ابراهیم خدایی

نظام آموزشی در هرکشوری فراتر از توان، امکان و انگیزه های معلمانش توسعه نمی یابد. معلم، عامل اصلی اجرای برنامه های تربیتی در مدرسه است. هدف این مطالعه، شناسایی عوامل، ملاک ها و نشانگر های مناسب برای سنجش آمادگی معلمی در دوره ابتدایی است. بدین منظور مرور منظمی در پژوهش های پیشین در بازه زمانی 2000-2021 انجام شد و پایگاه های داده های علمی شامل پروکوئست، اریک، گوگل اسکالر، پایگاه مرکز داده های علمی جهاد دانشگاهی، پرتال جامع علوم انسانی و بانک اطلاعات نشریات کشور مورد جست وجو قرار گرفتند. پس از تدوین و اعمال ملاک های ورود و خروج و کنارگذاری مقالات نامتناسب با هدف پژوهش براساس بیانیه پریزما، 67 مقاله باقی ماند. نتیجه بررسی مقالات به شناسایی 191 نشانگر، 21 ملاک و 8 عامل اصلی منتهی شد. پس از دسته بندی یافته های مرحله مرور پیشینه، با مراجعه به کارشناسان در قالب مراحل فن دیمتل به عنوان یکی از انواع روش های تصمیم گیری گروهی بر اساس مقایسه های زوجی و قضاوت کارشناسان، میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری هریک از ملاک ها مورد محاسبه قرار گرفت؛ یافته ها بیانگر آن بود که 5 ملاک اول به ترتیب میزان تأثیرگذاری شامل استعداد تدریس، حساسیت اخلاقی، تعهد و مسئولیت پذیری، تربیت عقلانی اخلاقی و پژوهش محوری است و همچنین با حذف میزان تأثیرپذیری ملاک ها و محاسبه خالص میزان تأثیرگذاری، برترین ملاک ها به ترتیب شامل پیش نیاز های اساسی معلمی، توانمندی های عمومی و برتر ذهنی، استعداد تدریس، ویژگی های نگرشی و عاطفی و مهارت های ارتباطی هستند. نتایج رتبه بندی ها نشان می دهد که ملاک های مربوط به عامل پیش نیاز های معلمی دارای بیشترین اثرگذاری هستند.

در بین مهارت های چهارگانه زبانی، نوشتن یکی از مهم ترین مهارت های برقراری ارتباط است که برای آموزش آن در همه نظام های آموزشی از مقطع ابتدایی برنامه ریزی می شود. پیشرفت های روزافزون در حوزه سنجش آموزش زمینه را برای کسب اطلاعات تشخیصی مورد نیاز برای تعیین نقاط ضعف و قوت دانش آموزان فراهم کرده است. این تحقیق قصد دارد امکان استفاده از سنجش شناختی تشخیصی برای سنجش خصیصه های نوشتن دانش آموزان پایه ششم ابتدایی مورد بررسی قرار دهد. به این منظور سیاهه وارسی که توسط کیم (2015) برای سنجش نوشتن علمی در زبان انگلیسی پیشنهاد شده است و ماتریس کیو اولیه مورد بازبینی قرار گرفت. 816 نفر از دانش آموزان پایه ششم ابتدایی، به سه تکلیف های نوشتن پاسخ دادند. براورد پارامترهای مدل با استفاده از مدل بازپارامتری شده یک شکل محدودشده انجام شد. شاخص های نسبی و مطلق برازش مدل نشان داد مدل به صورت مناسبی برازش دارد. نتیجه تحقیق نشان داد در تکالیفی که دانش آموزان را ملزم می کند یک متن طولانی بنویسند، 17 نشان گر می تواند خصیصه های نوشتن را با دقت مناسبی مورد سنجش قرار دهد؛ اما در مورد تکالیفی که مستلزم نوشتن یک متن کوتاه است، نه نشان گر برای سنجش خصیصه های مذکور دارای برازش مناسبی است.

مقدمه : مسئله اشتغال دانش آموختگان، از چالش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و در زمره مهمترین تهدیدهای امنیت و توسعه ملی است و فراتر از آن در کیفیت دانش اندوزی دانشجویان نیز تاثیر دارد. پژوهش حاضر با هدف بررسی اهداف دانشجویان دچار افت تحصیلی از ورود به دانشگاه، با تمرکز بر ارتباط عامل آینده شغلی آنان، انجام شد و سعی گردید با استفاده از رویکرد تفسیرگرایانه به بازسازی معنایی ادراک دانشجویان و مدرسان دانشگاه تهران از هدف از تحصیل در دانشگاه پرداخته و نشان داده شود مشارکت کنندگان، چه درک و ارزیابی، نسبت به این پدیده دارند و عوامل اقتصادی چه ارتباطی با افت تحصیلی آن ها دارد. روش ها : بدین منظور از نمونه گیری هدفمند، نوع ملاکی استفاده شد. داده ها با استفاده از فن مصاحبه نیمه ساختاریافته و در سه شیوه حضوری، تلفنی و مکتوب جمع آوری شده و مبتنی بر راهبرد تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA18 تحلیل گردید. یافته ها : نتایج پژوهش، نشان داد، هدف از تحصیلات دانشگاهی در اکثریت دانشجویان، ارتقای آینده شغلی و دستیابی به شغل مناسب است و نبود دورنمای آینده شغلی مطلوب، نقشی اساسی در افت تحصیلی آنها ایفا می کند. همچنین ساختار اقتصادی موجود در جامعه و نبود امکانات شغلی و سرمایه نیز مزید علت بی انگیزگی بیشتر آنان شده است. نتیجه گیری : آموزش کارآفرینی، راهکاری جهت رفع این مشکل است که ضمن کاستن از آمار بیکاری، می تواند از ناامیدی و بی انگیزگی دانشجویان و از بروز افت تحصیلی در آنان نیز پیشگیری به عمل آورد.

یکی از دغدغه های عمده نظام آموزشی ایران، شناسایی روش های بهینه پرورش روحیه کارآفرینی در دانش آموزان است. با توجه به سهم عمده کارآفرینان در رشد اقتصادی و توسعه پایدار، این مسئله مطرح می شود که الگوی مناسب برای شکل گیری و توسعه روحیه کارآفرینی در بین دانش آموزان مدارس فنی حرفه ای چیست؟ به منظور رسیدن به این الگو، از رویکرد کیفی و روش نظریه برخاسته از داده ها استفاده شد. داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق با 21 کارآفرین که فارغ التحصیل از هنرستان فنی حرفه ای بوده اند، گردآوری گردید. پس از تحلیل داده ها، 195 کد اولیه بدست آمد که در 85 کد مفهومی،31 زیرمقوله و در نهایت 19 مقوله کلی گروه بندی شدند. تحلیل عمیق تجربه زیسته و ارزش های مشارکت کنندگان به شکل گیری یک خرده نظریه(نظریه میانی) منجر گردید. الگوی به دست آمده از این پژوهش نشان می دهد مقوله ی اصلی که منجر به ایجاد کارآفرینی می شود، گرایش فرد به نوآوری است که ایجاد فعالیت کارآفرینانه را مطلوب می سازد. چنان چه فردی تحت تاثیر شرایط واسطه ای نظیر « تشخیص فرصت» ، «تجربهکاری» و «سرمایه(انسانی، اجتماعی و اقتصادی)» و شرایط محیطی «وضعیت بازار» و «حمایت هنجارهای اجتماعی و فرهنگی»، گرایش به نوآوری را امکان پذیر بیاید، راهبردهای «قصد ایجاد کار نوآورانه»، «گروه گرایی»، «تامین سرمایه» و «عمل گرایی» را در پیش می گیرد که در نتیجه ی آنها یک فعالیت کارآفرینی شکل می گیرد.

زمینه: همواره پژوهشگران با انجام تحقیقات کوشیده اند تا با تصمیم سازی برای مدیران نظام آموزشی، از شکل گیری و تشدید افت تحصیلی پیشگیری کنند و در این راستا از روش های آماری پیش بینی استفاده کرده اند. شبکه بیزی از جمله روش های داده کاوی پیش بینی کننده و افت تحصیلی یکی از مشکلات بزرگ نظام آموزش عالی است. هدف: هدف از این تحقیق شناسایی عوامل مرتبط با افت تحصیلی با استفاده از داده کاوی آموزشی و شبکه بیزی بود. روش: جامعه پژوهش، کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه تهران بودند و نمونه ای به حجم800 نفر به روش تصادفی طبقه ایی انتخاب شد. بعد از اجرا پرسشنامه افت تحصیلی دانشجویان و کنارگذاشتن پرسشنامه های مخدوش، 746 پرسشنامه مورد تحلیل قرارگرفت و داده ها با استفاده از ابزار محقق ساخته سنجش افت تحصیلی دانشجویان، که دارای درستی مورد تأیید استادان و قابلیت اعتماد آلفای کرونباخ برابر با 0/971 بود، جمع آوری شد . یافته ها: داده های جمع آوری شده از دانشجویان تحلیل شد و مدل بیزی آن با میزان صحت الگوریتم 95/84% بدست آمد. نتیجه گیری: نتایج نشان داد، کلیه عوامل پرسشنامه در وقوع افت تحصیلی مؤثر بودند و عوامل فردی تنها عاملی بودکه هم بطور مستقیم و هم با تأثیر بر سایرعوامل بر وقوع افت تحصیلی اثرگذار بود. میزان صحت الگوریتم بیانگر این بودکه با استفاده از مدل شبکه بیز به خوبی می توان وقوع افت تحصیلی را پیش بینی کرد.

سنجش برازش فرد در تضمین روایی و عدالت استفاده و تفسیر نمره های آزمون، مفید واقع می شود. در این تحقیق با استفاده از آماره ی برازش فرد H^T به بررسی الگوی پاسخ آزمون ریاضی پایه ی هشتم مطالعه تیمز 2015 دانش آموزان کشورهای استرالیا، ایران و جمهوری کره پرداخته شده است. برای بررسی تأثیر متغیرهای زمینه ای بر مقدار آماره ی برازش فرد دانش آموزان، با توجه به ساختار سلسله مراتبی داده ها از مدل سازی خطی سلسله مراتبی استفاده شد. به استناد ضریب همبستگی درون رده ای، 83.7% از واریانس آماره ی برازش فرد 〖 H〗^T در سطح دانش آموز و 16.3% از آن در سطوح مدرسه و کشور است. همچنین با توجه به مدل نهایی خطی سلسله مراتبی بین مقدار آماره ی برازش فرد H^T و عوامل سطوح دانش آموزان، مدارس و کشورها، صرفاً متغیرهای میانگین پیشرفت تحصیلی کشورها، تأکید مدرسه بر موفقیت تحصیلی دانش آموزان، اطمینان در یادگیری ریاضیات دانش آموزان و برآورد توانایی دانش آموزان از عوامل با ضرایب معنی دار در مدل نهایی هستند.

یکی از راهکارهای نظام آموزش عالی کشور، جهت تضمین و ارتقای کیفیت آموزش دانشگاهی، اعتبارسنجی، بازنگری، اصلاح و تغییر برنامه های درسی دانشگاهی است. این در حالی است که، اعضای هیات علمی در اجرای برنامه های درسی دانشگاهی جدید مهم ترین نقش را داشته و عامل موفقیت و یا شکست اعتبارسنجی برنامه های درسی دانشگاهی خواهند بود. لذا هدف دراین پژوهش تعیین میزان آماده سازی اعضای هیات علمی در خصوص اجرای اعتبارسنجی و تغییر در برنامه های درسی دانشگاهی از منظر ایشان می باشد. روش پژوهش در این مقاله، کمی و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها، از روش توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش  حاضر را کلیه اعضای هیات علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران  به خود اختصاص داده اند و روش سرشماری 60 نفر از اعضای هیات علمی این دانشکده، به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار این پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته 20 گویه ای است که ضریب آلفای کرانباخ آن 88/0 و ضریب روایی آن توسط 5 نفر از متخصصان حیطه اعتبارسنجی برنامه های درسی دانشگاهی تایید شده است. روش تجزیه و تحلیل اطلاعات و آمار گردآوری شده از پرسشنامه های تکمیل شده در این مقاله روش های آماری توصیفی و استفاده از آزمون آماری استنباطی خی – دو بود. در نهایت چنین نتیجه گیری شد؛ اکثریت اعضای هیات علمی دانشکده مهندسی برق دانشگاه تهران معتقدند،  این دانشکده  نسبت به افزایش میزان آگاهی ایشان از اهداف اعتبارسنجی و تغییر برنامه درسی دانشگاهی، تغییر نگرش آنها در خصوص پذیرش اعتبارسنجی و برنامه درسی جدید، متناسب با تغییر برنامه درسی، افزایش میزان مهارت آنها در زمینه  تغییر در روش تدریس خود و  افزایش میزان مهارت آنها، در زمینه  تغییر در روش های ارزشیابی کم و خیلی کم اقدام نموده است.

به منظور تسهیل تفسیر نمره های خام، معمولا آنها را به نمره های مقیاس تبدیل می کنند که در بعضی مواقع این تبدیل ها یک سری تبدیل-های غیرخطی هستند و می توانند بر مقدار خطای استاندارد اندازه گیری شرطی در طول مقیاس نمره تأثیرگذار باشند. لذا اهداف این پژوهش، معرفی و مرور روش های متداول برای برآورد خطای استاندارد اندازه گیری شرطی براساس چارچوب نظریه نمره واقعی و نیز مقایسه خطای استاندارد اندازه گیری شرطی تحت تبدیل غیرخطی نرمال شده و همصدک سازی بر روی نمره های خام آزمون های پیشرفت تحصیلی دانش آموختگان رشته ریاضی فیزیک سال 1393 بودند. در این پژوهش، از نمونه تصادفی 3943 تایی از دانش آموختگان رشته ریاضی فیزیک سال 1393 که در آزمون سراسری سال 1394 شرکت کرده بودند، استفاده شد. خطای استاندارد اندازه گیری شرطی این تبدیل ها براساس روش دوجمله ای «برنان» و «لی» و همچنین روش «چنگ» و بر اساس توزیع بتا-دوجمله ای برآورد شد. نتایج این پژوهش نشان از آن دارد که خطای استاندارد اندازه گیری شرطی تحت روش چنگ، هموارتر از روش دوجمله ای است، اما در هر دو نوع تبدیل برآورد خطا در نقاط میانی، دارای مقدار بالاتر از نقاط ابتدایی و انتهایی حدود نمره ها بود و خطای استاندارد اندازه گیری شرطی همصدک سازی همواره کمتر از نرمال شده بود؛ بنابراین براساس این معیار، همصدک سازی بهتر از نرمال شده است.

آموزش و پرورش نوین ایران همواره پیوند ناچیزی با اجتماع محلی داشته است و بخشی از ناکامیابی این نظام آموزشی تمرکزگرا را باید پیامد همین ویژگی دانست. هرچند تلاش هایی برای ایجاد پیوند میان اجتماعات محلی و نظام آموزشی صورت گرفته، به نظر می رسد این تلاش ها کافی و موفق نبوده است. این تحقیق می کوشد به این سوال پاسخ دهد که؛ در دوره پهلوی چه طرح های برای ایجاد پیوند میان نظام آموزشی و اجتماعات محلی روستایی وجود داشته و اثرگذاری این طرح ها چگونه بوده است؟ داده ها به روش کتابخانه ای و اسنادی گردآوری شده اند. نتایج بررسی نشان می دهند در طرح هایی چون «مدارس عشایری» و «سپاه دانش» شاهد پیوندی قابل توجه با اجتماعات محلی هستیم. این پیوند نقش موثری در ورود و گسترش آموزش های نوین به جوامع غیرشهری داشت. طرح های دیگری هم برای کاستن از فاصله نظام رسمی و اجتماع محلی وجود داشته اند (مثل «مکاتب ابتدائیه دهکده ها» و «منطقه ای شدن») که بیشتر روی کاغذ مانده اند.

این مطالعه با هدف بررسی بعدیت و کارکرد افتراقی سوال آزمون مبتنی بر متن پرلز 2011 ایران انجام گرفت. جهت تحلیل بعدیت از مدل های پاسخ مدرج شده و دو عاملی نظریه سوال-پاسخ با روش برآورد اطلاعات کامل بیشینه درست نمایی و جهت بررسی کارکرد افتراقی سوال از مدل دو عاملی چند گروهی کای و همکاران (2011) استفاده شد. نتایج بررسی بعدیت نشان داد مدل دو عاملی نسبت به مدل پاسخ مدرج شده برازش بهتری با داده ها هم در کل نمونه ایرانی و هم در گروه پسران و دختران دارد. نتایج واریانس اثر متن نشان داد اثر عوامل ثانوی بر عملکرد دانش آموزان ایرانی در دو متن مرتبط با درک مطلب ادبی موجب بعدیت در متن های پرلز ایران شده است. نتایج نشان داد بین متوسط عملکرد دانش آموزان پسر و دختر در صفت نهفته کلی درک مطلب تفاوت معناداری وجود ندارد اما در سه متن ادبی و سه متن اطلاعاتی بین متوسط کارآمدی خواندن پسران و دختران تفاوت معناداری به نفع دختران وجود دارد . نتایج کارکرد افتراقی سوالات بر مبنای مدل دو عاملی نیز نشان داد بیشتر سوالات دارای کارکرد افتراقی یکپارچه و غیر یکپارچه هستند و پسران بیشتر در سوالات چندگزینه ای و دختران بیشتر در سوالات پاسخ ساز عملکرد بهتری دارند. به طور کلی نتایج نشان داد در متن های پرلز 2011 ایران صفات مرتبط با دو متن درک مطلب ادبی در بین دانش آموزان پسر و دختر ایرانی به گونه متفاوتی ادراک می شوند و این دو متن در بین دختران وابستگی مکانی سوال بیشتری نسبت به پسران دارند. همچنین نتایج حاکی از تفاوت عملکرد دانش آموزان پسر و دختر ایرانی در سوالات آزمون شکل آمیخته پرلز است.

برای تفسیر پذیری بهتر و مقایسه پذیر کردن نمره ی آزمون ها با همدیگر، نمره های خام به دست آمده از خرده آزمون ها را به مقیاس مشترکی تبدیل می کنند که به آن نمره مقیاس گفته می شود. روشهای متفاوت خطی و غیر خطی برای تبدیل نمره های خام به نمره های مقیاس وجود دارد. روش های متداول غیر خطی تبدیل نمره های خام به نمره های مقیاس، نرمال سازی و تبدیل آرک سینوس هستند. در این پژوهش که با هدف مقایسه خطای استاندارد اندازه گیری تبدیل نرمال و تبدیل آرک سینوس انجام گرفته از 10000 داده شبیه سازی شده و 10000 داده واقعی آزمون سراسری سال 1395 ایران بهره برده ایم. به منظور مقایسه این دو روش از نمودارها و شاخص های آماری و همچنین ویژگی های اندازه گیری بر اساس نظریه نمره قوی حقیقی از جمله خطای استاندارد اندازه گیری شرطی استفاده شد. نتایج نشان داد که دو روش تبدیل از ویژگی های متفاوتی برخوردار هستند. گرچه نمره ها در هر دو روش دارای ضریب پایایی بالایی هستند، اما روش آرک سینوس ضمن کاهش نوسان خطا برای سطوح مختلف نمره ها، دارای میانگین خطای استاندارد اندازه گیری شرطی کمتری نسبت به روش نرمال سازی بوده است.

هدف پژوهش مطالعه تطبیقی برنامه درسی فنی وحرفه ای سه کشور موفق دنیا در آموزش فنی و حرفه ای و کارآفرینی با ایران بود. پژوهش کاربردی توصیفی، با استفاده از روش مطالعه تطبیقی جرج بردی انجام و اهداف، محتوا، روش های تدریس و ارزشیابی با رویکرد ارتقاء قصد کارآفرینانه در فراگیران بررسی شد. نتایج: اهداف و محتوای برنامه درسی سه کشور منتخب و ایران مشابه و در راستای ایجاد قصد و مهارت های کارآفرینانه است. در آلمان و کانادا تربیت نیروی کار جهانی از اهداف برنامه درسی است. محتوای بررسی شده برنامه درسی کشورهای منتخب و ایران شبیه و توجه به فناوری و اطلاعات، علم ارتباطات، یادگیری زبان های بین المللی و محیط زیست، محتوای مکمل در برنامه درسی کشورهای منتخب است. درس هایی مانند مدیریت کسب وکار، دانش کارآفرینی در کشورهای منتخب و ایران مشترک، اما میان فعالیت های یاددهی- یادگیری و ارزشیابی کشورهای منتخب و ایران فاصله زیادی دیده شد. در ایران از روش های سنتی در تدریس استفاده می شود اما رویکرد کشورهای منتخب بر پایه روش های گروهی است. در ارزشیابی، کشورهای منتخب از روش های متنوع (استفاده از هیات ارزیاب، خودارزیابی، ارزیابی پروژه های تحقیقاتی فراگیران) استفاده می کنند و در ایران آزمون های کتبی و شفاهی استفاده می شود. 

گسترش آموزش یکی از ارکان توسعه علمی، رشد اجتماعی، شکوفایی استعدادها و زمینه ساز خلاقیت های انسانی است که آموزش های متعارف و جاری به تنهایی برای برقراری این رکن مهم کافی نیست و توجه به روش ها و برنامه های جدید آموزشی و اجرایی از قبیل آموزش نوین برای دستیابی به هدف های توسعه لازم و ضروری است. تحول گسترده در نظام آموزش عالی از پیامدهای مهم در عصر جهانی شدن و توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات است و ارتباطات و فناوری مربوط به آن تاثیری بسزا در توسعه و دگرگونی نظام آموزش عالی و حرکت به سمت افق های جدید در این حوزه داشته است. براین اساس جهانی شدن و فناوری اطلاعات و ارتباطات ابعاد مختلفی از نظام آموزش عالی از جمله آموزش عالی بدون مرز و امکان افزایش دسترسی به نظام آموزش عالی را متاثر کرده است. عامل رقابت در بازار آموزش عالی، کیفیت این نظام و وجود سازو کاری برای بازنمایی، بهبود و ارتقاء آن می باشد. راهبردی ترین ساز و کار تحقق این مهم وجود زیرنظام ارزشیابی می باشد. زیرنظام ارزشیابی به عنوان جزئی از نظام آموزش عالی بوده و برای ادامه حیات، افزایش کارایی، اثربخشی، بهبود و تعالی کیفیت این نظام در جهت تحقق اهداف تعیین شده در بستر ملی و درگستره جهانی ضروری می باشد. بنابراین طراحی و استقرار نظام تضمین کیفیت به عنوان راهبردی مناسب جهت حفظ و ارتقاء کیفیت نظام آموزش عالی نوین مطرح می شود. از این رو پیرو اهمیت ارزیابی کیفیت در هر دو نظام آموزش عالی معمول و نوین این مقاله با هدف بررسی تطبیقی زیرنظام ارزشیابی و تضمین کیفیت در نظام آموزش عالی نوین و معمول ضمن شناسایی وجوه افتراق و اشتراک آن و در نهایت ارائه استنتاجات سیاستی در این حوزه، زمینه و چگونگی استقرار نظام ارزشیابی و تضمین کیفیت آموزش عالی نوین را مورد بررسی قرار می دهد

بنا بر تصویب قانون پذیرش دانشجویان در سال های آینده بر اساس افزایش تدریجی سهم سوابق تحصیلی آن ها در ترکیب با نمره ی آزمون سراسری، مشخص کردن کم و کیف ترکیب این دو نوع نمره برای انتخاب شایسته ی متقاضیان ورود به دانشگاه ها، یکی از مهم ترین چالش های تصمیم گیرندگان در سازمان سنجش آموزش کشور بوده است. این پژوهش به منظور بررسی اعتبار نمرات حاصل از سوابق تحصیلی، آزمون سراسری و ترکیب آن ها بر اساس تئوری تعمیم پذیری صورت گرفته است. روش تحقیق به صورت توصیفی بوده و در آن نمرات سوابق تحصیلی یک سال آخر 5608 دانش آموزان گروه ریاضی و فنی به همراه رتبه ی دروس مشابه در آزمون سراسری آن ها مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. نتایج نشان داد که هم نمرات سوابق تحصیلی و هم نمرات آزمون سراسری برای رتبه بندی و ارتقای افراد به مراحل بعدی آموزش به تنهایی دارای ضرایب تعمیم پذیری بهینه ای هستند؛ واریانس واقعی هر سری از این نمرات جداگانه می توانند افراد را برای ادامه تحصیل رتبه بندی کنند. اما ترکیب این دو نوع نمره اثربخش نیست. آزمون کنکور هنجار مرجع و با چولگی مثبت است و سوابق تحصیلی از آزمون های مختلف به دست می آید که ملاک مرجع و با چولگی منفی هستند. ترکیب آن ها ایجاد یک توزیع دو نمایی می کند که در برآورد نمره ی واقعی واریانس صفر یا منفی تولید می کند و ضرایب تعمیم پذیری به دست آمده را بی اعتبار می سازد. درنهایت تبدیل نمرات به رتبه های صدکی برای حذف چولگی و سپس تبدیل رتبه ها به توزیع نمرات استاندارد z برای ترکیب کردن توزیع دو نوع نمره، باعث افزایش واریانس واقعی و بهبود ضرایب تعمیم پذیری و اعتمادپذیری می شود. همچنین در تهیه ی نمره ی کل ترکیبی برای این گروه آزمایشی باید تعداد دروس عمومی آن ها را کاهش داد و هم زمان تک نمره ی ریاضی در خرده آزمون های اختصاصی آن ها را به 4 لایه نمره تفکیک کرد.

مسئلة این مقاله درجه تفاوت پذیری نمره پولیتی به عنوان شاخص دموکراسی در بین کشورها است. سؤال تحقیق به صورت زیر بیان شده است: درجه تفاوت پذیری شاخص دموکراسی در بین کشورها چگونه قابل تبیین است؟ بر اساس چارچوب نظری تحقیق، سرمایة اجتماعی شرط علی لازم برای دموکراسی است. رویکرد مقاله تحلیل تطبیقیِ بین کشوری است. تکنیک جمع آوری داده­ها، تحلیل داد­ه­های موجود (ثانویه) است. جمعیت آماری تحقیق را کشورهایی تشکیل می­دهند که در سال­های1990 تا 2010 میلادی برای مفاهیم مورد بررسی داده­های معتبر داشته­اند. روش داوری فرضیات مقاله، فازی است و نرم افزار مورد استفاده spss، Exelو Fs/QCAf می­باشد. یافته­های تجربی دلالت برآن دارند که با حذف کشورهای بلوک شرق، اعتماد اجتماعی در بیشتر موارد شرط لازم برای دموکراسی است. مشارکت مدنی و نفع جمعی معمولا شرط لازم برای دموکراسی است. همچنین یافته­ها نشان داد حاکمیت استبدادی در یک کشور اثرات نامطلوب بلندمدتی بر سرمایه اجتماعی دارد.

زمینه و هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری بر اضطراب، استرس و افسردگی زنان سرپرست خانوار کمیته امداد امام خمینی طراحی شده است. مواد و روش ها: تعداد 40 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و در دو گروه شاهد و آزمایش قرار گرفتند. با استفاده از یک طرح آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه شاهد، گروه آزمایش طی 10 جلسه تحت آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری قرار گرفت، در حالی که در این مدت گروه شاهد مداخله ای را دریافت نکرد. هر دو گروه در پیش آزمون و پس آزمون با استفاده از مقیاس اضطراب، استرس و افسردگی مورد ارزیابی قرار گرفتند و نتایج با استفاده از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل واریانس یک متغیره نشان داد که بین دو گروه در پیش آزمون تفاوت معنی دار وجود ندارد، اما آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری در گروه آزمایش، نمرات اضطراب، استرس و افسردگی را به طور معنی داری کاهش داد. بحث و نتیجه گیری: برنامه آموزش مدیریت استرس به روش شناختی- رفتاری می تواند جزء برنامه های مداخلاتی در سطوح جمعیت عمومی و گروه های هدف خود معرف یا تحت پوشش درمانی کمیته امداد امام خمینی قرار گیرد و از طریق کاهش اضطراب، استرس و افسردگی مشکلات این قشر آسیب پذیر را تخفیف دهد.

نظریه های کلاسیک آزمون و سؤال پاسخ در ساخت و تحلیل آزمون ها و پرسش نامه ها کاربرد زیادی دارند. نظریه سؤال پاسخ به دلیل وجود نقطه ضعف های متعدد نظریه کلاسیک پا به عرصه وجود گذاشت. اگر چه این نظریه نقطه ضعف های اصلی نظریه کلاسیک را جبران نمود و انجام کارهایی مثل سنجش انطباقی و تشکیل بانک سؤال در بطن آن را امکان پذیر کرد، ولی دلایل قطعی برای حذف کامل نظریه کلاسیک وجود ندارد و این نظریه هنوز در حوزه های متعدد علمی مورد استفاده قرار می گیرد. مطالعه پیشینه نشان می دهد که نظریه سؤال پاسخ توسعه نظریه کلاسیک در غالب مدل های پیچیده تر و کامل تر است نه رقیب آن. تفاوت اصلی این دو نظریه در این است که نظریه سؤال پاسخ، سؤال محور، ولی نظریه کلاسیک، آزمون محور است. این موضوع پیامدهای مختلفی در پی داشته است. به عنوان مثال، مدل سازی خطای اندازه گیری در نظریه سؤال پاسخ در سطح سؤال و در نظریه کلاسیک در سطح آزمون است. در عمل، نظریه سؤال پاسخ در مواجهه با مشکلات پیش روی نظریه کلاسیک مثل خطاهای استاندارد شرطی، طراحی آزمون های موازی، هم ترازسازی، بررسی سوگیری سؤال و سنجش انطباقی، عملکرد موفقی داشته است. در مقاله حاضر اصول، مبانی، مزایا و معایب هر دو نظریه مورد مقایسه قرار گرفته اند.

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی ویژگی های روان سنجی و روایی سازه سلسله مراتبی فرم کوتاه مقیاس زمینه یابی سلامت (36-SF) با به کار گیری مدل معادلات ساختاری در بین دانشجویان بود. مواد و روش ها: نمونه ای با حجم 310 نفر (158 پسر و 152 دختر) به روش نمونه گیری چند مرحله ای از بین دانشجویان دانشگاه تهران انتخاب شدند و برای بررسی روایی تشخیصی از هر دو گروه به عنوان نمونه بالینی استفاده شد. نمونه بالینی اول شامل 52 بیمار مبتلا به بیماری های جسمانی و نمونه گروه دوم شامل 58 مراجع با تشخیص اختلال روان شناختی بودند که به روش نمونه گیری در دسترس از مراکز درمانی دانشگاه انتخاب گردیدند. برای محاسبه روایی همگرا و واگرا، هم زمان با اجرای فرم کوتاه مقیاس زمینه یابی سلامت (36-SF)، مقیاس افسردگی دانشجویی (University student depression inventory یا USDI)، استرس زندگی دانشجویی (Student-life stress inventory یا SLSI)، مقیاس شادکامی آکسفورد (Oxford happiness scale یا OHS)، سیاهه سلامت روانی (Mental health inventory یا MHI) و حمایت اجتماعی (social­Support یا SS) نیز در گروه نمونه غیر بالینی اجرا شد. جهت بررسی ساختار عاملی تأییدی مرتبه اول، دوم و سوم مقیاس 36-SF از روش برآورد کم ترین مقدار مجذورات وزن دار (weighted least squares یا WLS) و برای ارزیابی کفایت برازش مدل با داده ها از شاخص های RMR، RMSEA، CFI، AGFI، GFI، 2c، /df2c و 2Dc استفاده گردید. یافته ها: ضریب Cronbach¢s alpha همه زیر مقیاس ها بالاتر از 70/0 و در حد رضایت بخشی بود. ساختار عاملی مقیاس 36-SF در هشت بعد مرتبه اول عملکرد جسمی، ایفای نقش جسمی، درد بدنی، سلامت عمومی، سرزندگی، عملکرد اجتماعی، ایفای نقش هیجانی و سلامت روانی با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. بررسی ضرایب همبستگی نشان داد که مقیاس 36-SF با مقیاس های افسردگی و استرس رابطه منفی معنی دار و با مقیاس های شادکامی، سلامت روانی و حمایت اجتماعی رابطه مثبت معنی داری دارد که این رابطه بیانگر روایی همگرا و واگرای رضایت بخش مقیاس 36-SF است. نتیجه گیری: ساختار عاملی مرتبه اول هشت عاملی و مرتبه دوم سه عاملی مقیاس 36-SF برازش بهتری با داده های مشاهده شده داشتند و ساختار عاملی مرتبه دوم دو عاملی و مرتبه سوم یک عاملی برازش رضایت بخشی نداشتند. ساختار عاملی تأییدی، اعتبار و روایی مقیاس 36-SF برای کاربردهای پژوهشی و تشخیص های بالینی در حد قابل قبول بود.

اهمیت مطالعه اجتماعی ورزش مدرن را می توان از دو منظر به هم پیوسته مورد بررسی قرار داد: نخست نیاز ورزش به علوم اجتماعی و دیگری نیاز علوم اجتماعی به ورزش. علوم اجتماعی ایران غالبا با نگاه آسیب شناسانه و تأکید بر اوباشی گری و خشونت (مخصوصا در مسابقه های فوتبال) به ورزش پرداخته و به ندرت با آن به عنوان یک موضوع مطالعه مهم برخورد کرده است. انسان شناسی ورزش ایران از یک طرف تحت تأثیر این رویکرد به ورزش قرار دارد و از طرف دیگر متأثر از تأخیر جهانی رشته انسان شناسی نسبت به پژوهش بر روی ورزش مدرن است. این مقاله به بازخوانی منابع ایرانی مطالعه اجتماعی ورزش می پردازد، داده های تحقیق به روش کتابخانه ای تهیه شده اند. بررسی نشان می دهد انسان شناسی در ایران تا کنون توجهی به مطالعه ورزش مدرن نداشته است، البته متونی درباره بازی های محلی و ورزش های سنتی ایران تدوین شده است. مسئله هایی همچون تغییرات فرهنگی، جهان محلی شدن و مسئله هویت بیش از هر چیز میدان ورزش را مستعد مطالعه اجتماعی و انسان شناختی می کند؛ تمرکز بر این موضوعات، ورزش را به میدان مناسبی برای شناخت انسان، فرهنگ و جامعه تبدیل خواهد کرد و منجر به خروج از انحصار نگاه آسیب شناسانه می شود، تحقیق اجتماعی در میدان ورزش به بهبود و حل مسائل فرهنگی و اجتماعی ورزش (منظر نخست) و پویایی و غنای علوم اجتماعی (منظر دوم) کمک خواهد کرد.