبیین نگاه نواندیشانه به این مأموریت سنتی رشته است و تلاش شده است با رویکردی نظرورزانه به این هدف جامه عمل بپوشاند. دشواری این تلاش در ضرورت تلفیق نگاه­های مدرنیستی (در حوزه برنامه­ درسی سنتی) و پست مدرنیستی در باب مأموریت رشته برنامه­درسی بوده است که به ظاهر غیر قابل جمع می­نمایند.

هدف اصلی این پژوهش، تبیین آموزاندن «به» و آموختن «از» با تاکید بر تحول در آموزش و پرورش در پرتو عاملیت و تعامل می باشد. با این توضیح که تعلیم و تربیت بیش از هر چیز بر تعامل معلم و شاگرد استوار است. تعامل در اینجا مفهومی فراتر از تأثیر متقابل است که میان اشیاء نیز برقرار می شود و تنها در جایی ممکن است که رابطه ای میان دو «عامل» مورد نظر باشد. در این بستر تعاملی، تدریس همواره آموزاندن «به» کسی و یادگیری همواره یادگیری «از» کسی چون معلم یا هم شاگردی (و گاه از شاگرد) خواهد بود. در این ارتباط، عناصر دیگری مانند کتاب و ابزارهای آموزشی نیز حضور دارند، اما همه این عناصر چون قمرهایی بر گرد یک یا هر دوی این قطب های تعاملی می گردند. زنده بودن تعلیم و تربیت و زندگی ساز بودن آن در گرو فراهم آمدن چنین آرایشی است؛ چنان که انحطاط و میرایی آن نیز در گرو جا به جا کردن و به هم ریختن این نظم است. با در نظر داشتن منطق بسط و گسترش منظومه تعلیم و تربیت بر اساس رابطه تعاملی می توان گفت که فرو شکستن این منطق به ظهور مشکلات و موانعی در جریان تحول تعلیم و تربیت می انجامد که هر یک به گونه ای محور بودن رابطه تعاملی معلم و شاگرد را نادیده می گیرند.

تدوین درس جدید، کاری علمی و هنری است، به¬همین جهت، صاحب¬نظران الگوهای مختلفی برای آن معرفی نموده اند که هرکدام بر رویکردها و نگاه های خاص به فرایند یاددهی و یادگیری مبتنی است. از این¬رو، هدف پژوهش حاضر بررسی مراحل تدوین درس جدید، رویکردهای مورد توجه و فرایند تصویب و ارزشیابی آن¬ها در دانشگاه های استرالیاست. به این منظور، با یازده نفر از اعضای هیأت علمی در سه دانشگاه مهم استرالیا، شامل نیوسات ولز، مک کوآری و تکنولوژی سیدنی که درس های جدیدی را تدوین کرده اند، مصاحبه نیمه ساختاریافته به-عمل آمد. مصاحبه¬ها، پس از پیاده شدن، به شیوه مقوله-بندی باز تجزیه و تحلیل شد. یافته¬ها گویای آن است که تدوین درس طی پنج مرحله انجام می شود و رویکرد موردنظر، توجه به انجام کارهای عملی و حل مسأله است. تصویب درس های جدید در دانشگاه انجام می شود، ولی دارای مراحل متعدد و هم¬چنین زمان بر است؛ به¬گونه¬ای که موجب استنکاف اعضای هیأت علمی از تدوین درس جدید شده است.

هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش فراشناخت، هوش و خودکارآمدی در پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سال اول متوسطه بود. نمونه ی پژوهش که به روش تصادفی خوشه ای انتخاب گردید، شامل 298 دانش آموز (123 دختر و 175 پسر) سال اول دبیرستان شهرستان دنا از توابع استان کهگیلویه و بویراحمد بود. برای اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه ی آگاهی فراشناختی شراو و دنیسون، خرده مقیاس خودکارآمدی پینتریچ و دی گروت، و آزمون هوشی پیش رونده ی ریون استفاده شد. برای سنجش پیشرفت تحصیلی نیز از نمرات آزمون هماهنگ پایان ترم درس ریاضی و فارسی استفاده گردید. نتایج حاصل از محاسبه ی پایایی و روایی ابزار ها حاکی از پایایی و روایی قابل قبول آن ها بود. یافته های حاصل از تحلیل رگرسیون چندگانه به شیوه همزمان نشان داد که هوش بیشترین سهم را در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دارد (51/0β =) و بعد از آن به ترتیب خودکارآمدی (16/0β =) و فراشناخت (11/0β =) قرار می گیرد. همچنین، از بین مولفه های فراشناخت تنها دو مولفه دانش موقعیتی (19/0β =) و راهبرد مدیریت اطلاعات (23/0β =) سهم معنا داری در پیش بینی پیشرفت تحصیلی دارند. در ادامه ی مقاله یافته ها مورد بحث قرار گرفت و پیشنهادهایی در جهت افزایش خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان و نیز مولفه های فراشناختی دانش موقعیتی و مدیریت اطلاعات ارائه شد.

مطالعه ی حاضر با هدف مقایسه ی اثر بخشی روش خودآموزی شناختی با آموزش خصوصی همتایان در ارتقاء پیشرفت ریاضی و، کاهش اضطراب ریاضی و بهبود نگرش به ریاضی در دانش آموزان پایه پنجم ابتدایی انجام شده است. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی و طرح پژوهش از نوع پیش آزمون ، پس آزمون با گروه کنترل بود. بدین منظور تعداد 3 کلاس پنجم ابتدایی (11ساله) از دو مدرسه ی دخترانه با میانگین تعداد 18 نفر دانش آموز با روش نمونه گیری در دسترس، انتخاب و بطور تصادفی در دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه جایگزین شدند. پس از اجرای روش های آموزشی، جهت گردآوری اطلاعات، از مقیاس 22 ماده ای اضطراب ریاضی برای کودکان چیو و هنری با پایایی 95/0، و 95/0، مقیاس 23 ماده ای نگرش به ریاضی آیکن با پایایی 96/0 و 83/0 در دو مرحله ی پیش آزمون و پس آزمون در این مطالعه و آزمون معلم- محقق ساخته ی پیشرفت ریاضی که روایی آن با نظر معلمان 3 کلاس تایید شد، استفاده گردید. داده ها با استفاده از SPSS در دو بخش توصیفی و استنباطی (تحلیل کوواریانس) تجزیه و تحلیل گردید. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس داده ها نشان داد آموزش خود آموزی شناختی منجر به کاهش اضطراب ریاضی و بهبود نگرش دانش آموزان به درس ریاضی گردیده، اما پیشرفت تحصیلی آنها را بطور معنادار نسبت به گروه گواه افزایش نداده است، آموزش خصوصی همتایان نیز نگرش مثبتی به درس ریاضی در دانش آموزان ایجاد نموده که در مقایسه با گروه گواه این تفاوت معنادار بوده است. از محدودیت های این پ ژوهش، می توان به یکسان نبودن معلمان در گروه ها، عدم کنترل باورهای معلمان و اسنادهای دانش آموزان اشاره نمود، که پیشنهاد می شود در پژوهش های آتی به این مقوله توجه شود.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی وجوه تشابه میان ویگوتسکی و فریره در آموزش مبتنی بر گفت و گو است. برای این منظور، مبانی نظری، مفاهیم مرتبط و نوع آموزش مورد نظر آنها به شیوه تحلیل تفسیری مورد بررسی قرار گرفت و سپس تفاوت ها و شباهت های آنها به ویژه در الگوهای آموزشی ارائه شده معرفی شد. بازشناسی وجوه زیربنایی و تبیین برخی مفاهیم مرتبط حاکی از آن است که هردو دیدگاه با تأکید بر ماهیت فعال انسان در ساخت واقعیت اجتماعی خود، کنش او را در بستر دیالکتیک اجتماعی بررسی نموده و به تبع آن با برگزیدن روش دیالکتیک در آموزش، مبنای مشترکی را برای کوشش عملی(آموزش) خود در جهت تحول انسان به کار می گیرند. ویگوتسکی این تحول را در فرایندهای درون ذهنی دنبال نموده و با تکیه بر نقش میانجی زبان در بستر تعاملات اجتماعی فرهنگی، گفت و گو را به عنوان بخشی از فرایند درونی سازی کنش اجتماعی در جهت شکل گیری تفکر و تحول شناختی نوع انسان تبیین می نماید و فریره آن را با تکیه برکنش معطوف به آگاهی، در الگویی از آموزش انتقادی مبتنی بر گفت و گو ارائه می کند.